06.09.2015 Views

K0139763

0275 - RwandaFile

0275 - RwandaFile

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

K0139765<br />

Nibatabikora igetero kizava i Burundi kizaba gikaze, kurindira ko amahanga yemera ku...<br />

kugobokana intwaro Abahutu b’i Burundi ni ugukererwa kuko Abatutsi bazaba bamaze<br />

4<br />

kwisuganya. Icyo kinyamakuru Ijambo rero kiravuga ngo mu byo ..mu byakorwa byihutirwa, ngo<br />

HABYARIMANA Perezida wa Repubilika akwiye kugaba igitero gikozwe n’ingabo z’u Rwanda<br />

zikagenda ziyita Palipehutu. Ikindicyo kinyamakttm Ijambo kivuga ngo eyakorwa buri<br />

Munyarwanda wese agomba kumva ko amasezerano ya Arusha yahagaze, guha Inyenzi<br />

n’abazikomokaho ngo ikawa iyo uyitemye ntihatora icunga bityo n’Inyenzi zikaba zarabyaye<br />

izindi, ngo rero guha Abatutsi mirongo ine ku ijana by’ingabo byarangiranye n’umugambi wabo<br />

wo guhirika ubutegetsi bw’Abahutu .Ijambo rirakomeza rivuga riti, buri Munyarwanda<br />

w’Umuhutu asabwe gutanga umusanzu, uzi imbundakambuka, utayizi akayiga ,udashoboye<br />

agatanga amafaranga yo kugura imbunda n’amasasu.Icyo ni ikinyamakura Ijambo ni ko cyanditse<br />

mu nomero yacyo mirongo ita..ee..mirongo itandatu na rimwe yasohotse uyu munsi.<br />

Amakuru ee..e! Haro..itangazo ry’ubuyobozi bw’ikinyamakuru cy’i Butare cyitwa "ECHOS DU<br />

SUD SHISHOZA"cyo kiramenyesha abagikunda bose ko giheranye ibitekerezo mu icapiro,<br />

eee..ngo barasaba abagiraneza kugifasha.<br />

Ayo niyo makuru nari mbafitiye muri kano kanya ndakomeza mbashakira ayandi uko amasaha<br />

agenda yicuma.<br />

(Musique)<br />

ORATEUR :NOHELI<br />

RTLM mu minota cumi n’itanu tuba dufite sa tatu z’ijoro hano I Kigali turacumva uwo muzika,<br />

kandi uragera saa yine tukiwumva twumva n’amakuru nk’uko Kantano amaze kuyabagezaho,<br />

kandi nabonandi nk’uko yabibabwiye yabibasezeranije ntataha atayabagejejeho.Ariko kandi<br />

dusabe abaduterefona, abaduterefona bajye baduterefona bamaze kumenya icyo bagiye kutubwira.<br />

Ail inkuru batugezaho ataribiparu bagiye kutugezaho.Kuko ibiparu bibabaje hein? Kuri Radio<br />

RTLM nk’uko mwabyumvise wenda bamwe barayishimiye abandirababaza, abo ibabaza rero, be<br />

kujya batubwira ngo ku mutsi ngo twemere ibi twemere ibi kandi tubivuge,<br />

Cassette n°0275 tranerite par U.R


5<br />

KO139ï’66<br />

ku mutsi, ku mutsi ntabyo tuzavuga. Huum..ubwo ngubwo nk’abanterefonye bumve ko ku mutsi<br />

HITIMANA Noheli atazavuga ibyo bavuze kubera ko umunyamakuru aratekereza, aratekereza<br />

icyo bamubwiye akamanza yakinyuza mu kanwa kane gatanu, a... akisubiramo agasubiramo<br />

noneho akareba ku inshuro ya karindwi akibaza ibibazo bine: Qui? Où? Quand? Pourquoi? Et<br />

comment? Ni ha bitanu d’ailleurs. HeinTIyo amaze kwibaza ibyo bibazo bitanu ko byuzuye mu<br />

ivanjiri y’umunyamakum, iyo iyo vanjiri imaze kuzuraru..a..aratangira akavuga inkum umuntu<br />

uz...uza ambwirati Noheli vuga ibi, mazi qui ?Uwo nguwo.Où? Aho ngaho.Quand? Igihe<br />

byabereye. Pourquoi? Kuki byabaye. Et comment? Uko byagenze. Noheli ma nkum rwose<br />

nshobora kuzavuga.Kudukinisha rero...bashaka kuducurika...oya.Oya, oya.Rwose ntabwo ad<br />

Radiyo y’umukino iyi Radiyo ni Radiyo ikomeye.<br />

Reka mbagezeho itangazo rya Leta y’u Bumndikorera mu buhungiro.<br />

Uhagarariye Leta y’u Bumndi yemewe ikorera mu buhungiro Nyakubahwa Ministre w’ubuzima<br />

Dogited MINANI Jean, yafunguye konti(compte)muri banki y’ubucuruzi:BCR, Banque<br />

Commerciale ya hano i Kigali, na Banki ya Kigali BK.Na BACAR. No mu mashami yazo amwe<br />

n’ amwe kugira ngo zishi..zishirweho amafaranga yo gushigikira iyo Leta.Umuntu wese, ndetse<br />

n’amashiramwe bifuza gushigikira iyo Leta y’u Burundi ikorera mu buhungiro bashobora kujya<br />

muri izo Banki bakamenye..bakamenyeshwa izo konti zafunguwe.Bikorewe i Kigali ku itariki ya<br />

makumyabiri na kane z’ukwezi kwa cumi muri mirongo icyenda na gatatu, na Ministre w’ubuzima<br />

Docteur MINANI Jean.Uhagarariye Leta y’u Bumndi.<br />

Turacyumva uyu muziki, kandi muracyumva Radiyo yanyu Radiyo RTLM. Mwese mwese nk’uko<br />

twabivuze mukomeze mugire umugoroba mwiza, mwumva n’uwo muziki.<br />

ORATEUR :MBIRIZI Philippe,Journaliste.<br />

..... derniers aussi s’est livré à des expéditions punitives de leurs voisins dès l’a..l’annonce de la<br />

nouvelle de...du coup d’État. La croix Rouget les autres organisations caritatives ne sont pas<br />

encore capables de porter leurs, d’apporter leursecours aux victimes de la guerre tant la<br />

situation est très éxplosive. L’appel du Premier Ministre Sylvii KINIGI apparamment n’a pas été<br />

Cassette n°0275 trancrite par U.R


6<br />

K0139767<br />

entendu car les militaires ne sont pas retoumés dans les casernes. Et on se demande comment la<br />

situation pourrait rede...re..redevenir, re...redevenir comme à la normal, car selon une certaine<br />

déclaration, dont certains noms politiques ,les points stratégiques étaient déjà libérés. L’offre<br />

d’amnistie a été rejeté, enfin l’offre d’amnistie demandée par les Putschistes a 6té rejeté par<br />

le..Sylvie KINIGI Le Premier Ministre et mëme le Gouvernement en exil. Le Comité de salut<br />

tenterait lU aurait tenté une certaine eeu..certaine négociation mais en vain, on apprend d’ailleurs<br />

que certains des Putschistes ont trouvé refuge dans..en Zambie.<br />

La France et la Belgique ont décidé de regoup...de regrouper leurs ressortissants. Les Nations<br />

Unies ont envoyé un émmissaire au Burundi du nom de James JONAS.<br />

Partais les demieres réactions sur la situation au Burundi celles de la Russie qui condamne les<br />

actes des Putschistes et de l’armée Burundaise.<br />

Yoweri MUSEVENI le Président Ougandais a aussi fait connaJtre sa position dans une conférence<br />

de presse, il est favorable à 1’ envoi d’une force Africaine, je dis bien Africaine au Burundi mais ne<br />

précise pas du tout si il condamne les Putschistes.<br />

Vous écoutez la Radio Télévision Libre le..Libre des Milles Collines, la Radio cent six.<br />

(musique 4 sec)<br />

ORATEUR :KANTANO<br />

...Radio yigenga RTLM, Radiyo yigenga Radiyo yanyu ivugira i Kigali. Amakuru atugezeho<br />

nonaha hum.., ntabwo ad ayo i Bunmdi ngiye kubabwira noneho ni ay’u..ni ay’u Rwanda.<br />

Burya koko umwotsi uva ku mufiro, ni kimwe n’ibihuha iyo bida¢uramye baba haricyo<br />

bitumtseho. Radiyo RTLM yigeze kuvuga ko, KANYARENGWE Perezida w’Inkotanyi<br />

bamwishe.<br />

Abantu barakomeza baduterefona baduterefona bagim gute? Bon, natwe turongera tubura<br />

gihamya tubura uko tubivuga.None inkuru itugezeho rero, i nkuru itugezeho nonaha,<br />

iratumenyesha ko KANYARENGWE ad mu bitaro muri Tartzaniya, mu bitaro byitwa<br />

HISlBANIYA HOSPITAL.<br />

Cassette n°0275 trancrite par U.R


K0139714<br />

1<br />

IDENTIFICATION<br />

DURÉE<br />

QUALITÉ<br />

TRANSMISSION<br />

NOM DU TRANSCRIPTEUR<br />

DATE DE TRANSCRIPTION<br />

NOM DU FICHIER<br />

DICTAPHONE<br />

:RSF ° 0274 K7 N<br />

:60 Min<br />

:PAS TRES BONNE<br />

:RADIO RTLM<br />

:UWIMANA Rosine<br />

:Le24/08/1999<br />

:0274<br />

:Dictaphone Voiee Proecssor<br />

FACE A<br />

ORATEUR :Non Identifié<br />

........ ayo mafaranga yabo ntiyagiye, kuko ni amafaranga y’igihugu. Huum..numvise rero ngo<br />

Ambasaderi wa MOBUTU ngo yahisemo kubamo mu nzu akodesha ibihumbi magana arindwi mu<br />

kwezi. Magana-ri-ndwi !!!Magana<br />

arindwi y’amafaranga y’u Rwanda mu kwezi.Heiin .... ạaah!<br />

Hehein ,yewe hari uwavuze ngo n’Imana za meshanu,ariko se n’Imana za meshanu,kuba mu nzu<br />

ingana gutyo, mu gikene cyangwa, ............ yo kigura angahe? Do, ni ibintu bikomeye, ni uko<br />

utumabantu bagira ipfa cyangwa bagira ishyari, reka bajye barwaaaira imyanya wa mugani,baba<br />

bazi icyo bageraho,ese warwanira umwanya wo kugira ngo uzabe mu nzu y’ibihumbi magana<br />

arindwi ku kwe, zi ukagira ngo ni ugukina? Eee..ubwo rero ugasanga ahari ngo turwane,<br />

dukubitane,tumene amabisi, dupfumure amapine, tuharwanirira nyine, hein., barwanira icyo bazi.<br />

Bazi ko bazagenda bakaba mu nzu y’ibihumbi maganarindwi ku kwezi. Ibihumbi magana<br />

arindwi.Magana! Njye .............. ndabesha. Njye numvise bivuga mu G-ifaransa ariko..., numvise<br />

maganarindwi mu kwezi. Byantangaje kubona bya mirongo irindwi, kuri maganarindwi.<br />

Eee...niko babivuze kandi ni byo. Ni byo kuko amafaranga y’Abafaransa ntabwo bakinishwa,<br />

Paris, ni Paris ntabwo ariKigali, niko bimeze (inaudible),canke Tokyo, canke NewYork,<br />

(inaudible) isumba Paris mu Bufaransa, birakubye bîkubye kenshi,huum.Nshuti mwumva Radiyo,<br />

| Casset¢ 0274 transcrit¢ par U.R


K0139715<br />

bo muri Radiyo RTLM rero, turacaganira muri uyu mugoroba, na MBIRIZI aragaruka ail buze<br />

kongera abagezaho ibihari uwu mugoroba wose, na njye ikintu narangirijeho uko uuuhmvuye<br />

muri komini Tumba bimeze, kandi correspondant wanyu wa Radiyo RTLM,-hano- i Kigali. Avuye<br />

i Byumba, reka utubwire ukuntu asize, umujyi umeze muri Tumba.Aaa..abanze abibwire, nyuma<br />

akomeze.<br />

ORATEUR :Non identifié<br />

Correspondant wa Radiyo RTLM i Byumba. Mu rwego rwo gushira mu bikorwa, amasezerano<br />

y’ikinihira, ubu kuvaho amatora arangifiye muri Byumba Sous-Préfecture Kinihira, ubu<br />

impande zombi, Guverinoma y’u Rwanda na FPlL bashizeho commision igomba gukurikira uko<br />

ubutegetsi bwifashe mu baturage ha uburyo bukorera abaturage. Muri ako karere, none ku itariki<br />

ya makumyabiri z’ukwa cumi na rimwe mirongo icyenda na gatatu, hasuwe komini Tumba<br />

iyoborwa na Burugumesitere BACAMUMAKUBA Nicodeme, hasuwe segiteri Buramira na<br />

segiteri Mugenda, serire Mugenda ya mbere. Mu by’ukuri hose ubu ng’ubumutekano ni wose,<br />

nyuma ya ho abasore bavuka muri Tumba, bagiye muri FPR afiko bakaba baturuka muri Tumba<br />

muri segiteri Buramira baherutse, kuza muri segiteri ya bo ku itariki ya cumi z’ukwezi kwa<br />

karindwi mirongo icyenda na gatatu muriryo joro barasahura bitwaje za grenade. Barahateye,<br />

barasahura, bakaba bari bageze ngo kuri cumi ha babiri, nk’uko abaturage babisobanuraga.<br />

Abaturage rero bakaba bagifite impungenge z’uko bazagaruka. Ariko abari bail aho ngaho<br />

bahagarariye FPR, babijeje ko, bitazongera ko n’abo bashobora kalba baraje ku buryo<br />

bw’ububandi nk’uko abo baturage babo babavuga ko ail amabandi koko.Abaturage basaba FPR<br />

ko yabohereza bakagaruka muri komini yabo Tumba, bagashikirizwa ubutegetsi kuko icyo gihe<br />

bamwe barafashwe ariko .... di baje gutoroka.Ariko hakaba hari umugabo na none, uwo niwoufite<br />

umutekano muke yitwa MUHAYIMANA Emanweli, ngo uyobora urubyiruko rwa Tumba rujya<br />

muri FPR abaturage bamwe bakaba batamureba neza kuko n’ubu akibajyana. Ngo<br />

bajyanwa...bakagenda, abakobwa n’abahungu bavuga ko bagiye Icwigishwa, ibyo bagiye<br />

loMgishwa ubwo wenda bizamenyekana(inaudible) nyuma ntiturabimenya.<br />

2Cassete 0274 transcrire par U.R


K0139716<br />

Muri segiteri Mugenda ho batite umutekano,uretse ikibazo kimwe bafite cy’abasor¢ b’ibyihare<br />

bigize amabandi ruharwa.Barimo abitwa,NGERAGEZE,SEMAPFA, na TURI..na<br />

TURIKUMAKAG...na TURI..~GA.Ujya asesa inama,yigeze gusesa inama y’abaturage<br />

yabaye muri ako karere.Ubundi ho umutekano wari mwiza.<br />

ORATEUR :Non Identifié<br />

Eeee..muvandimwe, uhisemo ko tutakuvuga izina, eee...ni byiza kubera ko si ngobwa ko tujya<br />

tuvugamazina y’abantu bose baie kuri RTLM eyane cyane aba eoi¢espondant baeu.<br />

Narababwiye nti njyewe n’iyo ntashe, ndi kumwe ha Shadrak wanjye, ndi kumwe n’abandi uba<br />

ubona barnperekeje si njya mbavuga izina. Si byo ?Kubera ko muri iki gihe cy’intambara,<br />

intambara n’intambara, dufite byinshi tugomba kwi..k~taho,twarak°merets¢, twararashwe,<br />

twarahiye, twagize dute.Ariko se hariya muri Tumba uvuye umaze kuvuga utiii..FPR irahari k0ko<br />

barahari ? Baraza ? Koko barahari?<br />

ORATEUR :Non identifié<br />

Mu by’ukud abo mbabwira bahaza ni abo muri iyo commission, ishinzwe gukurikirana ibyo ako<br />

karere, ntabwo ad abaturage bo mud FPR batuye muri Tumba, uretse ko ngo abaturage bo bajya<br />

bababona batembera, ariko bagataha wenda, iyo baba ntawamenya.<br />

ORATEUR :Non Identifié<br />

Eeee...n’ ukuber y’uko njye nakoze anketi(enqu6te), yakikira umuntu wo muri FPR i Muti~bire<br />

aho ngaho baba bambaye gisivire, kandi babakora akazi...mbe sensibilisation, iraeyakomeza~<br />

ORATEUg :Non identifié<br />

3 Car, s¢t¢ 0274 transerit¢ par U.R


K0139717<br />

Iracyakomeza rwose..<br />

ORATEUR :Non Identifié<br />

Ya FPR?<br />

ORATEUR :Non identifié<br />

Ya FPR iracyakomeza ahubwo ubu ng’ubu,ni bwo bafite umwanya kuko babasha kuhatembera,<br />

impamvu ntuyizi ni uko amahoro amaze kugaruka?<br />

ORATEUR :Noël HITIMANA, Journaliste dela RTLM.<br />

Ee¢e ....<br />

nshuti Radiyo yanyu, Radiyo RTLM rero murumva correspondant waeu uvuye i Byum.ba<br />

atubwiye ukuntu bimeze ,byari bimeze muri Tumba, ubwo mu cyumweru azab ageze mu yand.i<br />

ma per.. mu yandi makomini muri Byumba.<br />

Dufite...dufite ......... kubera ko iyo ii..uhaye igitekerezo eyawe (inaudible) Radiyo.Radiyo ni ikiptu<br />

«<br />

,L .<br />

gikorana n’abaturage.Ufite Radiyo udafite abantu bakurebera ngo bakubwire uko bimeze, ma i<br />

Radiyo yaba irimo ...... (inaudible)abakire baeu...ukuntu bazabigenza dufite abacoresiponda<br />

(correspondant) ii Buruseliîi(Bruxelles), muri Amerika i Washington, bafite (inaudible)...bakaba<br />

bazi ko atari ha Radiyo<br />

kujenjeka, ntabwo tujenjeka rero, reka dukomeze, mu kanya ni mu~nara<br />

akanya, ndabagezaho bya bitekerezo bya FPP-, ngo bireba u Rwanda, nko kuri page imwe, bu~i~ "’.<br />

munsi ndagenda mbagezaho ka page kamwe kamwe.<br />

...... haribwo hahumbya(inau~ble)zaNyamiramb°,<br />

Gikondo imodoka nyinetuzinyura h~uru<br />

.Eeee....<br />

umunsi umwe mu by ejo ejo bundi ukuntu, RPF, FPR, ukuntu iriho yize<br />

Abanyarwanda.Yaratwize-Iradusesengura<br />

rwose iradusesenguraaaaa, babyigisha n’abantu ba~o<br />

muri za séminaires, muri za congrès bakoze, bati mumenye Abanyarwanda uko barn¢ze imb ,m’e<br />

muri zone O, muri 0 ,ni mu gihugu hagati.Ati ukuntu bamez¢. Bo bail muri zone One, bail rg, ! uri<br />

ç<br />

ç<br />

4Ct~¢,tt~ 0274 tran~fit¢ par U.R<br />

t<br />

ç<br />

t<br />

t


zone ya mbere.Bobo rero bati ko muri iki gihugu hadmo udushyaka duto, twigenga nka PCR,<br />

PDI, n’utundi ntabwo dufitee, (inaudible) ibyo inyigisho byiza, byiza nyine bya FPR,<br />

twadukoreramo tukareka Abanyarwanda, ee..eee.., tukereka Abanyarwanda ukuri.Ukuri kwa<br />

FPR. Hein, ukuri kwa FPR? Mban~ ukwa mbere ad agafuni. Hein, ukwa mbere ubanz ad<br />

agafuniîi.Canke nii..he! Simbizi ,simbizi.Amashyaka<br />

MDR ha PL, alite amakimbirane maniniii..<br />

mu buyobozi ibyo barabivuze, kandi mu kanya nababwiye nti ntibazongere kuvuga ngo Rukiga, i<br />

Nduga ibyo mu matora yabo berekana neza ku mugaragaro ko urwo Ruldga batarushaka, none !se ..<br />

ba .........<br />

bamukubise ishoti mu mayeri, niba ad RAFlKI Yacinte hein, MBONAMPEKA<br />

baranukiniye amayida nyine bajya i Gisenyi apanal Hein..bakamukubita amayida, abandi bakavcga<br />

cya giti afite muri CND, yavanywe ......... i Gisenyi yongera i Byumba, Interahamwe bariya<br />

CDR baratubwira ngo mwati mwagiye he? Baradukubita, bati biriya binm bizaba ibihe kandi k0<br />

mutubujije no kugira umuntu twakwerekana? IIi...babakubiseho,bad trésorière.Trésorière si mt~<br />

ishyaka mwakabyara mwe.Byanditse hehe se nyine, ee byanditse hehe muri sitafi(statut) ko,<br />

trésorière azabaho bamuhimbiye aho ngaho.Bacishaho noneho Umunyamhengerikazi,<br />

Abanyamhenge...nazame neza ako iwacu mu Ruhengeri, nanjye ndi Umunyamhengeri.Ko ngo~ mu<br />

Ruhengeri nsigaye ngenda kuvuga ngo umugore niwe userukiye abagabo?Ibyo bintu birakomeffe,<br />

sinzi ko atad byo, adko mu majyambere turimo, twe nti biratwinjiramo neza. Ndavugisha ukuri,<br />

twe nti biratwinjiramo neza, ngo bavuge ngo ......... I-Ie!! Hari uwo babesheye ngo yasoresheje :<br />

inkoko n’ild, ubwo murabizi uko byagenze.Oya turacyiterera imbere mu majyambere boye kujya<br />

batubritaliza (brutaliser), ngo batubeshere ngo Papa, ntibishoboka.Abo..abo mbwira<br />

barumva.Iii ....<br />

Abo muri FPR rero ngo icyo bashaka n’iki ng’iki.Gushyinga centre mu bihugu bizenguruka O,<br />

O ni igihugu cy’u Rwanda cyose.Bizarushya imikoranire ee n’abayi...,<br />

abay., n’ abayirimo. Ni<br />

ukuvugabo kuri Goma, Bukavu, Bujumbura, Mombasa, Mwanza, Dar-el-salam ha Arusha,<br />

Bruxelles,e!<br />

Nayo ngo, abadmo bail kuri gahunda.Bati dutangira programme ya mobilisation y’abagore<br />

n’urubyimko, mu gihugu cyose. Muri O.Cmkora,.Plus .... course, muri za centre twavuze,<br />

harugum. Hamaze gukorwa i Bukavu, i Bukavu barayikoze, imwe i Bujumbura barayikoze,<br />

5Caas¢t¢ 0274 ttaas¢rit¢ par U.R


Iç0139719<br />

Bujumbura numéro 1, i Naïrobi barayikoze, Mombasa barayikoze ha Karagwe baraharangije.<br />

Muri ayo mashuri yabyaye Cadres, yabyaye nyine..ba Cadres barenze mirongo itanu na<br />

batanu.Bamwe mubo ... ụbu ng’ubu ee... bakorera mud zone ya gatatu. Zone ya gatam, muri<br />

U.Three.N’ukuvuga Bukavu, ni nk’uko twabivuze Bukavu, Bujumbura, NaÏrobi,Mombasa,<br />

Karagwe, n’i Burused.Bati aho ngaho aba cadres baho barahaH.Hatangiye irindi, muri One ijana<br />

na mirongo itanu na kane, one ni one..n’ahantu bari hariya nyine bafashe. Ariko inimero ijana<br />

mirongo itanu na kane ngo ni nka segitefi oyangwa sefire.Huum!Ba cadres bacu kwigisha<br />

umurongo wacu wa politiki, babinyujije mufi za mitingi (meetings)zikorwa n’amashyaka<br />

politiki baahi..bahisemo. Ein, ubu rero bafite nyine abantu bakora mu mashyaka baboherereje<br />

muri uru Rwanda bakorera mu mashyaka.Tujye tubimenya, kuki baravuga ngo batoye kanaka<br />

batora kanaka, nyamara ball ku Murindi tubareba, kumbe tukaba tuzigihe<br />

zigena...(inaudible)zigenda<br />

mu gieuku, iyo ziba zigenda mu gicuku tuba tuzibona, abajya gukora<br />

amanama, mwakabyara mwe, ibyo nsaba Imana ni kimwe ntibizatufike. Ntibizaturike, n’icyo<br />

mbwiye Imana. Kiraturika. Ntibizatudke rwose, bariya ha Dogitefi,na bariya<br />

Injeniyeri(Ingénieur) rwose, n’abana babo n’ababyeyi n’abavandimwe n’inoEuti rwose njye<br />

ndabasabira. Ndabasabira kubera ko aH abantu, umugati uratutuma, uratutumba, ukatutumba, iyo<br />

batawufiye,uratudka.Huum!<br />

Iyo uraturika rwose, bazatubabarire rwose, .....<br />

wiyummbya bawufiye, eee!Maze rero aba cadres ba¢u,bagomba kwigisha umurongo wacu wa<br />

politiki, bawunyujije mufi za meetings zikotwa n’amashyaka<br />

politiki bahaye ishema.<br />

Huuum!Bakangura abantu,bagashing...bakangura<br />

bagashinga za serire, ubu hall iziringa<br />

ijana<br />

mirongo inani. Mufiki gihugu. E!! FPR, ubwo yo yiyandikira ko ifite ama sefire arenga<br />

ijana na mirongo inani.Abanyamuryango baracyad bake mufi One Three. One Three<br />

abanyamuryango baracyari bake, One Three nyine uko nababwiraga za haHya za Bujumbura, za<br />

Bukavu, za Goma, za Mombasa ,za Naïrobi, za Burused, ati mukomeze kurek~ta(recruter)<br />

Ingorane ziriho mufiyo mobilisation, muriyo zero three hien’ugutumaho utabasha kwiherera,<br />

kutabasha kwiherera.Iii..ingorane,<br />

ntubasha kwiherera iyo ituma ibikorwa bidakurikiranwa neza,<br />

nti tumenye cadre, umuryango muri msange uko byifashe.Cadre ababa mu muryango hafi ya bose<br />

ni Abatutsi.iti ika iadri ya wu muryango hafi ya bose ni Abatutsi ntabwo tubasha kuyobora,<br />

6cassctc 0274 transcritc par U.R


K0139720<br />

abatadushyigikiye kuko benshi ad FANATIQUE. N’abo Batutsi barimo, mwitwaje ubututsi gusa<br />

no kurya .... (inaudible)<br />

Leta ihora ishakisha Inkotanyi, cyangwa ibyitso byazo, ati n’iyo ngorane dufite twebwe abo muri<br />

RPF:FPR. Kubera ko Leta y’u Rwanda ihora ibashaka ibashaka, ishakisha Inkotanyi be n’ibyitso<br />

byazo.Huum!Iyo ni purpose,plus,plus, m,one,two,look teachers,huum!Sibyo se? Humm!<br />

Mobilisation muri one ha two, Jyemusi, Jyemusi(James) .......<br />

gutinya...badutinyaga kubera<br />

intambara n’Abaganda.Nibyo mugomba kwitaho.Gusobanura imigabo n’imigambi ya RPF,<br />

gushyinga umuryango, kwigisha politiki y’umuryango.Kugira<br />

tugere kuri iyo nteko,t<br />

wakoreshaga, izi stratégies zikurikira.Ibyo bakoresheje rero n’ibi ngibi.Kugeza ubu mbibabwire,<br />

bakoresheje Radio Muhabura. Radio(in english).Bakorsheje Traets ....(inaudible),<br />

n’inzandiko<br />

umanika hose. Meetings.Akazi ko gukoresha za meetings, imikino.Eeein, ubwo nibuka nyine,<br />

Abakombozi bajya gukina ha FPR, ee!Yari amayeri nyine(lnaudible) gukina, barabyandika mufi<br />

raporo(raport).Kwigisha abanm, barigisha rwose.Gukoresha aba cadres, b’abasivire,<br />

b’abasirikare.Gushinga inzego z’umuryango, gushinga inzego z’unlbyiriko,econornic activity,<br />

cyane guhinga sinzi aho bahinga, ubwo bafite aho bahinga ababaye muri Uganda sumbizi.<br />

Kwigisha izindi nyigisho z’ingira kamaro nk’ubuvuzi.Ingorane .Ingorane batite muri FPR.<br />

Mubyumve tubimenye, muri FPR abantu baraeyashonje.Ieya mbere, Parti MDR,<br />

bail ....(inaudible)...bameranye<br />

nabi Leta y’u Rwanda n’abasirikare b’u Rwanda, babuza abaturage<br />

kujya gufatamaposho.Hee! Bababuza iby’amaposho cyangwa bababuza kuba .... mwo kimwei<br />

aha! ....<br />

Twitegurira dute akazi ka mobilsation muri O?Mu Rwanda hose.Abanyamuryango bacu, bad~<br />

hanze.Abanyamuryango baeu bail hanze bamenye ibi.Tugomba kongera,umurego wo gukangura<br />

abanyamuryango bacu bari hanze, tubategurira akazi gakomeye, tuzahura n’ako, ni tugera muri,<br />

mu gihugu, muri O.<br />

Kubera ko, igihe cy’intambara cyashize, imbere y’iyîndi mirimo ni ugushaka abatabazi ï<br />

n’amafaranga, no kwigishabanyamuryango,eee..byasubye inyuma.Ubu mgomba guhagumkira<br />

Abiba se? Mu ngendo zinyuranye, abanyonzi<br />

RPF(arakorora),bakunze, bajye bibuka guhoea<br />

n’Abanyamuryango bo gice,...bakabakangurira ibibazo bya poliki bidutegereje mu gihugu, muri<br />

7Cass¢t¢ 0274 transodte par U.R


K0139721<br />

O.Inzêgo z’umuryango zigomba guhabwa agaciro kazo ntihakagire, commissions (in english)<br />

cyangwa directore .... directries(in english)isimbuka urwego runaka zifashisha emergency nk’uko<br />

bituma abantu basanga,basanga gukorera mu nzego bitari ngombwa, ibikaba baca intege<br />

Abanyamuryango.Banyamuryango bakwiriye gukora bumva ko umuryango ari uwabo, aribo<br />

ushingiyeho.Kwigisha Abanyamuryango<br />

ntara imikorere y’umuryango, ntibikwiye guharirwa<br />

PMM.Ubuyobozi bwose bugomba kugeza gahunda yabwo mu nzego zo hasi.<br />

Urugero:"Protection" yajya ikora imishinga ku rwego rw’intara, .... igashira centre yayo mu karere<br />

etc...Ariko iteka Abanyamuryango<br />

turenge bagasobanurirwa icyo gikorwa, kugira ngo<br />

bakunde gushyigikira, abayobozi bihatire kugera hasi mu turenge."Cells":cellules,bameny<br />

ni<br />

naho Abanyamuryango babo bari. Murumva rero baracengeza.Abayobozi .lbyo abayobozi rero ni<br />

birebireee .... had ..one ..... zero, muriki gihe tutarajya muri zero three, zero three n’ukuvuga hano<br />

hafi mu bihugu bidukikije.Twaba tuyitegura muri ubu buryo.Gutumira abantu bo muri zero three<br />

muri political and military sehool.Huum!Barangiza bagategereza kuzakora mobilisation mu gihugu<br />

imbere intarnbara irangiye.Gutegura abantu bo muri zero three, bakajya i Bukavu Bujumbura,<br />

Naïrobi, Goma, n’ahandi bakigishwa, barangiza bagasubira iwabo. Ni birebire.<br />

Gushakisha uko politicaly school yajya ibera muri..mu gihugu imbere.Gushinga amashuri hariya<br />

muri zone Tempo, kugenda kwigisha abo hanze. Ibi byakorwa bite?Twakoresha abantu dushaka<br />

dukorana, twakoresha umubano dufitanye n’amashyaka amwe.Hein.Ariko ibi by’arnashyaka<br />

mwakabyara mwe .Birasekeje kandi abakuru b’amashyaka, n’abayadmo, n’abagenda<br />

bavugirizamo indurubu bari kumva RTLM.Mwababariye iki gihugu, mukamenya ko ad igihugu<br />

cyanyu.Mukakibabadra.Mwakibabariye<br />

koko tukakibarira.Hein, twibabariye.Hiin, ngo<br />

twak~banda, i Butare na Kigali, kuko ni ho inzangano z’amoko ari nkeya.Gushaka aba cadres<br />

muri zero three, badufasha lc~gisha muri zero three.Kwigisha abantu bo muri zero twoo,eee!<br />

Hadya nyine, eee..nkatera nk’umurwano wo gushinga inzengo z’umuryango wabo.Gukoreshà za<br />

meetings hariya nyine, muri zone Tempo, duuuhamagaramo abantu bo hanze nyine b’i Bugande<br />

hirya no hino.Gutangira, economic groups, hum muri zone tempo,barakomeza ukuntu ra bazakora<br />

mobilisation bageze mu gihugu.<br />

Tuzakora gute?Kubaka inzego, cee, ee..tuzatangira udushuli duto ahantu hose, tuhagire cadres,<br />

8Casset¢ 0274 transerite par U.R


K0139722<br />

tuzatangira discussions groups, groupes de discussions, tuzakoresha<br />

meetings, bazakoresha<br />

Radiyo, bimwe bakurura, video,. .... trainings, professions, associations, relations, organisations,<br />

personnal and private business,compains,eee n’ibindi byabafasha gukora mobilisation. Tuzashiraho<br />

umuryango udaharanira inyungu, ukora imishyinga yo kuzamura imibereho y’abaturage- Hum,<br />

tuzakora mu mashyirahamwe y’abakozi, Hum! Bazigisha hose da!Mu ma dini n’amashuli,<br />

Abanyamuryango bacu babishoboye mu ma sociétés akorera mu byaro agafasha Rubanda.Urugero<br />

:Kubagurira imyaka, kuganya umyanya ushirwamo ibikorwa byo gu.hinga.Gusarura, gutunganya<br />

ibyasaruwe.Tuzakora n’ibindi byose byadufasha guhuzabantu n’ibï..nk’imikino n’ibindi.Hum,<br />

hum, hum!Ububasha bwa RPF, FPR bwo gukorera mu butegetsi binyuze mu matora nyuma<br />

y’amezi makumyabiri y’Inzibacyuho. Byose tuzaba twabirangije, Komite yasanze nta bundi buryo<br />

FPR yazashora gushira gahunda yayo mu bikorwa itari muri Leta. Komite kandi yasanze ko RPF,<br />

FPR ifite ububasha bwo gutsinda amatora ishyizeho umwete wo gukora mobilisation.Ibyo mu<br />

mezi makumyabiri y’Inzibaeyuho.<br />

Ibyo byose barabibaze.I ngamba :"Stratégies".Gushinga secteurs za RPF kuva kuri serire, guhera<br />

hejuru buri Stratégie ifite akamaro k’uko cadres bacu bamenye...babi..barabimenyereye<br />

abayobozi<br />

bagera, abayobozi begerabaturage, byorosha gukora gahunda y’umuryango n’imizamukire yabo<br />

muri rusange. Ibindi byakorwa n’abacadres benshi, ariko dushobora no gukorisha RPA, cadres,<br />

meetings, political roles.Gukoresha ibikorwa by’ingabo zacu, cee, bagomba gukoresha ibikorwa<br />

by’ingabo zabo.Ntabwo babatezukaho ngo muzavanga, muzavanga. Hein, gukoresha ibikorwa<br />

by’ingabo zaeu, nko mu byerekeye, gushor..ugushora amajyambere y’ibyaro. Mass média, cultural<br />

troups, sports clubs, n’ibindi...seminaries, publics lect..lecturis, discussions clubs, etc...<br />

Gufata imyanya mu butegetsi bw’igihugu.He! Nabyo barabyiyemeje gufata imyanya mu butegetsi<br />

bw’igihugu, local Gouve..Gouvernment.lngaga y’urubyiruk° n’abategarugod:youth and women<br />

organisation.Girls publicompanies,political schools n’ibindi.Uko RPF izamera mu gihe<br />

kizaza.Byose barabiteganije, gahunda y’ibikorwa.Reba graphic ku rupapuro rwa nyuma nyine.Mu<br />

gihe cyo kwitegura hazabaho amashuri makuru y’umuryango, amashuri yigisha. Abasubiayo<br />

cyane cyane, azabera i Bukavu, Goma, Buja, Naïrobi na Mombasa hagati.Hazaba na none<br />

amashuri asanzwe na yo ikigoro..nayo ikigoroba. Eee! Bazaba bakoresha amashuri asanzwe ha yo<br />

9Cassete 0274 transcrire par U.R


10<br />

ikigoroba. Mu ntara za B,B,C azakora kubera impamvu z’amikoro cyangwa z’akazi.Hari<br />

abatazashora kuza mw’ishufi rikuru. Hazabamashufi muri za zero two amwe agamije kubona<br />

cadres muri ba zero three.Hazaba<br />

meetings muri zero two.lnzego z’umuryango<br />

zizaba..zizubakwa muri D,D two.Eee..muri zero three kugeza muryango<br />

byaro.Gushaka muri<br />

cadres bakorera muri zero, mu Rwanda nyine, aba lu11 time.Hum! Political schools, muri zero<br />

thr¢e.Seminaries, n’abayobozi bo mu mwikorere y, inyigisho.Kwereka abanyamuryango intambara<br />

yo gutsinda amatora. Ngo bayibonere ibyikeneye. AI) n’abakozimari mu...byatanga urugero.Igihe<br />

cy’]nzibacyuho. Inzibacyuho izagendamu byiciro bine. Iby’Inzibacyuho.Igihe cyo kwitegura<br />

kugenda, amezi atatu. Igihe cyo lc~tegura kugenda bava nyine hariya bari.Bazitegura amezi atatu.<br />

Igihe cyo kwitegura umurinzi.Amezi atanu. Hum! Mubyumve neza. Igihe cyo kwitegura<br />

kugenda. Bo baritegura amezi atatu. Igihe cyo kwitegura umurinzi amezi atanu. Igihe cyo<br />

gukomeza inyigisho, kuko bagomba k~ga, bakiga rwose by’imazhna amezi atanu. Igihe cyo<br />

ukubaka inzego nkuru z’umuryango no gukora congr6s amezi ane. Murabyumva?I gihe cyo<br />

kwiyamamaza ,arnatora. Baziyamamaza mu matora bo, ubwabo bazakora amezi atanu bashakisha<br />

mu gihugu nyine, bitegurira amatora. Amezi atanu. Ngaho da !! Abafite amashyaka muri kumva7<br />

Nizeye ko mwumva.<br />

Mugihe eyo kwitegurira kugenda rero, hazakorwa ibi bikurikira.<br />

Komite yita ku ngamba :stratégies, ikiga nezaho tugiye gukoreraBakahiga umusozi n’akarenge,<br />

inzira n’umuhanda, akagezi n’umugezi, hum! Komite yo gushaka amafaranga na yo igomba<br />

kubaho.Komite yo gutanga gahunda y,ibikorwa:"Planification".Gushaka<br />

ibikenewe : Logtsttcs .<br />

He! Ntabwo bazapfa gusa kuza bagenda ku kukibando nka kera.Eee .... ntabwo ail agakoni.<br />

Bazaza ba...bafite ibya ngombwa.Kwegeranya cadre bahagije mu kubahugura. Imidmo ya<br />

mobilisation izakomeza, n’amashuri azakomeza cyane cyane muri zone ya kabiri ha bwo ni muri<br />

zone tempo.Izo conditions (in english), conditions. Zaba ziteye zite? Izo rugira n’izihe? Bail<br />

nama izo twakorera.Abaturage baratwumva.Abaturage baratwumva, bafite contradictions nini<br />

kandi bahuje.Ati twihariye urubuga. Bati aha turi hano, aha tuil hano, iyo turenze ikinihira<br />

tukagenda hafi nu Bugande, cyangwa ababa barenze ku Murindi.Bati aho tuhafite<br />

umbuga.Tubimenye.Bati ariko iyo tuza mu gihugu he..urwo rubuga nyine ntaruzaba rukihari.<br />

10Cassete 0274 transerito par U.R


K0139724<br />

11<br />

N’ukwiga amayira.Ibikorwa byacu ntacyo byabangam...byabangamiraho Leta.Hum, Leta se ijya<br />

ibabona.Naho md. Ati twîmenye twunguwe expérience n’izindi...(inaudible) mu buryo<br />

twakoraga.Tukaba twizeye gutsinda. Gukorera mu rwihisho. Niho twakoreraga.Gukorera kw’isi<br />

yose niho twakoreraga.Amikoro mie akazi ad kenshi ati murabizi.Ubumenyi buke muri..mu<br />

gihugu. Murabizi ko tutazi, igihugu, neza uko kimeze.royo byose ni .... bariregura.Kandi koko ni<br />

byo none se igihugu bakizi bate? Politiki za kera zateraga impungenge abantu, bigatuma<br />

batitabira politiki.Ati mubimenye.Kugira ngo abantu bitabire politiki bizatugora.Kutumvikana<br />

neza k’umurongo wacu wa politiki bitewe n’umuryango watangiye wiganje mu gice kimwe<br />

cy’Abanyarwanda. Ntabwo ndi bubimenye. Iyo bandika y’uko, higanje ubwoko bumwe<br />

bw’Abatutsi.Ubw’Abahutu akabari bukeya, Kanyar¢ngwe akabagatoye. Nabyo bakabyandika,<br />

ntabyo banditse ariko ni njye ukiyongereyeho.Hum!Eee .... Icyo tugiyemo rero tugiye mu gihugu<br />

gikora gite? Gikorera ku mugaragaro.Tugiye<br />

gihugu gikorera ku mugaragaro expérience<br />

ikiyongera.Buri munsi,ati Habyarimana yongera ibitekerezo.Aratugoye.Ati<br />

afite icyo bita<br />

(Inaudible) appeal. Hum...yaratsinze, atsinda henshi eee ati kumwugaza birakomeye.Hein!Ibi<br />

barabyize..Ehe!Bazi ubwenge.Abanyarwanda benshi bazaba.., b¢geranye.<br />

Hum, information ihita nyine, umuntu aba.. abamenya nyine aho bageze. Nk’uko tuzi Inkotanyi<br />

zose ziba i Kigali .Ntawutazizi! Uwutazizi se ni nde ?Bakomejoho gato, bose, umuntu yacakira<br />

uwo ashaka.Ko umuntu aba azi naho araye se?Hum!Bazitondel Umuntu aba abazi. Turabazi,<br />

turabazi, nta bwoba rwose ha busa .Na busa.Turabazi.Turabazi.<br />

Kugirabantu muri Leta ntibizatworohera.HumCyangwa kugirabantu muri Leta<br />

mibizatworohereze adko rero ntibishoboka.<br />

Mobilisation niyo izaba igikorwa gikuru kizahabwa ibya ngombwa. Hum. Nibyo bifuza.Ati<br />

nitugera mu Rwanda abantu bazatwishisha nibo babyiyandikiye. Bati abantu bazatwishisha. Aho<br />

gukorera hazatubara habi, kandi mu banzi.Tuzaba duhatana n’andi mashyaka. Murumva rero ko<br />

ho ibyabo babyiteguriye rwose, si nkomeza kubera ko MBILIZI Philipe nawe afite ibyo ashaka<br />

kuvuga, nzakomeza ejo kuri page ya cumi na kabira Nzareba ukuntu, naa.., byose<br />

nabibagezaho.Byari kuri page ya cumi ha kane. Mwumve uko Inkotanyi, bamwe babita Inyenzi-<br />

Inkotanyi, abandi bakabita Inyenzi gusaç ho badyizi bazi n’ii gihugu, niba natwe twiyizi, nk’iyi<br />

11Cassete 0274 trans¢dt¢ par U.R


12<br />

K0139725<br />

Etude sociologique bakoze. Ibi n’ibya sociologie uwabibigiye n’umuhanga, none natwe md<br />

kubyiga ntibyaba.Eee..iyo se, inkuba zeshanye habyara ild?Habyara imirabyo cyangwa<br />

inkuba ....... twumve icyo zizabyara, tuzaba tubireba, Imana n’iyo iriba ......<br />

(musique 25sec)<br />

ORATEUR :Kantano HABIMANA, Journaliliste de la RTLM.<br />

..... Inkotanyi, abaa..abateye u Rwanda, abasirikare b’Abagande bateye Urwanda mu kwezi kwa<br />

kabiri, itariki munani z’ukwa kabiri, mwiyumviye nako murabizi neza y’uko, barabibonye bo<br />

y’uko cee ... ṃbese MUSEVENI yohereje, yohereje Bataillons, Bataillons eshatu, Bataillons<br />

eshatu, cyangwa se ,menyad division yose.Ubwo rero nyine baraje, bararwana barasunika<br />

Inkotanyi basiga bazihaye..zone tempo, barigendera. Abo ngabo babashize kuri Liste<br />

y’ abadémobilisé. Hein, babashize kuri liste y’abadémobilisés, amafaranga nyine yafatiye ......<br />

Uganda. Menya ko umuntu démobilisé .....(inaudible)<br />

ni nko gukorera kuri liste gusa, si umuntu<br />

babanza ngo barebe, bati Kantano hita hano tubanze tukurebe eka dat bazatanga liste gusa,<br />

y’abantu (Inaudible) démobilisation, hasigaye ba (Inaudible) ,ba Byarugaba,<br />

Byaruhanga.Abo<br />

bose n’uko noneho bashire kuri liste rero,babohereze ,ail uwari caporal,..uwari .....<br />

Hano rero i Kigali naho hari agakuru gasekeje, hari agakuru gasekeje n’uko hari abasirikare,<br />

hehe..b’Abanyarwanda, batangiye kurya mu mafaranga ya démobilisation. Mumbwire namwe. Nta<br />

wuzi niba azaboneka, ariko abantu batangiye gufatamo arnadeni.Ehe!N’uko!Umuntu wajya<br />

kumwishuza ati icyokora ati menya nzaba démobilisé,reka,mzaba tureba.Turihe amafaranga ibyo<br />

babyita kurya imbogo imbere yo (inaudible), ushobora no kuyegera ikakurya (inaudible).<br />

rero abarya imyenda mumenye ......<br />

aya<br />

(FIN DE LA FACE A)<br />

12Cassete 0274 trmaserite par U.R


K0139726<br />

13<br />

FACE B<br />

ORATEUR :Non Identifié<br />

Murumva RTLM, Radiyo yanyu, Radiyo yigenga.Ubu dufite saa moya n’iminota mirongo itatu<br />

n’umwe muri studio zaeu, nagira ngo none ho mbagezeho amakum nahoze mbategurîra.<br />

Inkotanyi makumyabira n’esheshatatu zasesekaye hano i Kigali uwu munsi, zikaba ziri muri Hôtel<br />

Méridien Umubano. Zikaba zazanywe no guhitamo aho abategetsi<br />

FPIL bazajya muri<br />

Guverinoma y’Inzibacyuho yaguye, na ya Bataillon y’Inkotanyi maganatandatu zizajya hano mu<br />

mujyi wa Kigali.<br />

Twibutse ko Inkotanyi zashakaga kuba muri CND, Camp Kacyim, Camp Kimihumra na Camp<br />

Kigali. Amakum atugeraho rero, aratubwira ko abategetsi<br />

FPR bashobora kuzaba,<br />

eeu..bashobora kuzaba koko muri CND, muri iriya Hôtel irimo yitwa, Hôtel Amajyambere, none<br />

ho ya Bataillon y’Inkotanyi maganatandatu zikaba hafi aho.Bamwe bakavuga muri Camp<br />

Kami.Igituma umuntu yakeka ko koko lnkotanyi zizaba muri Hôtel Amajyambere ni uko mu ma<br />

saa kumi uyu munsi, Ministre GASANAnastase ushinzwe, w’ububanyi n’amahanga.Abak°zi be<br />

barnubonye ashyashyana muti Minisiteri, ashakabantu bo kumuherekeza ngo ajye kugenzura<br />

ibyo yise mu gifaransa:"lnspecter".Kugenzura<br />

rero CND ukagira ngo ntiyari asanzwe<br />

ayizi.Abagiye muri CND batubwiye ko bahabonye lnkotanyi cumi n’ebyiri n’abasirikare<br />

Minuar<br />

barimo kuhasura.Bakatubwira ko kandi babonaga Inkotanyi z’amarere zishimishijwe,<br />

zishimishijwe, no kuzifatira Inteko ishinga amategeko bitazigoye, bizinyu..bizinyujije gusa mu<br />

nzira y’amayeri.Twash°b°ye rero kuganira kuri telephone n’abanm bamwe ha bamwe, tubabaza<br />

icyo batekereza kubyerekeye uko gushyira Inkotanyi muri CND, mwumve uwo twabonye<br />

mbere.Madamu Mutwe<br />

...... oui ni Madame MUTWE? Madamu MUTWE ngize Imana nkubonye kuri terefone.Wari kuri<br />

CND nyuma ya saa sita ubona Inkotanyi ziyisura zisa n’iziyirambagiza, ndetse hari uwambwiye ko<br />

zasaga ni izabengurutse.Kubwawe gutuzabasirikare b’lnkotanyi, ba FPR mu nteko ishinga<br />

amategeko rwagati urumva nta mpungenge biguteye?<br />

13Cassete 0274 transcrire par U.R


K0139727<br />

14<br />

ORATEUR :Madame MUTWE<br />

(Inaudible 20 sec) .... muri CND muririya ngoro y’inama y’igihugu (ïnaudible) ishinga<br />

amategeko.Kuri njyewe ku giti eyanjye ma mpungenge byantera ariko...kuko ubimbajije wenda<br />

mu rwego rw’abanyamakuru kugira ngo umenye amakuru kandi abanyamakuru inshingano dufite<br />

ni uguharanira Démocratie no guteza imbere icyatuma ishirwa mu gaciro. Eee, njyewe kuri urwo<br />

rwego rero njye bintera impungenge zikomeye, kuko ubundi ntabwo., ntaho bagomba guhurira<br />

n’ibimenyetso bishimangira démocratie,ni nk’uko abasirukare batagomba gushyigikira démocratie,<br />

ariko nibwira ko ...... mu nama nshinga mategeko ni ukunyurana n’umuco, twagombye kubatoza<br />

wo kubaha ibimenyetso bya démocratie.Ni aho bintereye impungenge. Ikindi tumenyereye ko muri<br />

démocratie abateye intambwe imbere yacu muri yo babitubwira kandi nkabona ni uko binakwiye,<br />

abasirikaa’e bagomba kuba mu bigo by’abasirikare, abasirikare bagomba kuba muri za casernes<br />

ahagenywe.Wenda ndumva ko, kubera Inkotanyi zije batari baziteguye ndabona harimo ikintu cyo<br />

guu..cyo guhutaguza ibintu wenda ntibari babyitegiye neza bashobora kuba bavuze bati, tubatuze<br />

muri iriya ngoro y’inama y’igihugu izashinga amategeko mbona ko atari uburyo bwiza ntabwo<br />

byaba eeu..uburyo bwiza kuko iriya teko ..... n mgo o ishingirwarno amategeko itagomba<br />

kuvogerwa, n’ingoro twese twatinyaga, ndetse abenshi ntitwa...(inaudible)bataturebye<br />

urutsure<br />

rwa ndembo, none ho kumva ko abantu eeu...b’abasirikare bagiye kuvogera ingoro y’igihugu<br />

bakayicumbikamo, njye ndumva bintera impungenge.Usibye ko eeu..numva ngo ni ihoteri harimo<br />

ihoteri wenda bagiye mw’ihoteri byaba bi..tangiye gusa n’ ibinoze ariko ni hafi cyane ya ho<br />

bashingira amategeko, njye biracanteye ubwoba, eeu...nkurikije ibyagiye biraba mu mateka<br />

y’ibihugu bimwe na bimwe .... na démocratie, ibuka muri Togo igihe abasirikare bihererana<br />

Abaministres n’Abashingamategek° bakabagota, simvuga ko FPR izajya kugota<br />

Abashingamategeko, ariko eee..numva bitagamye cyane, bashobora n’ukubashakira ahandi, hail<br />

amahoteri...<br />

ORATEUR :Journaliste de la RTLM.<br />

14Cassete 0274 transerite par U.R


K0139728<br />

15<br />

Iii...uti barashob...bashobora kubashakira ahandi, ndumva Guverinoma y’u Rwanda hari ahantu<br />

yari yabateganirije, njye hari uwari yambwiye ngo baba i Kami, ariko ngira ngo wigeze kumva<br />

RTLM imaze gutangaza ko Inkotanyi zifuza kuba muri CND, zifuza kuba muri Camp Kacyiru,<br />

muri Camp yo ku Kimihurura no muri Camp Kigali ko abantu babaye nk’abakubitwa<br />

n’inkuba.Ubundi CND nta handi wa mugani babona babatuza kandi bikanyura mu nzira<br />

y’umucyo?<br />

ORATEUR :Madame MUTWE<br />

Ngo nako n’Inkotanyi zarî zifuza kuri Méridien, ninaho heza ...Hôtel des Milles collines, hari<br />

Hôtel des Diplomates, H6tel Kiyovu n’amahoteli aryoshye .......<br />

Njye nibaza impamvu zifuje CND, kuri njye harimo eeu..icyo twita mu gifaransa symbole, ubundi<br />

inama ishyinga amategeko ingoro y’inama ishyinga amategeko, eett...n’ikimenyetso cy’u,<br />

cy’u..cy’ ubusugire bw’igihugu.Kugira ngo rero umuntu arwanaga aze atahasaba icumbi<br />

..... (inaudible) ni nko kukubwiraho gatoya, nagutsinzeho gatoya nara .......... (inaudible).<br />

Muzi ko ubusugire iki gihe bwari buhagarariwe na Président wa Repubulika, njye ndareba ibintu<br />

birebesha amaso ya kure? Ku italiki ya cumi n’icyenda z’uku kwezJ mandat ya Président wa<br />

Repubulika wari wubahirije ubusugire bw’igihugu yararangiye ariko buza gusubukurwa<br />

n’amasezerano ya Arusha. Ni ukuvuga rero ko ayo masezerano y~L Arusha na yo nk’uko Perezida<br />

wa Repubulika yari ahagariye ubusugire bw’igihugu.Ayo masezerano ya Arusha yose mu ngiro ya<br />

yo, mw’isura eeu yayo yose agomba kubahiriza ubusugire bw’igihugu. Nkabona rero ko kuvogera<br />

inama izashyingirwamo amategeko hazamo induru n’ibintu tutazi nka za ambitions z’abasiikare,<br />

induru z ~" lmbund a n’amasasu ni nko kugitumbya, ni nko gutumbya<br />

ki.. ki yo ngoro<br />

agaciro<br />

igatumbya n’agaciro k’abazayikoreramo njye niko mbibona, eeu..usibye ko njye nta kintu bya<br />

byantwara abantu bose bagiye kuryama mw’ihoteri ya..y’iriya CND ari abadepite. Niba ad<br />

abadepite, njye nta kibazo mbona n’ubundi bari barayubatse kugira ngo ngo abadepite<br />

15Cassete 0274 transerite par U.R


K0139729<br />

16<br />

bazayituremo, nib ail abadepite nta mpangano njye mbona, niba ari abasirikare ndazibonamo ni<br />

bajye muri caserne, cyangwa niba zidahari babahe amahoted. Ikindi, ikindi kibazo na nagomba<br />

kubirebesha amaso ya kure na none, ni uko Guverinoma y’u Rwanda isa iteka, isa n’aho isubira<br />

inyuma. Niyewe ndumva mu minsi yashize, nabisomye mu kinyamakuru mpagarariye Jeune<br />

Afrique, har itangazo mpuruza mahanga rivuga ngo iriya hoteli ya..y’inama y’igihugu ishinga<br />

amategeko ngo ba..ngo bahuruje abanyemari yo kuyikodesha, ngo Guverinoma yabikoze ejo n’iyo<br />

yaba iri gusubira inyuma nk’umuzi, ivuga noneho uyu munsi na noneho itakodeshweje ibaye<br />

eeu..eeu ingoro y’abasirikare<br />

FPR ,njye ndumva bitumvikana neza ...... symbole ya souveraineté,<br />

symboleeu.. y ubutegetm bw lgihugu kubivogera cyane ni nka coup d’Etat gatoya umuntu<br />

abaatangiye kutota .......... iyo ndeba ............<br />

ORATE[YR :Non Identifié<br />

(Inaudible)<br />

ORATEUR :Madame MUTWE<br />

(PASSAGE INAUDIBLE).<br />

ORATEUR :Non Identifié<br />

Eeeu..murakoze Madame MUTWE ubwo twumvise igitekerezo cyawe ubwo turabaza n’abandi<br />

twumve icyo babitekerezaho.<br />

ORATEUR :Madame MUTWE<br />

(Passage inaudible)<br />

1 6Cassete 0274 transerite par U.R


K0159730<br />

17<br />

ORATEUR :Non Identfié<br />

Ye murakoze.<br />

ORATEUR :Madame MUTWE<br />

Yego nawe urakoze uramuke.<br />

ORATEUR :Non Identifié<br />

Muramuke.<br />

ORATEUR :Non Identifié<br />

Phocas, amakuru atugeraho atumka kuri CND aratubwira ko hageze Inkotanyi cumi n’ebyiri<br />

zisura iyo CND zisa n’iziyambagiza ,ndetse bakatubwira ko basa n"abayikunze, twagira ngo rero<br />

tukubaze umuturage usheshanguhe uzi ubwenge,tukubaze niba nta mpungenge ufite ko Inkotanyi<br />

zatura mu nteko ishingamategeko rwagati utubwire niba koko wamva ntacyo bitwaye, cyangwa<br />

har icyo bitwaye.Phocas.<br />

ORATEUR :Phocas HABIMANA, Directeur général de la RTLM<br />

...... ni igitangaza kumva inkuru nk’iyo ngiyo irantunguye kuko ntishobora n’umuntu yanatekereza<br />

ko umusirikare uwariwe wese, icyo aricyo cyose,(inaudible) kuvogera inteko ishinga amategeko<br />

ubu bavuga ngo ni inteko ishinga amategeko ariko ni ingoro mu tjfaransa bayita "Palais de la<br />

nation", ni ahantu bagomba guha icyubahiro ni ahantu (inaudible)dukura andi mategeko yose<br />

tugenderaho urumva rero abasirikare nti bagombye kuba ail bo bubahiriza ayo mategeko, aribo<br />

batuye aho hantu ibyo bintu nibwo bwambere byaba bibaye kw’isi, niko niko tubibona kuko<br />

n’abasirikare (inaudible) ndumvabaturage twese byari kudutangaza tukibaza tuti none ni uko<br />

17Cass¢te 0274 transcrire par U.R


18<br />

K0139731<br />

kuntu basigaye batekereza.Niba rero ibyo bintu koko aribyo ...ma muntutabyamagana<br />

ntawuta ... ụretse no kubyamagana birantangaje (inaudible) ndumva bail gushaka ahandi<br />

amahoteri arahari, nib ari n’abasirakare haribigo by’abasirikare baie, bajwari abasikare<br />

b’Abanyarwanda bazagende babe aho abandi basirikare batute ntabwo mbona impamvu ingoro ya<br />

rubanda ingoro ya...<br />

ORATEUR :Non Identfié<br />

Y’Abadepite<br />

OTATEUR :Phocas<br />

eee..y’inama ishinga amategeko ariko ntaaa bashiramo abasirikare nkaho abasirikare babuze aho<br />

baba ,iki gihugu (inaudible) aho hantu niho bagombye ...<br />

ORATEUR :Non Identifié<br />

Humm..kubwawe rero wumva bigayitse ndetse biteye na n’isoni n"agahinda uti bakwiye kujya<br />

hano.<br />

ORATEUR :Phocas<br />

(Passage inaudible)<br />

ORATEUR<br />

Eee..murakoze murakoze Phocas ndumva igitekerezo cyawe cyumvikana kubwawe urumva<br />

bidakwiye ee..murakoze.<br />

18cassete 0274 transcrire par U.R


19<br />

K0139732<br />

ORATEUR :Non Identifié<br />

Nshuti mutwumva abakurikirira hafi ibyo by’Inkotanyi muri CND, baratumenyesha ko muri Hôtel<br />

Amajyambere iri muri CND rwagati hazabamo gusa abategetsi b’Irakotanyi n’abatechniciens<br />

babo. None ho ya bataillon igizwe n’abantu maganatandatu ikazaba hafi a.ho ya CND ubu<br />

baracahashakashaka ariki rero akabatari muri CND rwagaU, kandi akabatari no muri Camp y’i<br />

Kami, ubwo rero abasirikare b’i Kami basubiza agatima mu nda.(PAUSE 3 sec)<br />

...Inkuru ivugwa muri uyu mugoroba hano i Kigali ni uko MUHIRWAndré bakunze k~ta<br />

Kizungu yafashwe. Twamusanze kuri Parquet ya Kigali ntitwashobora kuganira nawe kubera ko<br />

a..amategeko y’ubucamanza atabitwemereye ariko, tubonana<br />

Subutsiti HABINSHUTI ariwe<br />

wamubajije,t ukagira ngo rero tumubaze kubyerekeye gufatwa kwa Kizungu muzi ko havuzwe<br />

byinshi nta gihe gihacitse yafashwe rero nagira ngo none ho mbanze Subutsiti HABINSHUTI<br />

wamubajije nasanze mu biro bye, bababwiye ko Kizungu yafashwe are?<br />

ORATEUR :HABINSHUTI<br />

Eee..nibyo koko Kizungu..ubusanzwe witwa MUHIRWA yafashwe na Brigade ya Remera<br />

mw’ijoro ry’itariki ya cumi na karindwi z’ukwezi kwa cumi n’abiri.Aho afatanîje n’abandi bantu<br />

bari bagiye kwiba umuzungutuye ku Kimihurura .Gusa Kizungu muri ubwo bujura bwe ntabwo<br />

yaje kugirarnahirwe kuko uwo bagiye k~ba yamurashe akamukomeretsa ad naeyo hanini<br />

cyatumwe afatwa.Uko yafashwe rero Kizungu amazwe kuraswa yagereragaje kugendariko<br />

kubera ko intege zari zabaye nkeya yahuye, n’abanyerondo bamuta muri yombi bamugeza<br />

brigade, abajijwe aho yari yagiye avuga ko ad ibyo byo kwiba ,ajya kubereka naho bagiye k~ba<br />

kuburyo bahasanze undi mumu uwo umuzungu yari yahatsinze yapfuye byarangiye ..... mituzibyo<br />

yafashe.<br />

ORATEUR :Non Identifié<br />

19Cassete 0274 transcrire par U.R


1(0139733<br />

2O<br />

Mwigeze rnumubaza noneho uko yacitse kuko mw’icika rye havuzwe byinshi havugamo ibintu<br />

by’amafaranga ngo baba baratanze kugira ngo acike bab...bya...yababwiye uko yacitse?<br />

ORATEUR :HABINSHUTI<br />

Kizungu rwose yasobanuye uko yacitse ku buryo ibyo yatubwiye tugomba kubigenzura tukareba<br />

niba harî uwundi yariafatananije nawe cyangwa se ibyo by’amafaranga byarabayeho, gusa<br />

mw’ikubitiro urasanga ibyo avuga bishobora kuba ari ukuri uretse ko enquête ari enquête,<br />

tuzabigenzura.<br />

ORATEUR :Non Identifié<br />

Mwatubwira se uko yavuze niba ataribanga?<br />

ORATEUR :HABISHUTI<br />

Eeu...nkubwiye ko tuzabigenzura nkuko ibintu byo kugenzurwa urumva ko bikirimo ibintu<br />

byo..byo gukora, ibanga rero riracyahari kuko turamutse tuvuze uko yabitubwiye byose niba hari<br />

uwabigizemo uruhare yagerageza kubireba uko abyica ntabwo twabikubwira uko babitubwiye mu<br />

by’ukuri, gusa igihenquête izabarangiye twabigusobanurira.<br />

ORATEUR’ Non Identifié<br />

Ariko se nibura yababwiye uko yacitse ate?Twe kuvuga wenda icamucikishije n’uko...ariko<br />

kugira ngo acike yababwiye ko yacitse ate?<br />

ORATEUR :HABINSHUTI<br />

20Cassete 0274 trsnscfite par U.R


21<br />

lbyo birazwi kuko ha enquête bagira izabikubwira ,Kizungu yageze muri plafond ya y’ivuriro riri<br />

hariya kuri gereza kwa muganga, yasohokanye n’abandi agiye kwivuza, aza gucunga umucunga<br />

wa gereza wari wabajyanye ,asi..ajya muri plafond hejuru bwije,yogagira iyo plafond (inaudible)<br />

aho itari aruruka aea mw’idirisha aragenda.<br />

ORATEUR :Non Identifié<br />

Yababwiye se kuva yacika kugeza ejo bundi bajya k~ba ko yabaga hehe?<br />

ORATEUR :HABINSHUTI<br />

Yatubwiye ko hari ahantu yakodesheje inzu, ubwo ibyo nabyo ni ukubigenzura.<br />

ORATEUR :Non Identifié<br />

Murakoze.<br />

Nk’uko mwabyumvise rero twashoboye, twavuganye ha subustiti wabajije Kizungu ariko na<br />

Kizungu twashoboye kuganira igihe gito noneho ubwo bail bamubwiye ko hari umunyamakuru<br />

umushaka, ati uwo munyamakuru akorera irihe shyaka? Bail ntabwo ari umunyamakuru<br />

w’ishyaka n’umunyamakuru wa RTLM.Kizungu ati,nzi ko RTLM ail Radiyo yumvwa cyane muri<br />

iki gihe ati none ho wa munyamakuru wa RTLM, uzambwirire umugabo yitwa MUGENZI ko<br />

bishe data,bakamutwara za miliyoni ati none aho bigeze azampe basi ibihumbi maganatanu<br />

nanjye nirwarize, ati naho ubundi umugambi wanjye nzawukomeza mpaka mu gezeho.<br />

lndi nkuru ivugwa hano mu gihugu ni ba Inspecteurs mirongo inani kw’ijana<br />

mirongo inc na<br />

barindwi mu Rwanda imbehe zabo zaba zigiye kubama mu minsi ya vuba aha.<br />

Dossier yo kwirukana abo ba Inspecteurs mirongo inani ubu iri mu maboko ya NYIILIMBIBE<br />

Alphonse, ayigejejweho na Ministre MBONLMPA Yohani Mariya Viyane haba ejo rero,haba ejo<br />

bundiyo dossier ishobora gusohoka induru zikavuga mu ma centre scolaire menshi y’u Rwanda<br />

21 c.ssetÇ 0274 transorite par U.R


K0139735<br />

22<br />

« .<br />

mu mwaka wa mashuri rwagati.Cyakora Diregiteri w’amashuri abartza n’ayisumbuye<br />

NIYONSENGA Cipiriyani amaze kumva iyo nkuru ko ba Inspecteurs mirongo inani bagiye<br />

gikubitwa ishoka yahise yandikira Ministre MBONIMPA tarîki ya..taliki<br />

gatandatu Nzeri<br />

Mirongo icyenda na gatatu, ati ibyo bintu byo kwirukana ba Inspecteurs kandi twari tumaze<br />

kubahugura tunabashinzwemo n’amahanga ati ibyo bintu rero si byo. Ati guhugura aba<br />

Inspecteurs biri muri gahunda yo guteza imbere uburezi mu mashuri abanza Guverinoma y’u<br />

Rwanda ifashwamo na Banki y’isi yose, ifashwamo na PNUD,UNICEF,Ubudage,Ubufaransa<br />

n’indi miryango idahani .... idaharanira inyungu bita ONG.NIYONSENGA Cipiriyani ati kandiyo<br />

progararnu yo guhugura aba Inspecteurs izatwara imyaka inc gusa uhereye ubu ngubu, iyo<br />

porogaramu ikazatwara miliyoni mirongo itanu n’ eshanu z’amadolari y’Amanyakerika wayavunja<br />

mu m’Amanyarwanda ukabonakayabo k’amafaranga miliyari umunani ha mîliyoni maganabiri<br />

na mirongo itanu.. NIYONSENGA ati Leta y’u Rwanda igiranamasezerano n’abayifasha<br />

yiyemereye ubwayo kutazajya iduruva...iduru.., iduruvanya abo, abo yahuguye, ibahindurira<br />

imyanya kuko byaba ail ugufisha ubusa ayo mahugwurwa. NIYONSENGA ati iyo gahunda yo<br />

gushaka kwimkana abo ba Inspecteurs mirongo inani bakabasimbuza abatahuguwe n’ukwica<br />

amasezerano twagiranye n’abadufasha kandi n’ukudendeza uburezi. Twibaze noneho kuri iryo<br />

hindagurwa rya ba Inspecteurs.Mwibuke ko Madame UWILINGF/IMANA Agata igihe yari<br />

Ministre w’amashuri abanza n’ayisumbuye yahinze ubudehe muri ba Inspecteurs iryo hindagurwa<br />

ryibasira cyane cyane abatarayobotse ishyaka MDR.None MBO MPA Yohani Mariya Viyane<br />

nawe ati reka noye kurushwa n’umugore abataraY ob°tse


23<br />

IK0139736<br />

bazajya kumenyera ako kazi hapfuye byinshi. Ati uretse no kutamenyera..no kutamenyera akazi ba<br />

Inspecteurs bashya bazashishikazwa no gushimisha ababahaye intebe n’imbehe aho gushishikazwa<br />

n’akazi kabo nako bazaba batazi neza. NIYONSENGA Cipiriyani arangiza asobanurira Ministre<br />

w’amashuri abanza n’ayisumbuye ko ba lnspecteurs bahuguwe bagumishwa mu myanya yabo<br />

nibura imyaka itanu iri imbere bitaba ibyo akabad gupfukîrana uburezi urubyiruko rw’u Rwanda<br />

rukaharwa ndetse n’igihugu cyose kikazahazahanira.<br />

Akaduruvayo muri ba Inspecteurs kabanjwe guterwa n’intambara y"amashyaka ngo bashaka<br />

kurimbura MRND mu mashuri none intambara n’amaeakubiri muri MDR nayo agiye kugarika<br />

îzindi ngoga.Inspecteur wese utayobotse "MDR Rukokoma" ameze nk’a kanyoni karitse mu<br />

mayira abiri kagize kati napfa nakira simbizi!<br />

Andi makuru ni avuye i Burundi muri Province ya Bubanza.Guvedneri rero w’iyo Province ya<br />

Bubanza NTAHOMVUKIYE Evariste baraye bamwishe urwo agashinyaguro.Ubanze adcyo bita<br />

mu kirundi kumugandagura. Bamwicishije rero amabuye yicwa n’agatsiko k’abaturage b’Abatutsi<br />

bad bamuteze. Nyakwigendera NTAHOMVUKIYE Evaritse ubwo bamwishe.., bamwishejo ail<br />

mu ma saa yine y’ijoro avuye guhumuriza abaturage iwabo i Bubaaaza.Ubwo rero yagize cya<br />

cyizere kiraza igiteme ati ubwo ari iwaiu nta kibazo nagira. Abasilikare bari bajyanye bamudnze<br />

abagezaho bagombaga kurara ku kigo cyabo, aca ku musozi we kavukire, atashye kw’icumbu<br />

rye rero nibwo bavugije amabuye imodoka bayihinduye ubureti babonye amabuye yamujanje<br />

baraza bavanamo indembe bayihorahoreza mu murima uri hafi aho.<br />

Abantu bagakeka ko ad abo basirikare yari amaze gucyura, ail bo rero bacyuze uwo mugambi<br />

bakamutega igice cy’abaturage. NI’AHOMVUKIYE Evadste yari Umuhuturi mu bashinze<br />

ishyaka Sahwanya FRODEBU akaba yari kavukire ka..muri Province ya Bubanza yari abereye<br />

Guvereneri. Twibutse ko mu Burundi Province iyoborwa na Guw«dned uyivukamo nk’uko mu<br />

Rwanda ubu Perefegitura isigaye iyoborwa ha Préfet uyivukamo.<br />

Indi nkuru tukiri mu Burundi uruzinduko Perezida YOWERI MUSEVENI wa Uganda<br />

yagombaga kugirira i Bujumbura mu Burundi ejo, urwo ruzinduko rero rwasubitswe.<br />

Gusib..gusubika urwo ruzinduko byaturutse ku mpamvu nyinshi kandi zinyuranye.<br />

Impamvu ya mbere, abantu bibazaga icyari kijyanye MUSEVENI mu Burundi mu gihe..mu bihe<br />

23cassete 0274 transedte par U.R


K0139737<br />

nk’ibicyo gihugu kirimo akakibura. Cyane cyane ko MUSEVENI atigeze ahinduka igihe<br />

Nyakwigendera Perezida Melikiyoro NDADAYE yimikwaga ntanaboneke mu gihe cyo<br />

24<br />

kumushyingura. Indi mpamvu ikindi, inkunga MUSEVENI yateye htkotanyi mu ntaJ«nbara<br />

zashoje mu Rwanda, Abarundi barayizi. Bakavuga ko inkunga MUSEVENI yateye Inkotanyi ngo<br />

yayiteye n’Abatutsi bo mu Burundi ngo kuko yabonaga bashobora kum~wa n’Abahutu.<br />

Abarundi rero bakavuga, baka...bavuga ibyo bati uruzinduko rwa MUSEVENI ni nko kubyina<br />

ï-<br />

Abahutu ku mubyimba, bati rurutwa nuko rwarorerwa.<br />

Ikindi cyari giteye impungenge cyane muri urwo ruzinduko ni porogaramu ubyayo uko yari iteye<br />

mu gihugu kitagira Perezida.Bati MUSEVENI azabonana mu bwiherero na Ministre w’intebe ni<br />

uko bakibaza bati esc barangana ? Ni uko bakongera bati MUSEVENI ubwo naza mu Burundi<br />

azabonana n’abakuru b’intwaramiheto z’Uburundi. Abarundi bamwe bati ibyo bintu ntibibitse<br />

kuko niba Uburundi, bati ibyo bintu ntibibitse kuko niba Uburundi bwakiriye umushitsi agashaka<br />

kugira i Eyo abwira ingabo z’igihugu mu gihe ma Mugabengabo uriho yabinyuza ku musimbura we<br />

cyangwakabinyuza mu kiganiro yagirana n’abanyamakuru. Bati rero ni ukwivanga mu bintu<br />

igihe MUSEVENI yasaba kubonana n’abakuru b’ingabo atanyuze ku nzego za politiki ziriho ubu<br />

mu Burundi. No kubonana n’abakuru b’amashyaka<br />

politiki nabyo bati ntibihwitse kuko<br />

amashyaka atari yo akora politiki mpuzamahanga y’igihugu.Uruzindiko rero rwa MUSEVENI<br />

yagombaga kugirira mu Burundi murumva ko rwad ruteye ikibazo.Abarundi bamwe bakabona B<br />

impuhwe MUSEVENI afitiye I Brundi ad impuhwe nkiza .......<br />

Ng’ayo rero amakuru nari<br />

nabateguriye, ubwo turakomeza tuganire noneho ubwo aya makul~ arangiye, hari n’ibindi<br />

biganiro mil bugirane mukomeze rero mwumva umiika mwiza kuri RTLM.<br />

ORATEUR :Non Identifié<br />

¯ « "J" ¯ " " a<br />

............. 1_, ,,,,~ m,~,’ii ro rv’itariki<br />

1jo -j mak-umyabm n lmwe zashtra ly<br />

...mbibutse rero nsnuu murwumw ~,o ,~,,, ¯ ....<br />

mkumyabiri na kabiri Ukuboza.Tukaba rero tugenda tugana mu mpera z’umwaka mu mpera<br />

z’umwaka cyarîe cyane duhanze amaso kubera ko muri aya matariki ad imbcre, imbere y’àadki ya<br />

mbere Mutarama mirongo icyenda ha kane twiteze twese ishyirwaho rya Guverinoma<br />

24Cassete 0274 transerite par U.R


K0139738<br />

25<br />

y’lnzibaeyuho yaguye izaba irimo FPR. Abantu bumvise rero TWAGIRAMUNGU eeu..Fausitini<br />

bakunze k~ta Rukokomariko Rukokoma ubanza bakunze...bagiye kurireka kubera ko ngira<br />

ngo ko agiye kuba Ministre w’intebe sinzi niba iryo zina akirikunda cyane, cyane cyane ha<br />

Rukokoma ko ira n, iyaburiyemo.TWAGIRAMUNGU rero bita Rukokom abamwumvise avugira<br />

kuri Radiyo Rwandavuga ibyerekeye Guverinoma agiye kuzashira:ho wagira ngo ibintu<br />

biroroshye ukumva ma kibazo afite. Ariko nkagira ngo nshuti mutwumva tugire ibintu dutekereza<br />

duse n’abatekereza ariko tuvuga, none ho turebe koko ibibazo bishobora gutuma<br />

TWAGIRAMUNGU ashyiraho iyo Gugerinoma mu buryo butamworoheye cyangwa se<br />

akayishyiraho. Ngira ngo muzi ko mu masezerano ya Arusha hari ingingo ivuga ko Ministre<br />

w’intebe w’Inzibacyuho yaguye irimo FPR, azava mw’ishyaka MDR. Iyo akab ail ingingo<br />

igaragara abantu bail. Ndetse kuberamacenga yabaye muri ayo masezerano bashyiramo ko<br />

umuwo muntu ail TWAGIKAMUNGU Fawusitini bita Rukokoma ko ariwe rero Ministre<br />

w’intebe w’Inzibacyuho yaguye izaba irimo FPR. Abantu bakibaza bati ko bavuze ko eeu..azaba<br />

Premier Ministre, Ministre w’intebe azava muri MDR bati kuki bagombye gushyiramo izina, bati<br />

mbese nk’ubu TWAGIR_AMUNGU apfuye simwifuriza gupfa, bati agize nk’ikibazo akarwara<br />

cyangwakagira izindi mpamvu zatumatayobora iyo Guverinorna ayo masezerano yasubiramo?<br />

Icyo kikaba ikibazo cya mbere. Arîko ieyo cyo nta ldbazo gihari loako Rukokoma arakomeye<br />

ameze neza yiteguye kuyobora Guverinoma azashyiraho. Ariko ikibazo bashyizemo izina<br />

TWAGIRAMUNGU Fausitini muzi amacakubiri ail muri MDP,, hari MDR nyine Rukokoma ha<br />

MDR bakunze kwitirira KARAMIRA ayo macakubiri akaba ahari, hakaba kandi hari inama ubu<br />

ibahuza cyan eyane Abasenyeri ,abihaye Imana bakaba barimo gukora uko bashoboye kwose<br />

kugira ngo bunge abo bantu. Mukubunga umuti bakunze kuvuga eyane ni uko hakorwa indi<br />

congrès none ho iyabaye ku Kabusunzu barnwe banga bakavuga bati yabaye idakurikiza<br />

arnategeko, none ho hakaba congrès ikudkiza amategeko, none ho bagatora abayobozi bashya<br />

b’ishyaka. Ikibazo rero kikaba iki.Hari abantu bo muri MDR Power twanaganiriye nabo, iyo<br />

ubabwiye ibintu byo lc~yunga, baravuga ati ibyo bintu bigirwa n’abantu bo hanze twebwe iryo<br />

jambo kwiyunga riveho ntaribaho kuko iyo uvuze k~yunga murï MDR bavuga kunga ha<br />

TWAGIRAMUNGU bati rero ibyo ntabyo. None ho rero tuvuge, ni ugutekereza gusa buri muntu<br />

25Cass, t* 0274 transcrit* par U.R


26<br />

K0139739<br />

afite uburenganzira .....<br />

(FIN DE LA FACE B)<br />

26cassete 0274 transcrire par U.R

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!