Eglantins futbol taldea mendeurrena ospatzen ari da ... - Boga - Hitza
Eglantins futbol taldea mendeurrena ospatzen ari da ... - Boga - Hitza
Eglantins futbol taldea mendeurrena ospatzen ari da ... - Boga - Hitza
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
BOGA<br />
Ostirala, 2012ko uztailaren 13a<br />
Arrantzaleen koloretako etxeak ikusi <strong>da</strong>itezke Portua auzoko San Pedro kalean. [N. MANTEROLA]<br />
Kirol kaiaren ondoan, espigoi batek bereizten du Bi<strong>da</strong>soa ibaiaren bokaleko hon<strong>da</strong>rtza. [N. M.]<br />
ra banatzen dute. Itsasoan eguraldi txarra<br />
izanez gero, kaia arrantza ontziz beteta izaten<br />
<strong>da</strong>, babestuta <strong>da</strong>ude.<br />
Higerreko itsasargia<br />
Kai berriak eskaintzen dituen parajeak<br />
utzi, eta itsasargiraino doan bidea hartuko<br />
dugu. Higerreko itsasargia Francisco Lafarga<br />
ingeni<strong>ari</strong>aren sorkuntza <strong>da</strong>. 21 metroko<br />
altuera du, eraikitzeko lanak 1854an hasi<br />
zituzten, eta 1883ko otsailean bukatu. 1881<br />
arte oliba olioa erabiltzen zuten bertako argia<br />
pizteko, ondoren petrolioa, eta egun argin<strong>da</strong>rra.<br />
Argia 23 miliaraino ikus <strong>da</strong>iteke.<br />
Sen<strong>da</strong>belarrak<br />
Nekane Martiarena<br />
Azeri buztana<br />
(‘Equisetum<br />
arvense’)<br />
IBILBIDEA 13<br />
Lan<strong>da</strong>re berezia <strong>da</strong>, zurtena zatika-zatika korapiloak bailiran<br />
hazten <strong>da</strong>, eta horietatik pinuen antzeko hosto fin asko ateratzen<br />
dira. Ez du lorerik botatzen. Zurtena barrutik hutsa izaten<br />
<strong>da</strong>.<br />
Propietaterik ezagunena pixa-eragile izatea <strong>da</strong>, likidoak botatzeko<br />
edo eliminatzeko, hankak handituta ditugunean, adibidez. Hau<br />
<strong>da</strong>, diuretikoa <strong>da</strong>. 40 gramo lan<strong>da</strong>re lehor egosiko dugu ordu erdi batez litro<br />
erdi uretan, eta egunean hiru aldiz hartu. Goiz, eguerdi eta gau.<br />
Pixa-bideak garbitzearekin odola ere garbitzen du eta luzarora larru<br />
azaleko arazoak ekiditen edo gutxitzen ditu.<br />
Organismo ahulduei erremineralizatzen laguntzen die. Anemia kasuak,<br />
adibidez. Hau izango <strong>da</strong> bere beste propietate garrantzitsu bat.<br />
Larru azaleko arazoetan (zauriak, ekzemak, ultzerak, onddoak, herpeak)<br />
hostoak txiki-txiki egin<strong>da</strong> eta enplasto<br />
moduan jarriz sen<strong>da</strong>tzeko gaitasuna<br />
du. Zukua ere atera <strong>da</strong>iteke, eta hau<br />
jarri. Beraz, orbainak ixteko gaitasuna<br />
ere badu.<br />
Hezetasuna <strong>da</strong>goen tokiak,<br />
erreka inguruak, bide ertzak,<br />
eguzkirik gabeko tokiak atsegin<br />
ditu. Euskal Herrian aspaldi<strong>da</strong>nik<br />
<strong>da</strong>goen, ezaguna den eta oso<br />
erabilia den lan<strong>da</strong>rea dugu azeri<br />
buztana.<br />
Lan<strong>da</strong>re hau oso antzinakoa <strong>da</strong>, lan<strong>da</strong>re<br />
primitiboa dela esan <strong>da</strong>iteke. Badirudi duela milaka urte, 400 mila urte<br />
gutxi gorabehera, azeri buztan baso ederrak omen zeuden. Garai hartan<br />
zen bezalakoa omen <strong>da</strong> orain ere, dirudienez ez du al<strong>da</strong>ket<strong>ari</strong>k jasan.<br />
U<strong>da</strong> eta u<strong>da</strong>zken garaian jaso <strong>da</strong>iteke, eta lehortu ondoren urte guztirako<br />
jaso.<br />
Baratza duen jendearentzat<br />
Osinarekin bezalaxe azeri buztanarekin ere baratzeko zenbait zomorro<br />
akabatzeko eta barazkiak erremineralizatzeko botika bat egin <strong>da</strong>iteke.<br />
Ontzi batean azeri buztan oso-osoa jarriko dugu urez beteta, nahi izanez<br />
gero euri urarekin egin <strong>da</strong>iteke. Egunero ondo-ondo nahasi; hau 8-9 egunez<br />
egingo dugu, ur guztia usteldu arte. Behin usteldu ondoren, hiru parte<br />
ura eta botika honetatik parte bat nahasiko ditugu. Makil batekin-edo<br />
minutu batez dena behar bezala mugitu, eta fumigadore batez baratzean<br />
bota <strong>da</strong>iteke, 2-3 egunetan.
Change language