Y Llusern

Y Llusern
LLEWYRCHED FELLY EICH GOLEUNI
Eglwys Ebeneser Ionawr/ Chwefror 2016 Cyf 89 Rhif 1
Llawenydd
digymysg inni fel
eglwys oedd cael
derbyn tri aelod
newydd yng
Nghwrdd Nadolig
yr ieuenctid, sef
Branwen Jones,
Beca Hayes ac
Esyllt Rosser.
Mae’r tair wedi eu
magu yn ein plith
ond daeth yr
amser iddynt
wneud
penderfyniad
eu hunain i fod yn aelodau o
eglwys Iesu Grist. Nid oes neb yn cael eu geni yn
Gristion, rhaid i bob unigolyn gredu yn Iesu fel Arglwydd a Gwaredwr
ohonynt eu hunain.
Am gyfnod o dri mis bu’r tair yn dilyn cwrs derbyn gyda’r gweinidog - a
hynny yng nghaffi Bodlon, yr Eglwys Newydd - yn ystyried sylfaeni’r ffydd
a beth yw ystyr bod yn aelod o Eglwys Gristnogol. Ar ddiwedd y
cyfarfodydd gofynnwyd iddynt a oeddent yn credu yn Iesu ac am ddod yn
aelodau. Cafwyd ymateb cadarnhaol gan y tair. Daethant i’r Cwrdd
Gweddi paratoad lle y cawsant eu cymeradwyo’n unfrydol trwy bleidlais.
Yn y cwrdd gweddi hwn hefyd cawsom y fraint o fod yn dystion i fedydd
Esyllt Rosser.
Yn yr oedfa ieuenctid ar fore Sul y 11 o Ragfyr, fe siaradodd Branwen,
Beca ac Esyllt yn hyfryd yn mynegi eu ffydd a’u gwerthfawrogiad o fod yn
rhan o deulu Ebeneser. Yna gweddïodd Gwilym Jeffs gan eu cyflwyno i’r
Arglwydd. Yn dilyn yr oedfa i ddathlu eu derbyn fe gafwyd bwyd bys a
bawd hyfryd. Diolch i bawb gynorthwyodd wrth baratoi ac i Eynon
Williams am drefnu’r bwyd. Diolch i’w rhieni a’r athrawon ysgol Sul, ac
arweinyddion y Mob am eu gwaith yn eu meithrin yn y ffydd trwy’r
blynyddoedd yn eu dysgu am Dduw a’r Arglwydd Iesu. Ac wrth gwrs
diolch i’r Arglwydd am y fraint o gael derbyn tair gwraig ifanc yn aelodau
1
i’n plith.
DERBYN TAIR
Esyllt Rosser, Beca Hayes, Branwen Jones

Diolch o galon i chi i gyd fel aelodau am Nadolig
arbennig unwaith eto yn dathlu geni gwyrthiol yr
Arglwydd Iesu. Fe gymerodd llu ohonoch ran yn y
gwasanaethau a’r gweithgareddau atodol a braint yw cael
bod yn aelod o eglwys Ebeneser. Y mae’n bwysicach nac erioed
ein bod fel eglwysi yn cyhoeddi’r gwirioneddau Beiblaidd am Iesu
ac nid yn dilyn chwiwiau’r oes. Y mae cenedl y Cymry mewn
angen dybryd am Iesu Grist a’i iachawdwriaeth ac am gyfiawnder
a gobaith ei Efengyl. Y mae Duw wedi ymddiried y gwaith hwn i
bobl fel ni ac awn ati i dystio iddo.Hoffem fel teulu ddiolch o galon
i chi am eich cyfarchion, cardiau a rhoddion dros dymor y Nadolig.
Gwerthfawrogwn eich haelioni yn fawr iawn.
Ar ddechrau 2017 hoffwn ddymuno blwyddyn newydd dda i chi
a’ch teulu gan weddïo y bydd yn flwyddyn llawn bendithion a
iechyd. Gair rydym wedi ei golli mewn cyfieithiadau diweddar o’r
Beibl yw’r gair “rhodio”, sy’n golygu cerdded. Fel yn Colosiaid 2: 6,
lle y dywedir ”Megis gan hynny y derbyniasoch Grist Iesu yr
Arglwydd, felly rhodiwch ynddo.” (William Morgan) Hoffwn eich
hannog i “rodio yn yr Arglwydd” yn ystod 2017. Cerddwch gydag
Ef pob rhan o’r daith ac ni chewch eich siomi na’ch trechu gan
unrhyw beth. Alun Tudur
Cofiwch y gallwch gael holl fanylion
Ebeneser drwy gofrestru i gael ein
hebost wythnosol anfonwch ebost at
ebeneser@btinternet.com neu dilynwch ni ar ein cyfrif
Trydar @ebencaerdydd, gweplyfr ac wrth gwrs cyfeiriad
ein gwefan yw www.ebeneser.org.
Tim Golygyddol y Llusern
Petra Bennett, Tudur Jones, Helen Thomas, Alun Tudur. Os am gynnwys
rhywbeth yn y Llusern cysylltwch hefo unrhyw un o'r tim neu anfonwch
neges at ebeneser@btinternet.com.
Cysylltu gydag Ebeneser
Gweinidog - Alun Tudur - 029 20490582 - aluntudur@btinternet.com
Ysgrifennydd - Malcolm Thomas - 029 20627398 -
mthomasrugby@hotmail.co.uk
2

digwyddiadau.
Diolch i bob un sydd wedi cytuno i fod
ar bwyllgor codi arian ein helusen am
eleni sef Lisa Thomas Ayres, Lorenza
Thomas, Glesni Whettleton, Gill Lewis
ac Alice Jeffs. Byddwn yn mynd ati i
drefnu gweithgareddau amrywiol er
budd Neuro Foundation. Hoffem eich
hannog fel aelodau i fynd ati i drefnu
Eisoes y mae blychau ar gael er mwyn i chi gynilo eich harian mân
tuag at yr achos. Hoffem awgrymu eich bod yn rhoi punt yr
wythnos ynddynt fel ein bod unwaith eto yn codi cyfanswm teilwng
erbyn diwedd y flwyddyn.
Y mae croeso i unrhyw un arall i ymuno gyda ni ar y pwyllgor.
Cysylltwch gydag Alun.
Mae beibl.net wedi cynnal mis cariad
ym mis Ionawr. Fel rhan o’r prosiect
mae nifer o fideos
byrion wedi eu cynhyrchu lle mae pobl yn dewis eu hoff
adnod sy’n cynnwys y gair cariad. Os am eu gweld ewch
i www.youtube.com a theipio “cariad beibl.net”
Hefyd y mae fersiynau print bras o beibl.net wedi
ymddangos o’r wasg. Os hoffech gael gafael ar gopi
mynnwch air gydag Arfon Jones.
Unwaith pob mis y mae Ebeneser
yn bwydo’r digartref ar nos Sul ar
Heol Siarl. Os yr hoffech fod yn
rhan o’r tîm rhowch wybod i Eynon,
Delyth, John, Bethan, Gethin neu
Gill. Neu gallwch gyfrannu yn
ariannol tuag at y prosiect.
Hefyd rydym yn gwneud te unwaith
pob tri mis i’r digartref yn y
Tabernacl yr Ais. Os hoffech helpu
cysylltwch gydag Enfys -
enfysharding@hotmail.co.uk
Pob bore dydd Iau rydym yn
helpu elusen Enfys Gobaith i
roi pecynnau bwyd i ymgeiswyr
lloches sydd wedi eu lleoli yng
Nghaerdydd. Os yr hoffech
helpu cysylltwch un ai gyda
Tudur neu Alun. Ar y Sul cyntaf
o bob mis rydym yn casglu
bwydydd sych tuag (reis, pasta,
tuniau bwyd) at y prosiect hwn.
3

Aeth criw da ohonom yn ddisgwylgar i
Neuadd Dewi Sant ar 9/12 ar gyfer
Noson yn y Ffilmiau. Ond nid oedd ffilm
yno i’w gwylio! Noson o gerddoriaeth ffilm
oedd hon gyda Cherddorfa
Philharmonic Caerdydd.
Cafwyd gwledd i’r glust wrth
wrando ar themâu ffimiau
enwocaf Hollywood yn
cynnwys Superman, Indiana
Jones, Gladiator, Pirates of
the Caribbean,
Thunderbirds a Psycho. Yn
ogystal, cafwyd premiere
Cymreig o gerddoriaeth Star
Wars Episode VII: The Force
Awakens. Ar ben y cwbl roedd un o’n Diaconiaid yn serennu ar y ffidil,
sef Gwenda Lewis. Diolch i’r pwyllgor am drefnu noson wych.
Y Gymdeithas
Cyfle i feithrin cyfeillgarwch
Ar nos Fawrth 10fed o Ionawr
cawsom glywed am antur un o’n
pobol ifanc fu’n ymweld â Malawi
am dri mis, rhwng mis Hydref a Rhagfyr. Aeth Cai Hayes yno, nid ar
wyliau, ond i weithio’n wirfoddol gydag elusen ryngwladol Progressio
sy’n teithio i rai o wledydd tlota’r byd i helpu pobol
dlawd ar gyrion cymdeithas
i newid eu bywydau er
gwell, gan weithio tuag at
ddileu tlodi a gwella eu
hiechyd. Drwy weithio gyda
sefydliadau lleol, gobaith yr
elusen yw fod y gwaith
ddechreuwyd ganddynt yn
parhau unwaith maent wedi
gadael y wlad. Roedd yn
amlwg o’i brofiadau fod y
cyfnod yn Malawi wedi
gadael cryn argraff ar Cai. Diolch iddo am sgwrs ddiddorol a
dymunwn yn dda iddo i’r dyfodol. Gallwch ddysgu mwy am yr elusen
trwy fynd i www.progressio.org.uk
4

Eleni rydym yn dathlu tri chan mlwyddiant geni un o emynwyr mwyaf
Cymru ac Ewrop sef William Williams. Roedd ei emynau yn un o
nodweddion mwyaf dylanwadol y Diwygiad Methodistaidd yn y 18 ganrif
ac y mae eu dylanwad yn parhau hyd heddiw. Byddwn yn nodi hyn yn
ystod y flwyddyn hon gan roi sylw arbennig i’w emynau bendigedig. Ar
nos Sul 26ain Chwefror byddwn yn cynnal oedfa nodwedd arbennig yn
Eglwys y Ddinas am 5.30 i ddathlu gyda’n gilydd un o arwyr ffydd ein
cenedl. Dyma grynodeb o’i hanes.
Ganwyd ef yn y Cefncoed, Llanfair-ar-y-bryn,
Caerfyrddin, yn un o chwech o blant i John a Dorothea
Williams. Ef oedd yr unig un o blith tri o feibion a gafodd
fyw i fod yn oedolyn. Yr oedd ei dad yn henadur yn
eglwys Annibynnol Cefnarthen hyd nes i Arminiaeth
rwygo’r achos yn ddwy. O ganlyniad ymneilltuodd y
teulu gan gychwyn achos a gyfarfyddai yn fferm
Clinpentan. Yn ddiweddarach adeiladwyd capel
Pentre-ty-gwyn ar dir Pantycelyn. Fe gafodd ei
addysg gynnar yn Athrofa Llwyn-llwyd gyda’r
bwriad o fynd yn feddyg a hynny o dan arweiniad
y Parch David Price, gweinidog eglwys
Annibynnol Maesyronen ond yn ystod ei dymor yno fe gafodd dröedigaeth.
Ym mynwent Eglwys Talgarth y digwyddodd hynny ym 1738 wrth wrando
ar Howell Harris yn pregethu. Fel hyn y canodd Pantycelyn am y profiad
yn ddiweddarach
Dyma’r boreu, fyth mi gofia,
Clywais innau lais y nef;
Daliwyd fi wrth wÿs oddi uchod
Gan ei sŵn dychrynllyd ef;
Dyma’r fan, trwy byw mi gofiaf,
Gwelais i di gynta erioed,
O flaen porth yr Eglwys eang,
Heb un twmpath dan dy droed.
Ymunodd gyda’r Eglwys Sefydledig ac fe’i hordeiniwyd yn ddiacon ym
1740 ym Mhlas Abergwili gan Nicholas Claget a bu’n gurad yn Llanwrtyd,
Llanfihangel a Llanddewi Abergwesyn hyd 1743. Bu mewn helbul hefo
llys yr esgob oherwydd ei gydymdeimlad gyda’r Methodistiaid ac o’r
5

herwydd gwrthododd esgob Tyddewi ei ordeinio’n offeiriad. Canlyniad
hyn oedd iddo ymroi yn llwyr i’r mudiad Methodistaidd gan ddod yn un o’r
prif arweinyddion yng Nghymru. W. Williams oedd prif emynydd y
diwygiad Methodistaidd yng Nghymru ac ni ellir gor-bwysleisio dylanwad
ei emynau ar y Methodistiaid ac yn wir ar Ymneilltuaeth yn gyffredinol
wedi hynny. Cynhaliwyd Cwrdd Misol yn nhÿ Jethro Dafydd Ifan oddeutu
1743. Un o’r materion gododd oedd yr angen am emynau Cymraeg
addas i’w defnyddio. Anogodd Howell Harris y sawl oedd yn bresennol i
gyfansoddi emyn erbyn y Cwrdd dilynol. Gwnaed felly, ac wedi i bawb
adrodd ei waith dywedodd Harris, “Williams biau’r emyn,” ac felly y bu.
Cyhoeddodd ei emynau ar ffurf llyfrynnau ac ymddangosodd y cyntaf ym
1744 yn dwyn y teitl Aleluia ac erbyn 1787 yr oedd 27 llyfryn o’i emynau
wedi eu cyhoeddi. Nid emynau yn unig a gyfansoddodd oherwydd
cyhoeddodd hefyd ddwy gân fawr sef Golwg ar Deyrnas Crist, 1756 a
Theomemphus, 1764. Y mae’r cyntaf yn ceisio cloriannu bwriadau Duw
yn y greadigaeth a’r ail yn olrhain taith ysbrydol Cristion a’r profiadau
ddaeth i’w ran. Cyfansoddodd hefyd oddeutu 28 o farwnadau i bobl fel
Howell Harris a Daniel Rowlands ac ysgrifennodd nifer o lyfrau
rhyddieithol. Ceir ei enw ar dros 90 o lyfrau rhwng 1744 a 1791. Erbyn
hyn, cofir amdano’n bennaf oherwydd ei emynau sydd yn parhau i
ysbrydoli Cristnogion. Meddai ar y ddawn anghyffredin i gyfleu teimladau
mewnol Cristnogion mewn geiriau ac idiomau dealladwy fel bod llawer o’i
emynau yn mynegi profiadau
dwysaf yr addolwr. Fel yn y
pennill hwn,
“Iesu ei hunan yw fy mywyd,
Iesu’n marw ar y groes:
y trysorau mwyaf feddaf
yw ei chwerw angau loes;
gwacter annherfynol ydyw
meddu daear, da na dyn;
colled ennill popeth arall
oni enillir di dy hun.”
Oddeutu 1748 priododd gyda May Francis o Lansawel ac aeth i fyw i hen
gartref ei fam ym Mhantycelyn. Cawsant ddau fab sef William a fu yn
gurad yng Nghernyw a John William. Trwy gydol ei oes teithiodd trwy
Gymru yn arolygu seiadau a phregethu. Bu farw’n dangnefeddus 11
Ionawr 1791 a rhoddwyd ei weddillion i orffwys ym mynwent eglwys
Llanfair-ar-y-bryn gerllaw Llanymddyfri.
6

Yn ystod 2017 byddwn yn
dathlu o leiaf tri
digwyddiad hanesyddol.
Y dathliad cyntaf y byddwn yn ei nodi fydd 300 mlwyddiant geni y
Pêr Ganiedydd, William Williams, Pantycelyn ar yr 11eg Chwefror
1717 yn fferm Cefn-coed, Llanymddyfri.
Hefyd byddwn yn dathlu 450 mlynedd ers argraffu Testament
Newydd William Salesbury ar y 7ed Hydref 1567. Hwn oedd y
cyfieithiad cyntaf o’r Testament Newydd i’r Gymraeg a fu’n sylfaen
i waith mawr William Morgan.
Yn drydydd, byddwn yn cofio ar Hydref 31ain, Gŵyl yr Holl Saint,
gychwyn y Diwygiad Protestannaidd pan hoeliodd y mynach dinod
Martin Luther ei 95 erthygl ar ddrws Eglwys y Castell yn nhref
Wittenberg, yn yr Almaen. Digwyddiad a gafodd effaith enfawr ar
Ewrop ac yma yng Nghymru.
Penderfynodd CWM (Cyngor y Genhadaeth Fydeang) i gomisiynu
naw fideo byr er mwyn adlewyrch’r gweithgareddu sy’n digwydd o
fewn i rai o eglwysi teulu CWM. Gwahoddwyd tair eglwys
Gymraeg i fod yn rhan o’r cynllun sef Noddfa, Caernarfon,
Eglwysi Bro Penllyn ac Ebeneser, Caerdydd.
Am gyfnod o wythnosau bu Rhodri Darcy draw yn ffilmio tri o
weithgareddau Ebeneser sef, y gwaith gyda’r digartref a’r
ymgeiswyr lloches a’r cynllun gyda’r myfyrwyr yn y colegau.
Diolch i bawb roddodd amser i gael eu ffilmio. Os am weld y fideo
un ai ewch i wefan Ebeneser www.ebeneser.org neu i
www.youtube.org a theipio “10 Cardiff”.
7

Myfyrdod - o’r gair i’r galon
Eilunod - Trysor dy Galon
“Peidiwch casglu trysorau i chi'ch hunain yn y
byd yma. Mae gwyfyn a rhwd yn gallu eu
difetha, ac mae lladron yn gallu dod â'u
dwyn. Casglwch drysorau i chi'ch hunain yn y
nefoedd – all gwyfyn a rhwd ddifetha dim byd
yno, a does dim lladron yno i ddwyn dim
byd. Lle bynnag mae dy drysor di y bydd dy
galon di. (Mat 6:19-21)
Ers erioed un o’n problemau mawr fel pobl yw ein bod yn barod
iawn i blygu glin i eilunod. Mae pawb ohonom yn beiriant canfod
eilunod. (Tarddiad y gair eilun yw “ail lun”, sef copi neu efelychiad
o rhywbeth gwreiddiol, fel llungopi. Nid y gwreiddiol mohono ond
y mae’n cymryd lle y gwreiddiol.)
Cerfluniau
Wrth glywed y gair eilun tueddwn i feddwl am
gerflun mae pobl yn ei addoli fel y cerfluniau
carreg ar yr Easter Island. Ond eilun yw
unrhywbeth a roddwn yn lle Duw. Y mae eilun yn mynd â’n bryd,
yn tynnu ein sylw, yn cael ein hamser, ein hadnoddau a’n
haddoliad. Gall fod yn rhywbeth dilys. Ond pan mae rhywbeth
dilys yn mynd a’n holl fryd, eilun yw. Rhoddir blaenoriaeth i eilun
yn ein bywyd a hynny ar drael rhoi sylw, amser, adnoddau ac
addoliad i Dduw.Wrth gwrs mae pawb sydd ddim yn credu yn
Iesu Grist yn byw bywyd eilunaddolgar – er na fyddent byth
bythoedd yn fodlon cydnabod hynny – oherwydd nid ydynt yn
ystyried Duw o gwbl. Ond mae eilun yn slei ac yn llechwraidd ac
yn aml yn llithro i mewn i fywyd Cristion fel ei fod yn fwy parod i
roi blaenoriaeth iddo nac i Dduw. Gofynnaf felly, beth yw fy
eilunod i? Beth yw dy eilun di? Pa bethau y dylwn un ai gael
gwared ohonynt o’m bywyd, neu eu gwastrodi, er mwyn caru a
gwasanaethu’r Arglwydd yn well?
Chwyn
Y mae rhai ohonoch, rwy’n siwr, wedi bod yn brwydro yn
eich gerddi yn erbyn “Japanese knotweed”. Dyma
8

ddywedir amdano ar wefan The Royal Horticultural Society.
“Although rather attractive, Japanese knotweed (Fallopia
japonica) is a real thug as it spreads rapidly. In winter the
plant dies back beneath ground but by early summer the
bamboo-like stems shoot to over 2.1m (7ft), suppressing all
other growth. Eradication requires steely determination as it is
very hard to remove by hand or with chemicals.”
Fel hyn mae eilunaddoliaeth yn ein
calonnau ni. Gallwn aralleirio y
dyfyniad uchod fel hyn. “Although
rather attractive, idol worship (idolum
adorare) is a real thug as it
spreads rapidly, suppressing all
other growth. Eradication requires
faith in Jesus Christ.”
Mae eilun yn cymryd lle Duw ac yn cynnig gobaith
ffug. Rhoddir ffug bwysigrwydd i bethau neu i bobl
sydd wedi eu creu. Mae’n digwydd o’n cwmpas yn
ddyddiol ac yn effeithio’n niweidiol ar ein calonnau .
E.e., er ein bod wedi cael llond bol arno, cymrwch
D. Trump. Mae o wedi gaddo pethau mawr, na fydd
yn gallu eu cyflawni, ac mae miliynau o bobl America wedi
pleidleisio iddo yn y gobaith y bydd yn gweddnewid America. Ef
yw Mesia mawr America, (yn ôl rhai!) ac y mae pobl yn rhoi eu
ffydd ynddo.
Nawr mae Duw yn galw arnom i roi ein ffydd a’n gobaith ynddo
Ef trwy Iesu Grist. Gall ef gyflawni ei addewidion ac Ef yn unig
sydd yn haeddu ein mawl a’n hufudd-dod. Rydym wedi ein creu i
fyw mewn perthynas gyda’r Duw byw. Dyma pam y siaradodd
Iesu am drysor ein calonnau. Beth ydy ein trysor? Duw neu’r
byd? Beth yw’r sylfaen?
“Oherwydd lle mae dy drysor,
yno hefyd y bydd dy galon. (Mat 6:21)
Ffug
Obaith
9

Gŵyl y Geni 2016
Bu tymor yr Adfent yn gyfnod prysur i Eglwys
Ebeneser gyda llu o gyfrafodydd yn dathlu’r
ymgnawdoliad a geni Iesu Grist. Hoffem ddiolch i’r
holl aelodau fu wrthi’n cymryd rhan ac yn trefnu’r
gweithgareddau.
Cychwynwyd ar y gweithgareddau Nadolig
gydag oedfa fendithiol gan Gymdeithas y
4/12 Chwiorydd yn Eglwys y Ddinas ar nos Sul
4ydd o Ragfyr. Agorwyd gyda darlleniad o
lyfr Genesis oedd yn cynnwys yr adnod, “Gosodaf
elyniaeth hefyd rhyngot ti a'r wraig, a rhwng dy had di
a'i had hithau; bydd ef yn ysigo dy ben di, a thithau'n
ysigo'i sawdl ef." (Gen 3:15)” Ystyrir yr adnodau hyn
fel y broffwydoliaeth gyntaf yn y Beibl am y Meseias
Iesu. Mae adlais o’r adnod ym mhennill bendigedig
William Williams, Pantycelyn,
“y ddraig a ‘sigwyd gan yr Un,
cans clwyfwyd dau, concwerodd un,
a Iesu oedd efe.”
Diolch i’r chwiorydd am ein harwain yn ein haddoliad
wrth gychwyn dathlu geni Gwaredwr y byd a diolch i
Freda Evans am gydlynu’r gwasanaeth
11/12
Ar fore Sul 11eg o Ragfyr cafwyd oedfa
gofiadwy o dan arweiniad ein pobl ifanc.
Ceir hanes derbyn Beca, Branwen ac
Esyllt ar y dudalem flaen. Cymerwyd rhan gan Ryan,
Cian, Beca, Seren, Gruffydd, Branwen, ac Esyllt. Yn
ystod yr oedfa cyflwynwyd hanes y geni a’r ffaith
syfrdanol bod Duw wedi dod i’r byd fel baban bach.
Hefyd fe gyfeiriwyd at waith elusen Operation
Christmas Child a Nadolig yn Uganda. Un cyfraniad
annisgywl oedd rap gan Seren a Cynan. Ni wyddom
fod Seren yn gallu “beatbocsio” mor wych. Diolch i’r
athrawon ysgol Sul am eu gwaith ac i Rachel Jones
am baratoi’r sgript.
10

Gyda’r nos fe gafwyd oedfa Nadolig yng Nghapel yr Eglwys
Fethodistaidd yn yr Eglwys Newydd. Yr oedd naws hyfryd i’r
gwasanaeth hwn gyda darlleniadau Beiblaidd gan Val Scott,
Brenda Jones, Eynon Williams ac Idwal Hughes, myfyrdodau
byrion gan y gweinidog a charolau i gyfeiliant medrus Cedric
Jones ar yr organ.
Bore Sul y
18/12
18fed yr
oedd naws o
lawenydd yn
llenwi CEN i’r ymylon.
Cafwyd cyflwyniad hapus
gan y plant bychan am eni
Iesu Grist, gyda chymorth
rhieni a ieuenctid. Yn dilyn
yr oedfa cafwyd parti
Nadolig ac ymweliad gan
Siôn Corn. Diolch yn fawr
iawn i’r athrawon ysgol Sul a’r rhieni am eu holl waith ardderchog.
Oedfa Carol a Channwyll ar y cyd oedd gyda’r nos a hynny gydag
Eglwys y Ddinas yn Windsor Place. Cymerwyd rhan ar ran
Ebeneser gan Helen Thomas, Catrin Evans,ac Elin Harding, a
chafwyd oedfa o fawl fendithiol. Diolch yn fawr iawn i Cedric
Jones am gydlynu’r cwbl yn ddeheuig.
I gloi’r dathliadau,
cafwyd oedfa deuluol
fore’r Nadolig yn Eglwys
y Ddinas gyda
25/12
chynulleidfa dda wedi
dod ynghyd. Cymerwyd
rhan gan Esyllt Jones,
Carys Mair Jones, Cai
Hayes, Gwilym a Lowri
Tudur. Yn yr oedfa
hefyd roedd Owain
Doull a ddaeth â’i fedal
aur Olympaidd a enillodd yn Brasil i ddangos i’r plant. Roedd hwn
yn Nadolig i’w gofio.
11

Ar y Sul cyn y Nadolig fe gafwyd oedfa hyfryd yn
dathlu geni Iesu Grist o dan arweiniad yr Ysgol
Ysgol Sul
Sul. Cyflwynwyd hanes geni’r Arglwydd trwy
ddarlleniadau ac ar air ac mewn cân. Ychydig o
Ebeneser amser mae’r athrawon yn ei gael gyda’r plant i
baratoi ac mewn gwirionedd y maent yn cyflawni
gwyrthiau wrth i’r cwbl ddod at ei gilydd.
Wedi’r oedfa fe gafwyd parti Nadolig
yn CEN gyda bwyd blasus a
llawer iawn o hwyl. I gloi
gweithgareddau bywiog y
bore daeth Siôn Corn ar
dramp gyda llond sach o
anrhegion i’r plant. Diolch i
bawb wnaeth y bore hwn yn
un cofiadwy yn enwedig yr
Athrawon ysgol Sul a’r rhieni.
Yn ystod tymor yr Adfent fe
gafodd y plant ddau rodd gan
Ebeneser sef Calendr Adfent Masnach deg a Chomic Arwyr Ancora.
Cymorth
Cristnogol
Ar ôl oedfa Nadolig yr Ieuenctid fe gafwyd cyfle i godi arian
tuag at apêl Nadolig Cymorth Cristnogol. Cafwyd
stondinau teisennau, sgarffiau a phwyso’r deisen. Diolch i
Rachel Jones, Petra Bennett, Gwenda Hopkins, Gwenda
Spriggs, Gill Lewis a Rachel Llwyd am eu cymorth.
I Ŵyl y Gaeaf yr aeth Y Mob wrth gychwyn ar eu dathliadau
Nadolig. Buom yn sglefrio am awr yng nghysgod yr
amgueddfa cyn mynd i Eglwys y Ddinas. Yno cafwyd parti
Nadolig gyda gemau a bwyd. Diolch i bawb gyfrannodd ac
a ddaeth i helpu.
Nadolig
Y MOB
Lapio’r
Nadolig
Cynhaliwyd gweithgaredd Lapio’r Nadolig yng Nghanolfan
Gristnogol Siloh Ystrad Mynach cyn y Nadolig. Daeth
disgyblion ysgol Gymraeg Bro Allta i fwynhau’r
cyflwyniadau a’r gwaith llaw wrth glywed hanes geni’r Iesu.
12

Aeth rhai o aelodau Ebeneser i helpu ac fe gyflwynwyd comics
Nadoligaidd Arwyr Ancora gennym fel eglwys i’r plant.
Swper Mawreddog
Pob blwyddyn y mae’r Clinc -
bwyty carchar Caerdydd - yn
cynnal swper mawreddog er
mwyn codi arian tuag at
elusen. Y mae bellach
gadwyn o fwytai Clinc sy’n
gysylltiedig â charchardai'r
Deyrnas Gyfunol a chynhelir
y swper hwn mewn
cydweithrediad â’r holl fwytai hyn. Er llawenydd mawr i ni
penderfynodd y trefnwyr y byddent yn rhoi pob elw tuag at waith
Ebeneser gyda’r digartref yng Nghaerdydd. Diolchwn o waelod
calon iddynt am hyn.
Cynhelir y swper yng Nghanolfan y Mileniwm, Caerdydd, ar nos
Iau 9fed Mawrth 2017. Y pris yw £75.00 y pen ac y mae lle i 150.
Os oes gennych ddiddordeb mynd rhowch wybod i Gill Lewis cyn
gynted ag y bo modd.
Agor Canolfan Conglfaen
Ar ddydd Gwener 16eg
Rhagfyr fe ail agorwyd ein
hen gapel ar Heol Siarl gan y tywysog Charles Windsor. Tros
gyfnod o ddwy flynedd fe wariwyd 3.5 miliwn yn adnewyddu’r
adeilad gan ei weddnewid i fod yn ganolfan weithgareddau
amlbwrpas. Mae'r capel wedi ei droi yn fwyty/ theatr, y festri fawr
oddi isod yn gaffi a’r neuadd fawr yn y cefn
yn ofod amlbwrpas.
Dymunwn bob llwyddiant
yn y dyfodol i’r Gadeirlan
Gatholig Fetropolaidd yn ei
menter wrth ddatblygu
Canolfan Conglfaen. Y
mae’r bwyty yn agored i’r
cyhoedd ac mae croeos i
unrhyw un fynd i ymweld â’r
adeilad.
13

Newyddion Cleifion
Cydymdeimlo
Cydymdeimlwn gyda Beti Wyn a
Denzil Davies yn eu
profedigaeth. Bu farw Gareth,
brawd Beti, yn dilyn damwain
ddifrifol ar y fferm. Gweddiwn y
bydd buddugoliaeth yr Arglwydd
dros angau yn oleuni ar eich
llwybr.
Llifogydd
Fe gafodd Mair a Petra Bennett
amser heriol dros y Nadolig
oherwydd i bibell ddŵr dorri yn
eu cartref a llifo drwy’r llawr isaf
gan greu cryn ddifrod. Dymunwn
yn dda iddynt wrth adenwyddu’r
cwbl.
Fideo Ebeneser
Penderfynodd CWM (Cyngor y
Genhadaeth Fydeang) i gomisiynu
deg fideo byr er mwyn
adlewyrchu’r gweithgareddu oedd
yn digwydd o fewn i rai o eglwysi
teulu CWM. Gwahoddwyd tair
eglwys Gymraeg i fod yn rhan o’r
cynllun sef Noddfa, Caernarfon,
Eglwysi Bro Penllyn ac Ebeneser,
Caerdydd. Am gyfnod o wythnosau
bu Rhodri Darcey draw yn ffilmio tri
o weithgareddau Ebeneser sef, y
gwaith gyda’r digartref a’r
ymgeiswyr lloches a’r cynllun
gyda’r myfyrwyr yn y colegau.
Diolch i bawb roddodd amser i gael
eu ffilmio. Mae’r fideo ar
www.ebeneser.org neu teipiwch
“10 Cardiff” yn youtube.
Bu Mary Lewis, Y Rhath, yn yr
Ysbyty am dair wythnos ar ôl y
Nadolig. Y mae bellach gartref
yn ymadfer.
Fe gafodd Tom Wedlake,
Croescwrlwys glun newydd yn
ddiweddar. Dymunwn wellhad
buan a llwyr iddo.
Cafodd Janette Jones
driniaeth ar ei llygad a nawr
mae’n gwella’n dda.
Mae Glan a Bethan Roberts,
wedi symud i fyw yng
Nghartref Sunrise, Cyncoed.
Mae Beti Jones, Cyncoed,
wedi symud am y tro i fyw
gyda’r mab Gareth a’r teulu yn
Southhampton. Dymunwn pob
bendith iddi.
Cofiwn am ein haelodau sydd
mewn cartrefi gofal, neu’n gaeth
i’w cartrefi: Rosalene Bowen,
Brenda Bowen, Mary Lewis,
Tegwen Hughes, Catherine
Wallace, Mair Thomas, Mair
Bennett.
Os gwyddoch am unrhyw un sydd
angen ymweliad, cysylltwch
gyda’r gweinidog neu un o’r
diaconiaid.
14

Calendr ion/Chwefror
5 Dydd Sul. 10.00 Cwrdd plant yn CEN. Paned. 17.30 – Oedfa Gymun yn
Eglwys y Ddinas. Dishgled. Bydd yr oedfaon o dan arweiniad y
gweinidog. Bwyd sych i’r ymgeiswyr lloches.
6 Cwrdd gweddi cenhadol yn Eglwys y Ddinas am 7.00
7 Cyfarfod diaconiaid yn Eglwys y Ddinas am 7.15
9 Cymdeithas y Chwiorydd yn Eglwys y Ddinas 2.00. Pnawn gyda’r Parch
Rosa Hunt.
12 Dydd Sul. 10.00 Oedfa o fawl yn CEN. Ysgol Sul plant, ieuenctid ac
oedolion. Paned. 17.30 – Oedfa Gymun yn Eglwys y Ddinas. Dishgled.
Bydd yr oedfaon o dan arweiniad y gweinidog. 20.00 – Paradise Run.
Ebeneser yn bwydo’r digartref ar Heol Siarl.
13 Cwrdd Gweddi 7.00 yn Eglwys y Ddinas
14 Y Gymdeithas, 7.30. Darlith Goffa y Parch. Emlyn Jenkins. Traddodir
gan Dr. Sioned Davies ar “Pregethwyr.”
15 Aelwyd Hamdden 2.00 yn Minny Street. Pnawn gyda Huw Roberts,
“Cyngor ymarferol gan Gyfrifydd.”
16 Cymdeithas y Chwiorydd yn Eglwys y Ddinas 2.00. Pnawn gyda Beth
Charles.
17 Y MOB 7.00 – 8.30 yn y Gospel Hall, Ystum Taf.
19 Dydd Sul. 10.00 Oedfa o fawl yn CEN. Ysgol Sul plant, ieuenctid ac
oedolion. Paned. 14.00 – Ymarfer band Mawl. 17.30 – Oedfa Gymun yn
Eglwys y Ddinas. Dishgled. Bydd yr oedfaon o dan arweiniad Dr Carys
Moseley.
20 Cwrdd Gweddi 7.00 yn Eglwys y Ddinas.
23 Cymdeithas y Chwiorydd yn Eglwys y Ddinas 2.00. Pnawn gyda Carys
Tudor Williams.
23 Cyngor Eglwysi Cymraeg 7.30 Myfyrdod Cyntaf y Garawys yn y Crwys.
26 Dydd Sul. 10.00 Oedfa o fawl yn CEN. Ysgol Sul plant ac ieuenctid.
Paned. 17.30 - Oedfa arbennig i nodi trichanmlwyddiant geni William
Williams, Pantycelyn, yn Eglwys y Ddinas. Dishgled. Bydd yr oedfaon o
dan arweiniad y gweinidog.
27 Cwrdd gweddi paratoad 7.00 yn Eglwys y Ddinas.
1 Y Gymdeithas. Cinio Gŵyl Ddewi yng Nghlwb Golff yr Eglwys Newydd.
3 Cymdeithas y Chwiorydd. Dydd Gweddi Chwiorydd y Byd.
3 Y MOB 7.00 – 8.30 yn y Gospel Hall, Ystum Taf.
5 Dydd Sul. 10.00 Cwrdd plant Gŵyl Ddewi yn CEN. Paned. 17.30 –
Oedfa Gymun yn Eglwys y Ddinas. Dishgled. Bydd yr oedfaon o dan
arweiniad y gweinidog. Bwyd sych i’r ymgeiswyr lloches.
15

Owain Doull a’r Fedal Aur
Cai Hayes ym Malawi
Ryan Jones yn sglefrio gyda’r MOB
Cinio dechrau’r flwyddyn y chwiorydd
16