14.05.2013 Views

El mundo marginal en la prensa gráfica Porfiriana: los pobres de la ...

El mundo marginal en la prensa gráfica Porfiriana: los pobres de la ...

El mundo marginal en la prensa gráfica Porfiriana: los pobres de la ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

eve<strong>la</strong>r <strong>la</strong>s percepciones e imág<strong>en</strong>es negativas que se construyeron <strong>de</strong> una parte <strong>de</strong> <strong>la</strong> ciudad y <strong>de</strong><br />

qui<strong>en</strong>es <strong>la</strong> vivían <strong>de</strong>s<strong>de</strong> <strong>la</strong>s páginas <strong>de</strong> esta importante revista <strong>gráfica</strong>.<br />

LA FOTOGRAFIA EN LA PRENSA PORFIRIANA: EL CASO DE <strong>El</strong> MUNDO ILUSTRADO<br />

La r<strong>en</strong>ovación <strong>de</strong>l periodismo con ilustraciones ti<strong>en</strong>e su expresión más c<strong>la</strong>ra con <strong>la</strong> introducción <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong> fotografía <strong>en</strong> <strong>la</strong> pr<strong>en</strong>sa <strong>de</strong> finales <strong>de</strong>l siglo XIX. 5 <strong>El</strong> semanario dominical <strong>El</strong> Mundo <strong>de</strong>l periodista<br />

oaxaqueño Rafael Reyes Spíndo<strong>la</strong> incluyó fotografías <strong>en</strong> sus notas periodísticas. Al subv<strong>en</strong>cionarse<br />

el semanario -al igual que <strong>El</strong> Imparcial- por el gobierno porfirista, fue posible insta<strong>la</strong>r un periódico<br />

con <strong>los</strong> a<strong>de</strong><strong>la</strong>ntos tecnológicos <strong>de</strong> <strong>la</strong> época <strong>en</strong> materia <strong>de</strong> impresión. 6 En el primer año <strong>de</strong>l siglo XX<br />

el semanario se convirtió <strong>en</strong> <strong>El</strong> Mundo Ilustrado. Con una t<strong>en</strong>d<strong>en</strong>cia oficialista, se convirtió <strong>en</strong> el<br />

mejor medio <strong>de</strong> comunicación masiva <strong>de</strong> <strong>la</strong>s activida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> gobierno <strong>de</strong> don Porfirio. 7 Sus<br />

fotógrafos y reporteros se <strong>en</strong>cargaron <strong>de</strong> cubrir todos <strong>los</strong> actos oficiales <strong>de</strong>l presid<strong>en</strong>te y su gabinete;<br />

hicieron acto <strong>de</strong> pres<strong>en</strong>cia cuando aquél inauguraba obras <strong>de</strong> saneami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> <strong>la</strong> ciudad, pasaba<br />

revista a <strong>la</strong>s tropas <strong>de</strong>l ejército, <strong>en</strong> <strong>la</strong>s fiestas conmemorativas <strong>de</strong> <strong>la</strong>s colonias extranjeras, <strong>en</strong> el<br />

hipódromo, <strong>en</strong> el palco <strong>de</strong> honor ante <strong>los</strong> actos conmemorativos <strong>de</strong> <strong>la</strong> in<strong>de</strong>p<strong>en</strong>d<strong>en</strong>cia, <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />

inauguración <strong>de</strong> obras y edificios <strong>de</strong> b<strong>en</strong>efic<strong>en</strong>cia pública, o simplem<strong>en</strong>te <strong>en</strong> <strong>la</strong> foto oficial, <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

cual, se jactaba <strong>El</strong> Mundo Ilustrado <strong>de</strong> pres<strong>en</strong>tar<strong>la</strong> al público como <strong>la</strong> más reci<strong>en</strong>te tomada a "<strong>El</strong><br />

Señor Presid<strong>en</strong>te". 8 Ver imag<strong>en</strong> 2.<br />

5 La pres<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> <strong>la</strong> fotografía <strong>en</strong> <strong>la</strong> pr<strong>en</strong>sa se as<strong>en</strong>taba <strong>en</strong> <strong>la</strong> tradición <strong>de</strong> un periodismo político y literario que utilizaba <strong>la</strong><br />

comunicación visual <strong>de</strong>s<strong>de</strong> <strong>los</strong> primeros años <strong>de</strong> <strong>la</strong> vida in<strong>de</strong>p<strong>en</strong>di<strong>en</strong>te. Las primeras imág<strong>en</strong>es <strong>en</strong> <strong>la</strong> pr<strong>en</strong>sa datan <strong>de</strong> 1825<br />

y aparecieron <strong>en</strong> el periódico <strong>El</strong> Iris <strong>de</strong>l italiano C<strong>la</strong>udio Linati. Fernán<strong>de</strong>z, 1955, pp. 35-40.<br />

6 Ruiz Castañeda, 1973, p. 223; Toussaint Alcaraz, 1989, p. 21.<br />

7 Lara K<strong>la</strong>hr y Hernán<strong>de</strong>z, 1985, pp. 12 y 13.<br />

8 Torre, 1998, p. 357, nota 23.<br />

4

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!