19.04.2013 Views

moambe

moambe

moambe

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

14<br />

sityva<br />

xaim vaicmanis saxelobis<br />

samecniero centri<br />

xaim vaicmanis<br />

saxelobis samecniero kvleviTi<br />

centri warmoa–<br />

dgens universitets am sityvis<br />

zusti gagebiT. – mis<br />

funqciebSi Sedis agreTve<br />

feinbergis saxelobis aspirantura,<br />

romelic meore da mesame xarisxis (doqtorati) mecnierebs amzadebs.<br />

qalaq rexovoTis teritoriaze mdebare mSvenier parkSi gegmazomieradaa ganlagebuli<br />

keTilmowyobili saswavlo korpusebi, sxvadasxva daniSnulebis laboratoria, studentTa<br />

sacxoverebeli korpusebi da “profesorebis quCa“”. xaim da vera vaicmanebis saxlmuzeumi<br />

parkis erT-erT borcvze dgas, xolo maTi saflavebi - samxreTiT mdebare fiWvisa<br />

da palmis xeebiT moCrdilul myudro kuTxeSi...<br />

msoflio mniSvnelobis mqone es samecniero centri mesame umaRlesi saswavlebelia<br />

israelSi, romelic gaixsna xaifis teqnionisa da ierusalimis ebrauli universitetis<br />

Semdeg 1925 wels (xaim vaicm–anis uSualo iniciativiT). dasawyisSi igi iwodeboda,<br />

rogorc zivis samecniero-kvleviTi centri. xaim vaicmanis<br />

didi damsaxurebaa, rom swored es adgili airCia cdebis<br />

Casatareblad. igi cdilobda Seeqmna qimiuri formula im<br />

sasuqisa, romelic israelis soflis meurneobas saSualebas<br />

miscemda udabnosa da xriok adgilebSic moeyvana uxvi<br />

mosavali. finansuri daxmareba vaicmanma miiRo lord israel<br />

da ribka zivebis ojaxisagan, romelTac daaarses es samecniero-kvleviTi<br />

centri (igi sami patara laboratoriisagan<br />

Sedgeboda) maTi tragikulad daRupuli mcirewlovani vaJis<br />

saxelis ukvdavsayofad.<br />

vaicmanma didi xalisiT daiwyo centris gafarToebisa<br />

da popularizaciis saqme. msoflios sxvadasxva kuTxeSi eZebda<br />

mecnierebsa da swavlulebs, romelTac iwvevda kvlevebis<br />

Casatareblad. am movlenebTan dakavSirebiT 1944 wels aSSis<br />

sionistma ebraelebma meir vaisglasis TaosnobiT Seqmnes<br />

daxmarebis fondi, romelic centris ganaSenianebasa da gafarToebas<br />

isaxavda miznad. xolo 1949 wels, vaicmanis dabadebis<br />

75 wlisTavze, gaixsna samecniero – kvleviTi-centris<br />

mTavari Senoba.<br />

centrSi funqcionirebs ZiriTadi fakulteti, romelic<br />

aerTianebs mecnierebisa da teqnologiis ganviTarebis yvelaze<br />

Tanamedrove meTodebsa biologiis, bioqimiis, qimiis,<br />

fizikis, gamomTvleli manqanebisa da maTematikis dargebSi.<br />

studentebi samecniero kvlevebs atareben uaxlesi teqnikiT<br />

aRWurvil laboratoriebsa saswavlo-–sacdel klasebSi.<br />

vaicmanis centrSi swavla ebraul enaze warmoebs, magram stu–<br />

dentebs inglisuri enis srulyofili codnac moeTxovebaT.<br />

calke SenobaSi ganTavsebulia ganyofileba, romelic<br />

uzrunvelyofs Tanamedrove moTxovnebis Sesabamisad saswavlo<br />

programebisa da pedagogiuri mecnierebis daxvewas.<br />

gansakuTrebuli yuradReba eTmoba sabunebismetyvelo, maTematikisa da programuli<br />

uzrunvelyofis ganaxlebuli versiebis sistematizacias.<br />

ase magaliTad, programa feraxi” saSualebas aZlevs umaRlesi saswavleblis studentebs,<br />

– rogorc adgilobrivebs iseve ucxoelebs, miRon specialuri stipendia saSualo<br />

da dawyebiTi skolebis moswavleTa daxmarebis sanacvlod. moswavle axalgazrdobisaTvis<br />

gaxsnilia specialuri kursebi, sadac imaRleben codnas sabunebismetyvelo mecnierebaTa<br />

sferoSi. iseTi obieqtebi, rogoricaa “samecniero baRi” da “axalgazrda mecnierTa forumi”,<br />

gansakuTrebul yuradRebas uTmoben saSualo skolis moswavleTa Soris warCinebuli da<br />

samecniero sakiTxebiT dainteresebuli axalgazrdobis mozidvas. yovelwliurad ewyoba”<br />

samecniero festivali”.<br />

centrSi warmatebiT funqcionirebs rigi ganyofilebebisa, romelic dakavebulia<br />

hidrologiis, energetikis, samTo-sainJinro da wiaRiseuli simdidris mopovebis, udabnos<br />

pirobebs Seguebuli mcenareebisa da wylis gaumtknarebis sakiTxebiT. Tana–medrove<br />

gazeTi Seicavs Toris wminda sityvebs. gTxovT gaufrTxildeT!<br />

samedicino, qimiur da<br />

teqnologiur sferoeb-<br />

Si mopovebuli udidesi<br />

warmatebebisa da msofli<br />

saxelis wya–lobiT, centris<br />

mesveurebi did daxmarebas<br />

uweven samecniero<br />

da sam–rewvelo xasiaTis obieqtebs, rogorc israelSi, ise msoflios sxva kuTxeebSi. amis<br />

meSveobiT vaicmanis centris saSemosavlo biujeti yo–velwliurad izrdeba; misi didi<br />

nawili ki xmardeba cen–tris ga–farToebis, ganaxlebisa da mowinave teqnologiebiT aR-<br />

Wurvis saqmes.<br />

pirveli kompiuteri “ “ “vaiceki” 1955 wels Seiqmna am centrSi, sul ramdenime welSi ki igi<br />

Secvala ufro srulyofilma da teqnikurad moxerxebulma gamomTvlelma manqanebma. dRes<br />

es fakulteti erT-erT yvelaze Zlier da Semosavlian akademiur erTeulad iTvleba. israelis<br />

saerTo erovnuli Semosavlis zrdaSi udidesi damsaxureba miuZRvis ara marto<br />

kompiuteruli fakultetis did miRwevebs, aramed bioqimiisa da samedicino disciplinebis<br />

ganyofilebebsac. am fakultetebis kursdamTavrebulebze<br />

didi moTxovnaa rogorc israelSi, iseve sazRvargareT. sadac<br />

isini muSaoben, samecniero – kvlevisa da winmswrafi proeqtebis<br />

gamarjveba garantirebulia. es faqti mTelma msofliom<br />

aRiara. amitomac aris, rom maT, rogorc ityvian, “itaceben”<br />

msoflios didi samecniero centrebi da maRali teqnologiebis<br />

bazarze momuSave kompaniebi. am fakultetis or mecniers<br />

mieniWa tiuringis saer–TaSoriso prizi kompiuteruli<br />

mecnierebis ganviTarebaSi Setanili wvlilisaTYvis. wels ki<br />

fakultetis profesoris – ehud Sapiras mier Seiqmna msoflioSi<br />

pirveli biologiuri kompiuteri.<br />

biologiis, bioqimiisa da qimiis fakultetebis erToblivi<br />

samecniero kvlevis nayofia israelis samamulo medicinis<br />

maRali done da, rasakvirvelia, is miRwevebi, romlebic<br />

yovelwliurad, zog–jer ki yovelTviuradac ki amdidreben<br />

Tanamedrove mZime daava–debaTa sawinaaRmdego medikamentebis,<br />

preparatebisa da meTodebis same–dicino katalogebis sias.<br />

dafantuli skleroziT daavadebulTaTvis Seqmnili wamali<br />

“ “ “ “ “ “ фффффф”фkopeqsoni”ф”<br />

vaicmanis samecniero centris bioqimiuri<br />

fakultetis mecnierTa Sromis Sedegia. am wamals dRes msoflios<br />

yvela kuTxeSi iyeneben, xolo misi warmoebis mTeli<br />

ufleba ekuT–vnis israelis farmakologiis udides firma<br />

“tevas”.<br />

bolo wlebSi israelSi sagrZnoblad Semcirda sisxlis,<br />

swori nawlavisa da mkerdis kibos SemTxvevebi. es dadebiTi<br />

tendencia ki pirdapiraa dakavSirebuli vaicmanis centrSi<br />

Seqmnil preparatze – “”arbitoksi”.<br />

wels nobelis premia qimiaSi mieniWa pirvel israel qals,<br />

profe–sor ada ionaTs 30 wliani samecniero-kvleviTi naSromisaTvis<br />

“”ribozomis struqturuli agebulebis gamokvleva”.”<br />

vaicmanis samecniero centris uSualo kavSirma da urTierT–TanamSromlobam israelis<br />

samxedro da kerZod, samxedro-sahaero mrewvelobasTan, udidesi Zvrebi moaxdina misi<br />

gaumjobesebisa da msoflio standartebis simaRleze ayvanis saqmeSi. samxedro iaraRis<br />

mwarmoebeli iseTi gaerTianebebi, rogoricaa ”rafaeli””, ”“taasi””, ”“elbiti””, ”“elsinti””<br />

da mravali sxva Tavis did warmatebebs umadlian am centris mecnierTa maRal profesiul<br />

dones.<br />

msoflios yvela kuTxidan Camodian studentebi da aspirantebi codnis asamaRleblad,<br />

samecniero xarisxis mosapoveblad, msoflio mniSvnelobis mqone samecniero centris<br />

esoden nayofieri Sromisa da muSaobis principebis gasacnobad. ramdeni didi mecnieri<br />

gamosula xaim vaicmanis saxelobis samecniero-kvleviTi centridan? vin moTvlis!<br />

yovelive ki daiwyo sami patara laboratoriis kedlebSi gasuli saukunis pirvel<br />

naxevarSi...<br />

izolda krixeli<br />

ada ionaTi abram herSko aharon Caxanoveri robert umani<br />

xaim vaicmanis saxelobis samec-<br />

niero kvleviTi centris qimiis<br />

fakultetis profesori.<br />

gamokvlevis Tema: ribozomis<br />

struqturuli agebuleba 2009<br />

weli<br />

israelis mecnierebi - 21-e saukunis<br />

nobelis premiis laureatebi<br />

xaifis teqnionis<br />

qimiis fakultetis profesori<br />

xaifis teqnionis<br />

qimiis fakultetis profesori<br />

erToblivi gamokvlevis Tema: ujredSi cilebis daSlis perioduli<br />

procesis aRmoCena. 2004 weli<br />

ieruSalaimis ebrauli universitetis<br />

ekonomikuri fakultetis<br />

profesori<br />

gamokvlevis Tema: dapirispirebis<br />

situacia da gadawyvetilebaTa<br />

miRebis strategia TamaSis<br />

dros. 2005 weli

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!