11.05.2013 Views

Karlisten eta liberalen gerra-kontaerak , Relatos de ... - Euskaltzaindia

Karlisten eta liberalen gerra-kontaerak , Relatos de ... - Euskaltzaindia

Karlisten eta liberalen gerra-kontaerak , Relatos de ... - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Nola artu ote zuan bere gain eginkizun ori? Leenengo, gure<br />

iritzirako, <strong>eta</strong> leen esan <strong>de</strong>gunez, karlisten azken <strong>gerra</strong> bere begiz<br />

ikusia zalako. Um<strong>eta</strong>ko oroipen oiek betiko josita gelditzen dira<br />

gure barruan. Bestetik, berriz, berak istoria oso gogozko gaia zualako.<br />

Berak um<strong>eta</strong>n ezagututako gertaera latz ai<strong>eta</strong>n zeukan, bada,<br />

azterk<strong>eta</strong>-gai e<strong>de</strong>rra. Bi<strong>de</strong> orri ekin zion, beraz.<br />

Eunka <strong>eta</strong> eunka paper, agiri, eskutitz, dokumentu <strong>eta</strong> abar<br />

eskuratu zituan. Bildutako mordo oiek gaur non ote dau<strong>de</strong>n? Zati<br />

bat Loiolako artxiboan; <strong>eta</strong> beste zati bat Donostian, Gipuzkoako<br />

Aldundiaren liburutegian.<br />

Eta zera esan genezake batere zalantzarik gabe: gaur egunean<br />

ez dagoala karlisten <strong>gerra</strong>teen istoria idazterik, leenago<br />

Apalategiren paperak ezagutu gabe.<br />

En sus años <strong>de</strong> docencia, el padre Apalategui enseno<br />

sobre todo historia, tanto en Tu<strong>de</strong>la como en Valladolid y<br />

Loyola. No hay duda <strong>de</strong> que era materia <strong>de</strong> su gusto. Pero fue<br />

también investigador, y <strong>de</strong> gran <strong>de</strong>dicación. Comenzó a recopilar<br />

materiales <strong>de</strong> las carlistadas: escritos, correspon<strong>de</strong>ncia,<br />

documentos, armas, libros y folletos ...<br />

¿ Cómo cargó con esa tarea? Lo primero, a nuestro parecer<br />

y según hemos dicho antes, porque había visto con sus ojos<br />

la última guerra. Esos recuerdos <strong>de</strong> la infancia quedan en<br />

nuestra mente grabados para siempre. Por otra parte, la historia<br />

le interesaba. En aquellos tremendos acontecimientos<br />

<strong>de</strong> su niñez tenía, por tanto, un buen tema <strong>de</strong> investigación.<br />

Entró, pues, por ese camino.<br />

Recogió cientos <strong>de</strong> papeles, cartas, documentos y <strong>de</strong>más.<br />

¿ Que dón<strong>de</strong> están hoy los materiales que reunió? Una parte<br />

en el archivo <strong>de</strong> Loyola; y otra en San Sebastián, en la biblioteca<br />

<strong>de</strong> la Diputación <strong>de</strong> GuipÚzcoa.<br />

y po<strong>de</strong>mos afirmar, sin ninguna vacilación, que hoy día no<br />

es posible escribir sobre las guerras carlistas, sin antes conocer<br />

los papeles <strong>de</strong> Apalategui.<br />

]5

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!