DI TRUYỀN HỌC PHỔ THÔNG (TẬP 1) CÁCH HỌC MỚI DỄ HIỂU HƠN HIỆU QUẢ HƠN GS.TS. LÊ ĐÌNH LƯƠNG

nhau với xác suất như nhau. Điều đó xảy ra với tất cả các cặp nhiễm sắc
thể có trong tế bào đang giảm phân.
Do vậy, giảm phân I hay giảm phân nói chung là cơ chế tạo ra các tổ
hợp nhiễm sắc thể mới, các giao tử hình thành sau giảm phân có cấu trúc
di truyền khác nhau. Còn giảm phân II trên thực tế là một nguyên phân mà
ở đó tế bào mẹ ban đầu là đơn bội.
Chúng ta biết, mỗi tế bào lưỡng bội chứa hai bộ nhiễm sắc thể. Một bộ
từ mẹ và một bộ từ bố. Một cặp nhiễm sắc thể tương đồng bao gồm một
chiếc của mẹ và một chiếc của bố. Chúng chính là các đơn vị di truyền
Mendel, cho thấy sự phân ly và tổ hợp độc lập. Các nhiễm sắc thể tương
đồng mang những gen giống nhau nhưng có thể có những alen khác
nhau.
Các gen nằm trên các nhiễm sắc thể khác nhau cũng chịu sự chi phối
của quy luật tổ hợp độc lập của các nhiễm sắc thể cha và mẹ. Do vậy, các
giao tử do giảm phân sinh ra sẽ có những tổ hợp alen khác nhau vì chúng
là kết quả của cả hai hiện tượng tái tổ hợp và sắp xếp độc lập của các
nhiễm sắc thể.
Lưu ý:
- Khác với nguyên phân, trong giảm phân các tâm động không tách
đôi, mà các cặp NST tương đồng tách nhau ra để phân về hai tế bào con.
Đó là nguyên nhân khiến giảm phân làm giảm số lượng NST đi một nửa.
- Sự hình thành các cặp NST tương đồng trong giảm phân là yếu tố
quyết định để giảm phân diễn ra bình thường.
Câu hỏi thảo luận
1. Vai trò của tâm động trong sự vận động của nhiễm sắc thể trong
giảm phân?
2. Chứng minh giảm phân là cơ chế tạo ra các tổ hợp nhiễm sắc thể
mới?
3. Nêu các ứng dụng của giảm phân trong nghiên cứu lý thuyết và
trong thực tiễn?
30