04.09.2015 Views

SEPTEMBER 4, 2015 BULGAR: BOSES NG MASA, MATA NG BAYAN

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

SETYEMBRE 4, <strong>2015</strong> 5<br />

Dear Chief Acosta,<br />

Ako ay isang senior<br />

citizen. Sa tuwing<br />

katapusan ng buwan ay<br />

natatanggap ko ang<br />

aking pensiyon na siya<br />

namang ipinambibili<br />

ng pangangailangan ko<br />

at ng aking pamilya.<br />

Subalit, sa pamilihan na<br />

pinupuntahan ko ay<br />

hindi ako binibigyan ng<br />

karampatang diskuwento.<br />

Sa kape lamang<br />

ako nabigyan ng diskuwento<br />

at ito ay limang<br />

porsiyento lamang. Ang<br />

gatas, tinapay, palaman,<br />

sabon at iba pang<br />

payak naming pangangailangan<br />

ay walang<br />

diskuwento. Sinu-sino<br />

ba ang kasali sa mga<br />

dinidiskuwentuhan ng<br />

20% alinsunod sa ating<br />

batas?—Erning<br />

Sa kape lang<br />

nadidiskuwentuhan kaya<br />

gustong malaman kung<br />

anu-ano ba ang mga<br />

produkto na sakop ng senior<br />

citizen discounts<br />

Dear Erning,<br />

Ang ating mga senior citizen ay pinagkakalooban<br />

ng iba’t ibang uri ng benepisyo. Ito ay unang naipatupad<br />

sa bisa ng Republic Act (R.A.) No. 7432 kung saan<br />

kinilala ang mga kontribusyon ng mga senior citizen<br />

sa ating lipunan at nilaanan sila ng mga benepisyo at<br />

prebilehiyo na makatutulong sa kanilang pang-arawaraw<br />

na pangangailangan. Ang batas na ito ay<br />

naamyendahan ng R.A. No. 9257 o ang Expanded<br />

Senior Citizens Act of 2003 na naaprubahan noong<br />

Pebrero 26, 2004. Higit na pinalawak naman ng R. A.<br />

No. 9994 o mas kilala bilang Expanded Senior Citizens<br />

Act of 2010, ang mga benepisyo at prebilehiyo<br />

na inilaan sa ating mga senior citizen.<br />

Ang isa sa mga benepisyo na ipinagkakaloob sa<br />

ilalim ng batas ay ang dalawampung porsiyentong<br />

(20%) diskuwento. Ngunit, nais naming bigyang-diin<br />

na ang benepisyong ito ay eksklusibo para lamang<br />

sa mga kuwalipikadong senior citizen at hindi<br />

maaaring ilaan para sa kanilang pamilya (Section 4,<br />

R. A. No. 9994).Maliban dito, ang naturang<br />

diskuwento ay para lamang sa mga sumusunod na<br />

bilihin at serbisyo: (1) Medisina, essential medical<br />

supplies, accessories at iba pang kagamitang<br />

pangmedikal; (2) Professional fees ng mga doktor<br />

at manggagamot sa lahat ng pribadong ospital at<br />

kawangis na institusyon; (3) Professional fees ng<br />

mga licensed professional health care services; (4)<br />

Medical at dental na serbisyo, diagnostic at laboratory<br />

fees sa lahat ng pribadong ospital at kawangis<br />

na institusyon; (5) Pamasahe sa pampublikong<br />

transportasyon; (6) Pamasahe sa lokal na pandagat<br />

at panghimpapawid na transportasyon; (7) Serbisyo<br />

sa mga hotel, restaurant at recreation center; (8)<br />

Admission fees sa mga sinehan at concert hall, circus,<br />

leisure at amusement center at (9) Serbisyo sa<br />

pagpapalamay at pagpapalibing ng pumanaw na senior<br />

citizen (Section 4 (a), Id.)<br />

Kaugnay naman ng diskuwento sa mga payak na<br />

bilihin o basic necessity and prime commodity,<br />

pinagkakalooban din nito ang mga senior citizen.<br />

Batay sa Section 4 (j), Id: “x x x to the extent possible,<br />

the government may grant special discounts<br />

in special programs for senior citizens on purchase<br />

of basic commodities, subject to the guidelines<br />

to be issued for the purpose by the Department<br />

of Trade and Industry (DTI) and the Department<br />

of Agriculture (DA); x x x” Kaugnay nito,<br />

ipinatupad ng Department of Trade and Industry ang<br />

Department Administrative Order No. 03, Series of<br />

2005 kung saan binibigyan ang mga senior citizen<br />

ng limang porsiyentong (5%) diskuwento para sa<br />

mga sumusunod: (1) canned sardines, tuna; (2)<br />

evaporated, condensed at powdered filled milk;<br />

(3) coffee; (4) bread; (5) white at brown sugar; (6)<br />

cooking oil; (7) instant noodles; (8) luncheon<br />

meat, meat loaf, corned beef, frozen at refrigerated/preserved,<br />

ready-to-cook pork, beef at<br />

chicken at (9) powdered, liquid, bar laundry and<br />

detergent soap. (Section 3 in relation to Section 2<br />

(a), Id.) Ngunit, mayroong limitasyon. Ayon sa Section<br />

3 ng R. A. No. 9994: “x x x The total amount of<br />

the said purchase shall not exceed the amount of<br />

Six Hundred Fifty Pesos (P650.00) per calendar<br />

week without carry over of the unused amount.<br />

Provided that said amount shall be spent on at<br />

least four (4) kinds of term listed under Section 2<br />

(a) of this order.”<br />

Nawa ay nasagot namin ang inyong mga<br />

katanungan. Nais naming ipaalala sa inyo na ang<br />

opinyong ito ay nakabase sa inyong mga<br />

naisalaysay sa inyong liham at sa pagkakaintindi<br />

namin dito. Maaaring maiba ang opinyon kung<br />

mayroong karagdagang impormasyon na ibibigay.<br />

Mas mainam kung personal kayong sasangguni sa<br />

isang abogado.<br />

Tamang pagkolekta ng ihi<br />

para makita sa urinalysis<br />

kung may sakit sa bato<br />

KAPAG hindi agad mabigyang-pansin<br />

ang mga<br />

nabanggit na sintomas ng<br />

sakit, ang mga ito ay maaaring<br />

magdulot ng renal failure. Ito<br />

ay kondisyon kung saan ang<br />

bato ng pasyente ay tuluyang<br />

nasisira at ang dugo ay untiunting<br />

nalalason. Ito ay<br />

kondisyon kung saan wala<br />

nang ganap na kakayahan<br />

ang dalawang bato na gawin<br />

ang kanilang mga tungkulin.<br />

Karaniwan itong makikita sa<br />

ESRD kung kailan ang pasyente<br />

ay nangangailangan na<br />

ng dialysis o kidney transplant.<br />

Mga dapat gawin para<br />

makaiwas sa sakit sa bato:<br />

1. Uminom ng 8-10<br />

basong tubig araw-araw.<br />

2. Ugaliin ang kalinisan sa<br />

pangangatawan.<br />

3. Dumumi araw-araw.<br />

4. Huwag pigilin ang pagihi.<br />

5. Isangguni sa doktor<br />

ang anumang impeksiyon sa<br />

lalamunan at balat.<br />

6. Kumain ng pagkaing<br />

masustansiya.<br />

7. Iwasan ang sobrang<br />

maalat at matatamis na<br />

pagkain.<br />

8. Magpakuha ng presyon<br />

ng dugo dalawang beses<br />

sa loob ng isang taon.<br />

9. Gawing regular ang<br />

pag-eehersisyo o araw-araw<br />

ayon sa kakayahan ng<br />

katawan.<br />

10. Kumpletuhin ang<br />

bakuna ng mga bata.<br />

11. May mga sakit na<br />

nakasisira ng ating bato na<br />

maaaring mapigilan ng<br />

pagbabakuna.<br />

12. Iwasan ang paninigarilyo<br />

at mga nakalalasing<br />

na inumin.<br />

13. Uminom lamang ng<br />

gamot kung may payo o<br />

preskripsiyon ng doktor.<br />

14. Kung nais uminom ng<br />

herbal supplement ay<br />

kumonsulta sa doktor.<br />

15. Ugaliin ang taunang<br />

pagpapasuri ng ihi.<br />

Ang urinalysis o pagsusuri<br />

ng ihi ay mahalagang eksaminasyon<br />

dahil dito makikita<br />

kung may problema sa pagbabalanse<br />

ng kemikal o<br />

elemento ng katawan tulad ng<br />

pagkakaroon ng asukal (glucose),<br />

albumin (isang uri ng<br />

protein), mataas na kristal o<br />

dugo sa ihi. Makikita rin ang<br />

kulay, maulap o malabong ihi,<br />

reaksiyon ng ihi at kung<br />

mataas o mababa ang specific<br />

gravity. Kalimitan kapag<br />

may impeksiyon sa daluyan<br />

ng ihi, mataas ang tinatawag<br />

nating white blood cells<br />

(WBC) dahil ito ang<br />

elementong lumalaban sa<br />

mga mikrobyo.<br />

Ang tamang pagkolekta<br />

ng ihi para sa urinalysis ay<br />

siguraduhing malinis ang<br />

puwerta o ari. Ihanda ang<br />

malinis at may takip na lalagyan<br />

ng ihi. Kolektahin ang<br />

panggitnang ihi (mid stream)<br />

at huwag ang mga unang<br />

patak ng ihi upang maiwasan<br />

ang kontaminasyon. Takpang<br />

maigi ang sample at ibigay sa<br />

laboratoryo.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!