08.03.2022 Views

SAMAJ WEEKLY 09-03-2022

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

12 09/03/2022 ivÈyÈ

www.samajweekly.com

pµjfb dI nvIN srkfr leI afriQk cuxOqIaF

pµjfb ivDfn sBf coxF dy

nqIijaF qoN bfad srkfr BfvyN

iksy vI pfrtI dI bxy pr ieWk

gWl sfPæ hY ik srkfr ƒ bhuq

sfrIaF cuxOqIaF df sfhmxf

krnf pvygf» sµGvfd

(PYzriljæm), BfÈfvF aqy

pfxIaF dy muWdy qF iek pfsy; s¨by

dI KyqI, AudXog aqy syvfvF dy

Kyqr dy sµkt dy nfl nfl

byrujægfrI, arD-byruËgfrI,

ivdyÈI vWl prvfs, mËd¨rF dI

mfVI hflq, ishq aqy isWiKaf

Kyqr duafrf lokF dI luWt vrgy

aihm muWdy srkfr dy snmuWK

hoxgy» pµjfb muWK r¨p ivc KyqI

afDfirq s¨bf hY jo vWzy sµkt dI

mfr hyT hY» iqµn KyqI kfƒn

mns¨É krvf ky ijWQy iksfnI

sµGrÈ ny KyqI ivcoN kfrporyt df

hox vflf glbf Kæqm krfieaf

AuWQy ies dy bdl vjoN kI krnf

hY, ieh nvIN srkfr dy snmuWK

cuxOqIaF hoxgIaF»

pRDfn mµqrI nirµdr modI ny

iqµn kfƒn mns¨K kridaF

ikhf ik KyqI bfbq kmytI

bxfeI jfvygI» asl ivc AunHF

df kmytI bxfAux df muWK mnorQ

PæslF dy GWto-GWt smrQn muWl

(aYWmaYWspI) dyx df nhIN sI;

Aus qoN bfad sgoN AunHF ies gWl

qoN tflf hI vWitaf aqy ikhf ik

mulk ivc ‘ËIro bjt kudrqI

KyqI’ sæur¨ kIqI jfvygI» huxy

huxy kyNdr srkfr ny mulk dIaF

KyqI X¨nIvristIaF aqy

sµsQfvF ivc kudrqI KyqI ƒ

grYj¨eysæn aqy post-gRYj¨eysæn

klfsF ivc islybs vjoN

pVHfAux aqy ies ivÈy bfry Koj

dIaF hdfieqF kIqIaF hn»

ieh smJxf jær¨rI hY ik kyNdr

srkfr df ËIro bjt kudrqI

KyqI Èur¨ krn df mnorQ kI hY?

mOj¨df dOr ivc ËIro bjt

kudrqI KyqI dy hµBly nfl

srkfr iqµn aihm AudyÈ p¨ry

krnf cfhuµdI hY» pihlf,

kudrqI KyqI AuWpr koeI Krcf

nhIN huµdf» ies krky srkfr ƒ

KyqI sYktr ƒ idWqIaF jfx

vflIaF sbiszIaF, rfhqF qy

hor sh¨lqF bµd krnIaF

sOKIaF ho jfxgIaF» kfrporyt

vI iehI cfhuµdy hn» d¨srf, ies

nfl PslI Auqpfdn Gt jfvygf

ijs nfl srkfr ƒ KyqI

mµzIkrn aqy anfj dI sFBsµBfl

qoN BWjxf afsfn ho jfvygf

lyikn srkfr ƒ smJ lYxf

cfhIdf hY ik huxy huxy rsfiex

KyqI bµd krn krky sRIlµkf

BuWKmrI kµZy puWj igaf hY»

qIsrf qy aihm AudyÈ hY kfrporyt

KyqI df ivsQfr» aWj

asIN afpxI CotI qknIk nfl

KyqI kr rhy hF jdoN kudrqI

KyqI nfl ieh ivvsQf Kæqm ho

geI qF kfrporyt KyqI df mfzl

ivksq kIqf jfvygf ijs ivc

mns¨eI

bOiDkqf

(afrtIPIsæIal ieµtYlIjYNs)

rfhIN KyqI kIqI jfvygI» srkfr

ƒ sfzy mOj¨df mflkI KyqI

isstm ƒ kfrporyt KyqI ivc

qbdIl krnf suKflf rhygf»

kI sfzIaF rfj srkfrF ies

kfrporyt isstm dy mukfbly

koeI afpxf koafpryitv jF

srkfrI KyqI mfzl ivksq

krn dy kfbl hn? hrigË

nhIN»

mOj¨df dOr ivc pµjfb df

arQcfrf idAukWd afriQk

smWisafvF nfl Biraf ipaf

hY» arQcfry dy iqµny Kyqr-

KyqI, AudXog qy syvfvF vWzy

sµkt ivcoN guËr rhy hn» KyqI

Kyqr ƒ Auqpfdn aqy mµzIkrn

dIaF smWisafvF nfl j¨Jxf pY

irhf hY» bfvj¨d ies dy ik

pµjfb ivc kxk Jony dI

Auqpfdkqf dunIaf ivc sB qoN

vWD hY, iPr vI iksfnF dI

afriQk dÈf bhuq Kærfb hY»

pµjfb dy KyqI sYktr AuWpr ieWk

lWK kroV rupey df krjæf hY aqy

hr pirvfr isr aOsqn ds

lWK rupey krË hY» iesy qrHF

Kyq mjæd¨r pirvfr isr vI

aOsqn 80 hjæfr rupey krË

hY» CotI iksfnI KyqI ivcoN bfhr

ho rhI hY» afriQk sµkt dI

mfr nf JWlidaF ipCly do

dhfikaF qoN pµjfb ivc hr roË

aOsqn do iksfn aqy ieWk Kyq

mËd¨r ÉudkuÈI kr rhy hn»

aWj loV hY, nvIN srkfr KyqI

sµkt nijWTx leI hµBly mfry»

dyKxf ieh hovygf ik nvIN

srkfr sWcmuWc aijhI pfeydfr

nIqI bxfvygI ijs nfl PslI

Auqpfdn dIaF smWisafvF hWl

kIqIaF jf skx aqy KyqI

mµzIkrn ivvsQf ƒ kuÈl

bxfieaf jf sky» iesy qrHF

pfxI dy z¨µGy ho rhy pWDr,

imWtI dI inWGrdI ishq aqy

vfqfvrn ivc afey ivgfVF ƒ

TIk kIqf jf sky» ienHF sB

smWisafvF nfl nijWTx leI

sfƒ ÌslI vµn-svµnqf aqy

iksfnF dy afriQk lfhyvWl

socx dI loV pvygI pr

aPsos ik ipCly lgBg cfr

dhfikaF qoN ÌslI vµnsvµnqf

aqy kuÈl nIqIaF

dIaF gWlF qF kIqIaF jf

rhIaF hn pr koeI Tos

nIqIgq PYsly nhIN kIqy

gey» ies pRsµg ivc nvIN

srkfr ƒ lok-pWKI KyqI

nIqIaF bxfAux dIaF

cuxOqIaF df sfhmxf krnf

pvygf»

kyNdr srkfr dy qfËf

bjt qoN sfÌ nËr afAuNdf hY

ik ies ny KyqI ivc p¨µjI

lfAux qoN afpxy hWQ kfÌI

ipWCy iKWcy hn» KyqI ivc rWKI

rfÈI ipCly sfl kul bjt df

4[26 PæIsd sI jo ies sfl

3[84 PæIsd rih geI» pyNz¨

ivkfs leI rWKI rfÈI vI

ipCly sfl nfloN Gtf idWqI

geI» PæslF dI KærId leI

rfÈI ipCly sfl 2[48 lWK

kroV rupey qoN Gtf ky 2[37

lWK kroV rupey kr idWqI

geI jdoNik 23 ÌslF dI

aYWmaYWspI dyx leI 8 lWK

kroV rupey cfhIdy hn»

zf[ suKpfl isµG

ipCly sfl prflI dI sFB

sµBfl leI vI 700 kroV

rupey rWKy sn pr ies sfl

koeI rfÈI nhIN rWKI» iesy

qrHF mgnrygf skIm AuWpr

ipCly sfl 97 hjæfr kroV

rupey Krcy sn jo hux Gtf ky

72 hËfr kroV rupey kr

idWqy hn» lWgdf hY, kyNdr

srkfr ÌslF dI aYWmaYWspI

AuWpr srkfrI ÉrId qoN ipWCy

htygI ijs nfl s¨bf srkfr

dIaF muÈiklF ivc hor vfDf

hovygf» pµjfb dy arQcfry

df sµkt gµBIr hY» ies vkq

s¨by isr iqµn lWK kroV rupey

df krjæf hY jdoN ik ieWQoN dI

kuWl Gryl¨ afmdn (jIzIpI)

5[4 lWK kroV rupey hY»

spWÈt hY ik krËf jIzIpI df

55 PæIsd hY» s¨by Aupr

ijWzf vWzf sµkt hY, Aus ƒ

nijWTx leI srkfr kol

afmdn cfhIdI hY pr nv-

Audfrvfd aDIn inWjIkrn

dIaF nIqIaF ny srkfrI

ivBfgF df Kæfqmf krky

Kæjæfnf KflI kr idWqf hY»

pµjfb dI jIzIpI ivc kuWl

p¨µjI inrmfx dI dr Bfrq

pWDr (29[3%) nfloN aWDI

hY» iesy leI ieWQy nf KyqI

ivksq ho rhI hY, nf AudXog

aqy nf hI syvfvF df Kyqr»

isWty vjoN byruËgfrI ivc

byqhfÈf vfDf ho irhf hY»

pµjfb ivc byrujægfrI dI dr

7[8 PæIsd hY jo kOmI pWDr qy

6[1 PæIsd hY» pµjfb ivc

pVHy ilKy nOjvfnF dI

byrujægfrI hor vI iËafdf hY;

ieWQy grYj¨eyt aqy AuWc

ivWidaf vfly 16 PæIsd lok

byrujægfr hn»

pµjfb df AudXoigk Kyqr

vI sµkt df iÈkfr hY» s¨by

ivc 2007-2015 dOrfn

lgBg 19 hËfr AudXoigk

X¨int bµd ho cuWky hn; Bfv,

hr roË Cy AudXog bµd ho rhy

hn; muWK qOr qy Coty AudXog

jo ikrq pRDfn hn, mnuWKI

ikrq ƒ kuJ rujægfr

muhWeIaf krdy hn» KyqI ivc

do ÌslI pRxflI aqy

mÈInrIkrn krky ikrq

ÈkqI ivhlI ho rhI hY aqy

ivhlI hoeI ies ikrq ÈkqI

ƒ AudXog rujægfr nhIN dy

rhy» sµsfrIkrn dIaF

nIqIaF krky bfhrI

mfl/vsq¨aF ny AudXogF ƒ

vWzI sWt mfrI hY» sfzIaF

srkfrF kol s¨by ivc

AudXogIkrn leI koeI nIqI

nhIN hY»coxF dOrfn sfrIaF

hI pfrtIaF ny byruËgfrF ƒ

rujægfr, kWcy mulfjæmF ƒ pWkf

krn aqy purfxI pYnÈn

skIm bhfl krn dy dfavy

kIqy sn» iesy qrHF sm¨h

lokfeI ƒ vDyry irafieqF,

afmdn skImF aqy muÌq

sh¨lqF dy vfady krky lokF

qoN votF mµgIaF sn» asl

ivc srkfr kol arQcfrf

TIk krn dI nf nIaq hY, nf

nIqI aqy nf hI sfDn»

srkfrI Kæjæfnf KflI hI nhIN

blik krË nfl Biraf ipaf

hY» lokF AuWpr tYks df boJ

pihlF hI vDyry lWidaf

hoieaf hY» rIal astyt

mfÌIaf, ryq mfÌIaf, kybl

mfÌIaf qy zrWg mfPæIaf

rokx nfl kuJ sfDn jutfey

jf skdy hn pr sfzI srkfr

leI ieh kfrj muÈikl

jfpdf hY» srkfr kol

srkfrI adfiraF dy

inWjIkrn, mudrIkrn aqy

lokF AuWpr tYksF df hor boJ

lWdx qoN ibnF koeI cfrf

idKfeI nhIN idµdf» nqIjy

vjoN lokF dI afriQk dÈf hor

mfVI ho jfvygI ijs nfl AunHF

dI bycYnI ivc vfDf hovygf»

ieh srkfr leI cuxOqI

bxygf»

arQcfry df sµkt nijWTx

leI bhu-qrPI nIqI bxfAuxI

pvygI» KyqI sYktr ivc

afriQk lfhf vDfAuxf aqy

iksfnF mjæd¨rF ivc krËy qy

ÉudkuÈIaF dI alfmq Kæqm

krn leI KyqI df muhFdrf

bdlxf pvygf» ieh kµm

nvIaF PslF dI lfBdfiek

kImq aqy kuÈl mµzIkrn qoN

ibnF nhIN ho skdf» ies kµm

leI KyqI dy ipCfAUN sµbµDF

(bIj, KfdF, rsfiex, p¨µjI,

qknIk afid) aqy agfAUN

sµbµDF (pRfsYisµg, muWl vfDf,

mµzIkrn afid) ƒ ivksq

krnf pvygf» aYgroieµzstrI

rfhIN KyqI

Auqpfdn dI pRfsYisµg

ipµz/blfk pWDr AuWpr

srkfrI/sihkfrI adfiraF

ivc krky ikrq ÈkqI ƒ

lokl pWDr AuWpr rujægfr

muhWeIaf kIqf jf skdf hY»

ies qoN bfad arQcfry ivc

AuWc pfey dI qknIk vfly

AudXogIkrn dI jær¨rq hY»

iesy qrHF syvfvF dy Kyqr

(ishq, isWiKaf, afvfjfeI,

sµcfr, bYNikµg, bImf) ƒ

sihkfrI/srkfrI Kyqr aDIn

hI ivksq kIqf jfvy» ies

nfl ikrq ÈkqI ƒ guxfqmk

aqy igxfqmk qOr qy

ishqmµd rujægfr imlygf»

ieh kfrj isrÌ lok-pWKI

srkfr hI kr skdI hY,

kfrporyt-pWKI srkfr nhIN»

pRmuWK arQ-ÈfsqrI,

pIeyX¨, luiDafxf»

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!