BIULETYN 2/2007
BIULETYN 2/2007 - Wielkopolska Okręgowa Izba Aptekarska
BIULETYN 2/2007 - Wielkopolska Okręgowa Izba Aptekarska
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ISSN 1232-7085<br />
<strong>BIULETYN</strong> 2/<strong>2007</strong><br />
Wielkopolskiej Okrêgowej Izby Aptekarskiej<br />
POZNAÑ – KONIN – LESZNO – PI£A
Program Święta Aptekarzy<br />
pod patronatem świętych Kosmy i Damiana<br />
22 września <strong>2007</strong> roku<br />
FARA POZNAŃSKA<br />
godz. 9.00<br />
– Msza święta, którą będzie celebrował ks. prałat Wojciech<br />
Wolniewicz proboszcz Fary, homilię wygłosi ks. dr Adam<br />
Sikora<br />
– po Mszy św.:<br />
• dr n. farm. Katarzyna Hanisz (Uniwersytet Medyczny – Łódź)<br />
przedstawi wykład:<br />
Nadzór państwowy nad aptekarstwem II Rzeczypospolitej<br />
• koncert prof. Elżbiety Karolak (Poznań – Akademia<br />
Muzyczna) na organach Ladegasta<br />
• organizatorzy zapraszają na poczęstunek w salce nad Farą<br />
STARY RYNEK<br />
godz. 11.00 – 15.00<br />
Po uroczystościach w Farze odbędą się dalsze obchody Święta Aptekarzy wspólnie<br />
z mieszkańcami miasta na Starym Rynku w Poznaniu. Będzie możliwość zdania<br />
przeterminowanych leków, których utylizacji dokona Hurtownia Aptekarzy<br />
Galenica-Panax.<br />
SPACERKIEM PRZEZ WIEKI – opowieści z dziejów poznańskiej farmacji.<br />
Przechadzka z przewodnikiem turystycznym Krystyną Górską, trasa ze Starego<br />
Rynku do Muzeum Farmacji – spotkanie z kustoszem drem Stanisławem Picem.<br />
Start o każdej pełnej godzinie sprzed namiotu muzycznego, między 12.00 a 14.00.<br />
Dla mieszkańców Poznania będzie możliwość bezpłatnego pomiaru ciśnienia<br />
tętniczego, pomiaru cukru we krwi, kompleksowego badania słuchu, dermokonsultacji,<br />
degustacji wody mineralnej Dar Natury oraz herbatek i ziół. Odbędzie<br />
się także promocja tomików poetyckich sponsorowanych przez aptekarzy<br />
i firmy farmaceutyczne: Marii Ellnain-Wojtaszek (Poznań) – “Kolor nadziei”<br />
i Krzysztofa Kokota (Nowy Targ) – “Daj mi talent”.
Biuletyn 2/<strong>2007</strong><br />
Wielkopolskiej Okrêgowej Izby Aptekarskiej<br />
W TYM NUMERZE:<br />
Apteka marzenie 3<br />
List – wspomnienie 4<br />
Farmacja XXI wieku<br />
Wyzwania i nadzieje – Spodek Katowicki 6<br />
Z prac Wielkopolskiej Okrêgowej Izby Aptekarskiej<br />
• Prezydia Wielkopolskiej Okrêgowej Rady Aptekarskiej 7<br />
• Posiedzenia Wielkopolskiej Okrêgowej Rady Aptekarskiej 14<br />
• Nowelizacja rozporz¹dzenia w sprawie recept lekarskich 18<br />
• Korespondencja Wlkp. Okrêgowej Rady Aptekarskiej 25<br />
Z prac Naczelnej Rady Aptekarskiej w Warszawie<br />
• Korespondencja Naczelnej Rady Aptekarskiej 27<br />
Wygaszone apteki — Nowopowsta³e apteki 43<br />
Dzia³ Prawny 46<br />
K¹cik historyczny<br />
Co ³¹czy³o Karola Libelta z aptekami 49<br />
Odeszli od nas<br />
Andrzej Nolewajka 56<br />
Wspomnienia – mgr farm. Jan Poreda 57
Muzeum Farmacji w Krakowie – kalendarz 63<br />
Z pó³ek Muzeum Farmacji w Poznaniu 65<br />
Ksi¹¿ki<br />
Maria Ellnain-Wojtaszek „Kolor nadziei” 67<br />
„Osi¹gniêcia w chemii leków” pod red. Anny Jeliñskiej<br />
i Barbary Marciniec 68<br />
Krzysztof Kokot „Daj mi talent” 69<br />
Og³oszenia 70<br />
Prezydium Wielkopolskiej Okrêgowej Izby Aptekarskiej 71<br />
ISSN 1232-7085<br />
<strong>BIULETYN</strong> Wielkopolskiej Okrêgowej Izby Aptekarskiej<br />
w Poznaniu<br />
Materia³ów nie zamówionych redakcja nie zwraca i zastrzega sobie<br />
prawo do skrótów, zmian tytu³ów i adjustacji nades³anych tekstów.<br />
Redakcja:<br />
dr n. farm. Tadeusz B¹belek, dr n. farm. Hanna Jankowiak-Gracz,<br />
mgr farm. Sebastian Jakubowski, mgr farm. Dorota Marcinkowska.<br />
Numer zamkniêto 7 wrzeœnia <strong>2007</strong> r.<br />
Przygotowanie:<br />
Wydawnictwo Kontekst • kontekst2@o2.pl •<br />
www.wkn.com.pl<br />
Na pierwszej i ostatniej stronie ok³adki: fragment wnêtrza apteki z prze³omu<br />
XVII/XVIII w. (Narodowe Muzeum w Norymberdze, Niemcy – dzia³<br />
poœwiêcony farmacji).<br />
Zdjêcia reprodukowane wewn¹trz Biuletynu na str. 13 i 35 przedstawiaj¹<br />
eksponaty pochodz¹ce ze zbiorów muzealnych z Narodowego Muzeum<br />
w Norymberdze – prze³om XVII i XVIII w. (dzia³ farmacji)
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 3<br />
Apteka marzenie<br />
Na względzie mając przyszłe wieki,<br />
Rajską aptekę znów otworzył<br />
I dał na życie jakieś leki.<br />
Syrop na wiosnę bez cierpienia,<br />
Plastry fiołkowe na zamęście (?),<br />
Pastylki, co na aurę złą,<br />
W aptece przy ulicy szczęście.<br />
Receptę na drożdżowe ciasto,<br />
Po którym zawsze słońce świeci.<br />
I jakąś maść na dom za miastem,<br />
Po której już nie płaczą dzieci.<br />
Gdybyś miał Boże wolną chwilę,<br />
Powiedzmy nudząc się w sobotę,<br />
To byśmy bardzo poprosili,<br />
O coś na katar i głupotę!<br />
Piosenka z repertuaru znanego krakowskiego piosenkarza Grzegorza Turnaua
STR. 4 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
Zamiast wstêpu publikujemy list jednej z naszych kole¿anek farmaceutek. Pani<br />
mgr farm. Krystyna Tsiouraki ukoñczy³a Wydzia³ Farmaceutyczny Uniwersytetu<br />
Poznañskiego a aktualne wraz ze swoim mê¿em prowadzi aptekê w stolicy<br />
Grecji Atenach.<br />
List – wspomnienie<br />
Jestem Gorzowiank¹. Urodzi³am siê w 1963 roku. Okres szko³y podstawowej<br />
i œredniej spêdzi³am w rodzinnym Gorzowie Wielkopolskim, póŸniej przyszed³<br />
czas na studia, które podjê³am na Akademii Medycznej w Poznaniu na Wydziale<br />
Farmacji.<br />
Studia te mo¿na okreœliæ mianem „ciê¿kich” ze wzglêdu na ogromn¹ iloœæ<br />
materia³u, któr¹ musia³ przyswoiæ sobie student farmacji m.in. z chemii (organicznej,<br />
nieorganicznej, fizycznej, chemii leków, biochemii…). Pamiêtam znajomych<br />
z Wydzia³u Lekarskiego, którzy mieli problemy z wykrywaniem kationów<br />
i anionów w roztworze czy z zapamiêtaniem kilku reakcji chemicznych.<br />
Wœród studentów Akademii Medycznej kr¹¿y³y ró¿ne ¿arty, np.: student wydzia³u<br />
lekarskiego zapytany, czy nauczy³by siê na pamiêæ ksi¹¿ki telefonicznej<br />
popuka³by siê w czo³o, natomiast student farmacji, przestraszony zapyta³by: na<br />
kiedy? Albo jeszcze jeden przyk³ad. Okres moich studiów i moja pierwsza praca<br />
po studiach w aptece otwartej przypad³y na lata 80-te i ich koniec. By³ to okres<br />
ogromnych trudnoœci gospodarczych w Polsce. Brakowa³o wszystkiego, równie¿<br />
leków. ¯artowaliœmy, ¿e gdy pacjent w aptece zapyta nas np. o vit.B12 odpowiemy<br />
mu, ¿e jej nie mamy, ale mo¿emy napisaæ jak siê j¹ otrzymuje oraz<br />
podaæ wzór chemiczny.<br />
Mi³¹ stron¹ studiowania by³o zawieranie znajomoœci. Na studiach w Poznaniu<br />
pozna³am mojego mê¿a. M¹¿ jest z pochodzenia Grekiem lecz urodzonym<br />
w Polsce, w Poznaniu i jego polszczyzna jest nienaganna. Nawet gdy przedstawi³<br />
mi siê po raz pierwszy: – Jak masz na imiê? – Krysia, a ty? – Janis;<br />
myœla³am, ¿e poda³ mi swój pseudonim studencki, a poniewa¿ wstydzi³am siê<br />
zapytaæ co on oznacza, nie wiedzia³am ¿e on jest cudzoziemcem. Krótko mówi¹c,<br />
nasza droga wiod³a od przyjaŸni do mi³oœci, i tak jesteœmy ju¿ od 20 lat<br />
ma³¿eñstwem. Mieszkamy w Grecji, w Atenach. Przyjechaliœmy do tego piêknego<br />
kraju w 1992 roku. Musia³am nauczyæ siê jêzyka greckiego, poniewa¿ bardzo<br />
chcia³am pracowaæ w swoim zawodzie. Przez jeden rok akademicki uczêszcza³am<br />
na intensywny kurs nauki jêzyka greckiego dla cudzoziemców. Dziœ<br />
mówiê bardzo dobrze po grecku, a nawet dokonujê t³umaczeñ dla Ambasady<br />
Polskiej w Atenach, jeœli obie panie t³umaczki nie mog¹ „ugryŸæ” jakiegoœ tekstu<br />
(szczególnie z terminologi¹ medyczn¹).
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 5<br />
Od 9 lat prowadzê w³asn¹ aptekê. Pocz¹tki dzia³alnoœci mojej apteki nie<br />
by³y ³atwe z powodu ogromnej konkurencji. Apteki niemal¿e bija siê o ka¿dego<br />
pacjenta. Nie bez znaczenia by³ te¿ fakt, ¿e jestem cudzoziemk¹. Najbardziej<br />
oburzeni byli w³aœciciele s¹siednich aptek, ¿e zabieram im pacjentów. Zaraz na<br />
pocz¹tku zatelefonowa³am do kilku aptek, przedstawi³am siê i poprosi³am<br />
o zdrow¹ konkurencjê bez wrogoœci i o wspó³pracê. Efekt by³ natychmiastowy,<br />
farmaceuci byli bardzo uprzejmi, chyba zaskoczy³a ich moja bezpoœrednioœæ.<br />
Jeœli chodzi o pacjentów, by³a to kwestia czasu. Postanowi³am zerwaæ ze schematem,<br />
który polega³ na tym, ¿e gdy pacjent mia³ jakieœ pytania odnoœnie leku<br />
(np. sposób dawkowania, interakcje, objawy uboczne), grecki farmaceuta kierowa³<br />
i kieruje pacjenta z jego w¹tpliwoœciami do lekarza. Ja staram siê udzielaæ<br />
obszernych informacji i chyba tym przyci¹gnê³am pacjentów. Zdarza mi siê<br />
telefonowaæ do lekarza w obecnoœci pacjenta i prosiæ o wyjaœnienia dotycz¹ce<br />
leku lub gdy lekarz, niestety, pope³ni jakiœ b³¹d.<br />
Osobna sprawa to sporz¹dzanie leków w aptece. Farmaceuta grecki nie<br />
potrafi sporz¹dzaæ leków! Poza lekami dermatologicznymi, np. prostymi kremami,<br />
maœciami, nie sporz¹dza siê tu leków. Dostajê telefony od znajomych<br />
farmaceutów z zapytaniem jak otrzymaæ roztwór o po¿¹danym stê¿eniu, korzystaj¹c<br />
z roztworu stê¿onego – zgroza! Lub inny przyk³ad: znajoma farmaceutka<br />
sporz¹dzi³a maœæ na odciski i zamiast kwasu salicylowego u¿y³a dwóch tabletek<br />
aspiryny!!!<br />
Niestety, poziom farmacji w Grecji jest niezbyt wysoki. Honor ratuj¹ farmaceuci<br />
wykszta³ceni za granic¹, np. we W³oszech, Francji oraz w... Polsce. Jestem<br />
jedyn¹ farmaceutk¹, która otrzyma³a pozwolenie na otwarcie apteki w<br />
Grecji.<br />
Otrzymanie takiego pozwolenia poprzedzone jest zdawaniem egzaminów.<br />
Jest ich piêæ: farmakologia, toksykologia, prawo greckie, botanika z zio³olecznictwem<br />
oraz kilka æwiczeñ laboratoryjnych np. rozpuszczalnoœæ prostych substancji<br />
chemicznych w ró¿nych rozpuszczalnikach i na tej podstawie – ich rozpoznawanie.<br />
Po zaliczeniu w/w egzaminów farmaceuta otrzymuje prawo wykonywania<br />
zawodu i mo¿e ubiegaæ siê o pozwolenie na otwarcie w³asnej apteki.<br />
Z ciekawostek podam, ze wiêkszoœæ leków w Grecji mo¿na wydawaæ bez<br />
recepty. Wyj¹tek stanowi¹ leki narkotyczne przeciwbólowe, œrodki nasenne,<br />
leki uspokajaj¹ce, np. pochodne benzodiazepin, barbiturany, anaboliki, niektóre<br />
antybiotyki np. chinolowe oraz cefalosporyny III- i IV generacji. Farmaceuta<br />
w Grecji pe³ni rolê niemal¿e lekarza pierwszego kontaktu. Pacjenci zwracaj¹<br />
siê do nas prawie z ka¿dym problemem, pocz¹wszy od wypadania w³osów po<br />
niechcian¹ ci¹¿ê. A propos ci¹¿y, kiedyœ na dy¿ur przysz³a pewna dziewczyna<br />
z pytaniem, czy tabletkê wczesnoporonn¹ mo¿na wzi¹æ przed...<br />
Na zakoñczenie chcia³am pañstwa zapewniæ, ¿e poziom studiów medycznych<br />
w Polsce jest bardzo wysoki. Farmaceuci oraz lekarze s¹ œwietnie przygotowani<br />
do zawodu. Niew¹tpliwie du¿a w tym zas³uga samej uczelni, która<br />
du¿o wymaga i bardzo wysoko stawia poprzeczkê. Studenci podczas studiów
STR. 6 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
narzekaj¹ na ogromn¹ iloœæ wiedzy do przyswojenia, jednak wiedza ta procentuje<br />
i pozwala chodziæ z podniesionym czo³em nie tylko w kraju ojczystym, ale<br />
równie¿ poza jego granicami. Dowodem uznania s¹ dla mnie moi pacjenci<br />
(klienci), których liczba z ka¿dym rokiem roœnie.<br />
¯yczê wszystkim Kole¿ankom i Kolegom po fachu zdrowia, pomyœlnoœci<br />
oraz satysfakcji z wykonywania bardzo odpowiedzialnego zawodu.<br />
£¹czê wyrazy szacunku – Krystyna Tsiouraki (z domu Sikora), mgr farmacji,<br />
emigrantka z wyboru.<br />
Farmacja XXI wieku Wyzwania i Nadzieje<br />
Katowice – Spodek<br />
25-28.IX.<strong>2007</strong><br />
Szanowni Pañstwo<br />
W imieniu Komitetu Organizacyjnego mam zaszczyt zaprosiæ Pañstwa<br />
do czynnego udzia³u w obradach XX Naukowego Jubileuszowego Zjazdu<br />
Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego, który odbêdzie siê w dniach<br />
25-28 wrzeœnia <strong>2007</strong> roku w Katowicach. Zjazd bêdzie okazj¹ do<br />
prezentacji prac naukowych jak równie¿ do uczestnictwa w wyk³adach,<br />
sesjach posterowych i kursach z dziedzin farmaceutycznych, medycznych<br />
i pokrewnych.<br />
Patronat honorowy nad XX Naukowym Zjazdem Polskiego Towarzystwa<br />
Farmaceutycznego obj¹³ Minister Zdrowia – Prof. dr hab Zbigniew Religa.<br />
Wiêcej informacji uzyskaj¹ Pañstwo na stronie internetowej<br />
www.ptfarmzjazd.pl<br />
Przewodnicz¹ca Komitetu Organizacyjnego<br />
XX Naukowego Zjazdu PTFarm.<br />
Dziekan Wydzia³u Farmaceutycznego<br />
Œl¹skiej Akademii Medycznej<br />
Prof. dr hab. Krystyna Olczyk
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 7<br />
Z PRAC WIELKOPOLSKIEJ<br />
OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ<br />
Prezydia Wielkopolskiej Okrêgowej Rady Aptekarskiej<br />
Posiedzenie Prezydium – 27 marca <strong>2007</strong> r.<br />
Prezydium rozpatrywa³o 2 wnioski o uzyskanie prawa wykonywania zawodu<br />
farmaceuty. Pierwszy z nich uzyska³ akceptacjê, natomiast w drugim przypadku,<br />
po zasiêgniêciu opinii prawnika Izby mecenasa Jana Nowaczyka, poproszono<br />
wnioskodawczyniê o uzupe³nienie dokumentów o certyfikat potwierdzaj¹cy zaliczenie<br />
egzaminu z jêzyka polskiego.<br />
Rozpatrywano 10 wniosków o uzyskanie rêkojmi, 6-ciu wnioskodawców uzyska³o<br />
rêkojmiê, pozosta³e wnioski by³y w trakcie postêpowania wyjaœniaj¹cego.<br />
Wyznaczono, na wniosek osoby zainteresowanej, pó³roczne przeszkolenie<br />
uzupe³niaj¹ce.<br />
Prezydium Rady pozytywnie zaopiniowa³o 2 wnioski o roz³o¿enie zaleg³ych<br />
sk³adek na raty.<br />
Prezydium Rady zajê³o siê równie¿ kwesti¹ rozk³adu godzin pracy i dy¿urów<br />
aptek dzia³aj¹cych na terenie powiatu koœciañskiego, projektem rozporz¹dzenia<br />
MZ w sprawie rodzajów dzia³alnoœci zwi¹zanych z ochron¹ zdrowia, dopuszczalnych<br />
do prowadzenia w aptece i decyzj¹ GIF dotycz¹c¹ zaprzestania<br />
niezgodnej z przepisami prawa reklamy, prowadzonej przez Euroapteki.<br />
Skierowano do Rzecznika Odpowiedzialnoœci Zawodowej sprawê farmaceutki,<br />
która pracowa³a w aptece pod wp³ywem alkoholu.<br />
Prezydium Rady ustosunkowa³o siê równie¿ do pisma Komisji Rewizyjnej.<br />
Posiedzenie Prezydium – 12 kwietnia <strong>2007</strong> r.<br />
Prezydium zaakceptowa³o 12 wniosków o uzyskanie prawa wykonywania zawodu<br />
farmaceuty.<br />
W dalszej czêœci obrad rozpatrzono wnioski o uzyskanie rêkojmi nale¿ytego<br />
prowadzenia apteki. Na 13 wniosków – 8 zaopiniowano pozytywnie; pozosta³e<br />
sprawy przeniesiono na kolejne posiedzenie, ze wzglêdu na postêpowanie<br />
wyjaœniaj¹ce.
STR. 8 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
Ponownie rozpatrzono 3 wnioski o rêkojmiê w zwi¹zku z uchwa³ami Prezydium<br />
NRA. Prezydium Rady podtrzyma³o swoje stanowisko.<br />
Prezydium Rady wyznaczy³o pó³roczny okres przeszkolenia uzupe³niaj¹cego<br />
dla jednej z farmaceutek.<br />
Spoœród innych zagadnieñ omawianych na posiedzeniu by³o m.in. pismo GIF<br />
odnoœnie wyrównania aptekom strat poniesionych w zwi¹zku ze spraw¹ corhydronu,<br />
projekt rozporz¹dzenia MZ w sprawie rodzajów dzia³alnoœci zwi¹zanych<br />
z ochron¹ zdrowia dopuszczalnych do prowadzenia w aptece, zmiany rozporz¹dzenia<br />
MZ w sprawie szkoleñ ci¹g³ych i w sprawie dopuszczenia do obrotu<br />
produktów leczniczych w placówkach obrotu pozaaptecznego i punktach aptecznych.<br />
Posiedzenie Prezydium – 24 kwietnia <strong>2007</strong> r.<br />
Prezydium Rady zaakceptowa³o 37 wniosków o uzyskanie prawa wykonywania<br />
zawodu farmaceuty.<br />
Rozpatrzono 13 wniosków o wydanie rêkojmi nale¿ytego prowadzenia apteki –<br />
7 osób uzyska³o opiniê pozytywn¹, 3 negatywn¹, w pozosta³ych przypadkach<br />
toczy³o siê postêpowanie wyjaœniaj¹ce.<br />
Prezydium Rady zapozna³o siê równie¿ z wnioskiem o zgodê na pe³nienie<br />
funkcji kierownika po przekroczeniu 65 roku ¿ycia. Wnioskodawcê zobowi¹zano<br />
do uregulowania formalnych spraw zwi¹zanych z zaleg³ymi sk³adkami cz³onkowskimi<br />
na rzecz Izby.<br />
Na posiedzeniu zapoznano siê z bie¿¹c¹ korespondencj¹, kierowan¹ do Izby.<br />
Posiedzenie Prezydium – 8 maja <strong>2007</strong> r.<br />
Rozpatrywano 12 wniosków o uzyskanie rêkojmi nale¿ytego prowadzenia apteki.<br />
4 wnioski zaopiniowano pozytywnie, 1 negatywnie. W pozosta³ych przypadkach<br />
Prezydium Rady oczekiwa³o na uzupe³nienie dokumentów b¹dŸ uregulowanie<br />
sk³adek cz³onkowskich.<br />
Pozytywnie zaopiniowany zosta³ wniosek o roz³o¿enie na raty zaleg³ych sk³adek<br />
cz³onkowskich.<br />
Ponadto na posiedzeniu omówiono kwestiê dofinansowania Kongresu M³odych<br />
(wniosek z Wydzia³u Farmaceutycznego poznañskiego Uniwersytetu Medycznego)<br />
oraz sztandaru NRA (proœba z Naczelnej Izby Aptekarskiej).<br />
Ustosunkowano siê tak¿e do bie¿¹cej korespondencji.
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 9<br />
Posiedzenie Prezydium – 22 maja <strong>2007</strong> r.<br />
Pierwszym punktem programu posiedzenia by³o rozpatrywanie wniosków o rêkojmiê<br />
nale¿ytego prowadzenia apteki. 10 wniosków zaopiniowano pozytywnie,<br />
1 negatywnie ze wzglêdu na niewywi¹zywanie siê wnioskodawcy ze statutowych<br />
obowi¹zków wobec samorz¹du. W pozosta³ych sprawach trwa³o postêpowanie<br />
wyjaœniaj¹ce.<br />
Pracodawca wnioskuj¹cy o rêkojmiê dla zatrudnionego przez siebie kierownika<br />
zosta³ poinformowany o koniecznoœci wyst¹pienia o uzyskanie rêkojmi przez<br />
farmaceutê, obejmuj¹cego stanowisko.<br />
Prezydium odnios³o siê do 3 za¿aleñ na uchwa³ê w sprawie rêkojmi i przekaza³o<br />
je do NRA.<br />
Pozytywnie zaopiniowano 3 wnioski o roz³o¿enie na raty zaleg³ych sk³adek cz³onkowskich.<br />
Ponadto Prezydium Rady zadecydowa³o o udzieleniu wsparcia finansowego<br />
dla Stowarzyszenia Farmaceutów Katolickich Polski (pielgrzymka jubileuszowa<br />
do Lichenia) oraz dla dzieci ze œwietlicy socjoterapeutycznej „Oratorium Têcza”.<br />
Przedyskutowano tak¿e kwestiê kategorii dostêpnoœci produktów leczniczych.<br />
Prezydium zredagowa³o w tej sprawie pismo do p. mgr B. Mroczyk z Wydzia³u<br />
Gospodarki Lekami WOW NFZ z zapytaniem jakich leków to dotyczy i wskazanie<br />
podstawy prawnej.<br />
Posiedzenie Prezydium – 5 czerwca <strong>2007</strong> r.<br />
Prezydium Rady zapozna³o siê z 13 wnioskami o uzyskanie rêkojmi nale¿ytego<br />
prowadzenia apteki. Wydano 11 rêkojmi, 2 wnioski by³y w trakcie postêpowania<br />
wyjaœniaj¹cego.<br />
Pozytywnie zaopiniowano wniosek dotycz¹cy mo¿liwoœci pe³nienia funkcji kierownika<br />
apteki po przekroczeniu 65 roku ¿ycia.<br />
Równie¿ pozytywnie zaopiniowane zosta³y 2 wnioski o roz³o¿enie na raty zaleg³ych<br />
sk³adek cz³onkowskich. Natomiast w sprawie umorzenia zaleg³oœci Prezydium<br />
Rady wskaza³o brak takiej mo¿liwoœci; uchwa³y Wlkp. Okrêgowej Rady<br />
Aptekarskiej nie przewiduj¹ umorzenia sk³adek.<br />
Wyznaczono, na wniosek osoby zainteresowanej, trzymiesiêczne przeszkolenie<br />
uzupe³niaj¹ce.<br />
Spoœród omawianych przez Prezydium spraw ró¿nych wspomnieæ nale¿y równie¿<br />
sprawê reklamy, jak¹ prowadzi³y apteki w Polomarketach w Buku i we<br />
Wrzeœni. Prezydium wyst¹pi³o do Wlkp. Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego<br />
o zajêcie stanowiska w tej sprawie.
STR. 10 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
Posiedzenie Prezydium – 19 czerwca <strong>2007</strong> r.<br />
Prezydium zaakceptowa³o 25 wniosków o uzyskanie prawa wykonywania zawodu<br />
farmaceuty. W sprawie jednego z wniosków zwrócono siê o opiniê do prawnika<br />
Izby w zwi¹zku z odbywaniem sta¿u przez jedn¹ z osób w aptece w Kanadzie.<br />
Rozpatrywano 8 wniosków o uzyskanie rêkojmi, wszystkie wnioski zaopiniowano<br />
pozytywnie.<br />
Prezydium Rady zapozna³o siê z 2 pismami informuj¹cymi o zmianie kierownictwa<br />
w aptekach. Farmaceuci obejmuj¹cy te stanowiska zostali zobligowani<br />
do wyst¹pienia o stwierdzenie, ¿e daj¹ rêkojmiê nale¿ytego prowadzenia apteki.<br />
Odniesiono siê równie¿ do sprawy objêcia kierownictwa apteki szpitalnej przez<br />
farmaceutê, który jest jednoczeœnie dyrektorem szpitala. Po uzgodnieniu tej<br />
kwestii z prawnikiem Prezydium zdecydowa³o, ¿e nie widzi przeciwwskazañ.<br />
Prezydium Rady oddali³o wniosek Starostwa Powiatowego w Chodzie¿y o zaopiniowanie<br />
nowego harmonogramu dy¿urów aptek z terenu Chodzie¿y z uwagi<br />
na brak opinii jednej z aptek.<br />
Prezydium Rady odnios³o siê te¿ do:<br />
– wniosków o roz³o¿enie zaleg³ych sk³adek na raty,<br />
– informacji od Rzecznika Odpowiedzialnoœci Zawodowej dot. dwóch farmaceutek<br />
(jedn¹ z nich zobligowano do uregulowania zaleg³ych sk³adek cz³onkowskich<br />
pod rygorem skierowania sprawy do komornika),<br />
– problemu braku kierownika w jednej z poznañskich aptek (w tej sprawie<br />
skierowano pismo do Wlkp. WIF),<br />
– zawiadomieñ przes³anych przez Wlkp. Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego<br />
o wszczêciu postêpowania w zwi¹zku z niedozwolon¹ reklam¹<br />
prowadzon¹ przez apteki w Poznaniu, Pile, Wrzeœni, Buku i Œrodzie Wlkp.<br />
Posiedzenie Prezydium – 3 lipca <strong>2007</strong> r.<br />
Prezydium zapozna³o siê i zaopiniowa³o 9 wniosków o uzyskanie prawa wykonywania<br />
zawodu farmaceuty. Ustalony zosta³ termin posiedzenia Wlkp. Okrêgowej<br />
Rady Aptekarskiej na dzieñ 7 sierpnia <strong>2007</strong> r.<br />
W dalszej czêœci obrad rozpatrzono 8 wniosków o uzyskanie rêkojmi nale¿ytego<br />
prowadzenia apteki – 3 zaopiniowano pozytywnie. Pozosta³e sprawy by³y w toku.<br />
Prezydium Rady zapozna³o siê równie¿ z uchwa³ami NRA w sprawie rêkojmi<br />
dla 3 farmaceutów.<br />
Na posiedzeniu zapoznano siê ponadto z informacj¹ o objêciu stanowiska kierownika<br />
hurtowni farmaceutycznej oraz informacj¹ od Rzecznika Odpowiedzialnoœci<br />
Zawodowej dot. jednej z farmaceutek, uchylaj¹cej siê od p³acenia sk³adek cz³onkowskich.
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 11<br />
Pozytywnie zaopiniowano wniosek o roz³o¿enie zaleg³ych sk³adek na raty oraz<br />
proponowany harmonogram dy¿urów aptek z terenu Chodzie¿y i Œrody Wlkp.<br />
Tematem obrad by³y tak¿e:<br />
– rozporz¹dzenie Ministra Zdrowia w sprawie recept; pismo Porozumienia<br />
Zielonogórskiego do Ministra Zdrowia,<br />
– pismo aptek z Wrzeœni z proœb¹ o zajêcie stanowiska w zwi¹zku z niedozwolon¹<br />
reklamê prowadzon¹ przez aptekê Dr. Max,<br />
– pismo p. B. Mroczyk z WOW NFZ w sprawie dzia³añ promocyjnych aptek<br />
sieciowych i podmiotów bêd¹cych w³aœcicielem apteki i hurtowni jednoczeœnie.<br />
Prezydium Rady skierowa³o pismo do Prezesa NRA, mgr. A. Wróbla, z proœb¹<br />
o niezw³oczne wyst¹pienie do Ministra Zdrowia o podjêcie dzia³añ zmierzaj¹cych<br />
do wprowadzenia recept zawieraj¹cych elektroniczny zapis numeru PESEL oraz<br />
zapozna³o siê z bie¿¹c¹ korespondencj¹.<br />
Posiedzenie Prezydium – 17 lipca <strong>2007</strong> r.<br />
Prezydium zapozna³o siê i zaakceptowa³o 9 wniosków o uzyskanie prawa wykonywania<br />
zawodu farmaceuty.<br />
Rozpatrzono 9 wniosków o wydanie rêkojmi. 2 kandydatów rêkojmiê uzyska³o,<br />
1 wniosek zaopiniowano negatywnie, 1 osoba nie posiada³a uprawnieñ do kierowania<br />
aptek¹. Pozosta³e wnioski wymaga³y postêpowania wyjaœniaj¹cego.<br />
Sprawê dwojga farmaceutów, powtórnie skierowanych przez NRA do rozpatrzenia<br />
przez Prezydium Wlkp. ORA, przekazano na najbli¿sze posiedzenie Rady Aptekarskiej.<br />
Prezydium zaopiniowa³o, po uwzglêdnieniu uwag kilku aptek, wniosek Starostwa<br />
Powiatowego w Poznaniu dot. godzin pracy aptek z terenu powiatu (z wy³¹czeniem<br />
miasta Poznania).<br />
Wróci³ pod obrady temat numeru PESEL na receptach – Prezydium odnios³o<br />
siê do korespondencji otrzymanej z aptek, Ministerstwa Zdrowia, NFZ i NIA.<br />
Przedstawiciele aptek szpitalnych przekazali swoje uwagi do projektu ustawy<br />
o zawodzie farmaceuty. Jest nam wiadome, ¿e projekt tej ustawy nie wszed³<br />
pod obrady Sejmu.<br />
Posiedzenie Prezydium – 31 lipca <strong>2007</strong> r.<br />
Prezydium zaakceptowa³o 2 wnioski o uzyskanie prawa wykonywania zawodu<br />
farmaceuty.<br />
Rozpatrzy³o 12 wniosków o uzyskanie rêkojmi. 6 spoœród nich uzyska³o opiniê<br />
pozytywn¹, 4 negatywn¹, 2 wnioski uznano za nieformalne – jeden skierowany
STR. 12 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
do Kaliskiej OIA, drugi przes³any przez osobê ubiegaj¹c¹ siê o rêkojmiê, a nie<br />
przez Wlkp. Woj. Inspektorat Farmaceutyczny.<br />
Pozytywnie zaopiniowano wniosek w sprawie kandydata na kierownika sk³adu<br />
konsygnacyjnego.<br />
Prezydium odmówi³o umorzenia zaleg³ych sk³adek i umniejszenia sk³adki magistra<br />
farmacji.<br />
Pod obrady powróci³a sprawa numeru PESEL na receptach i problemów na<br />
jakie napotykaj¹ aptekarze w WOW NFZ i przy bezpoœredniej realizacji recept<br />
w aptece. Lekarze nagminnie pomijaj¹ jego wpisywanie na receptach. Okres<br />
przejœciowy uznany zosta³ tylko do 31.07.<strong>2007</strong> r. Od 1 sierpnia na receptach<br />
NFZ bezwzglêdnie wymaga PESEL, a nie jest w stanie zobowi¹zaæ lekarzy do<br />
prawid³owego wystawiania recepty.<br />
Prezydium omówi³o sprawy zawi¹zane z tematyk¹ przewidzian¹ na posiedzenie<br />
Rady Aptekarskiej 7.08.<strong>2007</strong> r.<br />
Posiedzenie Prezydium – 7 sierpnia <strong>2007</strong> r.<br />
Prezydium zaakceptowa³o 2 wnioski o uzyskanie prawa wykonywania zawodu<br />
farmaceuty.<br />
Na posiedzeniu zapoznano siê z 12 wnioskami o uzyskanie rêkojmi nale¿ytego<br />
prowadzenia apteki – 6 zaopiniowano pozytywnie, 4 negatywnie. Pozosta³e<br />
sprawy by³y w toku.<br />
W dalszej czêœci obrad rozpatrzono wniosek o zaopiniowanie kandydatury jednego<br />
z farmaceutów na stanowisko kierownika sk³adu konsygnacyjnego. Sprawa<br />
zosta³a skonsultowana z prawnikiem Izby.<br />
Prezydium Rady zapozna³o siê z proœb¹ jednej z farmaceutek o umorzenie<br />
zaleg³ych sk³adek i zmniejszenie ich wysokoœci – uchwa³y Rady Aptekarskiej<br />
w sprawie sk³adek nie przewiduj¹ takiej mo¿liwoœci, wobec tego roz³o¿ono zaleg³e<br />
sk³adki na 6 miesiêcznych rat.<br />
Prezydium zapozna³o siê równie¿ z bie¿¹c¹ korespondencj¹.<br />
Posiedzenie Prezydium – 21 sierpnia <strong>2007</strong> r.<br />
Pierwszym punktem programu posiedzenia by³o opiniowanie wniosków o rêkojmiê<br />
nale¿ytego prowadzenia apteki. Prezydium rozpatrywa³o 10 wniosków,<br />
z czego 5 zaopiniowano pozytywnie, natomiast pozosta³e wnioski wymaga³y<br />
postêpowania wyjaœniaj¹cego.
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 13<br />
Prezydium Rady omówi³o tak¿e niezakoñczone sprawy wniosków o rêkojmiê –<br />
w 4 przypadkach wnioskodawcy nie odpowiedzieli na korespondencjê z Izby.<br />
Ponownie rozpatrzono 2 wnioski o rêkojmiê w zwi¹zku z uchwa³ami Prezydium<br />
NRA. Prezydium Rady podtrzyma³o swoje stanowisko.<br />
Pozytywnie zaopiniowano kandydatkê na kierownika hurtowni farmaceutycznej.<br />
Prezydium Rady odnios³o siê ponadto do 9 pism skierowanych do Izby w sprawie<br />
zaleg³ych sk³adek cz³onkowskich, omówi³o sprawê wyznaczenia kandydata na<br />
stanowisko konsultanta wojewódzkiego ds. farmacji aptecznej w zwi¹zku z wnioskiem<br />
Wojewody Wielkopolskiego oraz zapozna³o siê z zawiadomieniami Wlkp.<br />
Wojewódzkiego Inspektoratu Farmaceutycznego o wszczêciu postêpowañ<br />
w sprawie reklamy prowadzonej przez apteki.
STR. 14 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
Posiedzenie Wielkopolskiej Okrêgowej Rady Aptekarskiej<br />
w dniu 24 kwietnia <strong>2007</strong> r.<br />
Porz¹dek obrad:<br />
• Stwierdzenie praw wykonywania zawodu farmaceuty.<br />
Prawa wykonywania zawodu otrzymali:<br />
1. mgr Ewa Pelec-Alexandrowicz<br />
2. mgr Agata Magdalena Bromber<br />
3. mgr Anna Chodorowska<br />
4. mgr Anna Katarzyna Cidy³o<br />
5. mgr Anna Maria Dolata<br />
6. mgr Magdalena Maria Dziekan<br />
7. mgr Karina Ewa Glabus<br />
8. mgr Anna Graczykowska<br />
9. mgr Izabela Gryczon<br />
10. mgr Szymon Miko³aj Gurzyñski<br />
11. mgr Paulina Gwizda³a<br />
12. mgr Anna Maria Hoehne<br />
13. mgr Zofia Maria JóŸwiak<br />
14. mgr Gra¿yna El¿bieta Kaczmarek<br />
15. mgr Bart³omiej Piotr Kopacz<br />
16. mgr Agata Joanna Kotecka<br />
17. mgr Kinga Anna Krystek<br />
18. mgr Wojciech Krzysztof Krzy¿añski<br />
19. mgr Kamila Kwiatkowska<br />
20. mgr Stanis³aw Andrzej Laurentowicz<br />
21. mgr Anna Maria Lewandowska<br />
22. mgr Agnieszka Anna £apuszek<br />
23. mgr Monika Maciaszek<br />
24. mgr Agnieszka Joanna Majcherek<br />
25. mgr Agnieszka Malicka<br />
26. mgr Ma³gorzata Mañczyñska<br />
27. mgr Marta Masiak<br />
28. mgr Joanna Magdalena Michalak<br />
29. mgr Anna Agnieszka Paraskiewicz<br />
30. mgr Agnieszka Krystyna Pawelska<br />
31. mgr Agata Maja Pers<br />
32. mgr Marta Anna Piestrzyñska<br />
33. mgr Aleksandra Regina Pruszewicz<br />
34. mgr Emil Ptaszyñski<br />
35. mgr Dominika Rogozinska<br />
36. mgr Agnieszka Zofia Rzymyszkiewicz<br />
37. mgr Ma³gorzata Maria Winiarczyk-Serwacka
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 15<br />
38. mgr Agnieszka Siekierkowska<br />
39. mgr Katarzyna Sobañska<br />
40. mgr Lidia Karolina Sobczak<br />
41. mgr Aleksandra Ma³gorzata Staderska<br />
42. mgr Joanna Starêga<br />
43. mgr Anna Patrycja Stempel<br />
44. mgr Marta Struœ<br />
45. mgr Natalia Ewelina Strzy¿ycka<br />
46. mgr Adam Sypniewski<br />
47. mgr Ma³gorzata Agnieszka Szczepankiewicz<br />
48. mgr Karol Szlufik<br />
49. mgr Agnieszka Szymañska<br />
50. mgr Agnieszka Marta Wielowiejska<br />
51. mgr £ukasz Wolny<br />
52. mgr Joanna Zambrzycka<br />
53. mgr Ma³gorzata Karolina Zaremba<br />
54. mgr Aleksandra Monika Zarêbska<br />
• Sprawozdanie z dzia³alnoœci Prezydium Wlkp. O.R.A. w okresie od dnia 13 lutego<br />
<strong>2007</strong> r. do dnia 24 kwietnia <strong>2007</strong> r. – sprawozdanie przyjêto jednog³oœnie.<br />
• Zatwierdzenie protoko³u z posiedzenia Rady Aptekarskiej w dniu 13 lutego<br />
<strong>2007</strong> r. – protokó³ zatwierdzono jednog³oœnie.<br />
• Odniesienie siê do sprawozdania Komisji Rewizyjnej przedstawionego na<br />
ZjeŸdzie Wlkp. OIA w dniu 14 marca b.r.<br />
• Nowelizacja ustawy Prawo farmaceutyczne. Dyskusja i omówienie najwa¿-<br />
niejszych kwestii nowelizacji.<br />
• Sprawy ró¿ne:<br />
- dyskusja nt. tzw. sztywnych mar¿,<br />
- sporna kwestia dy¿urów nocnych aptek w Koœcianie, gdzie dy¿urami<br />
nocnymi zosta³y ob³o¿one wszystkie apteki w powiecie,<br />
- problem uchylania siê aptek zlokalizowanych w marketach od pe³nienia dy-<br />
¿urów (przyk³ad – Œroda Wlkp.) – koniecznoœæ skierowania sprawy do WIF.<br />
• Wolne g³osy i wnioski.<br />
Posiedzenie Wielkopolskiej Okrêgowej Rady Aptekarskiej<br />
w dniu 7 sierpnia <strong>2007</strong> r.<br />
Porz¹dek obrad:<br />
• Stwierdzenie praw wykonywania zawodu farmaceuty.<br />
Prawa wykonywania zawodu otrzymali:<br />
1. mgr Magdalena Andrejczuk<br />
2. mgr Kinga Augustyn
STR. 16 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
3. mgr Anna Banaszek<br />
4. mgr Rus³ana Borecka<br />
5. mgr Barbara Maria Borowczak<br />
6. mgr Karolina Buchwald<br />
7. mgr Anna Magdalena Ciunel<br />
8. mgr Magdalena Czepnik<br />
9. mgr Marcin Czerski<br />
10. mgr Natalia Agnieszka Galiñska<br />
11. mgr Beata Czarczyñska-Goœliñska<br />
12. mgr Tomasz Goœliñski<br />
13. mgr Anna Grocholewska<br />
14. mgr Aleksandra Maria Gryczyñska<br />
15. mgr Anna Ma³gorzata Jankiewicz<br />
16. mgr Krzysztof Juszkiewicz<br />
17. mgr Maria Patrycja Kacprzak<br />
18. mgr Agnieszka Justyna Kamiñska<br />
19. mgr ¯aneta Agnieszka KaŸmierczak<br />
20. mgr Katarzyna Kolar<br />
21. mgr Anna Maria Ko³odziejczak<br />
22. mgr Sylwia Cecylia Kotecka<br />
23. mgr Monika Kamila Lech<br />
24. mgr Ma³gorzata Lisowska<br />
25. mgr Anna Maria Maryn<br />
26. mgr Joanna Figas-Matuszczak<br />
27. mgr Hanna Ewa Miko³ajewska<br />
28. mgr Martyna Hanna Tytus-Nowak<br />
29. mgr Agnieszka Nykowska<br />
30. mgr Aleksandra Olejnik<br />
31. mgr Beata Otto<br />
32. mgr Daniel Tomasz Piechocki<br />
33. mgr Katarzyna Maria Pieszak<br />
34. mgr Sylwia Anna P³uciennik<br />
35. mgr Adam Pyrcz<br />
36. mgr Joanna Katarzyna Rogowska<br />
37. mgr Ewelina Rosiak<br />
38. dr Jakub Ró¿añski<br />
39. mgr Joanna Hanna Soko³owska<br />
40. mgr Justyna Maria Staducka<br />
41. mgr Rados³aw Jacek Szumski<br />
42. mgr Micha³ £ukasz Szymañski<br />
43. mgr Aleksandra Œmigielska<br />
44. mgr Ma³gorzata Anna Œwi¹tek<br />
45. mgr Anna Tylicka<br />
46. mgr Dominika Walczak
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 17<br />
47. mgr Anna Wargu³a<br />
48. mgr Izabella Maria Wiatrowska<br />
49. mgr Magdalena Zofia Zab³ocka<br />
50. mgr Ma³gorzata Maria Zientek<br />
51. mgr Anna Maria ¯ak<br />
• Sprawozdanie z dzia³alnoœci Prezydium Wlkp. O.R.A. w okresie od dnia<br />
24 kwietnia <strong>2007</strong> r. do dnia 7 sierpnia <strong>2007</strong> r. – przyjêto jednog³oœnie<br />
• Zatwierdzenie protoko³u z posiedzenia Rady Aptekarskiej w dniu 24 kwietnia<br />
<strong>2007</strong> r. – protokó³ zatwierdzono jednog³oœnie<br />
• Wspó³praca z WOW NFZ<br />
Zg³oszono bardzo du¿o uwag odnoœnie realizacji rozporz¹dzenia MZ w sprawie<br />
recept lekarskich – brak numeru PESEL na receptach. Na³o¿ony<br />
dodatkowy obowi¹zek na aptekarzy; du¿e zamieszanie wprowadzone<br />
w zwi¹zku z aktualizacj¹ programu firmy Kamsoft. Czêœæ aptek sprzeciwia<br />
siê uzupe³nianiu PESEL, wiêkszoœæ go dopisuje. Kilka aptek jeszcze w lipcu<br />
przekaza³o informacje o wstrzymaniu ca³ej refundacji ze wzglêdu na brak<br />
numeru PESEL i ¿¹dania uzupe³nienia numeru. WOW NFZ wycofa³ siê<br />
z wczeœniejszych uzgodnieñ w sprawie traktowania miesi¹ca lipca jako<br />
okresu przejœciowego. Interwencja poprzez NIA w Centrali NFZ.<br />
Pan Prezes przedstawi³ wyst¹pienia Wlkp. OIA do NIA, WOW NFZ oraz<br />
korespondencjê odnoœnie PESEL-u m.in. z Ministerstwa Zdrowia.<br />
Propozycja Rady by zg³osiæ problem do Rzecznika Praw Obywatelskich.<br />
• Projekt ustawy o zawodzie farmaceuty – wycofany z Sejmu; Wlkp. ORA<br />
stwierdza, ¿e nie ma potrzeby tworzenia ustawy o zawodzie do czasu wprowadzenia<br />
zmian w Prawie farmaceutycznym. Krajowy Zjazd Aptekarzy ustali³,<br />
¿e w ustawie winno siê znaleŸæ s³owo „aptekarz”, a nie „farmaceuta”.<br />
• Sprawy ró¿ne:<br />
- zapoznanie Rady ze stanowiskiem NRA odnoœnie punktacji za opiekê<br />
nad sta¿ystami i osobami odbywaj¹cymi specjalizacjê,<br />
- wydawanie preparatu Durogesic w wiêkszych dawkach,<br />
- podjêcie uchwa³y Rady w sprawie zabezpieczenia maj¹tku Izby,<br />
- sprawy rêkojmi dla 2 farmaceutów, odwo³ania dwukrotnie rozpatrywane<br />
przez NRA,<br />
- w³¹czanie siê aptek bêd¹cych w³asnoœci¹ farmaceutów w litewsk¹ sieæ<br />
Polonez,<br />
- Œwiêto Aptekarza,<br />
- projekt ustawy o zawodach medycznych, dot. techników farmaceutycznych<br />
– zakres obowi¹zków technika w aptece.<br />
• Wolne g³osy i wnioski.
STR. 18 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
W ostatnim czasie wielkie zamieszanie w pracy aptekarzy wywo³a³a nowelizacja<br />
rozporz¹dzenia Ministra Zdrowia w sprawie recept lekarskich, nakazuj¹ca<br />
lekarzowi wystawiaj¹cemu receptê na lek refundowany wpisywanie<br />
numeru PESEL pacjenta.<br />
W zwi¹zku z powy¿szym publikujemy kilka dokumentów, które ilustruj¹<br />
zaistnia³y problem i zwi¹zane z tym konsekwencje zarówno dla nas – farmaceutów<br />
realizuj¹cych recepty w aptekach, jak i dla pacjentów.<br />
• (Pismo Prezesa Wlkp.OIA dr. Romana Plackowskiego do Prezesa NRA<br />
mgr. Andrzeja Wróbla)<br />
Poznañ, 3 lipca <strong>2007</strong>r.<br />
Pan<br />
mgr Andrzej Wróbel<br />
Prezes Naczelnej<br />
Rady Aptekarskiej<br />
dotyczy: realizacji recept lekarskich<br />
Wystêpuj¹c w imieniu Wielkopolskiej Okrêgowej Rady Aptekarskiej, zwracam<br />
siê do Pana Prezesa z uprzejm¹ proœb¹ o niezw³oczne wyst¹pienie do<br />
Ministra Zdrowia w celu zintensyfikowania dzia³añ zmierzaj¹cych do wprowadzenia<br />
recept zawieraj¹cych elektroniczny zapis numeru PESEL.<br />
Potrzeba podjêcia postulowanych dzia³añ uzasadniona jest zw³aszcza tym,<br />
¿e po dniu wejœcia w ¿ycie rozporz¹dzenia Ministra Zdrowia z dnia 17 maja<br />
<strong>2007</strong> r. w sprawie recept lekarskich, apteki zosta³y obci¹¿ane obowi¹zkiem<br />
wpisywania numeru PESEL do systemu komputerowego, a wobec trwaj¹cego
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 19<br />
protestu lekarzy personel aptek zosta³ zmuszony dodatkowo do rêcznego wpisywania<br />
numeru PESEL na receptach. Sytuacja jest bulwersuj¹ca tym bardziej,<br />
¿e to apteki s¹ przygotowane do wprowadzenia sytemu recept numerowanych<br />
(w tym celu w³aœciciele aptek kupili odpowiednie czytniki i oprogramowanie)<br />
i nie mog¹ siê cofaæ do sytuacji istniej¹cej wiele lat temu. Zdaniem Wielkopolskiej<br />
Okrêgowej Izby Aptekarskiej, wymóg rêcznego wpisywanie numeru PESEL jest<br />
wstecznictwem i winien on byæ cofniêty. Obowi¹zuj¹ce od 1 lipca br. rozporz¹dzenie<br />
w sprawie recept lekarskich nie przynios³o oczekiwanego przez samorz¹d<br />
aptekarski rezultatu. Dalsze zaniechania w tej sprawie s¹ przyjmowane<br />
przez œrodowisko aptekarskie jako krok wstecz.<br />
Maj¹c na wzglêdzie wagê i pilnoœæ przedstawionego problemu, zwracam<br />
siê do Pana Prezesa o podjêcie dzia³añ zmierzaj¹cych do szybkiego wprowadzenia<br />
systemu recept zawieraj¹cych elektroniczny zapis numeru PESEL.<br />
Z powa¿aniem<br />
Prezes Wlkp. ORA w Poznaniu<br />
dr farm. Roman Plackowski<br />
• (Komunikat Nr 7/<strong>2007</strong>)<br />
W œlad za pismem Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 21 czerwca<br />
<strong>2007</strong> r., przedstawiamy stanowisko Wielkopolskiej Okrêgowej Izby Aptekarskiej,<br />
w sprawie sposobu realizacji recept lekarskich wystawionych na podstawie<br />
rozporz¹dzenia Ministra Zdrowia z dnia 17.05.<strong>2007</strong> r. w sprawie recept<br />
lekarskich (Dz.U. Nr 97 poz. 646)<br />
Jeœli recepty lekarskie, wystawione w okresie przejœciowym, tj. lipcu b.r.<br />
nie zawieraj¹ numeru PESEL pacjenta, wówczas stosownie do w/w pisma Prezesa<br />
NFZ „osoba wydaj¹ca lek, w celu umo¿liwienia realizacji recepty przez<br />
œwiadczeniobiorcê (pacjenta), ma prawo do uzupe³nienia treœci recepty o numer<br />
PESEL, ewentualnie do poprawienia tego numeru. Dokonanie tych czynnoœci<br />
jest jednak dopuszczalne wy³¹cznie na podstawie dokumentów przedstawionych<br />
przez osobê okazuj¹c¹ receptê, zawieraj¹cych numer PESEL tej osoby”.<br />
W zwi¹zku z powy¿szym zwracamy Pañstwa uwagê na to, by w razie uzupe³nienia<br />
lub korekty numeru PESEL w aptece, osoba realizuj¹ca receptê zamieœci³a<br />
stosown¹ adnotacjê oraz swój podpis.<br />
Jednoczeœnie uprzejmie informujemy Pañstwa, ¿e w wyniku rozmów przeprowadzonych<br />
z przedstawicielami Wielkopolskiego Oddzia³u Wojewódzkiego<br />
Narodowego Funduszu Zdrowia otrzymaliœmy zapewnienie, ¿e w okresie przejœciowym<br />
(do koñca lipca br.), wszelkie uchybienia zwi¹zane z numerem PESEL
STR. 20 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
na recepcie, nie bêd¹ mia³y wp³ywu na uprawienie aptek do otrzymania refundacji<br />
za leki wydane osobom uprawnionym.<br />
Zawiadamiany równie¿ Pañstwa, ¿e samorz¹d aptekarski oczekuje na ostateczne<br />
stanowisko Ministra Zdrowia w przedmiotowej sprawie – odpowiedŸ na<br />
postulaty zg³oszone przez Naczeln¹ Izbê Aptekarsk¹, Naczeln¹ Izbê Lekarsk¹<br />
oraz Zwi¹zek Zawodowy Pracowników S³u¿by Zdrowia.<br />
• (Pismo Sekretarza Stanu w Ministerstwie Zdrowia Ministra Boles³awa<br />
Piechy do Prezesa NRA mgr. Andrzeja Wróbla)<br />
Warszawa, 05.07.<strong>2007</strong> r.<br />
Mgr Andrzej Wróbel<br />
Prezes<br />
Naczelnej ady Aptekarskiej<br />
W odpowiedzi na pismo z dnia 28 czerwca <strong>2007</strong> r. znak: L.dz.DP-210/<strong>2007</strong><br />
oraz pismo z dnia 2 lipca <strong>2007</strong> r. znak; L.dz.DP-212/<strong>2007</strong> w sprawie planowanego<br />
przez protestuj¹cych lekarzy nie wpisywania na receptach dotycz¹cych<br />
leków refundowanych numerów PESEL pacjentów, uprzejmie informujê, i¿ maj¹c<br />
na uwadze obecn¹ sytuacjê zwi¹zan¹ z protestami pracowników ochrony zdrowia<br />
oraz wynikaj¹ce z Konstytucji zasady gwarantuj¹ce ka¿demu obywatelowi<br />
prawo do ochrony zdrowia, Minister Zdrowia stoi na stanowisku, i¿ obowi¹zkiem<br />
jego jest podjêcie takich kroków, które umo¿liwi¹ pacjentom korzystanie<br />
z ich Konstytucyjnych uprawnieñ oraz pozwol¹ na wyeliminowanie sytuacji zagra¿aj¹cych<br />
¿yciu i zdrowiu pacjenta. W zwi¹zku z powy¿szym Minister Zdrowia<br />
za dopuszczalne uwa¿a zarówno dozwolenie na zasadach swobodnej decyzji<br />
pacjenta i aptekarza, nanoszenia numeru PESEL przez aptekarza; jak<br />
i realizacjê recept bez naniesionego numeru PESEL.<br />
Jednoczeœnie wydaje siê, i¿ ze wzglêdu na zaistnia³¹ sytuacjê rozwi¹zania<br />
takie powinny byæ równie¿ akceptowane przez NFZ.<br />
Sekretarza Stanu<br />
w Ministerstwie Zdrowia<br />
Boles³aw Piecha
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 21<br />
• (Stanowisko NRA zawarte m.in. w Komunikacie WOIA nr 9)<br />
W zwi¹zku z rozporz¹dzeniem Ministra Zdrowia w sprawie recept lekarskich,<br />
które od dnia 01 lipca br. obliguje lekarzy do wpisywania numeru PESEL<br />
na receptach lekarskich.<br />
Maj¹c na uwadze ogromne zamieszanie, zwi¹zane z wejœciem w ¿ycie przepisów<br />
rozporz¹dzenia Ministra Zdrowia w sprawie recept lekarskich z dnia<br />
17 maja <strong>2007</strong> roku (Dz.U. nr 97 poz.646) , Wielkopolska Okrêgowa Izba Aptekarska<br />
stoi na stanowisku, ¿e aptekarze nie maj¹ ¿adnych prawnych podstaw<br />
do wpisywania na receptach brakuj¹cego numeru PESEL. Osoba realizuj¹ca<br />
receptê w aptece mo¿e ewentualny b³êdny PESEL poprawiæ. Rozporz¹dzenie<br />
wyraŸnie okreœla, ¿e jedyn¹ osob¹ uprawnion¹ do wpisywania numeru PESEL<br />
na recepcie jest lekarz wystawiaj¹cy receptê.<br />
W zwi¹zku z tym poni¿ej ponownie przedstawiamy stanowisko NRA, która<br />
w piœmie podpisanym przez Prezesa Andrzeja Wróbla z dnia 4 lipca br., a skierowanym<br />
do Kole¿anek i Kolegów napisa³a:<br />
a) pisma NFZ i komunikat MZ(…)niestety nie spe³niaj¹ podstawowych kryteriów<br />
s³u¿¹cych rozwi¹zaniu problemu tzn. nie zabezpieczaj¹ prawnie aptekarzy<br />
przed odpowiedzialnoœci¹ za z³amanie przepisów rozporz¹dzenia mówi¹cych<br />
o tym kto mo¿e dopisywaæ PESEL pacjenta na recepcie lekarskiej (szczególnie,<br />
gdy za 2,3,4 czy 5 lat w resorcie zdrowia lub NFZ bêd¹ decydentami<br />
zupe³nie inni ludzie);<br />
b) nie mo¿emy braæ nowych zadañ obci¹¿aj¹cych aptekarzy, które przypisane<br />
s¹ innym grupom zawodowym – to podkreœla stanowisko Prezydium NRA z<br />
4 lipca br.;<br />
c) jedynym w³aœciwym rozwi¹zaniem jest napisanie nowego rozporz¹dzenia<br />
lub przesuniêcie w czasie wejœcia w ¿ycie przepisu dotycz¹cego wpisywania<br />
PESEL-u na recepcie – a tego MZ nie chce uczyniæ;<br />
d) w tej sytuacji maj¹c na uwadze punkty a), b) i c) stwierdzam, i¿ stanowisko<br />
Prezydium NRA jest racjonalne i zabezpieczaj¹ce sprawy osób realizuj¹cych<br />
recepty w aptekach.<br />
Ponadto przypominamy, i¿ w piœmie z dnia lipca Minister Zdrowia poinformowa³<br />
Centralê NFZ w Warszawie, ¿e wszelkie odstêpstwa w/w rozporz¹dzenia<br />
dotycz¹ce numeru PESEL s¹ dopuszczalne w okresie przejœciowym to jest<br />
do 31 lipca <strong>2007</strong> roku. W za³¹czniku podajemy treœæ pisma w tej sprawie Ministra<br />
Boles³awa Piechy do Prezesa NFZ Andrzeja Soœnierza.<br />
Wszystkich Pañstwa przestrzegamy przed konsekwencjami i odpowiedzialnoœci¹,<br />
jakie mog¹ wynikaæ z faktu niezgodnego z obowi¹zuj¹cym prawem<br />
wpisywania przez fachowy personel aptek na receptach brakuj¹cych numerów<br />
PESEL.
STR. 22 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
• (Pismo Prezesa NFZ Andrzeja Soœnierza do Prezesa NRA<br />
mgr. Andrzeja Wróbla)<br />
Prezes Warszawa, dnia 21 czerwca <strong>2007</strong> r.<br />
Narodowego Funduszu Zdrowia<br />
Dyrektorzy<br />
Oddzia³ów Wojewódzkich<br />
Narodowego Funduszu Zdrowia<br />
- wszyscy -<br />
W zwi¹zku z zapytaniem Podlaskiego Oddzia³u Wojewódzkiego Narodowego<br />
Funduszu Zdrowia, dotycz¹cym b³êdów w numerze PESEL pacjenta,<br />
zamieszczanym zgodnie z nowym rozporz¹dzeniem Ministra Zdrowia w sprawie<br />
recept lekarskich – na recepcie oraz mog¹cymi pojawiæ siê w¹tpliwoœciami<br />
odnoœnie interpretacji przepisów w sytuacji wpisywania przez lekarza b³êdnego<br />
numeru PESEL, poni¿ej przedstawiam stanowisko Centrali Narodowego Funduszu<br />
Zdrowia w sprawie.<br />
W pierwszej kolejnoœci pragnê wskazaæ, i¿ przedmiotowe rozporz¹dzenie<br />
Ministra Zdrowia w sprawie recept lekarskich zosta³o opublikowane w Dz. U.<br />
Nr 97, poz. 646, z dnia 1 czerwca <strong>2007</strong> r. stosownie do postanowienia § 40 ww.<br />
rozporz¹dzenia, które wejdzie w ¿ycie z dniem 1 lipca <strong>2007</strong> r.<br />
Zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 2 lit g) ww. rozporz¹dzenia w przypadku, gdy co<br />
najmniej jeden z przepisanych na recepcie leków lub wyrobów medycznych ma<br />
byæ wydany za op³at¹ rycza³tow¹, za czêœciow¹ odp³atnoœci¹ lub bezp³atnie<br />
(lek refundowany), dane niezbêdne do wystawienia recepty obejmuj¹ numer<br />
PESEL, a w przypadku dziecka do pierwszego roku ¿ycia, nie posiadaj¹cego<br />
numeru PESEL albo niemo¿noœci ustalenia tego numeru – numer PESEL jednego<br />
z rodziców, a w przypadku cudzoziemca – numer paszportu lub innego<br />
dokumentu potwierdzaj¹cego to¿samoœæ.<br />
Powy¿sze oznacza, i¿ osoba wystawiaj¹ca receptê na leki refundowane<br />
obowi¹zana jest do umieszczania na tej recepcie numeru PESEL pacjenta (jego<br />
opiekuna prawnego) – arg. z § 2 ust. 1 ww. rozporz¹dzenia. Brak numeru PESEL<br />
na recepcie powoduje, i¿ na podstawie takiej recepty nie mo¿e byæ wydawany<br />
lek refundowany.<br />
Stosownie do postanowienia § 16 ust. 1 pkt 3 ww. rozporz¹dzenia, je¿eli na<br />
recepcie wpisano mylnie lub w sposób nieczytelny numer PESEL, osoba wy-
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 23<br />
daj¹ca lek mo¿e go skorygowaæ na podstawie dokumentów przedstawionych<br />
przez osobê okazuj¹c¹ receptê: osoba wydaj¹ca lek umieszcza wówczas na<br />
recepcie odpowiedni¹ adnotacjê oraz swój podpis. W takim przypadku recepta<br />
mo¿e byæ zrealizowana.<br />
Stosownie do powy¿szego unormowania osoba wydaj¹ca lek, w celu umo¿-<br />
liwienia realizacji recepty przez œwiadczeniobiorcê, ma prawo do uzupe³nienia<br />
treœci recepty o numer PESEL, ewentualnie do poprawienia tego numeru.<br />
Dokonanie tych czynnoœci jest jednak dopuszczalne wy³¹cznie na podstawie<br />
dokumentów przedstawionych przez osobê okazuj¹c¹ receptê, zawieraj¹cych<br />
numer PESEL tej osoby.<br />
Z powy¿szego unormowania nie wynika jednak obowi¹zek osoby wydaj¹cej<br />
lek do weryfikacji poprawnoœci numeru PESEL zamieszczonego na recepcie,<br />
z dokumentem przedstawionym przez osobê okazuj¹c¹ receptê.<br />
Obowi¹zki osoby wydaj¹cej lek z apteki zosta³y okreœlone w przepisach,<br />
wydanego na podstawie art. 69 ust. 7 ustawy 6 wrzeœnia 2001 r. – Prawo farmaceutyczne<br />
(Dz. U. z 2004 r. Nr 53, poz. 533, z póŸn. zm.13), rozporz¹dzenia<br />
Ministra Zdrowia z dnia 18 paŸdziernika 2002 r. w sprawie wydawania z apteki<br />
produktów leczniczych i wyrobów medycznych (Dz. U. Nr 183, poz. 1531)<br />
Szczegó³owy zakres obowi¹zków osoby wydaj¹cej lek okreœla § 2 tego rozporz¹dzenia.<br />
Wœród tych obowi¹zków nie wymieniono weryfikacji numeru PESEL<br />
zamieszczonego na recepcie. Obowi¹zek taki nie wynika równie¿ z §2 ust. 2<br />
pkt 1 tego rozporz¹dzenia, zgodnie z którym osoba wydaj¹ca lek ma obowi¹zek<br />
sprawdzenia prawid³owoœci wystawienia recepty, zgodnie z odrêbnymi przepisami.<br />
Obowi¹zek ten odnosi siê do sprawdzenia, czy recepta zosta³a wystawiona<br />
zgodnie z przepisami rozporz¹dzenia w sprawie recept lekarskich oraz<br />
rozporz¹dzenia Ministra Zdrowia z dnia 13 stycznia 2003 r. w sprawie warunków<br />
przechowywania przez apteki œrodków odurzaj¹cych, substancji psychotropowych<br />
i prekursorów grupy I-R oraz warunków przechowywania i wydawania z aptek<br />
preparatów zawieraj¹cych te œrodki lub substancje (Dz. U. Nr 37, poz. 323).<br />
Wykonywanie powy¿szego obowi¹zku polegaæ bêdzie na badaniu recepty pod<br />
wzglêdem formalnym, to jest czy zosta³a sporz¹dzona na prawid³owym druku<br />
oraz czy zawiera wszystkie wymagane elementy. Badanie to nie obejmuje natomiast<br />
sprawdzenia poprawnoœci materialnej treœci recepty, w tym poprawnoœci<br />
numeru PESEL wpisanego na recepcie przez osobê wystawiaj¹c¹ receptê.<br />
Z powy¿szego wynika, i¿ osoba wydaj¹ca lek, a w konsekwencji apteka,<br />
nie ponosi odpowiedzialnoœci za prawid³owoœæ numeru PESEL wpisanego na<br />
recepcie. Nie jest to bowiem okolicznoœæ od niej zale¿na, gdy¿ wpisanie numeru<br />
PESEL nale¿y do czynnoœci wystawienia recepty, a nie jej realizacji. Apteka<br />
odpowiada natomiast za wydanie leku refundowanego na podstawie recepty,
STR. 24 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
na której nie zamieszczono numeru PESEL, z zastrze¿eniem wyj¹tków przewidzianych<br />
w § 3 ust. 1 pkt 2 lit g) rozporz¹dzenia w sprawie recept lekarskich.<br />
W tym stanie rzeczy nie mo¿e znaleŸæ zastosowania art. 63 ust. 5 ustawy<br />
z dnia 27 sierpnia 2004 r. o œwiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych<br />
ze œrodków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135, z póŸn. zm.) zgodnie z którym,<br />
w przypadku nieprzekazania lub przekazania niezgodnie z ustaw¹<br />
zbiorczych zestawieñ receptora danych okreœlonych zgodnie z art. 188 ustawy<br />
i informacji, o których mowa w przepisach wydawanych na podstawie art. 190<br />
ust. 2 tej ustawy, termin dokonania refundacji przez OW NFZ, okreœlony w art.<br />
63 ust. 3 ustawy, mo¿e zostaæ przed³u¿ony do czasu przekazania przez aptekê<br />
kompletnych danych.<br />
Przekazanie, w takich okolicznoœciach, przez aptekê numeru PESEL, który<br />
jest nieprawid³owy, nie mo¿e byæ traktowane jako przekazanie danych niezgodnie<br />
obowi¹zuj¹cymi przepisami prawa. Numer PESEL jak wskazano powy¿ej,<br />
nie jest bowiem weryfikowany przez aptekê na etapie realizacji i wydania leku.<br />
Zdaniem Centrali Narodowego Funduszu Zdrowia w takim przypadku apteka<br />
nie ma równie¿ obowi¹zku poprawiania numerów PESEL przekazanych w informacji<br />
kierowanej do OW NFZ, je¿eli s¹ zgodne z zamieszczonymi na recepcie.<br />
Dlatego te¿ wpisanie przez osobê wystawiaj¹c¹ receptê nieprawid³owego<br />
numeru PESEL nie mo¿e mieæ negatywnych skutków prawnych dla apteki.<br />
Poza przypadkiem opisanym powy¿ej, mo¿liwa jest sytuacja, w której na<br />
recepcie wpisano prawid³owy numer PESEL, a pomy³ka nast¹pi³a na etapie<br />
przeniesienia tego numeru do zbioru danych, o którym mowa w § 1 ust. 2 rozporz¹dzenia<br />
Ministra Zdrowia z dnia 28 wrzeœnia 2004 r. w sprawie zakresu<br />
niezbêdnych informacji gromadzonych i przekazywanych przez apteki podmiotom<br />
zobowi¹zanym do finansowania œwiadczeñ ze œrodków publicznych, nie bêdzie<br />
mo¿liwa ocena, czy przekazanie nieprawid³owego numeru PESEL wynika z pomy³ki<br />
apteki, czy te¿ z b³êdnego wpisywania numeru PESEL na recepcie przez<br />
osobê wystawiaj¹c¹ receptê. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o œwiadczeniach<br />
opieki zdrowotnej finansowanych ze œrodków publicznych, ani przepisy<br />
aktów toku postêpowanie w takich przypadkach.<br />
Maj¹c jednak na uwadze treœæ art. 63 ust. 3 i ust. 4 ustawy z dnia 27 sierpnia<br />
2004 r. o œwiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze œrodków publicznych<br />
nale¿y przyj¹æ, i¿ weryfikacj¹ tego jest przes³anie przez aptekê poprawionych<br />
danych ewentualnie potwierdzenie, i¿ przekazane dane s¹ zgodne z danymi<br />
Ÿród³owymi (wpisanymi na recepcie), powinna nast¹piæ przed up³ywem terminu<br />
dokonania refundacji, okreœlonymi w art. 63 ust. 3 ustawy. W przypadku<br />
niedokonania powy¿szej weryfikacji przez aptekê przed up³ywem powy¿szego<br />
terminu, mo¿e znaleŸæ zastosowanie art. 63 ust. 5 ustawy.<br />
Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia<br />
Andrzej Soœnierz
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 25<br />
Korespondencja<br />
Wielkopolskiej Okrêgowej Rady Aptekarskiej w Poznaniu<br />
Wlkp. OIA/1628/<strong>2007</strong> Poznañ, dnia 8 maja <strong>2007</strong> r.<br />
Pan<br />
Andrzej Soœnierz<br />
Prezes<br />
Narodowego Funduszu Zdrowia<br />
dotyczy: wyceny leków stosowanych przy leczeniu chorób nowotworowych<br />
W ostatnim okresie kierownicy aptek szpitalnych z województwa wielkopolskiego<br />
zwrócili siê do Wielkopolskiej Okrêgowej Izby Aptekarskiej z proœb¹ o pomoc<br />
w rozwi¹zaniu problemu zwi¹zanego z wycen¹ leków stosowanych w chemioterapii.<br />
Problem jest nastêpstwem wejœcia w ¿ycie zarz¹dzenia Prezesa<br />
Narodowego Funduszu Zdrowia Nr 11 z dnia 16 marca <strong>2007</strong> r. Za³¹cznik Nr 3<br />
do tego zarz¹dzenia okreœla wycenê punktow¹ jednostki leku, stanowi¹c podstawê<br />
do obliczenia nale¿noœci œwiadczeniodawców za udzielane œwiadczenia<br />
zdrowotne. Szczegó³owa analiza wykazu substancji czynnych stosowanych w<br />
terapii nowotworów wskazuje na zbyt nisk¹ wycenê punktow¹ jednostek leku.<br />
Przyk³adowo:<br />
- lek Cisplatinum inj., wycena punktowa jednostki leku (1 mg) – 0,04, a cena<br />
hurtowa leku uzyskana w wyniku postêpowania przetargowego wynosi 10,45<br />
z³ za 1 fiolkê 10 mg (czyli 1,04 z³ za 1 mg),<br />
- lek Vincristinum inj., wycena punktowa jednostki leku (1 mg) – 3,21, a<br />
cena hurtowa leku uzyskana w wyniku postêpowania przetargowego wynosi<br />
43 z³ 10 gr za 1 fiolkê 1 mg.<br />
Jak zatem wynika z podanych przyk³adów, wycena punktowa odbiega znacznie<br />
od cen produktów leczniczych, uzyskanych w wyniku negocjacji w trakcie<br />
postêpowania przetargowego. Tym samym, œrodki pochodz¹ce z Narodowego
STR. 26 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
Funduszu Zdrowia, nie wystarczaj¹ na pokrycie kosztów leczenia onkologicznego,<br />
co mo¿e w rezultacie doprowadziæ do perturbacji w leczeniu i pog³êbiæ<br />
zad³u¿enie zak³adów opieki zdrowotnej. Istnieje realne niebezpieczeñstwo, ¿e<br />
szereg szpitali bêdzie zmuszonych do wypowiadania umów na œwiadczenia<br />
zdrowotne.<br />
Problem dotyka równie¿ farmaceutów pracuj¹cych w aptekach szpitalnych,<br />
którzy pomimo czynionych starañ o jak najbardziej racjonaln¹ gospodarkê produktami<br />
leczniczymi, s¹ niejednokrotnie obwiniani przez dyrektorów szpitali za<br />
zaistnia³¹ sytuacjê.<br />
W zwi¹zku z powy¿szym, kieruj¹c siê trosk¹ o ochronê zdrowia publicznego,<br />
a tak¿e uwzglêdniaj¹c postulaty zg³aszane przez farmaceutów pracuj¹cych<br />
w aptekach szpitalnych, Wielkopolska Okrêgowa Izba Aptekarska zwraca siê<br />
z uprzejm¹ proœb¹ o rozwa¿enie mo¿liwoœci zmiany wyceny punktowej jednostki<br />
leków stosowanych w terapii nowotworowej.<br />
Z wyrazami szacunku<br />
dr n. farm. Roman Plackowski<br />
Prezes Wlkp. ORA<br />
Do wiadomoœci:<br />
• Pan Boles³aw Piecha<br />
Sekretarz Stanu<br />
w Ministerstwie Zdrowia<br />
• Pani Irena B³oñska<br />
Dyrektor Wielkopolskiego Oddzia³u Wojewódzkiego<br />
Narodowego Funduszu Zdrowia<br />
Trochę humoru<br />
Właściciel apteki do praktykanta:<br />
— A z tej bańki nalewamy tylko wtedy, gdy recepta jest<br />
całkiem nieczytelna.
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 27<br />
Z PRAC NACZELNEJ RADY APTEKARSKIEJ<br />
NACZELNA IZBA APTEKARSKA<br />
W WARSZAWIE<br />
Naczelna Izba Aptekarska Warszawa, dnia 11 kwietnia <strong>2007</strong> r.<br />
Pani Katarzyna CHMIELEWSKA<br />
Dyrektor Departamentu Nauki i<br />
Szkolnictwa Wy¿szego Warszawa<br />
Odpowiadaj¹c na pismo z dnia 30 marca <strong>2007</strong>r. dotycz¹ce wskazania systemu<br />
weryfikacji kwalifikacji farmaceutów, Naczelna Izba Aptekarska wyjaœnia,<br />
co nastêpuje:<br />
• procedury postêpowania w zakresie stwierdzania prawa wykonywania zawodu<br />
oparte s¹ o obowi¹zuj¹ce przepisy, a w szczególnoœci ustawê z dnia<br />
19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich.<br />
Zgodnie z obowi¹zuj¹cymi przepisami stwierdzania prawa wykonywania<br />
zawodu w odniesieniu do obywatele polskiego dokonuje siê w oparciu o nastêpuj¹ce<br />
dokumenty:<br />
1) dyplom ukoñczenia studiów, na wskazanym w ustawie kierunku;<br />
2) orzeczenie lekarskie potwierdzaj¹ce stan zdrowia pozwalaj¹cy na wykonywanie<br />
zawodu farmaceuty;<br />
3) potwierdzenie posiadania pe³nej zdolnoœci do czynnoœci prawnych.<br />
Farmaceuta, który wystêpuje o stwierdzenie prawa wykonywania zawodu zobowi¹zany<br />
jest wiêc przedstawiæ:<br />
1) orygina³ dyplomu:<br />
2) orygina³ orzeczenia lekarskiego oraz<br />
3) w³asnorêcznie podpisana oœwiadczenie o posiadaniu pe³nej zdolnoœci do<br />
czynnoœci prawnych.<br />
W przypadku gdy stwierdzanie prawa wykonywania zawodu farmaceuty<br />
dotyczy obywatela innego ni¿ RP pañstwa cz³onkowskiego Unii Europejskiej<br />
farmaceuta oprócz dyplomu, œwiadectwa lub innego dokumentu potwierdzaj¹cego<br />
posiadanie formalnych kwalifikacji uprawniaj¹cych do wykonywania zawodu<br />
farmaceuty wydanego przez pañstwo cz³onkowskie Unii Europejskiej przedstawia<br />
potwierdzenie posiadania stanu zdrowia niezbêdnego do wykonywania
STR. 28 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
zawodu, potwierdzenie posiadania pe³nej zdolnoœci do czynnoœci prawnych oraz<br />
z³o¿one przez niego oœwiadczenie, ¿e posiada znajomoœæ jêzyka polskiego<br />
w mowie i piœmie w zakresie koniecznym do wykonywania zawodu farmaceuty.<br />
W zakresie dotycz¹cym potwierdzania stanu zdrowia honorowane s¹ zaœwiadczenia<br />
wydane przez stosowne organy kraju, z którego farmaceuta przybywa.<br />
Równie¿ w zakresie potwierdzania zdolnoœci do czynnoœci prawnych<br />
wystarczaj¹ca s¹ dokumenty wydane przez stosowne w³adze kraju, z którego<br />
obywatel pañstwa Unii Europejskiej przybywa. W sytuacji gdy powziête zostan¹<br />
uzasadnione w¹tpliwoœci dotycz¹ca autentycznoœci przedstawianych dokumentów,<br />
w³aœciwe organy samorz¹du zawodowego wystêpuj¹ do odpowiednich<br />
w³adz lub organizacji pañstwa cz³onkowskiego Unii Europejskiej z wnioskiem<br />
o potwierdzenie ich autentycznoœci.<br />
Je¿eli stwierdzanie prawa wykonywania zawodu dotyczy farmaceuty bêd¹cego<br />
cudzoziemcem, stwierdzenia prawa mo¿e nast¹piæ, je¿eli cudzoziemiec<br />
przedstawi spe³nienie warunków okreœlonych w art. 4 ustawy o izbach aptekarskich<br />
tj. dyplom ukoñczenia studiów, orzeczenie lekarskie o stanie zdrowia,<br />
potwierdzenie posiadania pe³nej zdolnoœci do czynnoœci prawnych oraz potwierdzon¹<br />
egzaminem znajomoœæ jêzyka polskiego wystarczaj¹c¹ do wykonywania<br />
zawodu na terenie RP. Dyplom przedstawiany przez cudzoziemca<br />
musi byæ uznany za równowa¿ny z dyplomem uzyskiwanym w RP.<br />
Dokument potwierdzaj¹cy prawo wykonywania zawodu sporz¹dzony jest w<br />
sposób zabezpieczaj¹cy przed jego ewentualnym podrobieniem. Oprócz zabezpieczeñ<br />
w postaci stosownego papieru zawieraj¹cego znak wodny i opatrzonego<br />
w logo apteki (w¹¿ z kielichem) z zabezpieczeniem chemicznym przed<br />
próbami usuwania lub próbami zmiany zapisów na dokumencie oraz opatrzony<br />
stosown¹ pieczêci¹, dokument jest zabezpieczony foli¹.<br />
Przedstawiaj¹c powy¿sze NIA zwraca uwagê, ¿e zgodnie z ustaw¹ z dnia<br />
18 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich (tj. Dz. U. z 2003 r. Nr 9, poz. 103, z<br />
póŸn. zm.) farmaceuta, któremu wydawane jest prawo wykonywania zawodu<br />
wpisywany jest do rejestru prowadzonego przez okrêgow¹ izbê aptekarsk¹ w³aœciw¹<br />
ze wzglêdu na miejsce wykonywania zawodu. Rejestr, obok imienia i nazwiska,<br />
a tak¿e innych danych dotycz¹cych osoby farmaceuty zawiera dane dotycz¹ce<br />
jego wykszta³cenia oraz kwalifikacji, a tak¿e dane dotycz¹ce prawa wykonywania<br />
zawodu.<br />
Z uwagi na fakt, ¿e zmiana miejsca wykonywania pracy ³¹czy siê z wpisem<br />
do rejestru kolejnej okrêgowej izby aptekarskiej w³aœciwej ze wzglêdu na miejsce<br />
wykonywania zawodu, Naczelna Izba Aptekarska jako systemowe rozwi¹zanie<br />
dotycz¹ce przeciwdzia³ania ewentualnym oszustwom w odniesieniu do<br />
kwalifikacji farmaceutów, za w³aœciwe uwa¿a, zaproponowane w projekcie ustawy<br />
o zawodzie farmaceuty prowadzenie obok rejestru farmaceutów okrêgowych<br />
izb, rejestru centralnego Naczelnej Izby Aptekarskiej.<br />
Prezes NRA<br />
Mgr farm. Andrzej Wróbel
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 29<br />
MINISTERSTWO ZDROWIA Warszawa, 1 sierpnia <strong>2007</strong>r.<br />
Departament<br />
Nauki i Szkolnictwa Wy¿szego<br />
Pan<br />
Andrzej Wróbel<br />
Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej<br />
ul. D³uga 16<br />
00-238 Warszawa<br />
Szanowny Panie Prezesie,<br />
Odpowiadaj¹c na pismo znak L.dz.:KD-232/<strong>2007</strong> w sprawie wyjaœnienia<br />
w¹tpliwoœci interpretacyjnych w zakresie stosowania przepisów rozporz¹dzenia<br />
Ministra Zdrowia z dnia 15 maja 2002 roku w sprawie specjalizacji i uzyskiwania<br />
tytu³u specjalisty przez farmaceutów (Dz. U. Nr 101. poz. 941 z póŸn. zm.)<br />
w odniesieniu do farmaceutów, którzy w sesji wiosennej zdawali egzamin specjalizacyjny.<br />
Departament Nauki i Szkolnictwa Wy¿szego prosi o przyjêcie poni¿szego.<br />
Zgodnie z obowi¹zuj¹cym stanem prawnym – rozporz¹dzeniem Ministra<br />
Zdrowia z dnia 15 maja 2002 roku w sprawie specjalizacji i uzyskiwania tytu³u<br />
specjalisty przez farmaceutów (Dz. U. Nr 101. poz. 941 z póŸn. zm.) – egzamin<br />
pañstwowy, koñcz¹cy specjalizacjê, dla ka¿dej dziedziny sk³ada siê z dwóch<br />
czêœci : egzaminu praktycznego i egzaminu teoretycznego przeprowadzanego<br />
zgodnie z regulaminem porz¹dkowym ustalonym przez Dyrektora Centrum<br />
Egzaminów Medycznych. Przedmiotowy regulamin zatwierdza minister w³aœciwy<br />
do spraw zdrowia. Jednoczeœnie § 27 ust. 3 ww. rozporz¹dzenia stanowi, i¿<br />
w razie negatywnego wyniku którejkolwiek czêœci egzaminu pañstwowego, farmaceuta<br />
mo¿e przyst¹piæ do egzaminu pañstwowego w nastêpnej sesji egzaminacyjnej.<br />
W takim przypadku egzamin pañstwowy sk³ada siê ze wszystkich<br />
czêœci tj. egzaminu praktycznego i egzaminu teoretycznego.<br />
W zwi¹zku z powy¿szym, zgodnie z aktualnym stanem prawnym osoba,<br />
która uzyska³a negatywny wynik z czêœci teoretycznej egzaminu pañstwowego,<br />
w przypadku podjêcia decyzji o przyst¹pieniu do egzaminu w nastêpnej sesji<br />
egzaminacyjnej zobowi¹zana jest zdawaæ egzamin pañstwowy sk³adaj¹cy ze<br />
wszystkich czêœci tj. z czêœci teoretycznej oraz z czêœci praktycznej.
STR. 30 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
Przedmiotowa regulacja zosta³a wprowadzona rozporz¹dzeniem Ministra<br />
Zdrowia Z dnia 4 kwietnia <strong>2007</strong> r. zmieniaj¹cym rozporz¹dzenie w sprawie specjalizacji<br />
i uzyskiwania tytu³u specjalisty przez farmaceutów (Dz. U. Nr 71, poz.<br />
408) i wesz³a w ¿ycie z dniem 5 maja <strong>2007</strong> r.<br />
W zwi¹zku z powy¿szym ze wzglêdu na fakt, i¿ egzamin pañstwowy na<br />
zakoñczenie specjalizacji odby³ siê po 5 maja <strong>2007</strong> r. tj. w okresie, kiedy ju¿<br />
obowi¹zywa³o znowelizowane rozporz¹dzenie W sprawie specjalizacji i uzyskiwania<br />
tytu³u specjalisty przez farmaceutów osoby przystêpuj¹ce do egzaminu<br />
pañstwowego podlegaj¹ przepisom ww. aktu prawnego.<br />
Jednoczeœnie pragniemy poinformowaæ, i¿ po dokonaniu wnikliwej analizy,<br />
w szczególnoœci kosztów zwi¹zanych z przeprowadzaniem egzaminu pañstwowego.<br />
Departament Nauki i Szkolnictwa Wy¿szego uznaje za zasadny postulat<br />
dotycz¹cy zmiany przepisu przedmiotowego rozporz¹dzenia w zakresie przeprowadzania<br />
egzaminu pañstwowego dla osób, które uzyska³y negatywny wynik<br />
którejkolwiek z czêœci egzaminu pañstwowego.<br />
W zwi¹zku z powy¿szym maj¹c na wzglêdzie zaistnia³¹ sytuacjê, a w szczególnoœci<br />
fakt, i¿ wiêkszoœæ z osób, które przyst¹pi³y do przedmiotowego egzaminu<br />
uzyska³a pozytywny wynik z czêœci praktycznej egzaminu, w Ministerstwie<br />
Zdrowia podjêto prace nad nowelizacj¹ przedmiotowego rozporz¹dzenia,<br />
w tym nad nowelizacj¹ przepisów § 27. Proponowana zmiana umo¿liwi osobom,<br />
które uzyska³y negatywny wynik którejkolwiek z czêœci egzaminu pañstwowego,<br />
przyst¹pienie w nastêpnej sesji egzaminacyjnej wy³¹cznie do czêœci,<br />
z której uzyskano negatywny wynik.<br />
Jednoczeœnie informujemy, i¿ projekt nowelizacji przedmiotowego rozporz¹dzenia<br />
zostanie zamieszczony na stronach internetowych Ministerstwa Zdrowia<br />
www.mz.gov.pl<br />
Z wyrazami szacunku<br />
Zastêpca Dyrektora<br />
Departamentu Nauki<br />
i Szkolnictwa Wy¿szego<br />
Katarzyna Chmielewska
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 31<br />
G£ÓWNY INSPEKTOR Warszawa, dnia 14.05.<strong>2007</strong> r.<br />
FARMACEUTYCZNY<br />
GIF-N-N/0730/MZ/36-1 /<strong>2007</strong><br />
Informacja dla aptek i hurtowni w sprawie zwrotów Corhydronu<br />
Szanowni Pañstwo,<br />
Uprzejmie informujê, i¿ Przedsiêbiorstwo Farmaceutyczne JELFA SA. rozpoczê³o<br />
akcjê zwrotu Corhydronu, tytu³em wyrównania strat wynik³ych z publicznego<br />
wezwania Ministra Zdrowia do zwrotu leków zawartego w Komunikacie<br />
Ministra Zdrowia skierowanym do aptek z dnia 10.11.2006 r.<br />
Zwrot ten odbywaæ siê bêdzie w oparciu o listê obejmuj¹c¹ apteki, które<br />
przyjê³y zwroty od pacjentów i zg³osi³y ten fakt do Wojewódzkich Inspektorów<br />
Farmaceutycznych.<br />
Podmiotami przekazuj¹cymi produkt leczniczy do aptek bêd¹ hurtownie farmaceutyczne,<br />
które otrzyma³y z Przedsiêbiorstwa Farmaceutycznego JELFA<br />
S.A. w/w listê aptek, którym produkt leczniczy Corhydron ma byæ przekazany.<br />
Przekazanie produktu leczniczego „Corhydron” winno byæ odpowiednio udokumentowane<br />
protoko³em przekazania w celach kontrolnych.<br />
Powy¿sze nie dotyczy aptek szpitalnych i zak³adowych, poniewa¿ Komunikat<br />
Ministra Zdrowia z dnia 10.11 2006 r. dotyczy³ dokonywania zwrotów Corhydronu<br />
przez pacjentów indywidualnych do aptek ogólnodostêpnych.<br />
G³ówny Inspektor Farmaceutyczny<br />
Zofia Ulz
STR. 32 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
G£ÓWNY INSPEKTOR Warszawa, dnia 14 maja <strong>2007</strong> r.<br />
FARMACEUTYCZNY<br />
DECYZJA<br />
Na podstawie art. 62 ust. 2 pkt 1 oraz ust. 3 w zwi¹zku z art. 55 ust. 3a<br />
pkt 1, art. 60 ust. 1 ustawy z dnia 6 wrzeœnia 2001 r. -– Prawo farmaceutyczne<br />
(t j.: Dz.U. z 2004 r. nr 53, poz. 533 z póŸn. zm.), w zwi¹zku z § 2 ust. 1 i § 3<br />
ust. 2 Rozporz¹dzenia Ministra Zdrowia z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie<br />
reklamy produktów leczniczych (Dz. U. z 20O2 r. Nr 230, poz. 1936) oraz art. 127<br />
§ 3 i 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postêpowania<br />
administracyjnego (tj.: Dz.U. z 2000 r. nr 93, poz. 1071 z póŸn. zm.),<br />
G£ÓWNY INSPEKTOR FARMACEUTYCZNY<br />
po rozpatrzeniu wniosku firmy Euroapteka Sp. z o.o. o ponowne rozpatrzenie<br />
sprawy zakoñczonej decyzj¹ G³ównego Inspektora Farmaceutycznego z dnia<br />
15.03.<strong>2007</strong> r. znak: GIF-P-R-481-38/MSZ/07, nakazuj¹cej natychmiastowe zaprzestanie<br />
prowadzenia niezgodnej z przepisami prawa reklamy produktów<br />
leczniczych kierowanej do publicznej wiadomoœci poprzez znajduj¹ce siê na<br />
terenie ca³ego kraju apteki nale¿¹ce do firmy Euroapteka Sp. z o.o. dotycz¹cej<br />
folderów reklamowych:<br />
1) „Euroapteka Ka¿dy ma prawo do tanich leków. Fragmenty listy cenowej<br />
Euroapteki obowi¹zuj¹ od 01 do 30.11.2006 r.”,<br />
2) „Euroapteka Ka¿dy ma prawo do tanich leków Oferta wa¿na do 01-31.12.”<br />
3) „Euroapteka Uwaga!!! Teraz wiêcej cen hurtowych patrz ostatnia strona.<br />
Oferta wa¿na do 02-31.01.”<br />
utrzymuje w mocy przedmiotow¹ decyzjê,<br />
UZASADNIENIE<br />
Decyzj¹ z dnia 15.03.<strong>2007</strong> r. znak: GIF-P-R-481-38/MSZ/07, G³ówny Inspektor<br />
Farmaceutyczny nakaza³ natychmiastowe zaprzestanie prowadzenia niezgodnej<br />
z przepisami prawa reklamy produktów leczniczych kierowanej do publicznej<br />
wiadomoœci poprzez znajduj¹ce siê na terenie ca³ego kraju apteki nale¿¹ce<br />
do firmy Euroapteka Sp. z o.o. Decyzja dotyczy³a folderów reklamowych:<br />
1) „Euroapteka Ka¿dy ma prawo do tanich leków. Fragmenty listy cenowej<br />
Euroapteki obowi¹zuj¹ od 01 do 30.11.2006 r.”,<br />
2) „Euroapteka Ka¿dy ma prawo do tanich leków Oferta wa¿na 01-31.12.”<br />
3) „Euroapteka Uwaga!!! Teraz wiêcej cen hurtowych patrz ostatnia strona.<br />
Oferta wa¿na do 02-31.01.”
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 33<br />
W ocenie G³ównego inspektora Farmaceutycznego powy¿szy folder narusza³<br />
przepisy art. 55 ust. 3a pkt 1, art, 60 ust. 1 ustawy Prawo farmaceutyczne oraz<br />
§ 2 ust. 1 i § 3 ust, 2 Rozporz¹dzenia Ministra Zdrowia w sprawie reklamy<br />
produktów leczniczych.<br />
We wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, który wp³yn¹³ do G³ównego Inspektoratu<br />
Farmaceutycznego 11.04.<strong>2007</strong> r. Strona zarzuci³a G³ównemu Inspektorowi<br />
Farmaceutycznemu naruszenie przepisów KPA w zakresie postêpowania<br />
wyjaœniaj¹cego – art. 61 i nast. w zw. z art. 7 KPA wskazuj¹c, i¿ przed wydaniem<br />
decyzji G³ówny Inspektor Farmaceutyczny powinien przeprowadziæ postêpowanie<br />
wyjaœniaj¹ce w przedmiotowej sprawie z udzia³em Spó³ki.<br />
Ponadto strona zarzuci³a G³ównemu Inspektorowi Farmaceutycznemu dokonanie<br />
nadinterpretacji przepisów i wnios³a o umorzenie postêpowania powo³uj¹c<br />
siê na jego bezprzedmiotowoœæ i wskazuj¹c, i¿ ww. biuletyny reklamowe<br />
nie s¹ ju¿ publikowane.<br />
Po ponownym rozpatrzeniu sprawy G³ówny inspektor Farmaceutyczny, utrzymuje<br />
w mocy zaskar¿on¹ decyzjê.<br />
G³ówny Inspektor Farmaceutyczny nie zgadza siê ze stanowiskiem strony, i¿ w<br />
przedmiotowym postêpowaniu administracyjnym naruszone zosta³y wskazane<br />
wy¿ej przepisy KPA. W odniesieniu do folderów reklamowych bêd¹cych przedmiotem<br />
decyzji G³ówny Inspektora Farmaceutyczny wystêpowa³ do Spó³ki pismem<br />
z dnia 26.01.<strong>2007</strong> r. znak: GIF-P-R-482-37/MS2/07, pismem z dnia<br />
31.01.<strong>2007</strong> r. znak: GIF-P-R-482-45/MSZ/07 oraz pismem z dnia 01.02.<strong>2007</strong> r.<br />
znak: GIF-P-FM82-46/MSZ/07.<br />
We wszystkich ww. pismach dotycz¹cych poszczególnych folderów reklamowych<br />
G³ówny Inspektor Farmaceutyczny sformu³owa³ zarzuty dotycz¹ce naruszenia<br />
przepisów przez rozpowszechnianie ww. folderów i wezwa³ spó³kê o<br />
ustosunkowanie siê do nich w trybie art. 10 § 1 KPA. Na ww. pisma strona<br />
odpowiedzia³a pismami zapewne b³êdnie datowanymi na 08.01.<strong>2007</strong> r. oraz<br />
13.01.<strong>2007</strong> r. korzystaj¹c z przys³uguj¹cego jej na podstawie przepisów KPA<br />
prawa do wypowiedzenia siê przed wydaniem decyzji administracyjnej.<br />
Jak wynika z powy¿szego, nie mo¿e byæ mowy o naruszeniu przepisów KPA –<br />
G³ówny Inspektor Farmaceutyczny podj¹³ bowiem wszelkie kroki niezbêdne do<br />
dok³adnego wyjaœnienia stanu faktycznego i za³atwienia sprawy oraz zapewni³<br />
stronie czynny udzia³ w postêpowaniu.<br />
G³ówny Inspektor Farmaceutyczny nie zgadza siê ze stanowiskiem Strony, i¿<br />
Spó³ka nie stosowa³a i nie stosuje reklamy produktów leczniczych.<br />
Zgodnie z przepisem art. 52 ust, 1 ustawy Prawo farmaceutyczne reklam¹<br />
produktu leczniczego jest dzia³alnoœæ polegaj¹ca na informowaniu i zachêcaniu<br />
do stosowania produktu leczniczego maj¹ca na celu zwiêkszenie liczby przepisywanych<br />
recept, dostarczania, sprzeda¿y lub konsumpcji produktów leczniczych.<br />
Jak ju¿ wskazano w decyzji z dnia 15.03.<strong>2007</strong> r. zachêta do zakupu wymienionych<br />
w przedmiotowych folderach reklamowych produktów leczniczych przejawia<br />
siê w u¿ywaniu w odniesieniu do produktów leczniczych zwrotów o charakterze
STR. 34 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
wartoœciuj¹cym oraz zachwalaj¹cych o bezpieczeñstwie i skutecznoœci danych<br />
produktów leczniczych np. :<br />
1) „Ibupar 200 mg. 10 tabl. Rewelacyjny œrodek przeciwbólowy. Doskona³ej<br />
jakoœci sk³adniki w ³atwej do po³kniêcia formie tabletek powlekanych skutecznie<br />
zwalczaj¹ bóle g³owy, zêbów, bóle miêœniowe, stawowe oraz wszelkie<br />
stany zapalne” oraz „No-Spa 40 mg. 20 tab. Niezwykle pomocny lek o dzia-<br />
³aniu przeciwskurczowym, szczególnie wskazany w kolkach ró¿nego pochodzenia.<br />
Powszechnie stosowany przy kamicy ¿ó³ciowej i nerkowej, zapaleniu<br />
pêcherzyka ¿ó³ciowego i pêcherza moczowego, przy bólach miesi¹czkowych,<br />
kolce jelitowej. Bardzo pomocny w chorobie wrzodowej ¿o-<br />
³¹dka i dwunastnicy* (folder „Euroapteka Ka¿dy ma prawo do tanich leków<br />
Fragmenty listy cenowej Euroapteki obowi¹zuj¹ od 01 do 30 11.2006 r.”),<br />
2) „Essentials forte 50 kaps. Niezast¹piona pomoc w ostrych i przewlek³ych<br />
chorobach w¹troby. Znacznie zwiêksza zdolnoœci regeneracyjne w¹troby.<br />
Niezwykle pomocny w profilaktyce tworzenia siê kamieni ¿ó³ciowych, w<br />
³uszczy i zatruciach. Dbaj o w¹trobê. Masz j¹ tylko jedn¹!!!” oraz „Acard 75<br />
mg. 60 tab. Doskona³y preparat wspomagaj¹cy leczenie chorób zwi¹zanych<br />
z uk³adem kr¹¿enia. Mo¿esz zmniejszyæ ryzyko zawa³u nawet o 50%”<br />
(„Euroapteka Ka¿dy ma prawo do tanich leków. Oferta wa¿na 01-31.12.).<br />
3) „Paracetamol 500 mg. 6tab. Preparat o sprawdzonej i udokumentowanej<br />
skutecznoœci w walce z bólem i gor¹czka. Jest bezpieczny w stosowaniu,<br />
mo¿e byæ u¿ywany przy dolegliwoœciach ¿o³¹dkowych. Niezast¹piony w<br />
³agodzeniu bólu g³owy, miêœni i zêbów oraz innych dolegliwoœci bólowych<br />
oraz „Flegamina 120 ml. Znany i sprawdzony syrop na kaszel dla ca³ej rodziny.<br />
U³atwia odksztuszanie, up³ynnia wydzielinê, oczyszcza oskrzela. Niezbêdny<br />
w ka¿dej domowej apteczce” („Euroapteka Uwaga!!! Teraz wiêcej<br />
cen hurtowych patrz ostatnia strona Oferta wa¿na do 02-31.01.”).<br />
Ponadto z zastosowanej w przedmiotowych folderach formy przedstawienia<br />
cen ww. produktów leczniczych polegaj¹cej na zestawieniu dwóch cen dotychczasowej<br />
oraz nowej – drastycznie obni¿onej, wynika, i¿ zamiarem dystrybutora<br />
folderu reklamowego by³o zachêcenie do zakupu produktu leczniczego poprzez<br />
wywo³anie u odbiorcy wra¿enia o nadarzaj¹cej siê okazji dokonania tañszego<br />
ni¿ w normalnych warunkach zakupu.<br />
Z powy¿szego wynika bez ¿adnej w¹tpliwoœci, i¿ w przedmiotowej sytuacji mamy<br />
do czynienia z reklam¹ produktów leczniczych – dochodzi bowiem do wype³nienia<br />
przes³anki informacyjnej oraz przes³anki dotycz¹cej zachêty do stosowania<br />
produktu leczniczego. Zostaje równie¿ wype³niony cel dzia³alnoœci reklamowej<br />
wskazany w art. 52 ust. 1.<br />
W konsekwencji ww. foldery powinny zostaæ zbadane pod k¹tem ich zgodnoœci<br />
z przepisami dotycz¹cymi reklamy produktów leczniczych. Po dokonaniu<br />
przedmiotowej analizy G³ówny Inspektor Farmaceutyczny uzna³, i¿ dosz³o do
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 35<br />
naruszenia przepisów ustawy Prawo farmaceutyczne dotycz¹cych reklamy produktów<br />
leczniczych tj art. 55 ust. 3a pkt 11 art. 60 ust. 1 ustawy z dnia 6 wrzeœnia<br />
2001 r. – Prawo farmaceutyczne, oraz § 2 ust. 1 i § 3 st. 2 Rozporz¹dzenia<br />
Ministra Zdrowia w sprawie reklamy produktów leczniczych.<br />
Zgodnie z art. 55 ust 3a pkt 1 reklama kierowana do publicznej wiadomoœci nie<br />
mo¿e polegaæ na: prezentowaniu produktu leczniczego przez naukowców, osoby<br />
pe³ni¹ce funkcje publiczne b¹dŸ osoby posiadaj¹ce wykszta³cenie medyczne<br />
lub farmaceutyczne, lub sugeruj¹ce posiadanie takiego wykszta³cenia. Tymczasem<br />
w ww. folderach reklamowych wystêpuje aktorka ucharakteryzowana<br />
na lekarza.<br />
Ponadto przepis art. 60 ust, 1 ustawy Prawo farmaceutyczne stanowi, i¿ reklama<br />
produktu leczniczego mo¿e byæ prowadzona wy³¹cznie przez podmiot odpowiedzialny<br />
lub na jego zlecenie. Strona nie przedstawia³a umów zleceñ na<br />
reklamowanie wiêkszoœci produktów leczniczych wymienionych w gazetce,<br />
w tym min. produktu leczniczego Ibufen zawiesina 1OOg, czy Ranigast max.<br />
10 tabl.<br />
Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporz¹dzenia Ministra Zdrowia w sprawie reklamy produktów<br />
leczniczych reklama produktu leczniczego kierowana do publicznej wiadomoœci<br />
zawiera nastêpuj¹ce dane:<br />
1) nazwê produktu leczniczego;<br />
2) nazwê powszechnie stosowan¹ substancji czynnej, a w przypadku produktu<br />
leczniczego zawieraj¹cego wiêcej ni¿ 3 substancje czynne, okreœlenie:<br />
„produkt z³o¿ony”;<br />
3) dawkê substancji czynnej fub stê¿enie substancji czynnej, z wy³¹czeniem<br />
produktu z³o¿onego;<br />
4) postaæ farmaceutyczn¹;<br />
5) wskazanie terapeutyczne do stosowania, z wy³¹czeniem wskazañ, o których<br />
mowa w art. 55 ust. 4 ustawy z dnia 6 wrzeœnia 2001 r. – Prawo farmaceutyczne;<br />
6) wskazanie podmiotu odpowiedzialnego.<br />
Tymczasem jak ju¿ wskazano w decyzji z dnia 15.03.<strong>2007</strong> r. w przedmiotowych<br />
folderach reklamowych brak jest niektórych informacji dotycz¹cych konkretnych<br />
produktów leczniczych, o których mowa w § 2 ust. 1, w szczególnoœci<br />
wymienionych w pkt 2 i 6 w tym np. produkty lecznicze wymienione powy¿ej tj.<br />
Ibupar 200 mg, 10 tab., No-Spa 40 mg. 20 tab., Essentials forte 50 kaps., Acard<br />
75 mg, 60 tab, Paracetamol 500 mg. 6 tab. oraz Flegamina 120 ml.<br />
Dodatkowo, ostrze¿enie, które powinno zostaæ zamieszczone w przypadku reklamy<br />
produktu leczniczego w formie wizualnej nie odpowiada wymaganiom<br />
przepisów rozporz¹dzenia Ministra Zdrowia w sprawie reklamy produktów leczniczych.<br />
Zgodnie z § 2 ust. 3, reklama produktu leczniczego kierowana do publicznej<br />
wiadomoœci, w formie wizualnej, (...) zawiera ostrze¿enie o nastêpuj¹cej treœci:
STR. 36 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
„Przed u¿yciem zapoznaj siê z ulotk¹, która zawiera wskazania, przeciwwskazania,<br />
dane dotycz¹ce dzia³añ niepo¿¹danych i dawkowanie oraz informacje<br />
dotycz¹ce stosowania produktu leczniczego, b¹dŸ skonsultuj siê z lekarzem<br />
lub farmaceut¹”. Ostrze¿enie to powinno byæ umieszczone w dolnej czêœci reklamy<br />
na p³aszczyŸnie stanowi¹cej nie mniej ni¿ 10% jej powierzchni (§ 3 ust.<br />
2) i byæ zamieszczone na pierwszej stronie (§ 3 ust. 5),<br />
Odnosz¹c siê do wniosku o uchylenie decyzji ze wzglêdu na fakt, i¿ zakwestionowane<br />
foldery reklamowe nie s¹ ju¿ publikowane, G³ówny Inspektor Farmaceutyczny<br />
stwierdza, i¿ fakt ten nie przes¹dza o bezprzedmiotowoœci postêpowania<br />
administracyjnego.<br />
Zgodnie bowiem z wyrokiem WSA z dnia 30.11.2005 r. (I SA/Wa 2084/04)<br />
„Przepis art. 62 ust. 2 pkt 1 ustawy Prawo farmaceutyczne stanowi, ¿e organ<br />
mo¿e nakazaæ zaprzestania ukazywania siê lub prowadzenia reklamy. Jednak¿e<br />
nie oznacza to, ¿e w przepisie chodzi jedynie o dzia³ania prowadzone w<br />
teraŸniejszoœci.<br />
Zdaniem S¹du, zastosowanie wyk³adni jêzykowej nie jest wystarczaj¹ce do<br />
ustalenia jednoznacznej treœci tego przepisu. Konieczne jest zastosowanie<br />
wyk³adni celowoœciowej i poszukiwania ratio legis tego przepisu.<br />
Skoro materia³y reklamowe ju¿ zosta³y wprowadzone do obrotu, to nie ma ¿adnej<br />
gwarancji, ¿e skutki dzia³ania reklamy zosta³y usuniête, bowiem sam fakt<br />
zaprzestania dzia³alnoœci reklamowej nie jest jednoznaczny z usuniêciem jego<br />
skutków.<br />
Maj¹c na uwadze powy¿sze, G³ówny Inspektor Farmaceutyczny orzek³, jak w<br />
sentencji.<br />
Pouczenie:<br />
Niniejsza decyzja jest ostateczna. Na decyzjê stronie przys³uguje skarga do<br />
Wojewódzkiego S¹du Administracyjnego w Warszawie, któr¹ nale¿y wnieœæ za<br />
poœrednictwem G³ównego Inspektora Farmaceutycznego w terminie 30 dni od<br />
dnia dorêczenia niniejszej decyzji.<br />
G³ówny Inspektor Farmaceutyczny<br />
Zofia Ulz<br />
Otrzymuje:<br />
1) Euroapteka Sp. z o.o„ ul. ¯ytnia nr 15 lok. 14, 01-014 Warszawa,<br />
2) Okrêgowe Izby Aptekarskie - Rzecznicy Odpowiedzialnoœci Dyscyplinarnej,<br />
3) Wojewódzcy Inspektorzy Farmaceutyczni - wszyscy,<br />
4) a/a.
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 37<br />
PREZES Warszawa, 29.05.<strong>2007</strong> r.<br />
NACZELNEJ RADY LEKARSKIEJ<br />
Konstanty Radziwi³³<br />
Apel<br />
W zwi¹zku z prowadzon¹ w wielu zak³adach opieki zdrowotnej w Polsce<br />
akcj¹ strajkow¹ prowadzon¹ na rzecz wprowadzenia w ¿ycie stanowiska VIII<br />
Krajowego Zjazdu Lekarzy w sprawie ustawowego uregulowania minimalnej<br />
p³acy lekarzy na poziomie co najmniej dwukrotnoœci œredniego krajowego wynagrodzenia<br />
w sektorze przedsiêbiorstw w stosunku do wszystkich lekarzy i lekarzy<br />
dentystów pracuj¹cych w ró¿nych miejscach i w rozmaitych formach zatrudnienia,<br />
a) wzywam wszystkich lekarzy i lekarzy dentystów w Polsce o wyra¿enie w<br />
dostêpnej formie solidarnoœci ze strajkuj¹cymi kolegami szczególnie w dniu<br />
30 maja <strong>2007</strong> r.;<br />
b) proszê wszystkich pracowników medycznych, a szczególnie pielêgniarki<br />
i po³o¿ne o ¿yczliwy stosunek do strajkuj¹cych lekarzy, którzy upominaj¹<br />
siê o godnoœæ wszystkich pracowników s³u¿by zdrowia;<br />
c) proszê pacjentów o zrozumienie dla lekarzy protestuj¹cych przeciw<br />
permanentnemu niedofinansowaniu sektora ochrony zdrowia skutkuj¹cemu<br />
tak¿e ograniczeniami dostêpu pacjentów do wielu œwiadczeñ zdrowotnych;<br />
d) wzywam w³adze Rzeczypospolitej do niezw³ocznego zapewnienia<br />
warunków umo¿liwiaj¹cych spe³nienie ¿¹dañ strajkuj¹cych oraz zaplanowania<br />
odpowiedniego do potrzeb polskiego spo³eczeñstwa publicznego finansowania<br />
ochrony zdrowia na poziomie co najmniej 6% PKB w przeci¹gu<br />
nie wiêcej ni¿ 2 najbli¿szych lat.
STR. 38 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
STANOWISKO<br />
PREZYDIUM NACZELNEJ RADY LEKARSKIEJ<br />
z dnia 25 maja <strong>2007</strong> r.<br />
w sprawie aktualnej sytuacji w systemie ochrony zdrowia<br />
Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej z niepokojem obserwuje sytuacjê w<br />
ochronie zdrowia zwi¹zan¹ ze strajkiem lekarzy.<br />
Prezydium przypomina, ¿e postulaty p³acowe zg³aszane przez Ogólnopolski<br />
Zwi¹zek Zawodowy Lekarzy s¹ jednoznaczne z oczekiwanym poziomem<br />
minimalnych wynagrodzeñ lekarskich okreœlonym przez VIII Krajowy Zjazd Lekarzy<br />
w 2006 r. Jednoczeœnie Prezydium stwierdza, ¿e mo¿liwa jest praktycznie<br />
natychmiastowa realizacja kompromisowej propozycji OZZL sfinansowania<br />
wzrostu wynagrodzeñ z rezerwy 1 mld z³ powsta³ej w Narodowym Funduszu<br />
Zdrowia w 2006r. Wbrew obliczeniom publikowanym przez Rz¹d, kwota ta by-<br />
³aby wystarczaj¹ca na zwiêkszenie wynagrodzeñ wszystkich lekarzy o oko³o<br />
2000 z³ miesiêcznie ju¿ w bie¿¹cym roku. Nie zmienia to oczywiœcie koniecznoœci<br />
zwiêkszenia publicznych nak³adów na ochronê zdrowia w nastêpnych<br />
latach tak, aby w jak najkrótszym czasie by³o mo¿liwe dojœcie do minimalnego<br />
w Unii Europejskiej poziomu tych nak³adów w wysokoœci 6% PKB.<br />
Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej stanowczo stwierdza, ¿e takie rozwi¹zanie<br />
umo¿liwi szybkie zakoñczenie strajków i zapewni ju¿ w nied³ugim czasie<br />
podwy¿kê wynagrodzeñ wszystkich pracowników medycznych, a tak¿e ograniczenie<br />
wszystkich problemów z dostêpem Polaków do nowoczesnej opieki zdrowotnej.<br />
Prezydium zwraca siê do w³adz Rzeczypospolitej o powa¿ne potraktowanie<br />
lekarskich protestów i natychmiastowe podjêcie dzia³añ maj¹cych na<br />
celu szybkie zwiêkszenie nak³adów na ochronê zdrowia, a tak¿e rzeczywistych<br />
kroków w kierunku reformy systemu ochrony zdrowia.<br />
PREZES NIL<br />
Konstanty Radziwil³
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 39<br />
STANOWISKO<br />
PREZYDIUM NACZELNEJ RADY APTEKARSKIEJ<br />
z dnia 12 czerwca <strong>2007</strong> r.<br />
w sprawie uprawnieñ do bezp³atnych leków, przys³uguj¹cych inwalidom<br />
wojennym, ich ma³¿onkom pozostaj¹cym na ich wy³¹cznym utrzymaniu<br />
oraz wdowom i wdowcom po poleg³ych ¿o³nierzach i zmar³ych inwalidach<br />
wojennych uprawnionych do renty rodzinnej, a tak¿e osobom represjonowanym.<br />
Przepis art. 46 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o œwiadczeniach opieki<br />
zdrowotnej finansowanych ze œrodków publicznych, okreœla szczególne uprawnienie<br />
okreœlonej grupy œwiadczeñ i odbiorców do bezp³atnego zaopatrzenia<br />
w leki. Stanowi on, ¿e inwalidom wojennym, ich ma³¿onkom pozostaj¹cym na<br />
ich wy³¹cznym utrzymaniu oraz wdowom i wdowcom po poleg³ych ¿o³nierzach<br />
i zmar³ych inwalidach wojennych uprawnionym do renty rodzinnej, a tak¿e osobom<br />
represjonowanym, przys³uguje bezp³atne zaopatrzenie w leki spe³niaj¹ce<br />
³¹cznie nastêpuj¹ce warunki:<br />
1) oznaczone symbolem RP w decyzji dopuszczaj¹cej do obrotu;<br />
2) wpisane do Rejestru Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu<br />
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.<br />
Realizuj¹c konstytucyjny nakaz ustawodawca okreœli³ zakres œwiadczeñ<br />
opieki zdrowotnej przys³uguj¹cych wymienianej grupie œwiadczeniobiorców.<br />
Podstawow¹ zasadê dotycz¹c¹ wpisywania produktów leczniczych, w tym<br />
leków do Rejestru Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium<br />
Rzeczypospolitej Polskiej, statuuje art. 28 ust. 1 ustawy – Prawo farmaceutyczne,<br />
zgodnie z którym ka¿dy lek dopuszczony do obrotu podlega wpisowi<br />
do Rejestru. Regu³a ta dotyczy m.in. produktów leczniczych, które uzyska³y<br />
pozwolenie na dopuszczenie do obrotu wydane przez Ministra Zdrowia (art. 3<br />
ust. 1 i 3) oraz produktów leczniczych, które uzyska³y pozwolenie wydane przez<br />
Radê Unii Europejskiej lub Komisjê Europejsk¹ (art. 3 ust. 2).<br />
Zgodnie ze stanowiskiem Rz¹dowego Centrum Legislacji – przepis<br />
art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 6 wrzeœnia 2001 r. – Prawo farmaceutyczne,<br />
odwo³uj¹c siê do produktów leczniczych dopuszczonych do obrotu nie<br />
ró¿nicuje ich pod wzglêdem podstawy prawnej tego dopuszczenia.<br />
W zwi¹zku z powy¿szym Narodowy Fundusz Zdrowia w dniu 6 stycznia<br />
<strong>2007</strong> r. stwierdzi³ i og³osi³, ¿e produkty lecznicze dopuszczone do obrotu na<br />
podstawie art. 3 ustawy Prawo farmaceutyczne, spe³niaj¹ przes³anki okreœlone<br />
w art. 46 ust. 1 pkt. 2 ustawy o œwiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych<br />
ze œrodków publicznych i mog¹ byæ wydawane bezp³atnie inwalidom wojennym.
STR. 40 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
Prezydium Naczelnej Rady Aptekarskiej podkreœla, ¿e prezentowany obecnie<br />
pogl¹d NFZ odpowiada wczeœniejszym, wielokrotnie wyra¿anym stanowiskom<br />
samorz¹du aptekarskiego w tej sprawie.<br />
Prezydium NRA wskazuje, ¿e przywo³any przepis art. 46 ust. 1 ww. ustawy<br />
obowi¹zuje w niezmienionym brzmieniu od dnia 1 paŸdziernika 2004 r. co<br />
oznacza, ¿e ceny wszystkich leków posiadaj¹cych pozwolenie wydane przez<br />
Radê Unii Europejskiej lub Komisjê Europejsk¹, a nie wpisanych do Rejestru<br />
Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej<br />
Polskiej, wydanych bezp³atnie œwiadczeniobiorcom wymienionym w tym<br />
przepisie podlega³y i podlegaj¹ refundacji.<br />
Ograniczenie inwalidów wojennych i pozosta³ych osób wymienionych<br />
w art. 46 ww. ustawy w dostêpie do bezp³atnych leków wynika³o nie z obowi¹zuj¹cych<br />
przepisów prawa, ale z nieprawid³owych interpretacji Narodowego<br />
Funduszu Zdrowia.<br />
Zaistnia³a sytuacja prowadzi do jednego podstawowego wniosku, ¿e o zakresie<br />
œwiadczeñ opieki zdrowotnej przys³uguj¹cych obywatelom RP, wbrew<br />
nakazowi zawartemu w Konstytucji RP, decyduj¹ organy administracji publicznej<br />
a nie ustawy.<br />
Samorz¹d aptekarski stoi na stanowisku, ¿e aptekarzom, którzy – przed<br />
opublikowaniem przez NFZ w³aœciwej interpretacji art. 46 ust. 1 ustawy<br />
o œwiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze œrodków publicznych<br />
– wydali leki bezp³atnie Narodowy Fundusz Zdrowia nie mo¿e odmówiæ<br />
refundacji.<br />
Sekretarz NRA<br />
Dr farm Jerzy £azowski<br />
Prezes NRA<br />
Mgr farm. Andrzej Wróbel
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 41<br />
Naczelna Izba Aptekarska Warszawa, dnia 21 sierpnia <strong>2007</strong> r.<br />
Pan Andrzej Soœnierz<br />
Prezes<br />
Narodowego Funduszu Zdrowia<br />
W zwi¹zku z nap³ywaj¹cymi od farmaceutów sygna³ami dotycz¹cymi trudnoœci<br />
w pozyskiwaniu aktualnej w dniu wydawania produktu leczniczego informacji,<br />
dotycz¹cej kategorii dostêpnoœci oraz kodu EAN/UCC produktu, w przypadku<br />
gdy dane te uleg³y zmianie – co w ostatnim czasie w zwi¹zku z postêpowaniami<br />
harmonizacyjnymi ma dosyæ czêsto miejsce – Naczelna Izba Aptekarska<br />
uprzejmie prosi o przyjêcie w stosowanych przez NFZ rozliczeniach refundacyjnych<br />
z aptek¹ zasady, ¿e informacje o zmianie kategorii dostêpnoœci oraz<br />
kodzie EAN/UCC produktu leczniczego zamieszczone w Urzêdowym Wykazie<br />
Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej<br />
Polskiej lub Biuletynie Informacyjnym publikowanym na stronach intemetowych<br />
Urzêdu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych<br />
i Produktów Biobójczych s¹ podstaw¹ do rozliczeñ miêdzy aptek¹ a NFZ, dopiero<br />
od dnia ich og³oszenia, odpowiednio w Dzienniku Urzêdowym Ministra<br />
Zdrowia lub stronie internetowej Urzêdu i maj¹ zastosowanie do stanów faktycznych<br />
zaistnia³ych po dniu ich og³oszenia.<br />
Przyjêcie powy¿szego skutkowaæ powinno, nie stosowaniem tych informacji<br />
do rozliczeñ obejmuj¹cych stany których informacja wprawdzie dotyczy, ale co<br />
do której z uwagi na póŸniejszy termin jej publikacji, aptekarz nie mia³ ¿adnego<br />
dostêpu.<br />
Obowi¹zuj¹cy na dzieñ dzisiejszy system przep³ywu informacji nie zapewnia<br />
aptekarzom dostêpu do aktualnej informacji o wydawanym produkcie leczniczym.<br />
Publikowany raz do roku, na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. f ustawy z<br />
dnia 27 lipca 2001 r. o Urzêdzie Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów<br />
Medycznych i Produktów Biobójczych (Dz. U. Nr 126, poz. 1379), Wykaz Produktów<br />
Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium RP, ukazuj¹c siê<br />
z kilkumiesiêcznym opóŸnieniem w stosunku do stanu prawnego, którego dotyczy<br />
nie mo¿e stanowiæ Ÿród³a informacji w dniu realizacji us³ugi. Równie¿<br />
wiarygodnego Ÿród³a informacji nie mog¹ stanowiæ wydawane raz w miesi¹cu<br />
biuletyny zawieraj¹ce wykaz produktów leczniczych, które uzyska³y pozwolenie<br />
na dopuszczenie do obrotu. Z uwagi na fakt, ¿e ukazuj¹ siê one raz w
STR. 42 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
miesi¹cu obarczone s¹ równie¿ co najmniej .jednomiesiêcznym opóŸnieniem<br />
informacyjnym”, a ponadto nie zawieraj¹ wszystkich niezbêdnych informacji.<br />
Sprawy, zdaniem NIA nie rozwi¹zuje równie¿ wynikaj¹ca z przepisów ustawy<br />
– Prawo farmaceutyczne przyjêta zasada jawnoœci danych objêtych pozwoleniem,<br />
w sytuacji gdy dane te nie s¹ na bie¿¹co udostêpniane farmaceucie.<br />
Stosowane dotychczas przez NFZ praktyki tj. opieraj¹ce rozliczenie refundacyjne<br />
– w przypadku zmiany kategorii dostêpnoœci, na informacjach niedostêpnych<br />
dla farmaceuty w dniu realizacji recepty, powoduj¹, ¿e konsekwencje<br />
braku systemu gwarantuj¹cego na bie¿¹co farmaceucie, dostêp do pe³nej informacji<br />
o produkcie leczniczym w tym kategorii jego dostêpnoœci ponosi jedynie<br />
aptekarz, a informacja ukazuj¹ca siê jedynie w obwieszczeniu lub biuletynie<br />
nie stanowi¹cym Ÿród³a prawa powszechnie obowi¹zuj¹cego, dostêpna w dniu<br />
rozstrzygania o refundacji, ale niedostêpna w dniu realizacji us³ugi, stanowi<br />
podstawê rozstrzygniêæ refundacyjnych.<br />
Z uwagi na fakt, ¿e w najbli¿szym czasie, szczególnie ze wzglêdu na liczne<br />
postêpowania harmonizacyjne, które mog¹ skutkowaæ zmian¹ kategorii dostêpnoœci<br />
produktu lub zmian¹ kodu przedstawiony powy¿ej problem mo¿e nasiliæ<br />
siê, proponujê, do czasu zapewnienia przez stosowne organy dostêpu do bie-<br />
¿¹cej informacji o lekach, celem wyeliminowania zbêdnych sporów przyjêcie<br />
zaproponowanego przeze mnie trybu postêpowania.<br />
Jednoczeœnie informujê, ¿e w dniu dzisiejszym wyst¹pi³em równie¿ do Prezesa<br />
Urzêdu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów<br />
Biobójczych z proœb¹ o rozszerzenie dostêpu do informacji pochodz¹cej<br />
z danych objêtych pozwoleniem o informacjê dotycz¹c¹ kodu EAN/UCC<br />
oraz o zagwarantowanie bie¿¹cego dostêpu do informacji o produkcie leczniczym<br />
niezbêdnych przy wydawania produktu leczniczego.<br />
Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej<br />
Mgr Andrzej Wróbel<br />
Trochę humoru<br />
Do apteki wpada blady, drżący chłopiec:<br />
— Czy ma pani jakieś środki przeciwbólowe?<br />
— A co cię boli chłopcze?<br />
— Jeszcze nic, ale ojciec właśnie ogląda moje<br />
świadectwo.
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 43<br />
NOWOPOWSTA£E APTEKI<br />
W WIELKOPOLSCE<br />
• Apteka „Alga” POZNAÑ, ul. Tatrzañska 1/5<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-03-28. Apteka farmaceutyczna.<br />
• Apteka KO£O, ul. Kolejowa 3<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-05-16. Apteka niefarmaceutyczna.<br />
• Apteka POZNAÑ, ul. Hetmañska 26<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-07-04. Apteka niefarmaceutyczna.<br />
• Apteka CZARNKÓW, ul. Koœciuszki 98<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-05-09. Apteka niefarmaceutyczna.<br />
• Apteka „Arnika” KO£O, ul. Kolejowa 58<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-04-11. Apteka niefarmaceutyczna.<br />
• Apteka „Camellia” ŒREM, ul. Che³moñskiego 22A<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-06-07. Apteka farmaceutyczna.<br />
• Apteka „Kasztanowa” KONIN, ul. Spó³dzielców 31B<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-04-12. Apteka farmaceutyczna.<br />
• Apteka „Kosmos” TUREK, ul. K¹czkowskiego 12<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-05-05. Apteka farmaceutyczna.<br />
• Apteka „Pini Plus” KONIN, ul. Kazimierza Wielkiego 1a<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-05-21. Apteka farmaceutyczna.<br />
• Apteka „Pod Anio³em” ZB¥SZYÑ, ul. 17 Stycznia 1920 r. 68<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-03-28. Apteka farmaceutyczna.<br />
• Apteka „Pod Klonami” POZNAÑ, ul. Górna Wilda 82<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-04-26. Apteka niefarmaceutyczna.<br />
• Apteka „Profilaktyka” ŒREM, ul. Chopina 1c<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-05-04. Apteka farmaceutyczna.<br />
• Apteka „Przy Polnej” MARGONIN, ul. Polna 2a<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-03-13. Apteka niefarmaceutyczna.<br />
• Apteka „Rodzinna” ŒLESIN, ul. ¯wirki i Wigury 3<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-06-01. Apteka farmaceutyczna.<br />
• Apteka „Rumiankowa” PNIEWY, ul. Miêdzychodzka 22c<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-04-05. Apteka farmaceutyczna.<br />
• Apteka „Skarbowa” LESZNO, ul. Skarbowa 2a<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-04-18. Apteka niefarmaceutyczna.<br />
• Apteka „Staromiejska” GNIEZNO, ul. Warszawska 30<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-04-24. Apteka niefarmaceutyczna.<br />
• Apteka TOPFARM – „Pod Akacjami” LESZNO, ul. Jana Kiepury 8<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-05-29. Apteka farmaceutyczna.<br />
• Apteka UTIS PI£A, ul. Kiliñskiego 2a<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-06-11. Apteka niefarmaceutyczna.<br />
• Apteka „Veris” KRZY¯ WLKP., Pl. Zwyciêstwa 1<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-03-19. Apteka farmaceutyczna.
STR. 44 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
• Apteka „Veris” CHODZIE¯, ul. Ma³achowskiego 2<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-05-23. Apteka farmaceutyczna.<br />
• Apteka „W Przychodni” KRZEMIENIEWO, ul. Zielona 10<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-06-01. Apteka niefarmaceutyczna.<br />
• Apteka „Zamoœcie” PI£A, ul. Kapucyñska 1<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-04-02. Apteka niefarmaceutyczna.<br />
• Apteka „Bamberska” POZNAÑ, ul. Koœcielna 39c/19<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-08-20. Apteka niefarmaceutyczna.<br />
• Apteka „Dworcowa-Feniks” LESZNO, ul. Dworcowa 9<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-08-11. Apteka niefarmaceutyczna.<br />
• Apteka „Leœna” SIEDLEC, ul. Leœna 4a<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-08-16. Apteka farmaceutyczna.<br />
• Apteka „Na Matejki” POZNAÑ, ul. Matejki 11<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-08-03. Apteka niefarmaceutyczna.<br />
• Apteka „Obornicka” OBORNIKI WLKP., ul. J. Pi³sudskiego 1<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-07-10. Apteka farmaceutyczna.<br />
• Apteka „Osiedlowa” CZARNKÓW, ul. Koœciuszki 103A<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-08-03. Apteka farmaceutyczna.<br />
• Apteka „Pod Z³otym Rogiem” KOSTRZYN WLKP., ul. Rynek 5a<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-07-16. Apteka farmaceutyczna.<br />
• Apteka „W Przychodni” LUBOÑ, ul. Wschodnia 25<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-07-16. Apteka farmaceutyczna.<br />
• Apteka „Wijewska” WIJEWO, ul. 25 Maja 5a<br />
Data uruchomienia: <strong>2007</strong>-07-21. Apteka farmaceutyczna.<br />
• Apteka „Na Gwarnej” Poznañ, ul. Gwarna 5/4<br />
Data uruchomienia: 29.08.<strong>2007</strong>. Apteka farmaceutyczna.<br />
• Apteka „Kasztanowa” Konin, ul. Wojska Polskiego 33A<br />
Data uruchomienia: 29.08.<strong>2007</strong>. Apteka farmaceutyczna.<br />
APTEKI, KTÓRE ZAKOÑCZY£Y DZIA£ALNOŒÆ<br />
• Apteka „Alga” POZNAÑ, os. Czecha 79<br />
Data zamkniêcia: <strong>2007</strong>-04-03<br />
• Apteka „Arnica” KO£O, ul. Kolejowa 58<br />
Data zamkniêcia: <strong>2007</strong>-03-26 – zmiana w³aœciciela<br />
• Apteka „Pod Akacjami” LESZNO, ul. Jana Kiepury 8<br />
Data zamkniêcia: <strong>2007</strong>-05-24 – zmiana w³aœciciela<br />
• Apteka „Pod Klonami” POZNAÑ, ul. Górna Wilda 82<br />
Data zamkniêcia: <strong>2007</strong>-04-15 – zmiana w³aœciciela<br />
• Apteka „Rodzinna” ŒLESIN, ul. ¯wirki i Wigury 3<br />
Data zamkniêcia: <strong>2007</strong>-05-31 – zmiana w³aœciciela
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 45<br />
• Apteka „Bamberska” POZNAÑ, ul. Koœcielna 39c/19<br />
Data zamkniêcia: <strong>2007</strong>-07-25 – zmiana w³aœciciela<br />
• Apteka „Farmakon” POZNAÑ, ul. Kórnicka 21<br />
Data zamkniêcia: <strong>2007</strong>-07-31 – zmiana w³aœciciela<br />
(stan na dzieñ 3.09.<strong>2007</strong> r.)
STR. 46 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
DZIA£ PRAWNY<br />
I N F O R M A C J A<br />
o wa¿niejszych dla aptekarzy zmianach Prawa farmaceutycznego<br />
wprowadzonych ustaw¹ z dnia 30 marca <strong>2007</strong> r. (Dz. U. Nr 75, poz. 492),<br />
które wesz³y w ¿ycie z dniem 1 maja <strong>2007</strong> r.<br />
Zmiany – trzeba zauwa¿yæ na pocz¹tku – w szerszym stopniu nawi¹zuj¹ do<br />
przepisów obowi¹zuj¹cych w Unii Europejskiej i przejmuj¹ ich rozwi¹zania.<br />
W szczególnoœci nowelizacja ustawy:<br />
1) ³agodzi warunki dopuszczenia do obrotu produktów leczniczych. W szczególnoœci<br />
uproszczonej procedurze dopuszczenia do obrotu poza dotychczas<br />
podlegaj¹cymi jej lekami homeopatycznymi podlegaæ bêd¹ teraz równie¿<br />
nowo w³¹czone, tzw. tradycyjne produkty lecznicze roœlinne (ich definicjê<br />
zawiera nowy art. 20a);<br />
2) okreœla odpowiednie kategorie dostêpnoœci produktów leczniczych dopuszczonych<br />
do obrotu (OTC, Rp, Rpz, Rpw, Lz). Dot¹d te kategorie regulowane<br />
by³y rozporz¹dzeniem, teraz ju¿ ustaw¹ – art. 23a;<br />
3) stanowi, ¿e podstawowe wymagania jakoœciowe oraz metody badañ produktów<br />
leczniczych i ich opakowañ okreœla Farmakopea Europejska; jeœli<br />
ta nie zawiera takich regulacji, wtedy zastosowanie maj¹ postanowienia<br />
Farmakopei Polskiej b¹dŸ odpowiednia farmakopea uznawana w pañstwach<br />
cz³onkowskich Unii Europejskiej lub EFTA – art. 25;<br />
4) wprowadza korzystne dla odbiorców przepisy w zakresie oznaczenia leku<br />
stanowi¹c, np.: aby nazwa produktu leczniczego i jego ulotka mog³a byæ<br />
dostêpna dla osób niewidomych i s³abowidz¹cych (nale¿y ¿ywiæ nadziejê,<br />
¿e skoñczy siê moda na ulotki drukowane „maczkiem”) – art. 26;<br />
5) uzupe³nia przepisy dotycz¹ce pozwoleñ na dopuszczenie do obrotu produktów<br />
leczniczych poprzez uregulowanie kwestii wygaœniêcia pozwolenia<br />
– art. 33a (dot¹d art. 33 reguluje przypadki cofniêcia pozwolenia);<br />
6) bli¿ej precyzuje odpowiedzialnoœæ za stosowanie produktu leczniczego (art.<br />
37). Nowe uregulowanie zwalnia od odpowiedzialnoœci cywilnej lub dyscyplinarnej<br />
tak¿e podmioty prowadz¹ce obrót hurtowy lub detaliczny oraz osoby<br />
wydaj¹ce lek w aptece, jeœli zastosowanie leku by³o inne ni¿ we wskazaniach<br />
leczniczych. Pozostaje jednak problem ewentualnej odpowiedzialnoœci cy-
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 47<br />
wilnej lub dyscyplinarnej farmaceuty, który konsultuj¹c odbiorcê leku dopuszcza³<br />
stosowanie tego produktu „odmiennie ni¿ we wskazaniach leczniczych”;<br />
7) uzupe³nienia ewidentn¹ lukê w dotychczasowym art. 38 stwierdzaj¹c, ¿e<br />
równie¿ w przypadku zezwolenia na import kompetentnym do wydania,<br />
zmiany czy cofniêcia jest G³ówny Inspektor Farmaceutyczny (ust. 2);<br />
8) zmienia przepisy dotycz¹ce reklamy. Przede wszystkim rozszerza siê pojêcie<br />
reklamy produktu leczniczego. Dot¹d by³a to dzia³alnoœæ, która jednoczeœnie<br />
polega³a na informowaniu i zachêcaniu do stosowania leku. Teraz mo¿e<br />
polegaæ tylko na informowaniu lub tylko na zachêcaniu do stosowania i ju¿<br />
jest reklam¹ (art. 52 ust. 1). Przy kierowaniu reklamy do osób czy ich odwiedzaniu<br />
(czy te¿ sponsorowaniu ich spotkañ) zrezygnowano z niejasnego<br />
pojêcia „osoby prowadz¹ce zaopatrzenie”, na rzecz „osób prowadz¹cych<br />
obrót” produktami leczniczymi (art. 52 ust. 2). Reklama leków refundowanych<br />
kierowana do lekarzy i farmaceutów powinna zawieraæ tak¿e informacjê<br />
o cenie urzêdowej detalicznej i maksymalnej kwocie dop³aty ponoszonej<br />
przez pacjenta (art. 54 ust. 1). Zakaz kierowania reklamy do nich nie dotyczy<br />
dawania lub przyjmowania przedmiotów do wartoœci 100 z³ (dot¹d pojêcie<br />
„znikomej wartoœci” – co jest przecie¿ ocenne i wzglêdne), pod warunkiem,<br />
¿e te przedmioty s¹ zwi¹zane z praktyk¹ medyczn¹ lub farmaceutyczn¹<br />
(art. 58 ust. 3). Reklama kierowana do publicznej wiadomoœci nie mo¿e byæ<br />
prezentowana „przez osoby znane publicznie” (art. 55 ust. 1), co jest pojêciem<br />
szerszym ni¿ dotychczasowe „osoby pe³ni¹ce funkcje publiczne”. Przepisy<br />
dot. reklamy obowi¹zuj¹ teraz nie tylko podmiot odpowiedzialny w rozumieniu<br />
art. 2 pkt 24, ale tak¿e podmiot uprawniony do importu równoleg³ego. Jedna<br />
jeszcze istotna uwaga: jak okreœla sam tytu³ rozdzia³u 4. ustawy Prawo<br />
farmaceutyczne przepisy art. 52-64 odnosz¹ siê wy³¹cznie do produktów<br />
leczniczych, zatem nie podlegaj¹ zawartym w tych normach ograniczeniom<br />
czy restrykcjom wydawane w aptekach inne produkty wymienione w art. 75<br />
ust.5, jak np. wyroby medyczne, suplementy diety, kosmetyki czy œrodki<br />
higieniczne;<br />
9) uchyla zakaz wysy³kowej sprzeda¿y wszystkich produktów leczniczych poprzez<br />
dopuszczenie do takiej sprzeda¿y (tak¿e poprzez internet) produktów wydawanych<br />
bez przepisu lekarza, któr¹ od teraz mog¹ prowadziæ apteki ogólnodostêpne<br />
i punkty apteczne. Warunki prowadzenia takiej dzia³alnoœci musz¹<br />
zostaæ okreœlone rozporz¹dzeniem Ministra Zdrowia (art. 68 ust. 3 i 3a).<br />
Nale¿y ufaæ, ¿e ci¹g³e podnoszone przez nasz samorz¹d bezpieczeñstwo<br />
pacjentów i bezpieczeñstwo leków znajdzie zadowalaj¹ce uregulowanie w<br />
tym rozporz¹dzeniu;<br />
10) wy³¹cza „sklepy zielarsko-drogeryjne” i „sklepy zoologiczne” z prowadzenia<br />
obrotu detalicznego lekami, ale dalej pozostawia „sklepy ogólnodostêpne”<br />
(art. 71 ust. 1), zatem ta zmiana jest iluzoryczna i poci¹gaæ mo¿e, co najwy-<br />
¿ej, zmianê szyldu sklepu;<br />
11) uœciœla siê pojêcie obrotu hurtowego, poza tym usuwa siê b³êdy gramatyczne<br />
poprzedniego zapisu (art. 72 ust. 3). Postanawia siê, ¿e kwartalne raporty
STR. 48 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
dot. wielkoœci obrotu przekazywane ministrowi zdrowia bêd¹ przechowywane<br />
przez hurtownika przez okres 5 lat;<br />
12) wprowadza siê zakaz reklamy aptek lub punktów aptecznych, kierowanej<br />
do publicznej wiadomoœci, a odnosz¹cej siê do leków refundowanych. Nadzór<br />
nad przestrzeganiem tego zakazu nale¿y do wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego,<br />
który najpierw stwierdza naruszenie takiego zakazu i w<br />
konsekwencji mo¿e cofn¹æ zezwolenie na prowadzenie apteki, jeœli jego<br />
decyzja zakazuj¹ca takiej reklamy nie zostanie wykonana (art. 94a i art.<br />
103 ust. 2 pkt 5). Choæ art. 103 dotyczy aptek ogólnodostêpnych, to jego<br />
postanowienia stosuje siê równie¿ do punktów aptecznych (art. 70 ust. 4);<br />
13) zawiera bardzo wa¿na zmianê w art. 104 poprzez wprowadzenie mo¿liwoœci<br />
dziedziczenia zezwolenia. Otó¿ w przypadku œmierci osoby fizycznej<br />
prowadz¹cej aptekê zezwolenie ju¿ automatycznie nie wygasa, je¿eli chocia¿by<br />
jeden z jej nastêpców prawnych móg³by zgodnie z art. 99 i art. 101<br />
otrzymaæ zezwolenie na prowadzenie apteki, zatem powinien te¿ dawaæ<br />
rêkojmiê nale¿ytego prowadzenia apteki. Taki nastêpca prawny mo¿e od<br />
razu przej¹æ i prowadziæ aptekê, ale w terminie 6 miesiêcy od œmierci dotychczasowego<br />
prowadz¹cego musi wyst¹piæ do wojewódzkiego inspektora<br />
farmaceutycznego o stosown¹ zmianê dotychczasowego zezwolenia;<br />
14) uszczegó³awia bardziej kompetencje Inspekcji Farmaceutycznej (art. 108<br />
i in.). Przy okazji nale¿y zauwa¿yæ, ¿e nie usuniêto pewnej niezbornoœci<br />
w przepisach. Np. nadzór nad przestrzeganiem ustawy w zakresie reklamy<br />
produktów leczniczych sprawuje G³ówny Inspektor Farmaceutyczny (art. 62<br />
ust. 1), kontrolê tej reklamy wykonuje Inspekcja Farmaceutyczna (art. 109<br />
pkt 5);<br />
15) zmienia niektóre przepisy karne wprowadzaj¹c m.in. karalnoœæ reklamy leków<br />
refundowanych lub wydawanych wy³¹cznie na podstawie recepty, a kierowanej<br />
do publicznej wiadomoœci. Karalnym siê równie¿ staje prowadzenie<br />
reklamy przez w³aœcicieli aptek i punktów aptecznych, a dotycz¹cej leków<br />
refundowanych lub o nazwie identycznej z refundowanymi.<br />
Ustawa z 30 marca <strong>2007</strong> r. koryguje te¿ niektóre przepisy ustawy z dnia<br />
6 wrzeœnia 2001 r. – Przepisy wprowadzaj¹ce ustawê – Prawo farmaceutyczne,<br />
ustawê o wyrobach medycznych oraz ustawê o Urzêdzie Rejestracji Produktów<br />
Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych (Dz. U.<br />
Nr 126, poz. 1382 z póŸn. zm.). Zgodnie z dodanym obecnie ust. 2a w art. 16<br />
tej ustawy prowadz¹cy apteki ogólnodostêpne, którzy dot¹d nie dostosowali<br />
lokali aptecznych do wymogów zawartych w art. 97 Prawa farmaceutycznego<br />
(termin dostosowania up³ywa³ w dniu 1 paŸdziernika <strong>2007</strong> r.) nadal mog¹ swe<br />
apteki prowadziæ bez obowi¹zku spe³nienia tych wymogów.<br />
Departament Prawny NRA<br />
Biuro Prawne NIA
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 49<br />
K¥CIK HISTORYCZNY<br />
Co ³¹czy³o Karola Libelta z aptekami,<br />
czyli s³ów parê o kilku aptekarskich rodzinach<br />
Jerzy Szuman<br />
W roku <strong>2007</strong> przypada 200 rocznica urodzin jednego z najznakomitszych<br />
Wielkopolan – Karola Libelta. Z tej okazji Rada Miasta i Gminy<br />
Go³añcz, na której obszarze znajduje siê Czeszewo, miejsce w którym<br />
Libelt spêdzi³ znaczn¹ czêœæ swego ¿ycia, proklamowa³a rok <strong>2007</strong><br />
Rokiem Karola Libelta. W ramach obchodów przygotowano liczne<br />
imprezy maj¹ce na celu przypomnienie sylwetki uczonego. Przy tej<br />
okazji mo¿na równie¿ wspomnieæ o jego kontaktach z medycyn¹ i farmacj¹.<br />
Nie mam tu na myœli jego i jego ¿ony, k³opotów zdrowotnych<br />
lecz kontakty z przedstawicielami obu tych zawodów.<br />
Jest wiadome, ¿e Libelt czêsto korzysta³ z porad Dr Teofila Mateckiego,<br />
znakomitego lekarza i zarazem cz³onka rodziny (o¿eniony by³ z Apoloni¹<br />
z Szumanów, starsz¹ siostr¹ swej ¿ony). Jednak kontakty Libelta z medycyn¹<br />
wykracza³y poza Wielkopolskê. Œwiadczy o tym zachowany list z roku 1857 1 ,<br />
adresowany do przysz³ego profesora Akademii Medyko-Chirurgicznej i Uniwersytetu<br />
Warszawskiego Henryka Hoyera, wybitnego uczonego uwa¿anego za<br />
ojca polskiej histologii i lekarza. Henryk Fryderyk Hoyer by³ szwagrem Libelta,<br />
a jego siostra Julianna Hoyer wysz³a za brata Marii Libeltowej, Idziego. Równoczeœnie<br />
jego ojciec, Ferdynand Gottlob Hoyer, inowroc³awski aptekarz, by³<br />
bratem matki Marii Libeltowej Henryki Wilhelminy Hoyer.<br />
Rodzina Hoyerów przywêdrowa³a z Saksonii, z okolic Freiburga, a jej korzenie<br />
siêgaj¹ pierwszej po³owy XVI wieku . W Randeck w dniu 10 marca 1567<br />
roku urodzi³ siê syn Martina Hoyera, Martin Lorenz (Wawrzyniec). W nastêpnych<br />
czterech pokoleniach Hoyerów znajdujemy m³ynarza, folusznika i piekarza.<br />
Dopiero Gottfried Hoyer, nauczyciel i organista z Kleinhartmannsdorf pozostawi³<br />
syna Adama Gottfrieda, urodzonego 31 stycznia 1720 roku, który wybra³<br />
zawód aptekarza. Wydaje siê, ¿e równie¿ studiowa³ medycynê, gdy¿ podpisywa³<br />
siê „med.cand.”. By³ on w³aœcicielem aptek, najpierw w Stolpen, a póŸniej<br />
w Jessen, gdzie w roku 1760 zmar³. Wdowa po nim ponownie wysz³a za<br />
1<br />
W posiadaniu autora.
STR. 50 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
Ryc. 1.<br />
Rysunek z 1865 roku. Rynek<br />
Inowroc³awski, w naro¿niku<br />
po lewej dom Hoyerów<br />
i apteka<br />
m¹¿ za aptekarza Heidericha. Najprawdopodobniej miêdzy 1773 a 1774 rokiem<br />
przeniós³ siê on do Bydgoszczy, gdzie znany by³ pod nazwiskiem Heidenreicha.<br />
Jej syn z pierwszego ma³¿eñstwa, Gottfried Emanuel Hoyer urodzi³ siê 6 stycznia<br />
1750 w Stolpen. Od 1764 roku uczy³ siê zawodu aptekarskiego u swego<br />
ojczyma, a w latach 1767-1770 u aptekarza Ficka w Lueckenwalde. W dokumentach<br />
rodzinnych, w roku 1770 przedstawia siê jako „studiosus pharmaciae”.<br />
U aptekarza Ficka pozostawa³ jako uczeñ przez nastêpne pó³tora roku. Potem<br />
przez ponad rok terminowa³ w aptece wdowy Giesecken w Berlinie. W 1773<br />
zosta³ powo³any do odkupionej w 1774 roku przez Heidenreicha 2 Apteki nad<br />
Kana³em w Bydgoszczy, gdzie jako „czeladnik” pracowa³ przez kolejny rok.<br />
Studia farmaceutyczne ukoñczy³ z wynikiem bardzo dobrym i 14 listopada 1777<br />
roku otrzyma³ aprobacjê na prowadzenie apteki w Inowroc³awiu choæ przywilej<br />
na za³o¿enie apteki otrzyma³ ze znacznym opóŸnieniem bo dopiero 8 paŸdziernika<br />
1780 roku 3 . Przywilej ten jest „curiosum suis generis” poniewa¿ gwarantowa³<br />
Hoyerowi prowadzenie apteki przez 30 lat z wykluczeniem konkurencji ze strony<br />
nowych aptek. Fakt ten niew¹tpliwie mia³ korzystny wp³yw na sytuacjê maj¹tkow¹<br />
Hoyera. Umieraj¹c w 1813 roku w Poznaniu pozostawi³ maj¹tek na który m.in.<br />
2<br />
Kostrzeñski L. Materia³y do Historii Aptek Wielkopolskich (reprint) s. 29.<br />
3<br />
Wg Kostrzeñskiego apteka zosta³a za³o¿ona w 1777 roku jw. s. 60.
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 51<br />
Ryc. 2. Rynek w Inowroc³awiu, widok z 1993 r. Tablica pami¹tkowa.<br />
sk³ada³a siê apteka i kamienica w rynku (Ryc. 1), wozownia, stajnia, obora,<br />
³¹ka ogrody oraz gospoda „Pod Z³otym Lwem”. Apteka oraz dom przetrwa³y,<br />
zmieniaj¹c kolejnych w³aœcicieli, do roku 1939. Dziœ w tym miejscu stoi nowy<br />
dom, na którym umieszczono pami¹tkow¹ tablicê (Ryc. 2).<br />
W dniu 18 listopada 1772 roku Gottfried E. Hoyer (Ryc. 3) o¿eni³ siê z Zuzann¹<br />
Be³kowsk¹, córk¹ Miko³aja i Konstancji z Rychlickich (Ryc. 4). Interesuj¹cym<br />
Ryc. 3. Gottfried Emanuel Hoyer<br />
(1750-1813)<br />
Ryc. 4. Zuzanna Be³kowska<br />
(1757-1827)
STR. 52 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
Ryc. 5. Wpis do ksiêgi ma³¿eñstw parafii bydgoskiej<br />
jest fakt, ¿e w akcie œlubu zapisany jest jako „apothecarius iunivratislaviensis”<br />
(Ryc. 5). Wynika³oby z tego, ¿e albo przedstawi³ siê „na wyrost” albo ju¿ wczeœniej<br />
pracowa³ w Inowroc³awiu, jednak informacje o istnieniu wczeœniejszej apteki s¹<br />
mi nieznane.<br />
Z dwanaœciorga dzieci Gottfrieda Hoyera (pierwsza, Amalia Eleonora urodzi³a<br />
siê w lutym 1780 roku w Inowroc³awiu) troje zas³uguje na nasz¹ uwagê,<br />
mianowicie Fryderyk Ludwik Hoyer, adwokat w Wyrzysku, Pile i Poznaniu,<br />
wczeœniej wspomniana Henryka Wilhelmina, ¿ona Maurycego Szumana i Ferdynand<br />
Gottlob Hoyer, spadkobierca i zarazem kolejny w³aœciciel apteki.<br />
Ryc. 6. Wpis do ksiêgi chrztów parafii bydgoskiej<br />
Nie mo¿na wykluczyæ, ¿e Fryderyk Ludwik by³ t¹ osob¹, która zainicjowa³a<br />
kontakty miêdzy rodzin¹ Szumanów i Hoyerów. W trakcie swego pobytu w Wyrzysku<br />
wspólnie z Pantaleonem Szumanem, bratem Maurycego, przygotowywali<br />
t³umaczenie Kodeksu Napoleona. St¹d droga do ma³¿eñstwa Henryki z Maurycym<br />
wydaje siê byæ prosta. W latach póŸniejszych, w Poznaniu, dom Hoyerów<br />
w Poznaniu czêsto goœci³ Szumanów.<br />
Ferdynand Gottlob (Ryc. 7) urodzi³ siê w Inowroc³awiu 10 stycznia 1797<br />
roku. Od najm³odszych lat interesowa³a go praca w aptece i ju¿ w m³odym<br />
wieku zdoby³ tam spore doœwiadczenie. W 1813 z³o¿y³ egzamin aptekarski i kontynuowa³<br />
praktykê aptekarsk¹. W listopadzie 1814 roku zapisa³ siê na wydzia³<br />
filozoficzny Uniwersytetu Berliñskiego, na którym przez dziewiêæ miesiêcy studiowa³<br />
m.in. chemiê, botanikê i fizykê. Jest mo¿liwe, ¿e przed podjêciem studiów<br />
jakiœ czas przebywa³ w Warszawie, gdy¿ na Uniwersytet Berliñski zapisa³ siê<br />
jako pochodz¹cy z tego miasta. Najprawdopodobniej jeszcze w 1815 wróci³ do<br />
apteki obejmuj¹c stanowisko „defectariusa”. W grudniu 1816 zda³ egzamin przed<br />
komisj¹ sanitarn¹ i uzyska³ aprobacjê jako aptekarz w Inowroc³awiu. Oprócz<br />
aptekarstwa zajmowa³ siê handlem zbo¿em, byd³em, maszynami rolniczymi, etc.
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 53<br />
W 1859 roku aptekê sprzeda³, a sam<br />
przeniós³ siê do Bydgoszczy gdzie<br />
zmar³ 29 grudnia 1862 roku. By³ trzykrotnie<br />
¿onaty. Z pierwszego ma³¿eñstwa<br />
z Helen¹ Trzciñsk¹ mia³ oœmioro<br />
dzieci (dwoje zmar³o). Ostatnie<br />
z nich, to wczeœniej wspomniany Henryk<br />
Fryderyk Hoyer lekarz i profesor<br />
Uniwersytetu Warszawskiego. W trakcie<br />
porodu z powodu udaru zmar³a<br />
matka i z jej ³ona zosta³ wydobyty przy<br />
pomocy ciêcia cesarskiego. Jego starsz¹<br />
siostr¹ by³a ju¿ wymieniona Julia,<br />
przysz³a ¿ona Idziego Szumana.<br />
Aby kontynuowaæ w¹tek „aptekarski”<br />
nale¿y cofn¹æ siê do Zuzanny Be³kowskiej.<br />
Tradycja rodzinna mówi, ¿e<br />
by³a ona córk¹ bydgoskiego burmistrza<br />
Miko³aja Be³kowskiego. Niestety,<br />
burmistrz o takim nazwisku jest w<br />
Ryc. 7. Ferdynand Gottlob Hoyer (1797-1862),<br />
syn Gottfrieda i kolejny w³aœciciel apteki<br />
Bydgoszczy nieznany. Natomiast, jak wynika z wpisu do ksiêgi chrztów, ojciec<br />
jej matki, Mateusz Rychlicki by³ bydgoskim „konsulem” (Ryc. 6) czyli rajc¹ miejskim.<br />
Byæ mo¿e te w³aœnie osoby zosta³y pomylone.<br />
Bratem Zuzanny Be³kowskiej by³ Stefan urodzony w 1764 roku, prawdopodobnie<br />
w Bydgoszczy. Niestety nic nie wiadomo o jego studiach aptekarskich.<br />
W roku 1790 ju¿ mieszka³ w Radziejowie. Tu urodzi³ siê jego syn Jan (1790),<br />
póŸniejszy dyplomowany aptekarz (1811) w £om¿y i Warszawie. W³aœnie w jego<br />
warszawskiej aptece Hoyer móg³ praktykowaæ przed podjêciem studiów<br />
w Berlinie. Dwaj aptekarze wywodz¹cy siê z Radziejowa, Andrzej (1798) i Jakub<br />
(1807) Be³kowscy to prawdopodobnie tak¿e jego synowie. Obaj uzyskali w latach<br />
1824 i 1827 w Warszawie dyplomy aptekarskie. Znany jest aptekarz Zygmunt<br />
Be³kowski 4 , który w roku 1873 prowadzi³ aptekê w Sompolnie. Byæ mo¿e by³<br />
on synem Jana Be³kowskiego i wnukiem Stefana.<br />
Swoj¹ aptekê w Radziejowie Stefan Be³kowski prowadzi³ w latach 1797-<br />
1803. Kiedy opuœci³ Radziejów nie wiadomo. Data urodzenia Jakuba mo¿e sugerowaæ,<br />
¿e w tym czasie jeszcze tam przebywa³. Jak podaje Kostrzeñski 5<br />
Stefan Be³kowski mia³ aptekê w Z³otowie i jest wysoce prawdopodobnym, ¿e<br />
tam w³aœnie siê uda³. W 1817 roku jest w³aœcicielem m³yna w ówczesnych podpoznañskich<br />
Je¿ycach. W miêdzyczasie ponownie siê o¿eni³ z Mariann¹ Chojnack¹<br />
(los pierwszej ¿ony Teodory z Wierzbickich nie jest znany). W Je¿ycach<br />
4<br />
Informacja o dr F. Rejmanowskiego z W³oc³awka.<br />
5<br />
Materia³y… s. 50.
STR. 54 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
Ryc. 8.<br />
Ferdynand Werner<br />
(1799-1870)<br />
urodzi³ siê jego nastêpny syn Maksymilian 6 , który 3 maja<br />
1844 roku, jako dyplomowany prowizor, otrzyma³ koncesjê<br />
na prowadzenie apteki w Radziejowie. Jego ojcem<br />
chrzestnym by³ Pantaleon Szuman. Stefan Be³kowski<br />
ponownie w roli aptekarza wystêpuje w Obornikach gdzie<br />
25 sierpnia 1819 roku urodzi³ siê kolejny syn Teofil Ludwik,<br />
przysz³y aptekarz w Warszawie. Co ciekawe, w ksiêdze<br />
urodzeñ parafii obornickiej Teofil wpisany jest pod nazwiskiem<br />
matki 7 . Stefan Be³kowski sprzeda³ aptekê obornick¹<br />
i uzyska³ kolejn¹ koncesjê na aptekê w Pobiedziskach,<br />
któr¹ wkrótce tak¿e sprzeda³ w 1822 roku, poczym wróci³<br />
do Radziejowa. Jego córka Józefa by³a ¿on¹ doktora<br />
Adama Brudzicza, lekarza miejskiego w Radziejowie.<br />
Jak z powy¿szego wynika Stefan Be³kowski nie prowadzi³ osiad³ego ¿ycia.<br />
Wêdrowa³ z miejsca na miejsce, paraj¹c siê nie tylko aptekarstwem ale tak¿e<br />
m³ynarstwem, handlem, a zw³aszcza handlem koncesjami aptecznymi o czym<br />
w niezbyt pochlebnych s³owach wspomina Kostrzeñski 8 .<br />
Bardzo niewiele wiemy o drodze zawodowej jego syna, Teofila Be³kowskiego.<br />
Pewnie zawodu uczy³ siê przy ojcu. W 1836 by³ uczniem w aptece w Brzeœciu<br />
Kujawskim. Data jego przenosin do Warszawy jest nieznana, ale w warszawskiej<br />
ksi¹¿ce adresowej z roku 1854 figuruje jako aptekarz zamieszka³y przy<br />
Krakowskim Przedmieœciu 408/409. Jego apteka, w której wraz z Hoyerem,<br />
byli aresztowani przez carsk¹ policjê poszukuj¹c¹ uczestników nabo¿eñstwa<br />
w koœciele Œw. Krzy¿a, mieœci³a siê przy ulicy Berga (póŸniej Traugutta). Hoyer<br />
szybko zosta³ wyreklamowany przez uczelniê, natomiast Be³kowski spêdzi³ w<br />
areszcie kilka tygodni. PóŸniej aptekê przeniesiono na Krakowskie Przedmieœcie.<br />
Tak wiêc, kiedy w 1859 roku s³abo znaj¹cy jêzyk polski, nie mówi¹c ju¿ o rosyjskim<br />
dr Henryk Hoyer przyby³ do Warszawy mia³ tu swojego bliskiego krewnego.<br />
Maj¹c zaledwie 25 lat zosta³ adiunktem, a w rok póŸniej profesorem nadzwyczajnym<br />
Akademii Medyko-Chirurgicznej. W roku 1862, w utworzonej z Akademii<br />
Szkole G³ównej zostaje profesorem zwyczajnym fizjologii i histologii. Najprawdopodobniej<br />
ju¿ na pocz¹tku swej dzia³alnoœci naukowej i dydaktycznej<br />
w Akademii Hoyer pozna³ Ferdynanda Wernera (Ryc. 8) 9 , kieruj¹cego katedr¹<br />
farmacji i farmakognozji. Nie mo¿na wykluczyæ, ¿e Be³kowski, jako od wielu lat<br />
pracuj¹cy w Warszawie aptekarz, równie¿ zna³ Wernera i mia³ swój udzia³ w nawi¹zaniu<br />
i zacieœnieniu kontaktów Hoyera z domem Wernerów, które ostatecznie<br />
zamieni³y siê w wiêzy rodzinne. W sierpniu 1863 roku o¿eni³ siê z urodzon¹<br />
6<br />
Ksiêga urodzeñ parafii Œw. Wojciecha, Archiwum Archidiecezjalne Poznañ.<br />
7<br />
Ksiêga urodzeñ parafii obornickiej, Archiwum Archidiecezjalne Poznañ.<br />
8<br />
Materia³y… s.140: „...Be³kowskiego uwa¿aæ nale¿y za pierwszego szachraja aptekami<br />
w Wielkopolsce”.<br />
9<br />
Stêpkowski M., Rzut oka na dzieje farmacji w Polsce w XIX stuleciu. Warszawa 1901.
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 55<br />
Ryc. 9. Ludwika Werner (1842-1927) i Henryk Ferdynand Hoyer (1834-1907)<br />
w Warszawie córk¹ Ferdynanda Wernera Ludwik¹ (Ryc. 9). Ma³¿eñstwo przenios³o<br />
siê do istniej¹cego do dziœ przy ulicy D³ugiej 16 i bêd¹cego siedzib¹<br />
Towarzystwa Farmaceutycznego, domu Wernerów.<br />
Ferdynand Werner by³ jednym z za³o¿ycieli Szko³y Farmaceutycznej (1840).<br />
Urodzi³ siê w Warszawie 14 listopada 1799 roku. Po ukoñczeniu liceum warszawskiego<br />
wst¹pi³ na Uniwersytet, który ukoñczy³ w 1824 roku ze stopniem<br />
magistra farmacji 10 . Po trzyletnim pobycie zagranic¹ powróci³ by obj¹æ aptekê<br />
przy ulicy D³ugiej. By³ wspó³za³o¿ycielem Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego<br />
i jego przewodnicz¹cym. Swoj¹ aptekê przekaza³ synowi Emilowi,<br />
a dom w latach póŸniejszych odkupi³o Towarzystwo Farmaceutyczne na swoj¹<br />
siedzibê.<br />
Ma³¿eñstwo Hoyerów pozostawi³o dwóch synów. Byli to Henryk Ferdynand,<br />
lekarz, póŸniejszy profesor i rektor Uniwersytetu Jagielloñskiego oraz Emil Ludwik,<br />
zmar³y w 1945 roku w Bad Doberan, in¿ynier chemik. Jego potomkowie<br />
nadal mieszkaj¹ w Niemczech.<br />
Koñcz¹c ten skromny przegl¹d aptekarski wypada odpowiedzieæ na postawione<br />
w tytule pytanie. Jak wiadomo Karol Libelt mia³ dwóch synów, z których<br />
m³odszy zgin¹³ w 1863 roku w bitwie pod Brdowem. Dla upamiêtnienia tego<br />
zdarzenia Karol Libelt nazwa³ nowo utworzony w obrêbie w³oœci czeszewskich<br />
folwark Brdowem i tam siê przeprowadzi³ pozostawiaj¹c Czeszewo w rêkach<br />
starszego syna, Pantaleona. Jego syn Karol, urodzony w 1876 roku w Czeszewie,<br />
a wnuk Libelta, w wyniku konkursu uzyska³ koncesjê i 15 wrzeœnia 1920<br />
roku otworzy³ aptekê w Koœcianie. Mo¿na w tym miejscu jeszcze dodaæ, ¿e<br />
jego ¿ona Ludwika z Waliszewskich, w przedstawionym aptekarskim krêgu by³a<br />
pierwsz¹ „oficjaln¹” farmaceutk¹.<br />
10<br />
Stêpkowski M., Rzut oka na dzieje farmacji w Polsce w XIX stuleciu. Warszawa 1901.
STR. 56 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
ODESZLI OD NAS...<br />
Œ. V P.<br />
Andrzej Nolewajka<br />
magister farmacji<br />
d³ugoletni kierownik i wspó³w³aœciciel<br />
apteki „£azarskiej” w Poznaniu,<br />
ca³e ¿ycie zwi¹zany z farmacj¹,<br />
cz³owiek szlachetny i prawy,<br />
s³u¿¹cy swoj¹ wiedz¹ pacjentom<br />
Msza œw. i uroczystoœci pogrzebowe odby³y siê w œrodê,<br />
27 czerwca br. o godz. 12.00 na cmentarzu w Komornikach.<br />
Rodzinie Zmar³ego<br />
wyrazy serdecznego wspó³czucia<br />
sk³ada Zespó³ Redakcyjny Biuletynu<br />
* W jednym z najbli¿szych wydañ Biuletynu postaramy siê przybli¿yæ sylwetkê naszego<br />
Kolegi mgr. farm. Andrzeja Nolewajki.
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 57<br />
WSPOMNIENIA<br />
Prof. UM dr hab. farm. Micha³ Henryk Umbreit<br />
Mgr farm. Jan Poreda ( 1934-<strong>2007</strong> ) – wspomnienie<br />
Czytaj¹cego to wspomnienie proszê, aby przeniós³ siê myœlami<br />
o kilkanaœcie, lub o kilkadziesi¹t lat wstecz i refleksyjnie, nieraz<br />
znajduj¹c w swoim sercu nutkê nostalgii przypomnia³ sobie okres<br />
swoich studiów farmaceutycznych i mijaj¹ce lata pracy zawodowej.<br />
¯yciorys, który bêdziecie Pañstwo œledzili zwi¹zany jest ze zmieniaj¹c¹<br />
siê epok¹ i losami ludzi wœród których ¿y³ i pracowa³ mgr<br />
farm. Jan Poreda.<br />
W dniu pierwszego paŸdziernika 1960 roku rozpoczyna³ siê kolejny rok akademicki<br />
na Wydziale Farmaceutycznym w Poznaniu, ale tak¿e rozpoczyna³ siê<br />
pierwszy rok moich studiów. Pamiêtam, jakby to by³o dzisiaj, jaki by³em szczêœliwy<br />
a jednoczeœnie pe³en niepokoju, jaki on bêdzie, mimo ¿e przecie¿ ju¿ ca³y<br />
rok pracowa³em na Wydziale jako laborant w Katedrze Chemii Nieorganicznej<br />
i Analitycznej. W³aœnie w „mojej” Katedrze na æwiczeniach z „Jakoœciówki” zaczêliœmy<br />
siê poznawaæ jako studenci I-szego roku, gdy¿ te æwiczenia wyprzedza³y<br />
pierwszy wyk³ad prof. dr hab. Marii Szmytówny z Chemii Nieorganicznej,<br />
Pamiêtam, jak staliœmy st³oczeni przed sal¹ æwiczeñ i jak przez tê ci¿bê<br />
studentów w pewnym momencie zaczêli przebijaæ siê ubrani w bia³e fartuchy<br />
asystenci. Za chwilê, gromkim g³osem, zaczêto wyczytywaæ nasze nazwiska<br />
a wywo³ana osoba po przeciœniêciu siê przez t³um kole¿anek i kolegów, po<br />
wejœciu do sali by³a odprowadzana przez m³odego asystenta na z góry przydzielone<br />
miejsce przy jednym z czarnych sto³ów laboratoryjnych, nad którym<br />
górowa³y pó³ki z odczynnikami – stoj¹ce w równych rzêdach – oraz butle z wod¹<br />
destylowan¹.<br />
Wywo³ywane nazwiska nic mi nie mówi³y mimo, ¿e zdawa³em sobie sprawê,<br />
¿e z t¹ „ekip¹” spêdzaæ bêdê d³ugie miesi¹ce ka¿dego roku akademickiego<br />
a¿ do chwalebnego absolutorium w 1965 roku – jak¿e ta ostatnia data by³a<br />
wówczas dla mnie odleg³a.
STR. 58 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
Ale co jakiœ czas, wœród wywo³ywania nazwisk, pojawia³o siê nazwisko mi<br />
nie obce, o którym s³ysza³em w moim rodzinnym, farmaceutycznym domu, wtedy,<br />
kiedy moi rodzice – farmaceuci omawiali sprawy zawodowe lub wspominali<br />
czasy swoich studiów. Teraz po czterdziestu siedmiu latach od tych wydarzeñ<br />
i emocji w pamiêci dŸwiêcz¹ mi takie nazwiska, które wtedy wzbudzi³y moj¹<br />
ciekawoœæ, kto to jest? A byli to: Jan M¹kowski – to przecie¿ wnuk i syn farmaceutów<br />
– aptekarzy z Kostrzyna ko³o Poznania, Jaros³aw Rabsztyñski – wnuk<br />
farmaceuty – aptekarza mgr Chrzanowskiego z Kalisza i syn znanych w Poznaniu<br />
farmaceutów: mgr Rabsztyñskiego (pracownika Sanepidu) i jego ¿ony,<br />
tak¿e farmaceutki z domu Chrzanowskiej – córki w/w aptekarza z Kalisza, która<br />
w Poznaniu by³a po zakoñczenia wojny kierownikiem przedziwnej apteki na<br />
Placu Wiosny Ludów, w domu z kompletnie zdemolowanymi i wypalonymi pomieszczeniami<br />
powy¿ej I-szego piêtra (dzisiaj na tym miejscu stoi wspania³y<br />
nowoczesny budynek „Kupca Poznañskiego”).<br />
Potem wymieniono kilka innych nazwisk i wywo³ano – Franciszek Stró¿yk –<br />
pomyœla³em sobie, to pewno syn znanych przed wojn¹ w Koœcianie w³aœcicieli<br />
du¿ej drogerii. Okaza³o siê, ¿e wcale siê nie myli³em.<br />
Za chwilê wywo³ano – Jan Poreda. W tym momencie przesz³o mi przez<br />
myœl, ¿e to pewno syn farmaceuty-aptekarza z Krzywina – w³aœciciela sprzed<br />
i po II wojnie œwiatowej (do 1951 r.) apteki „Pod Bocianem” i to apteki nie byle<br />
jakiej, gdy¿ nad jej drzwiami wejœciowymi sta³ bocian w barwach i wielkoœci<br />
naturalnej, pewno jedyny taki symbol w Polsce, a mo¿e i na naszym kontynencie!<br />
Pe³en wra¿eñ z pierwszych zajêæ wróci³em do domu i przy kolacji dzieli³em<br />
siê z moimi rodzicami wra¿eniami z pierwszego dnia studiów, wymieniaj¹c znane<br />
nazwiska kolegów z rodzin farmaceutycznych. Opowieœci i anegdot tego wieczoru<br />
by³o bez liku. O rodzie Poredów najwiêcej do powiedzenia mia³a moja<br />
Mama, która po ukoñczeniu studiów w 1932 roku rozpoczê³a pracê zawodow¹<br />
i pracowa³a kilka lat w Koœcianie na Rynku w aptece „Pod Or³em”, której w³aœcicielem<br />
by³ mgr Leszczyñski. Do tej apteki bardzo czêsto zagl¹da³ mgr farm.<br />
W³adys³aw Poreda. By³ to cz³owiek bardzo przedsiêbiorczy i pewno zapatrzony<br />
w symbol swojej apteki, gdy¿ dzieci sypa³y siê mu w tym przedwojennym Krzywiniu<br />
jak z rogu obfitoœci – mia³ ich piêcioro. To w³aœnie jednym z nich, urodzony<br />
w 1934 roku by³ Jan – nasz kolega, który rozpoczyna³ w³aœnie z nami studia,<br />
o którego urodzinach, wczeœniej ni¿ go pozna³em, s³ysza³em w moim domu<br />
rodzinnym.<br />
Na roku mieliœmy kilku kolegów znacznie od nas starszych, wœród których<br />
by³ równie¿ Jasiu – tak go nazywaliœmy, mimo ¿e by³ to solidnej postury m³ody<br />
cz³owiek – który z wygl¹du nic nie straci³ do koñca swojego ¿ycia.<br />
Dominacja „starszych” kolegów nad nami – „m³okosami” by³a widoczna.<br />
Oni znali siê na (dzisiaj byœmy powiedzieli) negocjacjach odnoœnie harmonogramu<br />
wyk³adów i æwiczeñ, na pracowni liczyli siê z nimi nie tylko laboranci, ale<br />
tak¿e i asystenci. Rej w tym wodzi³ Jasiu, który nie doœæ, ¿e by³ starszy i ¿e<br />
zosta³ wybrany na jednych z pierwszych zajêæ starost¹ roku, to do tego mia³ ju¿
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 59<br />
„przesz³oœæ” zawodow¹. Mianowicie, szko³ê podstawow¹ ukoñczy³ w Krzywiniu<br />
(1948), liceum Ogólnokszta³c¹ce do 9-tej klasy w³¹cznie w Koœcianie (1950),<br />
po czym zapisa³ siê do 3-letniego Pañstwowego Liceum Felczerskiego w Gorzowie<br />
Wielkopolskim (1950-1953). Po ukoñczeniu tej szko³y zacz¹³ pracowaæ<br />
zawodowo najpierw jako laborant w Szpitalu Powiatowym w Kroœnie Odrzañskim<br />
(1953-1957), a nastêpnie w Pogotowiu Ratunkowym jako felczer (1957-<br />
1960). Wszyscy wiemy jak trudna i pe³na niebywa³ych sytuacji jest praca w pogotowiu<br />
ratunkowym i jak przydatne s¹ w ¿yciu codziennym tam pobierane<br />
lekcje. To wszystko procentowa³o Jasiowi w czasie studiów, które jak powiedziano<br />
wczeœniej, rozpocz¹³ w 1960 roku, a wiêc po zwolnieniu siê z pracy w<br />
pogotowiu.<br />
Jasiu patrzy³ na wyk³adane przedmioty i na æwiczenia praktycznie, inaczej<br />
ni¿ my – zdecydowana wiêkszoœæ studenckiej braci, która nigdzie przed studiami<br />
nie pracowa³a. On zajêcia dydaktyczne analizowa³ pod k¹tem przydatnoœci<br />
w przysz³ej pracy, a móg³ tak robiæ, gdy¿ wychowa³ siê w aptece, a potem pracowa³<br />
w zawodach medycznych. Mia³ ponadto du¿e zdolnoœci zapamiêtywania<br />
i kojarzenia, tote¿, by³ zawsze dobrze przygotowany na kolokwia, na bie¿¹ce<br />
æwiczenia, wyjœciówki i egzaminy. Poniewa¿ niektóre zaliczenia zdawaliœmy<br />
wspólnie, podziwia³em, jak „chytrze” umia³ zataiæ swoj¹ du¿¹ wiedzê na pewne<br />
tematy i „podprowadziæ” profesorów, aby go pytali z tego co on chcia³. By³ w tym<br />
mistrzem, co nie znaczy, ¿e nie niepokoi³ siê przed ka¿dym wiêkszym egzaminem<br />
czy kolokwium a tych, jak wiemy, na farmacji nie brakowa³o.<br />
Czêsto z kolegami wieczorami grywa³ w brydge’a (gra³ namiêtnie i skutecznie),<br />
dlatego z trudem uda³o mi siê namówiæ go, ju¿ na II-gim roku studiów, do<br />
dzia³ania w Zrzeszeniu Studentów Polskich (ZSP), gdzie jako starosta roku<br />
uczestniczy³ w wielu spotkaniach i dyskusjach. Oj, nie raz prowadz¹cy te dyskusje<br />
mieli z Jasiem du¿o k³opotów, gdy¿ on analizowa³ problem ci¹gle z praktycznego<br />
punktu widzenia a nie ideologii, czy chwilowego zrywu do dzia³ania.<br />
PóŸniej, na trzecim roku uda³o mi siê przekonaæ Jasia, aby kandydowa³ do<br />
Rady Uczelnianej ZSP Akademii Medycznej w Poznaniu a gdy zosta³em wybrany<br />
jej przewodnicz¹cym wypersfadowa³em Jasiowi, aby zosta³ cz³onkiem<br />
Komitetu Wykonawczego RU ZSP AM i obj¹³ funkcjê skarbnika – by³a to bardzo<br />
wa¿na i odpowiedzialna funkcja w tej du¿ej, licz¹cej oko³o 3000 studentów<br />
organizacji. Po kampanii wyborczej uda³o mi siê szybko skompletowaæ Komitet<br />
Wykonawczy RU ZSP, który zosta³ zatwierdzony przez Plenum RU ZSP AM<br />
i rozpoczê³a siê bardzo ciekawa i dynamiczna dzia³alnoœæ na rzecz ca³ego œrodowiska<br />
studentów AM w Poznaniu (1963-1965). Maj¹c w Komitecie Wykonawczym<br />
RU z Wydzia³u Farmacji, z naszego roku, Henryka Trojanowskiego<br />
jako sekretarza RU ZSP (obecnie w³aœciciela apteki w Gniewkowie k/Torunia)<br />
i Jana Poredê jako przewodnicz¹cego Komisji Finansowej RU mog³em z pe³nym<br />
zaanga¿owaniem prowadziæ tê wspania³¹ na ówczesne czasy organizacjê<br />
studenck¹ i rozwijaæ w niej wiele inicjatyw. Jasiu tward¹ rêk¹ trzyma³ finanse,<br />
te ze sk³adek, jak i z dotacji Rady Okrêgowej ZSP a nieraz i z Rady Naczelnej<br />
ZSP, czy od sponsorów – z przemys³u farmaceutycznego. Nie by³o ³atwo go
STR. 60 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
przekonaæ do celowoœci niektórych ponoszonych kosztów organizacyjnych, jednak<br />
zawsze wiedzia³em, ¿e jak Jan da³ siê przekonaæ to sprawa jest warta<br />
dzia³ania. Ile to razy s³ysza³em od Jana „a po… Ci to robiæ?! Dzisiaj patrzê na<br />
nasze wspólne setki godzin narad i dyskusji, jak na wielk¹ szko³ê obywatelskiego<br />
wychowania. Wychowania, które te¿ wynieœliœmy z domu, a w organizacjach<br />
studenckich sprawdzaliœmy praktyczne jego zastosowanie.<br />
W 1965 roku koñczy³a siê wiosn¹ nasza kadencja w Radzie Uczelnianej<br />
ZSP, jak równie¿ koñczy³y siê nasze studia farmaceutyczne uwieñczone prac¹<br />
magistersk¹. By³y to dni radoœci, ale tak¿e by³y to ciê¿kie chwile podejmowania<br />
¿yciowych decyzji – gdzie bêdziemy pracowali po studiach? Ponadto, wiele<br />
naszych kole¿anek i kolegów wstêpowa³o w zwi¹zki ma³¿eñskie. Tak¿e i Jasiu<br />
w tym czasie podejmowa³ dwie ¿yciowe decyzje, po pierwsze to odpowiedzia³<br />
sobie, gdzie zamierza pracowaæ. Zawsze mocno interesowa³ siê nowymi technologiami,<br />
st¹d i pracê magistersk¹ wykonywa³ w Katedrze Technologii Œrodków<br />
Leczniczych u prof. dra hab. Jerzego Tu³eckiego. To by³ studencki „ci¹g”<br />
i pierwszy krok do pracy w przemyœle, a pamiêtaæ musimy, ¿e wówczas w Poznaniu,<br />
jak ma³o gdzie w Polsce, farmaceuci mogli realizowaæ swoje marzenia<br />
znajduj¹c pracê nie tylko w aptekach czy laboratoriach analiz lekarskich, ale<br />
tak¿e w „Polfie”, „Zio³oleku”, „Herbapolu” czy „Lechii”. W tej ostatniej wymienionej<br />
fabryce dyrektorem ds. produkcji by³ przedwojenny doktor chemii, prowadz¹cy<br />
zajêcia na farmacji – dr Adolf Reinholtz, cz³owiek wielkiej wiedzy, wspania³ego<br />
charakteru, wielki przyjaciel farmacji. Dlatego nic dziwnego, ¿e jak tylko<br />
Jasiu Poreda i jego wybranka losu (jak widaæ druga wa¿na decyzja) – ¿ona<br />
Urszula Poreda (z domu Zgliñska – œlub ich odby³ siê 8.05.1965 r.) – poszli<br />
zapytaæ siê do dyrekcji Fabryki Kosmetyków „Lechia”, czy by³yby dwa miejsca<br />
pracy dla absolwentów Wydzia³u Farmaceutycznego, to po d³u¿szej rozmowie,<br />
a potem w nied³ugim czasie zostali poinformowani, ¿e ich proœba zosta³a pozytywnie<br />
rozpatrzona. Jak bardzo pozytywnie oceniono kandydatów do pracy w<br />
przemyœle – absolwentów Wydzia³u Farmaceutycznego w Poznaniu œwiadczy<br />
fakt, ¿e fabryka zdecydowa³a siê sp³aciæ ich stypendia fundowane: Jasia w<br />
województwie wielkopolskim, a Urszuli w województwie bia³ostockim.<br />
Ma³¿eñstwo Poredów pracowa³o w „Lechii” kilkadziesi¹t lat. Magister farmacji<br />
Jan Poreda zosta³ zatrudniony 25 wrzeœnia 1965 r. najpierw jako pracownik<br />
w laboratorium (podleg³e ono by³o dr A. Reinholtzowi), potem jako kierownik<br />
Wydzia³u Kosmetyków i Aerozoli, nastêpnie jako kierownik Zak³adu przy ul.<br />
Chlebowej a potem przy ul. GnieŸnieñskiej. W roku 1980 poznañskiego farmaceutê<br />
spotka³ wielki awans – mgr farm. Jan Poreda zosta³ powo³any na stanowisko<br />
zastêpcy dyrektora do spraw produkcji ca³ej poznañskiej fabryki „Lechia”,<br />
na którym to stanowisku pracowa³ do 30 marca 1991 roku.<br />
Podczas ca³ego okresu pracy w „Lechii” mgr farm. Jan Poreda swoj¹ wiedz¹<br />
i zaanga¿owaniem wniós³ istotny wk³ad w rozwój i rozbudowê fabryki, w postêp<br />
techniczny Zak³adu, w pomno¿enie wielkoœci produkcji oraz rodzaju produkowanego<br />
asortymentu. Ju¿ w latach siedemdziesi¹tych XX wieku, kiedy to<br />
w fabryce pracowa³o od oko³o 1700 do 2400 pracowników mgr farm. Jan Poreda
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 61<br />
uczestniczy w rozbudowie Wydzia³u Opakowañ Aluminiowych – co w konsekwencji<br />
da³o zwiêkszenie produkcji opakowañ aluminiowych – g³ównie tub oraz<br />
monoblokowych pojemników aerozoli. W zwi¹zku z decyzjami rz¹du dotycz¹cymi<br />
zwiêkszenia eksportu, bra³ mgr farm. J. Poreda udzia³ w rozbudowie zdolnoœci<br />
produkcyjnej wielu grup towarowych takich jak: kremy, emulsje, kredki do<br />
warg, aerozole. „Pollena-Lechia” za Jego dyrektorowania sta³a siê wiod¹cym<br />
przedsiêbiorstwem w ca³ym koncernie.<br />
Mgr farm. Jan Poreda ¿egna siê z „Pollen¹-Lechi¹” 1 kwietnia 1991 roku.<br />
Od 1992 r. zajmuje siê organizowaniem na terenie Polski w imieniu firmy „Hans<br />
Schwarzkopf GmbH” w Hamburgu – Spó³ki „Schwarzkopf sp. z o.o.” z siedzib¹<br />
w Poznaniu, w której w okresie od stycznia 1994 do kwietnia 1995 zatrudniony<br />
zostaje jako kierownik ds. gospodarki materia³owej.<br />
Musimy pamiêtaæ, ¿e w koñcu lat osiemdziesi¹tych i na pocz¹tku lat dziewiêædziesi¹tych<br />
XX wieku nast¹pi³ w Polsce wielki prze³om ekonomiczno-polityczny,<br />
nie tylko w wielkich ga³êziach przemys³u, ale swoim zasiêgiem obj¹³ on<br />
tak¿e ca³y zawód farmaceutyczny, g³ównie apteki. W tym okresie przemian<br />
apteki mo¿na by³o wykupiæ z r¹k pañstwa polskiego (w tym te apteki, które by³y<br />
w³asnoœci¹ farmaceutów a w 1951 roku zosta³y upañstwowione), wzglêdnie<br />
mo¿na by³o otwieraæ w³asne – prywatne apteki. Dlatego pisz¹cy te s³owa wyobra¿a<br />
sobie, jakie rozterki prze¿ywa³ mgr farm. Jan Poreda – syn farmaceuty<br />
mgr farm. W³adys³awa Poredy, któremu upañstwowiono aptekê w 1951 roku w<br />
Krzywiniu. Wielu z nas, aptekarskich wnuków i dzieci mia³o ten sam problem<br />
i zadawaliœmy sobie wówczas pytanie, czy odkupujemy nasze apteki od z³odzieja,<br />
jakim jest pañstwo polskie i czy w ogóle mo¿emy nasz¹ w³asnoœæ kiedykolwiek<br />
odzyskaæ? Jasiu wraz z ¿on¹ Urszul¹ wybrali stworzenie apteki od<br />
podstaw – nowej w Poznaniu a nie w Krzywiniu, co by³o logiczne, gdy¿ z Poznaniem<br />
zwi¹zali od lat swoje ¿ycie. W sukurs przysz³o im z³agodzenie prawa<br />
lokalowego, które mogli wykorzystaæ, gdy¿ matka Jasia – Janina, jako wiano<br />
wnios³a w rodzinê Poredów w latach 30-tych XX wieku wielki maj¹tek w postaci<br />
wspó³w³asnoœci trzech olbrzymich kamienic zlokalizowanych blisko Rynku Je-<br />
¿yckiego w Poznaniu. W domach tych w latach powojennych (1945-1990) nie<br />
by³o „wolnego” lokalu w którym ktokolwiek z rodziny Poredów móg³by zamieszkaæ.<br />
Tak wiêc, otworzon¹ niedawno furtkê prawa lokalowego wykorzystali Jasiu<br />
i Ula. Po kilku przesuniêciach lokatorskich wygospodarowano lokal, w którym<br />
otworzyli przy ul. S³owackiego w dniu 15 stycznia 1996 roku now¹, piêkn¹ aptekê<br />
nadaj¹c jej nazwê „Apteka Je¿ycka” . Po kilku latach do spó³ki rodzinnej<br />
przyst¹pi³a ich córka Agnieszka – architekt z wykszta³cenia.<br />
Ale jak siê okaza³o, dla tak aktywnego cz³owieka, jak mgr farm. Jan Poreda<br />
za ciasna by³a jego apteka. Dlatego w³¹cza siê on w 1998 roku do wspó³tworzenia<br />
Wielkopolskiej Hurtowni Aptekarzy „Gallenica-Pharma” sp. z o.o., gdzie<br />
przez dwie kadencje (1998-2002) pe³ni z wyboru akcjonariuszy funkcjê zastêpcy<br />
prezesa Rady Nadzorczej.<br />
W jesieni 2004 i wiosn¹ 2005 roku jest bardzo aktywny w dzia³aniach organizacyjnych<br />
zwi¹zanych z uroczystymi obchodami – zjazdem kole¿eñskim
STR. 62 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
„Rocznika’65” – a wiêc 40-lecia ukoñczenia studiów farmaceutycznych na Wydziale<br />
Farmaceutycznym w Poznaniu. Wtedy jeszcze nie wiedzia³, ¿e jest bardzo<br />
chory. W listopadzie 2005 roku podda³ siê operacji i chemioterapii, po której<br />
czu³ siê – mo¿na by powiedzieæ – dobrze. Jeszcze we wrzeœniu 2006 roku<br />
by³ z Ul¹ u mnie w domu na sympatycznym ad hoc, zorganizowanym spotkaniu<br />
kole¿anek i kolegów z naszego rocznika’65 i wówczas nic nie wskazywa³o na<br />
to, ¿e w tak krótkim czasie odejdzie do wiecznoœci.<br />
Jasiu zmar³ 15 lutego <strong>2007</strong> roku i zosta³ pochowany na cmentarzu Mi³ostowo<br />
w Poznaniu. W ostatniej drodze towarzyszyli mu cz³onkowie rodziny, kole-<br />
¿anki i koledzy z lat studiów, którzy przyjechali z odleg³ych krañców Polski, jak<br />
równie¿ olbrzymia rzesza osób z którymi mgr farm. Jan Poreda pracowa³ w:<br />
Fabryce Kosmetyków „Pollena-Lechia”i „Hans Schwarzkopf GmbH”. Byli tak¿e<br />
przedstawiciele Naczelnej Organizacji Technicznej, Wielkopolskiej Izby Aptekarskiej,<br />
Hurtowni Farmaceutycznej „Galenica-Panax”, Polskiego Towarzystwa<br />
Farmaceutycznego, jak równie¿ wiele innych zaprzyjaŸnionych osób i reprezentantów<br />
instytucji.<br />
¯egnamy Ciê Janku i zapewniamy, ¿e wiecznie ¿yæ bêdziesz w naszej pamiêci.
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 63<br />
MUZEUM FARMACJI W KRAKOWIE<br />
Szanowni Pañstwo,<br />
Podobnie jak w poprzednich latach,<br />
równie¿ w tym roku krakowskie<br />
Muzeum Farmacji przygotowa³o<br />
kalendarz œcienny o tematyce<br />
zwi¹zanej z histori¹ farmacji.<br />
Tym razem treœæ kalendarza zosta³a<br />
poœwiêcona Zielnikowi Elizabeth<br />
Blackwell z 1737 roku.<br />
O tym, kim by³a Elizabeth Blackwell<br />
i jakie by³y okolicznoœci powstania<br />
tego zielnika, informuje<br />
wstêp do kalendarza. Oto fragment<br />
tego wstêpu:<br />
„W tej sytuacji Elizabeth postanowi³a wykorzystaæ swój talent do rysowania,<br />
aby za jego pomoc¹ zarobiæ na ¿ycie i na sp³acenie d³ugów przebywaj¹cego<br />
w wiêzieniu mê¿a. Jej wybór pad³ na roœliny lecznicze. Przed przyst¹pieniem<br />
do pracy Elizabeth wykona³a kilka rysunków zió³, które wraz z opisami ich w³aœciwoœci<br />
leczniczych pokaza³a Hansowi Sloane i Richardowi Mead. Sir Hans Sloane<br />
(1660-1753) by³ znanym londyñskim lekarzem i kolekcjonerem, którego zbiory<br />
ksi¹¿kowe i inne, zwi¹zane z histori¹ naturaln¹, przekazane pañstwu brytyjskiemu,<br />
sta³y siê zacz¹tkiem The British Museum. Richard Mead te¿ by³ znanym<br />
londyñskim lekarzem, kolekcjonerem dzie³ sztuki i w³aœcicielem wspania³ej biblioteki.<br />
Prace Elizabeth Blackwell zrobi³y na obu panach du¿e wra¿enie, a ich<br />
publicznie wyra¿ona zachêta do kontynuowania pracy sta³a siê dla Elizabeth<br />
cenn¹ rekomendacj¹. Uzyskawszy podobn¹ zachêtê z Brytyjskiego Towarzystwa<br />
Aptekarskiego, Elizabeth zamieszka³a niedaleko Ogrodu Botanicznego<br />
w Chelsea (którego w³aœcicielem by³o Towarzystwo Aptekarskie i który z k³opotów<br />
finansowych wydoby³ w³aœnie Sir Hans Sloane, za co Towarzystwo postawi³o<br />
mu zachowany do dziœ, stoj¹cy w centrum Ogrodu pomnik) i rozpoczê³a pracê
STR. 64 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
nad zielnikiem. Rysowa³a z natury rosn¹ce tam roœliny lecznicze, nastêpnie grawerowa³a<br />
ich wizerunki na miedzianych p³ytach, a uzyskane odbitki kolorowa³a<br />
wodnymi farbami. Natomiast odsiaduj¹cy wyrok m¹¿ opracowywa³ w wiêzieniu<br />
opisy w³aœciwoœci leczniczych tych roœlin i ich obcojêzyczne synonimy. Równie¿<br />
te opisy i synonimy Elizabeth grawerowa³a na miedzianych p³ytach. Du¿¹<br />
pomoc podczas pracy w Chelsea otrzymywa³a od Isaaca Randa, cz³onka Brytyjskiego<br />
Towarzystwa Aptekarskiego, zatrudnionego w ogrodzie jako<br />
„praefectus horti” („prefekt ogrodu”) i demonstrator roœlin – który na ¿yczenie<br />
Elizabeth dostarcza³ jej prosto z ogrodu œwie¿e okazy roœlin i kwiatów.”<br />
Kalendarze mo¿na zamawiaæ w sekretariacie Muzeum Farmacji UJ.<br />
Cena kalendarza: 30 z³ + VAT<br />
Adres pocztowy: ul. Floriañska 25, 31-019 Kraków<br />
Adres email: mf@mp.pl<br />
Tel./fax : 012 422 42 84
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 65<br />
Z półek<br />
MUZEUM FARMACJI W POZNANIU<br />
(część 2)<br />
Dr farm. Stanis³aw Pic, kustosz Muzeum Farmacji w Poznaniu<br />
Do ciekawszych i bardziej atrakcyjnych eksponatów muzeów farmaceutycznych<br />
nale¿¹ z pewnoœci¹ dawne, bogato zdobione naczynia fajansowe. W zbiorach<br />
poznañskiego muzeum równie¿ znajduje siê takie naczynie – wielobarwnie<br />
zdobiona puszka apteczna. Stanowi ona typowy przyk³ad fajansu produkowanego<br />
w Holandii, w mieœcie Delft, ju¿ od pocz¹tku XVII stulecia.<br />
Fajansowe naczynia wytwarzane by³y w tym czasie w wielu holenderskich miastach,<br />
lecz ju¿ w pierwszej po³owie XVII wieku przoduj¹c¹ pozycjê zajê³o w³aœnie<br />
Delft. W szczytowym okresie koniunktury, w 1711 roku, dzia³a³o tu a¿ 21<br />
wytwórni fajansu. Z czasem jednak konkurencja kontynentalnej porcelany oraz<br />
taniej kamionki angielskiej spowodowa³a spadek iloœci manufaktur – i od 1923<br />
roku dzia³a³a ju¿ tylko jedna.<br />
W farfurniach delfckich w znacznych iloœciach produkowano równie¿ naczynia<br />
apteczne (puszki, dzbany i wazy). Wytwarzano je, w zale¿noœci od zamówieñ,<br />
w kompletach lub jako pojedyncze<br />
egzemplarze.<br />
By³y to naczynia bia³e albo<br />
dekoracyjnie zdobione.<br />
Naczynie prezentowane<br />
na zdjêciu to pochodz¹ca<br />
z pierwszej po³owy XVIII<br />
stulecia sygnowana puszka<br />
z wytwórni W.van der<br />
Does’a – de Drye Klokken,<br />
z charakterystycznym dla<br />
Delft bogatym zdobieniem.<br />
Zastosowano tu wielobarwn¹<br />
dekoracjê naszkliwn¹,<br />
któr¹ ponownie<br />
wytapiano w piecach muflowych.<br />
S¹ to tzw. polichromiczne<br />
delfty z dominuj¹cymi<br />
kolorami: niebieskim,<br />
¿ó³tym i zielonym.<br />
Fot. Max Magowski
STR. 66 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
Naczynia z tego okresu s¹ gruboœcienne,<br />
o lekko szarym odcieniu<br />
czerepu. Polewa cynowa charakteryzowa³a<br />
siê nieregularn¹ gruboœci¹.<br />
Oznakowanie z dna naczynia – charakterystyczne<br />
trzy dzwony w kolorze<br />
b³êkitnym, pozwalaj¹ na przytoczone<br />
ju¿ okreœlenie czasu produkcji<br />
na pierwsz¹ po³owê XVIII stulecia.<br />
Dodaæ tu mo¿na, ¿e XVII-wieczna<br />
produkcja delfcka stanowi³a wzór naœladowany<br />
przez wiele manufaktur<br />
europejskich. Mo¿na to by³o zaobserwowaæ<br />
równie¿ w ówczesnym wzornictwie<br />
manufaktur z terenu Polski,<br />
np. Belweder oraz Bernardii i Wolff,<br />
ale takich naczyñ nasze muzeum nie<br />
posiada.<br />
Fot. Max Magowski
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 67<br />
KSI¥¯KI<br />
Maria Ellnain-Wojtaszek<br />
Kolor nadziei<br />
Ilustracje: Magdalena Magowska<br />
Tomik poetycki<br />
Wydawnictwo Kontekst. Poznañ <strong>2007</strong>, 144 ss.,<br />
oprawa miêkka, format 120x210 mm<br />
ISBN 978-83-88572-29-6<br />
Wspó³praca: Fundacja Literacka<br />
Po tomikach: „Przemyœlenia z szuflady” (2002), „Jak ulotna mg³a” (2004), „Zmiennoœæ<br />
czasu” (2005), „A œlad pozostanie” (2006), powsta³ pi¹ty tomik wierszy<br />
autorstwa dr farmacji Marii Ellnain-Wojtaszek: „Kolor nadziei”.<br />
Wiersze s¹ uniwersalne, ponadczasowe, s¹ po prostu ludzkie, niektóre z nich<br />
mog³yby byæ potraktowane jako refleksyjno-filozoficzne, inne religijne, mi³osne,<br />
kilka z nich mog³oby byæ zamieszczone w ksi¹¿eczkach dla dzieci.<br />
Pojawiaj¹ siê w wierszach w¹tki obecne wczeœniej w poprzednich tomikach:<br />
fascynacja przyrod¹, majestatem gór, bezbronnoœci¹ najmniejszych stworzeñ.<br />
Wra¿liwoœæ autorki dostrzega to, nad czym w nat³oku pozornie tylko wa¿nych<br />
spraw, przechodzimy w biegu, a mo¿e udajemy, ¿e nie dostrzegamy niezapominajki,<br />
stokrotki, pasikonika, kropelki rosy, p³atka œniegu.<br />
Up³yw czasu wydaje siê nie nastrajaæ Autorki pesymistycznie, pogodzona z tym,<br />
co nieuchronne, ufna w opiekê Najwy¿szego, z ³ask¹ wiary, ale i ³ask¹ pisania.<br />
Irena Mat³awska<br />
(fragment noty z ok³adki tomiku)
STR. 68 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
Osi¹gniêcia w chemii leków<br />
KSIÊGA JUBILEUSZOWA<br />
pod red. Anny Jeliñskiej<br />
i Barbary Marciniec<br />
Wydawnictwo Kontekst. Poznañ <strong>2007</strong>,<br />
392 ss., oprawa twarda ze z³oceniami,<br />
format 180x250 mm<br />
ISBN 978-83-88572-33-3<br />
Wspó³praca: Uniwersytet Medyczny<br />
Praca zbiorowa „Osi¹gniêcia w chemii leków” powsta³a dla uczczenia jubileuszu<br />
90. urodzin Profesora Ewarysta Pawe³czyka oraz 70. urodzin Profesor<br />
Marianny Zaj¹c. Ka¿dy z Jubilatów by³ wieloletnim (odpowiednio w latach 1963-<br />
1987 i 1987-<strong>2007</strong>) kierownikiem Katedry i Zak³adu Chemii Farmaceutycznej<br />
Akademii Medycznej w Poznaniu oraz autorem, wspó³autorem lub redaktorem<br />
podrêcznika z zakresu chemii leków, popularnego w ca³ym kraju Ÿród³a nauczania<br />
chemii farmaceutycznej, z którego korzysta³y kolejne pokolenia studentów<br />
farmacji, ich nauczyciele oraz szerokie grono pracowników przemys³u<br />
farmaceutycznego i aptekarzy.<br />
W tym miejscu nale¿a³oby zaznaczyæ, ¿e pierwszy polski podrêcznik z chemii<br />
leków powsta³ w³aœnie w Poznaniu, w roku 1951, a jego autorem by³ tak¿e<br />
wieloletni (1939-1963) kierownik Katedry Chemii Farmaceutycznej – profesor<br />
Franciszek Adamanis.<br />
Jest zatem Poznañ tradycyjnie miejscem powstawania opracowañ z zakresu<br />
wiedzy farmaceutycznej, a niniejsza Ksiêga Jubileuszowa wpisuje siê w t¹ tradycjê.<br />
Barbara Marciniec<br />
(ze wstêpu do ksi¹¿ki)
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 69<br />
Krzysztof Kokot<br />
Daj mi talent<br />
Ilustracje: Tina Wieczorek<br />
Tomik poetycki – debiut<br />
Wydawnictwo Kontekst. Poznañ <strong>2007</strong>,<br />
88 ss., oprawa miêkka,<br />
format 148x210 mm<br />
ISBN 978-83-88572-37-1<br />
Wspó³praca: Fundacja Literacka<br />
W debiutanckim tomiku poezji autor maluje têczami promieni s³oñca i kolorytami<br />
metafor piêkno górskich szlaków, przydro¿nych kaplic, przyrody Podhala<br />
i Orawy. Tam mo¿na zgubiæ serce, ws³uchaæ siê w dŸwiêki dzwonu, nie obcy<br />
jest temat codziennoœci, mi³oœci i zapachu zió³ z aptekarskiej pó³ki.<br />
Anna El¿bieta Zalewska<br />
(z tekstów na ok³adce)<br />
Krzysztof Kokot urodzony w Katowicach (1949) magister farmacji, absolwent<br />
Wydzia³u Farmaceutycznego Akademii Medycznej w Krakowie (1968-1973),<br />
krótko jako pracownik naukowo-dydaktyczny w Katedrze Postaci Leku macierzystej<br />
Alma Mater. Od 1976 roku mieszka w Nowym Targu. W 1991 r., wspólnie<br />
z ¿on¹ Ew¹, otwiera w³asn¹ aptekê, w której dziœ pracuje z ca³¹ rodzin¹.
STR. 70 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
OG£OSZENIA<br />
R E K L A M A<br />
C H £ O D Z I A R K I przeszklone i pe³ne.<br />
Z A M R A ¯ A R K I przeszklone i pe³ne.<br />
Szwedzkie, u¿ywane. Stan idealny. Udzielamy gwarancji.<br />
Ceny najni¿sze w Wielkopolsce, faktury VAT, raty.<br />
61-464 Poznañ, ul. Chmielna 7a<br />
Od poniedzia³ku do pi¹tku czynne 9-11 i 14-19<br />
tel. (0-61) 830-08-77 ZAPRASZAMY !!!<br />
REKLAMA W <strong>BIULETYN</strong>IE<br />
Reklama na 2-4 stronach ok³adki 600 z³<br />
Strony wewn¹trz biuletynu (rozk³adówka) 900 z³<br />
1/2 strony 300 z³<br />
1/4 strony 200 z³<br />
Og³oszenia w Gie³dzie pracy: dla firm i instytucji 100 z³<br />
dla cz³onków samorz¹du bezp³atnie<br />
Og³oszenia wielokrotne mog¹ byæ objête rabatem<br />
(kontakt z Dyrektorem biura Izby)<br />
MIESIÊCZNE STAWKI SK£ADEK CZ£ONKOWSKICH<br />
a) pracownicy aptek i hurtowni farmaceutycznych, nie bêd¹cy kierownikami<br />
(farmaceuta zatrudniony na podstawie umowy o pracê, umowy zlecenia,<br />
jak równie¿wykonuj¹cy zawód w ramach tzw. samozatrudnienia) – 13 z³<br />
b) w³aœciciele i wspó³w³aœciciele aptek lub hurtowni farmaceutycznych nie<br />
bêd¹cy ich pracownikami – w tym udzia³owcy spó³ek cywilnych oraz<br />
wspólnicy i akcjonariusze spó³ek prawa handlowego – 40 z³<br />
c) kierownicy aptek szpitalnych i zak³adowych – 30 z³<br />
d) kierownicy aptek ogólnodostêpnych i hurtowni farmaceutycznych – 85 z³<br />
e) pozostali cz³onkowie Wielkopolskiej Okrêgowej Izby Aptekarskiej, posiadaj¹cy<br />
prawo wykonywania zawodu farmaceuty, wykonuj¹cy zawód poza<br />
aptek¹ lub hurtowni¹ farmaceutyczn¹ – 7 z³<br />
f) emeryci i renciœci wykonuj¹cy zawód – stawki okreœlone w lit. a-e, w<br />
pe³nej wysokoœci<br />
g) emeryci i renciœci nie wykonuj¹cy zawodu – 2 z³<br />
Zwolnieniem od sk³adek cz³onkowskich objêci s¹ farmaceuci korzystaj¹cy z<br />
urlopu wychowawczego.
<strong>BIULETYN</strong> WIELKOPOLSKIEJ OKRÊGOWEJ IZBY APTEKARSKIEJ STR. 71<br />
Prezydium Wielkopolskiej Okrêgowej Rady Aptekarskiej<br />
dr n. farm. Roman Plackowski<br />
Prezes<br />
mgr farm. Danuta Kurasz<br />
Wiceprezes ds. Aptek Szpitalnych<br />
dr n. farm. Tadeusz B¹belek<br />
Wiceprezes<br />
dr n. farm. Hanna Jankowiak-Gracz<br />
Sekretarz<br />
dr n. farm. Janusz P³otkowiak<br />
Skarbnik<br />
mgr farm. Mariusz Michalak<br />
Cz³onek Prezydium<br />
mgr farm. Sebastian Jakubowski<br />
Cz³onek Prezydium
STR. 72 NUMER 2(<strong>2007</strong>)<br />
PRACOWNICY BIURA<br />
Wielkopolska Okrêgowa<br />
Izba Aptekarska<br />
ul. Palacza 87:<br />
60-273 Poznañ<br />
tel./fax (61) 861 96 93<br />
e-mail: biuro@woia.pl<br />
www.woia.pl<br />
mgr farm. Dorota Marcinkowska<br />
DYREKTOR BIURA. Prowadzi biuro<br />
Izby, prawa wykonywania zawodu,<br />
opracowuje korespondencjê, przygotowuje<br />
posiedzenia Rady Aptekarskiej<br />
i Prezydium Rady.<br />
mgr farm. Maria Dokowicz<br />
Sekretarz Rzecznika Odpowiedzialnoœci<br />
Zawodowej i S¹du Aptekarskiego.<br />
Biuro czynne jest<br />
pon.-czw.: 8.00-15.30<br />
pt.: 8.00-15.00<br />
Radca prawny<br />
s³u¿y pomoc¹ cz³onkom<br />
Izby we wtorki i czwartki<br />
w godz. od 9.00 – 15.00.<br />
Numer konta bankowego:<br />
PKO BP S.A.<br />
28 1020 4027 0000<br />
1002 0033 9135<br />
mgr Jan Nowaczyk<br />
Radca prawny.<br />
Obs³uga prawna biura i cz³onków<br />
samorz¹du.<br />
mgr Joanna Pawlak<br />
G³ówna Ksiêgowa.<br />
Prowadzi sprawy ksiêgowe i finansowe<br />
Izby, w tym rejestr sk³adek cz³onkowskich.<br />
mgr Patrycja Szalaty<br />
Sekretarka<br />
mgr Marianna Marcinkowska<br />
Pracownik biura.<br />
Prowadzi rejestr farmaceutów<br />
i sprawy szkoleñ ci¹g³ych.