anoncoj – Usona Esperantisto - Esperanto-USA

anoncojForpasojMembro Frank CARTER en Nov-Hampŝiroforpasis la 2-an de Junio.S-ino Mary NAPOLITANO forpasis la 27-ande Julio. Ŝi estis membro dum multaj jaroj.Honora membro Harry HARRISON forpasisla 15-an de Aŭgusto. Aperis nekrologo enNew York Times [http://goo.gl/5PtMG] kiumenciis lian fortan subtenon de Esperanto. Lifamiĝis pro siaj sciencfikciaj romanoj,interalie tiuj de la serio Stainless Steel Rat.Haveblas rete unu el tiuj en Esperanto, laromano Naskiĝo de la rustimuna ŝtalrato[http://ttt.esperanto.org/Ondo/Rato01.htm].Korespondi dezirasMi estas 54-jaraĝa viro, profesia fotografistoen Tanzanio. Mi interesiĝas pri elektroniko,fotografio, libroj, komputado, edukado porinfanoj kaj komunuma evoluo. Mi deziraskorespondi pri diversaj temoj.Sylivester N. NYINYIMBE, P.O. Box 147,Bunda - TanzaniaMi estas 40-jaraĝa edzo en Melburno,Aŭstralio, kiu serĉas amikon por regulekorespondi kun mi. Mi estas relativakomencanto, do ne gravas al mi, kiomkompetenta estas la korespondanto.Duncan MCDONALDRevo de infanojMi konatiĝis kun François HOUNSOUNOU antaŭok jaroj dum TEJO-seminario en Francujo. Liestis ege entuziasma pro sia unua eŭropa vojaĝokaj li regalis nin per afrikaj bongustaĵoj. Françoisestas daŭre entuziasma kaj aktiva esperantisto,kaj li ĵus pasigis ekzamenon por fariĝi lernejestro.Jam ekde kelkaj jaroj François aktivas kadre deneregistara Esperanta organizo Afrika CentroMondcivitana (ACM) [http://www.bit.ly/revedenfants] kaj organizas internaciankampanjon Revo de infanoj por kolektimaterialojn por lernejanoj – ĉefe por helpi alorfoj, stratinfanoj kaj handikapuloj. Mi donacas alla kampanjo ĉiujare, kaj ŝatus peti ankaŭ vin sendial ACM diversajn lernejajn necesaĵojn: kajerojn,krajonojn, skribilojn, librojn, revuojn (aŭ enEsperanto aŭ la franca) ktp. Mondonacoj per UEAankaŭ eblas (konto hufs-j). Via nomo,kompreneble, aperos en la listo de donacintoj, kajla infanoj en Benino estos ege dankemaj pro viadonaco! Kontaktu s-ron Hounsounou per aŭ poŝte:Afrika Centro Mondcivitana/ACMBP 226 Lokossa-MonoRép. du Benin— Ĵenja AMISSkribu al Avo Frosto!Ĉu vi scias, ke Avo Frosto nunloĝas en Kanado? Li parolasmultajn lingvojn, inkluzive deEsperanto. Infanoj povas sendial li leterojn – pere de laKanada Poŝtosistemo kaj laEsperanto-Societo Kebekia(ESK) – kaj ricevi respondon en Esperanto.Avo Frosto preferas manskribitajn leterojn. Neforgesu klare skribi viajn nomon kaj adreson, kajindiku la vorton “Esperanto” por certigirespondon en la ĝusta lingvo. Lia adreso estas:AVO FROSTONORDA POLUSOKANADO - CANADAHOH OHO

vojaĝe tra UsonoFiŝo-jubiloAventuroj de Mobile-a bestkuracistoJohano BENTLEYLa urbo Mobile, en Alabamo, estas iomstranga. Ĝi ne estas granda, sed ene ĝihavas multon. Ĉi tie ni havas vastanŝipkonstruejon kie oni fabrikas super-sekretajnŝipegojn por la mararmeo. Ni havas la firmaonAerobus, kie oni fabrikas grandegajn aviadilojn.Ni havas tri el la plej bonaj universitatoj en lamondo. Kaj ni eksportas preskaŭ du elcentojn dela fiŝoj kaj marfruktoj, kiujn la mondo konsumas.Vere! Oni povas promeni laŭ la golfbordo kajsimple preni fiŝojn de sur la sablo, aŭ el la tremalprofunda akvo. Laŭ mia scio, Mobile estas lasola loko kie tia fenomeno okazas regule, ĉiujare.Dum multaj jaroj la afero restis granda mistero.Tamen finfine sciencistoj opinias, ke ilikomprenas ĝin. Jen kelkaj indikaĵoj; ĉu vi povassolvi la enigmon?1.La fenomeno okazas nur dum Julio, Aŭgusto,kaj Septembro.2.Aŭgusto estas la plej varma kaj seka monatoen Mobile.3.Gasoj ne bone solviĝas en varmaj likvaĵoj.4.La Golfo de Mobile estas tre larĝa, sed ankaŭtre malprofunda. La meznombra profundoestas nur dek tri futoj (kvar metroj).Loko de la urbo Mobile en Alabamo, UsonoNur kvar aŭ kvin kilometrojn ekster la urbo estassovaĝejo kie homoj ne estas bonvenaj – krom kieltagmanĝo, eble. Misteraj marĉoj kajmusk-drapiritaj kverkoj kaj cedroj tentas onineniri por ekskursoj al vidindaĵoj kiel la hantitainsulo, kie fantomoj de mortintaj indianoj laŭdireatendas nesingardulojn. Eble oni volus fiŝkapti, aŭĉasi aligatorojn aŭ aprojn. Multaj kuraĝaj homojeniras tiun sovaĝan landon ĉiujare, serĉanteaventuron… sed ne ĉiuj eliras.Se la sovaĝejo ne sufiĉas, oni povas veturi nurtridek minutojn for por ĝui kelkajn el la plej belajplaĝoj en la tuta mondo. Sukerblanka sablo,smeralda akvo travidebla kiel vitro, kajmalabunde vestitaj homoj atendas turistojn.Unu el la plej nekutimaj aferoj en Mobile estas,ke ĉiujare fiŝoj saltas el la maro sur la plaĝon.5.6.Multe da riveroj fluas en la Golfon de Mobile,do ĝia fundo konsistas el miksaĵo de sablo kajkoto: perfekta medio por algoj kaj planktono.La specoj de marbestoj trovitaj sur la sabloestas tiuj, kiuj kutime loĝas ĉe la fundo de lagolfo. Ekzemple: flesoj, kraboj, katfiŝoj,salikoketoj, ktp.Kiel tiuj faktoj povas ŝanĝi racian fiŝon almemmortiga fiŝo? Ĉu vi rezignas pri la solvo? Jenĝi:Somere, la temperaturo ĉe la surfaco de la golfopovas atingi pli ol 90ºF (33ºC). Pro lamalprofundo de la akvo, la diferenco inter surfacokaj fundo estas nur kelkaj gradoj. Je tiajtemperaturoj, oksigeno ne facile solviĝas en akvo.Samtempe estas malpli da pluvo dum tiu sezonopor miksi la akvon. Finfine, pro la temperaturo,algoj kaj planktono bone kreskas ĉe la fundo de la

instruadoLa eterna progresantoD. Gary GRADYYears ago, Father Guido Sarducci (a fictionalcharacter played by comedian DonNovello) said he wanted to start a “FiveMinute University.” It would be based on the ideathat everything the average college graduateremembers five years after graduation can belearned in about five minutes (allowing 20seconds for spring break).“You know, like, in college, you have totake a foreign language. Well, at theFive-Minute University, you can haveyour choice: any language you want, youcan take it. Say if you want to takeSpanish, what I teach you is ‘¿Como estáusted?’ — that means ‘How are you?’ —and the answer is ‘Muy bien’ — means‘Very well.’ And believe me, if you tooktwo years of college Spanish, five yearsafter you out of school, ‘¿Como estáusted?’ and ‘Muy bien’ is ‘bout all yougonna remember.”(You can see the entire bit on YouTube[http://youtu.be/kO8x8eoU3L4].)Of course, Father Guido was exaggerating a bit,but what he said is basically true: people do tendto lose their ability to communicate in a languagethey don’t use actively, even if that language is onethey grew up speaking. Those still studying alanguage can also hit a roadblock. I don’t knowwhat percentage of foreign language studentsnever get beyond the beginning level, but fornative speakers of English the figure is surelyquite large.What distinguishes an eterna komencanto inEsperanto is a sustained interest in the languagedespite knowing only the basics. Interestingly, it’srare to hear the term used as an insult. That’spartly because tolerance is central to the InternaIdeo, and partly because we need all the friendswe can get. In fact, quite a few eternajkomencantoj have contributed a good deal topromoting Esperanto. And a fair number haveeventually — perhaps after a change incircumstances made more free time available —gone on to become very fluent speakers.Incidentally, the terms komencanto andprogresinto are interesting for their grammaticaldifference. The former implies that one is stillbeginning; the latter that one has progressed pastthat stage. Presumably we’d all want to be eternajprogresantoj as well as progresintoj, alwayslearning and improving, but we all eventually(often more than once) reach a point where ourprogress slows to a stop, or near to it. This aproblem only if it occurs too soon, before we’vereached our desired level of fluency.How do you help your students break past thatpoint, or move beyond it yourself?First, making progress requires a commitmentof time and work — less with Esperanto than withother languages, but still a fair amount of it.Ideally we should devote a few hours every day,but rarely is that practical for more than a fewweeks at a time, in the context of an intensivecourse like NASK. The alternative is to spendsome time on Esperanto every day, or at leastseveral days a week, preferably in a variety ofways.For many of us, reading is the easiest way tolearn since we can do it at our own pace. As I’vementioned before, I’ve found it helpful to markunfamiliar words and then go back and look themup in a batch, writing down the words and theirEnglish equivalents — either in a notebook, a textfile on a computer, a smart phone, or the like. Theact of simply writing something down tends tomake it easier to remember, and the resultingself-made dictionary gives you a simple way toreview. It doesn’t much matter what you read aslong as it’s in good Esperanto and it’s somethingyou find interesting.

Second, even for Esperanto speakers well pastthe beginner stage, it can help to work our waythrough a textbook from time to time to refreshour knowledge of the grammar. One good choiceis Montagu C. Butler’s Step by Step in Esperanto,available for $13 (less if you’re a member) fromthe Esperanto-USA libroservo [http://esperantousa.org/retbutiko].The lessons are very brief, oftentaking only a minute or two to read. Step by Stepalso works well as a grammar reference.For something more like a a conventionaltextbook, Boris Kolker’s Vojaĝo enEsperanto-lando ($30.60) is probably the mostwidely used advanced textbook today. Anothergood text is William Auld’s classic Paŝoj al PlenaPosedo. David K. Jordan’s Being Colloquial inEsperanto ($15 in print, or free online[http://weber.ucsd.edu/~dkjordan/eo/colloq/colloq.html]) is organized like a reference bookbut can also be read cover to cover, and as a bonusit’s highly entertaining. Both Step by Step andBeing Colloquial are in English, so they’re goodchoices for people who have reached theprogresinto level but still aren’t completelycomfortable reading Esperanto.To get practice writing as well as reading, join amailing list or other on-line discussion forum,such as those at Lernu [http://lernu.net]. Invitepeople to point out your mistakes — and take itcheerfully when they do!Besides reading, you’ll probably want to dosome listening, and today the Internet makesavailable everything from podcasts, songs, andYouTube videos to traditional radio programssomething like those on NPR or the BBC, but inEsperanto. A good starting place is the online24-hour Esperanto radio station Muzaiko[http://muzaiko.info]. For many more choices,simply search for “Esperanto radio.”To work on your pronunciation, considergetting a digital voice recorder (which you canfind many places, including drugstores), or a voicerecorder application on a smart phone.For practicing live conversation there’s alwaysyour local group as well as regional, national, andinternational meetings, but today we also haveSkype, Google+ hangouts, and the like to let youtalk with Esperanto-speaking friends andacquaintances in the U.S. and elsewhere. Anotheroption to consider is Livemocha[http://livemocha.com], an online communitywhere people help each other learn languages,including Esperanto. I haven’t tried it myself, butI’ve heard some positive reports.If possible, also devote some time to serious,intensive study by immersion at a kongreso oreven better the North American Summer Kursaro[http://esperanto.org/nask] in the U.S. (specificallyin Raleigh in 2013) or at one of the similar coursesoffered in Europe. It’s remarkable how fast onecan progress in such an environment.In any case, the key to moving from progresintoto progresanto is simply investing the effort andfinding out what works for us as individuals.D. Gary GRADYGary is editor of the bulletin of theAmerican Association of Teachersof Esperanto. He lives in Durham,NC.

facila tekstoMia granda aventuro per Pasporta ServoKarolina BRANDONĈu vi scias, ke vi povas gasti ĉe aliaj esperantistojen ĉiu parto de la mondo? Jes! Vi povas.En la jaro 2010, mi kaj miaj amikinoj decidisvojaĝi al la regiono Toskanio (itale, Toscana) enokcidenta Italujo.Unue, mi aĉetis la libron Pasporta Servo.Ni elektis la gastigantojn Rena kaj LucioBARASHI, kiuj loĝas en la urbo Terno.Ni alvenis al la stacidomo de Terno en Aprilo.Kia surprizo renkonti Renan, kiu estis bela kajjuna! Ŝi veturigis nin hejmen en sia aŭto.Alia surprizo estis ŝia ĉarma, bele malnovadomo. Ĝi troviĝas en kamparo kun multaj arboj.Rena prezentis al ni sian edzon, Lucio, kaj lafamilian hundon, Blanche. (Blanche ne parolasEsperanton. Ŝi komprenas nur la italan lingvon.)Rena estas ege lerta kuiristino. Mi manĝis kajtrinkis bone.La duan tagon, Lucio gvidis longan ekskursonen la regiono por ni.La sekvan tagon, Rena veturigis nin alvin-farejo. Ĝi estis tre interesa, sed oni ne donis alni specimenojn. Domaĝe.La lastan nokton okazis granda festo kun laEsperanto-grupo de Rena. Ni kantis, ni ridis, kajni manĝis.Kia aventuro! Ni deziras fari alian. Aĉetu lalibron Pasporta Servo kaj ĝuu vian propranaventuron!Klarigojaventur/odanĝera aŭ plezura (neatendita) vico daokazaĵojĉarm/aplaĉa, belaekskurs/olonga plezura aŭ esplora promenado aŭvojaĝospecimen/oiomete da iu produkto, por konigi ĝin al eblajaĉetontojsurpriz/imirigi pri io neatendita; ~o: neatenditanovaĵoLernu pli pri la Pasporta Servo ĉe ĝia retejo[http://pasportaservo.org]. Vi povas aĉeti la libron ĉela retbutiko de Esperanto-USA [http://esperantousa.org/retbutiko].Karolina BRANDONKarolina loĝas en Garlando,Teksaso, kie ŝi ludas pianon kajestas oratoro. En 2012 ŝi estris laDistran Vesperon ĉe la LandaKongreso de Esperanto-USA.

vojaĝe tra la mondoMia malkovro de Japanujo (unua parto)Ĵenja AMIS“Mia nomo estas Ĵenja kaj mi naskiĝis en Kioto”,mi diras en sinprezento al japanaj esperantistoj.Ili rigardas min kun malkredo.“En Kioto-strato – en Kievo, Ukrainio.”Jes, tio klarigas: oni ridetas. Kievo kaj Kiotoestas ĝemelaj urboj, kaj kvin minutojn for de mianaskiĝ-loko eĉ troviĝas japana parko kun torijo,pagodo, eta “Fuĵi-san” kaj aleo de sakuroj, la plejlonga en Eŭropo. Eble danke al tiu hazardo miĉiam revis viziti Japanujon. Ĉi-jare mia revorealiĝis!Verdire, la anonco pri la IJK-2012 en Japanujoestis simple preteksto por viziti la landon. Pro tio,eĉ malgraŭ la nuligo de IJK, ni ĉiukaze decidisviziti. Iom egoisme, sed por ni tio estis eĉ pli bone,ĉar oni havis tempon gastigi kaj ĉiĉeroni nin! Trala tuta vojaĝo kaj nun, reveninte, mi devas miri prikiom malofte ni havis okazon vere spertiJapanujon – ne nur supraĵe, kiel kutimaj turistoj,sed loĝante en domoj de japanoj, kune manĝante,promenante kaj babilante.Kutima por vojaĝemaj esperantistoj, lapasport-serva vojaĝmaniero estas tutenekomprenebla por multaj, kaj mi ofte devasklarigi al amikoj kaj kunlaborantoj, kiel ĝifunkcias. Ili simple ne povas imagi, ke, eĉ neestante riĉa, oni povas vojaĝi al tiom malproksimakaj multekosta lando kiel Japanujo kaj sperti lalandon tiel, kiel oni ne povas sperti ĝin eĉ estantela plej riĉa homo en la mondo! Iam en buso enKioto okazis amuza miskompreno: aŭskultantenin interparoli en nekonata lingvo, unu virinodemandis al nia gastigantino, la bonkora sinjorinoTahira, ĉu ŝi hazarde ne estas profesia ĉiĉerono. Ŝidiris ke ne, kaj provis klarigi, kiel ni konas unu laalian, kaj ke ni gastas en ŝia domo kielesperantistoj. La demandinto do tuj pensis, ke ŝihavas gastodomon kaj profesie gastigaseksterlandanojn!Dum preskaŭ tri semajnoj ni vizitis dek-kvinonda urboj kaj urbetoj sur du insuloj: Honŝu kajŜikoku, kaj renkontiĝis kun pluraj esperantistojkaj E-grupoj. Ni spertis la trankvilon kajserenecon de la japana kamparo kaj la frenezanritmon de Tokio. Ni “malkovris” multajn aferojn,manĝaĵojn kaj homojn. Mi plenigis tutan kajeronper vojaĝnotoj, kaj ni alportis hejmen du milfotojn. Ni spertis la aŭtentikan japanan gastamon,la ekstreman malavarecon kaj mirigan zorgemonde ĉiuj niaj gastigantoj kaj ĉiĉeronoj. Ĉiu persono,kiun ni renkontis, restos por ĉiam en niaj koroj!Hiroŝimo: 67 jarojn postePost 15-hora flugo el Montrealo, finfine, niaaviadilo surteriĝas en Hiroŝimo, la komenco denia vojaĝo. Sekvas 15-minuta veturo de la centrastacidomo, kie s-ro Oŝioka renkontas nin, trazigzagaj montecaj vojoj, kaj jen ni alvenas al lahiroŝima Esperanto-domo, kie loĝas la famajesperantistoj Moritaka kaj Taeko OŜIOKA (antaŭkelkaj jaroj ili estis premiitaj pro sia internaciaagado per Esperanto).Gesinjoroj Oŝioka ĵus revenis de la UK enVjetnamujo, kaj en la lasta mesaĝo, kiun ni ricevisantaŭ la foriro, ili skribis: “Ni jam revenis elVjetnamujo kaj mi jam komencas kuiri.” Nipensis, ke certe estas iu miskompreno: ne temaspri kuirado por ni: ni ja alvenas nur post unutago! Sed, vidinte la vespermanĝon, mikomprenas, ke tio ne estis miskompreno: ninatendas vera festeno konsistanta el almenaŭ dekoda pladoj, interalie, tempuro (japanaj fritaĵoj),floroj de okura (estas nur unu semajno en la jaro,kiam oni povas manĝi ilin – kaj, bonŝance, nitrafis tiun semajnon) kaj malvarmaj nudeloj –somen – kun akvomelono. Plej malfacile estasmanĝi la nudelojn per bastonetoj, kaj miekbedaŭras, ke mi ne ekzercis min pri manĝadoper bastonetoj pli bone antaŭ la vojaĝo.Lacegaj post preskaŭ du tagoj sen dormo, ni irasal nia bela japanstila tatama ĉambro. En modernajjapanaj domoj ofte estas japanstila ĉambro, tre

utila por gastoj: en ĝi tute ne estas mebloj aŭ lito,kio permesas gastigi multajn personojnsamtempe. La planko estas kovrita per tatamoj –tapiŝoj el plektita riz-pajlo – kaj en la angulo, belakaligrafiaĵo kun vazo – tokonoma, la plej honoraparto de la ĉambro. Malsimile al eŭropanoj aŭusonanoj, kiuj kutimas havi apartajndormoĉambrojn, la ĉambroj en tradiciaj japanajdomoj ofte estas multfunkciaj: ĉiuvespere onimetas matracon kun litotukaĵoj, kaj ĉiumatene oniforigas ĝin – jen bona utiligo de malgranda spaco.La kupoldomo Genbaku en Hiroŝimo, super kiueksplodis atombombo. Ĝi nun estas pacmuzeo.Kiam la tempo haltis…Hiroŝimo situas en tre bela loko – en lamontaro apud la Interna Maro. Bedaŭrinde, laurbo estas fama ne pro siaj belaj pejzaĝoj, sed prola teruraĵoj de atombombado. Laŭ s-ro Oŝioka,ofte vizitantaj esperantistoj imagas Hiroŝimondaŭre kuŝantan en ruinoj, kio tute ne veras. Laurbo renaskiĝis: ĝi estas moderna urbo kungranda aŭtoindustrio, sed la pac-muzeo, plurajmonumentoj kaj la konservita bombitakupoldomo, 600 m super kiu eksplodis la bombo,estas porĉiamaj atestoj pri tio, kio okazis tie antaŭ67 jaroj. Provizitaj de mapoj kaj gvidlibroj (du elkiuj estas eldonitaj de gesinjoroj Oŝioka), ni iraspromeni en la urbo. Pacmuzeo estas nia unuacelo.La 6-an de aŭgusto 1945, je la 8:15 matene, latempo haltis en Hiroŝimo. 140 mil personoj perdisla vivon. Iuj tute elvaporiĝis, eĉ sen lasi la ostojn –ja temperaturo en la epicentro atingis kelkajnmilojn da gradoj. Iuj suferis longajn horojn,tagojn, monatojn poste. Inter ili multaj infanoj,kiuj devige laboris konstruante ŝirmejojn. Onipovas vidi fandiĝintan sablon kaj tute detruitajnetajn uniformojn de lernejanoj. Oni vidas bildojnde infanoj, kiuj desegnis spertitajn teruraĵojn: jenla aro de kadavroj kuŝantaj laŭlonge de la rivero –por identigo. Jen la homoj kun vizaĝoj ŝveliĝintajpro radiado kaj starantaj haroj plenaj deradioaktiva polvo…La muzeo ĉi-jare prezentis ankaŭ kolekton dedokumentoj el Usono, kiuj estis ĵusmalsekretigitaj. Ili plie montras la hipokritecon dela decido senaverte bombi Hiroŝimon kajNagasaki – supozeble por fini la pacifikan militon,sed en la realo, por testi atombombon en la realajcirkonstancoj (pro tio oni eĉ malpermesis“kutiman” bombadon de kelkaj “kandidat-urboj”,por vidi la plenan efikon), kaj por “montri lamuskolojn” al Sovetunio kaj eviti ties influon, ĉarJapanujo jam fakte komencis pac-negocojn kunĝi. Estas eĉ letero de usonaj sciencistoj, kiujprovas konvinki la usonan registaron pri ladanĝero de tia senaverta atako… Mi rememoras,ke kelkajn tagojn antaŭ nia vojaĝo mi aŭskultisintervjuon de unu el la usonanoj, kiujn oniordonis faligi la bombon, kaj kiu daŭre tre sincerekredis, ke tio estis necesa por fini la militon…Sed, feliĉe, Hiroŝimo renaskiĝis – oni komencispurigi la urbon tuj post la atako, kaj en kelkajpartoj de Hiroŝimo, tramoj funkciis jam kelkajnsemajnojn post la atako. La urbo fariĝis vivantarememorigo pri danĝeroj de nukleaj armiloj. En lamuzeo tutan muron kovras protest-leteroj,adresitaj al mondaj potenculoj, prezidantoj kajĉefministroj, de la sinsekvo de hiroŝimaj urbestrojkontraŭ uzado kaj testado de nukleaj armiloj.Hiroŝimo fakte komencis la tutan movadon de“Urbestroj de Paco”: movado de nun ĉ. pli olkvinmil urboj (reprezentantaj ĉ. miliardon dapersonoj), kiuj kampanjas por forigo de nukleajarmiloj. La loĝantoj de Hiroŝimo deziras, ke tiu ĉiteruriga sperto tamen helpos konstrui mondonsen nukleaj armiloj. Ni esperu, ke oni aŭskultos…Milo da pac-gruojApud la muzeo estas diversaj monumentoj: jen

al mortintaj instruistoj kaj infanoj, jen al miloj damortintaj koreoj, loĝintaj en Hiroŝimo por devigajlaboroj. Tre kortuŝa estas la monumento alknabineto SASAKI Sadako, kiu reprezentas ĉiujnsenkulpajn viktimojn de militoj. Ŝi havis du jarojnkiam la bombo falis. Forblovita el fenestro pro laeksplodo, ŝi tamen supervivis la atakon kaj kreskistute sana. Tamen en 1955 ŝi estis diagnozita jeleŭkemio, kaj kuracistoj prognozis al ŝi nur unujaron por vivi. Ŝi famiĝis pro la mil pacgruoj, kiujnŝi faris, malgraŭ teruraj doloroj, kredante, ke seoni faras mil paperajn gruojn, la dioj realigos ladeziron. Ŝia deziro estis simple vivi… ĉar tiutempeen Japanujo mankis papero, ŝi uzis kiun ajnpaperon, kiun ŝi trovis, inkluzive volvaĵon demedikamentoj. Post la morto de Sadako, ŝiajamikoj kampanjis por kolekti monon por ŝiamonumento, kiu estis inaŭgurita en 1958. Ĝi diras“Estas nia krio. Estas nia preĝo. Paco en lamondo.” En tiama Sovetunio, kie mi naskiĝis, onitre bone konas ŝian rakonton kaj eĉ havas kelkajnkantojn pri ŝi. Eble pro tiu ĉi malgaja rakonto, onividas pacgruojn ĉie en Hiroŝimo – ofte ili estasplektitaj kune kaj foje oni faras tutajn bildojn el laaro da plektitaj gruoj.“Kiu estas la ĉefministro?”Promenante en la parko, ni renkontas gruponda japanaj junuloj, kiuj volas babili kun ni en laangla. Ili demandas min, ĉu mi scias, kiu estas lanuna japana ĉefministro? Mi hontas, ke mi tute nememoras – ja ili ŝajne ŝanĝiĝas ĉiujare, kaj ĉiam,kiam mi lernas, jam estas nova ĉefministro!Junuloj ridas, ĉar tio fakte estis ilia sekvademando: “Kial do japanaj ĉefministroj tiom ofteŝanĝiĝas?” Poste ili montras bildojn de ĉiujlastatempaj ĉefministroj kaj demandas, se midevus enamiĝi al unu el ili, kiu li estus? Mi elektasKoizumi, kaj ili estas kontentaj: “Jes, li estas laplej bona.”Tiu ĉi babilado, fakte, ne estas simpla scivolemo– estas ilia somera tasko: deviga ekzerciĝo pri laangla kun eksterlandanoj. Lernado de la anglaestas tre malfacila por japanoj, kaj ili investasmulte da tempo kaj mono por lerni ĝin. Kaj protio, ke oni ĉefe lernas nur la skriban anglan,parolado kun multaj eksterlandanoj apud laPac-muzeo estas bona okazo iomete ekzerciĝi prila parola parto. Post kelkaj minutoj nin invitasbabili alia infano – 7-8-jara knabineto kun siapanjo. Ŝi demandas pri japanaj manĝaĵoj kaj ĉu nigustumis diversajn specialaĵojn de Hiroŝimo. Kieldonacon por la tempo paroli kun ŝi ni ricevas… nukompreneble, pacgruojn!La flosanta sanktejoNia sekva celo en la hiroŝima regiono estas lainsulo Mijaĵima. Por atingi ĝin oni devas trajniĉirkaŭ horon, kaj tiam preni pramŝipon. La insuloestas majesta: kovrita de verdaj montoj kajĉirkaŭita de blua akvo, sur kiu kvazaŭ flosas laruĝa sanktejo Icukuŝima – ĝi aspektas kiel io tutesurreala.La grandega torijo ĉe la ruĝa sanktejo de IcikuŝimaLa insulo estas plej konata pro tiu ĉi sanktejo kunla grandega torijo (O-Torii): pordego en akvo –unu el la plej konataj vidindaĵoj en Japanujo kajparto de la Monda Heredaĵo de UNESKO. Torijojmarkas la enirejon al ŝinto-sanktejo: ili estas jenlignaj (plej ofte farbitaj ruĝe), jen ŝtonaj, jen eĉbetonaj. Tiu ĉi torijo estas tre speciala, ĝuste protio, ke ĝi staras en akvo. La sanktejo staras surplatformo en akvo kaj ŝajnas, ke ĝi vere flosas surakvo. Kvankam la torijo en akvo sur tiu ĉi lokostaras ekde la 12-a jarcento, la nuna torijo datiĝasde la jaro 1875. 16 metrojn alta, ĝi estas farita elputroimuna kamforarbo.Icukuŝima-sanktejo ne estas la sola vidindaĵosur la insulo: ĝi havas tutan aron da aliajvidindaĵoj, ŝinto-sanktejoj kaj budhismaj temploj,kiuj tute harmonie kunvivas. Foje ŝinto-sanktejoestas eĉ integra parto de pli granda budhista

komplekso. Por ni, okcidentanoj, tiu ĉi pacakunvivado estas aparte interesa, ĉar, akceptintekristanismon, la praaj religioj estis tute forgesitajkaj eĉ diaboligitaj (ekzemple, en la ukraina lingvola vorto “pagana” en la nuna lingvaĵo signifas“malbona”).La insulo estas sufiĉe granda kaj eĉ havaskelkajn urbetojn. Iuj lokanoj estas posedantoj demultenombraj restoracioj kaj vendejoj. Sed, kromlokanoj, Mijaĵima havas aliajn nekutimajnloĝantojn: cervojn! Malsame ol la plejparto dealiaj cervoj, japanaj cervoj (ŝika) ne perdasmakulojn je maturiĝo. Tiuj ĉarmaj bestoj loĝas surla insulo jam de jarcentoj kaj tute ne timashomojn aŭ aŭtojn. Sed atenton! Kiom ajn ĉarmajestas la cervoj, ili transformiĝas en monstrojnkiam ili flaras ion ajn manĝeblan. (Ĵurnaloj kaj eĉpaperaj ventumiloj apartenas al “manĝebla”kategorio!) La cervoj persekutos vin, ĝis kiam vidonos la manĝaĵojn al ili! Fakte, malgraŭ oficialamalpermeso manĝigi cervojn, homoj ofte farastion, kaj la bestoj iamaniere sukcesas trovipaperojn kaj kun plezuro manĝas ilin – eĉmalgraŭ tio, ke la insulo mem estas ekstremepura.Revenante hejmen, en memoraĵ-vendejo mirimarkas ion tute strangan: Ĉeburaŝka! Ĉeburaŝkaestas ĉarma rolulo de rusa infanrakonto kiu havasgrandegajn orelojn. Mi tute ne povas imagi, keekster la ruslingva mondo iu konus tiun beston!Tamen en Japanujo oni ne nur konas lin, oni eĉvendas memoraĵojn kun Ĉeburaŝka, kiu tenas enla manoj la faman japanan kuketon (manĝu) kunskribaĵo “Hiroŝima” sur ĝi!Kompreneble, mi nepovis rezisti aĉeti tianperfektan ekzemplon deinterkultura kunfandiĝo!Kiel evidentiĝis, Ĉeburaŝkatre popularas en Japanujokaj eĉ havas plurajn filmojn. Mi poste demandis alunu esperantistino, kial la besto tiom populariĝis?La respondo estis: “Ĉar li estas tiom ĉarma!” Etaj(sed ne nur etaj) japaninoj adoras ĉion ĉarman(“kaŭai!”), kaj ofte havas iun ĉarman monstretonalkroĉitan al sia mansako (mi devas konfesi, keankaŭ mi alkroĉis Ĉeburaŝka-n al mia mansako).La ĉarmaj monstroj videblas ĉie: sur reklamoj,afiŝoj, ŝildoj kaj eĉ sur alvokoj donaci sangon!Pro tio, ke en Japanujo ĉio plej bone vendiĝasper ĉarmaj monstroj, ĉu eble ankaŭ ni adoptu iunĉarman beston, kiel Ĉeburaŝka-n? Anstataŭmanĝu-kukon ni surmetu verdan stelon kaj donual ĝi la nomon “Esperaŝka”, ekzemple, kaj tielcertigu la finan venkon en Japanujo.[Sekvos la dua parto venontnumere. – Red.]Unu el la ĉarme voremaj cervoj de MijaĵimaĈeburaŝka. Kaŭai! (“Ĉarme!”)Ĵenja AMISNaskita en Kievo, Ĵenja pasigiskvin jarojn en Atlanto kaj nunloĝas en Montrealo. Ŝi dum jarojredaktis la revuon Kontakto, kajnun ŝi laboras por la fondusoEsperantic Studies Foundation.

anoncojESF celas plifortigi la usonan movadonĴenja AMISĈu vi sciis, ke pli ol 16 mil personoj en Usonolernas Esperanton danke al Lernu[http://lernu.net]?Kun preskaŭ 130 mil registritaj uzantoj ĉie en lamondo kaj kelkaj milionoj da paĝvizitojĉiumonate, Lernu estas la plej granda Esperantoretejokaj Esperanto-komunumo en la mondo.Dekomence, la paĝaron financas la usona fondaĵoEsperantic Studies Foundation (ESF), inter multajaliaj projektoj grandaj kaj malgrandaj.La laboron de ESF ebligas la donacado deesperantistoj.Ne nur Lernu, sed ankaŭ Edukado.net (retajrimedoj por instruistoj de Esperanto), Pasporto alla Tuta Mondo (rektmetoda video-kurso),Springboard2Languages (eduka eksperimento enbritaj bazlernejoj), kaj kompreneble NASK, laNord-Amerika Somera Kursaro de Esperanto,ricevis financan subtenon de ESF – kaj tiuj estasnur kelkaj ekzemploj el la eduka kampo.ESF uzas siajn rimedojn por konkretaj projektojkiuj antaŭenigas Esperanton, edukadon kajinterlingvan justecon. La fondaĵon gvidas estrarode konataj usonaj kaj kanadaj esperantistoj.Vi povas ekscii pli pri la agado de ESF vizitanteĝian retejon [http://esperantic.org]. Tie vi ankaŭtrovos manierojn donaci al la fondaĵo, kiu donasimpostkvitancon al ĉiuj usonaj donacantoj. Eblasdonaci unufoje, ekzemple per PayPal aŭ viaUEA-konto, aŭ enskribiĝi por ĉiumonatadonacado.Per kreskigo de la kapitalo de ESF, vi plifortigosla Esperanto-movadon en Usono! Ĉar ESFlaboras por la longdaŭra evoluo de la movado,indas pripensi ankaŭ la eblecon testamenti al ĝi.ESF bezonas vian subtenon. Ni elkore dankasĉiujn niajn donacantojn kaj petas konsideri faridonacon al ESF ĉi-jare! Skribu al ni ĉe kial vi donacas al ESF!Adreso por ĉekoj: ESF, Cop Ste Catherine,CP 60502, Montreal QC, H1V 3T8 (Canada) |UEA-konto esfo-pĈi-jare mi festas mian 25-jariĝonen Esperantujo. Dum lastaj jaroj enĉiuj renkontiĝoj, kiujn mipartoprenis, mi sukcesis konatiĝikun diversaĝaj bonaj parolantoj,kiuj tiam partoprenis sian unuankongreson post kiam ili lernisEsperanton per Lernu[http://lernu.net]. Ĉiam mi admirasilian bonegan prononcadon kajgrandan vorttrezoron. BonaSynnöveMYNTTINEN,Finnlandoekzemplo estas la filmo de Rowland GOODBODY en lafilmejo de Edukado [http://goo.gl/A1vtM].Lernu kaj Edukado.net [http://edukado.net] estasnuntempaj metodoj instrui Esperanton por milionojda homoj ĉie en la mondo samtempe efike kajaltkvalite laŭ ĉies personaj kapabloj. Esperantujo nehavas ekonomiajn rimedojn por kio ajn. Tial ni devasuzi la monon por plej fruktodonaj metodoj plivastigi lalernadon de la lingvo kaj plialtigi la lingvonivelon dehomoj, kiuj jam iam lernis ĝin. Tial mi de tempo altempo donacas monon al ESF, kiu, laŭ miakompreno, ĝis nun sukcesis subteni multajn valorajnaferojn en nia Esperanto-komunumo en scienca kajpraktika nivelo.

enigmojPromenado kun hundoĈi-numere Vilĉjo HARRIS prezentas al ni alian enigmonel la libro Gimnastiko por Cerbo de TACUMI Hirosi,havebla ĉe la libroservo. Bonvolu ne sendi viansolvon al la redakcio!Kiom estas la tuta distanco, tra kiu la hundokuras?Homo, kiu havas hundon, loĝas for de fervojastacio je distanco de 2 km.Iun tagon li ekpromenas al la stacio en rapidode 4 km/h. Samtempe, la hundo ekkuras al lastacio en rapido de 20 km/h.Ĵus post kiam la hundo atingas la stacion, ĝirevenas same rapide al sia mastro marŝanta. Tujkiam ĝi renkontas sian mastron ĝi denove kuras alla stacio. Ĝi ripetas la kuradon tien kaj reen ĝis lamastro finfine atingas la stacion.La solvo aperos en n-ro 2012:6.senintenca esperantaĵo?“murdo”Murdo, Suda Dakoto. Ĉu vere estus saĝe halti tie?(Dankon al fotisto Christopher ZERVIC.)

kolofonoUsona EsperantistoSendu kontribuaĵojn al , aŭ al:Usona Esperantisto, c/o Hoss FiroozniaCPU 271205, U. of RochesterRochester, NY 14627-1205, USAUsona Esperantisto estas la dumonata bulteno de Esperanto-USA [http://esperanto-usa.org]. Nibonvenigas kontribuojn kaj en Esperanto kaj en la angla. Prefere uzu retpoŝton, kaj aldonu viajn nomon,adreson kaj foton de via vizaĝo. Al aliaj fotoj bonvolu aldoni notojn pri datoj, lokoj, kaj nomoj de foti(n)toj.Ni perpoŝte resendos materialojn se vi sendas mem-adresitan, afrankitan koverton.Oni rajtas reaperigi materialojn du monatojn post la eldondato, kun fontindiko. Bonvolu sendiekzemplerojn de republikigita materialo al supra adreso. Opinioj esprimitaj ĉi tie apartenas al laindividuaj aŭtoroj, kaj ne nepre spegulas vidpunktojn de la redaktisto aŭ de Esperanto-USA.❧Usona Esperantisto (“American Esperantist”) is the bi-monthly magazine of Esperanto-USA[http://esperanto-usa.org]. We welcome contributions in both Esperanto and English; please use email ifpossible and include your name, your address, and a close-up photo. With other photos please include thename of the photographer and subject(s), location, and date. We will return materials by mail if youinclude a self-addressed, stamped envelope.You may reprint content two months after publication if you give credit; please send a copy of anyreprinted materials to an address above. Opinions expressed are those of the individual authors and donot necessarily reflect the views of the editor or of Esperanto-USA.