Monety państwa pruskiego

Talar lenny pruski księcia Jerzego Wilhelma Hohenzollerna z 1627 r.
Od 1618 r. Księstwo Pruskie i Elektorat Brandenburgii były w unii personalnej jako Brandenburgia-
Prusy, na co zgodę wyraził król Zygmunt III Waza. W czasie potopu szwedzkiego elektor Fryderyk Wilhelm
wypowiedział posłuszeństwo królowi polskiemu i został lennikiem Szwecji za co otrzymał znaczne tereny
Królestwa Polskiego. Próba rozbioru Polski nie powiodła się, gdyż Szwecja i jej stronnicy wojnę przegrali.
Fryderyk Wilhelm jednak na niej skorzystał, gdyż traktaty welawsko-bydgoskie z 1657 r. dawały mu
praktycznie niezależność. Symbolicznym elementem podległości było tylko składanie hołdu królowi
polskiemu przez stany pruskie przy obejmowaniu władzy przez nowego księcia w Prusach, zobowiązanie
do wieczystego przymierza z Polską i powrót Prus do Polski w przypadku wymarcia linii męskiej
Hohenzollernów. Z monet zniknęły oznaki zależności Prus od Królestwa Polskiego.
Szóstak pruski księcia Fryderyka Wilhelma I
Hohenzollerna z 1674 r.
Ort pruski księcia Fryderyka Wilhelma I Hohenzollerna
z 1674 r.
18.01.1701 r. w Królewcu Książę-elektor Fryderyk III ogłosił się królem w Prusach (a nie Prus) i przyjął
imię Fryderyk I. Przyjęcie nowego tytułu miało podnieść rangę państwa jednocześnie nie narażając się na
konflikt. Tytuł króla Prus przysługiwał od 1466 r. władcom Polski, a Brandenburgia należała formalnie
do Świętego Cesarstwa Rzymskiego, a co za tym idzie była częścią Królestwa Niemieckiego i podlegała
zwierzchnictwu cesarza. Podniesioną rangę państwa miały symbolizować nowe, wprowadzone złote
monety Fridrichs d'or o równowartości 5 talarów. Fridrichdory początkowo bite były ze złota próby 875
i ważyły 6,6816 grama. Od 1747 r. emitowano także podwójne fridrichsdory, a od 1749 r. również
monety o nominale ½ fridrichdora.
Dukat pruski Króla Fryderyka Wilhelma I z 1733 r. Talar pruski króla Fryderyka II Hohenzollerna z 1750 r.
OSA „Zamek” OLECKO 2019 PTN Ełk