Mensen met alcoholproblemen goed geholpen in Utrecht

Samenwerking I Preventie
Vroeg ingrijpen helpt erger voorkomen
Mensen met alcoholproblemen goed geholpen in Utrecht
Utrecht is een van de vier grote steden van Nederland. Een groot aantal Utrechters drinkt te veel of start te jong met het
drinken van alcohol. Dit kan leiden tot gezondheidsschade, overlast en agressie. Als stadsziekenhuis vindt het
Diakonessenhuis het belangrijk een bijdrage te leveren aan de aanpak van dit maatschappelijke probleem dat ook
regelmatig in de actualiteit wordt besproken. Samen met Centrum Maliebaan, de instelling voor verslavingszorg in
Midden Nederland, werken we aan het vroeg signaleren en aanpakken van alcoholproblemen om verdere
gezondheidsschade zoveel mogelijk te voorkomen.
Dick van Etten
Roxanne Izendooren
Wanneer spreek je van een alcoholprobleem? Dat
verschilt per persoon, maar de standaardmaat die de
Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) geeft is voor
vrouwen 14 glazen alcohol verspreid over de week en
voor mannen 21 glazen. ‘Als je daar boven komt, begin
je gezondheidsrisico’s te lopen’, zegt Dick van Etten,
alcoholconsulent van Centrum Maliebaan. ‘Maar dan
heb je het nog niet meteen over een alcoholprobleem.
Dat is een vrij lastige definitie. Daarom is het vroeg signaleren
van teveel drinken zo belangrijk, om gezondheidsschade
in de toekomst te voorkomen. Want het
duurt lang voordat iemand echt een verslaving ontwikkelt
waardoor zijn functioneren en gezondheid worden
aangetast en nog veel langer voordat iemand hier hulp
voor gaat zoeken. Preventie is, naast behandelen, een
groot onderdeel van onze zorgtaak. Normaalgesproken
kom je in een ziekenhuis omdat je ziek bent, maar in
dit geval willen we ook iets binnen het ziekenhuis doen
om ziekte te voorkomen.’
Maatschappelijke plicht
In de stad Utrecht vormen vooral studenten tussen de
18 en 25 jaar een groep die teveel drinkt, maar ook de
leeftijdsgroep daarboven. ‘Bij de mensen die wij screenen
via de Spoedeisende Hulp is de leeftijd waarin
alcoholproblematiek vooral voorkomt tussen de 18
en 45 jaar’, vertelt Roxanne Izendooren, projectleider
alcholvroegsignalering in het Diakonessenhuis. ‘Boven
die leeftijd hebben we minder inzicht in het aantal
probleemdrinkers en gaat het vaker om verborgen
alcoholgebruik. Maar het komt in alle bevolkingslagen
voor. Als zorgverlener wil je er alles aan doen om
dit probleem te helpen oplossen en voorkomen.
Het is je taak om deze mensen te ondersteunen en ze
de juiste hulp te bieden. Dat is de maatschappelijke
verantwoordelijkheid die je als ziekenhuis hebt.’
Screening bij Spoedeisende Hulp
Om in een vroeg stadium alcoholmisbruik te signaleren,
wordt iedereen die binnenkomt op de Spoedeisende
Hulp bij wie het vermoeden bestaat dat er
alcohol in het spel is, gescreend. Dit gebeurt met een
kort onderzoek waarbij aan de hand van drie vragen
een beeld van het drankgebruik ontstaat en of er
sprake is van risicovol alcoholgebruik: Drinkt u wel
eens alcohol?, Zo ja, hoeveel alcohol drinkt u dan op
een typische dag dat u drinkt?, Heeft u in de afgelopen
tijd wel eens meer dan zes glazen alcohol per gelegenheid
gedronken?
Afhankelijk van de leeftijd van de patiënt, wordt deze
daarna doorverwezen naar de Polikliniek voor Jeugd
en Alcohol (10-18 jaar) of naar het spreekuur met een
alcoholconsulent van Centrum Maliebaan (vanaf 18
jaar). Voorwaarde is wel dat de patiënt dit zelf wil.
‘Daarnaast is het natuurlijk de kunst van de hulpverlener
om mensen te overtuigen tot het ontvangen van
hulp als ze in onze ogen hulp nodig hebben maar dat
in eerste instantie (nog) niet willen’, benadrukt Dick.
‘Maar uiteindelijk kiest de patiënt toch zelf en is het
zijn of haar eigen verantwoordelijkheid, of in geval van
minderjarigen, die van de ouders.’
Polikliniek Jeugd en Alcohol
Alcoholgebruik op jonge leeftijd geeft grote kans op
blijvende hersenschade. Dat is bij veel jongeren en hun
ouders onvoldoende bekend.
i I Dit project is een
zorginnovatie-project en
wordt met financiering
van de zorgverzekeraars
uitgevoerd, o.a. Achmea
(Divisie Zorg & Gezondheid).
4 I Dialoog
Dialoog I 5