El problema de Kepler
El problema de Kepler
El problema de Kepler
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
PROBLEMA DE KEPLER<br />
Leyes <strong>de</strong> Newton <strong>de</strong> la dinámica y <strong>de</strong> la gravitación<br />
• Ley fundamental <strong>de</strong> la dinámica. Masa inercial<br />
⎧<br />
⎪⎨<br />
⎪⎩<br />
dx<br />
dt<br />
dv<br />
dt<br />
= v<br />
= 1<br />
m F (t; x, v)<br />
• Ley <strong>de</strong> Newton <strong>de</strong> la gravitación universal. Masas gravitatorias.<br />
Discusión sobre la noción <strong>de</strong> partícula puntual.<br />
F12 = −G M1M2<br />
r 2 n12 (figura)<br />
1
• Sistemas <strong>de</strong> varias partículas. Principio <strong>de</strong> superposición. Subsistemas<br />
Fa = <br />
b(=a)<br />
Fab = −GMa<br />
<br />
Mb<br />
r<br />
b(=a)<br />
2 nab<br />
ab<br />
• Punto <strong>de</strong> vista <strong>de</strong> la teoría <strong>de</strong> campos Campo creado por un cuerpo extenso.<br />
Masa gravitatoria activa y masa gravitatoria pasiva<br />
⇒<br />
g = −G<br />
N<br />
a=1<br />
Ma<br />
r 2 a<br />
<br />
na , g = −G<br />
rot g = 0 , g = −grad Φ<br />
div g = −4πGρ<br />
2<br />
V<br />
dM<br />
n<br />
r2 (figura)
• Ecuación <strong>de</strong> movimiento <strong>de</strong> una partícula <strong>de</strong> prueba en un campo externo.<br />
Estrellas fijas. Ley <strong>de</strong> la Inercia y sistemas <strong>de</strong> referencia inerciales<br />
dv<br />
dt<br />
= −M<br />
m<br />
Problema <strong>de</strong> <strong>Kepler</strong> newtoniano<br />
• Qué es el <strong>problema</strong> <strong>de</strong> <strong>Kepler</strong>?<br />
grad Φ<br />
• Conservación <strong>de</strong> la energía y <strong>de</strong>l momento angular (por unidad <strong>de</strong> masa)<br />
⎧<br />
⎪⎨<br />
⎪⎩<br />
E = 1<br />
2 ( ˙r2 + r 2 θ˙ 2 2 2 2 GM<br />
+ r sin θ ˙ϕ ) −<br />
r<br />
J = x ∧ v ⇒ x · J = 0<br />
3<br />
(figura)
• <strong>El</strong>ección <strong>de</strong>l plano θ = π/2<br />
⎧<br />
⎪⎨<br />
⎪⎩<br />
• Potencial efectivo<br />
E = 1<br />
2 ( ˙r2 + r 2 ˙ϕ 2 ) − GM<br />
r<br />
J = r 2 ˙ϕ (⇒ ˙ A = J/2)<br />
E = 1<br />
2 ˙r2 + Φef(r) , Φef(r) ≡<br />
⎧<br />
2<br />
⎪⎨<br />
J 1<br />
Φef(r) = 0 ⇒ r = ≡<br />
2GM 2 p<br />
⎪⎩ Φ ′ ef(r) = 0 ⇒ r =<br />
J 2<br />
GM<br />
= p<br />
4<br />
2 J GM<br />
−<br />
2r2 r<br />
(figura)<br />
(figura)<br />
⇒ Φef(p) = − GM<br />
2p
• Ecuaciones <strong>de</strong> la trayectoria<br />
⎧<br />
⎪⎨<br />
˙r 2 = 2E −<br />
⎪⎩ ˙ϕ = J<br />
r2 (puntos <strong>de</strong> retroceso)<br />
• Ecuación <strong>de</strong> la órbita<br />
⇒ r =<br />
2 du<br />
dϕ<br />
2 J 2GM<br />
+<br />
r2 r<br />
p<br />
e cos(ϕ − ϕ0) + 1 ♣<br />
⇒ dϕ =<br />
J/r2 <br />
2 dr<br />
E − Φef(r)<br />
+ u 2 = 2<br />
1<br />
J 2(E + GM u) , u ≡<br />
r<br />
⎧<br />
⎪⎨<br />
⎪⎩<br />
p ≡<br />
J 2<br />
GM<br />
e 2 ≡ 1 + 2pE<br />
GM<br />
5<br />
≥ 0 ,<br />
<br />
E ≥ − GM<br />
<br />
2p
• Otra manera <strong>de</strong> obtener la órbita<br />
{E, J} → {p, e} ⇒ ˙r 2 + GM<br />
p<br />
⇒<br />
⎧<br />
⎪⎨<br />
⎪⎩<br />
˙r = e<br />
p<br />
r<br />
<br />
GM<br />
p<br />
sin ˜ϕ<br />
p<br />
r<br />
2 − 1<br />
= GM<br />
p e2<br />
− 1 = e cos ˜ϕ ⇒ − p<br />
r 2 ˙r = −e ˙˜ϕ sin ˜ϕ<br />
⇒ ˙˜ϕ = J<br />
⇒ ˜ϕ = ϕ − ϕ0<br />
r2 luego la segunda relación <strong>de</strong> la llave es la ecuación <strong>de</strong> la órbita.<br />
6
• Vector <strong>de</strong> Runge–Lenz<br />
→ Ecuación <strong>de</strong> la órbita<br />
e = 1<br />
GM v ∧ J − r<br />
r ⇒<br />
⎧<br />
⎪⎨<br />
⎪⎩<br />
e · J = 0<br />
<strong>de</strong><br />
dt<br />
= 0<br />
⇒ G 2 M 2 (e 2 − 1) = 2EJ 2<br />
e · r = er cos(ϕ − ϕ0) =<br />
J 2<br />
GM<br />
7<br />
(verificarlo)<br />
− r ♣ (figura)
• Estados ligados: E < 0 ⇒ 0 ≤ e < 1<br />
(x + ae) 2<br />
a 2<br />
+ y2<br />
= 1<br />
b2 ⎧<br />
⎪⎨ a ≡<br />
⎪⎩<br />
p GM<br />
=<br />
1 − e2 −2E<br />
p<br />
b ≡ √<br />
1 − e2 =<br />
J<br />
√<br />
−2E<br />
(ϕ0 <strong>de</strong>termina el periastro: mínimo <strong>de</strong> r)<br />
r =<br />
(figura , ϕ0 = 0)<br />
p<br />
e cos(ϕ − ϕ0) + 1 ⇒<br />
⎧<br />
r0 ⎪⎨<br />
=<br />
⎪⎩<br />
p<br />
e + 1 = a(1 − e2 )<br />
= a(1 − e) = a − c<br />
1 + e<br />
rπ/2 = p<br />
rπ = p<br />
= a(1 + e) = a + c<br />
1 − e<br />
c = a2 − b2 = p<br />
1 − e2e <br />
⇒ e = c<br />
<br />
a<br />
8
A ˙ = J<br />
2<br />
⎧<br />
⎪⎨<br />
⎪⎩<br />
⇒ πab = J<br />
2<br />
T ⇒<br />
2 T<br />
2π<br />
= a3<br />
GM ♣<br />
a = distancia media = 1<br />
(a − ae + a + ae)<br />
2<br />
b = distancia promedio = 1<br />
2π<br />
• Estados <strong>de</strong> difusión: E > 0 ⇒ e > 1<br />
(x − ae) 2<br />
a 2<br />
− y2<br />
= 1<br />
b2 ⎧<br />
⎪⎨ a ≡<br />
⎪⎩<br />
p<br />
e2 GM<br />
=<br />
− 1 2E<br />
p<br />
b ≡ √ =<br />
e2 − 1 J<br />
√<br />
2E<br />
2π<br />
r(ϕ) dϕ<br />
0<br />
⎧<br />
⎪⎨<br />
rm = distancia mínima = c − a = ae − a = p<br />
e + 1<br />
9<br />
⎪⎩<br />
c = √ a 2 + b 2 = p<br />
e 2 − 1 e<br />
e = c<br />
a
• Fenómeno <strong>de</strong> difusión<br />
⎧<br />
⎨<br />
⎩<br />
E = 1<br />
2 v2 ∞<br />
J = r∞ v∞ sin α∞ = b v∞<br />
(dos figuras)<br />
r = ∞ ⇒ e cos ϕ∞ + 1 = 0 ⇒ ϕ∞ = π ± arccos 1<br />
e<br />
⇒ χ = π − 2 arccos 1<br />
e<br />
⇒ 1<br />
e<br />
= cos π − χ<br />
2<br />
b 2 = a 2 (e 2 − 1) ⇒ b = GM<br />
2E cotgχ<br />
2 ♣<br />
• Ecuación <strong>de</strong> segundo or<strong>de</strong>n <strong>de</strong> la órbita (Binet)<br />
d2u GM<br />
+ u =<br />
dϕ2 J 2<br />
10<br />
= sin χ<br />
2
Problema newtoniano <strong>de</strong> dos cuerpos (Estrellas dobles)<br />
• Ecuaciones <strong>de</strong> movimiento<br />
⎧<br />
⎪⎨<br />
⎪⎩<br />
⎧<br />
⎨<br />
⎩<br />
dv1<br />
M1<br />
dt = F12 ≡ −G M1M2<br />
r2 dv2<br />
M2<br />
• Movimiento <strong>de</strong>l centro <strong>de</strong> masas<br />
dt = F21 ≡ −G M1M2<br />
r2 r ≡ |x1 − x2| = |x2 − x1|<br />
n12<br />
n21<br />
e12 ≡ 1<br />
r (x1 − x2) , n21 = −n12<br />
d<br />
dt (M1v1 + M2v2) = 0 ⇒ dv CM<br />
dt = 0 ⇒ v CM<br />
11<br />
♣<br />
= −→<br />
Cte ♣
• Movimiento relativo (1 respecto <strong>de</strong> 2 , p. e.)<br />
dv<br />
dt<br />
= 1<br />
µ F12 ,<br />
1<br />
µ ≡ 1<br />
M1<br />
⇒ dv<br />
dt = −G M <br />
T n = −G<br />
r2 M2<br />
r2 n + <br />
FI (calcular la fuerza <strong>de</strong> inercia)<br />
<br />
v ≡ v1 − v2<br />
⎧<br />
⎪⎨<br />
⎪⎩<br />
M T ≡ M1 + M2<br />
J R = x ∧ v , (x ≡ x1 − x2)<br />
E = R 1<br />
2 v 2 − G MT r<br />
p<br />
⇒ r =<br />
e cos(ϕ − ˜ϕ) + 1<br />
12<br />
+ 1<br />
<br />
M2<br />
♣ (figura)<br />
(invariantes por 1 ↔ 2)<br />
♣ ( ˜ϕ : periastro)
⎧<br />
⎪⎨<br />
⎪⎩<br />
p ≡<br />
J 2<br />
R<br />
GM T<br />
e 2 ≡ 1 + 2pE R<br />
GM T<br />
→ Estados ligados (E R < 0 ⇒ 0 ≤ e < 1)<br />
⎧<br />
⎪⎨<br />
⎪⎩<br />
≥ 0 ,<br />
a ≡ p<br />
1 − e 2 = GM T<br />
−2E R<br />
b ≡<br />
p<br />
√ 1 − e 2 =<br />
2 T<br />
2π<br />
= a3<br />
GM T<br />
13<br />
<br />
E ≥ − R GM <br />
T<br />
2p<br />
J R<br />
−2ER<br />
♣
• Movimiento respecto <strong>de</strong>l centro <strong>de</strong> masas<br />
M1x1 + M2x2 = 0 ⇒<br />
⎧<br />
⎪⎨<br />
⎪⎩<br />
dv1<br />
⎧<br />
⎪⎨<br />
⎪⎩<br />
x1 = M2<br />
x<br />
MT x2 = − M1<br />
x<br />
MT dt = −G M 3 2 /M 2<br />
T<br />
r2 1<br />
dv2<br />
dt = −G M 3 1 /M 2<br />
T<br />
r2 2<br />
14<br />
n1<br />
n2<br />
⇒<br />
⎧<br />
⎪⎨<br />
⎪⎩<br />
♣<br />
r1 ≡ |x1| = M2<br />
r<br />
MT r2 ≡ |x2| = M1<br />
r<br />
MT
→ Movimiento <strong>de</strong> 1 , p. e.<br />
⎧<br />
⎧<br />
⎪⎨<br />
J1 = x1 ∧ v1 = M 2 2<br />
M 2 T<br />
⎪⎩ E1 = 1<br />
⎪⎨<br />
p1 ≡<br />
⎪⎩<br />
J R<br />
2 v 2 1 − G M 3 2 /M 2<br />
T<br />
r1<br />
J 2 1<br />
G M 3 2 /M 2 T<br />
e 2 1 ≡ 1 + 2p1E1<br />
G M 3 2 /M 2 T<br />
= M 2 2<br />
M 2ER T<br />
= M2<br />
p ⇒ R MT p1<br />
p2<br />
= e 2 ≥ 0<br />
E1 ≥ − G M 3 2 /M 2<br />
T<br />
2p1<br />
= M 2 2<br />
M 2 T<br />
⇒ r1 =<br />
= M2<br />
M1<br />
p1<br />
e1 cos ϕ + 1<br />
, p1 + p2 = p<br />
<br />
− GM <br />
T<br />
2pR Los periastros están fijados por el mínimo <strong>de</strong> r, con lo cual ocurren al mismo<br />
tiempo.<br />
15<br />
♣
→ Estados ligados (E1 < 0 ⇒ 0 ≤ e < 1)<br />
⎧<br />
⎪⎨<br />
⎪⎩<br />
a1 ≡ p1 M2<br />
= a<br />
1 − e2 R MT b1 ≡<br />
p1<br />
√ 1 − e 2<br />
2 T1<br />
2π<br />
M2<br />
= bR MT =<br />
⇒ Mi = 4π2<br />
G<br />
a 3 1<br />
GM 3 2 /M 2 T<br />
♣ ⇒<br />
⎧<br />
⎪⎨<br />
⎪⎩<br />
a1<br />
a2<br />
b1<br />
b2<br />
= a3<br />
R<br />
GM T<br />
= M2<br />
M1<br />
= M2<br />
M1<br />
=<br />
2 T<br />
2π<br />
a1 + a2 = a<br />
♣<br />
a 2 aj<br />
T 2 , i = j ♣ (<strong>de</strong>mostrarlo)<br />
b1 + b2 = b<br />
fórmula que permite <strong>de</strong>terminar las masas si se conoce el periodo y los ejes.<br />
¿Cual es la posición relativa <strong>de</strong> las elipses?<br />
16
→ Caso <strong>de</strong> un planeta y el Sol<br />
M T = M⊙ + M P = M⊙<br />
⎧<br />
⎪⎨<br />
⎪⎩<br />
Júpiter : M P<br />
M⊙<br />
Tierra : M P<br />
M⊙<br />
17<br />
10 −3<br />
<br />
1 + M <br />
P<br />
M⊙<br />
3, 3 × 10 −6