El mundo marginal en la prensa gráfica Porfiriana: los pobres de la ...
El mundo marginal en la prensa gráfica Porfiriana: los pobres de la ...
El mundo marginal en la prensa gráfica Porfiriana: los pobres de la ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
alcoholismo y su poca <strong>de</strong>dicación al trabajo; <strong>la</strong>s imág<strong>en</strong>es pres<strong>en</strong>tadas fueron <strong>los</strong> exteriores <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />
pulquerías con personas junto a sus puertas, <strong>en</strong>trando, o <strong>en</strong> <strong>los</strong> parques públicos durmi<strong>en</strong>do. 21 Ver<br />
imag<strong>en</strong> 7.<br />
La mirada higi<strong>en</strong>ista <strong>de</strong> <strong>la</strong> pobreza capitalina <strong>la</strong><br />
reforzaron <strong>los</strong> reporteros con <strong>la</strong>s tomas foto<strong>gráfica</strong>s que<br />
hicieron <strong>de</strong> <strong>los</strong> exteriores habitacionales con sus fachadas<br />
sucias y semi<strong>de</strong>rruidas. Los lugares <strong>de</strong> v<strong>en</strong>ta <strong>de</strong> sus<br />
alim<strong>en</strong>tos como <strong>la</strong>s fondas, mercados popu<strong>la</strong>res como <strong>la</strong><br />
Merced, el Baratillo, y <strong>la</strong> Alcaicería. 22 Los articulistas<br />
dotaron a <strong>la</strong>s imág<strong>en</strong>es <strong>de</strong> elem<strong>en</strong>tos escritos que<br />
reafirmaron sus "virtu<strong>de</strong>s" <strong>de</strong> reproductoras fieles <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
realidad. La inserción <strong>de</strong> títu<strong>los</strong> <strong>de</strong> "instantáneas<br />
callejeras" al interior <strong>de</strong>l artículo, o como parte c<strong>en</strong>tral <strong>de</strong>l<br />
título g<strong>en</strong>eral, daba credibilidad <strong>de</strong> haberse tomadas <strong>en</strong> <strong>los</strong><br />
mom<strong>en</strong>tos que acontecía el hecho <strong>de</strong>scrito. 23<br />
Contribuyeron también <strong>los</strong> pies que pusieron a <strong>la</strong>s fotografías, como <strong>la</strong>s que se agregaron a <strong>la</strong>s<br />
imág<strong>en</strong>es <strong>de</strong>l reportaje <strong>de</strong> 1907 <strong>en</strong> <strong>la</strong> colonia <strong>de</strong> <strong>la</strong> Bolsa. 24<br />
21<br />
"Los dormilones", 16 <strong>de</strong> octubre <strong>de</strong> 1898. "<strong>El</strong> <strong>de</strong>spertar <strong>de</strong> <strong>la</strong> ciudad", 4 <strong>de</strong> marzo <strong>de</strong> 1900. "Psicología callejera", 7 <strong>de</strong><br />
junio <strong>de</strong> 1903.<br />
22<br />
"Los lunares <strong>de</strong> México", 29 <strong>de</strong> octubre <strong>de</strong> 1899. "Notas <strong>de</strong>l pueblo", 29 <strong>de</strong> junio <strong>de</strong> 1902. "Después <strong>de</strong> <strong>la</strong> lluvia", 28<br />
<strong>de</strong> junio <strong>de</strong> 1903.<br />
23<br />
<strong>El</strong> articulista reforzaba <strong>la</strong> visión <strong>de</strong> instantaneidad <strong>de</strong> sus imág<strong>en</strong>es con textos como este: "La cámara foto<strong>gráfica</strong>,<br />
curiosa y audaz, con su obstinación <strong>de</strong> extranjero que quiere verlo todo, no ha temido internarse por esos andurriales y <strong>en</strong><br />
su excursión osada ha sorpr<strong>en</strong>dido instantáneas reve<strong>la</strong>doras <strong>de</strong> esa vida t<strong>en</strong>ebrosa, que está allí a dos pasos <strong>de</strong> nosotros...".<br />
"La colonia <strong>de</strong> <strong>la</strong> bolsa y <strong>la</strong>s colonias mo<strong>de</strong>rnas", 1º. <strong>de</strong> <strong>en</strong>ero <strong>de</strong> 1907.<br />
24<br />
Este reportaje gráfico sintetiza muy bi<strong>en</strong> lo que se ha com<strong>en</strong>tado hasta ahora. Se trasmite <strong>la</strong> visión <strong>de</strong> unos <strong>pobres</strong><br />
<strong>de</strong>gradados, faltos <strong>de</strong> una higi<strong>en</strong>e física y moral, responsables <strong>de</strong> su propia pobreza. La comunicación visual <strong>de</strong> esta<br />
10<br />
Imag<strong>en</strong> 7, La Colonia <strong>de</strong> <strong>la</strong> Bolsa y<br />
<strong>la</strong>s Colonias Mo<strong>de</strong>rnas”, <strong>El</strong> Mundo<br />
Ilustrado, 1 <strong>de</strong> <strong>en</strong>ero <strong>de</strong> 1907.