cassette

BIR BAŞKADIR DİZİSİNE
PSİKOLOJİK AÇIDAN YAKLAŞIM
BY SELİN ÇUKUL
“Bir Başkadır” farklı dünyalardan insanların hayatlarını kesiştiren ve bakış açılarını
göz önüne sererken çok sayıda insanı etkileyen çeşitli psikolojik sorunları konu alan
bir dizidir.
Yurtdışında “Ethos” yani Yunanca’da “alışkanlık ve gelenek” anlamına gelen
ismiyle yayınlanmaktadır. Aristoteles’in retoriğinde ethos, pathos ve logos vardır
(Baba, 2018). İkna için bu üçlü gerekmektedir. Ethos hedefin güvenini kazanma
ve kaynağın güvenilir olmasıdır. İsim seçiminin daha çok sözlük anlamına göre
yapıldığı düşünülebilir. Bu yazımda da “Bir Başkadır” dizisine psikolojik açıdan bir
analiz yapacağım.
“Bir Başkadır” hem Türkiye’de hem de yurt dışında gerek
konusu gerek en ince detaylarıyla yazılmış diyalogları gerekse
de kullanılan çekim tekniği ve başarılı oyunculukları ile
oldukça dikkat çekmiştir. Dizinin izleyiciler tarafından ilgi
çeken bir diğer noktası da psikolojik hastalıkları
profesyonel bir biçimde ele alması ve gerçekliğe uygun
olarak yansıtmasıdır. Dizi başlıca: Dönüştürme (Konversiyon)
Bozukluğu, Yeğin (Majör) Depresyon Bozukluğu, Mutizm ve
Oedipus Kompleksinden bahsetmekte ve karakterleriyle de
bu psikolojik hastalıkları izleyiciye yansıtmaktadır. Dizide
açık olarak bahsedilmediği halde izleyiciler çoğu hastalığın
karakterlerin hayatlarının erken aşamalarında yaşadıkları
travmalar sonucu ortaya çıktığını dizide kullanılan semboller
aracılığı ile gözlemleyebilir ve zaman zaman bu sembollerin
ortaya çıktığı sahnelerde karakterlerin hastalıklarının daha
ciddileştiği ve bazı durumlarda da krizleri meydana getirdiği
görülür.
Travmalardan açık olarak bahsedilmemesinin bir sebebi toplumdaki tabular olarak düşünülebilir. Karakterler,
yaşadıkları travmaları çevrelerine açık bir şekilde aktaramazlar ve genellikle toplumdan bu konuları saklamayı
tercih ederler. İzleyiciler bu durumun bir örneğini de dizinin ilk bölümünde Meryem adlı karakterin birçok sorudan
kaçmasında ve ilerleyen noktalarda da bu soruların getirdiği baskıdan dolayı bayılmasından anlayabilir.
Son olarak “Bir Başkadır” çeşitli yönlerden ele alındığında izleyenlerde
farklı düşünceler uyandıracak, alışılmışın dışında ve
toplumundaki zıtlıklıkları, eşitsizlikleri ve sorunları gerçekliğe en
yakın hali ile sunan bir dizidir. İzleyen herkeste farklı duygular ve
düşünceler uyandırdığına emin olduğum sayılı dizilerden olduğu
görüşündeyim.
28