Giáo án Hóa 9 (Học kì I) soạn theo định hướng phát triển năng lực học sinh năm học 2017-2018 GV Nguyễn Thị Hoa - Đà Nẵng

https://twitter.com/daykemquynhon 

https://www.facebook.com/daykem.quynhon 

plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn 

https://daykemquynhon.blogspot.com/ 

Giáo án Hóa 9 năm học 2017 - 2018 GV: Nguyễn Thị Hoa – Đà Nẵng 

http://daykemquynhon.ucoz.com 

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / 

Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định 

Ngày soạn: 01/ 9/ 2017 

Tiết 1 ÔN TẬP NỘI DUNG TRỌNG TÂM HÓA 8 

I. MỤC TIÊU BÀI HỌC: 

* Về kiến thức: Giúp học sinh hệ thống lại các kiến thức lý thuyết và bài tập hóa học đã 

học ở lớp 8. 

* Về kĩ năng: Rèn luyện các kỹ năng nhớ lý thuyết, tính toán và giải bài tập hóa học. 

* Về thái độ: Giáo dục lòng yêu thích môn học, ý chí quyết tâm vươn lên học tập hóa học 

tốt hơn. 

* Định hướng phát triển năng lực: Tự học, giải quyết vấn đề, sáng tạo, tự quản lí, giao 

tiếp, hợp tác, sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông, sử dụng ngôn ngữ hóa học, 

tính toán bài tập định lượng. 

II. PHƯƠNG PHÁP : Hoạt động nhóm; đàm thoại. 

III. CHUẨN BỊ: 

GV : Hệ thống câu hỏi, bài tập, phiếu bài tập 

HS: Ôn tập lại các kiến thức ở lớp 8. 

IV. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC: 

1. Kiểm tra bài cũ: Không 

2. Bài mới: 

Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung 

Hoạt động 1: Ôn tập khái niệm và nội dung lý thuyết cơ bản qua bài tập 1. 

– Treo bảng phụ và 

phát phiếu bài tập 

1 cho các nhóm. 

– Nhận phiếu học tập. 

– Thảo luận : Các kiến thức cần vận dụng: 

I. Lý thuyết : 

1. Công thúc chung 

của các hợp chất : 

– Gợi ý cho nhóm Qui tắc hóa trị: , 

thảo luận: Để làm Thuộc kí hiệu các nguyên tố, công thức Oxit: 

được bài tập trên các gốc axit, hóa trị các nguyên tố và gốc. 

RxOy 

phải sử dụng kiến Muốn phân loại được các hợp chất trên, ta Hoặc R2Oy 

thức nào? phải nhớ các khái niệm oxit, axit, bazơ, Axit: 

muối. 

HxA 

– Học sinh hoàn thành bài tập 1. 

Tên gọi Công thức Phân Bazơ: M(OH)y 

– Sau khi học sinh 

loại 

nêu ý kiến, giáo Na ricacbonat Na2CO3 Muối Muối: 

viên yêu cầu các Đồng(II) oxit CuO Oxitbaz 

MxAy 

em hoàn thành bài 

ơ 

tập 1. 

Axit clohidric HCl Axit 

atrihidroxit N OH Bazơ 

Lưu huỳnh dioxit SO2 Oxit axit 

Bari Sunfat BaSO4 Muối 

Sắt(III) hidroxit Fe(OH)3 Bazơ 

Axit Sufuhidric H2S Axit 

a b 

A x 

By 

a . x = b. 

y 

DIỄN ĐÀN TOÁN - LÍ - HÓA 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN 

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM 

HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO) 

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/ 

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN 

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú 

1 

www.facebook.com/daykemquynhonofficial 

www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial






Chì(II) Nitrat Pb(NO3)2 Muối 

Axit Sunf ric H2SO4 xit 

Hoạt động 2: Ôn lại các công thức thường dùng. 

– Yêu cầu các – Thảo luận nhóm (3 phút). 2. Các công thức thường dùng. 

nhóm học sinh – Các công thức thường 

m 

m 

n = → m = n. 

M → M = 

hệ thống lại dùng: 

M 

n 

công thức 

m 

m 

V 

n = → m = n. 

M → M = n 

M 

n 

khí 

= → V = n.22,4 

thường dùng 

22,4 

V 

n .22,4 

làm bài tập. 

khí 

= → V = n 

M 

A 

M 

A 




– Yêu cầu đại 

diện nhóm trình 

bày 

22,4 

M 

A 

d 

A / B 

= ; d 

A / kk 

= 

M 

B 

M 

29 

n n 

CM = → V = → n = CM 

. V 

V C 

mct 

C % = 100 % 

m 

dd 

M 

Hoạt động 3: Ôn lại một số dạng bài tập cơ bản ở lớp 8. 

A 

d 

A / B 

= = 

M 

; d 

A / kk 

B 

– Đưa bài tập 2 & 3 lên bảng. 

– Chú ý. II. Bài tập : 

– Gọi học sinh nhắc lại các bước làm 

Bài tập 2: 

chính 

– Trả lời: 

Bài tập 2: 

các bước 

Tính % các nguyên tố trong NH4NO3 tính theo 

Bài tập 3: Hợp chất A có M là 142g. công thức 

% về khối lượng của các nguyên tố trong hóa học: 

A là:%Na = 32,39%%S = 22,54% ; còn + Tính 

lại oxi Hãy xác định công thức của A. khối 

Bài tập về nhà 

lượng Bài tập 3: 

Bài tập 4: Hòa tan 2,8g Fe bằng dd mol. Giả sử công thức A là NaxSyOz. 

HCl 2M vừa đủ. 

+ Tính % Ta có: 

a. Tính Vdd HCl cần dùng. 

các 

b. Tính V khí thoát ra (đkc). 

nguyên 

c. Tính CM dd thu được(coi Vdd không tố. 

Vậy A là 

đổi) 

Bài tập 5: Hòa tan m1 gam bột Zn cần Giả sử 

dùng vừa đủ m2 gam dd HCl. Phản ứng công thức Na2SO4 

kết thúc, thu được 0,896l khí (đkc). của (A) là 

a. Tính m1 và m2. 

NaxSyOz. 

b. Tính nồng độ % dd sau phản ứng. 

4. Kiểm tra – đánh giá: 

5. Hướng dẫn học ở nhà: Xem trước bài Tính chất hóa học của axit. Một số oxit quan 

trọng 

V. RÚT KINH NGHIỆM: 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

29 

n n 

CM = → V = → n = CM 

. V 

V C 

mct 

C % = 100 % 

m 

M 

dd 

NH4NO3 

M 

= 80( g) 

28 

% N = 100% 

= 35% 

80 

4 

% H = 100% 

= 5% 

80 

48 

% O = 100% 

= 60% 

80 

23x 

100% 

= 32,39% → x = 2 

142 

32y 

100% 

= 22,54% → y = 1 

142 

16z 

100% 

= 45,07% → z = 4 

142 






............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 


2 








Tiết 2 






* Về kiến thức: 

Những tính chất hóa học của oxit bazơ, oxit axit và những PTHH tương ứng . 

Cơ sở để phân loại oxit axit và oxit bazơ là dựa vào tính chất hóa học của chúng. 

* Về kĩ năng : Vận dụng tính chất hóa học của oxit để giải các bài tập định tính và định 

lượng. 

* Về thái độ : Giúp học sinh yêu thích môn hóa học 




II. PHƯƠNG PHÁP : Hoạt động nhóm; thực hành; đàm thoại. 


- GV: Dụng cụ : giá ống nghiệm, ống nghiệm, kẹp gỗ, cốc thủy tinh, ống hút. 

Hóa chất: CuO, CaO, H2O, dung dịch HCl, quỳ tím. 

- HS:Xem bài trước. 


1. Kiểm tra bài cũ: Không 



Hoạt động 1: Tìm hiểu tính chất hóa học của oxit. 

? Nhắc lại oxit axit và oxit bazơ.? 

** HDHS thí nghiệm: 1& 2 

? Hãy quan sát, kết luận và viết 

PTHH? 

– Nhắc lại khái 

niệm oxit axit 

và oxit bazơ. 

– TN quan sát, 

nhận xét hiện 

I. Tính chất hh của oxit: 

1. Tính chất hh của oxit bazơ: 

a. Một số oxit bazơ + nước dung 

dịch bazơ (kiềm). 

1. Cho vào (1) bột CuO & (2) tượng: CaO( r) + H2 O( l) 

→ 

mẫu CaO. 

1• Ở (1) không 

• Thêm 2 – 3 ml nước cất. hiện tượng, ở 

Ca( OH ) 2(dd) 

• Dùng ống hút nhỏ chất lỏng có (2) vôi sống 

b. Oxit bazơ + dd axit muối + 

trong 2 ống trên vào 2 mẫu giấy nhão ra, tỏa 

nước. 

quỳ tím. 

nhiệt, quỳ tím 

– Lớp 9:gặp oxit bazơ + nước ở xanh. CuO( r) 

+ HCl → 

điều kiện thường : Na2O, CaO, – K/luận: 1.a. 

CuCl 

K2O, BaO,… viết PTHH. 2• Bột CuO 

2( ddxl ) 

+ H2O 

2. Cho vào (1) bột CuO & (2) 

mẫu CaO. 

• Nhỏ 2 – 3 ml dd HCl vào lắc 

đen tan dd 

xanh lam. 

• Bột CaO 

c. Một số oxit bazơ + oxit axit 

muối. 

nhẹ. 

trắng tan dd BaO( r ) 

+ CO2( k ) 

→ BaCO3( r ) 







3 








– Thông báo thực nghiệm : một trong suốt. 

số oxit bazơ: CaO, BaO, Na2O, – Viết PTHH 2. Tính chất hóa học của oxit axit. 

K2O,… + oxit axit muối. - K/luận: 1.b. a. Nhiều oxit axit (trừ SiO2) + nước 

?Viết PTHH 

dung dịch axit. 

**Gọi học sinh viết PTHH: P2O5, - K/luận: 2.a. P2 O5( r) + 3H 2 

O( l) → 2H3PO4( dd ) 

SO2, SO3 tác dụng với H2O. 

b. Oxit axit + dung dịch bazơ 

– Từ đó rút ra kết luận gì? – Trả lời: trên muối + nước. 

* Lưu ý trừ SiO2 

mặt xuất hiện CO2( kk ) 

+ Ca( OH ) 

2 

→ 

– Liên hệ thực tế: Nước vôi trong lớp ván trắng, 

CaCO3( r) + H 

2 

O( l) 

để lâu ngày trong kk có hiện lâu ngày lắng 

tượng gì? Viết phương trình HH? xuống đáy. * Oxit axit + dung dịch bazơ 

– Thông báo: oxit axit: SO2, - K/luận: 2.b. muối axit 

P2O5,… cũng có phản ứng tương – So sánh 

tự. 

c. Oxit axit + một số oxit bazơ 

– Từ đó, em rút ra kết luận gì? 

muối. 

* Bổ sung phản ứng tạo muối 

axit. 

- Trả lời 2.c. 

? Oxit axit còn có tính chất hóa giống 1.c. 

học nào khác nữa? 

? So sánh tính chất hóa học của 

oxit axit và oxit bazơ? 




SO + Ca( OH ) →Ca( HSO ) 

2( k ) ( dd ) 3 2(dd) 

CaO + CO →CaCO 

2 

( r ) 2( k ) 3( r ) 

Hoạt động 2: Khái quát về sự phân loại oxit. 

– Giới thiệu 4 loại oxit. 

– Gọi học sinh đọc sgk và cho ví 

dụ. 

Lồng ghép giáo dục yêu thích 

môn học . Vai trò và ứng dụng 

oxit trong cuộc sống . 

– Chú ý và ghi 

bài. 

– Đọc sgk cho ví 

dụ. 

II.Khái quát về sự phân loại oxit 

theo tính chất hóa học : 

1. Oxit bazơ: Na2O, MgO… 

2. Oxit axit: CO2, SO2,... 

3. Oxit lưỡng tính: Al2O3 , ZnO , 

4. Oxit trung tính: CO, NO 


Bài tập 1. Cho : K2O, Fe2O3, P2O5. Hãy gọi tên, phân loại và cho biết oxit nào td với: 

nước; dd H2SO4 (l); dd NaOH . Viết PTHH? 

5. Hướng dẫn học ở nhà: 

- Làm bài tập 1, 2, 3, 4, 5, 6 trang 6 / SGK và xem trước bài “Một số oxit quan trọng” 

- Bài tập 2 (về nhà): Để hòa tan hoàn toàn 2,4 g một oxit kim loại hóa trị II cần dùng 10 g 

dd HCl 21,9%.Hỏi đó là oxit của kim loại nào? 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 






4 








Tiết 3 

Ngày soạn: 8 /9 /2017 






- Những tính chất hóa học của canxioxit , các ứng dụng của canxioxit. 

- Phương pháp điều chế CaO trong phòng thí nghiệm và trong công nghiệp. 

* Về kĩ năng: Viết phương trình HH của CaO và khả năng làm các bài tập hóa học. 

* Về thái độ : Giúp học sinh hứng thú với môn học 




II. PHƯƠNG PHÁP: Đàm thoại, trực quan, hoạt động nhóm. 


- GV: + Hóa chất: CaO, dung dịch HCl, dung dịch H2SO4 loãng, CaCO3, dd Ca(OH)2. 

+ Dụng cụ: Ống nghiệm, cốc thủy tinh, đũa thủy tinh. 

+ Tranh ảnh lò nung vôi trong công nghiệp và thủ công. 

- HS: Sưu tầm tư liệu về nghề sản xuất vôi ở địa phương. 


1. Kiểm tra bài cũ và chữa bài tập: 

Trình bày tính chất hóa học của oxit bazơ? Viết phương trình hóa học? 

Bài tập 1 phần củng cố tiết 2? 



Hoạt động 1: Tìm hiểu tính chất lý, hóa của CaO. 

- Từ bài 1, khẳng định CaO 

là oxit bazơ. 

- Yêu cầu HSQS một mẫu 

CaO và đọc thông tin SGK, 

nêu tính chất vật lý cơ bản 

của CaO? 

- Giới thiệu cách tiến hành 

nghiên cứu một số thí nghiệm 

minh họa tính chất hóa học 

của CaO. 

• TN 1: Nhỏ từ từ nước vào 

- Nghe. 

- Quan sát và trả lời: 

1. 

- Nghiên cứu theo 

nhóm. 

- Hiện tượng: tỏa nhiệt, 

sinh ra chất rắn màu 

trắng, tan ít trong nước. 

- K/luận: 2.a. 

A- CANXI OXIT (vôi sống) 

CaO : 

I. Tính chất : 

1. Tính chất vật lý. 

– Là chất rắn, màu trắng, nóng 

chảy ở nhiệt độ rất cao 

(2585 0 C). 

2. Tính chất hóa học. 

a. Canxi oxit + nước dung 

dịch canxi hidroxit 

mẩu CaO. 

* Cung cấp thêm: Chú ý khi 

thực hiện phản ứng tôi vôi. 

Ca(OH)2 tan ít , phần tan tạo 

thành dd bazơ. CaO hút ẩm 

mạnh nên được dùng để làm 

khô nhiều chất. 

• TN 2: Nhỏ từ từ dd HCl vào 

- Nghe và ghi bổ sung. 

- Hiện tượng: CaO tan 

trong dd HCl, tỏa nhiệt. 

- K/luận: 2.b. 

- Tính chất này, để khử 

chua đất trồng (NN), xử 

lý nước thải (CN), ... 

CaO + H O → Ca( OH ) 

( r ) 2 ( l) 2( dd ) 


Ca(OH)2 tan ít trong nước, phần 

tan tạo thành dung dịch bazơ. 

b. Phản ứng của canxioxit với 

axit: 

Canxi oxit + dd axit muối 

canxi + nước. 






5 








mẩu CaO. 

CaO + 2HCl → CaCl2 + H 

2O 

- Chú ý, viết phương 

trình hh và kết luận 2.c. 




?Tính chất này có ứng dụng 

gì trong nông nghiệp? Công 

nghiệp? 

- Thông báo: Để CaO trong 

không khí CaO hấp thụ CO2 

Canxicacbonat. 

? Viết phương trình hh? 

Lồng ghép giáo dục sử 

dụng chất CaO tiết kiệm, 

đúng mục đích, an toàn và 

môi trường 

c. Phản ứng của canxioxit với 

oxit axit. 

Canxi oxit + oxit axit muối 

canxi. 

CaO + CO → CaCO 

( r ) 2( k ) 3( r ) 

Hoạt động 2: Ứng dụng của CaO. 

- Theo em CaO có những 

ứng dụng gì? 

*GV giải thích rõ và giáo 

dục môi trường em 


II. Ứng dụng : 

– Dùng trong luyện kim và làm nguyên 

liệu cho công nghiệp hóa học. 

– Khử chua, xử lý nước thải, sát trùng … 

Hoạt động 3: Sản xuất CaO. 

? Nguyên liệu để sản xuất 

canxioxit? 

Tự đọc 

thông tin và 

III. Sản xuất : 

* Nguyên liệu là đá vôi, chất đốt là than 

củi, dầu, khí, … 

Yêu cầu hs viết các PTHH trả lời. 

? 

* Các phản ứng: 

Viết PTHH 

GV chốt lại kiến thức. 


Yêu cầu HS đọc phần ghi nhớ, giải bài tập 1 trang 9/ SGK 

- Phát phiếu bài tập cho học sinh: 

Ca( 

OH) 

2 

 

0 

t 

CaCl 

2 

CaCO3 

⎯⎯→ CaO → 

Ca( 

NO3 

) 

2 

 

CaCO3 

o 

 

t 

C + O2 ⎯⎯→ CO2 

 

CaCO ⎯⎯→ CaO + CO 

o 

t 

3( r) ( r) 2( k ) 

- Bài tập1: 8g oxit kim loại R hóa trị II tác dụng vừa đủ với 200 ml dd H2SO4 1M. Xác 

định công thức oxit. 


- Làm bài tập 2, 3, 4 trang 9 / SGK và xem phần còn lại của bài. 

- Bài tập 2(về nhà): Hòa tan 8 gam MgO cần vừa đủ 200ml dung dịch HCl có nồng độ CM. 

.Viết phương trình hh. Và tính CM của dung dịch HCl đã dùng. 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 





............................................................................................................................................................................................................................................................... 


6 












Tiết 4 


* Về kiến thức: Các tính chất của SO2. Các ứng dụng của SO2 và phương pháp điều chế 

SO2 trong phòng thí nghiệm và trong công nghiệp 

* Về kĩ năng: Viết phương trình HH và làm các bài tập tính toán theo phương trình hóa 

học 

* Về thái độ : Giúp học sinh hứng thú với môn học 




II. PHƯƠNG PHÁP: Đàm thoại, hoạt động nhóm 


GV : bảng phụ 

HS : ôn kiến thức, bảng phụ, bút lông 


1. Kiểm tra bài cũ: Hoàn thành chuỗi phản ứng bằng phương trình hóa học 



Hoạt động 1: Tính chất của SO2. 

- Giới thiệu: tính 

chất vật lý SO2 

- Từ bài 1, biết 

SO2 có tính chất 

hóa học của oxit 

axit. 

? Nêu tính chất hh 

của SO2 và viết 

PTHH. 

– Nghe và ghi. 

– Nhắc lại và viết 

PTHH : 

• Tác dụng với 

nước. 

2.a. 


1. Tính chất vật lý: là chất khí không màu, 

mùi hắc, độc, nặng hơn không khí. 

2. Tính chất hóa học: 

a. Lưu huỳnh đioxit + nước dung dịch axit 

sunfurơ. 

- SO2 là chất khí 

b. 

độc gây hại đến • Tác dụng với dung * Lưu huỳnh đioxit + dung dịch bazơ 

sức khỏe con dịch bazơ. muối sunfit + nước. 

người. 

2.b. 

SO + Ca( OH ) → CaSO + H O 

– Gọi học sinh 

đọc sản phẩm tạo 

thành. 

- SO2 là chất gây 

ô nhiễm không 

• Tác dụng với oxit 

bazơ. 

2.c. 

– Gọi tên sản phẩm: 

H2SO3: Axit 

SO + H O → H SO 

2( k ) ( l) 2 3( dd ) 

2 

2( k ) ( dd ) 3( r) 2 ( l) 

2 

* Lưu huỳnh đioxit + dung dịch bazơ 

muối hiđro sunfit 

SO + Ca( OH ) → Ca( HSO ) 



2( k ) ( dd ) 3 2(dd) 

2 

c. Lưu huỳnh đioxit + oxit bazơ muối sunfit 

SO2 + BaO BaSO3 




7 


www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial 

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM






khí là một trong Sunfurơ 

những nguyên CaSO3:Canxi 

nhân gây mưa Sunfuric 




axit. 

BaSO4: Bari Sunfit. 

Hoạt động 2: Ứng dụng và điều chế SO2. 

– Yêu cầu học sinh tự đọc thông tin và 

cho biết ứng dụng của SO2. 

- Chốt lại kiến thức. 

III. 

* Giới thiệu 1. Cách điều chế SO2 trong 

phòng thí nghiệm: muối Sunfit + axit 

(dd HCl, H2SO4). 

? SO2 thu bằng cách nào? Cách đẩy 

nước hay đẩy không khí (úp hay ngửa 

bình thu), giải thích? 

* Giới thiệu 2. Cách điều chế SO2 trong 

công nghiệp. 

• Đốt S trong không khí. 

• Đốt quặng Pirit sắt. 

? Viết PTHH? 

Lồng ghép giáo dục sử dụng chất SO2 

tiết kiệm, đúng mục đích, an toàn 

Trong sản xuất công nghiệp, SO2 là mối 

hiểm họa về ô nhiễm khí quyển. 

– Tự thu thập 

thông tin về 

ứng dụng SO2 

→ II. 

–Trả lời: 

SO2 thu 

bằng cách đẩy 

không khí 

(ngửa bình 

thu). Vì SO2 

nặng hơn 

không khí. 

Không thu 

bằng cách đẩy 

nước vì SO2 

tác dụng với 

nước. 

→ III. 

– Viết PTHH 

II. Ứng dụng: 

– Sản xuất H2SO4. 

– Tẩy trắng bột gỗ trong công 

nghiệp giấy. 

– Chất diệt nấm, mốc... 

III. Điều chế: 

1. Trong phòng thí nghiệm: 

muối sunfit + dd axit (HCl, 

H2SO4 loãng) 

Na SO 

+ H SO 

2 3( r) 2 4( dd ) 

→ Na SO + SO + H O 

2 4( dd ) 2( k ) 2 

2. Trong công nghiệp: 

– Đốt S trong không khí: 

S + O ⎯⎯→ SO 

t 

( r) 2( k) 2( k) 

Đốt quặng pirit sắt. 

o 

o 

t 

2( r) + 

2( k) ⎯⎯→ 

2 3( r) + 

2( k) 

4FeS 11O 2Fe O 8SO 


- Phát phiếu học tập cho học sinh: Hoàn thành sơ đồ chuyển hóa sau: 

CaCO 

3 

→ CaO → CaSO 

3 

→ SO 

2 

H 

2SO 

 

→ K 

2SO 

BaSO 

- Bài tập 1:Cho 8g SO2 tác dụng được với nước thu được 250ml dung dịch axit. 

a. Tính nồng độ mol của dung dịch axit thu được. 

b. Dẫn toàn bộ lượng khí trên đi qua 800 ml dung dịch Ca(OH)2 0,1 M .Tính m kết tủa ? 


Làm bài tập 1, 2, 3, 4, 5, 6 trang 11/SGK và xem trước bài “Tính chất hóa học của axit” 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 

3 

3 

3 






8 









Tiết 5 





* Về kiến thức: Các tính chất hóa học chung của axit. 

* Về kĩ năng : 

- Viết được PTHH của axit, phân biệt dd axit với dd bazơ, dd muối. 

- Làm bài tập tính theo phương trình hóa học. 

* Về thái độ: Giúp học sinh ý thức giữ gìn và cẩn thận với hóa chất đồng thời say mê bộ 

môn hóa học. 




II. PHƯƠNG PHÁP: Đàm thoại, thực hành. 


- GV: Dụng cụ thí nghiệm: ống nghiệm, kẹp gỗ, ống hút, giá ống nghiệm. 

Hóa chất: dd HCl, H2SO4 loãng, Zn hoặc Al, dd CuSO4, dd NaOH, Fe2O3, quỳ tím. 

- HS: Ôn lại định nghĩa axit 


1. Kiểm tra bài cũ: Hoàn thành chuỗi phản ứng bằng phương trình hóa học 



Hoạt động 1: Tính chất hóa học của axit: 

- HDHSTN và quan sát, nêu 

nhận xét, viết các PTHH kết 

luận: 

TN1- Nhỏ một giọt dd HCl vào 

mẫu giấy quỳ tím. 

* Lưu ý: Tính chất này giúp 

chúng ta nhận biết dung dịch 

axit. 

- Bài tập 1: Trình bày PP hóa 

học để phân biệt các dd NaCl, 

NaOH, H2SO4. 

TN2: Cho vào ống (1) một 

– Các nhóm làm thí 

nghiệm, quan sát và nêu 

nhận xét: 

1- Quỳ tím → đỏ. 

- K/luận: 1. 

– Làm bài tập 1: Lần 

lượt nhỏ các dd vào 

mẫu giấy quỳ tím. 

Quỳ tím đỏ: dd 

H2SO4. 

Quỳ tím xanh: dd 

NaOH. 

Quỳ tím không đổi màu 

I. Tính chất hóa học : 

1. Dung dịch axit làm đổi 

màu chất chỉ thị màu. 

• Dung dịch axit làm chuyển 

màu quỳ tím thành đỏ. 

2. Dung dịch axit + nhiều 

kim loại muối + khí H2. 

viên Zn; ống (2): mẫu dây là dd NaCl. 

Zn + 2HCl 

→ ZnCl 

2 

+ H 

2 

 

đồng. Nhỏ 1 – 2ml dd HCl vào 

hai ống. 

- TN2: (1) Có bọt khí, 3. Dung dịch axit + bazơ 

* Lưu ý: kim loại trước H trang viên Zn tan dần. muối + nước. 

53/sgk 

(2) không hiện tượng H 

2 

SO4(dd) + Cu( OH ) 

2( r ) 

- Lưu ý tiếp: axit HNO3(đ), - K/luận: 2. 

H2SO4(đ) + nhiều kim loại 

→ CuSO4(dd) + 2H2O 

nhưng không giải phóng H2. - TN3: (1) Cu(OH)2 bị 







9 








- TN3: Cho vào (1): Cu(OH)2; hòa tan tạo dd xanh lam. 2NaOH 

+ H2SO4 

(2): NaOH (có phenolphtalein) (2) dd NaOH có phenol 

→ Na2SO4 + 2H2O 

màu hồng. 

từ màu hồng trở về 

Cho thêm vào 2 ống dd không màu. 

4. Dung dịch axit + oxit bazơ 

H2SO4. 

– Kết luận: 3. 

muối và nước. 

- Giới thiệu: Phản ứng giữa axit – Nhắc lại và viết 

6HCl 

+ Fe2O3( r) 

→ 

với bazơ gọi là phản ứng trung phương trình HH 

hòa. 

– Kết luận: 4. 

FeCl3(dd) + 3H2O 

? Nhắc lại tính chất oxit bazơ + → 5. 

axit và viết PTHH? 

H2SO4 + BaCl2 

→ 5. Dung dịch axit + dung 

- Giới thiệu 5. Ngoài ra, axit BaSO4 + 2HCl 

dịch muối-> axit mới + muối 

còn tác dụng được với muối (sẽ 

mới 

học ở bài 9). 

( sản phẩm phải có chất khí 

? Các em đã biết phản ứng dd 

hoặc chất rắn) 

axit + dd muối ở lớp 8? 

Lồng ghép giáo dục yêu thích 

môn học . Vai trò và ứng dụng 

axit trong cuộc sống . 




Hoạt động 2: II. Axit mạnh và axit yếu:(SGK) 


- Trình bày tính chất hóa học của axit. Minh họa bằng phương trình hh? 

- Viết PTHH khidd HCl lần lượt +: magiê , sắt (II) hydroxit ,. kẽm oxit , nhôm oxit. 

- Bài tập: Lấy 100 ml dd hỗn hợp HCl và HNO3 cho tác dụng với Zn lấy vừa đủ. Sau 

phản ứng thu được 5,6 lít khí (đktc) . 

a) Xác định m của các axit trong hỗn hợp đầu. 

b) Tính nồng độ mol các axit trong hỗn hợp đầu 

4. Hướng dẫn học ở nhà: Làm bài tập 1, 2, 3, 4 trang 14 (SGK) và xem trước bài “ Một 

số axit quan trọng”. 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 







10 









Tiết 06 





* Về kiến thức: Các tính chất hóa học của axit HCl, axit H2SO4(l). Cách viết đúng các 

phương trình HH thể hiện tính chất hóa học chung của axit. 

* Về kĩ năng: Viết PTHH . Vận dụng những tính chất của axit HCl, H2SO4(l) trong việc 

giải các bài tập định tính và định lượng.. 


môn hóa học 




II. PHƯƠNG PHÁP: Đàm thoại, hoạt động nhóm, thực hành. 


GV: Dụng cụ: giá ống nghiệm, kẹp gỗ, cốc thủy tinh, đũa thủy tinh. 

Hóa chất: dung dịch. 

HS: bảng phụ, bút lông 


1. Kiểm tra bài cũ: 

- Nêu tính chất hóa học chung của axit? Viết phương trình minh họa. 

- Gọi HS2 chữa bài tập 3 trang 14 (SGK). 



Hoạt động 1: Axit Clohyđric. (giảm tải) 

A. Axit clohyđric : 

+ Cho HS đọc SGK 

A. 

Đọc sgk 

1. 

1. Tính chất : (sgk) 

a- Tính chất vật lí: 

Dd khí hiđro trong nước gọi là axit clohiđric . Dd 

? Nhắc lại tính chất hóa 

học của axit? 

Trình 

bày tính 

axit clohiđric đậm đặc là dd bão hòa có nồng độ tối 

đa là khoảng 37% 

b- Tính chất hóa học: Axit clohyđric có đầy đủ 

? Trình bày tính chất 

hóa học của axit 

clohyđric ? 

- Yêu cầu học sinh viết 

lại các tính chất và 

minh họa bằng PTHH 

chất hóa 


tính chất hóa học của axit : 

+ Đổi màu chất chỉ thị. 

+ Tác dụng với kim lọai: Al, Zn, … 

+ Tác dụng với bazơ: 

+ Tác dụng với oxit bazơ: 

+ Tác dụng với muối ( sản phẩm phải có chất khí 

hoặc chất rắn) 

+ Bổ sung: điều chế , 

nhận biết. 

2. Đọc 

sgk 

2. Ứng dụng:(sgk) 

3. Điều chế : 


- Bài tập : Để tung hòa 

200 ml dd HCl 0,2M 

+Ghi nội 

dung bổ 

H2 + Cl2 -> 2HCl(k) 

NaCl + H2SO4 -> Na2SO4 + HCl (k) 

HCl (k) + H2O -> HCl (dd) 






11 








cần bao nhiêu ml dd sung 4. Nhận biết : thuốc thử: 

NaOH 0,1M. Tính nồng 3. & 4. - Quì tím 

độ mol của dd muối - Làm - Dd muối AgNO3 

sinh ra ? 

bài tập: 




Hoạt động 2: Axit Sunfuric loãng. 

- Quan sát, 

đọc SGK và 

nêu tính chất 

vật lý 

- Nhận xét: 

H2SO4(đ) dễ 

tan trong 

nước và tỏa 

rất nhiều 

nhiệt. 

- Yêu cầu học sinh quan sát lọ 

đựng H2SO4(đ) và đọc nội dung 

SGK, nêu tính chất vật lý? 

- HD và làm thí nghiệm pha loãng 

H2SO4(đ), yêu cầu học sinh nhận 

xét. 

- Chú ý khi pha loãng axit 

H2SO4(đ) 

- Nêu: H2SO4(l) có đầy đủ tính 

chất hóa học của axit mạnh. 

? Trình bày tính chất hóa học của 

axit sunfuric ? 

- Yêu cầu học sinh viết lại các tính 

chất và minh họa bằng PTHH 

Lồng ghép giáo dục sử dụng chất 

HCl, H2SO4 tiết kiệm , đúng mục 

đích , an toàn 

Trình bày: 

B. Axit Sunfuric : 

I. Tính chất vật lý: 

– Là chất lỏng sánh, không màu, nặng 

gần gấp hai lần nước (d = 1,83), 

không bay hơi, tan dễ dàng trong 

nước và tỏa rất nhiều nhiệt. 

Muốn pha loãng H2SO4 (đ) phải rót 

từ từ axit đặc vào nước rồi khuấy đều. 

II. Tính chất hóa học: 

1- Axit Sunfuric loãng: 

Axit Sunfuric loãng có đầy đủ tính 

chất hóa học của axit : 

+ Đổi màu chất chỉ thị. 

+ Tác dụng với kim lọai: Al, Zn, … 

+ Tác dụng với bazơ: 

+ Tác dụng với oxit bazơ: 

+ Tác dụng với muối ( sản phẩm phải 

có chất khí hoặc chất rắn) 


- Chứng minh rằng: HCl, H2SO4(l) có đầy đủ tính chất hóa học của một axit 

- Hoàn thành chuỗi phản ứng: 

HCl → SO 

2 

→ SO 

3 

→ H 

2 

Na2SO4 

 

SO4 

→ ZnSO4 

BaSO 

- Bài tập 1: Tính thể tích dd HCl 29,2% có D = 1,25 g/ml cần dùng để trung hòa vừa đủ 

200 ml dd NaOH 2 M . Tính CM của chất tan trong dd thu được (không thay đổi thể tích). 


- Làm bài tập 1 trang 19 SGK và xem tiếp bài “ Một số axit quan trọng”. 

- Bài tập 2(về nhà): Cho 17,76g hổn hợp CaO và Fe2O3 hòa tan hoàn toàn trong 200ml 

dung dịch HCl 3,3M. Tính thành phần % các oxit trong hổn hợp. 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 


4 






12 








Ngày soạn: 22/9 /2017 

Tiết 07 





* Về kiến thức: H2SO4 đặc có những tính chất hóa học riêng. Cách nhận biết H2SO4 và 

các muối Sunfat. Các nguyên liệu và công đoạn sản xuất H2SO4 trong công nghiệp. 

* Về kĩ năng: Viết PTHH, phân biệt các lọ hóa chất mất nhãn, làm bài tập định lượng 

của bộ môn. 


môn hóa học. 




II. PHƯƠNG PHÁP: Quan sát, hoạt động nhóm 


GV: Dụng cụ thí nghiệm: Giá ống nghiệm; ống nghiệm, kẹp gỗ, đèn cồn, ống hút. 

Hóa chất: dd H2SO4 (đ) và loãng, Cu, dd BaCl2, Na2SO4, HCl, NaCl, NaOH. 

HS: Xem bài trứơc. 


1. Kiểm tra bài cũ: Hoàn thành chuỗi phản ứng phần củng cố tiết 6 



Hoạt động 1: Tính chất hóa học của H2SO4(đ). 

- TN1: 

• Cho vào 2 ống một ít lá 

đồng. 

• Cho vào(1) 1ml dd 

H2SO4(l). 

• Cho vào (2) 1ml H2SO4 đặc. 

• Đun nhẹ cả hai ống 

? Nêu hiện tượng và nhận xét 

, viết PTHH? 

- Bổ sung: H2SO4 đặc còn + 

nhiều kim loại khác muối 

sunfat, không giải phóng H2. 

– Quan sát và nhận xét: 

- Hiện tượng: Ở (1) không 

hiện tượng. Ở (2) có khí 

mùi hắc, dd có màu xanh 

lam 

H2SO4 đặc nóng + Cu 

tạo ra SO2 và dung dịch 

CuSO4. 

- Kết luận 2.a. 

- Hiện tượng: đường 

trắng dần sang vàng, nâu, 

2. Axit Sunfuric đặc có 

những tính chất hóa học 

riêng . 

a. Tác dụng với kim loại: 

Axit Sunfuric đặc + nhiều 

kim loại muối sunfat, + 

nước + sản phẩm khử (SO2, 

S, H2S, …) 

Cu(r)+H2SO4(đnóng) 

CuSO4(dd) + SO2(k) + H2O(l) 

- TN2: Cho vào cốc thủy tinh 

một ít đường. Rồi cho H2SO4 

tạo lớp xốp đen, bị đẩy 

lên khỏi miệng cốc, tỏa b. Tính háo nước . 

(đ) vào. ? Quan sát và nhận 

xét hiện tượng? Giải thích 

hiện tượng 

- Lưu ý: hết sức thận trọng 

khi sử dụng H2SO4 đặc 

- Có thể viết thư bí mật bằng 

dd H2SO4 loãng. Khi đọc thì 

hơ nóng hoặc dùng bàn là. 

nhiều nhiệt. 

- Giải thích: Chất rắn màu 

đen là C. Sau đó C phản 

ứng với H2SO4 đặc sinh ra 

SO2, CO2 gây sủi bọt 

trong cốc làm C dâng lên 

khỏi miệng cốc. 

- Kết luận 2.b. 

H 2SO4đ 

C12H 

22O11 

⎯⎯⎯→ 

11H 

2 

O + 12C 







13 








- Quan sát và nêu ứng dụng: II. Ứng dụng: ( sơ đồ SGK) 

• Dùng trong công nghiệp luyện kim… 

- Chú ý. 

• Dùng trong sản xuất tơ sợi… 

• Nguyên liệu: 

III. Sản xuất 

• Các công đoạn chính: • Nguyên liệu: S hoặc FeS2 , không khí , oxi, nước. 

• Các công đoạn chính: 

0 

t 

+ Sản xuất SO2 S + O2 

⎯⎯→ SO2 

Hoặc 4FeS 2 

+ 11O2 

→ 2Fe2O3 

+ 8SO2 

0 

t , V2O5 

+ Sản xuất SO3. 2SO2 + O2 

⎯⎯⎯ 

→2SO3 

+ Sản xuất H2SO4. SO3 + H 

2O 

→ H 

2SO4 




Hoạt động 3: Nhận biết H2SO4 và muối Sunfat. 

- HDHSTN: 

• Ống 1: dd H2SO4. 

•Ống 2: dd 

Na2SO4. 

• Cho vào 2 ống 1 

giọt dd BaCl2. 

Quan sát, nhận 

xét và viết PTHH 

? Thuốc thử là gì? 

- Cho bài tập: 

Trình bày PPHH 

phân biệt các dd: 

K2SO4, KCl, KOH, 

H2SO4. 

- Làm thí nghiệm theo nhóm: 

• Hiện tượng: đều xuất hiện kết tủa 

trắng. 

• Kết luận: (= SO4) kết hợp Ba kết 

tủa trắng BaSO4. 

- Biết: BaCl2 (Ba(OH)2…) được dùng 

làm thuốc thử nhận ra (= SO4) 

- Làm bài tập: 

• Lần lượt nhỏ các dd trên vào giấy quỳ 

tím. 

Nhận dd KOH.và dd H2SO4. 

•Nhỏ1–2 giọt BaCl2 vào 2 ddK2SO4; 

IV. Nhận biết H2SO4 và 

muối sunfat 

- Dùng quỳ tím nhận ra 

axit. 

- Dùng thuốc thử thử là dd 

BaCl2 hay Ba(NO3)2 hoặc 

Ba(OH)2 phản ứng tạo kết 

tủa trắng BaSO4 

- Có thể dùng kim loại Ba, 

… 

KCl. 


H SO + BaCl 

2 

Na SO + BaCl 

- Hoàn thành các pư hh sau: 

2 

4 

4 

2 

→ BaSO + 2HCl 

2 

4 

→ BaSO + 2NaCl 

K SO + BaCl → BaSO 2KCl 

2 4 

2 

4 

+ 

4 

a) Fe + ? → ? + H b) Al + ? → Al ( SO ) + ? 

2 2 4 3 

c) Fe( OH ) + ? → FeCl + ? d) H SO + ? → HCl + ? 

3 3 2 4 

e) Cu + ? → CuSO + ? + ? g) FeS + ? → ? + SO 

4 2 2 

- Để hòa tan vừa đủ 16g CuO cần 200 g dd H2SO4 thu dd A. Tính C% dd H2SO4 


Làm bài tập 2, 3, 5, 6, 7 trang 19/SGK và xem bài “Luyện tập” ( Ôn lại tập). 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 

. 






14 









Tiết 08 





* Về kiến thức : Ôn tập lại các tính chất hóa học của oxit bazơ, oxit axit, axit. 

* Về kĩ năng: Làm các bài tập định tính và định lượng. 

* Về thái độ: Giúp học sinh ý thức cẩn thận với hóa chất đồng thời say mê bộ môn hóa 

học. 






GV: Phiếu học tập; Bảng phụ. 

HS: Ôn tập lại các tính chất hóa học của oxit, axit. 





a)Hoạt động 1: Ôn lại các kiến thức cần nhớ. 

- Yêu cầu học sinh họat động 

I- Kiến thức cần nhớ: 

nhóm hoàn thành phiếu học 

tập số 1&2. 

- Hoạt động nhóm và 

? Viết phương trình minh họa. hoàn thành phiếu 

học tập. 

- Viết PTHH 

1. 

Oxit bazơ 

+H 2 O (4) 

? Nhắc lại tính chất hóa học 

của oxit, axit. 

A+B 

Bazơ (dd) 

+? Axit 

+? Bazơ 

(1) M + H 2 O 

(2) 

Muối 

(3) (3) 

+D Kim loại +Quỳ tím 

Oxit axit 

+H 2 O (5) 

Axit (dd) 

(1). CaO + 2HCl 

→ CaCl 

(2). CO 

(3). CaO + CO 

(5). SO 

2 

2 

+ Ca( 

OH) 

(4). CaO + H O → Ca( 

OH) 

2. 

2 

2 

2 

+ H O → H SO 

2 

2 

2 

→ CaCO + H O 

→ CaCO 

3 

3 

+ H O 

(1).2HCl 

+ Zn → ZnCl + H 


Muối+ H 2 

(1) 

Axit 

(4) 

Màu đỏ 

(2). Fe O + HCl → FeCl + H O 

2 

3 

(3). HCl + NaOH → NaCl + H O 

2 

3 

2 

2 

2 

3 

2 

2 

2 

Oxit Bazơ 

A 

Bazơ 

+Axit 

+H 2O 

Muối 

H 2O 

Muối 

Quỳ tím 

+ K.loại 

+O.bazơ 

+Bazơ 

+Bazơ 

+H 2O 

Oxit Axit 

+Axit 

Màu đỏ 

M+H 2 

M+H 2 





A+C 

Muối+ H 2 O 

+E Oxit bazơ +G Bazơ 

(2) (3) 

A+C 

Muối+ H 2 O 


15 











– Treo bài tập lên bảng: 

1. Cho các chất sau: SO2, 

CuO, Na2O, CaO, CO2,. Hãy 

cho biết những chất nào tác 

dụng được với: 

a. Nước. 

b. Axitclohydric. 

c. Natrihydroxit. 

2. Hòa tan 1,2g Mg bằng 50ml 

dung dịch HCl 3M. 

a. Viết PTHH phản ứng xảy 

ra. 

b. Tính V khí thoát ra (đkc). 

c. Tính CM của dd thu được ( 

Coi V dd sau phản ứng bằng V 

dd HCl). 

– Trước khi học sinh làm bài 

tập, yêu cầu học sinh nhắc lại: 

• Các bước của bài tập tính 

theo phương trình hóa học. 

• Các công thức liên quan. 

II- Bài tập : 

1- Bài tập 1: 

a) Chất + nước là: SO2, Na2O, CaO, CO2. 

b) Chất + axitclohydric là: CuO, Na2O, CaO. 

c) Chất + NaOH là: SO2, CO2. 

2- Bài tập 2. 

a. Mg + 2 HCl → MgCl + H (1) 

n 

n 

Mg 

HCl 

1,2 

= = 0,05mol 

24 

= 0,05*3 = 0,15mol 

Theo(1) n du = 0,05mol 

H2 MgCl2 

Mg 

H2 

2 2 

n = n = n = 0,05mol 

b. m = 0,05*22,4 = 1,12( l) 

0,05 0,05 

c. C = = 1 M , C = = 1M 

MHCldu 

HCl 

MMgCl 

2 

0.05 0,05 

3- Bài tập 3. 

CaO + 2 HCl → CaCl2 + H2O (1) 

Fe2O3 + 6 HCl → 2 FeCl3 + 3 H2O (2) 

nHCl = 3,3 . 0,2 = 0,66 (mol) 

Gọi x,y lần lược là số mol của CaO ; Fe2O3 , ta có : 

56x + 160y = 17,76 x 

= 0,06 

nCaO 

= 0,06( mol) 

 

2x + 6y = 0,66 y 

= 0,09 

nFe 0,09( ) 

2O 

= mol 

3 

3,36 

% CaO = *100 = 18,92% 

mCaO 

= 0,06*56 = 3,36( g) 

17,76 

 

 

 

mFe 0,09*160 14,4( ) 14,4 

2O 

= = g 

3 

% Fe2O3 

= *100 = 81,08% 

17,76 

3. Cho 17,76g hổn hợp CaO 

và Fe2O3 hòa tan hoàn toàn 

trong 200ml dung dịch HCl 

3,3M. 

Tính thành phần % các oxit 

trong hổn hợp. 


4. Hướng dẫn học ở nhà: Làm bài tập 2, 3, 4, 5 trang 21 SGK và xem trước bài thực 

hành. 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 






16 








Ngày soạn: 02 /10 / 2017 

Tiết 9 





* Về kiến thức : Thông qua các thí nghiệm thực hành để khắc sâu kiến thức về tính chất 

hóa học của oxit, axit. 

* Về kĩ năng: Tiếp tục rèn luyện kỹ năng về thực hành hóa học, giải các bài tập thực hành 

hóa học. 

* Về thái độ: Giáo dục ý thức cẩn thận, tiết kiệm trong học tập và trong thực hành hóa 



tiếp, hợp tác, sử dụng ngôn ngữ hóa học, tính toán bài tập định lượng. 

II. PHƯƠNG PHÁP: 


- Dụng cụ: giá ống nghiệm, ống nghiệm, kẹp gỗ, lọ thủy tinh miệng rộng, muôi sắt. 

- Hóa chất: CaO, H2O, P đỏ, dung dịch HCl, dung dịch Na2SO4, dung dịch NaCl, quỳ tím, 

dung dịch BaCl2. 




Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh 

Hoạt động 1: Tiến hành thí nghiệm. 

– HDHSTN 1: Cho một mẫu – Làm thí nghiệm theo nhóm, quan sát và nhận xét hiện 

CaO và ống nghiệm. Sau đó, tượng: 

thêm dần dần 1 – 2ml H2O + Mẫu CaO nhão ra. 

Quan sát hiện tượng. 

+ Phản ứng tỏa nhiều nhiệt. 

? Thử dung dịch sau phản ứng 

bằng giấy quỳ tím hoặc dung + Thử dung dịch sau phản ứng bằng giấy quỳ tím: quỳ 

dịch phenolphtalein màu của tím chuyển thành màu xanh (dung dịch thu được có tính 

thuốc thử thay đổi như thế nào? bazơ). 

Vì sao? 

? Kết luận về tính chất hóa + Kết luận: Caxioxit có tính chất hóa học của oxit bazơ 

học của CaO và viết PTHH? 

– HDHSTN 2: Đốt một ít P đỏ – Làm thí nghiệm, quan sát và nhận xét: 

trong bình thủy tinh miệng + P đỏ cháy trong bình tạo hạt nhỏ màu trắng, tan được 

rộng. Sau khi P đỏ cháy hết, trong nước tạo thành dd trong suốt. 

cho 3ml H2O vào bình, đậy nút, + Nhúng mẫu quỳ tím vào dd đó quỳ tím chuyển thành 

lắc nhẹ. Quan sát. 

?Thử dd thu được bằng quỳ 

tím, nhận xét ? 

? Kết luận về tính chất hóa 

học của P2O5. Viết các PTHH? 

– HDHSTN 3: Phân biệt các 

dung dịch H2SO4, HCl, 

CaO( r) 

+ H O( 

l) 

→ Ca( 

OH 

2 

) 2 

màu đỏ ( dd thu được có tính chất axit). 



+ Kết luận: P2O5 có tính chất hóa học của axit. 

0 

t 

4P 

+ 5O 

⎯⎯→ 2P O 

2 

2 

5 

P2 

O5 

+ 3H 

2O 

→ 2H 

3PO4 

• Tính chất giúp ta phân biệt 3 dung dịch là: 

+ Dung dịch axit là quỳ tím chuyển thành màu đỏ. 





17 








Na2SO4. 

+ Nếu nhỏ BaCl2 vào HCl, H2SO4 thì chỉ có dung dịch 

H2SO4 xuất hiện kết tủa trắng. 




– Gợi ý cách làm: 

• Để phân biệt được các dung 

dịch trên ta phải dựa vào sự 

khác nhau về tính chất hóa học 

của các dung dịch đó. 

? Em hãy gọi tên và phân loại 

chúng? 

?Tính chất khác nhau là gì? 

• Gọi học sinh nêu cách làm. 

• Cách làm: 

+ Ghi số thứ tự 1, 2, 3 cho mỗi lọ đựng dung dịch ban 

đầu. 

+ Lấy ở mỗi lọ 1 giọt nhỏ vào quỳ tím. Quỳ tím không 

đổi màu thì lọ số … dựng dd Na2SO4. Quỳ tím đổi sang 

đỏ thì lọ số … và … đựng dd axit. 

+ Lấy ở mỗi lọ chứa dd axit 1ml dd cho vào ống 

nghiệm, nhỏ 1 giọt dd BaCl2 vào mỗi ống nghiệm. 

Trong ống nghiệm xuất hiện kết tủa trắng thì lọ dd 

ban đầu có số … là dd H2SO4. Không có kết tủa thì lọ 

ban đầu có số … là dd HCl. 

– Yêu cầu các nhóm làm thí 

nghiệm, viết PTHH và báo cáo Kết quả: 

kết quả. 

– Lọ 1 đựng dung dịch ……………….. 



Hoạt động 2: Tường trình: 10 phút. 

BaCl 

2 

+ H 

2SO4 

→ 2HCl 

+ BaSO4 

1 Phản ứng – Mẫu CaO nhão ra. 

– Dd thu được có tính bazơ. 

của CaO – Phản ứng tỏa nhiều nhiệt. 

với nước. – Quỳ tím chuyển sang màu 

xanh. 

2 Phản ứng – P đỏ cháy tạo thành những hạt – Dd tạo thành có tính chất axit. 

của P2O5 nhỏ màu trắng ta được trong 

với nước. nước. 

– Quỳ tím chuyển thành màu đỏ. 

3 Nhận biết – Quỳ tím chuyển thành màu đỏ: 

các dung dung dịch HCl và H2SO4. 

dịch. – Không chuyển màu: dd 

Na2SO4. 

– Cho BaCl2 vào: có kết tủa 

trắng là H2SO4; không là HCl. 

Hướng dẫn học ở nhà: 1 phút. 

– Chuẩn bị kiểm tra 1 tiết: Ôn lại phần Oxit và Axit. 

Lồng ghép giáo dục sử dụng oxit, axit đúng mục đích, an toàn, tiết kiệm và môi 

trường. 


4. Hướng dẫn học ở nhà: Ôn tập lại kiến thức từ tiết 2 – tiết 8 để tiết sau kiểm tra 1 tiết 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 

 

CaO( r) 

+ H O( 

l) 

→ Ca( 

OH 

4P 

+ 5O 

P O 

2 

5 

2 

+ 3H 

2 

) 2 

t 

⎯⎯→ 2P O 

2 

0 

2 

O → 2H 

3 

5 

PO 

BaCl 

2 

+ H 

2SO4 

→ 2HCl 

+ BaSO4 

 


4 





............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 


18 








Ngày soạn: 02 /10 / 2017 

Tiết 10 





* Về kiến thức : Kiểm tra việc nắm kiến thức về oxit và axit cùng với mối liên hệ giữa 

chúng 

* Về thái độ: Nghiêm túc, trung thực, cẩn thận trong kiểm tra 

* Về kĩ năng: Khái quát hóa kiến thức, viết phương trình hh, kỹ năng phân biệt các hóa 

chất, làm bài tập định lượng. 

* Định hướng phát triển năng lực: tính toán bài tập định lượng 

II. PHƯƠNG PHÁP: Kiểm tra viết tự luận 

III- MA TRẬN VÀ ĐỀ - ĐÁP ÁN: 

3. Hướng dẫn học ở nhà: Đọc trước tiết 11 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 







19 









Tiết 11 






Những tính chất hóa học chung của bazơ và viết được phương trình hóa học tương ứng 

cho mỗi tính chất. 

* Về kĩ năng: 

Vận dụng được những tính chất của bazơ để làm các bài tập định tính, định lượng, giải 

thích những hiện tượng thường gặp trong đời sống sản xuất. 




II. PHƯƠNG PHÁP: Hoạt động nhóm, đàm thoại 

GV: Dụng cụ: giá ống nghiệm, ống nghiệm, đũa thủy tinh. 

Hóa chất: dung dịch Ca(OH)2, dung dịch NaOH, dung dịch HCl, dung dịch 

H2SO4(l), dung dịch CuSO4, CaCO3 (hoặc Na2CO3), phenolphtalein, quỳ tím. 

HS: Xem bài trước. 






Hoạt động 1: Tác dụng của dung dịch bazơ với chất chỉ thị màu. 

– HDHSTN: 

– Gọi đại diện các 

nhóm nêu nhận xét. 

+ Chuẩn xác kiến 

thức: 

– Bài tập: 3 lọ mất 

nhãn đựng dd 

H2SO4, HCl, 

Ba(OH)2. Bằng 

phương pháp hóa 

học hãy phân biệt 

– Làm thí nghiệm theo nhóm: 

• Nhỏ 1 giọt dd NaOH lên mẫu giấy quỳ tím 

quan sát. 

• Nhỏ 1 giọt dd phenolphtalein (không màu) 

vào 1 – 2ml dd NaOH. Quan sát sự thay đổi 

màu sắc. 

– NX: Dd bazơ (kiềm) đổi màu chất chỉ thị. 

• Quỳ tím thành xanh. 

• Phenolphtalein không màu chuyển thành đỏ. 

+ Kết luận 1. 

– Làm bài tập: 

+ Lấy ở mỗi lọ 1 giọt dd nhỏ vào giấy quỳ tím. 

• Quì tím -> xanh : dd Ba(OH)2. 

1. Tác dụng của 

dd bazơ (kiềm) 

với chất chỉ thị 

màu: 

– Dd bazơ 

(kiềm) + quỳ tím 

xanh. 

– Dd bazơ 

(kiềm) + dd 

phenolphtalein 

không màu 

màu đỏ (hồng) 

các dd nói trên. • Quỳ tím -> đỏ :dd H2SO4, HCl. 

+ Lấy dd Ba(OH)2 nhỏ vào 2 dd chưa phân 

biệt 

• Có kết tủa trắng: dd H2SO4. 

• Không có kết tủa: dd HCl. 

Hoạt động 2: Tác dụng của dung dịch bazơ với oxit axit và axit. 







20 








? Liên hệ tính chất hóa - Nêu tính chất dd bazơ (kiềm) 2.Tác dụng của dd 

học của oxit axit, nhắc lại tác dụng với oxit axit và viết bazơ với oxit axit : 

tính chất tác dụng của các PTHH các phản ứng sau (cả Dd bazơ + oxit axit 

dung dịch bazơ với oxit 2 trường hợp) 

muối trung hòa + nước 

1) NaOH + CO2 

→ 

axit? 

2 NaOH + CO2 

→ Na2CO3 

+ H 

2O 

2) Ca( OH ) 

2 

+ SO2 

→ 

Lồng ghép giáo dục yêu 

3) KOH + P2O 

5 

→ 

thích môn học . Vai trò 

+ Kết luận 2. 

Dd bazơ + oxit axit 

và ứng dụng ba zơ 

– Nêu tính chất axit tác dụng muối axit 

trong cuộc sống . 

NaOH + CO 

với ba zơ (PƯ trung hòa) và viết 

2 

→NaHCO3 

? Liên hệ tính chất hóa 

PTHH (2 trường hợp bazơ tan 

học của axit, nhắc lại tính 

và không tan) 

3. Tác dụng của bazơ 

chất tác dụng của bazơ 1) NaOH + HCl → 

với axit : 

với dd axit? 

Cu( OH ) 

2 

+ HCl → 

Bazơ tan và không tan 

? Phản ứng giữa axit và 2) Ba( OH ) 

2 

+ HNO3 

→ 

đều + dd axit muối 

Fe( OH ) 

3 

+ HCl → 

bazơ gọi là phản ứng gì? 

+ nước. 

– Yêu cầu học sinh viết + Kết luận 3. 

PTHH minh họa? 




NaOH + HCl → NaCl + H O 

Cu( OH ) + 2HCl → CuCl + H O 

2 2 2 

Hoạt động 3: Bazơ không tan bị nhiệt phân hủy. 

* HDHS thí – TN theo nhóm: (tạo ra Cu(OH)2 bằng 4. Bazơ không tan 

nghiệm 

cách dd CuSO4 + dd NaOH) 

bị nhiệt phân hủy 

Yêu cầu đại diện • Dùng kẹp gỗ, kẹp vào ống nghiệm rồi oxit + nước. 

nhóm nêu hiện đun ống nghiệm chứa Cu(OH)2 trên lửa 

tượng, nhận xét và đèn cồn. 

viết PTHH – Hiện tượng: 

5. Dd bazơ + dd 

• Trước đun, chất rắn có màu xanh lơ. 

muối -> bazơ mới 

• Sau đun, chất rắn có màu đen và có hơi 

+ muối mới 

– Giới thiệu 5. nước. 

(sản phẩm phải có 

Dd bazơ + dd – Nhận xét: Bazơ không tan bị nhiệt phân 

chất rắn) 

muối -> bazơ mới tạo ra oxit và nước. 

+ muối mới (học + Kết luận 4. 

sau) 

** Bazơ lưỡng tính vừa + dd axit ; vừa + dd bazơ (Al2O3 + HCl ; Al2O3 + NaOH) 


- Phân biệt tính chất hóa học của bazơ tan và bazơ không tan. 

- BT 1: Cho: Cu(OH)2, MgO, Fe(OH)3, CaCO3; NaOH, HCl; Ba(OH)2. 

a. Gọi tên và phân loại các chất trên. 

b. Trong các chất trên, chất nào tác dụng được với dd H2SO4(l), với khí CO2. Chất 

nào bị nhiệt phân hủy. Viết các phương trình hóa học phản ứng xảy ra. 

- BT 2: 200g dd ROH 8,4 % (R là kim loại kiềm) + đủ với 200 ml dd HCl 1,5 M. Xác định 

R 


Làm bài tập 1, 2, 3, 4, 5 trang 25 SGK và xem trước bài “ Một số bazơ quan trọng”. 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 

Cu( OH ) 

2 

CuO + H O 

2 

0 

t 

2 

⎯⎯→ 






............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 


21 









Tiết 12 





* Về kiến thức: Các tính chất vật lý, tính chất hóa học của NaOH. Viết được các phương 

trình hóa học minh họa. Phương pháp sản xuất NaOH trong công nghiệp. 

* Về kĩ năng: Làm các bài tập định tính và định lượng 

* Về thái độ: Giáo dục lòng yêu thích bộ môn hóa học, vai trò và ứng dụng ba zơ trong 

cuộc sống 




II. PHƯƠNG PHÁP: Đàm thoại, quan sát. 


GV: 

- Dụng cụ thí nghiệm: giá ống nghiệm, ống nghiệm, kẹp gỗ, đế sứ. 

- Hóa chất: Dung dịch NaOH, quỳ tím, dung dịch phenolphtalein, dung dịch 

HS: Soạn bài trước ở nhà. 



Học sinh 1: • Tính chất hóa học của bazơ tan. 

• Viết phương trình hh giữa NaOH với HCl, CO2. 

• Phân biệt NaOH và HCl. 

Học sinh 2: 

• Tính chất của bazơ không tan. 

• Viết các phương trình hh sau: 

Al( 

OH) 


0 

t 

⎯⎯→ 

; Fe( 

OH) 

0 

t 

⎯⎯→ ; Fe( 

OH 

3 2 

) 

3 

+ HCl → 


Họat động 1: Tính chất vật lý của NaOH 

- HDHS cho 1 viên NaOH 

vào để sứ và quan sát (trạng 

thái, màu sắc). 

- Tiếp theo HDHSTN, quan 

sát và nhận xét. 

- Gọi học sinh đọc SGK để 

biết thêm tính chất NaOH. 

– Các nhóm thí nghiệm: 

Cho NaOH vào ống đựng 

nước, sờ tay vào. 


+ Hiện tượng: NaOH tan, 

nước nóng, dd tạo thành có 

tính nhờn. 

– Đọc SGK. 

I. Tính chất vật lý : 

NaOH là chất rắn, không 

màu, hút ẩm mạnh , tan 

nhiều trong nước và tỏa 

nhiệt. 

Dd NaOH có tính nhờn, 

làm bục vải, giấy và ăn 

mòn da. 

* Chuẩn xác kiến thức: + Kết luận I. 

Hoạt động 2: Tính chất hóa học của NaOH 

? Các em đã biết NaOH 

thuộc loại bazơ nào? Dự 

đoán tính chất hóa học 

– Trả lời: NaOH là 

bazơ tan nên có 

các tính chất của 

II. Tính chất hóa học: 

1. Dd NaOH làm quỳ tím xanh; 

làm phenolphtalein không màu đỏ. 







22 








của nó? 

bazơ tan. 

2. Tác dụng với axit: 

? Nhắc lại tính chất của 

NaOH + HCl NaCl + H2O 

bazơ tan. 

- Viết PTHH 3. Tác dụng với oxit axit: 

* Chuẩn xác kiến thức: 

2NaOH+ CO2 Na2CO3+H2O 

+ Kết luận II. NaOH+ CO2 NaHCO3 

4. Tác dụng với dung dịch muối 

Hoạt đọng 3: Ứng dụng và sản xuất NaOH 

- Yêu cầu HS đọc III. SGK và - Đọc III. Ứng dụng : 

cho biết ứng dụng NaOH. SGK Sản xuất xà phòng, chất tẩy rửa, bột giặt. 

và trả Sản xuất tơ nhân tạo. 

- Giới thiệu IV. Sản xuất NaOH lời: Sản xuất giấy. 




bằng PP điện phân dd NaCl bão 

hòa (có màng ngăn). 

- Hướng dẫn học sinh viết 

PTHH. 

III. 

- Viết 

Sản xuất nhôm (làm sạch quặng nhôm trước 

khi sản xuất). 

Chế biến dầu mỏ… 

IV. Sản xuất NaOH: 

Lồng ghép giáo dục vai trò và 

ứng dụng NaOH trong cuộc 

sống . 

PTHH. 


Bài tập 1: Hoàn thành sơ đồ phản ứng sau: 

Na Na2O NaOH NaCl NaOH Na2SO4. 

1)2 NaOH + CO → Na CO + H O 

2 2 3 2 

NaOH + CO → NaHCO 

2 3 

2) Ca( OH ) + SO → CaSO + H O 

2 2 3 2 

Ca( OH ) + 2 SO →Ca( HSO ) 

2 2 3 2 

3)6KOH + P O → 2K PO + 3H O 

2 5 3 4 2 

2KOH + P O + H O → 2KH PO 

2 5 2 2 4 

{ K PO + 3H O + P O → 3 KH PO } 

3 4 2 2 5 2 4 

2NaCl + 2H O ⎯⎯⎯→ 2NaOH + Cl + H 

dpcmn 

2 2 2 

Bài tập 2: Cho 3,04 g hỗn hợp NaOH và KOH tác dụng với dd HCL dư thu được 4,15g 

các muối clorua. Tính số gam mỗi hidroxit trong hỗn hợp 

Hãy chọn các chất: Zn, Zn(OH)2, NaOH, Fe(OH)3, NaCl, HCl để hoàn thành PTHH sau: 

⎯ 0 

t 

⎯→ 

a. ......................... Fe2O3 + H2O 

b. H2SO4 + ............ Na2SO4 + H2O 

c. H2SO4 + ............. ZnSO4 + H2O 

d. NaOH + ............ NaCl + H2O 

e. ......... + CO2 Na2CO3 + H2O 


- Làm bài tập 1, 2, 3 trang 27 SGK. 

- Xem và soạn phần “Canxihidroxit – Thang pH”. 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 






............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 


23 








Ngày soạn: 16 / 10 /2017 

Tiết 13 






- Các tính chất vật lý, tính chất hóa học quan trọng của Ca(OH)2 

- Biết ý nghĩa độ pH của dung dịch. 


- Viết các phương trình hóa học và khả năng làm các bài tập định lượng. 

- Biết cách pha chế dung dịch Ca(OH)2. 

* Về thái độ: Học sinh thấy được vai trò và các ứng dụng trong đời sống của Ca(OH)2. 




II. PHƯƠNG PHÁP: Họat động nhóm, đàm thoại. 


1. Chuẩn bị của giáo viên: 

- Dụng cụ: cốc thủy tinh, đũa thủy tinh, phễu, giấy lọc, giá sắt, ống nghiệm, giấy pH. 

- Hóa chất: CaO, dd HCl, dd NaCl, dd NH3, nước cốt chanh. 

2. Chuẩn bị của học sinh: 

Xem bài trước. 



- Hoàn thành sơ đồ phản ứng sau: Na Na2O NaOH NaCl NaOH Na2SO4 

- Làm bài tập 2 trang 27/ SGK. 



Hoạt động 1: Pha chế dung dịch Canxi hydroxit. 

– Giới thiệu: dd Ca(OH)2 

có tên thường gọi nước 

vôi trong 

– Hướng dẫn học sinh 

– Các nhóm tiến 

hành pha chế 

dung dịch 


1. Pha chế dung dịch Canxi hydroxit: 

Hòa tan Ca(OH)2 vào nước vôi sữa 

lọc dd Ca(OH)2 

cách pha chế dung dịch 

Ca(OH)2. 

Ca(OH)2. 

Kết luận 1. 

Hoạt động 2: Tính chất hóa học. 

? Dự đoán tính chất 

hóa học của dd 

Ca(OH)2 ? 

? Viết phương trình 

hh? 

- Trả lời: 

Dd Ca(OH)2 là bazơ tan vì 

vậy có những tính chất hóa 

học của bazơ tan. 

2: Tính chất hóa học: 

– Đổi màu chất chỉ thị. Quỳ tím 


- HDHSTN chứng 

minh cho các tính chất 

của Ca(OH)2. 


Kết luận 2. 





xanh; dd phenol đỏ 

– Tác dụng với axit. 

Ca(OH)2 + 2HCl 

CaCl2 + 2H2O 

– Tác dụng với oxit axit. 

Ca(OH)2 + CO2 

CaCO3 + H2O 

24 








• Nhỏ một giọt dd 

Ca(OH)2 + 2CO2 Ca(HCO3)2 

Ca(OH)2 lên giấy quỳ - Làm thí nghiệm. 

– Tác dụng với dd muối. 

tím; 1 giọt pp vào • Quỳ tím xanh; phenol 

Ca(OH)2. 

đỏ. 

• Thổi hơi thở vào • Xuất hiện kết tủa ( hóa đục). 

nước vôi trong. • Mất màu đỏ 

• Ca(OH)2 + phenol 

sau đó thêm từ từ HCl 

Hoạt động 3: Ứng dụng và thang pH. 

? Ca(OH)2 có ứng dụng gì trong đời – Trả lời: 3. Ứng dụng: Làm vật liệu 

sống ? 

Kết luận 3. xây dựng, khử chua đất trồng 




- Giới thiệu: Người ta dùng thang pH 

trọt, khử độc,… 

để biểu thị độ axit hoặc bazơ của 

dung dịch II. 

- Giới thiệu về giấy pH, cách so màu 

với thang màu để xác định độ pH. 

? Kết luận? 

- HDHS dùng giấy pH để xác định độ 

pH của dung dịch: 

• Nước chanh, dd NH3,nước máy. 

Lồng ghép giáo dục vai trò và ứng 

dụng Ca(OH)2 trong cuộc sống . 

- Chú ý. 

- Kết luận II. 

- Các nhóm tiến 

hành thí nghiệm 

để xác định pH 

của các dung 

dịch. 

II. Thang pH. 

• pH = 7: trung tính. 

• pH 7 : bazơ. 

pH càng lớn tính bazơ càng 

lớn, pH càng nhỏ tính axit 

càng mạnh. 


- Bài tập 1: Trung hòa 200 ml dd H2SO4 1M bằng dd NaOH 20% 

a- Tính khối lượng dd NaOH phải dùng 

b- Thay dd NaOH bằng dd KOH 5,6%(D=1,045g/ml). Tính V dd KOH cần để trung hòa 

dd H2SO4 đã cho 

- Hoàn thành các phản ứng sau: 

a. ? + ? Ca(OH)2 

b. Ca(OH)2 + ? Ca(NO3)2 + ? 

c. CaCO3 ? + ? 

d. Ca(OH)2 + ? ? + H2O 

e. Ca(OH)2 + P2O5 ? + ? 


- Chuẩn bị bài “ Tính chất hóa học của muối” 

- Làm bài tập 1, 3, 4, trang 30 SGK. 


⎯ 0 

t 

⎯→ 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 






25 








Ngày soạn: 19 / 10 /2017 

Tiết 14 





* Định hướng phát triển năng lực: 

* Về kiến thức : Các tính chất hóa học của muối.Khái niệm phản ứng trao đổi, điều kiện 

* Về kĩ năng: Thí nghiệm, viết phương trình HH, giải bài tập hóa học. 

* Về thái độ: Học sinh thấy được vai trò và các ứng dụng các loại muối trong đời sống. 




II. PHƯƠNG PHÁP: Hoạt động nhóm; quan sát, đàm thoại 



Dụng cụ thí nghiệm: giá ống nghiệm; kẹp gỗ. 

Hóa chất: dây đồng và các dd AgNO3, H2SO4 , NaOH, NaCl, H2SO4 , BaCl2 

2. Chuẩn bị của học sinh: Xem bài trước. 




HS 1: Trình bày tính chất hóa học của Ca(OH)2. Viết phương trình HH minh họa? 

HS 2: Chữa bài tập 1 trang 30 SGK. 


Hoạt động1: Tính chất hóa học của muối 

- HDHSN: Ngâm một đoạn dây 

đồng vào dd AgNO3. Quan sát 

- HDHS viết PTHH 

Đồng đẩy bạc ra khỏi dd AgNO3 

và một phần Cu bị hòa tan. 

? Nêu kết luận. 

- Nêu vấn đề: Làm thế nào phân 

biệt 2 dd không màu: HCl, H2SO4? 

+ Từ cách giải quyết vấn đề, hãy 

kết luận tính chất dd muối + axit 

- TN nhóm, qsát 

+ Hiện tượng: kim 

loại trắng bạc bám 

vào dây đồng. 

Dd không màu 

chuyển dần sang 

màu xanh . 

- Viết phương trình 

hh: 

- Kết luận 1. 

I. Tính chất hóa học của 

muối: 

1.Dd muối + kim loại 

muối mới và kim loại mới. 

Cu+AgNO3 Cu(NO3)2 + 

Ag↓ 

2. Dd muối + axit Axit 

mới và muối mới. 

– Đưa ra ½ phản ứng, AgNO3 + - Giải quyết: cho + H 

2SO4 + BaCl2 → BaSO4 + 2HCl 

. 

NaCl 

dd BaCl2. xuất hiện 

3. Dd muối + dd muối 

? Từ phản ứng, hãy kết luận? kết tủa trắng, không 

hai muối mới. 

- HDHSTN: 

kết tủa trắng 

AgNO3+ NaCl → AgCl + NaNO3 

Nhỏ 1 giọt ddCuSO4 vào ống + Kết luận 2. 

4. Dd muối + bazơ 

nghiệm đựng dd NaOH. Quan sát - Kết luận 3. Hai dd 

muối mới + bazơ mới. 

hiện tượng, viết PTHH 

muối có thể + tạo 

- Rút ra kết luận gì? 

thành 2 muối mới. 

CuSO4 

+ 2NaOH 

→ 

- Giới thiệu: Chúng ta đã biết - TN theo nhóm, Cu( 

OH) 

2 

+ Na2SO4 

nhiều muối bị nhiệt phân hủy: 

KClO3, CaCO3, MgCO3. Hãy viết 

quan sát: 

+ Hiện tượng: xuất 5. Phản ứng phân hủy 







26 








PTHH? 

hiện chất không tan muối: 

0 

t 

Lồng ghép giáo dục yêu thích xanh lơ 

2KClO3 ⎯⎯→ 2KCl + 3O2 

 

0 

môn học . Vai trò và ứng dụng - Kết luận: 4. 

t 

CaCO3 ⎯⎯→ CaO + CO2 

 

muối trong cuộc sống sản xuất - Thảo luận , hoàn 

o 

t 

2NaHCO 3 

⎯⎯→ Na2CO 3 

+ CO2 + H2O 

 

thành: 




- Giới thiệu: phản ứng 

của muối với axit, 

muối, bazơ, gọi phản 

ứng trao đổi. 

? Phản ứng trao đổi? 

? Điều kiện để PƯTĐ 

xáy ra là gì? 

** Chú ý: Phản ứng 

trung hòa cũng thuộc 

loại PƯTĐ và luôn xảy 

ra. 

+ Đưa ra bài tập: phiếu 

học tập 1 

Hoạt động 2: Phản ứng trao đổi 

- Trả lời: 1. 

- Trả lời: 2. 

+ Hoàn thành phiếu học tập 1: 

1) BaCl + Na SO → BaSO + NaCl 

2 2 4 4 

2) Al + AgNO → Al( NO ) + Ag 

3 3 3 

3) CuSO + NaOH → Cu( OH ) + Na SO 

4 2 2 4 

4) Na CO + H SO → Na SO + CO + H O 

2 3 2 4 2 4 2 2 

Phản ứng 1,3,4 là PƯTĐ. Vì 

có sự trao đổi các thành phần 

cấu tạo nên hợp chất. 

II. Phản ứng trao đổi. 

1.Định nghĩa: Là phản ứng 

hóa học, trong đó 2 hợp 

chất tham gia phản ứng trao 

đổi với nhau những thành 

phần cấu tạo của chúng để 

tạo ra hợp chất mới. 

2.Điều kiện xảy ra phản 

ứng trao đổi: 

Sản phẩm tạo thành phải 

có chất kết tủa hoăc bay 

hơi. 


Bài tập 1: Cho 0,02 mol một loại muối clorua của kim loại R hóa trị III tác dụng với 

NaOH dư thu được 2,14 g kết tủa. Xác định công thức muối ban đầu 


Làm bài tập 1, 2, 3, 4, 5 trang 33 SGK và xem trước bài một số muối quan trọng. 

PHIẾU HỌC TẬP 1: Hoàn thành PTHH và cho biết phản ứng trao đổi? Vì sao? 

1) BaCl2 + Na2SO4 ----> BaSO4 + NaCl . . . . . . 

2) Al + AgNO3 ----> Al (NO3)3 + Ag . . . . . . 

3) CuSO4 + NaOH ----> Cu(OH)2 + Na2 SO4 . . . . . . . 

4) Na2CO3 + H2SO4 ----> Na2SO4 + CO2 + H2O . . . . . . 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 







27 








Ngày soạn: 23 / 10/ 2017 

Tiết 15 






- Tính chất vật lý, tính chất hóa học của một số muối quan trọng như: NaCl, KNO3. 

- Những ứng dụng quan trọng của NaCl và KNO3. 

* Về kĩ năng: Viết phương trình hh và làm bài tập định tính. 





II. PHƯƠNG PHÁP: Quan sát, đàm thoại. 


1. Chuẩn bị của giáo viên: Phiếu học tập. 




HS 1: Tính chất hóa học của muối. Viết các phương trình phản ứng minh họa. 

HS 2: Định nghĩa phản ứng trao đổi, điều kiện xảy ra?Vân dụng: Viết các PTHH: 

a. Pb(NO3)2 + Na2CO3 

b. Pb(NO3)2 + 2KCl 

c. BaCl2 + Na2CO3 

d. BaCl2 + H2SO4 



Hoạt động 1: Muối Natriclorua (NaCl). 

? Trong tự nhiên 

I. Muối Natriclorua (NaCl): 

em thấy muối ăn 

có đâu? 

- Yêu cầu học 

sinh đọc mục 1. 

& 2. SGK và 

quan sát tranh vẽ 

ruộng muối 

- Trả lời thực tế(nếu có) 

+ Đọc thông tin 1. & 2. 

- Cho nước biển bay hơi 

thu được hỗn hợp muối, 

thành phần chính 

natriclorua. Trong lòng 

đất cũng chứa 1 khối 

lượng lớn natriclorua kết 

1. Trạng thái tự nhiên : 

Natri clorua có trong nước biển. 

Trong lòng đất cũng chứa 1 khối lượng 

lớn natri clorua kết tinh , gọi là muối mỏ 

2. Khai thác: 

tinh , gọi là muối mỏ Cho nước mặn bay hơi từ từ. 

- Yêu cầu học 

sinh quan sát sơ 

đồ và cho biết 

những ứng dụng 

quan trọng của 

NaCl. 

- Cách khai thác: 

Cho nước mặn bay hơi 

từ từ thu được muối kết 

tinh. 

Đào hầm (giếng) sâu để 

lấy muối trong mỏ muối. 

Đào hầm hoặc giếng sâu để lấy muối. 

3. Ứng dụng: 

+ Làm gia vị và bảo quản thực phẩm 


- Gọi học sinh 

nêu ứng dụng của 

- Quan sát và trả lời: 3. 

+ NaOH: chế tạo xà 


+ Sản xuất: Na, Cl2, H2, NaOH, Na2CO3, 

NaHCO3… 




28 









sản phẩm sản 

xuất từ NaCl. 




Lồng ghép giáo 

dục vai trò và 

ứng dụng muối 

NaCl trong cuộc 

sống . 

- Bổ sung mục 4. 

& 5. 

phòng; công nghiệp 

giấy. 

+ Cl2: sản xuất chất dẻo 

PVC, chất diệt trùng, trừ 

sâu, diệt cỏ, sản xuất axit 

clohidric. 

- Chú ý ghi chép 

4. Tính chất vật lý: thể kết tinh , vị mặn , 

tan nhiều trong nước,… 

5. Tính chất hóa học: 

Điện phân dd đậm đặc muối ăn : 

đpcmn 

2NaCl 

+ 2H O ⎯⎯⎯→ 

( ddbh) 2 

2NaOH + Cl + H 

( dd ) 2( k ) 2( k ) 

Điện phân nóng chảy NaCl 

2NaCl ⎯⎯⎯→ 2Na + Cl 

đpnc 

( r) ( r) 2( kvl ) 

Hoạt động 2: Muối Kalinitrat (KNO3) (sgk) 

3. Kiểm tra, đánh giá: 

a/ Nêu lại tính chất hóa học của muối và viết phương trình hh minh họa. 

b/ Hợp chất A chỉ có N và H , tỉ khối hơi với H2 là 16. Cho A tác dụng CuO dư đun nóng 

được Cu, 5,6 g N2 và 7,2 g H2O. Xác định công thức hợp chất A 

c/ Hoàn thành các phản ứng hóa học sau: Phân loại phản ứng 

1) Mg(NO3)2 + . . . . . ----> Mg (OH)2 + . . . . -------------------- 

2) CuCl2 + AgNO3 ----> . . . . + . . . . ------------------- 

3) MgCO3 ----> . . . . + . . . . -------------------- 

4) Fe + . . . . ----> FeSO4 + . . . . -------------------- 

5) Na2CO3 + H2SO4 ----> . . . . + . . . . + H2O -------------------- 

d/ Bài tập 1: Để hòa tan vừa đủ 21,2 g hỗn hợp CaCO3 và CaO cần vừa đủ 200 g dd HCl 

thu được dd X và 2,24 lít khí đktc. Tính % khối lượng của mỗi chất, C% dd HCl và C% 

chất tan trong dd X 


- Xem bài “ Một số muối quan trọng”. 

- Làm bài tập 1, 2, 3, 4, 5, trang 36 SGK. 

2) 


(1) 

Zn ⎯⎯→ ZnSO 

4 

(2) 

⎯⎯→ ZnCl 

2 

(3) 

⎯⎯→ Zn( 

NO ) 

3 

2 

(4) 

⎯⎯→ Zn( 

OH ) 

2 

(5) 

⎯⎯→ 

ZnO 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 







29 









Tiết 16 





* Về kiến thức: Biết công thức của một số loại phân bón hóa học thường dùng và hiểu 

biết một số tính chất của các loại phân bón đó. 

* Về kĩ năng: Khả năng phân biệt các loại phân đạm, phân kali, phân lân dựa vào tính 

chất hóa học. Củng cố khả năng làm bài tập theo công thức hóa học. 

* Về thái độ: Học sinh biết vai trò và các ứng dụng các loại muối làm phân bón trong đời 

sống. 




II. PHƯƠNG PHÁP: Đàm thoại 


1. Chuẩn bị của giáo viên: Các mẫu phân bón hóa học. Phiếu học tập. 



1. Kiểm tra bài cũ: Trạng thái tự nhiên, cách khai thác và ứng dụng của NaCl ? 



Hoạt động 1: Những nhu cầu của cây trồng.(SGK) 

+ Sau vụ thu hoạch đất trồng bạc màu do thực 

vật lấy các ng/tố dinh dưỡng: N, K, P ... và 1 

số ng/tố vi lượng: B, Cu, Fe, Zn… 

Làm thế nào để tăng năng suất vụ sau? 

+ Hướng dẫn học sinh tự nghiên cứu SGK 

+ Giới thiệu thành phần của thực vật: → 1. 

Gọi HS đọc Sgk. 

? Ng/tố hoá học nào cây lấy từ nước, từ 

không khí và từ đất ? Vai trò các ng/tố đó? 

+ Nghe và 

ghi bài. 

+ Bổ sung 

các ng/tố cần 

thiết cho đất 

trồng bằng 

cách bón 

phân (chuồng 

; xanh ; hóa 

I. Những nhu cầu của 

cây trồng 

1. Thành phần của thực 

vật 

Nước: 90% 

Chất khô: 10% 

- 99%: C, H, O, N, K, 

Ca, P, Mg, S 

- 1%: Ng/tố vi lượng: B, 

Gọi HS trả lời → 2. 

học ) Cu, Zn, Fe, Mn. 

- Dùng dư lượng phân bón hóa học chẳng 

những có hại đến cây trồng mà còn có hại 

đến sức khỏe con người và gây ô nhiễm môi 

trường nghiêm trọng. 

+ Đọc Sgk 

+ Thảo lụân 

nhóm 

+ trả lời 

2. Vai trò của các 

nguyên tố HH đối với 

thực vật:(Sgk) 







30 








- Phân bón hóa 

học có thể dùng 

ở dạng đơn và 

dạng kép II. - Biết 

Hướng dẫn học và ghi 

sinh tự nghiên bài: 

cứu SGK 

- Gọi học sinh 

đọc mục 

“ECB”. - Đọc 

Lồng ghép giáo SGK. 

dục vai trò và 

sử dụng phân 

hóa học trong 

sản xuất. 




II. Những phân bón hóa học thường dùng: 

1. Phân bón đơn: Chỉ chứa một trong 3 nguyên tố dinh 

dưỡng chính là đạm (N), lân (p) , kali (K). 

a) phân đạm: 

- Ure : CO(NH2)2 chứa 46% nitơ, tan trong nước. 

- Amoni nitrat: NH4NO3 chứa 35% nitơ, tan trong nước. 

- Amoni Sunfat: (NH4)2SO4 Chứa 21% nitơ, tan trong nước. 

- Amoni Clorua NH4Cl chứa 25% nitơ, tan trong nước. 

b) Phân lân : 

- Photphat tự nhiên Ca3(PO4)2 

- Supephotphat Ca(H2PO4)2: có 2 loại là : 

+Supephotphat đơn là hỗn hợp Ca(H2PO4)2 và CaSO4 

+ Supephotphat kép là Ca(H2PO4)2 

c) Phân Kali: KCl ( kaliclorua) ; K2SO4 ( kali sunfat) 

2. Phân bón kép: chứa 2 hoặc 3 nguyên tố dinh dưỡng 

a) Phân NPK : là hỗn hợp các muối NH4NO3; (NH4)2HPO4; 

KCl 

b) Phân kali và đạm : KNO3 

c) Phân đạm và Lân : (NH4)2HPO4 

3. Phân vi lượng:chứa một lượng nhỏ các nguyên tố vi lượng 

: Bo, Zn, Mn, … 

3. Luyện tập, củng cố: 

Bài tập: a. Một loại phân đạm có tỷ lệ về khối lượng của các nguyên tố như sau: 

%N=35%, %O=60%. Còn lại là %H. Xác định công thức hóa học. 

Giải: %H =100% – (35% + 60%) = 5% 

Giả sử công thức hóa học của lọai phân đạm là: NxOyHt 

Ta có: 

35 60 5 

x : y : z = : : = 2 : 3: 4 

14 16 1 

Vậy công thức hóa học của phân đạm trên là: N2O3H4 hay NH4NO3. 

b. Tính thành phần % về khối lượng các nguyên tố có trong đạm urê CO(NH2)2. 

M 

CO ( NH 2 ) 2 

= 12+ 

16+ 

142 

+ 22 

= 60 

12 

16 

28 

% C = 100% 

= 20%;% O = 100% 

= 26,67%;% N = 100% 

= 46,67%;% H = 6,66% 

60 

60 

60 

4. Kiểm tra, đánh giá: Cho các phân bón sau: KCl, NH4NO3, NH4Cl, (NH4)2SO4, 

Ca3(PO4)2, Ca(H2PO4)2, (NH4)2HPO4, KNO3. 

a. Hãy sắp xếp những phân bón này thành hai nhóm: đơn và kép. 

b. Trộn những phân bón nào với nhau được phân bón kép NPK. 


- Làm bài tập 1, 2, 3 trang 39 SGK 

- Chuẩn bị bài “ Mối quan hệ giữa các loại chất vô cơ”. 



............................................................................................................................................................................................................................................................... 





............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 


31 








Ngày soạn: 01/11/ 2017 

Tiết 17 





* Về kiến thức: Mối quan hệ giữa các loại hợp chất vô cơ, viết được các phương trình hóa 

học thể hiện sự chuyển hóa giữa các loại hợp chất vô cơ đó. 

* Về kĩ năng: Viết phương trình hóa học và làm bài tập định tính. 



Tự học, giải quyết vấn đề, sáng tạo, tự quản lí, giao tiếp, hợp tác, sử dụng công nghệ 

thông tin và truyền thông, sử dụng ngôn ngữ hóa học, tính toán bài tập định lượng. 

II. PHƯƠNG PHÁP: Hoạt động nhóm 


1. Chuẩn bị của giáo viên: Bộ bìa màu có ghi các loại hợp chất vô cơ: oxit bazơ, bazơ, oxit 

axit,… Phiếu học tập. 

2. Chuẩn bị của học sinh: Ôn lại các tính chất của các loại hợp chất vô cơ. 



Kể tên các loại phân bón thường dùng. Viết công thức hóa học các loại phân bón đó. 



Hoạt động 1: Mối quan hệ giữa các loại hợp chất vô cơ. 

– Treo sơ đồ. 

– Họat động nhóm và trình bày kết quả. – Vẽ sơ đồ 

vào vở 

(3) 

(4) 

(6) 

(1) (2) 

(7) 

Muối 

(9) 

(8) 

(5) 

O.Bazơ 

(3) 

Bazơ 

(4) 

(6) 

(1) (2) 

Phát cho học sinh các bộ bìa 

màu, phiếu học tập và yêu cầu 

học sinh thảo luận theo các 

nội dung sau: 

+ Điền vào các ô trống loại 

hợp chất vô cơ cho phù hợp. 

+ Chọn các loại chất tác dụng 

để thực hiện sơ đồ chuyển hóa 

trên. 

Thực hiện các chuyển hóa như sau: 

(1): Oxit bazơ + axit 

(2): oxit axit + bazơ (oxit bazơ) 

(3): oxit bazơ + nước 

(4): bazơ không tan: nhiệt phân. 

(5): oxit axit + nước 

(6): dung dịch bazơ + dung dịch muối 

(7): dung dịch muối + dung dịch bazơ 

(8): muối + axit 

(9): axit + muối 

Hoạt động 2: Những phản ứng hóa học minh họa. 

– Cho các nhóm thi – Các nhóm thi viết phương trình phản ứng. – Ghi PTHH vào 

đua viết phương 

vở. 

(7) 



Muối 

(8) 

(9) 

O.Axit 

(5) 

Axit 





32 








trình HH minh họa (1) : MgO + H 

2SO4 

→ MgSO4 

+ H 

2O 

cho dãy chuyển hóa. (2) : SO + 3NaOH 

→ Na SO + H O 




(3) : 

(4) : 

(5) : 

(6) : 

Na O + H O → 2NaOH 

2Fe( 

OH) 

P O 

2 

3 

2 

5 

KOH + HNO 

(7) : CuCl 

(8) : AgNO + HCl → AgCl + HNO 

(9) : 6HCl 

+ Al O 

t 

⎯⎯→ Fe O 

+ 3H 

O → 2H 

PO 

2 

→ KNO 

+ 2KOH 

→ Cu( 

OH) 

3 

3 

2 

2 

2 

3 

3 

0 

2 

3 

2 

3 

3 

→ 2AlCl 

+ 3H 

3 

4 

4 

+ H 

2 

2 

2 

O 

+ 3H 

O 

+ 2KCl 

3. Luyện tập, củng cố: 9 phút 

– Bài tập 1: Nung 20,6 g hỗn hợp CaO, CaCO3 ở nhiệt độ cao thu được 3,36 lít khí điểu 

kiện chuẩn. Tính phần trăm các chất trong hỗn hợp 

– Bài tập 2:Trộn 30 g dd BaCl2 20,8 % với 20 g dd H2SO4 19,6 % thu được a g kết tủa A, 

dd B. Tính a và C% các chất trong dd B. Tính khối lượng dd NaOH 5 M(D=1,2g/ml)cần 

dùng để trung hòa vừa đủ dd B 

– Bài tập 3: Hoàn thành chuỗi phản ứng sau: 

a) b) 

a). 

Na O 

2 

b). 

Fe( 

OH) 

4. Kiểm tra, đánh giá: Viết phương trình phản ứng cho dãy chuyển hóa sau: 

(1) 

⎯⎯→ 

(1) 

3 

⎯⎯→ 

(1) 

Fe 2 (SO 4 ) 3 

(6) 

NaOH 

Fe O 

2 

FeCl 3 

(2) 

⎯⎯→ 

(3) 

(4) 

Fe 2 O 3 

Na 

(2) 

3 

⎯⎯→ 

2 

SO 

FeCl 

(2) 

(3) 

4 

⎯⎯→ 

Fe(OH) 3 

(3) 

3 

⎯⎯→ 

NaCl 

Fe( 

NO 

(4) 

⎯⎯→ 

3 

2 

2 

O 

NaNO 

(4) 

3) 

3 

⎯⎯→ 

3 

Fe( 

OH) 

(5) 

3 

⎯⎯→ 

5. Hướng dẫn học ở nhà: Làm bài tập 1, 2, 4, trang 41 SGK. 


(5) 

Fe ( SO ) 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

Cu 

(1) 

(2) 

CuO 

(6) 

Cu(OH) 2 

(5) 

2 

(3) 

(4) 

CuCl 2 


4 

3 






33 









Tiết 18 





* Về kiến thức: Ôn tập về tính chất của các loại hợp chất vô cơ – mối quan hệ giữa chúng. 

* Về kĩ năng: Viết phương trình phản ứng, kỹ năng phân biệt các hóa chất , làm bài tập 

định lượng. 





II. PHƯƠNG PHÁP: Hoạt động nhóm; đàm thoại 


1. Chuẩn bị của giáo viên: Phiếu học tập 

2. Chuẩn bị của học sinh: Ôn tập các kiến thức trong chương 1. 





Hoạt động 1: Kiến thức cần nhớ 

Phát phiếu học tập cho các nhóm và yêu cầu 

các nhóm hoàn thành. 

Các hợp chất vô cơ 

Oxit Axit Bazơ Muối 

O.Bazơ O.Axit Có oxi Không oxi Tan Không tan Axit Trung hòa 

– Yêu cầu cho hai ví dụ cho mỗi loại trên. 

? Đựa vào sơ đồ nhắc lại tính chất hóa học của 

oxit, axit, bazơ, muối. 

Hoạt động 2: Luyện tập. 

– Đưa bài tập 1: 

Trình bày phương 

pháp hóa học phân 

biệt 5 lọ hóa chất bị 

mất nhãn mà chỉ 

dùng quỳ tím: KOH, 

1. Phân loại các hợp chất vô cơ : 

Cho ví dụ: 

• Oixt bazơ: Na2O, K2O. 

• Oxit axit: CO2, SO2. 

• Axit có oxi: H3PO4, H2SO4. 

• Axit không có oxi: HCl, H2S. 

• Bazơ tan: NaOH, KOH. 

• Bazơ k tan: Cu(OH)2, Fe(OH)3. 

• Muối axit: NaHSO4, NaHCO3. 

• Muối trung hòa: KCl, Na2SO4. 

2. Tính chất hóa học của các loại 

hợp chất vô cơ : 

( sơ đồ SGK) 


– Làm bài tập 1: 

• Lần lượt lấy ở mỗi lọ 1 giọt dd nhỏ vào mẫu giấy quỳ tím. 

+ Quỳ tím => xanh là dd KOH, Ba(OH)2 (nhóm I), màu quỳ tím 

=> đỏ là dd HCl, H2SO4 (nhóm II). 

+ Quỳ tím không chuyển màu là dd KCl. 

• Lần lượt lấy các dd ở I nhỏ vào các dd ở II. 






34 








HCl, H2SO4, + Thấy kết tủa trắng thì ở nhóm I là Ba(OH)2, ở nhóm II là 

Ba(OH)2, KCl. H2SO4. Chất còn lại ở I là KOH. ở II là HCl. 

Ba( OH ) 2 

+ H 

2SO4 

→ BaSO4 

+ 2H 

2O 

- Đưa bài tập 2: – Làm bài tập 2: 

Cho các chất 

TT Công Tên Phân Tác dụng 

Mg(OH)2, CaCO3, 

thức gọi loại HCl Ba(OH) BaCl2 

K2SO4, HNO3, CuO, 

2 

NaOH, P2O5. 

1 Mg(OH) Bktan x 

a. Gọi tên và phân 

2 

loại các chất trên. 

2 CaCO3 Mktan x 

b. Trong các chất 

3 K2SO4 Mtan x x 

trên, chất nào tác 

4 HNO3 Axit x 

dụng được với: 

5 CuO O.baz x 

+ Dung dịch HCl. 

ơ 

+ Dd Ba(OH)2. 

+ Dd BaCl2. 

6 NaOH .tan x 

Viết các phương 

7 P2O5 O.axit x 

trình HH xảy ra. 




Mg( 

OH) 

CaCO 

CuO + 2HCl 

→ CuCl 

NaOH + HCl → NaCl + H 

K 

2HNO 

P O 

2 

K 

2 

2 

SO 

5 

SO 

3 

4 

+ 2HCl 

→ MgCl 

+ 2HCl 

→ CaCl 

+ Ba( 

OH) 

+ Ba( 

OH) 

+ 3Ba( 

OH) 

4 

3 

2 

+ BaCl 

2 

2 

2 

2 

2 

2 

+ H 

→ BaSO 

→ Ba ( PO ) 

→ BaSO 

+ 2H 

+ H O + CO 

+ Đưa bài tập 3: 

Cho 2,464 lít khí 

CO2 đktc đi vào dd 

NaOH sinh ra 11,44 

g hỗn hợp 2 muối 

NaHCO3 và 

Na2CO3. 

a . Viết các phương – Làm bài tập 3: 

trình hóa học xảy ra n CO2 = 2,464/22,4=0,11 mol 

? 

CO2 + 2NaOH → 2NaHCO3 (1) 

b . Xác định khối 

CO2 + 2NaOH → 2Na2CO3 + H2O (2) 

lượng mỗi muối ? Gọi x,y lần lược là số mol NaHCO3 , Na2CO3 

Ta có x + y = 0,11 

84 x + 106 y = 11,44 

Giải hệ 2 pt trên ta được : x = 0,01 ; y = 0,1 

=> mNaHCO3 = 0,01 x 84 = 0,84 (g) 

m Na2CO3 = 0,1 x 106 = 10,6 (g) 

Hướng dẫn học ở nhà: 

Làm bài tập 1, 2, 3 trang 43 SGK 

Xem nội dung bài thực hành. 


O 

O 

→ Ba( 

NO ) 

3 

4 

2 

2 

2 

4 

2 

+ 2KOH 

4 

3 

2 

2 

+ 2KCl 

2 

O 

2 

+ 2H 

+ 3H 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

2 

2 

O 

O 





............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 


35 









Tiết 19 





* Về kiến thức: Củng cố các kiến thức đã học bằng thực nghiệm. 

* Về kĩ năng: Làm thí nghiệm, khả năng quan sát, suy đoán. 





II. PHƯƠNG PHÁP: Thực hành 



Hóa chất: dung dịch NaOH, dung dịch FeCl3, dung dịch CuSO4, dung dịch HCl, dung dịch 

BaCl2, dung dịch Na2SO4, dung dịch H2SO4, đinh sắt. 

Dụng cụ: giá ống nghiệm, ống nghiệm, ống hút, kẹp gỗ. 


Xem trước nội dung bài thực hành. 

Ôn lại tính chất hóa học của bazơ và muối. 


1. Kiểm tra bài cũ: Nêu tính chất hóa học của bazơ và muối 


Hoạt động của giáo viên 

Hoạt động của học sinh 

Hoạt động 1: Tiến hành thí nghiệm. 

- Hướng dẫn học sinh làm thí 

nghiệm: 

- Các nhóm làm thí nghiệm: 

• TN 1: Xuất hiện kết tủa màu nâu đỏ. 

• TN 1: Nhỏ vài giọt dd NaOH vào 

ống nghiệm có chứa 1ml dd FeCl3, 

Kết luận: dung dịch bazơ tác dụng với dung dịch 

lắc nhẹ ống nghiệm, quan sát hiện 

muối sinh ra muối mới và bazơ mới. 

tượng. 

• TN 2: kết tủa tan dần tạo dung dịch có màu xanh 

• TN 2: Đồng (II) hydroxit + axit. 

lam. 

Cho một ít Cu(OH)2, vào đáy ống 

Cu( OH ) 

2 

+ 2HCl 

→ CuCl2 

+ 2H 

2O 

nghiệm, nhỏ vài giọt dd HCl, lắc 

đều. Quan sát hiện tượng. 

Kết luận: Bazơ tác dụng với axit sinh ra muối và 

• TN 3: Đồng Sunfat + kim loại: 

nước. 

Ngâm một đinh sắt nhỏ trong ống 

• TN 3: Kim loại màu đỏ bám vào đinh sắt, dung 

nghiệm chứa 1ml dd CuSO4. Quan 

dịch màu xanh nhạt dần. 

sát hiện tượng. 

Phương trình: 

• TN 4: Bariclorua + axit. 

CuSO 

4 

+ Fe → FeSO4 

+ Cu 

Nhỏ vài giọt BaCl2 + dd H2SO4 • TN 4: Xuất hiện kết tủa trắng. 

loãng. Quan sát. 

BaCl + H SO l) 

→ BaSO 2HCl 

NaOH FeCl → Fe( 

OH + NaCl 

+ 

3 

) 

3 


2 2 4 

( 

4 

+ 






36 








Hoạt động 2: Tường trình. 

TT Tên thí nghiệm Hiện tượng quan sát Giải thích và viết PTHH 

1 NaOH + muối – Xuất hiện kết tủa 6NaOH + FeCl3 → 2Fe( 

OH ) 

3 

+ 6NaCl 

nâu đỏ 

(nâu đỏ) 

2 Cu(OH)2 + –Kết tủa tan dần tạo Cu( OH ) 

2 

+ 2HCl 

→ CuCl2 

+ 2H 

2O 

axit 

dd xanh lam 

3 CuSO4 + kim – Có lớp kim loại đỏ 

loại 

bám vào đinh sắt, dd 

CuSO4 + Fe → FeSO4 

+ Cu (đỏ) 

nhạt dần. 

4 BaCl2 + muối – Xuất hiện kết tủa BaCl 

2 

+ Na2SO4 

→ BaSO4 

+ 2NaCl 

trắng 

(trắng) 




5 BaCl2 + axit – Xuất hiện kết tủa BaCl 

2 

+ H 

2SO4 ( l) 

→ BaSO4 

+ 2HCl 

(trắng) 

trắng 

Lồng ghép giáo dục sử dụng chất ba zơ , muối đúng mục đích , an toàn ,tiết kiệm và 

môi trường . 

3. Hướng dẫn học ở nhà: Ôn tập chuẩn bị kiểm tra 1 tiết. 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 







37 









Tiết 20 





* Về kiến thức : Kiểm tra việc nắm kiến thức về bazơ và muối cùng với mối liên hệ giữa 

chúng 

* Về thái độ: Nghiêm túc, trung thực, cẩn thận 

* Về kĩ năng: Khái quát hóa kiến thức, viết phương trình hh, kỹ năng phân biệt các hóa 

chất, làm bài tập định lượng. 

* Định hướng phát triển năng lực: tính toán bài tập định lượng 


III- MA TRẬN VÀ ĐỀ - ĐÁP ÁN: 

3. Hướng dẫn học ở nhà: Đọc trước tiết 21 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 







38 









Tiết 21 





* Về kiến thức: Một số tính chất vật lý của kim loại như: tính dẻo, dẫn điện, dẫn nhiệt và 

ánh kim. 


- Biết thực hiện thí nghiệm đơn giản, quan sát, mô tả hiện tượng, nhận xét và rút ra 

kết luận về từng tính chất vật lý . 

- Biết liên hệ tính chất vật lý, tính chất hóa học với một số ứng dụng của kim loại. 

- Làm thí nghiệm, khả năng quan sát, suy đoán. 





II. PHƯƠNG PHÁP: Hoạt động nhóm; đàm thoại. 


1. Chuẩn bị của giáo viên: Đoạn dây nhôm, mẫu than, giấy gói bánh kẹo bằng nhôm … 






Hoạt động 1: Tính dẻo. 

- Hướng dẫn học sinh thí 

nghiệm: 

• Dùng búa đập vào đoạn 

dây nhôm và đập vào 

than. 

Quan sát nhận xét, giải 

thích? 

– Quan sát các mẫu: giấy 

gói bánh kẹo, vỏ đồ hộp 

- Làm thí nghiệm theo nhóm; quan 

sát và nhận xét: 

• Than chì vỡ vụn. 

• Dây nhôm chỉ bị dát mỏng. 

Giải thích: 

Dây nhôm bị dát mỏng là do nhôm 

có tính dẻo. 

Than vỡ vụn là do than không có 

tính dẻo. 

1: Tính dẻo. 

Kim lọai có tính dẻo. 

Kim lọai khác nhau 

có tính dẻo khác 

nhau. 

… 

– Quan sát và kết luận → 1. 

Hoạt động 2: Tính dẫn điện. 

? Trong thực tế dây dẫn làm bằng kim 

loại nào? 

• Các kim loại khác có dẫn điện không? 

Bổ sung thông tin: 

• Kim loại khác nhau có khả năng dẫn 

điện khác nhau. Kim loại dẫn điện tốt 

nhất (sgk) là Ag, sau đó đến Cu, Al, Fe,… 

• Được làm bằng 

kim loại: đồng, 

nhôm,… 

• Các kim loại khác 

2: Tính dẫn điện: 



Kim loại có khả năng 

dẫn điện. 

Kim loại khác nhau có 

khả năng dẫn điện khác 





39 








Kim loại dẫn điện tốt nhất (thực tế) là Au. có dẫn điện nhưng nhau 

• Do có tính dẫn điện, một số kim loại khả năng dẫn điện 

được dùng làm dây điện: Cu, Al. khác nhau. 

Chú ý: Không nên sử dụng dây điện – Kết luận → 2. 

trần hoặc vỏ bị hỏng để tránh bị điện giật. 




Hoạt động 3: Ánh kim. 

- Tiến trình: Quan sát đồ trang sức 

bằng vàng, bạc… ta thấy trên bề mặt 

có vẽ sáng lấp lánh rất đẹp. 

- Gọi học sinh nhận xét 

- Chú ý. 

- Kết luận 

3: Ánh kim. 

– Kim loại có ánh kim. 

– Kim loại khác nhau có ánh kim 

khác nhau. 

→ 3. 

Họat động 4: Tính dẫn nhiệt. 

• Kim loại dẫn nhiệt, kim loại dẫn điện 

4: Tính dẫn nhiệt. 

tốt 

- Chú ý. 

• Kim loại khác nhau dẫn nhiệt khác 

Kim loại có tính dẫn nhiệt. 

nhau, kim loại dẫn điện tốt dẫn nhiệt - Kết luận : 

tốt. 

• Do có tính dẫn nhiệt… làm dụng cụ nấu 

Kim loại khác nhau có tính dẫn 

nhiệt khác nhau 

ăn. 

Lồng ghép giáo dục vai trò và ứng 

dụng tài nguyên kim loại trong cuộc 

sống . 

3. Kiểm tra,đánh giá: 

Chọn những từ (cụm từ) thích hợp điền vào chổ trống trong các câu sau: 

a. Kim loại vonfam đựợc dùng làm dây tóc bóng đèn điện là do có __(4)__ cao. 

b. Bạc, vàng được dùng làm __(6)__ vì có ánh kim đẹp. 

c. Nhôm được dùng làm vật liệu chế tạo vỏ máy bay là do __(3)__ và__(2)__. 

d. Đồng và nhôm được dùng làm __(5) là do dẫn điện tốt. 

e. __(1)__ được dùng làm dụng cụ nấu bếp là do bên trong kk và dẫn nhiệt tốt. 


Làm bài tập 1, 2, 3, 4, 5,trang 48 SGK 

Xem bài “ Tính chất hóa học của kim loại”. 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 







40 









Tiết 22 





* Về kiến thức: Tính chất hóa học của kim loại nói chung: Tác dụng với phi kim, dd axit, 

với dd muối. 

* Về kĩ năng: Thí nghiệm, quan sát hiện tượng, giải thích, nhận xét. Khái quát hóa. Viết 

PTHH. 





II. PHƯƠNG PHÁP: Quan sát; hoạt động nhóm; đàm thoại 


Dụng cụ: lọ tt miệng rộng ( nút nhám); giá ống nghiệm; ống nghiệm; đèn cồn; muôi sắt. 

Hóa chất: lọ oxi, Cl2, Na, Fe, Zn, Cu, dây thép, dd AlCl3 , H2SO4(l); CuSO4, AgNO3. 




1. Kiểm tra bài cũ: Nêu tính chất vật lý của kim loại? Ứng dụng của các tính chất đó ? 



Hoạt động 1: Phản ứng của kim loại với phi kim. 

– Thí nghiệm, yêu cầu HS 

quan sát và nêu hiện tượng 

viết PTHH . 

1: Đốt sắt trong oxi. 

2: Đưa một muôi sắt đựng 

– Quan sát và 

nêu hiện tượng; 

1: ngọn lửa 

sáng chói tạo ra 

nhiều hạt nhỏ 

I. Phản ứng của kim loại với phi 

kim: 

1. Ở nhiệt độ cao, nhiều kim loại + oxi 

→ oxit. 

Na nóng chảy vào bình khí màu nâu đen 

Clo. 

(Fe3O4). 

3Fe + 2O2 Fe3O4 (nâu đen) 

– Giới thiệu: 

+ Nhiều kim loại khác (trừ 

2: Tạo thành 

khói trắng. 

2. Ở nhiệt độ cao, kim loại + phi kim 

khác → muối. 

Ag, Au, Pt) + oxi tạo thành 

2Na + Cl2 

oxit. 

– Chú ý và ghi 

(trắng) 

+ Ở t 0 cao, kim loại phản bài 

ứng với nhiều phi kim 

muối → I. 

Hoạt động 2: Phản ứng của kim loại với dung dịch axit. 

? Nhắc lại tính chất này và 

viết PTHH minh họa. 

Bài tập 1: Hoàn thành 

PTHH theo các sơ đồ phản 

ứng sau: 

a. Zn + S 

b. ? + Cl2 AlCl3 

c. ? + ? MgO 

– Nhắc lại II. 

– Làm bài tập 1 . 

o 

t 

a. Zn + S ⎯⎯→ ZnS 

2Al + 3Cl → 2AlCl 

b. 2 3 

o 

t 

c. 2Mg + O2 ⎯⎯→ 2MgO 

o 

t 

d. Cu + Cl2 ⎯⎯→ CuCl2 

e. Fe + 2HCl FeCl2 + H2 

o 

t 

⎯⎯→ 

o 

t 

⎯⎯→ 2NaCl 

II. Phản ứng của kim 

loại với dung dịch axit: 

Một số kim loại + dd 

axit → muối + giải 

phóng khí hidro 



Zn + H SO → 

ZnSO 

2 4 

+ H 

4 2 





41 








d. ? + ? CuCl2 

f. R+ 2HCl RCl2 + H2 

e. ? + HCl FeCl2 + ? g.2R+3H2SO4R2(SO4)3+3H2 

f. R + ? RCl2 + ? 

g. R + ? R2(SO4)3 + ? 

Hoạt động 3: Phản ứng của kim loại với dung dịch muối. 




– TN đối chứng: 

1: Cho dây đồng vào dd 

AgNO3. 

2: Cho dây Zn vào dd CuSO4 

3: Cho dây Cu vào dd AlCl3. 

? Kết luận. 

– Lưu ý: trừ kim loại Na, Ba, 

Ca, K. 

– Đưa bài tập 2: Hoàn thành 

PTHH sau: 

a.Al+AgNO3 ? + ? 

b.?+CuSO4FeSO4+ ? 

c. Mg + ? ? + Ag 

d.Al + CuSO4 ? + ? 

Lồng ghép giáo dục vai trò và 

ứng dụng tài nguyên kim loại 

1: kim loại trắng xám bám vào dây đồng. 

Đồng tan dần. Dd không màu dần thành 

xanh. 

Cu + AgNO → Cu( 

NO ) + 2Ag 

 

2 

3 

3 2 

2: kim loại bám ngoài dây kẽm. Màu 

xanh của dd nhạt dần. Zn tan dần. 

Zn + CuSO4 

→ ZnSO4 

+ Cu 

Nhận xét: Cu mạnh hơn Ag; Zn mạnh 

hơn Cu 

3: Không có hiện tượng gì xảy ra. 

Nhận xét: Cu yếu hơn Al. 

- Kết luận: Chỉ có kim loại hoạt động hóa 

học mạnh hơn mới đẩy được kim loại yếu 

hơn ra khỏi dd muối. → III. 

- Làm bài tập: 

a). 

Al + 3AgNO 

b). 

Fe+ 

CuSO 

c). 

Mg + 2AgNO 

d).2 

Al + 3CuSO 

→ Al( 

NO ) 

→ FeSO 

+ Cu 

→ Mg( 

NO ) 

→ Al ( SO ) 

+ 3Ag 

 

+ 2Ag 

 

+ 3Cu 


- Làm bài tập 1, 2, 3, 4, 5, 6 trang 51 SGK và xem bài “ Dãy hoạt động hh của kim loại”. 

- BT 1: Ngâm một lá kẽm trong 200 g dd CuSO4 4 % cho đén khi không tan được nữa, 

tính khối lượng kẽm đã tham gia phản ứng và C% dd sau phản ứng 

- BT 2: Cho 1,38g kim loại X (I) tác dụng hết với nước tạo ra 2,24 lít H2 đktc. Tìm X 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

4 

3 

3 

4 

2 

4 

3 

3 

3 

4 

2 

3 

III. Phản 

ứng của 

kim loại 

với dung 

dịch muối: 

Kim loại 

hoạt động 

mạnh hơn 

(trừ K, 

Na,Ca,Ba) 

có thể đẩy 

kim loại 

hoạt động 

hóa học 

yếu hơn ra 

khỏi dung 

dịch muối 

muối 

mới và kim 

loại mới . 

Zn + CuSO → 

ZnSO 

4 

4 

+ Cu 







42 









Tiết 23 





* Về kiến thức: Dãy hoạt động hóa học của kim loại và hiểu ý nghĩa của nó. 

* Về kĩ năng: Tiến hành thí nghiệm nghiên cứu, đối chứng để rút ra kim loại hoạt động 

mạnh yếu và cách sắp xếp theo từng cặp. Từ đó rút ra cách sắp xếp của dãy, ý nghĩa của 

dãy, viết phương trình hh chứng minh 




tính toán bài tập định lượng 

II. PHƯƠNG PHÁP: Hoạt động nhóm, đàm thoại. 



Dụng cụ: giá ống nghiệm, ống nghiệm, cốc thủy tinh, kẹp gỗ. 

Hóa chất: Na, đinh Fe, dây Cu, dây Ag, dd CuSO4, FeSO4, AgNO3, HCl, H2O, phenol 



1. Kiểm tra bài cũ: Tính chất hóa học chung của kim loại.Viết PTHH minh họa. 



Họat động 1: Dãy hoạt động hóa học của kim loại được xây dựng như thế nào. 

– HDHSTN 1 : 

+ Cho mẫu Na vào cốc 

nước có thêm vài giọt dd 

phenolphtalein. 

+ Cho đinh sắt vào cốc 

nước có phenolphtalein. 

?Nêu hiện tượng, nhận xét 

và viết PTHH? Kết luận. 

– Các nhóm làm thí nghiệm và trình bày: 

• Ở 1: Na chạy nhanh trên mặt nước, có khí thoát 

ra , dd có màu đỏ. 

• Ở 2: Không có hiện tượng 

Na + nước → dd bazơ làm phenolphtalein đổi 

sang màu đỏ. 

– Na mạnh hơn Fe, xếp Na trước Fe. 

I.Dãy 

hoạt 

động 

hóa 


của 

kim 

loại : 

– HDHSTN 2: 

• Ở 1: Có chất rắn trắng bám ngoài đinh sắt, màu 

+ Cho 1 đinh Fe vào ống 1: xanh của CuSO4 nhạt dần. 

dd CuSO4. 

• Ở 2: Không có hiện tượng gì. 

+ Cho dây đồng vào ống Sắt đẩy đồng .Đồng không đẩy được sắt . 

nghiệm chứa dd FeSO4. Fe + CuSO4 

→ FeSO4 

+ Cu 

? Hiện tượng, nhận xét và – Sắt mạnh hơn đồng. Ta sắp trước đồng. 

viết PTHH.? Kết luận: 

– HDHSTN 3: 

+ Cho Cu vào (1) dd 

AgNO3. 

+Cho dây Ag vào (2) dd 

CuSO4. 

? Quan sát hiện tượng, nhận 

xét và viết PTHH? Nêu kết 

2Na 

+ 2H 

2O 

→ 2NaOH 

+ H 

2 

( 1) chất rắn xám bám vào dây đồng, dd chuyển 

thành xanh. 

( 2) Không có hiện tượng gì. 

Cu đẩy Ag; Ag không đẩy được Cu 

Cu + Ag NO ) → Cu( 

NO ) 2Ag 


( 

3 3 

3 2 

+ 

Cu mạnh hơn Ag. Ta xếp Cu trước Ag. 

 

K; 

Na; 

Mg; 






43 








luận. 

Al; 

(1): Có nhiều bọt khí thoát ra. 

Zn; 

(2): Không có hiện tượng gì. 

Fe; 

Fe đẩy được H ra khỏi axit. Cu không đẩy được Pb; 

H ra khỏi axit. 

(H); 

Fe + 2HCl 

→ FeCl + 

Cu; 

2 

H 

2 

Ag; 

Au. 




– HDHSTN 4: 

+ Cho đinh Fe vào (1) dd 

HCl. 

+ Cho lá Cu vào (2) dd 

HCl. 

Quan sát , nhận xét và viết 

PTHH .? Kết luận. 

? Căn cứ kết luận sắp xếp 

các kim loại thành dãy theo 

chiều hoạt động hóa học 

giảm dần. 

Ta sếp Fe đứng trước H, Cu đứng sau H. 

– Sắp xếp như sau: 

Na, Fe, H, Cu, Ag. 

Bằng nhiều thí nghiệm khác nhau , người ta sắp xếp các kim loại thành dãy theo 

chiều giảm mức độ hóa học. → I. 

Hoạt động 2: Ý nghĩa của dãy hoạt động hóa học. 

– Yêu cầu học 

sinh đọc SGK và 

hỏi ý nghĩa của 

dãy hoạt động 

hóa học. 

* Hướng dẫn HS 

minh họa bằng 

pưhh. 

II. 

Trả lời 

Minh 

họa 

bằng 

phản 

ứng hóa 


II – Ý nghĩa: 

+ Độ hoạt động giảm dần từ trái sang phải. 

+ Kim loại trước Mg phản ứng với nước ở nhiệt độ 

thường. 

+ Kim loại trước H phản ứng với dung dịch axit loãng ↑ 

hidro. 

+ Kim loại đứng trước (trừ K,Na,Ca,Ba) đẩy kim loại đứng 

sau ra khỏi dd muối. 


a/ Cho các kim loại: Mg, Fe, Cu, Zn, Ag, Au. Kim loại nào tác dụng được với: 

a. Dung dịch H2SO4(l). b. Dung dịch FeCl2. c. Dung dịch AgNO3. 

Hoàn thành chuỗi phản ứng sau: 

b/ Bài tập: Cho 4,8g kim loại M (có hóa trị II trong hợp chất) tác dụng vừa đủ với 4,48 lít 

khí Clo (đkc). Sau phản ứng thu được m gam muối. Xác định kim loại M và tính m. 

4. Hướng dẫn học ở nhà: Làm bài tập 1, 2, 3, 4, 5 trang 54 SGK, xem bài “Nhôm”. 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

Mg 

MgO 

MgCl 2 

MgSO 4 

MgCO 3 







44 









Tiết 24 






- Tính chất vật lý của kim loại nhôm: Tính chất hóa học của nhôm: 

- Biết dự đoán tính chất hóa học của nhôm từ tính chất kim loại nói chung, vị trí của nhôm 

trong dãy hoạt động hóa học 

* Về kĩ năng: Viết được các phương trình hóa học biểu diễn tính chất hóa học của nhôm. 





II. PHƯƠNG PHÁP: Quan sát, thảo luận nhóm, đàm thoại 



Dụng cụ: đèn cồn, giá ống nghiệm, ống nghiệm, kẹp gỗ. 

Hóa chất: Dd AgNO3, HCl, CuCl2, NaOH, bột Al; dây nhôm, sắt. 





Cho : Mg, Cu, Ag, Pb, Na, Zn. Hãy sắp xếp theo thứ tự tăng dần mức độ hoạt động hh? 

Chứng minh rằng Mg mạnh hơn Zn ? 


Hoạt động 1: Tính chất vật lý. 

? Quan sát bột Al, dây nhôm, nêu – Quan sát, I. Tính chất vật lý: 

tính chất vật lý của nhôm. 

liên hệ thực tế - Là kim loại màu trắng bạc, có 

– Bổ sung : Al có tính dẻo nên có thể và trả lời: Các ánh kim, nhẹ. 

cán mỏng hoặc kéo sợi (giấy gói tính chất vật lý - Dẫn điện, dẫn nhiệt. 

bánh kẹo). 

của nhôm - Dẻo. 

Hoạt động 2: Tính chất hóa học. 

? Dự đoán tính chất hóa học - Nhôm + phi kim, với II. Tính chất hóa học: 

của nhôm ? Giải thích? axit, dd muối. Vì 1. Nhôm có tính chất hóa học 

- HDHSTN: kiểm tra dự nhôm là kim loại trước chung của kim loại : 

đoán ? Hiện tượng, viết H. → 1. 

a. Nhôm + phi kim. 

PTHH ? 

- TN nhóm, nhận xét * Nhôm + oxi ở t o cao 

o 

t 

a. Rắc bột Al trên ngọn lửa và viết PTHH: 4Al + 3O2 ⎯⎯→ 2Al2O3 

đèn cồn 

a. Nhôm cháy sáng tạo * Nhôm + phi kim khác ở t o cao 

+ Giới thiệu: Ở điều kiện 

thường, nhôm + oxi (trong 

kk) tạo thành lớp Al2O3 

mỏng bền vững. Lớp này 

bảo vệ đồ vật bằng nhôm, 

- Nhôm + nhiều phi kim 

khác: Cl2, S,… 

chất rắn màu trắng. 

o 

t 

4Al + 3O2 ⎯⎯→ 

2Al2O3 

Kết luận a. 

b.(1) Có hiện tượng sủi 

bọt, Al tan dần. 

o 

t 

2Al + 3Cl2 ⎯⎯→ 2AlCl3 

b. Nhôm + ddaxit: 



2Al + 6HCl → 2AlCl + 3H 

 

3 2 

* Chú ý: Al không + HNO3, 

H2SO4 đặc nguội. 

c. Nhôm + dung dịch muối. 

2Al + 3CuCl → 2AlCl + 3Cu 

 

2 3 





45 








b. 

2. Nhôm còn có tính chất hóa 

+ Cho dây Al vào (1)dd HCl 

học riêng: 

+Cho dây Al vào (2)dd 

Nhôm + dung dịch kiềm. 




(2) Có chất rắn đỏ bám 

ngoài dây Al. Màu 

xanh của dd nhạt dần. 

CuCl2 

(3) Có chất rắn trắng 2Al + 2NaOH + 2H2O 

→ 

+ Dây Al vào (3) dd AgNO3 bám vào dây Al. Dây 2NaAlO2 + 3H2 

 

c. Nhắc lại tính chất nhôm + 

dung dịch muối. 

Al tan dần. 

- Kết luận b. 

- Nhắc lại tính chất c. 

2. Đặt vấn đề: Ngoài tính 

chất chung của kim loại Al 

còn có tính chất đặc biệt nào 

không? 

+ Cho Fe vào dd NaOH. 

2. 

+ Sắt không + dd 

NaOH 

+ Nhôm + dd NaOH có 

sủi bọt, nhôm tan dần. 

+ Al vào dd NaOH. 

- Liên hệ : không nên dùng - Kết luận 2. 

đồ nhôm để đựng nước vôi, 

dd kiềm. 

- Yêu cầu học sinh kể các ứng dụng Trả III. Ứng dụng: (SGk) 

của nhôm trong thực tế. 

lời Sản xuất đồ dùng gia đình, chế tạo dây 

Lồng ghép giáo dục ứng dụng nhôm III. dẫn điện, vật liệu xây dựng, … chế tạo máy 

trong cuộc sống 

ôtô, tàu vũ trụ… 

IV. Điện phân nóng chảy quặng 

IV. Sản xuất: 

boxit 

Chú + Nguyên liệu: Boxit. 

- Nguy cơ bùn đỏ(bả thải) gây ô ý + Phương pháp: điện phân nóng chảy. 

nhiễm lớn cho môi trường, nhất là → 

đối với nguồn nước ngầm. 

IV. 

- Giới thiệu PP đ/c dùng Mg đẩy Al 

ra khỏi muối Al. 


a/ Bài 2/58 SGK : Cho biết hiện tượng xảy ra, giải thích và viết PTHH khi thả một mảnh 

Al vào các dung dịch: a. MgSO4 b. CuCl2 c. AgNO3 d. HCl 

b/ Bài tập: Tính khối lượng nhôm sản xuất được từ một tấn quặng bô-xít có chứa 90% 

Al2O3 biết quá trình sản xuất có hao hụt khoảng 5 % 

4. Hướng dẫn học ở nhà: Xem bài “Sắt” và làm bài tập 1, 3, 4, 5, 6 trang 57, 58 SGK. 


đpnc 

2Al O 4Al 3O 

cryolit → + 

2 3 2 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 







46 








Ngày soạn: 21 /11/ 2017 

Tiết 25 





* Về kiến thức: Biết dự đoán tính chất vật lý và tính chất hóa học của sắt. Biết liên hệ tính 

chất của sắt và vị trí của sắt trong dãy hoạt động hóa học của sắt. 


- Biết dùng thí nghiệm và sử dụng kiến thức cũ để kiểm tra dự đoán và kết luận về tính 

chất hóa học của sắt. 

- Viết được các phương trình phản ứng minh họa cho tính chất hóa học của sắt. 





II. PHƯƠNG PHÁP: Đàm thoại, quan sát 



Dụng cụ: bình thủy tinh miệng rộng; đèn cồn; kẹp gỗ. 

Hóa chất: Dây sắt hình lò xo, bình clo. 

Phiếu học tập. 




Tính chất hóa học của nhôm. Viết các phương trình phản ứng minh họa. 

Gọi 2 học sinh chữa bài tập 2 trang 58 SGK. 



Hoạt động 1: Tính chất của sắt. 

? Liên hệ thực tế nêu các - Nêu các tính chất vật I. Tính chất vật lý: 

tính chất vật lý của sắt. lý → I. 

- Có ánh kim, dẫn điện, dẫn 

nhiệt, dẻo. 

- Yêu cầu học sinh đọc SGK - Đọc SGK và biết - Là kim loại nặng (có d = 

để bổ sung thêm thông tin. thông tin: 

7,86g/cm 3 ). 

? Sắt có tính chất hóa học - Trả lời: Sắt có những - Nóng chảy ở nhiệt độ 1539 0 C. 

của kim lọai không? tính chất hóa học của II. Tính chất hóa học: 

kim loại. 

a. Tác dụng với phi kim: 

- Thí nghiệm: Cho dây sắt → II. 

* Sắt + oxi ở t o cao 

quấn hình lò xo đã nung 

nóng đỏ vào bình đựng Clo. 

- Thông báo: Ở nhiệt độ cao 

sắt + nhiều phi kim khác 

như: S, Br2…tạo muối FeS, 

FeBr3… 

- Lưu ý học sinh: Hóa trị của 

sắt khi Fe tác dụng với dd 

- Quan sát thí nghiệm 

và nêu hiện tượng: Sắt 

cháy sáng chói tạo 

thành khói nâu đỏ. 

o 

t 

2Fe + 3Cl2 ⎯⎯→ 

2FeCl3 

Chú ý và biết: 

o 

t 

3Fe + 2O2 ⎯⎯→ Fe3O4 

* Sắt + phi kim khác ở t o cao 

o 

t 

2Fe + 3Cl2 ⎯⎯→ 2FeCl3 

b. Sắt + dd axit → muối sắt (II) 

+ hidro: 

Fe+2HClFeCl2+H2 

* Chú ý: Sắt không + HNO3, 

H2SO4 đặc nguội. 







47 








axit và muối. 

+ Sắt có hóa trị II, III, c. Sắt + dd muối → muối sắt 

Lồng ghép giáo dục vai trò tùy điều kiện phản ứng (II) + kim loại : 

và ứng dụng kim loại sắt . 

Fe+CuSO4FeSO4+Cu↓ 

trong cuộc sống . 

Hoạt động 2: Luyện tập – củng cố. 

- Yêu cầu học sinh làm - Làm bài tập 1: 

bài tập 1: 

Fe + 2HCl → FeCl + H 




FeCl2 →Fe( NO3 ) 

3 

→Fe 

 

Fe → FeCl3 →Fe( OH ) 

3 

→ 

 

Fe2O3 

→ Fe 

- Bài tập 2: Cho m gam 

bột sắt dư vào 20ml 

dung dịch CuSO4 1M. 

Phản ứng kết thúc, lọc 

được dung dịch A và 

4,08g chất rắn B. 

a. Tính m? 

b. Tính nồng độ mol 

của chất có trong dung 

dịch A (giả thiết rằng 

). 

V = 

A 

V CuSO4 

0 

2 2 

2Fe + 3Cl ⎯⎯→ 2FeCl 

o 

t 

2 3 

FeCl + 2 AgNO → Fe( NO ) + 2AgCl 

2 3 3 2 

FeCl + 3 NaOH → Fe( OH ) + 3NaCl 

3 3 

2 Fe( OH ) ⎯⎯→ Fe O + 3H O 

t 

3 2 3 2 

Fe O + 3H ⎯⎯→ 2Fe + 3H O 

o 

t 

2 3 2 2 

- Làm bài tập 2: 

Chất rắn B: gồm Cu và Fe dư. Vì Fe dư nên CuSO4 phản ứng 

hết => dung dịch A có FeSO4. 

a. Tính m. 

Fe + CuSO4 FeSO4 + Cu↓ 

n 

CuSO 

4 

= 0,02 1 = 0,02( mol). Theo(1) 

n = n = n = n = 0,02( mol) = m = 0,02 64 = 1,28( g) 

Cu Fe( pu) 

FeSO CuSO Cu 

4 4 

m = 4,08 − 1,28 = 2,8( g) = m = 0,02 56 = 1,12(g) 

Fe( du) Fe( pu) 

lượng ban đầu của Fe: m = 1,12 + 2,8 = 3,92g 

b. 

C 

M FeSO 4 

0,02 

= = 1( M ) 

0,02 

Vậy khối 

3. Kiểm tra, đánh giá: Bài4/60: Sắt tác dụng với những chất nào sau? Viết các PTHH và 

ghi điều kiện nếu có. 

a. Dd muối Cu(NO3)2 b. H2SO4 đặc nguội c. Khí Cl2 d. Dd ZnSO4 

4. Hướng dẫn học bài ở nhà: 

Cho 3 lọ mất nhãn, mỗi lọ đựng các kim loại Al, Fe, Ag. Trình bày phương pháp hóa học 

phân biệt các kim loại trên. 

Làm bài tập 1, 2, 3, 5 trang 60 SGK và xem trước bài “ Hợp kim sắt”. 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 







48 









Tiết 26 






- Gang là gì? Thép là gì? Tính chất và một số ứng dụng của gang, thép. 

- Nguyên tắc, nguyên liệu và quá trình sản xuất gang trong lò cao, sản xuất thép trong lò 

luyện thép. 

* Về kĩ năng: Viết phương trình hóa học phản ứng, khai thác thông tin từ tranh vẽ … 





II. PHƯƠNG PHÁP: Đàm thoại, quan sát. 


1. Chuẩn bị của giáo viên: Trang vẽ sơ đồ lò cao, lò luyện thép. 



1. Kiểm tra bài cũ: Tính chất hóa học của sắt? Viết các phương trình hh minh họa. 



Hoạt động 1: Hợp kim của sắt. 

Yêu cầu HS đọc 

SGK và thảo 

luận các câu hỏi: 

+ Hợp kim là gì? 

→ 1. & 2. 

? So sánh thành 

phần của gang 

và thép? Ứng 

dụng của chúng? 

Lồng ghép giáo 

dục sử dụng 

gang - thép 

đúng mục đích. 

– Đọc SGK thảo luận và trả lời câu hỏi: 

+ Hợp kim là chất rắn thu được sau khi 

làm nguội hổn hợp nóng chảy nhiều 

kim loại khác nhau hoặc của kim loại 

và phi kim. 

+ Thành phần của gang – thép: 

• Giống: thành phần nguyên tố 

• Khác: hàm lượng C 

+ Ứng dụng: gang trắng dùng luyện 

thép; gang xám dùng để đúc bệ máy, 

ống dẫn nước…Thép dùng chế tạo 

nhiều chi tiết máy, vật dụng, dụng cụ 

lao động. Đặc biệt thép dùng để làm 

vật liệu xây dựng, phương tiện giao 

thông, vận tải. 

I. Hợp kim của sắt 

1. Gang : là hợp kim của sắt 

với cacbon và một số 

nguyên tố khác , hàm lượng 

cacbon chiếm từ 2 – 5%, 

2. Thép : là hợp kim của sắt 

với cacbon và một số 

nguyên tố khác, hàm lượng 

C dưới 2%. 

Hoạt động 2: Sản xuất gang thép. 

– 

Đọc, 

quan 

sát, 

thảo 

luận 


Yêu cầu học 

sinh đọc SGK 

và cho biết: 

? Nguyên 

liệu? Nguyên 

tắc? Quá trình 

II. Sản xuất gang, thép: 

1. Sản xuất gang : 

a. Nguyên liệu: quặng sắt: quặng manhetit (Fe3O4) và hematit 

(Fe2O3). Than cốc, không khí giàu oxi và một số chất phụ gia khác 

như đá vôi. 

b. Nguyên tắc: dùng CO khử oxit sắt ở t o cao. 






49 








sản xuất gang và c. Quá trình sản xuất gang: 

o 

o 

t 

t 

trong lò cao. trình C + O2 ⎯⎯→ CO2 C + CO2 ⎯⎯→ 2CO 

o 

→ 1. bày: 

t 

hay 

2C + O2 ⎯⎯→ 2CO 

? Nguyên 

Khí CO khử oxit sắt trong quặng. 

0 

liệu, nguyên 

t 

3CO 

+ Fe2O3 

⎯⎯→ 2Fe+ 

3CO2 

tắc, quá trình 

* Sắt nóng chảy hòa tan một lượng nhỏ C và một số các nguyên tố 

sản xuất thép? 

khác tạo gang lỏng chảy xuống nồi lò và được đưa ra ngoài qua cửa 

→ 2. 

tháo gang. Đá vôi bị phân hủy thành CaO, CaO kết hợp với các oxit 

- Quá trình 

SiO2, … tạo xỉ nổi lên và được đưa ra ở cửa tháo xỉ. 

sản xuất hàng 

o 

t 

ngày thải ra 

CaO + SiO2 ⎯⎯→ CaSiO3 ↓ (xỉ) 

lượng lớn 

2. Sản xuất thép: 

chất thải 

a. Nguyên liệu: gang, sắt phế liệu và oxi. 

dạng rắn, bụi, b. Nguyên tắc: oxi hóa một số kim loại, phi kim để loại ra khỏi 

khí và nước gang phần lớn các nguyên tố C, Si, Mn, … 

thải ảnh 

c. Quá trình sản xuất thép: 

hưởng đến 

Khí oxi, oxi hóa sắt tạo thành FeO, sau đó FeO sẽ oxi hóa một số 

môi trường nguyên tố trong gang như C, Si, S, P, … 




C + O2 CO2↑ ; 


- Thế nào là hợp kim? Gang? Thép? 

- Nguyên liệu, nguyên tắc, quá trình sản xuất gang, thép. 

- Lập PTHH theo sơ đồ sau đây và cho biết phản ứng này xảy ra trong lò luyện gang, 

luyện thép. 

o 

t 

⎯⎯→ 

0 

t 

FeO + Mn ⎯⎯→ Fe + MnO 

0 0 

t 

t 

2 3 2 

a). FeO + Mn ⎯⎯→ Fe + MnOb). 

Fe O + CO ⎯⎯→ Fe + CO 

0 0 

t 

t 

2 

c). FeO + Si ⎯⎯→ Fe + SiO d). 

FeO + C ⎯⎯→ Fe + CO 

- Bài tập 1: Tính khối lượng quặng hêmatic chứa 60% Fe2O3 cần dùng để sản xuất 1 tấn 

gang chứa 4 % cacbon. Nếu hiệu suất quá trình là 90% 

5. Hướng dẫn học bài ở nhà: 

Làm bài tập4, 5, 6 trang 63 SGK. 

Tiến hành trước các thí nghiệm: Các yếu tố ảnh hưởng đến sự ăn mòn. 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 







50 









Tiết 27 






- Khái niệm về sự ăn mòn kim loại. 

- Nguyên nhân làm kim lọai bị ăn mòn và các yếu tố ảnh hưởng đến sự ăn mòn, từ đó 

biết cách bảo vệ các đồ vật bằng kim loại. 

* Về kỹ năng: 

- Biết liên hệ với các hiện tượng trong thực tế về sự ăn mòn kim loại, những yếu tố ảnh 

hưởng và bảo vệ kim loại khỏi sự ăn mòn. 

- Biết thực hiện các thí nghiệm nghiên cứu các nguyên tố ảnh hưởng đến sự ăn mòn 

kim loại. 

* Về thái độ: Học sinh thấy được vai trò và các ứng dụng các loại hợp kim trong đời sống. 




II. PHƯƠNG PHÁP: Đàm thoại, quan sát 


1. Chuẩn bị của giáo viên: Một số đồ dùng đã bị rỉ. 

2. Chuẩn bị của học sinh: Làm thí nghiệm “Ảnh hưởng của các chất trong môi trường đến 

sự ăn mòn kim loại”. 



• Thế nào là hợp kim? So sánh thành phần, tính chất và ứng dụng của gang và thép. 

• Nguyên tắc, nguyên liệu sản xuất gang. Viết các phương trình hóa học xảy ra. 



Họat đông 1: Thế nào là sự ăn mòn kim loại. 

- Cho học sinh quan sát một số đồ 

I. Sự ăn mòn kim loại: là sự 

dùng bị rỉ nêu khái niệm. - Quan sát và nêu phá hủy kim loại, hợp kim 

- Nguyên nhân của sự ăn mòn. 

→ I. do kim loại tiếp xúc với 

- Sau đó, cho học sinh đọc SGK. 

những chất trong môi trường. 

- Kim loại, hợp kim bị biến chất do - Đọc SGK. 

tác dụng hóa học trong môi trường. 

Hoạt động 2: Những yếu tố ảnh hưởng đến sự ăn mòn kim loại. 

- Gọi học sinh nhận xét hiện 

tượng đã chuẩn bị. 

- Từ các hiện tượng trên yêu 

cầu học sinh rút ra kết luận. 

- Liên hệ: thanh sắt trong bếp 

than bị ăn mòn nhanh hơn để ở 

nơi khô ráo, thoáng mát. 

– Nhận xét: 

+ Ở ống 1: (đinh sắt trong 

không khí khô): không bị 

ăn mòn. 

+ Ở ống 2: đinh sắt trong 

nước có hòa tan oxi bị ăn 

mòn chậm. 

+ Ở ống 3: đinh sắt trong 

II. Những yếu tố ảnh 

hưởng đến sự ăn mòn 

kim loại: 

+ Thành phần của môi 

trường mà kim loại tiếp 

xúc. 


+ Ở nhiệt độ cao sự ăn 






51 








- Trong môi trường, đồ dùng dung dịch muối ăn: bị ăn mòn kim lọai diễn ra 

hay công trình bằng kim loại, mòn nhanh. 

nhanh hơn. 

hợp kim bị ăn mòn nghiêm + Ở ống 4: đinh sắt trong 

trọng không chỉ thiệt hại về tài nước cất không bị ăn mòn. 

sản mà còn là vấn đề môi 

trường toàn cầu. 

– Kết luận → II. 

Hoạt động 3: Bảo vệ kim loại không bị ăn mòn. 

- Yêu cầu học sinh thảo - Thảo luận nhóm III. Bảo vệ kim loại không bị ăn 

luận nhóm trả lời câu hỏi: và trình bày: mòn: bằng các biện pháp : 

? Vì sao phải bảo vệ kim + Phải bảo vệ kim • Ngăn không cho kim loại tiếp xúc 

loại? 

loại để các đồ dùng với môi trường như sơn, mạ, bôi dầu 




? Các biện pháp bảo vệ 

kim loại? 

- Cuối cùng yêu cầu học 

sinh đọc mục “ECB”. 

Lồng ghép giáo dục sử 

dụng đi đôi với bảo quản 

kim loại, hợp kim trong kĩ 

thuật và cuộc sống. 

bằng kim loại 

không bị ăn mòn. 

→ Các biện 

pháp: 

- Đọc và biết quy 

trình bảo vệ một số 

máy móc. 

mỡ ,… Để đồ vật kim loại nơi khô 

ráo, thường xuyên lau chùi; rửa sạch 

sẽ đồ dùng, dụng cụ lao động và tra 

dầu mỡ . 

• Chế tạo hợp kim ít bị ăn mòn: cho 

thêm vào thép một số kim loại crom, 

niken (kền) làm tăng độ bền của thép 

với môi trường. 

4. Kiểm tra, đánh giá. 

- Ăn mòn kim loại là gì? Nguyên nhân của sự ăn mòn kim loại? 

- Các biện pháp bảo vệ kim lọai khỏi bị ăn mòn? 

- Sự ăn mòn kim loại là hiện tượng vật lý hay hóa học? Lấy ví dụ chứng minh. 

- Chọn câu đúng: Con dao làm bằng thép không bị rỉ nếu: 

a. Sau khi dùng, rửa sạch, lau khô. 

b. Cắt chanh rồi không rửa. 

c. Ngâm trong nước tự nhiên hoặc nước máy lâu ngày. 

d. Ngâm trong nước muối một thời gian. 

5. Hướng dẫn học bài ở nhà: Chuẩn bị bài thực hành Tính chất hóa học của nhôm và sắt 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 







52 









Tiết 28 





* Về kiến thức: Khắc sâu kiến thức hóa học của nhôm và sắt. 


- Tiếp tục rèn luyện kỹ năng thực hành hóa học, khả năng làm thực hành hóa học. 

- Rèn luyện ý thức cẩn thận, kiện trì trong học tập và trong thực hành hóa học. 

* Về thái độ: Học sinh thấy được vai trò và các ứng dụng các kim loại nhôm và sắt trong 

đời sống. 




II. PHƯƠNG PHÁP: Thực hành theo nhóm. 



- Dụng cụ: đèn cồn, giá sắt, kẹp sắt, ống nghiệm, giá ống nghiệm, nam châm. 

- Hóa chất: bột nhôm, bột sắt, bột lưu huỳnh, dung dịch NaOH. 

2. Chuẩn bị của học sinh: Xem trước nội dung thực hành và kẻ tường trình thí nghiệm. 





Họat động 1: Thí nghiệm1 – Tác dụng của nhôm với oxi 

– Yêu cầu học sinh nêu cách 

tiến hành thí nghiệm 1. 

– Hướng dẫn các nhóm làm 

thí nghiệm, quan sát hiện 

tượng và viết phương trình 

phản ứng. 

– Nêu: Rắc nhẹ bột nhôm trên ngọn lửa đèn cồn. 

– Các nhóm làm thí nghiệm và nhận xét: 

Nhôm cháy sáng tạo thành chất rắn màu trắng. 

4Al + 3O2 2Al2O3 

Giải thích: Nhôm cháy trong oxi tạo ra nhôm oxit. 

Trong phản ứng Al đóng vai trò là các chất oxi hóa. 

Hoạt động 2: Thí nghiệm2 – Tác dụng của sắt với lưu huỳnh. 

- Hướng dẫn học sinh thí nghiệm: 

+ Cho hổn hợp bột Fe: S = 7:4 (về 

khối lượng) vào ống nghiệm. 

+ Đun nóng trên ngọn lửa đèn 

cồn. 

Yêu cầu học sinh quan sát hiện 

tượng, màu sắc, trạng thái của Fe, 

S và chất sau khi đun. 

- Làm thí nghiệm theo nhóm và nhận xét: 

+ Hiện tượng: 

• Trước thí nghiệm: Bột Fe màu trắng xám, bị nam 

châm hút, bột S màu vàng nhạt. 

• Khi đun hổn hợp trên ngọn lửa đèn cồn hổn hợp 

cháy nóng đỏ, tỏa nhiều nhiệt. 

• Sản phẩm tạo thành khi để nguội có chất rắn màu 

đen, không bị nam châm hút. 

0 

Dùng nam châm hút hổn hợp 

t 

Fe + S ⎯⎯→ FeS 

trước và sau khi đun. Nhận xét? 

Hoạt động 3: Nhận biết kim loại nhôm, sắt 







53 








- Nêu vấn đề: Có hai lọ 

không dán nhãn đựng - Các nhóm làm thí nghiệm và nhận xét: 

2 kim loại riêng biệt: Lấy một ít bột trong 2 lọ cho vào 2 ống nghiệm 1 và 2. 

Al, Fe. Làm tế nào để Nhỏ một vài giọt NaOH vào từng ống nghiệm. 

nhận biết? 

• Ống nghiệm có hiện tượng sủi bọt khí chứa kim loại Al còn lại 

- Yêu cầu học sinh tiến là Fe. 

hành thí nghiệm. 2Al 

+ 2NaOH 

+ 2H 

2O 

→ 2NaAlO2 

+ 3H 

2 

 

Hoạt động 4: Tường trình thí nghiệm: 13 phút 

Tên thí Cách tiến hành Hiện tượng quan sát Giải thích và viết phương trình HH 

nghiệm 




Al tác 

dụng 

Rắc một ít bột Al 

trên ngọn lửa đèn 

Nhôm cháy sáng tạo 

thành chất rắn có 

Chất rắn màu trắng là nhôm oxit. 

4Al + 3O2 2Al2O3 

với O2 cồn. 

màu trắng. 

Fe tác 

dụng 

với S 

- Cho hổn hợp bột 

Fe: S = 7:4 (về 

khối lượng) vào 

ống nghiệm. 

- Đun nóng trên 

Hổn hợp nóng đỏ, 

sau khi phản ứng 

xong để nguội có 

màu đen không bị 

nam châm hút. 

Sản phẩm không bị nam châm hút 

do tạo thành chất mới có tính chất 

khác so với tính chất ban đầu. 

ngọn lửa đèn cồn: 

- Đưa nam châm 

lại gần sản phẩm. 

(r) (r) (màu đen) 

Nhận - Lấy một ít bột - Một ống nghiệm - Ống nghiệm có hiện tượng sủi bọt 

biết Al trong 2 lọ cho vào có hiện tượng sủi khí đựng Al. 

và Fe. 2 ống nghiệm. bọt khí. 

- Cho vài giọt - Một ống nghiệm 

dung dịch NaOH không có hiện tượng 

vào. 

gì. 

- Ống nghiệm không có hiện tượng 

gì đựng Fe 

Giáo dục sử dụng tài nguyên nhôm; sắt đúng mục đích, tiết kiệm và môi trường 

Hoạt động 5: Hướng dẫn học ở nhà: 

Xem trước bài “ Luyện tập chương II” và làm thêm 1 số bài tập: 

- BT1: Hòa tan 11 g hỗn hợp nhôm, sắt trong dd NaOH dư thấy còn lại a g chất rắn X 

không tan. Hòa tan hết a g X vào dd HCl dư thu được 2,24 lít khí H2 ở đktc. Tính % khối 

lượng mỗi kim loại trong hỗn hợp ban đầu 

- BT 2: Tính khối lượng sắt tác dụng vừa đủ với 200 ml dd H2SO4 1 M, thể tích khí H2 

sinh ra ờ đktc và khối lượng FeSO4.7H2O kết tinh khi cô cạn dd muối thu được 

- BT 3: Hòa tan hết 8g hỗn hợp Fe, Mg trong 200 g dd HCl vừa đủ, thu được dd chứa 22,2 

g hỗn hợp 2 muối . Tính % m mỗi kim loại trong hỗn hợp đầu và C% dd HCl đã dùng. 


Fe+ 

S ⎯ 

0 

t 

⎯→ 

Al + NaOH + H 

3 NaAlO 

2 

+ H 

2 

2 

FeS 

O → 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

2 

 

( r) 





............................................................................................................................................................................................................................................................... 


54 









Tiết 29 





* Về kiến thức: Hệ thống hóa các kiến thức cơ bản. So sánh được tính chất của nhôm với 

sắt và so sánh tính chất chung của kim loại. 

* Về kỹ năng: Biết vận dụng ý nghĩa của dãy hoạt động hóa học để xét và viết các 

phương trình phản ứng hóa học. Vận dụng để làm các bài tập định tính và định lượng. 

* Về thái độ: Học sinh thấy được vai trò và các ứng dụng các kim loại trong đời sống. 






1. Chuẩn bị của giáo viên: Bảng phụ, phiếu học tập. 

2. Chuẩn bị của học sinh: Ôn tập lại các kiến thức có trong chương. 





Hoạt động 1: Kiến thức cần nhớ. 

? Nhắc lại tính chất hóa 

học của kim loại. 

? Viết dãy họat động hóa 

học của kim loại? Ý 

nghĩa? 

? Viết PTHH minh họa: 

+ Kim loại + phi kim. 

Clo , Oxi , Lưu huỳnh. 

+ Kim loại + nước. 

+ Kim loại + dd axit. 

+Kim loại + dd muối. 

I- Kiến thức cần nhớ. 

– Tính chất hóa học kim loại: tác dụng với phi kim.; với dd 

axit. ; với dd muối. 

– Dãy hoạt động hóa học của kim loại. 

K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, H, Cu, Ag, Au. 

Ý nghĩa: (SGK) 

– Thảo luận nhóm và trả lời: 

+ So sánh tính chất hóa học của nhôm và sắt. 

• Giống: Có những tính chất hóa học chung của kim loại. Al 

và Fe không + HNO3, H2SO4 đặc nguội. 

• Khác: Al + dd kiềm, còn Fe thì không. Trong các hợp chất 

Al chỉ có hóa trị III, còn Fe có cả 2 hóa trị II và III. 

– Yêu cầu học sinh thảo 2Al + 3Cl2 → 2AlCl3 + H 

2 

 

luận: 

2Fe + 3Cl2 →2FeCl3 

? So sánh được tính chất 2NaOH + 2Al + 2H 2O → 2NaAlO2 + 3H 

2 

 

hóa học của nhôm và sắt. – Làm bài tập 1: 

? Viết các PTHH minh + Chuỗi a). 

họa. 

+ Chuỗi b) 

Bài tập 1:Hoàn thành – Các nhóm thảo luận hoàn thành phiếu học tập. 

chuỗi a) 


Al ⎯⎯→ Al ( SO ) ⎯⎯→ AlCl 

(1) (2) 

2 4 3 3 

⎯⎯→ Al( OH ) ⎯⎯→ Al O ⎯⎯→ 

(3) (4) (5) 

3 2 3 

Al ⎯⎯→ Al O ⎯⎯→ Al( NO ) 

(6) (7) 

2 3 3 3 

Thành 

phần 

Gang 

– Fe ,C và một số 

nguyên tố khác, hàm 

lượng C từ 2 – 5%. 

Thép 

– Fe ,C và một số nguyên tố 

khác hàm lượng C < 2%. 






55 








b) 

Tính Giòn, không rèn, – Đàn hồi, dẻo , cứng. 

(1) (2) (3) 

Fe ⎯⎯→ FeCl2 ⎯⎯→ Fe( OH ) 

2 

⎯⎯→ FeSO4 

chất không dát mỏng 




Fe ⎯⎯→ FeCl ⎯⎯→ Fe( OH ) ⎯⎯→ 

(4) (5) (6) 

3 3 

được 

(7) (8) 

Fe2O3 ⎯⎯→ Fe ⎯⎯→ Fe3O4 

Sản – Dùng CO khử oxit 

xuât sắt ở nhiệt độ cao. 

Gang Thép 

0 

t 

Fe2O3 

+ 3CO 

⎯⎯→ 2Fe+ 

3CO 

T.chất 

T.phần 

S. xuất 

– Phát phiếu học tập : 

II- Luyện tập: 

Bài tập 2 

a. Những kim loại tác dụng được với HCl là Fe và Al. 

b. Những kim loại tác dụng được với KOH là Al. 

c. Kim loại tác dụng được với CuSO4 là: Fe, Al. 

d. Kim loại tác dụng với dd AgNO3 là Al, Fe, Cu 

Bài tập 3 

0,672 

2R + 6HCl → 2RCl3+ 3 H2 

(1), nH 

= = 0,03mol 

2 

22,4 

2 20,03 

Theo (1): n = n = = 0,02mol 

R 

H2 

3 3 

m 0,54 

aM ) 

R 

= = = 27.Vây R là Al 

n 0,02 

b) n = 0,05 2 = 0,1( mol) 

HCl 

n = 2n = 2 0,03 = 0,06( mol) 

HCl 

(p/u) 2 

→ n = 0,1− 0,06 = 0,04( mol) 

HCl 

(du) 

H 

Dung dịch sau phản ứng gồm AlCl3 và HCl dư. 

0,02 0,04 

CM 

= = 0,4 M , C 0,8 

AlCl 

M 

= = M 

3 

HCl 

0,05 0,05 

2 

– Oxi hóa C, Mn, Si, 

P,…trong gang. 

0 

t 

FeO + C ⎯⎯→ Fe + CO 


- Làm bài tập 1, 2, 3, 4, 5, 7 trang 69 SGK. 

- BT 1: Ngâm một thanh sắt trong 200 g dd CuSO4 đến khi sắt không tan được nữa, lấy 

thanh sắt ra cân lại thấy khối lượng thanh sắt tăng thêm 1,6 g. Tính khối lượng sắt hoàn 

tan, CM của dd CuSO4 đã dùng. Giả thuyết toàn bộ lượng Cu sinh ra bám hết vào thanh sắt 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 







56 









Tiết 30 






- Tính chất vật lý, hóa học của phi kim. 

- Các phi kim có mức độ hoạt động khác nhau. 


- Sử dụng các kiến thức đã biết để rút ra tính chất vật lý và tính chất hóa học của phi 

kim. 

- Viết được các phương trình phản ứng thể hiện tính chất hóa học của phi kim. 

* Về thái độ: Học sinh thấy được vai trò và các ứng dụng các kim loại nhôm và sắt trong 

đời sống. 




II. PHƯƠNG PHÁP: Hoạt động nhóm; quan sát 



- Dụng cụ: ống nghiệm có nút, ống dẫn khí, ống vuốt nhọn. 

- Hóa chất: Zn, HCl, bình đựng khí Clo, qyù tím. 






Hoạt động 1: Tính chất vật lý của phi kim. 

Yêu cầu học sinh Nghiên cứu và trả lời: 

I. Tính chất vật lý: 

nghiên cứu SGK và → I. 

+ Phần lớn các nguyên tố 

cho biết tính chất vật Ở điều kiện thường, phi kim tồn tại ở phi kim không dẫn điện, 

lý của phi kim. cả 3 trạng thái: 

dẫn nhiệt và có nhệt độ 

• Rắn: C, S, P,… 

nóng chảy thấp. 

• Lỏng: Br2,… 

+ Một số phi kim độc: Cl2, 

• Khí: O2, N2, Cl2,… 

Br2, I2,… 

Hoạt động 1: Tính chất hóa học của phi kim. 

- Yêu cầu học sinh thảo luận - Thảo luận và II. Tính chất hóa học : 

nhóm, viết tất cả phương 

trình hh đã biết trong đó có 

phi kim tham gia. 

- Hướng dẫn học sinh sắp xếp 

và phân loại các phản ứng đó 

thành 3 nhóm phản ứng thuộc 

3 tính chất hh phi kim. 

1. – Biễu diễn TN: Na cháy 

viết vào bảng 

nhóm. 

- Sắp xếp: 

- Quan sát và 

nhận xét hiện 

tượng và viết 

PTHH: 

1. Tác dụng với kim loại: 

o 

t 

a) oxi + kim loại ⎯⎯→ thường là oxit 

bazơ 



t 

O2 + 2Cu ⎯⎯→ 2CuO 

b) Nhiều phi kim + kim loại 

o 

o 

t 

⎯⎯→ muối 





57 








o 

trong Clo. 

→ 1. 

t 

Cl2 

+ 2Na ⎯⎯→ 2NaCl 

2. – Biễu diễn thí nghiệm H2 

o 

t 

cháy trong Clo. 

→ 2. 3S + 2Al ⎯⎯→ Al2S3 

3. – Biễu diễn thí nghiệm S, P 

cháy trong oxi. 

→ 3. 2. Tác dụng với H2 tạo hợp chất khí 

o 

Yêu cầu học sinh nhận xét 

t 

a. oxi + hidro ⎯⎯→ nước 

o 

hiện tượng. 

t 

O2 + 2H2 ⎯⎯→ 2H2O 

Ngoài Cl2 còn nhiều phi kim: 

o 

t 

C, S, Br2,… tác dụng với b. Phi kim khác + hidro ⎯⎯→ hợp chất 

H2 

khí. 

khí 

o 

t 

4. Đưa ra một số phản ứng : 

Cl2+ H2 ⎯⎯→ 2HCl 

phi kim + hidro và phi kim + → 4. 

kim loại . 

3. Tác dụng với oxi 

o 

? Khả năng phản ứng của các 

t 

Nhiều phi kim + oxi ⎯⎯→ oxit axit 

phi kim trong các phản ứng? 

– Thông báo: Mức độ hoạt 

động của các phi kim là khác 

nhau. 

Lồng ghép giáo dục vai trò ; 

ứng dụng tài nguyên phi 

kim trong cuộc sống và môi 

4. Mức độ hoạt động của phi kim được 

xét căn cứ vào khả năng phản ứng của: 

trường . 




S + O ⎯⎯→ SO 

o 

t 

2 2 

4P + 5O ⎯⎯→ 2P O 

t 

2 2 5 

C + O ⎯⎯→ CO 

o 

t 

2 2 

phi kim + hidro và phi kim + kim loại . 

3. Kiểm tra,đánh giá: Viết sơ đồ biểu diễn chuyển đổi sau: 

Phi kim Oxit axit Oxit axit Axit Muối Sunfat tan Muối Sunfat không tan. 

Hoàn thành dãy chuyển hóa sau: 

→ HS 

2 

 

S → SO → SO → H SO → K SO → BaSO 

 

 

→ FeS 

2 3 2 4 2 4 4 

4. Hướng dẫn học ở nhà: Làm bài tập 1, 2, 3, 4, 6 trang 76 SGK, xem trước bài “Clo”. 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 


o 






58 









Tiết 31 





* Về kiến thức: Tính chất vật lý và tính chất hóa học của Clo. Clo có một số tính chất hóa 

học của phi kim và Clo tác dụng với nước , có tính tẩy màu, tác dụng với dung dịch kiềm . 


+ Dự đoán tính chất hóa học Clo, kiểm tra dự đoán bằng kiến thức và thí nghiệm hóa 


+ Biết các thao tác tiến hành thí nghiệm: tính chất hóa học Clo, điều chế Clo trong 

phòng thí nghiệm . Biết quan sát hiện tượng, giải thích và rút ra kết luận. 

+ Viết phương trình hóa học minh họa cho tính chất hóa học của Clo. 

* Về thái độ: Học sinh thấy được vai trò và tác hại của khí clo trong đời sống. 







Dụng cụ; Bình thủy tinh có nút, đèn cồn, giá sắt, ống dẫn khí, đũa , cốc thủy tinh. 

Hóa chất: MnO2, dung dịch HCl đặc, bình khí Clo, dung dịch NaOH, H2O. 

2. Chuẩn bị của học sinh: Xem bài trước 



Học sinh 1: Viết các phương trình hóa học của: S, C, Cu, Zn, với O2. 

Học sinh 2: Viết các phương trình hóa học: 

a. Khí flo và hydro. c. Bột sắt và lưu huỳnh. 

b. Lưu huỳnh và oxi. d. Khí hydro và lưu huỳnh. 



Họat động 1: Tìm hiểu tính chất vật lý của clo. 

– Yêu cầu học sinh quan sát 

bình đựng khí Clo và cho biết: 

màu sắc, trạng thái, mùi? 

– So sánh khí clo với không 


Clo là chất khí, màu 

vàng lục, mùi hắc. 

– Clo nặng hơn không 

I. Tính chất vật lý : 

– Clo là chất khí, màu vàng 

lục, mùi hắc. 

– Nặng hơn không khí 2,5 

khí? 

71 

khí d 

Cl / 

= = 2, 5 

lần. 

2 kk 

– Cung cấp thêm: 

29 – Tan được trong H2O. 

+ Clo tan được trong H2O, độc. → I. 

– Là khí độc. 

+ Chốt lại tính chất vật lý Clo. 

Hoạt động 2: Tính chất hóa học của Clo. 

? Dự đoán xem Clo có những tính 

chất hóa học nào? 

? Viết phương trình hh. 

1. – Biễu diễn thí nghiệm: đồng 

tác dụng với Clo. 

- Dự đoán: Clo có những 

tính chất của phi kim: 

→ 1. 

a. Tác dụng với kim loại. 

- Viết phương trình hh: 

II. Tính chất hóa học : 

1. Clo có những tính 

chất của phi kim: 

a. Tác dụng với kim 

loại. 







59 








- Ô nhiễm clo không chỉ ảnh 

Cl2 + Cu 

( vl) 

( đ ) 

hưởng đến môi trường mà còn - Quan sát và nhận xét 

t 

⎯→CuCl2 ( khóitrang ) 

ảnh hưởng trực tiếp đến sức hiện tượng: khói trắng 

khỏe con người. 

dạng bột. 

3 Cl2( k) + 2 Fe( r) 

o 

t 

- Đặt vấn đề: Ngoài tính chất hóa 

⎯⎯→ 2 FeCl3 

( r) 

học của phi kim Clo còn có tính 

b. Tác dụng với hiđro. 

chất hóa học nào khác? 

b. Tác dụng với Hydro. Cl2( k) + H2( k) 

- Làm thí nghiệm Clo + nước: Viết phương trình hh: 

+ Đổ nước vào bình đựng khí Clo, 

→ 2 HCl( k) 

đậy nút, lắc nhẹ. Dùng đũa thủy 

tinh chấm vào nước Clo rồi cho → 2. 

vào giấy quỳ tím Nhận xét. a. Quan sát thí nghiệm, 2. Clo còn có tính chất 

- Giải thích: phản ứng của Clo với nhận xét: 

hóa học khác: 

nước xảy ra theo hai chiều: + Dung dịch nước Clo a. Clo + nước: 

HCl làm quỳ tím hóa đỏ, sau đó có màu vàng lục, mùi 

mất màu do tính oxi hóa mạnh hắc. 

(tẩy màu của HClO). 

+ Nhúng giấy quỳ tím 

- Cho học sinh thảo luận nhóm: vào chuyển sang màu đỏ 

? Khi dẫn khí Clo vào nước xảy ra sau đó mất màu ngay. 

b. Clo + dd kiềm: 

hiện tượng vật lý hay hóa học? - Chú ý. 

- Làm thí nghiệm clo + dd - Thảo luận và trình bày: 

NaOH: 

Dẫn khí Clo vào nước 

+ Dẫn khí Clo vào cốc đựng dung xảy ra cả hiện tượng vật 

dịch NaOH. 

lý và hóa học. 

+ Nhỏ 1 – 2 giọt tạo thành vào 

giấy quỳ tím Quan sát hiện - Quan sát và nhận xét: 

tượng. 

Dung dịch tạo thành 

- Hướng dẫn học sinh viết phương không màu. 

trình HH. 

Giấy quỳ tím mất màu. 

- Nước Gia – ven có tính tẩy màu 

vì NaClO là chất oxi hóa mạnh 

tương tự HClO. 




Cl 

+ H O 

2( k) 2 ( l) 

HCl 

+ HClO 

( dd ) ( dd ) 

3. Hướng dẫn học ở nhà: 1 phút 

- Làm bài tập 3, 4, 5, 6, 11 trang 81 SGK.: 

- Xem tiếp bài “Clo”. 

- Bài tập : Cho clo + bột sắt thu được muối A. Cho 16,25 g muối A + AgNO3 dư thấy tạo 

ra 43,05 g kết tủa . Xác định công thức A. 








60 









Tiết 32 






- Củng cố , hệ thống hóa lại kiến thức về tính chất của các loại hợ chất vô vơ, kim loại. Để 

học sinh thấy được mối liên hệ giữa đơn chất và hợp chất vô cơ, kim lọai 

- Thiết lập sự chuyển đổi hóa học của các kim loại thành hợp chất vô cơ và ngược lại 

- Biết chọn chất cụ thể để làm ví dụ 

- Rút ra được mối quan hệ giữa các chất 

* Về kĩ năng: Viết phương trình hóa học minh họa cho tính chất hóa học của, hệ thống 

hóa kiến thức đã học 

* Về thái độ: Học tập nghiêm túc 







1. Chuẩn bị của giáo viên: Bảng phụ, bảng nhóm, bút dạ. 

2. Chuẩn bị của học sinh: Ôn lại kiến thức cơ bản từ tiết 37 đến hết tiết 58 


TG Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung 

Hoạt động 1 ( / ) I. Kiến thức cần nhớ 

GV: Nêu mục tiêu của tiết ôn tập 

HS thảo luận nhóm: 6’ 

1. Sự chuyển đổi kim loại thành các hợp chất 

vô cơ: 

1. Từ kim loại có thể chuyển hóa 

thành những loại hợp chất vô cơ 

nào? 

Muối 

Bazơ muối 1 muối 2 

2. Viết sơ đồ chuyển hóa? 

KL Oxit bazơ bazơ M1 M2 

3. Viết PTHH thực hiện sự chuyển 

Axit Muối 1 bazơ 

hóa đó? 

Muối 3 muối 2 

HS Thảo luận theo nhóm: 

Các nhóm báo cáo 

GV: Nhận xét bài của các nhóm. 

Kết luận thành sơ đồ. 

2. Sự chuyển đổi các loại hợp chất vô cơ 

thành kim loại: 

GV: Phát phiếu học tập số 2: 

Hãy điền vào ô trống sau: 

Lấy VD minh họa, Viết PTHH 






KL 


61 











Hoạt động 2 II. Bài tập 

GV: Hãy nêu CTPT, PTK của 

Cacbonđioxit? 

? Hãy nêu những tính chất vật 

lý của CO2 

1. Bài tập 3: Phân biệt Al, Ag, Fe 

- Lấy mỗi kim loại một ít làm mẩu thử 

- Cho các mẩu thử tác dụng với dd NaOH. Mẩu thử nào 

có bọt khí bay ra là Al 

Al+ NaOH + H2O –> NaAlO2 + H2 (k) 

GV: Làm thí nghiệm 

- Cho CO2 tác dụng với nước 

- Hai mẩu thử còn lại cho tác dụng với HCl . Chất thử 

nào tan ra và có khí thoát ra là Fe 

? Nêu hiện tượng quan sát Fe(r) + 2HCl (dd) –> FeCl2 (dd) + H2 (k) 

được? 

- Chất còn lại là Ag 

? Kết luận và viết PTHH? 

2. Bài tập 5: 

GV: Đây là phản ứng thuận 

- Dùng AgNO3 dư cho vào hỗn hợp. Đồng và nhôm 

nghịch 

hoạt động hóa học mạnh hơn nên đẩy bạc ra khỏi dd 

AgNO3 . Thu được bạc . Lọc dd thu được bạc nguyên 

? Hãy lấy VD viết PTHH? 

chất. 

3. Bài tập 3: 

a. 

Zn(r) + 2HCl(dd) –> ZnCl2 (dd) + H2 (k)(1) 

? Hãy nêu những ứng dụng 

của CO2 mà em biết? 

ZnO(r) + 2HCl(dd) 

nH2 = 0,448 : 22,4 = 0,02mol 

Theo ( 1) : 

nZn = nH2 = 0,02mol 

mZn = 0,02 . 65 = 1,3g 

m ZnO = 4,54 – 1,3 = 3,24 g 

–> ZnCl2 (dd) + H2O(l)(2) 

1,3 

% Zn = – . 100% = 28,6% 

4,54 

3,24 

% ZnO = – . 100% = 71,4% 

4,54 

3. Hướng dẫn học ở nhà : Ôn tập , học kỹ để chuẩn bị kiểm tra cuối học kì 

Bài tập về nhà: Bài : 1, 2, 3, 4, 5 SGK 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 





............................................................................................................................................................................................................................................................... 


62 








Ngày soạn:12 /12/ 2017 

Tiết 33 






– Một số ứng dụng của Clo. 

– Phương pháp: điều chế khí Clo trong phòng thí nghiệm: dụng cụ, hóa chất, thao tác 

thí nghiệm, cách thu khí, … Điều chế khí Clo trong công nghiệp: điện phân dung dịch 

NaCl bão hòa có màng ngăn. 


– Quan sát sơ đồ rút ra kiến thức về tính chất, ứng dụng và điều chế Clo. 

* Về thái độ 

- Học sinh thấy được vai trò và tác hại của khí clo trong đời sống. 

* Định hướng phát triển năng lực 






– Tranh vẽ H 3.4: Sơ đồ về một số ứng dụng của Clo. 

– Bình điện phân. 

+ Dụng cụ: giá sắt, đèn cồn, bình cầu có nhánh, ống dẫn khí, bình thủy tinh có nút, 

cốc thủy tinh đựng dung dịch NaOH đặc. 

+ Hóa chất: MnO2 hoặc KMnO4, dd HCl đặc, dd H2SO4, dd NaOH đặc. 


Xem bài trước. 



Học sinh 1: Tính chất hóa học của Clo. Viết phương trình phản ứng minh họa. 

Học sinh 2: Có 3 khí đựng riêng biệt trong 3 lọ: H2, HCl, Cl2. Hãy nêu phương pháp phân 

biệt các khí trong lọ. 



Hoạt động 1: Ứng dụng của Clo. 

– Yêu cầu học – Quan sát III. Ứng dụng của Clo 

sinh quan sát H và trả lời: + Dùng để khử trùng nước sinh họat. 

3.4 và nêu ứng → III + Tẩy trắng vải sợi, bột giấy. 

dụng của Clo. 

+ Điều chế nước Gia – ven Clorua vôi. 

Hoạt động 2: Điều chế Clo. 

HDHS: 

Cách điều chế clo trong PTN: ( 

H.3.5) 

- Yêu cầu học sinh viết pthh: 

+ Điều chế nhựa PVC, chất dẻo, chất màu, cao su,… 


- Viết 

PTHH: 

IV. Điều chế Clo. 

1. Điều chế clo trong PTN: 

Đun nóng nhẹ dd HCl với chất oxi hóa 

mạnh như MnO2 (KMnO4) 






63 








dunnhe 

+ Yêu học sinh đọc sgk 

4HCl( d ) 

+ MnO2( r) 

den 

⎯⎯⎯→ 

? Điều chế clo trong công nghiệp Không. Vì 

MnCl2 + Cl2( k ) vangluc 

+ 2H2O 

bằng phương pháp nào? 

clo + nước 

? Có thể thu khí clo bằng đẩy 

nước được không? giải thích? 

2. Điều chế clo trong công nghiệp : 

? Có thể thu khí clo bằng đẩy Được. Điện phân dd NaCl bão hòa có màng 

không khí được không? giải thích? Giải thích: ngăn xốp 

dpcmn 

Lồng ghép giáo dục tầm quan 

2NaCl( dd ) 

+ 2H2O 

⎯⎯⎯→ 

trọng và tính độc hại của clo. 

2NaOH + Cl2( k ) vangluc 

+ H2 

Sử dụng lượng dư clo trong thức 

ăn nước uống làm tăng nguy cơ 

bị ngộ độc. 




Hoạt động 3: Luyện tập, củng cố. 

– Bài tập 1: Viết các phương trình 

hh phản ứng khi cho Clo tác dụng 

với: 

a. Nhôm. b. Đồng. c. Hydro. 

d. Nước. e. Dung dịch NaOH. 

– Gọi học sinh lên bảng , lớp nhận 

xét. 

– Đánh giá, cho điểm. 

a).2 

Al + 3Cl 

b). 

Cu + Cl 

c). 

H 

2 

d). 

Cl 

e). 

Cl 

2 

2 

2 

+ Cl 

2 

t 

⎯⎯→ 2AlCl 

t 

⎯⎯→ CuCl 

t 

⎯⎯→ 2HCl 

+ H O → HCl + HClO 

2 

2 

0 

0 

0 

+ 2NaOH 

→ NaCl + NaClO + H 


Làm bài tập 1, 2, 7, 8, 9, 10 trang 81 SGK 

Bài tập : a/ Cho MnO2 dư tác dụng với 400 ml dd HCl 3M thu được V lít khí clo (đktc). 

Tính V nếu PƯ xảy ra hoàn toàn, không có hao hụt. 

b/ Cho toàn bộ lượng clo sinh ra hấp thụ vào 400 ml dung dịch NaOH 2M thu 

được 400ml dd X. Tính nồng độ các chất trong X. 

Chú ý ôn tập lại những kiến thức cơ bản đã được học để kiểm tra học kì 1 


............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 


2 

3 

2 

O 






64 









Tiết 34 





1/ Kiến thức 

- Tính chất hóa học của các loại hợp chất vô cơ. 

- Tính chất hóa học của kim loại. 

2/ Kĩ năng : 

- Dựa vào các kiến thức đã học ở chương I,II,III để viết phương trình hóa học. 

- Kĩ năng làm các bài tập nhận biết, phân biệt, tách riêng các chất. 

- Tính toán theo phương trình hóa học. 

- Giải thích một số hiện tượng có liên quan đến nội dung đã học. 

3/ Thái độ : Nghiêm túc, trung thực, cẩn thận, chính xác, tư duy. 


III. ĐỀ KIỂM TRA – ĐÁP ÁN: Đề Sở 







65 









Tiết 35 






+ Cacbon có 3 dạng thù hình chính, dạng hoạt động hóa học nhất là Cacbon vô định 

hình. 

+ Sơ lược tính chất vật lý của 3 dạng thù hình. 

+ Tính chất hóa học của Cacbon: Có một số tính chất hóa học của phi kim , đặc biệt là 

tính khử ở nhiệt độ cao. Một số ứng dụng. 


+ Dự đoán tính chất hóa học của C từ tính chất của phi kim. 

+ Biết nghiên cứu thí nghiệm để rút ra tính hấp thụ của than gỗ. 

+ Biết nghiên cứu thí nghiệm để rút ra tính chất đặc biệt của C. 

* Về thái độ: Học sinh thấy được vai trò và ứng dụng của cacbon trong đời sống. 

* Định hướng phát triển năng lực 






– Mẫu vật: than chì (ruột bút chì), Cacbon vô định hình (than gỗ). 

– Dụng cụ: giá sắt, ống nghiệm, bộ ống dẫn khí, lọ khí CO2, đèn cồn, cốc thủy tinh, 

phễu thủy tinh, muối sắt, giấy lọc, bông. 

– Hóa chất: than gỗ, bình O2, H2O, CuO, dung dịch Ca(OH)2. 



1. Kiểm tra bài cũ: Cách điều chế clo trong phòng thí nghiệm. Viết phương trình phản 

ứng hóa học. 



Hoạt động 1: Các dạng thù hình của Cacbon. 

– Giới thiệu về dạng thù – Chú ý và biết: Cacbon có 3 I. Các dạng thù hình của 

hình. 

dạng thù hình. 

Cacbon: 

– Giới thiệu dạng thù hình + Kim cương: cứng, trong Cacbon có 3 dạng thù 

của Cacbon. 

suốt, không dẫn điện. hình. 

– Yêu cầu học sinh cho biết + Than chì: mềm dẫn điện. + Kim cương: 

tính chất vật lý của từng + Cacbon vô định hình: xốp + Than chì 

dạng thù hình. 

không dẫn điện. 

+ Cacbon vô định hình: 

Hoạt động 2: Tính chất của Cacbon. 

– HDHSTN: Cho mực chảy qua lớp 

bột gỗ. Phía dưới có đặt chiếc cốc thủy 

tinh. 

– Qua thí nghiệm trên em có nhận xét 

về tính chất của bột than gỗ. 

– Giới thiệu: Bằng nhiều thí nghiệm 



– Quan sát và nêu 

hiện tượng: 

Ban đầu mực có 

màu tím. 

Dung dịch thu được 

trong cốc không màu. 

II Tính chất của 

Cacbon 

a. Tính hấp phụ: 

khả năng giữ trên bề 

mặt của nó các chất khí, 

chất tan trong dung 





66 








khác nhau, người ta nhận thấy than gỗ a. Nhận xét: Than gỗ dịch. 

có khả năng giữ trên bề mặt của nó các có tính hấp thụ màu 

chất khí, chất tan trong dd. 

trong dung dịch. b. Tính chất hóa học 

– Giới thiệu than hoạt tính và ứng dụng 

+Tác dụng với oxi 

0 

của nó. 

b. Hiện tượng: 

t 

C + O2 

⎯⎯→ CO2 

– Thông báo: C có tính chất hóa học Tàn đóm bùng cháy. +Tác dụng với oxit 

của phi kim: tác dụng với kim loại, + Hiện tượng: kim loại 

0 

hidro, … Tuy nhiên điều kiện xảy ra Hổn hợp chuyển từ 

t 

2 CuO( r) + C( r) 

⎯⎯→ 

phản ứng rất khó khăn. 

màu đen sang màu 

(đen) (đen) 

? Các em quan sát thí nghiệm nêu hiện đỏ. Nước vôi trong 

tượng? Viết phương trình hóa học. vẫn đục. 

Cu( r) + CO2 

( k) 

– HDHSTN: than cháy trong oxi – Trả lời: 

(đo) (không màu) 

+ Đưa mẫu than còn tàn đỏ vào bình + Vì sản phẩm có 

O2. 

CO2 

+Tác dụng với kim 

– HDHSTN: than + đồng(II)oxit + Chất rắn tạo thành loại, hiđro,… 

+ Trộn một ít bột CuO + C cho vào màu đỏ là Cu. 

ống nghiệm có ống dẫn khí sang cốc 

III. Ứng dụng: 

chứa dd Ca(OH)2. Đốt nóng ống – Viết pthh: - Than chì: làm điện 

nghiệm. 

cực, chất bôi trơn, ruột 

? Vì sao nước vôi trong vẫn đục. 

bút chì,… 

+ Chất rắn sinh ra có màu đỏ là chất 

- Kim cương : đồ trang 

nào? 

sức, mũi khoan, … 

– Giới thiệu: Ở t o – Đọc SGK. 

cao C còn khử được 

- C vô định hình: 

một số oxit kim loại: PbO, ZnO, Fe2O3, 

* Than hoạt tính: mặt nạ 

… (trừ oxit kim loại mạnh từ đầu đến 

phòng độc, … 

Al). 

* Than đá, gỗ: nhiên 

– Bài tập: Viết PTHH khi cho C + (t o 

liệu, chất khử. 

cao) với: oxit sắt từ, chì(II)oxit, 

sắt(III)oxit. 

III– Yêu cầu học sinh đọc SGK 

Lồng ghép giáo dục vai trò ; ứng 

dụng tài nguyên cacbon trong cuộc 

sống 




4C 

+ Fe O 

3 

3C 

+ Fe O 

2 

4 

3 

→ 3Fe+ 

4CO 

→ Fe+ 

3CO 

C + 2PbO 

→ 2Pb+ 

CO 

3. Hướng dẫn học ở nhà: Làm bài tập 2, 3, 4, 5 trang 84 SGK. 

Bài 1: Tính lượng than cốc cần dùng để điều chế 1 m 3 khí than CO trong CN ở đktc. Biết 

o 

o 

t 

t 

than cốc đã tham gia phản ứng sau: C + O2 ⎯⎯→ CO2 C + CO2 ⎯⎯→ 2 CO 

Cho hiệu suất quá trình điều chế đt 89% 

Bài 2: Tính nhiệt lượng tỏa ra khi đốt 10 kg than chứa 96% C( tạp chất trơ), biết 1 mol C 

cháy giải phóng 394 kJ. 

Xem trước bài “ Các oxit của Cacbon”. 



............................................................................................................................................................................................................................................................... 

2 

2 

2 





............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 


67 









Tiết 36 





* Về kiến thức: Tính chất vật lý, tính chất hóa học và ứng dụng của CO … 

* Về kỹ năng: Viết phương trình hóa học. 

* Về thái độ: Học sinh thấy được vai trò và tác hại của khí clo trong đời sống. 






. Chuẩn bị của giáo viên: 

– Dụng cụ: Giá sắt, ống nghiệm có ống dẫn khí, đèn cồn. 

– Hóa chất: CaCO3, quỳ tím, CuO, dung dịch Ca(OH)2. 




Viết pthh C với: CuO, PbO, Fe3O4. 

Hãy cho biết vai trò của C trong phản ứng ? 



Hoạt động 1: Cacbon oxit. 

? CTPT, PTK của Cacbon 

oxit. 

– Yêu cầu học sinh nghiên 

cứu SGK tính chất vật lý của 

CO. 

– CO là một khí rất độc. Hít 

phải CO thì CO kết hợp với 

Hb trong máu ngăn không 

cho máu nhận và cung cấp 

O2 cho tế bào gây tử 

vong. 

– Thông báo CO là chất khí. 


+ CTPT: 

CO. 

+ PTK: 28 

– Nghiên 

cứu và cho 

biết tính 

chất vật lý 

của CO. 

I. Cacbon oxit: 

1. Tính chất vật lý 

CO là một khí không màu, không mùi, rất 

độc , nhẹ hơn không khí. 

2. Tính chất hóa học : 

a. CO là oxit trung tính: không tác dụng 

với nước, với axit, với kiềm. 

b. CO là chất khử 

o 

Tính chất hóa học: là oxit 

t 

4CO + Fe3O4 ⎯⎯→ 3Fe + 4CO2 

trung tính không tác dụng với 

o 

t 

3CO + Fe2O3 ⎯⎯→ 2Fe + 3CO2 

nước, với axit, với kiềm. 

o 

t 

CO là chất có tính khử mạnh, 

CO + CuO ⎯⎯→ Cu + CO2 

khử được 1 số oxit kim loại 

** CO là chất đốt trong công nghiệp 

o 

trung bình và là chất cháy 

t 

CO + O2 ⎯⎯→ CO2+ 

Q 

được tỏa nhiều nhiệt. 

- Trong cuộc sống, ta có thể 






68 









hạn chế việc CO được sinh 

ra do sự cháy không hoàn 

3. Ứng dụng: 

toàn của C (than, củi) 

- Nhiên liệu, chất khử, … 

o 

t 

2C 

+ O2 

⎯⎯→ 2CO 

+ Q 

- Nguyên liệu trong công nghiệp hóa học. 

Lồng ghép giáo dục vai trò ; 

ứng dụng, tác hại của CO 

trong cuộc sống sản xuất. 

Hoạt động 2: Bài tập 

1. Cho 10 lít hỗn hợp CO, CO2 (đktc) qua dd nước vôi dư thấy xuất hiện 20 gam kết tủa. 

Tính % về thể tích mỗi khí trong hỗn hợp ban đầu. 




3. Củng cố: Nhắc lại nội dung chính của bài. 

4. Hướng dẫn học ở nhà: Làm bài tập 1, 2, 3, 4, 5 trang 87 SGK. 


.............................................................................................................................................................................................................................................................. 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 

............................................................................................................................................................................................................................................................... 







69

Giáo án Hóa 9 (Học kì I) soạn theo định hướng phát triển năng lực học sinh năm học 2017-2018 GV Nguyễn Thị Hoa - Đà Nẵng

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?