2020 01 08 Alexander Melnikov + Isabelle Faust + Jean-Guihen Queyras
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Wo 8 jan <strong>2020</strong><br />
Grote Zaal<br />
20.15 uur<br />
Serie<br />
Kamermuziek<br />
Internationaal<br />
<strong>Alexander</strong> <strong>Melnikov</strong><br />
+ <strong>Isabelle</strong> <strong>Faust</strong><br />
+ <strong>Jean</strong>-<strong>Guihen</strong> <strong>Queyras</strong><br />
Beethoven-trio’s<br />
Het gratis beschikbaar stellen van dit digitale<br />
programmaboekje is een extra service<br />
ter voorbereiding op het concert. Het is<br />
uitdrukkelijk niet de bedoeling deze versie<br />
tijdens het concert te raadplegen via uw mobiele<br />
telefoon. Dit is namelijk zeer storend voor de<br />
andere concertbezoekers.<br />
Bij voorbaat dank.
Programma<br />
<strong>Alexander</strong> <strong>Melnikov</strong><br />
+ <strong>Isabelle</strong> <strong>Faust</strong><br />
+ <strong>Jean</strong>-<strong>Guihen</strong> <strong>Queyras</strong><br />
Beethoven-trio’s<br />
Serie<br />
Kamermuziek<br />
Internationaal<br />
Wo 8 jan <strong>2020</strong><br />
Grote Zaal<br />
20.15 - 21.55 uur<br />
ca. 40 minuten voor de pauze<br />
ca. 40 minuten na de pauze<br />
<strong>Alexander</strong> <strong>Melnikov</strong> piano<br />
<strong>Isabelle</strong> <strong>Faust</strong> viool<br />
<strong>Jean</strong>-<strong>Guihen</strong> <strong>Queyras</strong> cello<br />
Bent u niet vergeten uw mobiele<br />
telefoon uit te zetten?<br />
Dank u wel.<br />
2
Programma<br />
Ludwig van Beethoven (1770 - 1827)<br />
Symfonie nr. 2 in D op. 36 (18<strong>01</strong>-02)<br />
bewerking voor pianotrio<br />
I Adagio – Allegro con brio<br />
II Larghetto quasi andante<br />
III Scherzo<br />
IV Allegro molto<br />
Pauze<br />
Pianotrio op. 97 in Bes ‘Aartshertog’ (1811)<br />
I Allegro moderato<br />
II Scherzo. Allegro<br />
III Andante cantabile ma però con moto<br />
IV Allegro moderato<br />
3
Toelichting<br />
We kunnen rustig stellen dat de Oostenrijke componist Joseph Haydn de initiator was van<br />
een nieuw genre: het pianotrio. Hij had veel vrouwelijke pianoleerlingen en we weten dat<br />
een van die dames een keer heeft gevraagd: ‘Meneer Haydn, ik vind dat aldoor maar in je<br />
eentje spelen zo saai, kunt u daar niet wat op verzinnen?’ Hij antwoordde daarop: ‘Daar<br />
kan ik wel voor zorgen’. Hij nam een van zijn vele pianosonates, schreef er een viool- en<br />
een cellopartij bij en wat extra trillers. Verder transponeerde hij het stuk even naar een<br />
andere toonsoort. Bij de volgende les overhandigde hij het manuscript en de rekening.<br />
Eind achttiende eeuw is het huiselijke<br />
medium van het pianotrio uitgegroeid tot een<br />
bijzonder populair genre. En dan hebben we<br />
het niet alleen over muziek die oorspronkelijk<br />
voor pianotrio is geschreven, maar ook over<br />
de talloze arrangementen van orkestwerken.<br />
Zoals de bewerking van Beethovens Tweede<br />
symfonie die voor de pauze wordt gespeeld.<br />
De rol van de cello in het pianotrio beperkte<br />
zich bij Haydn en Mozart meestal tot het<br />
versterken van de zwak klinkende baskant<br />
van de pianoforte. Maar bij Beethoven is de<br />
cello al geëmancipeerd tot een gelijkwaardige<br />
partner, wat uitgebreid te horen is in zijn<br />
beroemdste pianotrio, het monumentale<br />
Opus 97, bijgenaamd ‘Aartshertog’.<br />
Ludwig van Beethoven<br />
Symfonie nr. 2, bewerking voor pianotrio<br />
Al lezend over de functie van bewerkingen<br />
rond 1800 besef je weer eens goed hoe<br />
verwend wij zijn qua beschikbaarheid<br />
van muziek. Vrijwel alles is tegenwoordig<br />
onder handbereik op cd of via Spotify<br />
en YouTube. In Beethovens tijd was het<br />
bijwonen van een orkestconcert een<br />
zeldzame gebeurtenis voor de happy few.<br />
Het inhuren van een orkest kostte veel<br />
geld en meestal droeg de componist zelf<br />
het financiële risico. Daarom is het logisch<br />
dat symfonieën erg vaak werden bewerkt<br />
voor kleinere – en dus veel goedkopere –<br />
ensembles. Die bewerkingen konden ook<br />
bij de mensen thuis worden gespeeld. Ze<br />
waren voor een componist van levensbelang<br />
voor de verspreiding van zijn werken. Ook<br />
Beethoven kon er niet omheen. Omdat hij zijn<br />
tijd liever besteedde aan het schrijven van<br />
nieuwe composities, gebeurde dat bewerken<br />
meestal door anderen. Soms werden zelfs die<br />
arrangementen gepubliceerd met uitsluitend<br />
de naam van de bewerker op de kaft. Hij<br />
schreef daarover: ‘Het vervaardigen van<br />
transcripties – het is tegenwoordig schering<br />
en inslag – is iets waar een componist zich<br />
tevergeefs tegen verzet. Maar hij heeft er<br />
op zijn minst recht op te eisen dat uitgevers<br />
het op de titelpagina vermelden, zodat de<br />
componist de eer krijgt die hem toekomt en<br />
het publiek niet misleid wordt’.<br />
Al snel na de première van Beethovens<br />
Tweede symfonie op 5 april 1803 verschenen<br />
er arrangementen van; voor septet, nonet,<br />
strijkkwartet en piano vierhandig. We weten<br />
niet helemaal zeker of de bewerking van<br />
Beethovens Tweede symfonie die vanavond<br />
4
Toelichting<br />
wordt gespeeld van hemzelf is. Er zijn<br />
musicologen die daar niet aan twijfelen, maar<br />
er zijn ook bronnen die suggereren dat dit<br />
arrangement het werk is van Beethovens<br />
leerling en vriend Ferdinand Ries. In elk geval<br />
weten we dat de bewerking Beethovens<br />
goedkeuring kon wegdragen. Dat gebeurde<br />
niet elke dag, getuige een boze brief van<br />
hem aan zijn uitgever Breitkopf & Härtel:<br />
‘De om zich heen grijpende gekte om zelfs<br />
pianocomposities om te werken voor strijkers<br />
– instrumenten die toch hemelsbreed<br />
verschillen qua karakter – moet toch echt<br />
een halt worden toegeroepen. Ik ben er<br />
heilig van overtuigd dat alleen Mozart zijn<br />
pianocomposities kon omwerken voor andere<br />
instrumenten.’<br />
Beethovens Tweede symfonie ontstond<br />
in 18<strong>01</strong>-02; een ongelooflijk productieve<br />
periode in zijn leven. Rond 1800 werd het<br />
hem duidelijk dat hij terecht was gekomen<br />
in de ultieme nachtmerrie voor een musicus.<br />
Zijn gehoor ging hollend achteruit en dat<br />
ging gepaard met tinnitus – een continu<br />
aanwezige, gekmakende piep in zijn oren.<br />
Natuurlijk probeerde hij dit angstvallig<br />
verborgen te houden voor zijn omgeving,<br />
maar het werd voor hem steeds moeilijker<br />
om op te treden als pianist. Wanhopig liep<br />
hij de deur plat bij allerlei doctoren die van<br />
alles voorschreven: lauwe of ijskoude baden<br />
en boomschors op de armen. Daarnaast was<br />
hij ook nog eens vaak ziek en had hij continu<br />
diarree. Maar niets hielp en hij werd steeds<br />
bozer op de ‘medizinischer Esel’. Hij liep rond<br />
met zelfmoordplannen, maar uiteindelijk<br />
kregen zijn onbedwingbare neigingen om<br />
muziek te schrijven voor het nageslacht de<br />
overhand. Door zo hard mogelijk te werken<br />
probeerde hij zijn doemgedachtes op afstand<br />
te houden. ‘Ik leef helemaal in mijn muziek<br />
en zodra ik een compositie af heb begin ik<br />
aan een volgende. Dikwijls werk ik aan drie<br />
of vier stukken tegelijk’. In zijn composities<br />
begon hij steeds vaker de vuist te schudden<br />
naar het noodlot. Tegen de achtergrond van<br />
Beethovens zorgelijke gezondheidstoestand<br />
is deze Tweede symfonie merkwaardig<br />
opgeruimd van karakter. Dat kwam<br />
ongetwijfeld doordat hij hem grotendeels<br />
componeerde tijdens een door zijn dokter<br />
voorgeschreven verblijf op het platteland.<br />
Vanuit zijn vakantiehuis in Heiligenstadt<br />
keek hij uit over de Donau waar hij urenlang<br />
wandelde in de bosrijke omgeving.<br />
Van Mozart en zijn leermeester Haydn<br />
had Beethoven geleerd hoe effectief<br />
een langzame inleiding kan zijn. Daarin<br />
krijgen we een voorproefje van de grote<br />
dynamische verschillen en de – voor die<br />
tijd – gewaagde harmonische wendingen<br />
waar de rest van de symfonie vol mee zit. Het<br />
snelle gedeelte daarna bruist van energie.<br />
Vredigheid is troef in het lieflijke langzame<br />
deel. Na een iets heftiger intermezzo keert<br />
de vriendelijke beginstemming terug. Het<br />
puntige derde deel heet geen scherzo maar<br />
is dat wel degelijk met al zijn tegendraadse<br />
accenten. In de finale blijft Beethoven zich<br />
verkneukelen over zijn eigen ritmische<br />
grappen. Wij kunnen ons dat moeilijk<br />
voorstellen maar door sommige recensenten<br />
werd er geschokt gereageerd op al deze<br />
nog nooit gehoorde, heftige nieuwlichterij.<br />
5
Toelichting<br />
Zo beschreef de recensent van de Zeitung<br />
für die elegante Welt de symfonie als: ‘Een<br />
afzichtelijk kronkelende, dodelijk gewonde<br />
draak, die uiteindelijk doodbloedt in de<br />
finale’.<br />
Je zou verwachten dat de twee strijkers<br />
van het pianotrio dezelfde partijen spelen<br />
als in de orkestversie, maar dat is lang niet<br />
altijd het geval. De piano neemt vaak de<br />
strijkerspartijen voor zijn rekening, terwijl<br />
de viool de blazerspartijen speelt en de<br />
cello switcht tussen de baspartij en die<br />
van andere blazers. In elk geval hebben de<br />
drie uitvoerenden hun handen vol aan de<br />
veeleisende en volstrekt gelijkwaardige<br />
partijen.<br />
Pianotrio op. 97 ‘Aartshertog’<br />
Het grootschalige trio van Beethoven dat<br />
vanavond op de lessenaars staat is een<br />
exponent van het veranderende landschap<br />
in de wereld van de muziek begin<br />
negentiende eeuw. Hij schreef het in drie<br />
weken in 1811.<br />
Met Napoleon, de meest heroïsche figuur<br />
van zijn tijd, ging het bergafwaarts en er<br />
werd driftig geknaagd aan de macht en de<br />
rijkdom van de Weense aristocratie, voor<br />
wie Beethoven tot die tijd vrijwel al zijn<br />
muziek had geschreven. De bourgeoisie<br />
zat duidelijk in de lift. Daarom voelde<br />
Beethoven dat hij niet door kon gaan met<br />
zijn heroïsche manier van componeren; denk<br />
aan werken als zijn Symfonie nr. 3 ‘Eroica’,<br />
Symfonie nr. 5 ‘Schicksalssinfonie’ en zijn<br />
Vijfde pianoconcert ‘Kaiserkonzert’. Daarom<br />
componeerde hij het trio van vandaag vanuit<br />
een nieuw perspectief. Er is sprake van een<br />
nieuw soort ‘Gemütlichkeit’, een warme<br />
emotionele stijl met breed uitgesponnen<br />
melodieën en aantrekkelijke dansritmes.<br />
Begin negentiende eeuw<br />
werden muziekuitvoeringen<br />
verplaatst van paleis naar<br />
concertzaal.<br />
Omdat het niet meer vanzelfsprekend was<br />
dat aristocraten zich geen zorgen hoefden<br />
te maken over geld, hielden ze minder tijd<br />
over om te studeren en werden dus echte<br />
amateurs op hun instrumenten. Ook in<br />
Haydns late werken merken we al dat er<br />
steeds meer gecomponeerd werd voor<br />
professionele musici. De uitvoering van de<br />
muziek verplaatste zich van de paleizen<br />
naar de concertzaal, ook toegankelijk voor<br />
de middenklasse. De première van het<br />
Aartshertogtrio vond plaats tijdens een<br />
liefdadigheidsconcert in 1814. Beethoven zat<br />
zelf achter de piano. Componist Louis Spohr<br />
was aanwezig bij een repetitie bij Beethoven<br />
thuis: ‘Het was geen feest om daarbij te zijn,<br />
want de piano was vreselijk ontstemd, waar<br />
Beethoven zelf weinig last van had omdat hij<br />
het toch niet hoorde. In de luide passages<br />
ramde de arme dove man zo hard op de<br />
toetsen dat de snaren metalig en nog valser<br />
begonnen te klinken, en in de pianogedeeltes<br />
speelde hij zo zacht dat hele groepen noten<br />
6
Toelichting<br />
onhoorbaar waren’. Die première was de<br />
laatste keer dat Beethoven in het openbaar<br />
optrad.<br />
Beethoven droeg het trio op aan zijn leerling,<br />
goede vriend en weldoener, aartshertog<br />
Rudolph. Rudolph was de jongste zoon<br />
van de Oostenrijkse keizer Leopold II.<br />
Gezondheidsproblemen staken een stokje<br />
voor de militaire carrière die zijn vader voor<br />
hem had uitgestippeld. In plaats daarvan<br />
trad hij toe tot de geestelijkheid. Maar<br />
pianospelen was zijn lust en zijn leven; van<br />
1803 tot 1824 kreeg hij les van Beethoven.<br />
Rudolph schijnt voortreffelijk gespeeld te<br />
hebben. Ze werden vrienden en op den duur<br />
gaf Beethoven hem ook nog muziektheorie<br />
en compositie. Beethoven klaagde wel<br />
eens, dat al die lessen hem stoorden bij<br />
het componeren, maar het leek hem beter<br />
om dat niet tegen Rudolph te zeggen. Erg<br />
verstandig, omdat deze er vanaf 1809 garant<br />
voor stond dat Beethoven zich geen zorgen<br />
meer hoefde te maken over zijn inkomen.<br />
Beethoven droeg aan hem meer werken op<br />
dan aan anderen, waaronder het Vierde en<br />
Vijfde pianoconcert, drie pianosonates, zijn<br />
laatste vioolsonate, de Missa Solemnis en de<br />
Grosse Fuge.<br />
in de variatievorm. De verheven sfeer van<br />
het Andante wordt ruw verstoord door het<br />
hupse en humoristische van de finale. Dat<br />
soort trucs haalde Beethoven vaker uit als<br />
hij aan de piano zat te improviseren. Als hij<br />
zijn toehoorders bijna in trance had gebracht<br />
met zijn diepzinnigheden, beukte hij ineens<br />
met zijn vuist op de piano, begon bulderend<br />
te lachen en riep uit: ‘Jullie zijn allemaal<br />
stommelingen’. Het was dan net alsof hij zich<br />
schaamde voor de innige momenten die het<br />
publiek en hij net samen hadden beleefd.<br />
Tekst toelichting: Thijs Bonger<br />
Het eerste deel begint verwachtingsvol<br />
en geheimzinnig, waarna het gigantische<br />
compositorische bouwwerk zich ontvouwt.<br />
Er volgt een dansant Scherzo, lichtvoetig en<br />
enigszins naïef. Het middendeel daarvan,<br />
het trio, is weer mysterieus. Het Andante<br />
begint als een plechtige hymne en bewijst<br />
weer eens dat Beethovens grote kracht lag<br />
7
Biografieën<br />
Componisten<br />
Ludwig van<br />
Beethoven<br />
Ludwig van Beethoven<br />
(1770 - 1827) kwam uit een<br />
Vlaamse muzikantenfamilie.<br />
Zijn grootvader Louis was<br />
zanger en koordirigent<br />
in Mechelen en kreeg<br />
in 1732 de leiding kreeg<br />
over het hofkoor in Bonn.<br />
Beethovens vader Johann<br />
was in Bonn zanger in<br />
dienst van de keurvorst.<br />
Beethovens vader<br />
ontspoorde echter na de<br />
dood van zijn echtgenote<br />
en raakte zijn baan kwijt,<br />
waardoor Beethoven als<br />
oudste zoon al op zijn<br />
negentiende de volledige<br />
verantwoordelijkheid over<br />
zijn vader en zijn twee<br />
broertjes kreeg. Beethoven<br />
kreeg aanvankelijk pianoles<br />
van zijn vader, maar<br />
in 1779 had deze hem<br />
ondergebracht bij een<br />
goede, professionele leraar:<br />
hoforganist en componist<br />
Christian Gottlob Neefe. In<br />
1792 vestigde Beethoven<br />
zich in Wenen en werd vooral<br />
8<br />
beroemd als pianovirtuoos<br />
en improvisator. In de eerste<br />
tien jaar in Wenen schreef<br />
hij twintig van zijn in totaal<br />
tweeëndertig pianosonates<br />
en twaalf van de totaal<br />
twintig series pianovariaties.<br />
Al in 1797 kreeg hij<br />
gehoorproblemen en in 1802<br />
schreef hij een wanhopige<br />
afscheidsbrief aan zijn twee<br />
broers, het ‘Heiligenstadt<br />
Testament’ genoemd. Vooral<br />
de hoge tonen vielen weg<br />
portret: Joseph Karl Stieler (1820)<br />
en uiteindelijk hoorde hij<br />
slechts een soort gebrom.<br />
Pas in 1815 voelde hij zich<br />
genoodzaakt om te stoppen<br />
als uitvoerend pianist.<br />
Dirigeren deed hij nog wel.<br />
Zijn laatste pianosonate<br />
(Opus 111) dateert uit 1822,<br />
daarna schreef hij nog vijf<br />
strijkkwartetten die behoren<br />
tot de top van de hele<br />
strijkkwartetliteratuur.
Biografieën<br />
Uitvoerenden<br />
<strong>Alexander</strong> <strong>Melnikov</strong><br />
Piano<br />
De Russische pianist<br />
<strong>Alexander</strong> <strong>Melnikov</strong><br />
(1973) studeerde af aan<br />
het Conservatorium van<br />
Moskou onder Lev Naumov.<br />
In Moskou trok <strong>Melnikov</strong><br />
al op jonge leeftijd de<br />
aandacht van de grote<br />
pianist Svjatoslav Richter,<br />
die hem uitnodigde op te<br />
treden op zijn festivals in<br />
Rusland en Frankrijk.<br />
<strong>Melnikov</strong> ontving belangrijke<br />
prijzen bij vooraanstaande<br />
wedstrijden zoals het<br />
Internationale Robert<br />
Schumann Concours in<br />
Zwickau (1989) en het<br />
Concours Musical Reine<br />
Elisabeth in Brussel (1991).<br />
Als solist trad <strong>Alexander</strong><br />
<strong>Melnikov</strong> op met orkesten als<br />
het Gewandhausorchester<br />
Leipzig, BBC Philharmonic<br />
en Orchestre des Champs-<br />
Élysées. Zijn interesse<br />
voor de historische<br />
uitvoeringspraktijk komt<br />
tot uiting in optredens<br />
met historische ensembles<br />
als Musica Aeterna en<br />
Akademie für Alte Musik<br />
Berlin. Kamermuziek maakt<br />
hij onder anderen met<br />
bariton Georg Nigl, cellist<br />
<strong>Jean</strong>-<strong>Guihen</strong> <strong>Queyras</strong> en<br />
violiste <strong>Isabelle</strong> <strong>Faust</strong>. Met<br />
laatstgenoemde ontving hij<br />
in 2<strong>01</strong>0 een Gramophone<br />
Award voor de complete<br />
opname van de Beethovensonates<br />
voor viool en<br />
piano. Ook namen ze de<br />
foto: Julien Mignot<br />
vioolsonates op. 100 van<br />
Johannes Brahms op. Zijn<br />
veelgeprezen opname van<br />
24 Preludes en Fuga’s van<br />
Sjostakovitsj, kreeg onder<br />
andere de BBC Music<br />
Magazine Award toegekend<br />
en is door BBC Music<br />
Magazine opgenomen in<br />
het overzicht ‘50 Greatest<br />
Recordings of All Time’. Zijn<br />
recente opname Four Piece,<br />
Four Piano’s uit 2<strong>01</strong>8 wordt<br />
zeer geprezen door critici.<br />
9
Biografieën<br />
<strong>Isabelle</strong> <strong>Faust</strong><br />
Viool<br />
De Duitse violiste <strong>Isabelle</strong><br />
<strong>Faust</strong> (1972) wordt met haar<br />
uitzonderlijke techniek en<br />
bijzondere interpretatie<br />
beschouwd als een van<br />
de meest vooraanstaande<br />
violisten van haar generatie.<br />
Nadat ze op zeer jonge<br />
leeftijd de beroemde Leopold<br />
Mozart-competitie en de<br />
Paganini-competitie had<br />
gewonnen, gaf ze al snel<br />
regelmatig optredens met ‘s<br />
werelds grootste orkesten,<br />
waaronder het Berlin<br />
Philharmonic Orchestra,<br />
het Boston Symphony<br />
Orchestra en het Freiburger<br />
Barockorchester. Door haar<br />
artistieke nieuwsgierigheid<br />
omvat haar repertoire alle<br />
tijdperken met verschillende<br />
instrumentale bezettingen.<br />
Veel van haar opnames<br />
werden bekroond met een<br />
Diapason d’or, Gramophone<br />
Award, Choc de l’année en<br />
andere prijzen. De meest<br />
recente opnames omvatten<br />
de vioolconcerten van<br />
Johann Sebastian Bach met<br />
Akademie für Alte Musik<br />
10<br />
Berlin en het vioolconcert<br />
van Mendelssohn Bartholdy<br />
met het Freiburger<br />
Barockorchester onder<br />
leiding van Pablo Heras-<br />
Casado. Tijdens het seizoen<br />
2<strong>01</strong>9/20 is <strong>Isabelle</strong> <strong>Faust</strong><br />
Artist in Residence in het<br />
Koninklijk Concertgebouw<br />
Amsterdam, de Philharmonie<br />
Essen, het Centro Nacional<br />
de Difusión Musical Madrid<br />
en de Philharmonie de<br />
Luxembourg.<br />
foto: Detlev Schneider
Biografieën<br />
<strong>Jean</strong>-<strong>Guihen</strong><br />
<strong>Queyras</strong><br />
Cello<br />
De Franse cellist<br />
<strong>Jean</strong>-<strong>Guihen</strong> <strong>Queyras</strong><br />
wordt gedreven door<br />
nieuwsgierigheid,<br />
diversiteit en een sterke<br />
focus op de muziek pur<br />
sang. Hij geldt als een<br />
alleskunner en speelde<br />
jarenlang in het Ensemble<br />
intercontemporain onder<br />
leiding van Pierre Boulez.<br />
In oude muziek treedt de<br />
Frans-Canadese cellist<br />
op met gespecialiseerde<br />
groepen als het Freiburger<br />
Barockorchester, de<br />
Akademie für Alte Musik<br />
Berlin en Concerto Köln,<br />
maar hij soleerde ook bij<br />
bijvoorbeeld het London<br />
Philharmonic Orchestra,<br />
het Boedapest Festival<br />
Orkest, het Orchestre<br />
de Paris, het Leipziger<br />
Gewandhausorchester, het<br />
NHK Symfonieorkest in Tokio,<br />
The Philadelphia Orchestra<br />
en – in Nederland – o.a. bij<br />
Amsterdam Sinfonietta,<br />
Rotterdams Philharmonisch<br />
Orkest en Nederlands<br />
Philharmonisch Orkest/<br />
Nederlands Kamerorkest.<br />
Hij verzorgde premières<br />
en cd-opnames van<br />
verschillende hedendaagse<br />
cellowerken. Onder zijn<br />
kamermuziekpartners<br />
zijn <strong>Alexander</strong> <strong>Melnikov</strong>,<br />
Alexandre Tharaud en<br />
<strong>Isabelle</strong> <strong>Faust</strong>. Met Tabea<br />
Zimmermann, Antje Weithaas<br />
en Daniel Sepec vormt hij<br />
het Arcanto Kwartet en hij<br />
treedt regelmatig op met<br />
foto: Marco Borggreve<br />
de zarbspecialisten Kevan<br />
and Bijan Chemirani. <strong>Jean</strong>-<br />
<strong>Guihen</strong> <strong>Queyras</strong> is docent<br />
aan de Hochschule für Musik<br />
Freiburg en artistiek directeur<br />
van het festival Rencontres<br />
Musicales de Haute-Provence<br />
in Forcalquier. Hij bespeelt<br />
een instrument uit 1696<br />
van Gioffredo Cappa, hem<br />
beschikbaar gesteld door<br />
de Mécénat Musical Société<br />
Générale.<br />
11
Verwacht<br />
Matthias Goerne<br />
+ <strong>Alexander</strong> Schmalcz<br />
De liedcomponist<br />
Beethoven<br />
Serie Grote<br />
Zangers<br />
Ma 24 feb <strong>2020</strong><br />
Grote Zaal<br />
20.15 uur<br />
De grote Duitse bariton Matthias Goerne wijdt een<br />
heel programma aan het liedrepertoire van Ludwig van<br />
Beethoven. De symfonicus onder de liedcomponisten<br />
schreef met liederen als An die ferne Geliebte, Wonne der<br />
Wehmut en An die Hoffnung meesterlijke toevoegingen<br />
aan het repertoire. Deze klinken nu in de best denkbare<br />
versie door deze bariton, die ook angst, verdriet en pijn<br />
laat klinken zoals het moet.<br />
‘Hoewel de Duitse bariton geen mooizinger is, zingt hij altijd<br />
mooi’, schreef de Volkskrant al. Matthias Goerne is een klasse<br />
apart. De Chicago Tribune noemde hem ‘de toonaangevende<br />
vertolker van de Duitse liedkunst van onze tijd’. Niet voor<br />
niets nodigde Jaap van Zweden hem meteen uit als artist<br />
in residence tijdens zijn eerste seizoen als chef van de New<br />
York Philharmonic. Bij de serie Grote Zangers zong Goerne<br />
eerder voor volle zalen het grote liedrepertoire van Schubert,<br />
Schumann en Brahms. Goernes inleving live meemaken is een<br />
unieke belevenis. En nu hij heeft aangekondigd nog maar vier<br />
jaar te zingen, is dit misschien wel de laatste kans.<br />
Programma: Ludwig van Beethoven An die ferne Geliebte<br />
Sechs Lieder von Gellert / Resignation / An die Hoffnung<br />
op. 32 en op. 94 / Lied aus der Ferne / Maigesang / Der<br />
Liebende Adelaide / Wonne der Wehmut / Das Liedchen von<br />
der Ruhe / An die Geliebte<br />
Matthias Goerne<br />
foto: Caroline de Bon<br />
Winnaar Edison Klassiek 2<strong>01</strong>9<br />
Matthias Goerne is winnaar<br />
van de Edison Klassiek 2<strong>01</strong>9 in<br />
de categorie De Solist - vocaal<br />
voor zijn album met Schumanns<br />
Liederkreis en Kernerlieder.<br />
12
Verwacht<br />
Doric String Quartet<br />
+ Alina Ibragimova<br />
+ Cédric Tiberghien<br />
Franse topstukken<br />
Serie<br />
Kamermuziek<br />
Internationaal<br />
Vr 3 apr <strong>2020</strong><br />
Grote Zaal<br />
20.15 uur<br />
Over het Britse Doric String Quartet schrijft de muziekpers<br />
in louter superlatieven: ‘weergaloos’, ‘intelligent’,<br />
‘technisch briljant’. Het viertal slaat de handen ineen met<br />
violiste Alina Ibragimova en pianist Cédric Tiberghien<br />
voor drie topstukken uit het Franse fin de siècle, indertijd<br />
gecomponeerd voor de Belgische vioollegende Eugène<br />
Ysaÿe. Centraal staat Chaussons rijke, melodieuze<br />
Concert voor viool, piano en strijkkwartet, dat vanwege<br />
zijn ongebruikelijke bezetting niet vaak in de concertzaal<br />
klinkt.<br />
De vioolpartij van Chaussons Concert lijkt Alina Ibragimova<br />
op het lijf geschreven. Uitblinken kan zij ook in de<br />
Vioolsonate van het jong overleden Belgische wonderkind<br />
Guillaume Lekeu. Ibragimova en Thiberghien spelen deze<br />
prachtige sonate ‘subliem uitgesproken en sensitief’,<br />
‘zelfs beter dan de legendarische versie van Menuhin in<br />
1938’ volgens Classic FM Magazine. Debussy’s beroemde<br />
Strijkkwartet maakt het muzikale feest compleet.<br />
Cédric Tiberghien<br />
foto: <strong>Jean</strong> Baptiste Millot<br />
Programma: Guillaume Lekeu Vioolsonate / Claude Debussy<br />
Strijkkwartet / Ernest Chausson Concert voor viool, piano en<br />
strijkkwartet<br />
13
Verwacht<br />
Januari <strong>2020</strong><br />
do 9 jan / 12.30 uur<br />
Lunchconcert<br />
i.s.m. Nationaal<br />
Muziekinstrumenten Fonds<br />
do 9 jan / 12.30 uur<br />
Workshop SoundLAB XL<br />
Voor volwassenen<br />
do 9 jan / 20.15 uur<br />
PRJCT Amsterdam +<br />
Maarten Engeltjes<br />
Bosch Requiem van Calliope<br />
Tsoupaki<br />
vr 10 jan / 20.15 uur<br />
John Osborn + Lynette Tapia<br />
+ Thomas Bagwell<br />
Spaanse furie en<br />
Amerikaanse swing<br />
Words & Music<br />
za 11 jan / 17.00 uur<br />
Festivaldag 1<br />
zo 12 jan / 17.00 uur<br />
Festivaldag 2<br />
wo 15 jan / 20.15 uur<br />
Metropole Orkest<br />
The Docks of New York (1928)<br />
do 16 jan / 17.00 uur<br />
Openbare repetitie<br />
Asko|Schönberg +<br />
Nederlands Kamerkoor<br />
‘Acqua Alta’ van Valery Voronov<br />
do 16 jan / 20.15 uur<br />
Asko|Schönberg +<br />
Nederlands Kamerkoor<br />
Touch the Cloud - twee<br />
wereldpremières<br />
vr 17 jan / 20.15 uur<br />
Score Collective<br />
Lo spazio inverso<br />
za 18 jan / 20.15 uur<br />
Al Ayre Español<br />
Het Spaanse barokvuur<br />
zo 19 jan / 11.00 uur /<br />
Kleine Zaal<br />
Laurens de Man<br />
Consonanze Stravaganti<br />
wo 22 jan / 20.15 uur<br />
Pynarello<br />
Uit de nieuwe wereld<br />
wo 22 jan / 20.30 uur<br />
Polyband + A Question of Ma<br />
TRIN @ BIMHUIS i.s.m.<br />
Festival Why Not<br />
do 23 jan / 20.15 uur<br />
Slagwerk Den Haag +<br />
Marc Vanrunxt<br />
Drawings<br />
vr 24 jan / 20.15 uur<br />
Sally Matthews +<br />
Simon Lepper<br />
Wagner en Strauss<br />
Strijkkwartet<br />
Biënnale<br />
Amsterdam<br />
za 25 jan t/m 1 feb<br />
za 25 jan / 20.15 uur<br />
Artemis Quartett<br />
Openingskwartet Biënnale<br />
<strong>2020</strong><br />
zo 26 jan / 20.15 uur<br />
Jerusalem Quartet +<br />
Gregor Sigl<br />
Onnavolgbaar en vol<br />
energie<br />
Zie volledig programma<br />
muziekgebouw.nl/SQBA<br />
Huil van de Wolff<br />
Elke 22e van de maand<br />
klinkt om 20.00 uur het<br />
geluidsmonument Huil van de<br />
Wolff van Martijn Padding ter<br />
herinnering aan oprichter van<br />
het Muziekgebouw Jan Wolff<br />
(1941 - 2<strong>01</strong>2). Zie voor meer<br />
informatie muziekgebouw. nl/<br />
huilvandewolfff<br />
Geheimtips<br />
Bijzondere concerten<br />
die je niet mag missen<br />
14
Foto: Erik van Gurp<br />
4’33 grand café<br />
Kom voor het concert eten in<br />
Grand café 4’33. Reserveren:<br />
020 788 2090 of 433grandcafe.nl.<br />
Bij de prijs inbegrepen<br />
Reververingskosten en garderobe<br />
zijn bij de kaartprijs inbegrepen.<br />
Ook een pauzedrankje, tenzij anders<br />
vermeld op uw concertkaartje.<br />
Bij concerten zonder pauze staan<br />
drankjes klaar na afloop van het<br />
concert.<br />
Rondom het concert<br />
- Na aanvang van het concert heeft<br />
u geen toegang meer tot de zaal.<br />
- Zet uw mobiele telefoon uit voor<br />
aanvang van het concert.<br />
- Het maken van beeld- of geluidsopnamen<br />
in de zaal alleen met<br />
schriftelijke toestemming.<br />
- Algemene Bezoekersvoorwaarden<br />
zijn na te lezen op muziekgebouw.nl<br />
Steun het Muziekgebouw<br />
Inkomsten uit kaartverkoop dekken<br />
ten dele onze kosten. Word vriend<br />
of doneer: met uw extra steun<br />
kunnen we concerten op het<br />
hoogste niveau blijven organiseren.<br />
Meer informatie:<br />
muziekgebouw.nl/steunons<br />
Op de hoogte blijven?<br />
Blijf op de hoogte van nieuw geboekte<br />
concerten of ander nieuws.<br />
Volg ons via onze e-nieuwsbrief<br />
(aanmelden op muziekgebouw.nl),<br />
Facebook, Twitter of Instagram.<br />
Dank!<br />
Wij kunnen niet zonder de steun van<br />
onze vaste subsidiënten en Vrienden<br />
van het Muziekgebouw. Wij zijn hen<br />
daarvoor zeer erkentelijk.<br />
Druk binnenwerk<br />
15