15.11.2013 Views

ekonomikuri indikatorebi (EC) - Global Reporting Initiative

ekonomikuri indikatorebi (EC) - Global Reporting Initiative

ekonomikuri indikatorebi (EC) - Global Reporting Initiative

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

IP<br />

indikatorTa protokolebi<br />

<strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

© 2000-2006 GRI<br />

versia 3.0


indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

IP<br />

saqmianobis <strong>ekonomikuri</strong><br />

efeqturobis <strong>indikatorebi</strong><br />

aspeqti: <strong>ekonomikuri</strong> efeqturoba<br />

ZiriTadi<br />

ZiriTadi<br />

<strong>EC</strong>1 Seqmnili da ganawilebuli<br />

<strong>ekonomikuri</strong> Rirebuleba<br />

- Semosavlebis, mimdinare<br />

sawarmoo xarjebis,<br />

TanamSromelTa anazRaurebis,<br />

gacemuli Semowirulobebisa<br />

da sazogadoebisaTvis<br />

gaRebuli sxva investiciebis,<br />

gaunawilebeli mogebis, aseve<br />

kapitalis mimwodeblebisa da<br />

saxelmwifosaTvis gadaxdili<br />

Tanxebis CaTvliT.<br />

<strong>EC</strong>2 finansuri danaxarjebi,<br />

organizaciis winaSe warmoqmnili<br />

safrTxeebi da SesaZleblobebi,<br />

romlebic klimatis cvlilebas<br />

ukavSirdeba.<br />

ZiriTadi<br />

<strong>EC</strong>7 adgilobrivi mosaxleobis<br />

daqiravebis procedurebi da<br />

kompaniis menejmentis zeda rgolis<br />

SemadgenlobaSi adgilobirvi<br />

mosaxleobis procentuli wili<br />

organizaciis saqmianobis ZiriTad<br />

regionebSi.<br />

aspeqti: iribi <strong>ekonomikuri</strong> zegavlena<br />

ZiriTadi<br />

damatebiTi<br />

<strong>EC</strong>8 komerciuli, naturiT an<br />

sazogadoebisaTvis sasikeTo/<br />

saqvelmoqmedo saqmianobis<br />

formiT infrastruqturaSi<br />

ganxorcielebuli investiciebi<br />

da sazogadoebisaTvis sasargeblo<br />

momsaxurebis ganviTareba, aseve am<br />

gziT moxdenili zegavlena.<br />

<strong>EC</strong>9 mniSvnelovani iribi <strong>ekonomikuri</strong><br />

zemoqmedebis analizi da aRwera,<br />

aseve zemoqmedebis masStabi.<br />

ZiriTadi<br />

<strong>EC</strong>3 ramdenad asrulebs organizacia<br />

valdebulebebs, romlebic<br />

Tavis Tavze aiRo sapensio<br />

programis farglebSi `winaswar<br />

gansazRvruli pensiiT~.<br />

ZiriTadi<br />

<strong>EC</strong>4 mTavrobisagan miRebuli<br />

mniSvnelovani finansuri<br />

daxmareba.<br />

aspeqti: bazris dafarva<br />

damatebiTi<br />

<strong>EC</strong>5 organizaciis dabali kategoriis<br />

muSakis standartuli xelfasisa<br />

da adgilobrivi minimaluri<br />

xelfasis Sefardeba organizaciis<br />

saqmianobis ZiriTad regionebSi.<br />

ZiriTadi<br />

<strong>EC</strong>6 adgilobrivi mimwodeblebis<br />

gamoyenebis politika da<br />

praqtika, aseve adgilobrivi<br />

mimwodeblebisgan<br />

ganxorcielebuli Sesyidvebis<br />

procentuli wili organizaciis<br />

saqmianobis ZiriTad regionebSi.<br />

versia 3.0<br />

1


IP<br />

indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

mniSvneloba<br />

saqmianobis <strong>ekonomikuri</strong> efeqturobis<br />

indikatorTa mixedviT angariSSi<br />

warmodgenilma monacemebma unda<br />

warmoaCinos:<br />

• rogor xdeba kapitalis moZraoba<br />

sxvadasxva dainteresebul mxareebs<br />

Soris; da<br />

• ZiriTadad ra saxis ekonomikur<br />

zegavlenas axdens organizacia<br />

sazogadoebis sxvadasxva fenebze.<br />

organizaciis saqmianobis <strong>ekonomikuri</strong><br />

maCveneblebi warmodgenas gviqmnis<br />

zogadad organizaciis saqmianobisa da misi<br />

mdgradobis Sesaxeb. aRsaniSnavia, rom am<br />

monacemebs organizaciebi sakmaod kargad<br />

asaxaven wliur finansur angariSebSi.<br />

finansur angariSebSi, rogorc wesi,<br />

mocemulia informacia organizaciis<br />

finansuri mdgomareobis, finansuri<br />

saqmianobis efeqturobis Sesaxeb, aseve<br />

imis Sesaxeb, Tu ra cvlilebebi moxda<br />

organizaciis finansur mdgomareobaSi<br />

da ra Sedegebs miaRwia organizaciam<br />

finansuri kapitalis marTvis kuTxiT.<br />

samwuxarod, finansur angariSebSi<br />

naklebad aris warmodgenili informacia<br />

imis Taobaze, Tu ra wvlili Seitana<br />

organizaciam ufro masStaburi<br />

<strong>ekonomikuri</strong> sistemebis mdgradobaSi,<br />

romelTa farglebSic igi saqmianobs.<br />

Tumca, unda aRiniSnos, rom swored<br />

es informacia ainteresebs metwilad<br />

`mdgradi ganviTarebis angariSis~<br />

mkiTxvelebs. organizacia SeiZleba<br />

finansurad sicocxlisunariani iyos,<br />

magram amas aRwevdes garkveuli gare<br />

Zalebis an garegani cvlilebebis<br />

meSveobiT. Tumca, igive gare faqtorebma<br />

SeiZleba garkveuli gavlena moaxdinos<br />

sxva dainteresebul mxareebzec.<br />

saqmianobis <strong>ekonomikuri</strong> efeqturobis<br />

<strong>indikatorebi</strong> zomavs organizaciis<br />

saqmianobis ekonomikur Sedegebs da am<br />

Sedegebis zegavlenas dainteresebul<br />

mxareTa farTo speqtrze.<br />

am kategoriis <strong>indikatorebi</strong> sam aspeqts<br />

moicavs:<br />

1. <strong>ekonomikuri</strong> efeqturoba.<br />

indikatorTa es jgufi asaxavs, Tu<br />

ra pirdapir ekonomikur zegavlenas<br />

axdens organizaciis saqmianoba da ra<br />

<strong>ekonomikuri</strong> Rirebuleba iqmneba am<br />

saqmianobiT.<br />

2. bazris dafarva. indikatorTa es<br />

jgufi gvawvdis informacias imis<br />

Sesaxeb, Tu ra saxis urierTqmedebebs<br />

axorcielebs organizacia konkretul<br />

bazrebze.<br />

3. iribi <strong>ekonomikuri</strong> zegavlena. es<br />

<strong>indikatorebi</strong> asaxavs sxvadasxva saxis<br />

ekonomikur zegavlenebs, romlebic<br />

warmoiqmneba organizaciis mier<br />

ganxorcielebuli saqmianobisa da<br />

biznes-operaciebis Sedegad.<br />

sxvadasxva ekonomikur indikatorebs<br />

Soris mravalgvari kavSirebi arsebobs.<br />

<strong>EC</strong>1 indikatorze darTuli `damatebiTi<br />

Rirebulebis cxrilis~ 1 elementebi<br />

dakavSirebulia sxva ekonomikur<br />

indikatorebTan; garkveuli kavSiri<br />

arsebobs aseve TanamSromelTa<br />

xelfasebs/daxmarebebs (<strong>EC</strong>1-2.1c da <strong>EC</strong>5),<br />

mTavrobasTan urTierTqmedebasa (<strong>EC</strong>1-<br />

2.1e da <strong>EC</strong>4) da sazogadoebisTvis gaRebul<br />

investiciebs (<strong>EC</strong>1-2.1f da <strong>EC</strong>8) Soris.<br />

<strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> aseve mWidrod<br />

aris dakavSirebuli sxva protokolebSi<br />

mocemul indikatorebTan, maT Soris:<br />

• <br />

• <br />

• <br />

• <br />

• <br />

<strong>EC</strong>1-2.1c, <strong>EC</strong>5 da LA14 kavSirSia<br />

erTmaneTTan xelfasebis konteqstSi;<br />

<strong>EC</strong>1-2.1c, <strong>EC</strong>3 da LA3 kavSirSia<br />

erTmaneTTan TanamSromelTa<br />

SeRavaTebis/daxmarebebis konteqstSi;<br />

<strong>EC</strong>1-2.1f, <strong>EC</strong>6, <strong>EC</strong>8 da SO1 _<br />

adgilobriv TemTan urTierTqmedebis<br />

konteqstSi;<br />

<strong>EC</strong>2 (klimatis SecvlasTan<br />

dakavSirebuli riskebi) kavSirSia<br />

indikatorTan EN3 (energiis pirdapiri<br />

moxmareba); da<br />

<strong>EC</strong>10 (iribi <strong>ekonomikuri</strong> zegavlena)<br />

da SO1(socio-<strong>ekonomikuri</strong><br />

zemoqmedeba Temze/sazogadoebaze)<br />

aseve kavSirSia erTmaneTTan.<br />

1<br />

ix. qvemoT: <strong>EC</strong> 1, monacemTa Segroveba-damuSaveba da warmodgena (mTargmn. SeniSvn.).<br />

2<br />

© 2000-2006 GRI


indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

IP<br />

ganmartebebi<br />

organizaciis saqmianobis ZiriTadi<br />

regionebi (Significant locations of operation)<br />

es aris regionebi (geografiuli arealebi),<br />

sadac organizaciis Semosavlebi erTi<br />

bazridan, aseve gaweuli danaxarjebi,<br />

dainteresebul mxareTaTvis gadaxdili<br />

Tanxebi, warmoebuli produqcia an<br />

TanamSromelTa raodenoba organizaciis<br />

globaluri jamuri maCveneblebis<br />

mniSvnelovan wils qmnis 2 da sadac zemoT<br />

CamoTvlili maCveneblebi imdenad<br />

masStaburia, rom gansakuTrebul<br />

mniSvnelobas iZens organizaciis an mis<br />

dainteresebul mxareTa mier seriozuli<br />

gadawyvetilebebis miRebisas. rogorc<br />

wesi, amgvar regionebSi organizaciis<br />

saqmianobis maCveneblebis erToblioba<br />

Seadgens organizaciis saqmianobis<br />

jamuri maCveneblebis udides<br />

nawils. organizaciebma angariSSi<br />

unda Camoayalibon da ganmarton is<br />

kriteriumebi, romelTa mixedviTac<br />

gansazRvres sakuTari saqmianobis<br />

ZiriTadi regionebi. am regionebis<br />

gansazRvrisas angariSmgebelma<br />

organizaciebma aseve unda gamoiyenon<br />

`finansuri aRricxvis saerTaSoriso<br />

standartebi~14 (IAS 14). 3<br />

zogadi miTiTebebi da damowmebis ZiriTadi<br />

wyaroebi (Sesabamisi standartebi,<br />

konvenciebi da sxva dokumentebi)<br />

• <br />

SeZlebisdagvarad unda<br />

daeyrdnoT organizaciis<br />

im finansur angariSTa monacemebs,<br />

romelTac auditi CautardaT, an<br />

menejmentis mimdinare aRricxvas,<br />

romelic Sida auditma Seamowma.<br />

nebismier SemTxvevaSi, informaciis<br />

damuSavebisas unda gamoiyenoT:<br />

`finansuri aRricxvis<br />

saerTaSoriso standartebi~ (IFRS)<br />

da `standartebis interpretacia~,<br />

romlebic momzadebuli da<br />

gamoqveynebuli aqvs ` finansuri<br />

aRricxvis saerTaSoriso<br />

standartebis sabWos~ (IASB)<br />

(indikatorTa zogierT<br />

protokolSi miTiTebulia<br />

aRricxvis konkretuli<br />

saerTaSoriso sabuRaltro<br />

standartebi, romelTac unda<br />

gaecnoT); an<br />

• finansuri angariSgebis<br />

standartebi, romlebic<br />

aRiarebulia regionul an<br />

saerTaSoriso doneze.<br />

angariSmgebelma organizaciam calsaxad<br />

unda miuTiTos, romeli standartebi<br />

gamoiyena da garkveviT daimowmos<br />

Sesabamisi wyaroebi.<br />

segmenturi angariSgeba<br />

• <br />

finansuri aRricxvis saerTaSoriso<br />

standartebis sabWos (IASB)<br />

vebgverdze (www.iasb.org) SegiZliaT<br />

gaecnoT finansuri angariSgebis<br />

saerTaSoriso standartebs. 4<br />

angariSis warmdgenma organizaciebma<br />

unda isargeblon `finansuri aRricxvis<br />

saerTaSoriso standartebiT 14~ (IAS<br />

14), rodesac gansazRvraven termins<br />

,,adgilobrivi“, rogorc es moiTxoveba<br />

<strong>EC</strong>1, <strong>EC</strong>5, <strong>EC</strong>6 da <strong>EC</strong>7 <strong>indikatorebi</strong>sTvis.<br />

• <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong>saTvis<br />

monacemebis Segroveba-damuSavebisas<br />

2<br />

magaliTad, Tu regionSi warmoebuli produqcia organizaciis mTliani produqciis mniSvnelovan wils qmnis;<br />

Tu regionSi dasaqmebul TanamSromelTa raodenoba organizaciis mTliani SromiTi resursebis mniSvnelovans<br />

wils qmnis; Tu regionSi gaweuli danaxarjebi organizaciis mier globalurad gawuli danaxarjebis jamuri<br />

raodenobis mniSvnelovan wils qmnis da a. S. (mTargmn. SeniSvn.).<br />

3<br />

International Accounting Standards 14.<br />

4<br />

International Financial <strong>Reporting</strong> Standards (IFRS).<br />

versia 3.0<br />

3


IP<br />

indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

<strong>EC</strong>1 Seqmnili da ganawilebuli<br />

<strong>ekonomikuri</strong> Rirebuleba -<br />

Semosavlebis, mimdinare sawarmoo<br />

xarjebis, TanamSromelTa<br />

anazRaurebis, gacemuli<br />

Semowirulobebisa da<br />

sazogadoebisaTvis gaRebuli sxva<br />

investiciebis, gaunawilebeli<br />

mogebis, aseve kapitalis<br />

mimwodeblebisa da saxelmwifosTvis<br />

gadaxdili Tanxebis CaTvliT<br />

1. mniSvneloba<br />

monacemebi imis Sesaxeb, Tu rogor qmnis<br />

da anawilebs organizacia ekonomikur<br />

Rirebulebas, gviCvenebs, Tu rogor<br />

qmnis organizacia dovlaTs Tavisi<br />

dainteresebuli mxareebisaTvis.<br />

`warmoebuli da ganawilebuli <strong>ekonomikuri</strong><br />

Rirebulebis 5 cxrilis~ ramdenime<br />

komponenti zogad warmodgenas gviqmnis<br />

aseve angariSmgebeli organizaciis<br />

<strong>ekonomikuri</strong> maCveneblebis Sesaxeb, rac<br />

dagexmarebaT sxva monacemebis ukeT<br />

gagebaSi. Tu monacemebi warmoebuli da<br />

ganawilebuli <strong>ekonomikuri</strong> Rirebulebis<br />

Sesaxeb cal-calkea warmodgenili<br />

qveynebisTvis, es monacemebi gvexmareba<br />

SevafasoT, Tu ra wvlili Seitana<br />

organizaciam adgilobriv ekonomikaSi<br />

da rogoria am wvlilis fuladi<br />

gamoxatuleba.<br />

2. monacemTa Segroveba-damuSaveba da<br />

warmodgena<br />

2.1 monacemTa warmodgena:<br />

• monacemebi warmoebuli da<br />

ganawilebuli <strong>ekonomikuri</strong><br />

Rirebulebis Sesaxeb sasurvelia<br />

efuZnebodes organizaciis<br />

finansur angariSebs an mogebawagebis<br />

angariSebs, romelTac<br />

auditi CautardaT, an menejmentis<br />

mimdinare aRricxvas, romelic Sida<br />

auditma Seamowma. aseve sasurvelia,<br />

rom monacemebi <strong>ekonomikuri</strong><br />

Rirebulebis Sesaxeb warmodgenili<br />

iyos daricxvis meTodis<br />

gamoyenebiT 6 , cxrilis formatSi,<br />

romelic Seicavs globaluri<br />

masStabiT organizaciis<br />

saqmianobis ZiriTad komponentebs,<br />

rogorc es qvemoT aris mocemuli.<br />

zogierT SemTxvevaSi monacemebi<br />

sakaso meTodis (anu faqtobrivi<br />

gadaxdebis daangariSebis<br />

meTodis) 7 gamoyenebiTac SeiZleba<br />

warmoadginoT, Tu SesaZlebelia<br />

dasabuTdes am konkretul<br />

SemTxvevaSi sakaso meTodis<br />

gamoyenebis mizanSewonileba.<br />

am SemTxvevaSic monacemebi<br />

warmoadgineT cxrilis saxiT,<br />

romelic qvemoT mocemul ZiriTad<br />

komponentebs Seicavs.<br />

5<br />

Economic Value Generated and Distributed (EVG&D).<br />

6<br />

daricxvis meTodi (aAccrual basis accounting) - sabuRaltro aRricxvis meTodi, romlis Tanaxmadac organizaciis<br />

Semosavlebi aRiricxeba im fiskaluri periodis ganmavlobaSi, rodesac es Semosavlebi iyo miRebuli, miuxedavad<br />

imisa, Tu rodis ganxorcielda am Semosavlebis Camoricxva; aseve danaxarjebi aRiricxeba im periodis<br />

ganmavlobaSi, rodesac isini gaweul iyo qaRaldze, miuxedavad imisa, faqtiurad gadaxdilia Tu ara Tanxa. sxva<br />

sityvebiT, daricxvis meTodiT sabuRaltro aRricxvisas, rogorc Semosavlebi, aseve danaxarjebi aRiricxeba<br />

maSin, rodesac maT adgili hqondaT (da ara rodesac ganxorcielda realuri Tanxis gadaricxva). gansxvaveba<br />

daricxvis meTodiT aRricxvasa da sakaso meTodiT (anu faqtobrivi gadaxdebis daangariSebis meTodiT) aRricxvas<br />

Soris imaSi mdgomareobs, Tu rodis xdeba Semosavlebisa da danaxarjebis aRricxva. sakaso meTodiT aRricxvisas<br />

Semosavlebi aRiricxeba maSin, rodesac Tanxa realurad Semodis organizaciaSi, da danaxarjebi – rodesac<br />

realurad ganxorcielda Tanxis gadaxda (ganurCevlad imisa, TuU rodis gaica an miRebul iqna angariSfaqtura).<br />

daricxvis meTodiT aRricxvis gamoyeneba kompaniaTa Tu specialistTa umravlesobas kanoniT moeTxoveba.<br />

amasTanave, daricxvis meTodis gamoyenebisas kompaniebs aqvT garkveuli Tavisuflebis xarisxi, Tu rodis iqna<br />

Semosavali da danaxarji `aRiarebuli~. Tumca arsebobs kanonebi, romlebic aregulirebs `aRiarebas@”. amasTan<br />

erTad, kompaniebs moeTxovebaT sifrTxile gamoiCinon im Semosavlebis daangariSebisas, romlebic aRricxulia,<br />

magram SesaZloa realurad ar Camoiricxos (mTargmn. SeniSvn.).<br />

7<br />

sakaso meTodi (cash basis accounting) –ix. wina sqolio (mTargmn. SeniSv.).<br />

4<br />

© 2000-2006 GRI


indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

IP<br />

imisaTvis, rom ukeT Sefasdes,<br />

Tu ra gavlenas axdens organizacia<br />

adgilobriv ekonomikaze, monacemebi<br />

warmoebuli da ganawilebuli<br />

<strong>ekonomikuri</strong> Rirebulebis Sesaxeb<br />

unda warmoadginoT calkeuli<br />

qveynebis, regionebisa da calkeuli<br />

bazrebis mixedviTac ki, Tu<br />

am qveynebSi/regionebSi/bazrebze<br />

warmoebuli da ganawilebuli<br />

<strong>ekonomikuri</strong> Rirebuleba<br />

organizaciis saerTo maCveneblebis<br />

mniSvnelovan wils Seadgens.<br />

angariSmgebeli organizaciebi<br />

movaleni arian ganmarton, ra<br />

kriteriumebiT gansazRvraven, ras<br />

warmoadgens `mniSvnelovani~ wili.<br />

2.2 miTiTebebi warmoebuli da<br />

ganawilebuli <strong>ekonomikuri</strong><br />

Rirebulebis cxrilis SedgenisTvis<br />

a) Semosavlebi moicavs Semdegs:<br />

• sufTa gayidvebi, rac udris<br />

produqciisa da momsaxurebis<br />

mTlian Rirebulebas<br />

gamoklebuli dabrunebuli<br />

produqciis Rirebuleba da<br />

fasdaklebebi.<br />

• <br />

finansuri investiciebidan<br />

miRebuli Semosavlebi moicavs<br />

finansur sesxze procentis<br />

saxiT miRebul naRd fuls,<br />

dividendebs aqciebidan,<br />

roialtis 8 da aqtivebis<br />

gamoyenebiT miRebul pirdapir<br />

Semosavals (magaliTad, uZravi<br />

qonebidan miRebuli qira).<br />

• aqtivebis gayidviT miRebuli<br />

Semosavlebi gulisxmobs<br />

materialur aqtivebs (uZravi<br />

komponenti<br />

SeniSvna<br />

warmoebuli pirdapiri <strong>ekonomikuri</strong> Rirebuleba<br />

a) Semosavlebi wminda gayidvebi + finansuri investiciebisa<br />

da aqtivebis realizaciis Sedegad miRebuli<br />

Semosavlebi<br />

ganawilebuli <strong>ekonomikuri</strong> Rirebuleba<br />

b) sawarmoo xarjebi mimwodeblebisaTvis gadaxdili Tanxebi,<br />

arastrategiuli investiciebi, roialti da<br />

`mxardaWeris anazRaureba~<br />

g) TanamSromelTa xelfasebi da daxmarebebi TanamSromelTaTvis gadaxdili Tanxebis<br />

jamuri raodenoba (mimdinare anazRaureba,<br />

da ara samomavlo valdebulebebi)<br />

d) finansebis momwodeblebisaTvis gadaxdili<br />

Tanxebi<br />

e) saxelmwifosTvis gadaxdili Tanxebi (qveynebis<br />

mixedviT – ix. ganmartebebi zemoT)<br />

organizaciis kapitalis momwodeblebisTvis<br />

gadaxdili nebismieri saxis Tanxebi<br />

jamuri gadasaxadebi<br />

v) saTemo investiciebi sazogadoebis/Temis sasargeblod gaRebuli<br />

Tanxebi da nebayofilobiTi investiciebi<br />

(Semowirulobebis CaTvliT)<br />

gaunawilebeli mogebis <strong>ekonomikuri</strong><br />

Rirebuleba (daiangariSeba Semdegnairad -<br />

warmoebul ekonomikur Rirebulebas gamoklebuli<br />

ganawilebuli <strong>ekonomikuri</strong> Rirebuleba)<br />

investiciebi, sakuTari kapitali, a.S.<br />

8<br />

roialti (royalty) – salicenzio gadasaxadi, wiaRiseulis mopovebs an inteleqtualuri sakuTrebis gamoyenebis<br />

uflebis gadasaxadi (mTargmn. SeniSvn.).<br />

versia 3.0<br />

5


IP<br />

indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

qoneba, infrastruqtura,<br />

mowyobiloba) an aramaterialur<br />

aqtivebs (inteleqtualuri<br />

sakuTrebis ufleba, dizaini da<br />

brendis saxelwodeba).<br />

b) sawarmoo (operaciuli) xarjebi:<br />

• angariSmgebeli organizaciis<br />

mier masalis, produqciis<br />

komponentebis, mowyobilobebisa<br />

da momsaxurebis SesyidvisaTvis<br />

organizaciis gareT naRdi<br />

fuliT gadaxdili nebismieri<br />

Tanxa. amaSi Sedis qira uZrav<br />

qonebaze, licenziis mosakrebeli,<br />

`mxardaWeris anazRaureba~ 9<br />

(vinaidan maT calsaxa komerciuli<br />

daniSnuleba aqvT), roialti,<br />

kontraqtorebis anazRaureba,<br />

muSakTa gadamzadebasTan<br />

dakavSirebuli xarjebi (mowveuli<br />

trenerebis SemTxvevaSi),<br />

spectansacmeli muSakTaTvis da a.S.<br />

g) TanamSromelTa xelfasebi da<br />

daxmarebebi:<br />

• mTliani saxelfaso fondi<br />

moicavs TanamSromleTa<br />

xelfasebs, TanamSromelTa<br />

nacvlad organizaciis mier<br />

gadaxdili saxelmwifo<br />

gadasaxadebis CaTvliT<br />

(TanamSromleTa saSemosavlo<br />

gadasaxadebi, mosakreblebi,<br />

umuSevrobis socialuri<br />

fondebisTvis gadaxdili<br />

gadasaxadebi). StatgareSe<br />

daqiravebuli muSakebi, romlebic<br />

organizaciisaTvis asruleben<br />

raime samuSaos, rogorc wesi, aq<br />

ar unda gaiTvaliswinoT. maTi<br />

xelfasi unda aisaxos `mimdinare<br />

xarjebis~ nawilSi, rogorc<br />

momsaxurebaSi gadaxdili Tanxa.<br />

• daxmarebebi moicavs standartul<br />

daxmarebas (mag., sapensio,<br />

sadazRvevo, samsaxurebrivi<br />

transportiT sargeblobisa da<br />

TanamSromelTa samedicino momsaxurebis<br />

Tanxebi), an sxva saxis<br />

daxmarebas, romelic muSaks gaeweva<br />

_ es SeiZleba iyos biniT uzrunvelyofa/binis<br />

qiris gadaxda,<br />

uprocento sesxebi, sazogadoebrivi<br />

transportiT sargeblobis<br />

xarjebis dafarva, saswavlo<br />

grantebi da samsaxuridan daTxovil<br />

muSakTa kompensacia. aq ar<br />

Sedis gadamzadebis xarjebi, spectansacmlis<br />

an sxva samuSao aR-<br />

Wurvilobis xarjebi, romlebic<br />

uSualod muSakis saqmianobas<br />

ukavSirdeba.<br />

d) kapitalis momwodeblebisaTvis<br />

gadaxdili Tanxebi:<br />

• yvela kategoriis aqcionerTaTvis<br />

gadaxdili dividendebi;<br />

• kreditorebisTvis gadaxdili<br />

sesxis procentebi;<br />

• aq Semodis procentebi nebismieri<br />

saxis kreditze an sesxze (ara<br />

mxolod grZelvadian valze), aseve<br />

privilegirebul aqcionerTa<br />

dagvianebuli dividendebis<br />

sauravebi.<br />

e) saxelmwifosTvis gadaxdili Tanxebi:<br />

• kompaniis yvela gadasaxadi<br />

(saSemosavlo, mogebis, qonebis<br />

da a.S.), da maTTan dakavSirebuli<br />

jarimebi, gadaxdili adgilobriv,<br />

erovnul Tu saerTaSoriso doneze.<br />

aq ar unda Sevides gadavadebuli<br />

gadasaxadebi, vinaidan maTi gadaxda<br />

SeiZleba sulac ar moxdes. Tu<br />

organizacia erTze met qveyanaSi<br />

9<br />

mxardaWeris anazRaureba (facilitation payments) – eTikuri TvalsazrisiT saeWvo gadasaxadi, romlis mizania<br />

garkveuli momsaxurebis miRebis daCqareba an stimulireba. Cveulebriv, `mxardaWeris nazRaurebas~ ganasxvaveben<br />

aSkara qrTamisa an korufciuli qmedebisagan. bevr qveyanaSi `mxardaWeris anazRaureba~ (anu garkveul<br />

SemTxvevebSi mcire moculobis Tanxebis araoficialurad gadaxda) miRebuli praqtikaa da kanonieradac iTvleba.<br />

kompanias, romelic ramdenime qveyanaSi saqmianobs, SeiZleba sakuTari qveynis kanonmdeblobiT ekrZalebodes<br />

amgvari `mxardaWeris anazRaurebis~ gadaxda, Tumca is eTikur problemas waawydeba im qveynebSi saqmianobisas,<br />

sadac `mxardaWeris anazRaurebis~ gadaxda miRebulia da biznesis warmoebis Semadgenel nawils warmoadgens<br />

(mTargmn. SeniSvn.).<br />

6<br />

© 2000-2006 GRI


indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

IP<br />

funqcionirebs, informacia gadasaxadebis<br />

Sesaxeb warmoadgineT<br />

daTiSulad, qveynebis mixedviT.<br />

organizaciam unda ganmartos,<br />

segmentaciis ra gansazRvreba<br />

gamoiyena.<br />

v) sazogadoebis sasargeblod gaRebuli<br />

investiciebi (saTemo investiciebi):<br />

• im sazogadoebis sasargeblod<br />

gaRebuli nebayofilobiTi<br />

Semowirulobebi da investiciebi,<br />

romelSic organizacia funqcionirebs,<br />

TUu beneficiarebs organizaciasTan<br />

araviTari kavSiri<br />

ara aqvT. es moicavs saqvelmoqmedo<br />

organizaciebisaTvis, arasamTavrobo<br />

organizaciebisa<br />

da kvleviTi institutebisaTvis<br />

gaRebul Semowirulobebs<br />

(Tu xsenebuli organizaciebi<br />

ar arian CarTulni angariSmgebeli<br />

organizaciis komerciul<br />

saqmianobasTan dakavSirebul<br />

kvlevebSi), aseve municipaluri<br />

infrastruqturis ganviTarebasa<br />

da eqspluataciaze gaRebul<br />

xarjebs (mag., rekreaciuli infrastruqtura<br />

– garTobisa da<br />

dasvenebis adgilebi da a. S.) da<br />

socialuri programebis uSualo<br />

dafinansebisaTvis gaRebul<br />

xarjebs (kulturuli da saganmanaTleblo<br />

RonisZiebebis CaTvliT).<br />

es Tanxa unda asaxavdes im<br />

realur xarjebs, romlebic organizaciam<br />

saangariSo periodSi<br />

gaswia da ara am periodisaTvis<br />

nakisr valdebulebebs.<br />

• infrastruqturaSi Cadebul<br />

investiciebTan dakavSirebiT aRsaniSnia,<br />

rom amgvari investiciebis<br />

jamuri Tanxa unda moicavdes<br />

rogorc kapitalur xarjebs, ise<br />

saqonlis SeZenaze da muSaxelis<br />

daqiravebaze gaweul xarjebs.<br />

mimdinare programebis an moqmedi<br />

obieqtebis/dawesebulebebis dafinansebis<br />

SemTxvevaSi (mag., organizacia<br />

afinansebs sazogadoebrivi<br />

moxmarebis obieqtebis yoveldRiur<br />

saqmianobas), investiciebis<br />

Tanxa unda moicavdes amgvar operaciul<br />

(mimdinare) xarjebs.<br />

• aq ar Sedis samarTlebriv da komerciul<br />

saqmianobaze gaweuli<br />

xarjebi, an investiciebi, romlebsac<br />

mxolod komerciuli<br />

miznebi aqvs. politikuri partiebisTvis<br />

gaRebuli Semowirulobebi<br />

am nawilSi unda SeitanoT,<br />

Tumca, ufro detalurad amgvari<br />

Semowirulobebi SO6-Si aisaxeba.<br />

• nebismieri infrastruqturuli<br />

investicia, romelic, upirveles<br />

yovlisa, organizaciis ZiriTad<br />

saqmianobas ukavSirdeba (mag., ma-<br />

Rarosken an qarxnisken mimavali<br />

gzis mSenebloba), an organizaciis<br />

saqmianobis xelSewyobas emsaxureba,<br />

am punqtSi ar aisaxeba.<br />

Tumca, am nawilSi unda asaxoT<br />

investiciebi iseT infrastruqturaSi,<br />

romelic organizaciis<br />

saqmianobas uSualod ar ukav-<br />

Sirdeba, magaliTad, Tu organizacia<br />

Tavisi TanamSromlebisa da<br />

maTi ojaxebisaTvis aaSenebs skolas<br />

an saavadmyofos<br />

3. ganmartebebi<br />

ar aris.<br />

4. informaciis mopoveba da dokumentireba<br />

am indikatorisTvis informacia SeiZleba<br />

moiZioT safinanso ganyofilebaSi,<br />

saxazino ganyofilebaSi an buRalteriaSi.<br />

5. damowmebis ZiriTadi wyaroebi<br />

• gamoiyeneT finansuri aRricxvis<br />

saerTaSoriso standarti 12<br />

_ saSemosavlo gadasaxadebis<br />

Taobaze; finansuri aRricxvis<br />

saerTaSoriso standarti 14 _<br />

segmentur angariSgebaze; finansuri<br />

aRricxvis saerTaSoriso standarti<br />

18 – Semosavlebze; finansuri<br />

aRricxvis saerTaSoriso standarti<br />

19 – TanamSromleTa daxmarebebsa da<br />

SeRavaTebze. 10<br />

10<br />

International Accounting Standard (IAS) 12 on Income Taxes, IAS 14 on segment <strong>Reporting</strong>, IAS 18 on Revenues, and IAS 19<br />

on Employee Benefits.<br />

versia 3.0<br />

7


IP<br />

indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

<strong>EC</strong>2 finansuri danaxarjebi,<br />

organizaciis winaSe warmoqmnili<br />

safrTxeebi da SesaZleblobebi,<br />

romlebic klimatis cvlilebas<br />

ukavSirdeba<br />

1. mniSvneloba<br />

klimatis clileba garkveuli riskebisa<br />

da SesaZleblobebis Semcvelia rogorc<br />

organizaciebisTvis, ise maTi investorebisa<br />

da sxva dainteresebuli mxareebisaTvis.<br />

klimaturi pirobebisa da amindis Secvlam<br />

SeiZleba organizaciebi fizikuri riskebis<br />

winaSe daayenos. amgvar riskebs ganekuTvneba<br />

xSiri grigalis zemoqmedeba, zRvis donis<br />

Secvla, garemo temperaturisa da wylis<br />

xelmisawvdomobis Secvla, uaryofiTi zemoqmedeba<br />

personalze, kerZod, personalis<br />

janmrTelobaze (mag., sicxiT gamowveuli<br />

daavadebebi an avadmyofobebi), an saqmianobis<br />

sxva adgilas gadatanis aucilebloba.<br />

mTavrobebi cdiloben daareguliron<br />

saqmianoba, romelic zemoqmedebas axdens<br />

klimatis cvlilebaze. Sesabamisad, organizaciebi,<br />

romelTa saqmianobas mohyveba<br />

atmosferoSi saTburis airebis gafrqveva,<br />

iZulebulni arian gazardon xarjebi, raTa<br />

daakmayofilon maregulirebeli organoebisa<br />

Tu kanonmdeblobis moTxovnebi, rac<br />

asustebs maT konkurentunarianobas. saTburis<br />

airebis gafrqevevaze dawesebuli SezRudvebi<br />

organizaciebisTvis axal SesaZleblobebsac<br />

warmoqmnis, romlebic axali teqnologiebisa<br />

da bazrebis Seqmnas mohyveba. es gansakuTrebiT<br />

im organizaciebs exeba, romelTac SeuZliaT<br />

energia da energoproduqtebi ufro<br />

efeqturad gamoiyenon an awarmoon.<br />

EN16 indikatori gvawvdis monacemebs<br />

saTburis airebis gamofrqvevis erTiani<br />

moculobis Sesaxeb, xolo EN18 iZleva<br />

informacias imis Taobaze, Tu ra Ronis-<br />

Ziebebi gaatares da ra Sedegebs miaRwies<br />

organizaciebma amgvari gamofrqvevebis<br />

Semcirebis kuTxiT.<br />

2. monacemTa Segroveba-damuSaveba da<br />

warmodgena<br />

2.1 angariSSi miuTiTeT, ganixila Tu ara<br />

organizaciis xelmZRvanelma organom<br />

klimatis cvlilebasTan dakavSirebuli<br />

riskebi da SesaZleblobebi.<br />

2.2 miuTiTeT klimatis cvlilebiT<br />

gamowveuli riskebi da/an SesaZleblobebi,<br />

romelTac SeiZleba garkveuli<br />

finansuri Sedegebi mohyves<br />

organizaciisTvis. es moicavs Semdegs:<br />

• klimatis cvlilebiT gamowveuli<br />

fizikuri safrTxeebi (mag., amindis<br />

clilebis zegavlena da cxeli<br />

amindiT gamowveuli daavadebebi);<br />

• am sakiTxis maregulirebel<br />

kanonmdeblobasTan dakavSirebuli<br />

riskebi (mag., axali kanonmdeblobis<br />

moTxovnaTa dasakmayofilblad<br />

gatarebul RonisZiebebze da<br />

sistemebis Seqmnaze gaweuli xarjebi);<br />

• klimatis cvlileba dRis wesrigSi<br />

ayenebs axali teqnologiebis, axali<br />

produqciisa da momsaxurebis<br />

Seqmnis da miwodebis aucileblobas,<br />

rac rigi organizaciebisaTvis axal<br />

SesaZleblobas warmoadgens;<br />

• organizaciis konkurentunarianobis<br />

zrdis SesaZlebloba, rac ukavSirdeba<br />

klimatis cvlilebiT gamowveul<br />

axal sakanonmdeblo moTxovnebsa Tu<br />

teqnologiur miRwevebs.<br />

2.3 miuTiTeT, ganaxorciela Tu ara menejmentma<br />

im xarjebis raodenobrivi Sefaseba<br />

(mag., dazRvevisa da naxSirbadis<br />

kreditis 11 Rirebuleba), romelTa<br />

gaweva organizacias mouwevs klimatis<br />

cvlilebis Sedegad. xarisxobrivi<br />

Sefasebis Catarebac sasargeblo iqneboda,<br />

Tu aris amis SesaZlebloba. Tu<br />

amgvari xarisxobrivi Sefaseba Catarda,<br />

miuTiTeT, ra instrumentebi gamoiyeneT<br />

SefasebisaTvis da ra finansuri<br />

Sedegebi mohyva mas.<br />

3. ganamartebebi<br />

ar aris.<br />

4. informaciis mopoveba da dokumentireba<br />

monacemebi am indikatorisTvis SeiZleba<br />

moiZioT organizaciis mmarTvelobiTi<br />

organos an garemosdacviTi komitetebis<br />

mier momzadebul Canawerebsa da oqmebSi.<br />

5. damowmebis ZiriTadi wyaroebi<br />

ar aris.<br />

11<br />

naxSirbadis krediti (carbon credit) - sertifikati, romelic adasturebs, rom mTavrobam an kompaniam gadaixada<br />

saTanado Tanxa an ganaxorciela saTanado RonisZiebebi, raTa atmosferoSi naxSirorJangis gafrqvevis odenoba<br />

Semcirdes.<br />

8<br />

© 2000-2006 GRI


indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

IP<br />

<strong>EC</strong>3 ramdenad asrulebs organizacia<br />

valdebulebebs, romlebic Tavis<br />

Tavze aiRo sapensio programis<br />

farglebSi `winaswar gansazRvruli<br />

pensiiT~ 12<br />

1. mniSvneloba<br />

rodesac organizacia Tavis TanamSromlebs<br />

sapensio programas sTavazobs, am<br />

pirobis Sesruleba organizaciisTvis<br />

valdebulebas warmoadgens, vinaidan<br />

maszea damokidebuli organizaciis<br />

TanamSromelTa grZelvadiani<br />

keTildReoba. marTalia, `winaswar<br />

gansazRvruli pensiiT~ sapensio programis<br />

SemoReba garkveul sirTuleebs uqmnis<br />

damqiravebels im TvalsazrisiT, rom<br />

organizacia winaswar iRebs garkveul<br />

valdebulebebs, romlebic unda<br />

Seasrulos. sxva tipis sapensio programebi,<br />

rogoric aris, magaliTad, `sapensio<br />

programa fiqsirebuli gadasaxadiT~, 13<br />

ar uzrunvelyofs pensiis moculobas, an<br />

am sapensio programis xelmisawvdomobas<br />

yvela TanamSromlisaTvis. sapensio<br />

programa, romelsac airCevs organizacia,<br />

garkveul Sedegebs gamoiRebs<br />

rogorc TanamSromlebisTvis, ise<br />

damqiraveblisaTvis. amasTanave, saTanadod<br />

dafinansebuli sapensio programa, erTis<br />

mxriv, organizaciaSi moizidavs kadrebs<br />

da uzrunvelyofs maT SenarCunebas,<br />

meore mxriv ki, uadvilebs damqiravebels<br />

grZelvadiani finansuri da strategiuli<br />

gegmis SemuSavebas.<br />

2. monacemTa Segroveba-damuSaveba da<br />

warmodgena<br />

2.1 miuTiTeT, ra tipis sapensio<br />

programas sTavazobs organizacia<br />

TanamSromlebs:<br />

• sapesnio programas winaswar<br />

gansazRvruli pensiebiT; Tu<br />

• sxva saxis sapensio programas.<br />

2.2 Tu organizaciaSi moqmedebs<br />

sapesnio programa winaswar<br />

gansazRvruli pensiebiT, miuTiTeT,<br />

am programiT gaTvaliswinebuli<br />

pensiebi damqiravebelma uSualod<br />

organizaciis saerTo saxsrebidan<br />

unda gadaixados, Tu calke fondidan,<br />

romlis marTva organizaciis<br />

resursebisgan damoukideblad<br />

xorcieldeba.<br />

2.3 Tu sapensio programiT<br />

gaTvaliswinebli valdebulebebis<br />

dafarvas organizacia uSualod<br />

Tavisi resursebidan gegmavs,<br />

miuTiTeT am valdebulebaTa<br />

savaraudo Rirebuleba.<br />

2.4 Tu sapensio programiT<br />

gaTvaliswinebuli valdebulebebis<br />

dafarva calke Seqmnili fondis<br />

meSveobiT xorcieldeba, miuTiTeT:<br />

12<br />

sapensio programa winaswar gansazRvruli pensiiT (Defined benefit pension plan) - sapensio programa,<br />

romlis monawileebsac garantirebuli aqvT pensiis garkveuli, winaswar gansazRvruli odenoba, xolo<br />

pesniis odenoba damokidebulia rogorc muSakis samuSao staJze, ise garkveuli wlebis ganmavlobaSi<br />

miRebuli xelfasis odenobaze. amgvarad, pensiis odenoba SeiZleba dadgenili iyos fiqsirebuli Tanxis<br />

saxiT, an garkveuli wlebis ganmavlobaSi miRebuli saSualo xelfasis procentuli wilis saxiT. am programis<br />

mixedviT sapensio fondSi Senatanebs akeTeben damqiraveblebi da zogjer, nawilobriv muSakebic. `sapensio<br />

programa gansazRvruli pensiiT~ gansxvavdeba mravali sxva saxis sapensio programebisagan, romelTa<br />

farglebSic muSakisaTvis gadaxdili pensiis odenoba damokidebulia investirebuli Tanxebidan miRebuli<br />

Semosavlebis moculobaze. sapensio programa gansazRvruli pensiiT SeiZleba damatebiT sTavazobdes<br />

programis monawileebs sagadasaxado SeRavaTebs (`sapensio programa gansazRvruli sagadasaxado<br />

pirobebiT~ - tax-qualified benefit plan). (mTargmn. SeniSvn.).<br />

13<br />

sapensio programa fiqsirebuli gadasaxadiT (Defined contribution pension plan) - sapensio programa, romlis<br />

farglebSic winaswar gansazRvrulia, Tu ra odenobis Tanxas ixdis sapensio fondSi muSaki da damqiravebeli,<br />

xolo muSakisTvis gadaxdili pensiis odenoba damokidebuli iqneba sapensio fondSi gadaricxuli Tanxis jamur<br />

odenobaze da sapensio fondis mier am Tanxis investirebiT miRebuli Semosavlebis odenobaze (mTargmn. SeniSvn.).<br />

versia 3.0<br />

9


IP<br />

indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

• ganxorcielebuli Sefasebis<br />

Tanaxmad, programiT nakisr<br />

valdebulebaTa ra nawils dafaravs<br />

am mizniT gamoyofili aqtivebi;<br />

• rogor ganxorcielda es Sefaseba;<br />

• rodis ganxorcielda es Sefaseba.<br />

2.5 Tu sapensio valdebulebebis dafarva<br />

calke Seqmnili fondis meSveobiT<br />

srulad ver xerxdeba, aRwereT<br />

strategia (Tu aseTi strategia<br />

arsebobs), romelic damqiravebels<br />

SemuSavebuli aqvs am valdebulebaTa<br />

srulad dasafarad da miuTiTeT<br />

Sesabamisi vadebi, Tu es vadebi<br />

gansazRvrulia (anu rogor da ra<br />

droSi gegmavs menejmenti sapensio<br />

programiT nakisri valdebulebebis<br />

srulad dafarvas).<br />

2.6 miuTiTeT, xelfasis ra procents<br />

gaiRebs TanamSromeli an<br />

damqiravebeli sapensio fondisaTvis.<br />

2.7 miuTiTeT, rogoria sapensio<br />

programebSi organizaciis<br />

TanamSromelTa monawileobis xarisxi<br />

(mag., savaldebulo an nebayofilobiT<br />

programebSi monawileoba;<br />

regionalur an qveynis sapensio<br />

programebSi monawileoba; aseve,<br />

finansuri zegavlenis mqone sapensio<br />

programebSi monawileoba).<br />

teqnika gamoiyeneT, romelsac<br />

iyenebT organizaciis finansuri<br />

angariSebis momzadebisas. gaxsovdeT,<br />

rom sapesnio programa winaswar<br />

gansazRvruli pensiebiT warmoadgens<br />

`finansuri aRricxvis saerTaSoriso<br />

standartis” (IAS) 19-is nawils, Tumca<br />

es standarti gacilebiT met sakiTxs<br />

exeba.<br />

3. ganamartebebi<br />

sruli dafarva (Full coverage)<br />

rodesac sapensio programis aqtivebi<br />

srulad faravs an aWarbebs sapensio<br />

programiT gaTvaliswinebul<br />

valdebulebebs.<br />

4. informaciis mopoveba da dokumentireba<br />

informacia am indikatorisTvis SeiZleba<br />

moiZioT organizaciis safinanso<br />

ganyofilebaSi an buRalteriaSi.<br />

5. damowmebis ZiriTadi wyaroebi<br />

• finansuri aRricxvis saerTaSoriso<br />

standarti 19 “TanamSromelTa<br />

daxmarebebisa da SeRavaTebis<br />

Sesaxeb” 14 .<br />

2.8 sxvadasxva iurisdiqciebis<br />

farglebSi (mag., sxvadasxva qveynebSi)<br />

sxvadasxvagvari ganmartebebi da<br />

miTiTebebi arsebobs im meTodebTan<br />

dakavSirebiT, romlTa safuZvelze<br />

daiangariSeben, Tu ramdenad<br />

daifara sapesnio valdebulebebi.<br />

daangariSebisas daefuZneT qveyanaSi<br />

moqmed kanonebsa da meTodebs,<br />

xolo angariSSi warmoadgineT<br />

konsolidirebuli jamuri monacemebi.<br />

monacemTa konsolidaciisas igive<br />

14<br />

International Accounting Standard (IAS) 19 on Employee Benefits.<br />

10<br />

© 2000-2006 GRI


indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

IP<br />

<strong>EC</strong>4 mTavrobisagan miRebuli<br />

mniSvnelovani finansuri daxmareba<br />

1. mniSvneloba<br />

es indikatori gansazRvravs, Tu ra<br />

daxmarebas uwevs angariSmgebel<br />

organizacias im qveynebis mTavrobebi,<br />

sadac is axorcielebs Tavis saqmianobas.<br />

mTavrobisagan miRebul mniSvnelovan<br />

finansur daxmarebas Tu SevudarebT<br />

organizaciis mier gadaxdili<br />

gadasaxadebis moculobas, warmogvidgeba<br />

dabalansebuli suraTi, romelic asaxavs<br />

angariSmgebeli organizaciisa da<br />

mTavrobis urTierTqmedebas.<br />

2. monacemTa Segroveba-damuSaveba da<br />

warmodgena<br />

2.1 qvemoT CamoTvili punqtebisTvis<br />

daricxvis meTodiT daiangariSeT<br />

erTiani finansuri Rirebuleba da<br />

warmoadgineT konsolidirebuli<br />

(jamuri) monacemebi:<br />

• sagadasaxado SeRavaTebi/<br />

kreditebi;<br />

• subsidiebi;<br />

• sainvesticio grantebi, kvlevisa<br />

da ganviTarebis programebisTvis<br />

miRebuli grantebi an sxva<br />

saxelmwifo grantebi;<br />

3. ganmartebebi<br />

mniSvnelovani finansuri daxmareba<br />

(Significant financial assistance)<br />

mniSvnelovani pirdapiri an arapirdapiri<br />

finansuri daxmareba, romelic ar<br />

ukavSirdeba saqonlisa da momsaxurebis<br />

mimoqcevas, aramed warmoadgens<br />

waxalisebas, an ganxorcielebuli<br />

qmedebebis anazRaurebas, aqtivis<br />

Rirebulebis an gaweuli xarjebis<br />

kompensacias. amasTanave, finansuri<br />

daxmarebis mimwodebeli ar unda moelodes<br />

gawuli daxmarebis sanacvlod pirdapir<br />

finansur amonagebs.<br />

4. informaciis mopoveba da dokumentireba<br />

finansist-buRalterTa dokumentacia<br />

Seicavs IAS 20-is calkeul sakiTxebs,<br />

magram ara konsolidirebuli saxiT,<br />

rogorc amas <strong>EC</strong>4 indikatori moiTxovs.<br />

5. damowmebis ZiriTadi wyaroebi<br />

• finansuri aRricxvis saerTaSoriso<br />

standarti (IAS) 20, `saxelmwifo<br />

grantebis/subsidiebis aRricxvisa<br />

da saxelmwifo daxmarebis Taobaze<br />

informaciis gaxsnis Sesaxeb~ .<br />

• premiebi;<br />

• roialtis gadaxdis SeRavaTiani<br />

periodebi 15 ;<br />

• saeqsporto-sakredito<br />

saagentoebidan (<strong>EC</strong>As) miRebuli<br />

finansuri daxmarebebi;<br />

• finansuri waxaliseba; da<br />

• sxva saxis finansuri daxmareba,<br />

romelic organizaciam miiRo an<br />

SeiZleboda mieRo saxelmwifo<br />

marTvis nebismieri organosgan/<br />

nebismieri qveynis mTavrobisgan<br />

nebismieri saqmianobisaTvis.<br />

2.2 miuTiTeT, flobs Tu ara saxelmwifo<br />

kompaniis aqciebs.<br />

15<br />

Royalty holidays.<br />

16<br />

International Accounting Standard (IAS) 20 on Accounting for Government Grants and Disclosure of Government Assistance.<br />

versia 3.0<br />

11


IP<br />

indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

<strong>EC</strong>5 organizaciis dabali<br />

kategoriis muSakis standartuli<br />

xelfasisa da adgilobrivi<br />

minimaluri xelfasis Sefardeba<br />

organizaciis saqmianobis ZiriTad<br />

regionebSi<br />

1. mniSvneloba<br />

organizaciis mier sakuTar TanamSromelTa<br />

<strong>ekonomikuri</strong> keTildReobis xelSewyoba<br />

warmoadgens TanamSromlebSi Tanxis<br />

dabandebis erT-erT formas. es indikatori<br />

gviCvenebs, Tu ra wvlili Seaqvs<br />

organizacias sakuTar TanamSromelTa<br />

ekonomikur keTildReobaSi Tavisi<br />

saqmianobis ZiriTad regionebSi. am<br />

indikatoris meSveobiT Cven aseve<br />

SegviZlia SevafasoT, Tu ramdenad<br />

konkurentulia organizaciis xelfasebi<br />

da ra gavlenas axdens es xelfasebi<br />

adgilobriv SromiT bazarze. Tu<br />

xelfasi, romelsac organizacia Tavis<br />

TanamSromlebs sTavazobs, bazarze<br />

arsebul minimalur xelfass aRemateba, es<br />

xels uwyobs TanamSromelTa loialurobis<br />

zrdas, exmareba organizacias Zlieri<br />

urTierTobebi Camoayalibos adgilobriv<br />

sazogadoebasTan da aZlevs mas e.w.<br />

`socialur licenzias~, gaagrZelos<br />

saqmianoba am regionSi. es indikatori<br />

gansakuTrebiT mniSvnelovania im<br />

organizaciebisTvis, sadac muSakebis<br />

umetesobis anazRaureba (rogorc<br />

anazRaurebis moculoba, ise forma)<br />

ganisazRvreba minimaluri xelfasis<br />

maregulirebeli kanonebisa da<br />

normatiuli aqtebis safuZvelze.<br />

2. monacemTa Segroveba-damuSaveba da<br />

warmodgena<br />

2.1 miuTiTeT, organizaciis SromiTi<br />

resursebis ra nawili iRebs<br />

anazRaurebas minimaluri xelfasis<br />

Sesaxeb arsebuli kanonebis<br />

Sesabamisad.<br />

2.2 miuTiTeT, rogori procentuli<br />

Sefardebaa adgilobriv minimalur<br />

xelfassa da im xelfass Soris,<br />

romelsac organizaciis dabali<br />

kategoriis muSaki iRebs organizaciis<br />

saqmianobis ZiriTad regionebSi.<br />

2.3 miuTiTeT, 2.2 punqtis mixedviT<br />

dadgenili procentuli Sefardeba 17<br />

ramdenad gansxvavebulia organizaciis<br />

saqmianobis ZiriTad regionebSi (anu<br />

rogoria am Sefardebis meryeobis<br />

diapazoni organizaciis saqmianobis<br />

ZiriTad regionebSi).<br />

2.4 miuTiTeT, rogor aris<br />

gadanawilebuli adgilobrivi<br />

minimaluri xelfasisa da dabali<br />

kategoriis muSakis standartuli<br />

xelfasis Sefardeba (anu 2.2-Si<br />

dadgenili Sefaredeba) organizaciis<br />

saqmianobis ZiriTad regionebSi.<br />

2.5 miuTiTeT, rogor ganmartavT<br />

,,organizaciis saqmianobis ZiriTad<br />

regionebs~.<br />

2.6 im organizaciebma, sadac muSakebis<br />

anazRaureba mxolod xelfasis<br />

saxiT xorcieldeba, es xelfasebi<br />

unda warmoadginon saaTobrivi<br />

anazRaurebis WrilSi.<br />

2.7 Tu organizaciis saqmianobis ZiriTad<br />

regionebSi minimaluri xelfasi ar<br />

aris gansazRvruli, an minimaluri<br />

xelfasis ramdenime sxvadasxva<br />

maCvenebelia dadgenili, miuTiTeT<br />

amis Sesaxeb. ukanasknel SemTxvevaSi<br />

(anu rodesac ramdenime sxvadasxva<br />

minimaluri xelfasis miTiTebaa<br />

SesaZlebeli) axseniT, Tqven romels<br />

TvliT minimalur xelfasad da<br />

ganmarteT, ratom.<br />

17<br />

anu adgilobrivi minimaluri xelfasisa da dabali kategoriis muSakis standartuli xelfasis procentuli<br />

Sefardeba (mTargmn. SeniSvn.).<br />

12<br />

© 2000-2006 GRI


indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

IP<br />

3. ganmartebebi<br />

adgilobrivi minimaluri xelfasi (Local<br />

minimum wage)<br />

minimaluri xelfasi aris saaTSi an drois<br />

sxva monakveTSi samuSaos SesrulebisTvis<br />

kanoniT dadgenili anazRaureba. vinaidan<br />

zogierT qveyanaSi ramdenime sxvadasxva<br />

minimaluri xelfasia dadgenili<br />

(mag., minimaluri xelfasi SeiZleba<br />

gansxvavdebodes qveynis sxvadasxva<br />

StatebSi/provinciebSi, aseve dasaqmebis<br />

kategoriebis mixedviT), gansazRvreT,<br />

Tqven romel minimalur xelfass uTiTebT.<br />

dabali kategoriis muSakis xelfasi (Entry<br />

level wage)<br />

es aris anazRaureba, romelsac iRebs<br />

srul ganakveTze momuSave yvelaze dabali<br />

kategoriis muSaki. staJioris an Segirdis<br />

xelfasi am monacemis dadgenisas ar unda<br />

gaiTvaliswinoT.<br />

4. informaciis mopoveba da<br />

dokumentireba<br />

am indikatorisTvis informaciis wyarod<br />

moiazreba saxelfaso an safinanso<br />

ganyofileba, aseve saxazino ganyofileba<br />

an buRalteria. am indikatorisTvis<br />

informaciis moZieba SesaZlebelia aseve<br />

im qveynebis/regionebis kanonmdeblobaSi,<br />

sadac saqmianobs organizacia.<br />

5. damowmebis ZiriTadi wyaroebi<br />

ar aris.<br />

versia 3.0<br />

13


IP<br />

indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

<strong>EC</strong>6 adgilobrivi mimwodeblebis<br />

gamoyenebis politika da<br />

praqtika, aseve adgilobrivi<br />

mimwodeblebisgan ganxorcielebuli<br />

Sesyidvebis procentuli wili<br />

organizaciis saqmianobis ZiriTad<br />

regionebSi<br />

1. mniSvneloba<br />

adgilobirv ekonomikaze organizaciis<br />

saqmianobiT moxdenili zemoqmedeba<br />

ar Semoifargleba samuSao adgilebis<br />

SeqmniT, xelfasebisa da gadasaxadebis<br />

gadaxdiT. magaliTad, mowodebis<br />

qselSi adgilobrivi biznes-kompaniebis<br />

xelSewyobis gziT organizaciam SeiZleba<br />

iribad xeli Seuwyos adgilobriv<br />

ekonomikaSi damatebiTi investiciebis<br />

mozidvas.<br />

rodesac angariSmgebeli organizacia<br />

warmoaCens, rom is dadebiT gavlenas<br />

axdens adgilobriv ekonomikaze, mis<br />

mimarT ganmtkicdeba sazogadoebis<br />

keTilganwyoba, rac xels Seuwyobs<br />

aRniSnul regionSi organizaciis<br />

saqmianobas. adgilobrivi momwodeblebis<br />

gamoyeneba SeiZleba swori strategia<br />

iyos drouli miwodebis da<br />

adgilobrivi ekonomikis stabilurobis<br />

uzrunvelsayofad. amasTanave, es<br />

strategia gansakuTrebiT efeqturi<br />

iqneba periferiuli regionebisTvis.<br />

Tu organizacia Tavisi Sesyidvebis did<br />

wils adgilobrivi mimwodeblebisgan<br />

ganaxocielebs, es xels Seuwyobs<br />

adgilobrivi ekonomikis ganviTarebasa da<br />

TemTan urTierTobebis ganmtkicebasac.<br />

Tumca, adgilobrivi Sesyidvebis erTiani<br />

zemoqmedeba [adgilobriv ekonomikaze]<br />

imazec aris damokidebuli, Tu ramdenad<br />

stabilurad gamoiyeneba adgilobrivi<br />

momwodeblebi drois xangrZlivi periodis<br />

ganmavlobaSi.<br />

2. monacemTa Segroveba-damuSaveba da<br />

warmodgena<br />

2.1 miuTiTeT, rogor ganmartavs<br />

organizacia termins `adgilobrivi~<br />

geografiul WrilSi.<br />

2.2 Semdgomi daangariSebis gakeTebisas<br />

gaiTvaliswineT, rom procentuli<br />

maCveneblebi unda gamoiTvaloT<br />

saangariSo periodis ganmavlobaSi<br />

warmodgenili angariSfaqturebis an<br />

aRebuli valdebulebebis safuZvelze<br />

(anu daricxvis meTodis gamoyenebiT).<br />

2.3 miuTiTeT, aris Tu ara oganizaciaSi<br />

SemuSavebuli politika an<br />

damkvidrebuli praqtika, romlis<br />

Tanaxmad organizacia adgilobriv<br />

mimowdeblebs aniWebs upiratesobas<br />

Tavisi saqmianobis ama Tu im<br />

konkretul regionSi an, zogadad,<br />

nebismier regionSi.<br />

2.4 Tu es asea, miuTiTeT procentebSi,<br />

ama Tu im regionSi SesyidvebisTvis<br />

gankuTvnili biujetis ra wils<br />

xarjavs organizacia adgilobriv<br />

mimwodeblebze. es monacemebi calcalke<br />

warmoadgineT organizaciis<br />

saqmianobis ZiriTadi regionebisTvis<br />

(mag., ama da am regionSi saqonlisa<br />

da masalis amdeni procenti<br />

adgilobrivi mimwodebelebisagan<br />

SeviZineT). adgilobrivi Sesyidvebis<br />

ganxorcieleba SesaZlebelia<br />

rogorc organizaciis adgilobrivi<br />

biujetidan, romlis menejmenti<br />

adgilobrivad xorcieldeba<br />

(adgilobriv filialSi an<br />

ganyofilebaSi), ise erTiani<br />

biujetidan, romelsac saTao ofisi<br />

gankargavs.<br />

2.5 miuTiTeT, geografiuli mdebareobis<br />

garda, ra faqtorebi gansazRvravs<br />

momwodebelTa SerCevas (mag.,<br />

fasi, saqmianobis ekologiuri da<br />

socialuri maxasiaTeblebi).<br />

18<br />

anu, adgilobrivi Sesyidvebis procentuli wili Sesyidvebis mTel odenobasTan SefardebiT (mTargmn.<br />

SeniSvna).<br />

14<br />

© 2000-2006 GRI


indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

IP<br />

3. ganmartebebi<br />

adgilobrivi mimwodebeli (Locally-based<br />

suppliers)<br />

masalis/nedleulis, produqciisa da<br />

momsaxurebis mimwodeblebi, romlebic<br />

imave geografiul bazarze saqmianoben,<br />

sadac angariSmgebeli organizacia<br />

eweva saqmianobas (es gulisxmobs,<br />

rom adgilobrivi mimwodeblebisgan<br />

Sesyidvisas ar xorcieldeba<br />

transnacionaluri gadaricxvebi). termin<br />

,,adgilobrivis“ ganmarteba sxvadasxvavari<br />

SeiZleba iyos, vinaidan sxvadasxva<br />

situacaSi `adgilobrivad~ SeiZleba<br />

CaiTvalon mimwodeblebi regionis,<br />

qalaqis, an patara qveynis farglebSi.<br />

4. informaciis mopoveba da dokumentireba<br />

ar aris.<br />

5. damowmebis ZiriTadi wyaroebi<br />

ar aris.<br />

versia 3.0<br />

15


IP<br />

indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

<strong>EC</strong>7 adgilobrivi mosaxleobis<br />

daqiravebis procedurebi da<br />

kompaniis menejmentis zeda rgolis<br />

SemadgenlobaSi adgilobirvi<br />

mosaxleobis procentuli wili<br />

organizaciis saqmianobis ZiriTad<br />

regionebSi<br />

1. mniSvneloba<br />

organizaciis personalisa da menejmentis<br />

zeda rgolis dakompleqteba mTel rig<br />

mosazrebebs ukavSirdeba. Tu menejmentis<br />

zeda rgols adgilobrivi Temis<br />

warmomadgenlebiT daakompleqtebT,<br />

es, erTis mxriv, sargeblobas moutans<br />

adgilobriv mosaxleobas, xolo meore<br />

mxriv, organizacia SeZlebs ukeT<br />

gaigos adgilobrivi Temis saWiroebebi.<br />

menejmentis gundis mravalferovani<br />

Sedgeniloba da masSi adgilobrivi<br />

mosaxleobis warmomadgenelTa CarTva<br />

xels uwyobs organizaciis adamianuri<br />

kapitalis ganviTarebas, <strong>ekonomikuri</strong><br />

sargebeli moaqvs adgilobrivi<br />

sazogadoebisaTvis, xolo organizacias<br />

SesaZleblobas aZlevs ukeT gaiazros<br />

adgilobrivi moTxovnilebebi.<br />

2. monacemTa Segroveba-damuSaveba da<br />

warmodgena<br />

2.1 miuTiTeT, aqvs Tu ara organizacias<br />

SemuSavebuli globaluri politika<br />

an damkvidrebulia Tu ara<br />

organizaciaSi praqtika, romlis<br />

Tanaxmad organizacia sakuTari<br />

saqmianobis ZiriTad regionebSi<br />

upiratesobas aniWebs adgilobrivi<br />

kadrebis dasaqmebas.<br />

2.2 Tu es asea, miuTiTeT, menejmentis<br />

zeda rgolis ramdeni procenti<br />

aris adgilobrivi kadrebiT<br />

dakompleqtebuli. procentuli<br />

Sefardebis daangariSebisas<br />

gaiTvaliswineT mxolod srul<br />

Statze dasaqmebuli TanamSromlebis<br />

Sesaxeb arsebuli monacemebi.<br />

2.3 ganmarteT, ras gulisxmobT<br />

,,menejmentis zeda rgolSi~.<br />

3. ganmartebebi<br />

adgilobrivi (Local)<br />

is pirebi, romlebic daibadnen an<br />

iuridiuli ufleba aqvT ganusazRvreli<br />

vadiT imyofebodnen (mag., moqalaqe<br />

an mudmivmoqmedi vizis mflobeli) im<br />

geografiul arealSi, sadac saqmianobs<br />

organizacia. angariSmgebelma<br />

organizaciam SeiZleba termin<br />

`adgilobrivis~ sakuTari ganmartebiT<br />

isargeblos, radgan sxvadasxva<br />

SemTxvevebSi mizanSewonilia,<br />

`adgilobrivad~ miiCnioT qalaqis,<br />

regionis an patara qveynis mosaxleoba.<br />

Tumca, angariSSi organizaciam<br />

aucileblad unda warmoadginos termin<br />

`adgilobirvis~ miseuli ganmarteba.<br />

4. informaciis mopoveba da<br />

dokumentireba<br />

informacia am indiktorisTvis SeiZleba<br />

moiZioT organizaciis kadrebis an<br />

adamianuri resursebis ganyofilebaSi.<br />

5. damowmebis ZiriTadi wyaroebi<br />

ar aris.<br />

16<br />

© 2000-2006 GRI


indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

IP<br />

<strong>EC</strong>8 komerciuli, naturiT an<br />

sazogadoebisTvis sasikeTo/<br />

saqvelmoqmedo saqmianobis 19<br />

formiT infrastruqturaSi<br />

ganxorcielebuli investiciebi<br />

da sazogadoebisTvis sasargeblo<br />

momsaxurebis ganviTareba, aseve am<br />

gziT moxdenili zegavlena<br />

1. mniSvneloba<br />

organizacia zegavlenas axdens ekonomikaze<br />

ara mxolod <strong>ekonomikuri</strong> Rirebulebis<br />

warmoebiTa da ganawilebiT, aramed<br />

infrastruqturaSi investiciebis<br />

gakeTebis gziT. infrastruqturaSi<br />

gakeTebuli investiciebis Sedegebi<br />

SeiZleba gascdes organizaciis uSualo<br />

biznes-saqmianobis farglebs da xangrZlivi<br />

periodis ganmavlobaSi iyos<br />

sagrZnobi. amgvari investiciebi SeiZleba<br />

moicavdes satransporto komunikaciebs,<br />

komunalur samsaxurebs, sayofacxovrebo<br />

infrastruqturas, sportul,<br />

janmrTelobisa da socuzrunvelyofis<br />

centrebs da a.S. organizaciis mier sakuTar<br />

saqmianobaSi dabandebuli Tanxebis garda,<br />

swored es indikatori asaxavs organizaciis<br />

mier ekonomikaSi Setanil wvlils.<br />

2. monacemTa Segroveba-damuSaveba da<br />

warmodgena<br />

2.1 aRwereT ganxorcielebuli<br />

investiciebi da gaweuli daxmareba<br />

(maTi moculoba, danaxarjebi,<br />

xangrZlivoba); aseve ganmarteT, ra<br />

zemoqmedeba (dadebiTi Tu uaryofiTi)<br />

moaxdina an mosalodnelia rom<br />

moaxdinos am investiciebma adgilobriv<br />

sazogadoebasa da ekonomikaze.<br />

miuTiTeT, ra formiT ganxorcielda<br />

aRniSnuli investiciebi da servisebi<br />

_ komerciuli, naturiT Senatanisa<br />

Tu sazogadoebisaTvis sasikeTo/<br />

saqvelmoqmedo saqmianobis formiT.<br />

2.2 miuTiTeT, Caatara Tu ara<br />

organizaciam Temis saWiroebaTa<br />

Sefaseba, raTa daedgina, Tu ra saxis<br />

infrastruqtura Tu momsaxureba aris<br />

saWiro. dadebiTi pasuxis SEemTxvevaSi<br />

mokled aRwereT Sefasebis Sedegebi.<br />

3. ganmartebebi<br />

infrastruqtura (Infrastructure)<br />

nagebobebi/konstruqciebi (mag.,<br />

wyalgayvaniloba, gza, skola an<br />

saavadmyofo), aSenebuli upirveles<br />

yovlisa sazogadoebisTvis momsaxurebis<br />

gawevis mizniT da ara komerciuli mogebis<br />

miRebis mizniT, saidanac organizacia ar<br />

moelis pirdapir ekonomikur mogebas.<br />

[sazogadoebisTvis sasikeTo] momsaxurebis<br />

ganviTareba (Services supported)<br />

sazgadoebisTvis sasikeTo momsaxurebis<br />

ganviTarebis xelSewyoba mimdinare (operaciuli)<br />

xarjebis pirdapiri dafarvis an<br />

organizaciis TanamSromelTa am sferoebSi<br />

dasaqmebis gziT. sazogadoebisaTvis<br />

sasikeTo momsaxureba aseve SeiZleba<br />

moicavdes komunalur momsaxurebas.<br />

4. informaciis mopoveba da dokumentireba<br />

informacia am indikatorisaTvis SeiZleba<br />

moiZioT organizaciis safinanso<br />

an saxazino ganyofilebaSi, aseve<br />

buRalteriaSi.<br />

5. damowmebis ZiriTadi wyaroebi<br />

ar aris.<br />

19<br />

sazogadoebisTvis sasikeTo/saqvelmoqmedo saqmianoba - Pro bono publico (xSirad Semoklebulad pro bono)<br />

laTinuri frazaa, romelic niSnavs `sazogadoebis sakeTildReod~. termini zogjer gamoiyeneba profesiuli/<br />

kvalificiuri samuSaos aRsaniSnavad, romelic xorcieldeba nebayoflobiT, anazRaurebis gareSe, sazogadoebriv<br />

sawyisebze. amgvari praqtika, Cveulebriv, damkvidrebulia iuristTa wreebSi da sul ufro da ufro metad<br />

mkvidrdeba marketingis, teqnoligiebis gamoyenebisa da strategiis SemuSavebasTan dakavSirebul sakonsultacio<br />

firmebSi. Cveulebrivi moxaliseobrivi muSaobisagan gansxvavebiT, `pro bono~ momsaxureba moiTxovs<br />

specialur kvalifikaciasa da profesionalizms; is gulisxmobs profesionalebis mier gaweul momsaxurebas<br />

maTTvis, visac ara aqvs SesaZlebloba rom gadaixados am mosaxurebis safasuri. iuridiul sakiTxebze `pro<br />

bono“konsultacia SeiZleba gaewios pirovnebas an adamianTa jgufs samarTlebriv SemTxvevasTan dakavSirebiT,<br />

saapelacio sasamarTloSi saqmis wardgenisas. saqmis mogebis SemTxvevaSi, mosamarTlem zogjer SeiZleba miiRos<br />

gadawyvetileba, rom wagebulma mxarem dafaros `pro bono” konsultaciis Rirebuleba. (mTargmn. SeniSvn.).<br />

versia 3.0<br />

17


IP<br />

indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

<strong>EC</strong>9 mniSvnelovani iribi<br />

<strong>ekonomikuri</strong> zemoqmedebis analizi<br />

da aRwera, aseve zemoqmedebis<br />

masStabi<br />

1. mniSvneloba<br />

mdgradi ganviTarebis konteqstSi didi<br />

mniSvneloba eniWeba irib ekonomikur<br />

zemoqmedebas, romelic zogadad<br />

organizaciis saqmianobiT moxdenili<br />

<strong>ekonomikuri</strong> zemoqmedebis mniSvnelovani<br />

nawilia. organizaciis saqmianobiTa da<br />

bazarze misi yofniT moxdenili pirdapiri<br />

<strong>ekonomikuri</strong> zemoqmedeba asaxavs<br />

dainteresebul mxareebs Soris fulis<br />

mimoqcevis uSualo Sedegebs, xolo iribi<br />

<strong>ekonomikuri</strong> zemoqmedeba gulisxmobs<br />

damatebiT zegavlenas da Sedegebs,<br />

romlebic warmoiqmneba ekonomikaSi fulis<br />

Semdgomi moZraobis kvaldakval.<br />

pirdapiri <strong>ekonomikuri</strong> zemoqmedeba<br />

xSirad izomeba organizaciasa da<br />

mis dainteresebul mxareebs Soris<br />

ganxorcielebul transaqciaTa<br />

RirebulebiT, maSin rodesac iribi<br />

zemoqmedeba gulisxmobs amgvari<br />

transaqciebis Sedegebs, romlebsac,<br />

rig SemTxvevebSi, SeiZleba arc hqondes<br />

fuladi gamoxatuleba. iribi zemoqmedeba<br />

mniSvnelovnad gansazRvravs organizaciis,<br />

rogorc socio-<strong>ekonomikuri</strong> cvlilebis<br />

monawilis an ganmaxorcieleblis rols,<br />

gansakuTrebiT ganviTarebadi ekonomikis<br />

qveynebSi. gansakuTrebiT mniSvnelovania<br />

iribi zemoqmedebis Sefaseba da mis<br />

Sesaxeb angariSgeba adgilobrivi Temis/<br />

sazogadoebisa da regionuli ekonomikis<br />

konteqstSi.<br />

organizaciis menejmentisTvis iribi<br />

<strong>ekonomikuri</strong> zemoqmedeba mniSvnelovan<br />

miniSnebebs Seicavs imis Sesaxeb, Tu sad<br />

SeiZleba warmoiqmnas organizaciis<br />

reputaciis SebRalvis riski an,<br />

piriqiT, axal bazrebze gasvlisa da<br />

sazogadoebis ndobis mopovebis sasikeTo<br />

SesaZleblobebi.<br />

2. monacemTa Segroveba-damuSaveba da<br />

warmodgena<br />

2.1 aRwereT, ra samuSao CaatareT,<br />

raTa ukeT gagegoT organizaciis<br />

saqmianobiT moxdenili iribi<br />

<strong>ekonomikuri</strong> zegavlena qveynis,<br />

regionul Tu adgilobriv doneze.<br />

2.2 aRwereT organizaciis saqmianobiT<br />

moxdenili rogorc dadebiTi, ise<br />

uaryofiTi iribi <strong>ekonomikuri</strong><br />

zegavlenis magaliTebi. mag.:<br />

• organizaciebis, seqtoris an<br />

mTlianad ekonomikis efeqturobis<br />

zrda (mag., sainformacio<br />

teqnologiebis 20 ufro farTo<br />

danergvisa da gavrcelebis gziT);<br />

• <strong>ekonomikuri</strong> ganviTareba<br />

ukiduresad Rarib regionebSi (mag.,<br />

ramdeni adamiania materialurad<br />

damokidebuli erTi adamianis mier<br />

aRebul xelfasze);<br />

• socialuri an ekologiuri<br />

pirobebis gaumjobesebiT an<br />

gauaresebiT ganpirobebuli<br />

<strong>ekonomikuri</strong> zemoqmedeba (mag.,<br />

samuSao bazris struqturis Secvla,<br />

rac gamowveulia regionSi<br />

mcire saojaxo fermebidan msxvil<br />

plantaciebze gadasvliT; garemos<br />

dabinZurebis <strong>ekonomikuri</strong><br />

Sedegebi);<br />

• produqciisa da momsaxurebis<br />

xelmisawvdomoba mcireSemosavliani<br />

ojaxebisaTvis (mag.,<br />

farmacevtul saqonelze SeRavaTiani<br />

fasebi xels uwyobs<br />

mosaxleobis janmrTelobis<br />

gaumjobesebas, xolo janmrTeli<br />

mosaxleoba ufro aqtiurad aris<br />

CarTuli ekonomikur ganviTarebaSi;<br />

fasebis struqtura, romelic<br />

dabalSemosavliani ojaxebis<br />

msyidvelobiT unars aRemateba);<br />

20<br />

sainformacio teqnologiebi - produqciis warmoebis, Senaxvisa da informaciis miwodebis teqnologiebi,<br />

romlebic efuZneba kompiuteruli SesaZleblobebisa da mikroeleqtronikis gamoyenebas (mTargmn. SeniSvn.).<br />

18<br />

© 2000-2006 GRI


indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

IP<br />

• profesiul wreebSi an geografiul<br />

regionebSi unarebisa da codnis<br />

gazrda (mag., momwodebelTa bazis<br />

Seqmnis aucilebloba iwvevs<br />

gamocdil specialistebze/<br />

kvalificiur muSakebze moTxovnis<br />

zrdas, anu iseTi kompaniebis<br />

Camoyalibebas da ganviTarebas,<br />

romlebic kvalificiur Sromas<br />

iyeneben, rac, Tavis mxriv, xels<br />

uwyobs Sesabamisi saganmanaTleblo<br />

institutebis Camoyalibebas);<br />

• mowodebis an distribuciis<br />

qselSi samuSao adgilebis Seqmna<br />

da SenarCuneba (mag., SeafaseT,<br />

ra gavlenas axdens organizaciis<br />

saqmianobis zrda an Semcireba mis<br />

momwodeblebze);<br />

• pirdapiri ucxouri investiciebis<br />

stimulireba, uzrunvelyofa an<br />

SezRudva (mag., infrastruqturis<br />

momsaxurebis gafarToebam an<br />

Semcirebam ganviTarebad qveyanaSi<br />

SeiZleba gamoiwvios pirdapiri<br />

ucxouri investiciebis gazrda an<br />

Semcireba);<br />

3. ganmartebebi<br />

iribi <strong>ekonomikuri</strong> zemoqmedeba (Indirect<br />

economic impact)<br />

organizaciasa da mis dainteresebul<br />

mxareebs Soris ganxorcielebuli<br />

transaqciebi da fulis moZraoba pirdapir<br />

ekonomikur zegavlenas axdens ekonomikur<br />

sistemebze da dainteresebul mxareebze. am<br />

pirdapiri zemoqmedebis damatebiT Sedegs<br />

ewodeba iribi <strong>ekonomikuri</strong> zegavlena.<br />

<strong>ekonomikuri</strong> zemoqmedeba (Economic impact)<br />

ekonomikis efeqturobisa da misi<br />

ganviTarebis potencialis cvlileba,<br />

romelmac SeiZleba zemoqmedeba moaxdinos<br />

sazogadoebis/Temis an dainteresebuli<br />

mxareebis keTildReobasa da ganviTarebis<br />

grZelvadian perspeqtivebze.<br />

4. informaciis mopoveba da dokumentireba<br />

ar aris.<br />

5. damowmebis ZiriTadi wyaroebi<br />

ar aris.<br />

• organizaciis saqmianobis<br />

adgilmdebareobis SecvliT<br />

(mag., saqmianobis nawilis sxva<br />

qveyanaSi gadataniT) gamowveuli<br />

<strong>ekonomikuri</strong> zemoqmedeba;<br />

• produqciisa da momsaxurebis<br />

gamoyenebis <strong>ekonomikuri</strong><br />

zemoqmedeba (mag., ra kavSiri<br />

arsebobs <strong>ekonomikuri</strong> zrdis<br />

modelebsa da konkretuli<br />

saqonlisa da momsaxurebis<br />

gamoyenebas Soris).<br />

2.3 miuTiTeT, ramdenad mniSvnelovania<br />

organizaciis saqmianobiT moxdenili<br />

zemoqmedeba dainteresebul mxareTa<br />

prioritetebis, aseve erovnuli<br />

Tu saerTaSoriso standartebis,<br />

protokolebisa da samoqmedo<br />

politikebis konteqstSi.<br />

versia 3.0<br />

19

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!