08.05.2013 Views

Uso de la espectroscopia Raman en la determinación de fases en el ...

Uso de la espectroscopia Raman en la determinación de fases en el ...

Uso de la espectroscopia Raman en la determinación de fases en el ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Uso</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>espectroscopia</strong> <strong>Raman</strong> <strong>en</strong> <strong>la</strong> <strong>de</strong>terminación <strong>de</strong> <strong>fases</strong> <strong>en</strong> <strong>el</strong> Y-PSZ monocristalino<br />

6.3 m/0 Y203<br />

-^4 ITS —rrs<br />

i- 13.900 Range« 20.460 keV<br />

Integral 0<br />

2r<br />

18.940 -f<br />

2266898<br />

Fig. 2.—Espectro EDX típico para <strong>la</strong> conc<strong>en</strong>tración <strong>de</strong> 6,3 % mol <strong>de</strong> Y2OJ.<br />

Estas muestras se sometieron a tratami<strong>en</strong>tos térmicos <strong>en</strong>tre<br />

2 y 1 .000 horas <strong>en</strong> un horno <strong>de</strong> resist<strong>en</strong>cias <strong>de</strong> superkantal<br />

a una temperatura <strong>de</strong> 1.600°C, tras lo cual se <strong>en</strong>friaron<br />

al aire sin que se apreciase fisuración <strong>de</strong>bida al choque<br />

térmico.<br />

Para <strong>la</strong> observación mediante MET, se cortaron discos <strong>de</strong><br />

3 mm <strong>de</strong> diámetro, que fueron a<strong>de</strong>lgazados hasta <strong>la</strong> transpar<strong>en</strong>cia<br />

<strong>el</strong>ectrónica mediante pulido mecánico, rebajado c<strong>en</strong>tral<br />

y a<strong>de</strong>lgazami<strong>en</strong>to iónico. Finalm<strong>en</strong>te se <strong>de</strong>positó sobre<br />

<strong>la</strong>s láminas una capa <strong>de</strong> carbón <strong>de</strong> unos 5 nm para evitar los<br />

efectos <strong>de</strong> carga durante <strong>la</strong> observación. Las láminas se observaron<br />

<strong>en</strong> un microscopio <strong>el</strong>ectrónico <strong>de</strong> transmisión Hitachi<br />

H800-2 trabajando a 200 kV (Servicio <strong>de</strong> Microscopía<br />

Electrónica, Universidad <strong>de</strong> Sevil<strong>la</strong>), utilizando un inyector<br />

con goniómetro <strong>de</strong> doble giro.<br />

El sistema usado para <strong>la</strong> adquisición <strong>de</strong> espectros <strong>Raman</strong><br />

se muestra esquemáticam<strong>en</strong>te <strong>en</strong> <strong>la</strong> figura 3. El haz láser se<br />

HAZ<br />

CÁMARA<br />

DE<br />

TELEV;<br />

LASER N \<br />

p s=<br />

FOTOMÜLTIMETRO<br />

AMPLIFICADOR<br />

FILTRO MONOCROMÁTICO<br />

Fig. 3.—Esquema <strong>de</strong> equipo utilizado para <strong>la</strong> adquisición <strong>de</strong> espectros<br />

<strong>Raman</strong>.<br />

<strong>en</strong>foca sobre <strong>la</strong> muestra usando un microscopio óptico, y <strong>la</strong><br />

luz dispersada se recoge por <strong>la</strong>s l<strong>en</strong>tes <strong>de</strong>l objetivo directam<strong>en</strong>te<br />

<strong>de</strong>ntro <strong>de</strong> los filtros. Posteriorm<strong>en</strong>te, <strong>la</strong> señal se amplifica<br />

y repres<strong>en</strong>ta como int<strong>en</strong>sidad fr<strong>en</strong>te al <strong>de</strong>sp<strong>la</strong>zami<strong>en</strong>to<br />

<strong>Raman</strong>. El tamaño <strong>de</strong> <strong>la</strong> zona <strong>en</strong>focada por <strong>el</strong> haz láser <strong>en</strong><br />

<strong>la</strong> muestra se pue<strong>de</strong> <strong>de</strong>terminar mediante una cámara <strong>de</strong> t<strong>el</strong>evisión<br />

adaptada al sistema óptico.<br />

Como se ha com<strong>en</strong>tado anteriorm<strong>en</strong>te, <strong>la</strong> razón principal<br />

para <strong>el</strong> uso <strong>de</strong> esta técnica es que <strong>la</strong>s <strong>fases</strong> tetragonal y monoclínica<br />

<strong>de</strong>l óxido <strong>de</strong> circonio pose<strong>en</strong> espectros <strong>Raman</strong> dis-<br />

JULIO-AGOSTO, 1991<br />

tintos y característicos. Aunque ambas <strong>fases</strong> se so<strong>la</strong>pan para<br />

corrimi<strong>en</strong>tos <strong>Raman</strong> mayores que 300 cm~', <strong>el</strong> doblete<br />

monoclínico (a 181 y 192 cm"0 y <strong>la</strong>s bandas tetragonales<br />

(a 148 y 264 cm "O están bi<strong>en</strong> separadas <strong>en</strong> <strong>el</strong> intervalo <strong>de</strong><br />

100 a 300 cm~^ (figura 4). En estos espectros se ha medi-<br />

[A<br />

¡<br />

1 1 1<br />

264<br />

1 1<br />

1 1 ! 1 1 1 1 L CJl<br />

0<br />

450 400 350 300 250 200 Wav<strong>en</strong>umber (cm-l)"<br />

148<br />

200 ¡Wav<strong>en</strong>umbep (cm-iP<br />

Fig. A.—Espectros <strong>Raman</strong> típicos <strong>de</strong>l material dopado con 3,4 % mol. A)<br />

Muestra tratada térmicam<strong>en</strong>te 24 horas a 1.600°C, <strong>en</strong> <strong>la</strong> que no se observa<br />

fase monoclínica. B) Tratada térmicam<strong>en</strong>te 825 horas a 1.600°C, con<br />

los picos monoclínicos muy ac<strong>en</strong>tuados. Los niimeros <strong>en</strong> (B) indican los<br />

puntos <strong>en</strong> los que se ha tomado <strong>la</strong> refer<strong>en</strong>cia <strong>de</strong>l ruido <strong>de</strong> fondo.<br />

do <strong>la</strong> fracción re<strong>la</strong>tiva <strong>de</strong> fase monoclínica, Sj^ono» <strong>de</strong>finida<br />

como <strong>la</strong> integral <strong>de</strong> los picos a 181 y 192 cm"^ El ruido<br />

<strong>de</strong> fondo se <strong>de</strong>terminó <strong>en</strong> los puntos marcados 1, 2, 3, y 4<br />

<strong>en</strong> <strong>la</strong> figura 4; <strong>el</strong> ruido para <strong>la</strong> fase monoclínica se calculó<br />

consi<strong>de</strong>rando los puntos 2 y 3. Stet se ha <strong>de</strong>finido como <strong>la</strong><br />

integral <strong>de</strong> los picos a 148 y 264 cm"', sustray<strong>en</strong>do <strong>el</strong> ruido<br />

medio <strong>de</strong> <strong>la</strong>s int<strong>en</strong>sida<strong>de</strong>s <strong>en</strong> los puntos 1 y 2, y 3 y 4,<br />

respectivam<strong>en</strong>te. La fracción re<strong>la</strong>tiva <strong>de</strong> fase monoclínica,<br />

Fmono» comparada con <strong>el</strong> total <strong>de</strong> <strong>la</strong>s <strong>fases</strong> monoclínicas y tetragonal<br />

sumadas se <strong>de</strong>fine como:<br />

F =<br />

* mono<br />

N„<br />

N +N<br />

X 100% =<br />

^mono ' ^^tet<br />

xl00%<br />

don<strong>de</strong> k su<strong>el</strong>e consi<strong>de</strong>rarse <strong>la</strong> unidad para este caso. Estudios<br />

anteriores sugier<strong>en</strong> que ésta es una estimación razonable<br />

(3, 4).<br />

4. RESULTADOS<br />

Para <strong>el</strong> estudio <strong>de</strong> <strong>la</strong> evolución microestructural <strong>de</strong> este<br />

253<br />

r<br />

0

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!