DẠY HỌC VÀ KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC

1 

DẠY HỌC VÀ KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ 

KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH 

THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC 

Trực Ninh 8/2014

Thảo luận: 10 phút 

Với tên gọi của Khóa tập huấn, thầy/cô muốn 

tìm hiểu những vấn đề gì?

Vấn đề cần tìm hiểu 

1. Năng lực là gì? Có những loại năng lực nào cần phải chú trọng 

rèn luyện cho HS trong quá trình dạy học? 

2. Tại sao phải dạy học hướng đến việc hình thành và phát triển 

năng lực cho HS? Chương trình dạy học định hướng phát triển 

năng lực có những điểm gì khác so với chương trình dạy học định 

hướng nội dung? 

3. Thế nào là kiểm tra, đánh giá theo định hướng phát triển năng lực 

HS (đánh giá năng lực)? Kiểm tra, đánh giá theo định hướng phát 

triển năng lực HS khác với kiểm tra, đánh giá theo chuẩn kiến, 

thức, kĩ năng (đánh giá truyền thống) như thế nào? 

4. Quy trình xây dựng, biên soạn các câu hỏi, bài tập kiểm tra, đánh 

giá năng lực HS như thế nào? 

5. Có những phương pháp nào có thể tổ chức hoạt động học tập 

hướng tới hình thành năng lực cho HS?

Nhiệm vụ khóa tập huấn 

1.Thực hành lựa chọn chủ đề dạy học và xây dựng 

ma trận mục tiêu dạy học cho chủ đề theo định 

hướng phát triển năng lực HS. 

2.Xây dựng ngân hàng CH/BT để đánh giá năng lực 

HS trong chủ đề đã chọn – chú trọng cách xây 

dựng các CH/BT theo hướng năng lực.

Sản phẩm cần đạt: 

01 chủ đề dạy học cụ thể (theo chương trình môn SH 

cấp THCS) và 01 bảng ma trận mô tả các mức độ câu 

hỏi/bài tập trong ngân hàng câu hỏi/bài tập được xây 

dựng trong chủ đề. (Làm theo mẫu quy định) 

01 bộ (ngân hàng) câu hỏi/bài tập đánh giá kết quả học 

tập của HS trong một chủ đề cụ thể theo định hướng 

phát triển năng lực.

Thảo luận các vấn đề cần tìm hiểu của 

khoá tập huấn 

1. Năng lực là gì? Có những loại năng lực nào cần phải chú trọng 

rèn luyện cho HS trong quá trình dạy học? 

1.1. Năng lực là gì? 

- Theo chương trình giáo dục phổ thông của Quebec – Canada thì: 

Năng lực là sự kết hợp một cách linh hoạt và có tổ chức kiến thức, 

kĩ năng với thái độ, tình cảm, giá trị, động cơ cá nhân… nhằm giải 

quyết hiệu quả một nhiệm vụ cụ thể trong bối cảnh nhất định. 

- Có thể hình dung mối quan hệ giữa năng lực với kiến thức, kĩ 

năng, thái độ và bối cảnh qua sơ đồ sau:

Thảo luận các vấn đề cần tìm hiểu của khoá 

tập huấn 


1.2. Có những loại năng lực nào cần phải chú trọng rèn luyện 

cho HS trong quá trình dạy học? 

Theo Bộ GD-ĐT (dự thảo chương trình 2015) thì năng lực 

được phân thành 2 nhóm là: 

a. Nhóm năng lực chung: năng lực cốt lõi mỗi con người 

muốn tồn tại trong xã hội đều phải có 

b. Năng lực chuyên biệt: đặc trưng cho mỗi chuyên ngành, 

chuyên môn, môn học






a. Nhóm năng lực chung, gồm: 

- Nhóm năng lực làm chủ và phát triển bản thân: 

+ Năng lực tự học (là năng lực quan trọng nhất) 

+ Năng lực giải quyết vấn đề 

+ Năng lực tư duy, sáng tạo 

+ Năng lực tự quản lí 

- Nhóm năng lực quan hệ xã hội, gồm: 

+ Năng lực giao tiếp 

+ Năng lực hợp tác






a. Nhóm năng lực chung, gồm: 

- Nhóm năng lực làm chủ và phát triển bản thân: 

- Nhóm năng lực quan hệ xã hội, gồm: 

- Nhóm năng lực sử dụng công cụ hiệu quả, gồm: 

+ Năng lực sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) 

+ Năng lực sử dụng ngôn ngữ 

+ Năng lực tính toán

Bảng tổng kết các năng lực chung và biểu hiện 

của chúng ở học sinh 

Các NL chung 

NL tự học (Là NL 

quan trọng nhất) 

Biểu hiện 

- HS xác định được mục tiêu học tập 

chủ đề là:.. 

- HS lập và thực hiện được kế hoạch 

học tập chủ đề:... 

NL giải quyết vấn đề 

- HS ý thức được tình huống học tập và 

tiếp nhận để có phản ứng tích cực để 

trả lời:... 

- Thu thập thông tin từ các nguồn khác 

nhau:... 

- HS phân tích được các giải pháp thực 

hiện có phù hợp hay không:...


của chúng 

Các NL chung 

NL tư duy, sáng tạo 

NL tự quản lý 

NL giao tiếp 

Biểu hiện 

- HS đặt ra được nhiều câu hỏi về chủ 

đề học tập:... 

- Đề xuất được ý tưởng:... 

- Các kĩ năng tư duy:... 

- Quản lí bản thân: Nhận thức được các 

yếu tố tác động đến bản thân:... 

- Xác định đúng quyền và nghĩa vụ học 

tập chủ đề... 

- Quản lí nhóm: Lắng nghe và phản hồi 

tích cực, tạo hứng khởi học tập... 

- Xác định đúng các hình thức giao tiếp: 

Ngôn ngữ nói, viết, ngôn ngữ cơ thể


của chúng 

Các NL chung 

NL hợp tác 

NL sử dụng CNTT và 

truyền thông (ICT) 

Biểu hiện 

- Làm việc cùng nhau, chia sẻ kinh 

nghiệm 

- Sử dụng CNTT để học tập 

NL sử dụng ngôn - NL sử dụng Tiếng Việt để trình bày, đọc 

ngữ 

hiểu các văn bản… 

NL tính toán 

Kết luận: 

- Thành thạo các phép tính cơ bản:... 

+ Ở các nước khác nhau hướng tới năng lực khác nhau, mỗi người sống 

trong xã hội phải đạt tới 

+ Năng lực ở các cấp học khác nhau là như nhau nhưng khác về mức độ, 

cường độ, ngày càng phức tạp hơn 

+ Năng lực của người học trong lớp học là giống nhau nhưng mức độ năng 

lực khác nhau, do đó GV biết cách thúc đẩy năng lực theo từng người học




1.2. Có những loại năng lực nào cần phải chú trọng rèn luyện cho HS trong quá 

trình dạy học? 

a. Nhóm năng lực chung 

b. Nhóm năng lực, kĩ năng chuyên biệt trong môn Sinh học 

- Các năng lực chuyên biệt trong môn Sinh học 

Tên năng lực 

NL kiến thức Sinh học 

Biểu hiện 

- Kiến thức về cấu tạo cơ thể thực vật, động 

vật, con người 

- Kiến thức về các hoạt động sống của thực 

vật, động vật 

- Kiến thức về đa dạng sinh học 

- Kiến thức về các quy luật di truyền và sinh 

thái học..









Tên năng lực 

NL nghiên cứu khoa học 

NL thực hiện trong phòng 

thí nghiệm 

Biểu hiện 

- Quan sát, đo đạc, phân loại, đề xuất dự 

đoán, giả thuyết, thiết kế thí nghiệm, thu thập, 

xử lí kết quả, đưa kết luận… 

- Sử dụng kính hiển vi; thực hiện an toàn 

phòng thí nghiệm; thiết kế một số tiêu bản đơn 

giản; bảo quản một số mẫu vật thật…









- Các kĩ năng chuyên biệt trong môn Sinh học 

TT Tên kĩ năng Ví dụ 

1 Quan sát (quan sát 

bằng mắt thường, quan 

sát bằng cách sử dụng 

kính lúp, kính hiển vi) 

2 Đo đạc (sử dụng các 

công cụ đo đạc thông 

dụng, chuyên biệt…) 

- Quan sát TB vảy hành dưới kính hiển vi 

- Quan sát và đếm vòng gỗ bằng kính lúp cầm 

tay… 

- Đo chiều cao của cây đậu qua các ngày 

- Đo dung tích sống 

- Đếm nhịp tim lúc vận động và nghỉ ngơi…











3 Phân loại hay phân 

nhóm 

- Phân loại lá cây, rễ cây, thân cây thành các 

nhóm 

- Phân loại các nhóm động vật, thực vật… 

4 Vẽ lại các đối tượng - Vẽ lại tế bào vảy hành đã quan sát được dưới 

kính hiển vi 

-- Vẽ lại cấu tạo trong của cá chép, giun đất, trai 

sông…dựa trên mẫu mổ…











5 Xử lí và trình bày các 

số liệu 

6 Đưa ra các tiên 

đoán/đề xuất giả thuyết 

khoa học 

- Vẽ biểu đồ, đồ thị sự tăng trưởng chiều cao 

của cây qua các ngày 

- Đề xuất giả thuyết về các yếu tố ảnh hưởng 

đến sự nảy mầm của hạt 

- Đề xuất giả thuyết về các yếu tố ảnh hưởng 

đến các quá trình hô hấp, quang hợp, thoát hơi 

nước của cây xanh…











7 Làm thí nghiệm - Thiết kế thí nghiệm chứng minh quá trình thoát 

hơi nước của rễ… 

8 Làm tiêu bản tạm thời Làm tiêu bản tế bào vảy hành, tiêu bản giọt 

nước để quan sát động vật nguyên sinh.. 

9 Giải phẫu/mổ - Giải phẫu hoa; mổ giun đất, tôm, cá chép…để 

quan sát cấu tạo trong…











10 Đưa định nghĩa/khái niệm Khái niệm mô, hệ cơ quan… 

11 Xác định biến, đối chứng 

12 Xác định mức độ chính xác 

của số liệu 

13 Tính toán




năng lực cho HS? Chương trình dạy học định hướng phát 

triển năng lực có những điểm gì khác so với chương trình 

dạy học định hướng nội dung? 

2.1. Cần phải dạy học hướng đến việc hình thành và phát triển 

năng lực cho HS là vì: 

- Chúng ta đang sống trong thời đại với sự bùng nổ của CNTT, do đó: 

+ Thông tin là vô hạn và gần như hoàn toàn miễn phí 

+ Chỉ cần có mạng, mọi người học đều có thể tìm ra câu trả lời nhanh 

hơn bất kì giáo sư nào! 

+ CNTT đã thực sự thay đổi cách dạy và cách học của người dạy và 

người học.









- Vai trò của người dạy: không còn là cung cấp thông tin (rèn luyện 

cho HS khả năng ghi nhớ, tái hiện thông tin càng nhiều càng tốt) vì 

thông tin luôn "miễn phí" và có thể được tiếp cận ở mọi lúc, mọi nơi. 

- Nhiệm vụ của người dạy: Hình thành và phát triển năng lực cho HS 

để có thể có cuộc sống thành công.









2.2. Chương trình dạy học định hướng phát triển năng lực có 

những điểm gì khác so với chương trình dạy học định hướng 

nội dung 

- Chương trình dạy học theo định hướng nội dung hay “định hướng 

đầu vào” có đặc điểm cơ bản là chú trọng việc truyền thụ hệ 

thống tri thức khoa học theo các môn học đã được quy định 

trong chương trình dạy học, chưa chú trọng đầy đủ đến chủ thể 

người học cũng như đến khả năng ứng dụng tri thức đã học 

trong những tình huống thực tế…





nội dung 

- Chương trình dạy học theo định hướng nội dung hay “định 

hướng đầu vào” có đặc điểm cơ bản là chú trọng việc truyền thụ 

hệ thống tri thức khoa học theo các môn học đã được quy định 

trong chương trình dạy học, chưa chú trọng đầy đủ đến chủ thể 

người học cũng như đến khả năng ứng dụng tri thức đã học 

trong những tình huống thực tế… 

- Chương trình dạy học theo định hướng phát triển năng lực hay 

“định hướng kết quả đầu ra” có đặc điểm cơ bản là thực hiện 

mục tiêu phát triển toàn diện các phẩm chất nhân cách, chú 

trọng đến năng lực vận dụng tri thức trong những tình huống 

thực tiễn, nhấn mạnh đến vai trò của người học với tư cách là 

chủ thể của quá trình nhận thức…





nội dung 

- Bảng so sánh một số đặc trưng cơ bản của chương trình định 

hướng nội dung và chương trình định hướng năng lực 

Mục 

tiêu 

giáo 

dục 

CTGD định hướng 

nội dung 

Mục tiêu dạy học được mô tả 

không chi tiết và không nhất 

thiết phải quan sát, đánh giá 

được 


năng lực 

Kết quả học tập cần đạt được mô 

tả chi tiết và có thể quan sát, đánh 

giá được; thể hiện được mức độ 

tiến bộ của HS một cách liên tục





nội dung 



nội dung 

năng lực 

Nội 

Việc lựa chọn nội dung dựa 

Lựa chọn những nội dung nhằm 

dung vào các khoa học chuyên đạt được kết quả đầu ra đã quy 

giáo môn, không gắn với các tình định, gắn với các tình huống thực 

dục huống thực tiễn. Nội dung tiễn. CT chỉ quy định những nội 

được quy định chi tiết trong dung chính, không quy định chi 

CT. 

tiết.





nội dung 

CTGD định hướng nội 

dung 

Phương 

GV là người truyền thụ tri 

pháp thức, là trung tâm của quá 

dạy học trình dạy học. HS tiếp thu 

thụ động những tri thức được 

quy định sẵn. 

CTGD định hướng năng lực 

- GV chủ yếu là người tổ chức, hỗ trợ 

HS tự lực và tích cực lĩnh hội tri thức. 

Chú trọng sự phát triển khả năng giải 

quyết vấn đề, khả năng giao tiếp,…; 

- Chú trọng sử dụng các quan điểm, 

phương pháp và kỹ thuật dạy học tích 

cực; các PPDH thí nghiệm, thực hành





nội dung 

CTGD định hướng nội dung CTGD định hướng năng lực 

Hình Chủ yếu dạy học lý thuyết Tổ chức hình thức học tập đa 

thức 

dạy học 

Đánh 

giá kết 

quả học 

tập của 

HS 

trên lớp học 

Tiêu chí đánh giá được 

xây dựng chủ yếu dựa trên 

sự ghi nhớ và tái hiện nội 

dung đã học 

dạng; chú ý các hoạt động xã 

hội, ngoại khoá, nghiên cứu 

khoa học, trải nghiệm sáng tạo; 

đẩy mạnh ứng dụng CNTT và 

truyền thông trong dạy học 

Tiêu chí đánh giá dựa vào năng 

lực đầu ra, có tính đến sự tiến 

bộ trong quá trình học tập, chú 

trọng khả năng vận dụng các 

tình huống thực tiễn



3. Thế nào là kiểm tra, đánh giá theo định hướng phát triển 

năng lực HS (đánh giá năng lực)? Kiểm tra, đánh giá theo 

định hướng phát triển năng lực HS khác với kiểm tra, đánh 

giá theo chuẩn kiến, thức, kĩ năng (đánh giá truyền thống) 

như thế nào? 

3.1. Thế nào là đánh giá năng lực?



3.1. Thế nào là đánh giá theo năng lực? 

 

 

 

Đánh giá theo năng lực là đánh giá kiến thức, kĩ năng và thái độ trong 

bối cảnh có ý nghĩa. 

Đánh giá theo năng lực không mâu thuẫn với đánh giá kiến thức, kĩ 

năng, được coi là bước phát triển cao hơn so với đánh giá kiến thức, 

kĩ năng. 

Để chứng minh HS có năng lực ở một mức độ nào đó, phải tạo cơ 

hội cho HS được giải quyết vấn đề trong tình huống mang tính thực 

tiễn. Khi đó HS vừa phải vận dụng những kiến thức, kĩ năng đã được 

học ở nhà trường, vừa phải dùng những kinh nghiệm của bản thân 

thu được từ những trải nghiệm bên ngoài nhà trường (gia đình, cộng 

đồng và xã hội).



3.2. So sánh đánh giá năng lực với đánh giá kiến thức, kĩ năng





4.1. Phân biệt bài câu hỏi, bài tập đánh giá kiến thức kĩ năng với 

câu hỏi và bài tập đánh giá năng lực 

CH/BT đánh giá kiến thức, 

kĩ năng 

- Bài tập mang tính hàn lâm 

- Mức độ nhớ, hiểu, vận dụng 

thấp – luyện tập, vận dụng 

trong những tình huống quen 

thuộc 

CH/BT đánh giá 

năng lực 

- Bài tập mang tính thực tiễn 

- HS vận dụng kiến thức, kĩ 

năng trong những bối cảnh cụ 

thể - Vận dụng cao







4.2. Cấu trúc của câu hỏi, bài tập đánh giá năng lực 

- Cấu trúc 2 phần: 

+ Phần I – Thông tin 

Một đoạn thông tin (sách, báo, mạng) 

Mô tả 1 thí nghiệm 

Đưa một kết quả điều tra… 

Có thể có hình ảnh 

Lưu ý: cần có trích dẫn nguồn thông tin, ảnh chụp…








- Cấu trúc 2 phần: 

+ Phần I – Thông tin 

+ Phần II – Hệ thống câu hỏi 

Có thể có 1 – nhiều câu hỏi (TN- TL) 

Có thể sắp xếp theo nhiều mức độ tư duy khác nhau từ nhận 

biết đến phân tích, tổng hợp, đánh giá…(Mức độ từ thấp đến 

cao)








- Cấu trúc 2 phần: phần I – Thông tin, phần II – Hệ thống câu hỏi 

- Ví dụ: 

+ Ví dụ 1: Quan sát hình sau đây ta dễ dàng đoán được nó thuộc 

….. của nguyên phân. 

A. kì trung gian và kì trước 

B. kì trước và kì giữa 

C. kì giữa và kì sau 

D. kì sau và kì cuối









- Ví dụ: 

+ Ví dụ 2: Hình bên nói lên điều gì? Bạn 

hãy chú thích các sự kiện được đánh số 

1 → 9, và giải thích: Do đâu bộ NST 2n 

đặc trưng của các loài sinh sản hữu tính 

lại được duy trì ổn định qua các thế hệ?









- Ví dụ: 

+ Ví dụ 3: Trong ngày sinh nhật, Lan được các bạn tặng rất nhiều 

hoa tươi. Lan rất thích hoa nên đã mang tất cả số hoa đó vào 

phòng ngủ. Tuy nhiên, mẹ của Lan không đồng ý và bảo Lan 

mang số hoa đó ra để ngoài sân, sáng hôm sau mới lại mang 

vào nhà. Lan rất ngạc nhiên, không hiểu tại sao mẹ lại bảo mình 

làm như vậy. Bằng hiểu biết của mình, em hãy giải đáp cho Lan 

thắc mắc đó.








4.3. Quy trình xây dựng câu hỏi/bài tập định hướng năng lực



4.3. Quy trình xây dựng câu hỏi/bài tập định hướng năng lực 

 

 

 

 

 

Bước 1: Lựa chọn chủ đề 

Bước 2: Xác định mạch kiến thức của chủ đề 

Bước 3: Xác định các năng lực có thể được hình thành/phát triển 

cho HS thông qua chủ đề đó. 

Bước 4: Xác định các mục tiêu cụ thể cần đạt khi dạy học chủ đề 

đó; sắp xếp các mục tiêu theo ma trận. 

Bước 5: Xây dựng một số câu hỏi/bài tập để kiểm tra, đánh giá 

ứng với mỗi mục tiêu trong mỗi nội dung của chủ đề Bộ (ngân 

hàng) câu hỏi/bài tập theo chủ đề



4.3. Quy trình xây dựng câu hỏi/bài tập định hướng 

năng lực 

Bước 6: Sắp xếp và đánh số thứ tự cho các CH/BT trong ngân 

hàng 

Bước 7: Điền số thứ tự các câu hỏi/bài tập sau mỗi mục tiêu để 

mô tả ngân hàng câu hỏi mình vừa tạo ra. 

Bước 8: Chỉnh sửa, hoàn thiện bảng ma trận và ngân hàng 

CH/BT.


tập huấn 


Bước 1: Lựa chọn chủ đề (nội môn, liên môn) 

Nội môn: 1 chương hoặc một chủ đề tích hợp theo chiều dọc 

(kiến thức của các bài khác nhau trong cùng một môn học) 

Ví dụ: chủ đề “NST”... 

Liên môn: chủ đề tích hợp ngang (tích hợp kiến thức của 

nhiều môn) 

Ví dụ: chủ đề “Một số bệnh tật thường gặp ở mắt lứa tuổi 

HS THCS”, các chủ đề về ô nhiễm môi trường...


tập huấn 


Bước 1: Lựa chọn chủ đề (nội môn, liên môn) 

 

Cách lựa chọn chủ đề: 

Cách 1: Xây dựng mạch nội dung chủ đề trong chương trình (cơ sở 

khoa học) Vận dụng vào tình hình địa phương như thế nào? 

Ví dụ: Chủ đề “NST” = >giải thích tỉ lệ giới tính ở địa phương... 

Cách 2: Xuất phát từ vấn đề của địa phương Xác định kiến thức 

làm cơ sở khoa học trong chương trình để giải quyết vấn đề đó. 

Ví dụ: Từ một số bệnh tật thường gặp ở mắt của lứa tuổi HS THCS 

như đau mắt đỏ, đau mắt hột, cận thị => “Phòng tránh một số bệnh 

tật thường gặp ở mắt cho lứa tuổi HS THCS”




Bước 2: Xác định mạch kiến thức của chủ đề 

Xác định các bài liên quan đến chủ đề 

Xác định logic cấu trúc kiến thức của cả chủ đề (chỉ rõ phần nào là 

cơ sở khoa học, phần nào là vận dụng thực tiễn) 

Cơ sở khoa học 

Vận dụng thực tiễn 

I….. 

1…. 

II…. 

1…..




Bước 3: Xác định các năng lực có thể được hình thành/phát triển 

cho HS thông qua chủ đề đó. (NL chung và năng lực chuyên 

biệt) 

VD: Năng lực tự học phải phân chia nội dung công việc cụ thể từng 

học sinh 

Thời 

gian 

Nội dung công việc Người thực hiện Sản phẩm 

Ngày 

Buổi 

Công việc gì: điều tra, thu 

thập thông tin, NCTL… 

Cá nhân, nhóm… Văn bản, 

file dữ liệu




Bước 4: Xác định các mục tiêu cụ thể cần đạt khi dạy học chủ đề đó 

(xác định mục tiêu theo từng nội dung của chủ đề); sắp xếp các 

mục tiêu theo ma trận sau:






mục tiêu theo ma trận sau: 

Bảng mô tả các mức độ nhận thức: 

BIẾT: Nhớ lại những kiến 

thức đã học một cách máy 

móc và nhắc lại. 

HIỂU: Khả năng diễn dịch, 

diễn giải, giải thích hoặc suy 

diễn. Dự đoán được kết quả 

hoặc hậu quả. 

Các động từ tương ứng với mức độ Biết: 

xác định, phân loại, mô tả, phác thảo, lấy 

ví dụ, liệt kê, gọi tên, giới thiệu/chỉ ra, 

nhận biết, nhớ lại, đối chiếu. 

Các động từ tương ứng với mức độ Hiểu: 

tóm tắt, giải thích, mô tả, so sánh, 

chuyển đổi, ước lượng, diễn giải, phân 

biệt, chứng tỏ, hình dung, trình bày lại, 

lấy ví dụ.






mục tiêu theo ma trận sau: 

Bảng mô tả các mức độ nhận thức: 

VẬN DỤNG MỨC ĐỘ THẤP: 

Vận dụng những gì đã học vào 

một tình huống quen thuộc đã 

học hay tình huống mới do GV 

gợi ý. 

VẬN DỤNG MỨC ĐỘ CAO: Sử 

dụng những kiến thức đã học 

vào tình huống mới trong thực 

tiễn cuộc sống. 

Các động từ tương ứng thể hiện mức độ 

Vận dụng thấp: giải quyết, minh họa, tính 

toán, diễn dịch, dự đoán, áp dụng, phân 

loại, sửa đổi, đưa vào thực tế , chứng minh 

Các hoạt động liên quan đến mức độ vận 

dụng cao có thể là vẽ biểu đồ, lập dàn ý, 

phân biệt hoặc chia nhỏ các thành phần, 

thiết kế, đặt kế hoạch, tạo hoặc sáng tác, 

biện minh, phê bình hoặc rút ra kết luận.




Bước 5: Trong mỗi nội dung của chủ đề, tương ứng với mỗi 

mục tiêu các mức độ khác nhau (nhớ, hiểu, vận dụng thấp, 

vận dụng cao và các KN/NL cần hướng tới trong chủ đề), 

xây dựng một số câu hỏi/bài tập để kiểm tra, đánh giá sao 

cho thể hiện đúng mục tiêu đó Bộ (ngân hàng) câu 

hỏi/bài tập theo chủ đề. 

- Tự luận 

- Trắc nghiệm



VD: Xây dựng câu hỏi, bài tập đánh giá năng lực HS 

qua chủ đề : 

“Ô nhiễm môi trường nước tại thị trấn Cổ Lễ - Trực 

Ninh – Nam Định” (Bước 1) 

Môn: Sinh học 9, Hóa học 8, Địa lý 8, GDCD 7 


I. Xác định mạch kiến thức của chủ đề: (Bước 2) 

1. Các bài liên quan trong chủ đề: 

- Sinh học 9: 

+ Bài 54. Ô nhiễm môi trường (khái niệm ô nhiễm môi 

trường, các tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm môi trường, 

trong đó có môi trường nước)









I. Xác định mạch kiến thức của chủ đề: 


- Sinh học 9: 

+ Bài 55. Ô nhiễm môi trường (tt) (Các biện pháp hạn chế 

ô nhiễm môi trường, trong đó có môi trường nước). 

+ Bài 58, Sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên (Sử dụng 

hợp lý tài nguyên nước).






Ninh – Nam Định” 





- Hóa học 8: Bài. Nước(Tính chất vật lí và tính chất hóa 

học của nước) 

- Địa lý 8: Bài sông ngòi Việt Nam (Vai trò của sông, ngòi 

Việt Nam)…. 

- GDCD 7: Bài: Bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên 

nhiên (Trách nhiệm của công dân đối với việc bảo vệ 

môi trường).



VD: Xây dựng câu hỏi, bài tập đánh giá năng lực HS qua chủ 

đề : “Ô nhiễm môi trường nước tại thị trấn Cổ Lễ - Trực 





2. Cấu trúc nội dung của chủ đề: 

2.1. Cơ sở khoa học 

- Vai trò của nước đối với đời sống sinh vật. 

- Khái niệm về ô nhiễm môi trường và ô nhiễm môi trường nước. 

- Các tác nhân gây ô nhiễm môi trường nước. 

- Hậu quả của ô nhiễm môi trường nước. 

- Các biện pháp hạn chế ô nhiễm môi trường nước.

Thảo luận các vấn đề cần tìm hiểu 

của khoá tập huấn 

VD: Xây dựng câu hỏi, bài tập đánh giá năng lực HS qua chủ đề : 

“Ô nhiễm môi trường nước tại thị trấn Cổ Lễ - Trực Ninh – Nam 

Định” (Bước 1) 




2. Cấu trúc nội dung của chủ đề: 

2.2. Vận dụng thực tiễn 

- Chỉ ra được những nguồn nước (ao, hồ…) ở khu vực thị trấn Cổ Lễ 

bị ô nhiễm. 

- Phân tích và đánh giá được các tác nhân gây ô nhiễm chủ yếu ở một 

số nguồn nước tại thị trấn Cổ Lễ . 

- Phân tích được hậu quả và thực trạng các bệnh, tật mà người dân 

thị trấn Cổ Lễ đang mắc phải do nguyên nhân chủ yếu từ ô nhiễm 

nguồn nước. 

- Đề xuất được các biện pháp phù hợp để hạn chế ô nhiễm nguồn 

nước tại một số địa bàn ở thị trấn Cổ Lễ .









II. Xác định các năng lực hướng tới của chủ đề (Bước 3) 

1. Các năng lực chung 

2. Các năng lực/kĩ năng chuyên biệt 

III. Bảng mô tả mức độ câu hỏi/bài tập/thực hành thí nghiệm đánh 

giá năng lực của học sinh qua chủ đề (Bước 4)













giá năng lực của học sinh qua chủ đề (Bước 4)

III. Bảng mô tả mức độ câu hỏi/bài tập/thực hành thí 

nghiệm đánh giá năng lực của học sinh qua chủ đề 

(Bước 4) 

VD: Bảng mô tả mức độ câu hỏi/bài tập/thực hành thí nghiệm đánh giá 

năng lực của học sinh cho nội dung: “Khái niệm về ô nhiễm môi trường 

và ô nhiễm môi trường nước” của chủ đề

III. Bảng mô tả mức độ câu hỏi/bài tập/thực hành thí 

nghiệm đánh giá năng lực của học sinh qua chủ đề 

(Bước 4) 

VD: Bảng mô tả mức độ câu hỏi/bài tập/thực hành thí nghiệm đánh giá 

năng lực của học sinh cho nội dung: “Tác nhân gây ô nhiễm môi trường 

nước” của chủ đề




“Ô nhiễm môi trường nước tại thị trấn Cổ Lễ - Trực Ninh – 

Nam Định” (Bước 1) 








giá năng lực của học sinh qua chủ đề (Bước 4) 

IV. Hệ thống câu hỏi/bài tập – thực hành thí nghiệm theo các mức 

độ đã mô tả (Bước 5) 

1. Tự luận 

2. Trắc nghiệm




“Ô nhiễm môi trường nước tại thị trấn Cổ Lễ - Trực Ninh – 

Nam Định” 

IV. Hệ thống câu hỏi/bài tập – thực hành thí nghiệm theo các mức 

độ đã mô tả (Bước 5) 

1. Tự luận 

VD 1: Là một người dân sống trên địa bàn thị trấn Cổ Lễ, em nên có 

những hành động nào để góp phần hạn chế mức độ ô nhiễm 

nguồn nước ở các khu vực sông, ngòi ở nơi đây? 

VD 2: Nhân ngày môi trường 6/5, trường em tổ chức buổi hội thảo báo 

cáo tình hình môi trường địa phương và đề ra các phương pháp 

bảo vệ môi trường. Đóng vai trò là một báo cáo viên, em hãy trình 

bày thực trạng và đề xuất các biện pháp hạn chế ô nhiễm môi 

trường nước ở địa bàn thị trấn Cổ Lễ. 

2. Trắc nghiệm



5. Có những phương pháp nào có thể tổ chức hoạt động học 

tập hướng tới hình thành năng lực cho HS? 

Để hình thành và phát triển năng lực cho HS, cần phải sử dụng 

nhiều phương pháp và hình thức tổ chức dạy học khác nhau. 

Bên cạnh các phương pháp truyền thống, trong dạy học Sinh 

học đặc biệt cần triển khai áp dụng các phương pháp sau để 

hình thành và phát triển năng lực HS: 

5.1. Dạy học dựa trên tìm tòi, khám phá khoa học (dạy học khám 

phá) 

5.2. Dạy học theo phương pháp bàn tay nặn bột (Lamap) 

5.3. Dạy học theo dự án 

5.4. Dạy học giải quyết vấn đề

Nhiệm vụ lớp tập huấn 

Thảo luận và hoàn thiện chủ đề “Ô nhiễm môi trường 

nước tại thị trấn Cổ Lễ - Trực Ninh – Nam Định” Từ 

bước 2 => bước 8 

 

Hoàn thành các chủ đề sau: 

+ Chủ đề 1: Phòng tránh một số bệnh tật thường gặp ở mắt cho HS 

khối 8 ở các trường THCS trên địa bàn huyện Trực Ninh 

+ Chủ đề 2: “Các dạng bài tập liên quan tới các quy luật di truyền của 

Menđen ” 

Lưu ý: cuối HK I nộp về Phong GD=>Sở GD

DẠY HỌC VÀ KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?