Cadena de Valor del Cacao Orgánico en la República ... - Pymerural
Cadena de Valor del Cacao Orgánico en la República ... - Pymerural
Cadena de Valor del Cacao Orgánico en la República ... - Pymerural
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Ca<strong>de</strong>na</strong> <strong>de</strong> <strong>Valor</strong> <strong>de</strong>l <strong>Cacao</strong><br />
Orgánico <strong>en</strong> <strong>la</strong> República<br />
Dominicana<br />
Ing. Pi<strong>la</strong>r Emilio Ramirez<br />
Consultor <strong>en</strong> Agricultura Orgánica
DE LA MONTAÑA VENGO<br />
2
Fundación REDDOM<br />
Rural Economic Developm<strong>en</strong>t Dominicana<br />
3
Puerto P<strong>la</strong>ta<br />
Espail<strong>la</strong>t<br />
Ma. T. Sanchez<br />
Distribución geográfica <strong>de</strong><br />
<strong>la</strong>s principales zonas<br />
productoras <strong>de</strong> cacao <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
República Dominicana<br />
Hnas. Mirabal<br />
Duarte<br />
Samana<br />
La Vega<br />
Sanchez Ramirez<br />
Hato Mayor<br />
El Seybo<br />
Monseñor Nouel<br />
Monte P<strong>la</strong>ta<br />
La Altagracia<br />
Santo Domingo
Producción Mundial <strong>de</strong> <strong>Cacao</strong> 2009/2013 <strong>en</strong> Miles <strong>de</strong><br />
Tone<strong>la</strong>das Métricas<br />
República Dominicana 52 55 56 57 10
REPÚBLICA DOMINICANA
REPÚBLICA DOMINICANA
REPÚBLICA DOMINICANA
REPÚBLICA DOMINICANA
REPÚBLICA DOMINICANA
<strong>Ca<strong>de</strong>na</strong> <strong>de</strong> <strong>Valor</strong>
ACTORES<br />
INDIRECTOS<br />
PUBLICOS<br />
ACTORES<br />
INDIRECTOS<br />
PRIVADOS<br />
ACTORES<br />
DIRECTOS<br />
Flujo <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>Ca<strong>de</strong>na</strong> <strong>de</strong> <strong>Valor</strong> <strong>de</strong>l CACAO<br />
En La República Dominicana<br />
Proveedores <strong>de</strong> Insumos<br />
Proveedores <strong>de</strong> servicios<br />
Instituciones financieras<br />
PRODUCTORES COMERCIAIZADORAS INDUSTRIAS MERCADOS<br />
Pequeños<br />
Medianos<br />
CONACADO<br />
AGROINDUSTRIAL<br />
RISEK, CXA<br />
COMERCIAL ROIG<br />
Exportación<br />
90%<br />
Gran<strong>de</strong>s<br />
Munne y Co.<br />
Hnos. Cortes.<br />
Consumo Nacional<br />
10%<br />
Ministerio <strong>de</strong> Agricultura Comisión Nacional <strong>de</strong> <strong>Cacao</strong> Asociación Exportadores
Estructura <strong>de</strong> comercialización <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
ca<strong>de</strong>na <strong>de</strong>l <strong>Cacao</strong> <strong>en</strong> <strong>la</strong> República<br />
Dominicana<br />
Intermediarios<br />
Corredores<br />
Exportadores<br />
Industriales<br />
• EE.UU.<br />
•Alemania<br />
•Francia<br />
• Reino<br />
Unidos<br />
•Bélgica<br />
•Italia<br />
Productores<br />
MERCADO CONSUMIDOR<br />
Exportadores<br />
Industriales<br />
•Japón<br />
26% <strong>de</strong>l mercado (CONACADO)<br />
•China<br />
• Canadá<br />
•México<br />
•Otros
Flujo <strong>de</strong> producción <strong>de</strong> Derivados <strong>de</strong>l <strong>Cacao</strong><br />
<strong>Cacao</strong> <strong>en</strong> Grano<br />
Desperdicios,<br />
Cáscara<br />
Limpieza, eliminación <strong>de</strong><br />
cáscara<br />
Grano sin Cáscara<br />
Tostado<br />
Moll<strong>en</strong>da y refinado <strong>de</strong>l licor<br />
Licor para<br />
pr<strong>en</strong>sado<br />
Licor para<br />
Choco<strong>la</strong>te<br />
Alcalinización<br />
(opcional)<br />
Pr<strong>en</strong>sado<br />
Mezc<strong>la</strong>do y<br />
refinado<br />
Miga <strong>de</strong> choco<strong>la</strong>te<br />
Azúcar<br />
Leche<br />
(opcionaly)<br />
Torta <strong>de</strong> cacao<br />
Moli<strong>en</strong>ta <strong>de</strong><br />
Torta<br />
<strong>Cacao</strong> <strong>en</strong> polvo<br />
Ensacado<br />
Industria <strong>de</strong> lácteos, confitería y<br />
pana<strong>de</strong>ría<br />
Manteca <strong>de</strong><br />
cacao<br />
Almac<strong>en</strong>aje<br />
<strong>en</strong> líquido o<br />
<strong>en</strong> mol<strong>de</strong>s<br />
(opcional)<br />
Almac<strong>en</strong>aje<br />
En líquido<br />
Cobertura<br />
para <strong>la</strong><br />
v<strong>en</strong>ta<br />
Conchaje<br />
Choco<strong>la</strong>te líquido o<br />
cobertura<br />
En Mol<strong>de</strong>s<br />
Productos<br />
<strong>en</strong> barra<br />
Cobertura<br />
Productos<br />
rell<strong>en</strong>os<br />
Mercados <strong>de</strong> consumo
11,000 miembros que son pequeños productores <strong>de</strong> cacao<br />
organizado <strong>en</strong> 152 Asociaciones
http://conacado.com.do/
Articu<strong>la</strong>ción <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>Ca<strong>de</strong>na</strong> <strong>de</strong><br />
<strong>Valor</strong>
UBICACIÓN DE LA CADENA
Demanda <strong>de</strong> Financiami<strong>en</strong>to<br />
• 2,398 productores miembros afiliados a <strong>la</strong><br />
<strong>Ca<strong>de</strong>na</strong>;<br />
• 1,202 productores (suplidores) indirectos;<br />
• El 80% <strong>de</strong>manda Crédito individual para<br />
mant<strong>en</strong>imi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> finca, recolección y<br />
comercialización <strong>de</strong> <strong>Cacao</strong>;<br />
• US$1,478.50/productor anual.
Formu<strong>la</strong>ción <strong>de</strong> Respuestas<br />
¿Qué hacer para mejorar <strong>la</strong> economía<br />
cacaotera ?<br />
Fortalecer <strong>la</strong> Política pública a favor <strong>de</strong>l<br />
sector productor;<br />
Invertir <strong>en</strong> investigación ci<strong>en</strong>tífica;<br />
Implem<strong>en</strong>tar programas <strong>de</strong> transfer<strong>en</strong>cia<br />
<strong>de</strong> tecnología;<br />
Ampliar y mejorar infraestructura <strong>de</strong><br />
acopio;<br />
Fortalecer los procesos <strong>de</strong> asociatividad;<br />
Mejorar sistema <strong>de</strong> control <strong>de</strong> calidad <strong>de</strong>l<br />
cacao;<br />
Fortalecer acuerdos <strong>en</strong>tre los actores <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
ca<strong>de</strong>na <strong>de</strong> cacao;<br />
Reducir costos <strong>en</strong> <strong>la</strong> ca<strong>de</strong>na.
Fin y propósito <strong>de</strong>l Proyecto<br />
• FINALIDAD: Contribuir a <strong>la</strong> expansión <strong>de</strong><br />
<strong>la</strong>s microfinanzas <strong>en</strong> áreas rurales.<br />
• PROPOSITO: Desarrol<strong>la</strong>r un mo<strong>de</strong>lo<br />
integral <strong>de</strong> microfinanciami<strong>en</strong>to<br />
principalm<strong>en</strong>te rural bajo el <strong>en</strong>foque <strong>de</strong><br />
ca<strong>de</strong>na <strong>de</strong> valor, con productos<br />
financieros específicos.
Objetivos <strong>de</strong> <strong>la</strong> Articu<strong>la</strong>ción <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>Ca<strong>de</strong>na</strong> <strong>de</strong><br />
<strong>Valor</strong> <strong>de</strong>l <strong>Cacao</strong> <strong>de</strong> Hato Mayor con Banco<br />
ADEMI<br />
‣ Increm<strong>en</strong>tar productividad <strong>de</strong> <strong>la</strong> p<strong>la</strong>ntación.<br />
‣ Mejorar <strong>la</strong> r<strong>en</strong>tabilidad.<br />
‣ Mejorar y sost<strong>en</strong>er <strong>la</strong> transfer<strong>en</strong>cias <strong>de</strong> tecnologías.<br />
‣ Mant<strong>en</strong>er <strong>la</strong> fi<strong>de</strong>lización <strong>de</strong>l productor <strong>de</strong> cacao<br />
‣ Desarrol<strong>la</strong>r re<strong>la</strong>ción a <strong>la</strong>rgo p<strong>la</strong>zo con BANCO ADEMI<br />
‣ Mejora <strong>la</strong> Calidad <strong>de</strong> Vida <strong>de</strong>l Productor<br />
‣ Increm<strong>en</strong>ta el No. De cli<strong>en</strong>te <strong>de</strong>l ADEMI Y CONACADO AGROINDUSTRIAL
CONACADO AGROINDUSTRIAL, S.A<br />
Es una organización campesina, <strong>de</strong>mocrática, al servicio <strong>de</strong> pequeños<br />
productores <strong>de</strong> cacao. Fundada <strong>en</strong> 1988, está conformada por 8 sucursales<br />
diserminada <strong>en</strong> todo el país, con una membresía <strong>de</strong> 11,000 productores <strong>de</strong><br />
cacao, agrupados <strong>en</strong> 152 asociaciones.<br />
• 25 Años <strong>en</strong> el Mercado;<br />
• Comercialización Anual 12,750 TM 3 ;<br />
• US$35 MM Ingresos Anuales;<br />
• 26% <strong>de</strong>l mercado <strong>de</strong> exportación;<br />
• No.1 En <strong>la</strong> comercialización <strong>de</strong> <strong>Cacao</strong><br />
Orgánico.
Rol <strong>de</strong> CONACADO como Articu<strong>la</strong>dor<br />
Facilitar ALIANZAS <strong>en</strong>tre los actores c<strong>la</strong>ve <strong>de</strong> <strong>la</strong> ca<strong>de</strong>na<br />
seleccionada con Banco ADEMI, para así:<br />
• G<strong>en</strong>erar un conocimi<strong>en</strong>to actual <strong>de</strong> <strong>la</strong> ca<strong>de</strong>na y sus<br />
cuellos <strong>de</strong> botel<strong>la</strong>.<br />
• Capacitar al personal <strong>de</strong> Banco ADEMI sobre el <strong>en</strong>foque<br />
<strong>de</strong> ca<strong>de</strong>nas y <strong>la</strong> relevancia <strong>de</strong>l mismo para el trabajo <strong>en</strong><br />
micro-finanzas.<br />
• Aportar al mejorami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> <strong>la</strong>s condiciones <strong>de</strong> negocio<br />
para asegurar mayor sost<strong>en</strong>ibilidad, (apoyo a los<br />
productores/as).<br />
• I<strong>de</strong>ntificar necesida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> financiami<strong>en</strong>to y canalizar<strong>la</strong>s<br />
a ADEMI.
Proceso <strong>de</strong> Articu<strong>la</strong>ción<br />
1. BANCO ADEMI conoce <strong>la</strong> zona, los productores y sus insta<strong>la</strong>ciones.<br />
2. Personal <strong>de</strong> BANCO ADEMI y CONACADO AGROINDUSTRIAL,S.A. ha sido<br />
capacitado <strong>en</strong> <strong>en</strong>foque <strong>de</strong> ca<strong>de</strong>na<br />
3. Se cu<strong>en</strong>ta con ANALISIS ACTUAL <strong>de</strong> <strong>la</strong> ca<strong>de</strong>na que permite a ADEMI ubicar<br />
los riesgos (cuellos <strong>de</strong> botel<strong>la</strong>) y dim<strong>en</strong>sionar r<strong>en</strong>tabilidad y perspectivas <strong>de</strong>l<br />
negocio.<br />
4. Se cu<strong>en</strong>ta con estrategias c<strong>la</strong>ras para superar cuellos <strong>de</strong> botel<strong>la</strong> :<br />
– Organización para <strong>en</strong>trega <strong>de</strong> producción a exportadoras por parte <strong>de</strong> CONACADO<br />
ONG,<br />
– Decisión <strong>de</strong> formalización <strong>de</strong> <strong>la</strong> red <strong>de</strong> re<strong>de</strong>s con asesoría CONACADO ONG,<br />
– Alianza <strong>de</strong> con COOPNACADO para canalizar los servicios financiero <strong>de</strong> ADEMI y<br />
Ag<strong>en</strong>te <strong>de</strong> Ret<strong>en</strong>ción.<br />
5. Interés y expectativa <strong>de</strong> los/as productores para conocer los productos financieros<br />
g<strong>en</strong>erados por BANCO ADEMI <strong>de</strong> manera específica para financiami<strong>en</strong>to <strong>de</strong><br />
capital <strong>de</strong> trabajo: mant<strong>en</strong>imi<strong>en</strong>to, recolección y comercialización <strong>de</strong> <strong>la</strong> producción<br />
<strong>de</strong> cacao.<br />
6. APRENDIZAJES DEL PROCESO y cómo podría ser útil el <strong>en</strong>foque <strong>de</strong> ca<strong>de</strong>na<br />
para <strong>la</strong> aplicación <strong>en</strong> otras áreas <strong>de</strong> conc<strong>en</strong>traciones <strong>de</strong> cartera <strong>de</strong> BANCO<br />
ADEMI.
Esquema <strong>de</strong> Financiami<strong>en</strong>to – <strong>Ca<strong>de</strong>na</strong> <strong>de</strong>l <strong>Cacao</strong><br />
Entrega recibo <strong>de</strong> <strong>de</strong>posito <strong>de</strong> <strong>Cacao</strong><br />
CONACADO<br />
AGROINDUSTRIAL<br />
Paga<br />
Insumos<br />
PROVEEDORES<br />
DE INSUMOS<br />
Entrega <strong>de</strong> Insumos<br />
Requermi<strong>en</strong>tos <strong>de</strong> Insumos<br />
Desembolso Grupal<br />
Entrega y V<strong>en</strong>ta <strong>de</strong> Producción<br />
BANCO ADEMI<br />
Solicita<br />
Desembolso<br />
COOPNACADO<br />
Coordina<br />
Requerimi<strong>en</strong>tos<br />
Financieros con<br />
ADEMI<br />
CONACADO<br />
ONG<br />
Requerimi<strong>en</strong>tos<br />
Bi<strong>en</strong>es<br />
Y Servicios<br />
para<br />
Producción<br />
PRODUCTOR<br />
Pago Grupal <strong>de</strong>l Crédito<br />
Requermi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> Asist<strong>en</strong>cia Técnica (AT)<br />
ASISTENTE<br />
TECNICO<br />
Entrega <strong>de</strong> AT<br />
Desembolsa Crédito, Reti<strong>en</strong>e Cuotas <strong>de</strong> Crédito y Paga Producción<br />
Evaluación Crediticia<br />
Firma <strong>de</strong> Pagarés y Contratos
• http://www.in<strong>de</strong>xmundi.com/commodities/?<br />
commodity=cocoa-beans&months=360
• Daily Prices<br />
• http://www.icco.org/<br />
http://www.icco.org/
Ing. Pi<strong>la</strong>r Emilio Ramírez<br />
Director Ejecutivo<br />
Av. Rómulo Betancourt # 1516, P<strong>la</strong>za Thalys<br />
3er piso, Bel<strong>la</strong> Vista, Santo Domingo<br />
809-338-0887<br />
Fax: 809-412-8535<br />
E-mail: pi<strong>la</strong>r@agroreddom.org; pramirez1953@yahoo.com