15.11.2013 Views

ekonomikuri indikatorebi (EC) - Global Reporting Initiative

ekonomikuri indikatorebi (EC) - Global Reporting Initiative

ekonomikuri indikatorebi (EC) - Global Reporting Initiative

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

IP<br />

indikatorTa protokolebi<br />

<strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

© 2000-2006 GRI<br />

versia 3.0


indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

IP<br />

saqmianobis <strong>ekonomikuri</strong><br />

efeqturobis <strong>indikatorebi</strong><br />

aspeqti: <strong>ekonomikuri</strong> efeqturoba<br />

ZiriTadi<br />

ZiriTadi<br />

<strong>EC</strong>1 Seqmnili da ganawilebuli<br />

<strong>ekonomikuri</strong> Rirebuleba<br />

- Semosavlebis, mimdinare<br />

sawarmoo xarjebis,<br />

TanamSromelTa anazRaurebis,<br />

gacemuli Semowirulobebisa<br />

da sazogadoebisaTvis<br />

gaRebuli sxva investiciebis,<br />

gaunawilebeli mogebis, aseve<br />

kapitalis mimwodeblebisa da<br />

saxelmwifosaTvis gadaxdili<br />

Tanxebis CaTvliT.<br />

<strong>EC</strong>2 finansuri danaxarjebi,<br />

organizaciis winaSe warmoqmnili<br />

safrTxeebi da SesaZleblobebi,<br />

romlebic klimatis cvlilebas<br />

ukavSirdeba.<br />

ZiriTadi<br />

<strong>EC</strong>7 adgilobrivi mosaxleobis<br />

daqiravebis procedurebi da<br />

kompaniis menejmentis zeda rgolis<br />

SemadgenlobaSi adgilobirvi<br />

mosaxleobis procentuli wili<br />

organizaciis saqmianobis ZiriTad<br />

regionebSi.<br />

aspeqti: iribi <strong>ekonomikuri</strong> zegavlena<br />

ZiriTadi<br />

damatebiTi<br />

<strong>EC</strong>8 komerciuli, naturiT an<br />

sazogadoebisaTvis sasikeTo/<br />

saqvelmoqmedo saqmianobis<br />

formiT infrastruqturaSi<br />

ganxorcielebuli investiciebi<br />

da sazogadoebisaTvis sasargeblo<br />

momsaxurebis ganviTareba, aseve am<br />

gziT moxdenili zegavlena.<br />

<strong>EC</strong>9 mniSvnelovani iribi <strong>ekonomikuri</strong><br />

zemoqmedebis analizi da aRwera,<br />

aseve zemoqmedebis masStabi.<br />

ZiriTadi<br />

<strong>EC</strong>3 ramdenad asrulebs organizacia<br />

valdebulebebs, romlebic<br />

Tavis Tavze aiRo sapensio<br />

programis farglebSi `winaswar<br />

gansazRvruli pensiiT~.<br />

ZiriTadi<br />

<strong>EC</strong>4 mTavrobisagan miRebuli<br />

mniSvnelovani finansuri<br />

daxmareba.<br />

aspeqti: bazris dafarva<br />

damatebiTi<br />

<strong>EC</strong>5 organizaciis dabali kategoriis<br />

muSakis standartuli xelfasisa<br />

da adgilobrivi minimaluri<br />

xelfasis Sefardeba organizaciis<br />

saqmianobis ZiriTad regionebSi.<br />

ZiriTadi<br />

<strong>EC</strong>6 adgilobrivi mimwodeblebis<br />

gamoyenebis politika da<br />

praqtika, aseve adgilobrivi<br />

mimwodeblebisgan<br />

ganxorcielebuli Sesyidvebis<br />

procentuli wili organizaciis<br />

saqmianobis ZiriTad regionebSi.<br />

versia 3.0<br />

1


IP<br />

indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

mniSvneloba<br />

saqmianobis <strong>ekonomikuri</strong> efeqturobis<br />

indikatorTa mixedviT angariSSi<br />

warmodgenilma monacemebma unda<br />

warmoaCinos:<br />

• rogor xdeba kapitalis moZraoba<br />

sxvadasxva dainteresebul mxareebs<br />

Soris; da<br />

• ZiriTadad ra saxis ekonomikur<br />

zegavlenas axdens organizacia<br />

sazogadoebis sxvadasxva fenebze.<br />

organizaciis saqmianobis <strong>ekonomikuri</strong><br />

maCveneblebi warmodgenas gviqmnis<br />

zogadad organizaciis saqmianobisa da misi<br />

mdgradobis Sesaxeb. aRsaniSnavia, rom am<br />

monacemebs organizaciebi sakmaod kargad<br />

asaxaven wliur finansur angariSebSi.<br />

finansur angariSebSi, rogorc wesi,<br />

mocemulia informacia organizaciis<br />

finansuri mdgomareobis, finansuri<br />

saqmianobis efeqturobis Sesaxeb, aseve<br />

imis Sesaxeb, Tu ra cvlilebebi moxda<br />

organizaciis finansur mdgomareobaSi<br />

da ra Sedegebs miaRwia organizaciam<br />

finansuri kapitalis marTvis kuTxiT.<br />

samwuxarod, finansur angariSebSi<br />

naklebad aris warmodgenili informacia<br />

imis Taobaze, Tu ra wvlili Seitana<br />

organizaciam ufro masStaburi<br />

<strong>ekonomikuri</strong> sistemebis mdgradobaSi,<br />

romelTa farglebSic igi saqmianobs.<br />

Tumca, unda aRiniSnos, rom swored<br />

es informacia ainteresebs metwilad<br />

`mdgradi ganviTarebis angariSis~<br />

mkiTxvelebs. organizacia SeiZleba<br />

finansurad sicocxlisunariani iyos,<br />

magram amas aRwevdes garkveuli gare<br />

Zalebis an garegani cvlilebebis<br />

meSveobiT. Tumca, igive gare faqtorebma<br />

SeiZleba garkveuli gavlena moaxdinos<br />

sxva dainteresebul mxareebzec.<br />

saqmianobis <strong>ekonomikuri</strong> efeqturobis<br />

<strong>indikatorebi</strong> zomavs organizaciis<br />

saqmianobis ekonomikur Sedegebs da am<br />

Sedegebis zegavlenas dainteresebul<br />

mxareTa farTo speqtrze.<br />

am kategoriis <strong>indikatorebi</strong> sam aspeqts<br />

moicavs:<br />

1. <strong>ekonomikuri</strong> efeqturoba.<br />

indikatorTa es jgufi asaxavs, Tu<br />

ra pirdapir ekonomikur zegavlenas<br />

axdens organizaciis saqmianoba da ra<br />

<strong>ekonomikuri</strong> Rirebuleba iqmneba am<br />

saqmianobiT.<br />

2. bazris dafarva. indikatorTa es<br />

jgufi gvawvdis informacias imis<br />

Sesaxeb, Tu ra saxis urierTqmedebebs<br />

axorcielebs organizacia konkretul<br />

bazrebze.<br />

3. iribi <strong>ekonomikuri</strong> zegavlena. es<br />

<strong>indikatorebi</strong> asaxavs sxvadasxva saxis<br />

ekonomikur zegavlenebs, romlebic<br />

warmoiqmneba organizaciis mier<br />

ganxorcielebuli saqmianobisa da<br />

biznes-operaciebis Sedegad.<br />

sxvadasxva ekonomikur indikatorebs<br />

Soris mravalgvari kavSirebi arsebobs.<br />

<strong>EC</strong>1 indikatorze darTuli `damatebiTi<br />

Rirebulebis cxrilis~ 1 elementebi<br />

dakavSirebulia sxva ekonomikur<br />

indikatorebTan; garkveuli kavSiri<br />

arsebobs aseve TanamSromelTa<br />

xelfasebs/daxmarebebs (<strong>EC</strong>1-2.1c da <strong>EC</strong>5),<br />

mTavrobasTan urTierTqmedebasa (<strong>EC</strong>1-<br />

2.1e da <strong>EC</strong>4) da sazogadoebisTvis gaRebul<br />

investiciebs (<strong>EC</strong>1-2.1f da <strong>EC</strong>8) Soris.<br />

<strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> aseve mWidrod<br />

aris dakavSirebuli sxva protokolebSi<br />

mocemul indikatorebTan, maT Soris:<br />

• <br />

• <br />

• <br />

• <br />

• <br />

<strong>EC</strong>1-2.1c, <strong>EC</strong>5 da LA14 kavSirSia<br />

erTmaneTTan xelfasebis konteqstSi;<br />

<strong>EC</strong>1-2.1c, <strong>EC</strong>3 da LA3 kavSirSia<br />

erTmaneTTan TanamSromelTa<br />

SeRavaTebis/daxmarebebis konteqstSi;<br />

<strong>EC</strong>1-2.1f, <strong>EC</strong>6, <strong>EC</strong>8 da SO1 _<br />

adgilobriv TemTan urTierTqmedebis<br />

konteqstSi;<br />

<strong>EC</strong>2 (klimatis SecvlasTan<br />

dakavSirebuli riskebi) kavSirSia<br />

indikatorTan EN3 (energiis pirdapiri<br />

moxmareba); da<br />

<strong>EC</strong>10 (iribi <strong>ekonomikuri</strong> zegavlena)<br />

da SO1(socio-<strong>ekonomikuri</strong><br />

zemoqmedeba Temze/sazogadoebaze)<br />

aseve kavSirSia erTmaneTTan.<br />

1<br />

ix. qvemoT: <strong>EC</strong> 1, monacemTa Segroveba-damuSaveba da warmodgena (mTargmn. SeniSvn.).<br />

2<br />

© 2000-2006 GRI


indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

IP<br />

ganmartebebi<br />

organizaciis saqmianobis ZiriTadi<br />

regionebi (Significant locations of operation)<br />

es aris regionebi (geografiuli arealebi),<br />

sadac organizaciis Semosavlebi erTi<br />

bazridan, aseve gaweuli danaxarjebi,<br />

dainteresebul mxareTaTvis gadaxdili<br />

Tanxebi, warmoebuli produqcia an<br />

TanamSromelTa raodenoba organizaciis<br />

globaluri jamuri maCveneblebis<br />

mniSvnelovan wils qmnis 2 da sadac zemoT<br />

CamoTvlili maCveneblebi imdenad<br />

masStaburia, rom gansakuTrebul<br />

mniSvnelobas iZens organizaciis an mis<br />

dainteresebul mxareTa mier seriozuli<br />

gadawyvetilebebis miRebisas. rogorc<br />

wesi, amgvar regionebSi organizaciis<br />

saqmianobis maCveneblebis erToblioba<br />

Seadgens organizaciis saqmianobis<br />

jamuri maCveneblebis udides<br />

nawils. organizaciebma angariSSi<br />

unda Camoayalibon da ganmarton is<br />

kriteriumebi, romelTa mixedviTac<br />

gansazRvres sakuTari saqmianobis<br />

ZiriTadi regionebi. am regionebis<br />

gansazRvrisas angariSmgebelma<br />

organizaciebma aseve unda gamoiyenon<br />

`finansuri aRricxvis saerTaSoriso<br />

standartebi~14 (IAS 14). 3<br />

zogadi miTiTebebi da damowmebis ZiriTadi<br />

wyaroebi (Sesabamisi standartebi,<br />

konvenciebi da sxva dokumentebi)<br />

• <br />

SeZlebisdagvarad unda<br />

daeyrdnoT organizaciis<br />

im finansur angariSTa monacemebs,<br />

romelTac auditi CautardaT, an<br />

menejmentis mimdinare aRricxvas,<br />

romelic Sida auditma Seamowma.<br />

nebismier SemTxvevaSi, informaciis<br />

damuSavebisas unda gamoiyenoT:<br />

`finansuri aRricxvis<br />

saerTaSoriso standartebi~ (IFRS)<br />

da `standartebis interpretacia~,<br />

romlebic momzadebuli da<br />

gamoqveynebuli aqvs ` finansuri<br />

aRricxvis saerTaSoriso<br />

standartebis sabWos~ (IASB)<br />

(indikatorTa zogierT<br />

protokolSi miTiTebulia<br />

aRricxvis konkretuli<br />

saerTaSoriso sabuRaltro<br />

standartebi, romelTac unda<br />

gaecnoT); an<br />

• finansuri angariSgebis<br />

standartebi, romlebic<br />

aRiarebulia regionul an<br />

saerTaSoriso doneze.<br />

angariSmgebelma organizaciam calsaxad<br />

unda miuTiTos, romeli standartebi<br />

gamoiyena da garkveviT daimowmos<br />

Sesabamisi wyaroebi.<br />

segmenturi angariSgeba<br />

• <br />

finansuri aRricxvis saerTaSoriso<br />

standartebis sabWos (IASB)<br />

vebgverdze (www.iasb.org) SegiZliaT<br />

gaecnoT finansuri angariSgebis<br />

saerTaSoriso standartebs. 4<br />

angariSis warmdgenma organizaciebma<br />

unda isargeblon `finansuri aRricxvis<br />

saerTaSoriso standartebiT 14~ (IAS<br />

14), rodesac gansazRvraven termins<br />

,,adgilobrivi“, rogorc es moiTxoveba<br />

<strong>EC</strong>1, <strong>EC</strong>5, <strong>EC</strong>6 da <strong>EC</strong>7 <strong>indikatorebi</strong>sTvis.<br />

• <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong>saTvis<br />

monacemebis Segroveba-damuSavebisas<br />

2<br />

magaliTad, Tu regionSi warmoebuli produqcia organizaciis mTliani produqciis mniSvnelovan wils qmnis;<br />

Tu regionSi dasaqmebul TanamSromelTa raodenoba organizaciis mTliani SromiTi resursebis mniSvnelovans<br />

wils qmnis; Tu regionSi gaweuli danaxarjebi organizaciis mier globalurad gawuli danaxarjebis jamuri<br />

raodenobis mniSvnelovan wils qmnis da a. S. (mTargmn. SeniSvn.).<br />

3<br />

International Accounting Standards 14.<br />

4<br />

International Financial <strong>Reporting</strong> Standards (IFRS).<br />

versia 3.0<br />

3


IP<br />

indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

<strong>EC</strong>1 Seqmnili da ganawilebuli<br />

<strong>ekonomikuri</strong> Rirebuleba -<br />

Semosavlebis, mimdinare sawarmoo<br />

xarjebis, TanamSromelTa<br />

anazRaurebis, gacemuli<br />

Semowirulobebisa da<br />

sazogadoebisaTvis gaRebuli sxva<br />

investiciebis, gaunawilebeli<br />

mogebis, aseve kapitalis<br />

mimwodeblebisa da saxelmwifosTvis<br />

gadaxdili Tanxebis CaTvliT<br />

1. mniSvneloba<br />

monacemebi imis Sesaxeb, Tu rogor qmnis<br />

da anawilebs organizacia ekonomikur<br />

Rirebulebas, gviCvenebs, Tu rogor<br />

qmnis organizacia dovlaTs Tavisi<br />

dainteresebuli mxareebisaTvis.<br />

`warmoebuli da ganawilebuli <strong>ekonomikuri</strong><br />

Rirebulebis 5 cxrilis~ ramdenime<br />

komponenti zogad warmodgenas gviqmnis<br />

aseve angariSmgebeli organizaciis<br />

<strong>ekonomikuri</strong> maCveneblebis Sesaxeb, rac<br />

dagexmarebaT sxva monacemebis ukeT<br />

gagebaSi. Tu monacemebi warmoebuli da<br />

ganawilebuli <strong>ekonomikuri</strong> Rirebulebis<br />

Sesaxeb cal-calkea warmodgenili<br />

qveynebisTvis, es monacemebi gvexmareba<br />

SevafasoT, Tu ra wvlili Seitana<br />

organizaciam adgilobriv ekonomikaSi<br />

da rogoria am wvlilis fuladi<br />

gamoxatuleba.<br />

2. monacemTa Segroveba-damuSaveba da<br />

warmodgena<br />

2.1 monacemTa warmodgena:<br />

• monacemebi warmoebuli da<br />

ganawilebuli <strong>ekonomikuri</strong><br />

Rirebulebis Sesaxeb sasurvelia<br />

efuZnebodes organizaciis<br />

finansur angariSebs an mogebawagebis<br />

angariSebs, romelTac<br />

auditi CautardaT, an menejmentis<br />

mimdinare aRricxvas, romelic Sida<br />

auditma Seamowma. aseve sasurvelia,<br />

rom monacemebi <strong>ekonomikuri</strong><br />

Rirebulebis Sesaxeb warmodgenili<br />

iyos daricxvis meTodis<br />

gamoyenebiT 6 , cxrilis formatSi,<br />

romelic Seicavs globaluri<br />

masStabiT organizaciis<br />

saqmianobis ZiriTad komponentebs,<br />

rogorc es qvemoT aris mocemuli.<br />

zogierT SemTxvevaSi monacemebi<br />

sakaso meTodis (anu faqtobrivi<br />

gadaxdebis daangariSebis<br />

meTodis) 7 gamoyenebiTac SeiZleba<br />

warmoadginoT, Tu SesaZlebelia<br />

dasabuTdes am konkretul<br />

SemTxvevaSi sakaso meTodis<br />

gamoyenebis mizanSewonileba.<br />

am SemTxvevaSic monacemebi<br />

warmoadgineT cxrilis saxiT,<br />

romelic qvemoT mocemul ZiriTad<br />

komponentebs Seicavs.<br />

5<br />

Economic Value Generated and Distributed (EVG&D).<br />

6<br />

daricxvis meTodi (aAccrual basis accounting) - sabuRaltro aRricxvis meTodi, romlis Tanaxmadac organizaciis<br />

Semosavlebi aRiricxeba im fiskaluri periodis ganmavlobaSi, rodesac es Semosavlebi iyo miRebuli, miuxedavad<br />

imisa, Tu rodis ganxorcielda am Semosavlebis Camoricxva; aseve danaxarjebi aRiricxeba im periodis<br />

ganmavlobaSi, rodesac isini gaweul iyo qaRaldze, miuxedavad imisa, faqtiurad gadaxdilia Tu ara Tanxa. sxva<br />

sityvebiT, daricxvis meTodiT sabuRaltro aRricxvisas, rogorc Semosavlebi, aseve danaxarjebi aRiricxeba<br />

maSin, rodesac maT adgili hqondaT (da ara rodesac ganxorcielda realuri Tanxis gadaricxva). gansxvaveba<br />

daricxvis meTodiT aRricxvasa da sakaso meTodiT (anu faqtobrivi gadaxdebis daangariSebis meTodiT) aRricxvas<br />

Soris imaSi mdgomareobs, Tu rodis xdeba Semosavlebisa da danaxarjebis aRricxva. sakaso meTodiT aRricxvisas<br />

Semosavlebi aRiricxeba maSin, rodesac Tanxa realurad Semodis organizaciaSi, da danaxarjebi – rodesac<br />

realurad ganxorcielda Tanxis gadaxda (ganurCevlad imisa, TuU rodis gaica an miRebul iqna angariSfaqtura).<br />

daricxvis meTodiT aRricxvis gamoyeneba kompaniaTa Tu specialistTa umravlesobas kanoniT moeTxoveba.<br />

amasTanave, daricxvis meTodis gamoyenebisas kompaniebs aqvT garkveuli Tavisuflebis xarisxi, Tu rodis iqna<br />

Semosavali da danaxarji `aRiarebuli~. Tumca arsebobs kanonebi, romlebic aregulirebs `aRiarebas@”. amasTan<br />

erTad, kompaniebs moeTxovebaT sifrTxile gamoiCinon im Semosavlebis daangariSebisas, romlebic aRricxulia,<br />

magram SesaZloa realurad ar Camoiricxos (mTargmn. SeniSvn.).<br />

7<br />

sakaso meTodi (cash basis accounting) –ix. wina sqolio (mTargmn. SeniSv.).<br />

4<br />

© 2000-2006 GRI


indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

IP<br />

imisaTvis, rom ukeT Sefasdes,<br />

Tu ra gavlenas axdens organizacia<br />

adgilobriv ekonomikaze, monacemebi<br />

warmoebuli da ganawilebuli<br />

<strong>ekonomikuri</strong> Rirebulebis Sesaxeb<br />

unda warmoadginoT calkeuli<br />

qveynebis, regionebisa da calkeuli<br />

bazrebis mixedviTac ki, Tu<br />

am qveynebSi/regionebSi/bazrebze<br />

warmoebuli da ganawilebuli<br />

<strong>ekonomikuri</strong> Rirebuleba<br />

organizaciis saerTo maCveneblebis<br />

mniSvnelovan wils Seadgens.<br />

angariSmgebeli organizaciebi<br />

movaleni arian ganmarton, ra<br />

kriteriumebiT gansazRvraven, ras<br />

warmoadgens `mniSvnelovani~ wili.<br />

2.2 miTiTebebi warmoebuli da<br />

ganawilebuli <strong>ekonomikuri</strong><br />

Rirebulebis cxrilis SedgenisTvis<br />

a) Semosavlebi moicavs Semdegs:<br />

• sufTa gayidvebi, rac udris<br />

produqciisa da momsaxurebis<br />

mTlian Rirebulebas<br />

gamoklebuli dabrunebuli<br />

produqciis Rirebuleba da<br />

fasdaklebebi.<br />

• <br />

finansuri investiciebidan<br />

miRebuli Semosavlebi moicavs<br />

finansur sesxze procentis<br />

saxiT miRebul naRd fuls,<br />

dividendebs aqciebidan,<br />

roialtis 8 da aqtivebis<br />

gamoyenebiT miRebul pirdapir<br />

Semosavals (magaliTad, uZravi<br />

qonebidan miRebuli qira).<br />

• aqtivebis gayidviT miRebuli<br />

Semosavlebi gulisxmobs<br />

materialur aqtivebs (uZravi<br />

komponenti<br />

SeniSvna<br />

warmoebuli pirdapiri <strong>ekonomikuri</strong> Rirebuleba<br />

a) Semosavlebi wminda gayidvebi + finansuri investiciebisa<br />

da aqtivebis realizaciis Sedegad miRebuli<br />

Semosavlebi<br />

ganawilebuli <strong>ekonomikuri</strong> Rirebuleba<br />

b) sawarmoo xarjebi mimwodeblebisaTvis gadaxdili Tanxebi,<br />

arastrategiuli investiciebi, roialti da<br />

`mxardaWeris anazRaureba~<br />

g) TanamSromelTa xelfasebi da daxmarebebi TanamSromelTaTvis gadaxdili Tanxebis<br />

jamuri raodenoba (mimdinare anazRaureba,<br />

da ara samomavlo valdebulebebi)<br />

d) finansebis momwodeblebisaTvis gadaxdili<br />

Tanxebi<br />

e) saxelmwifosTvis gadaxdili Tanxebi (qveynebis<br />

mixedviT – ix. ganmartebebi zemoT)<br />

organizaciis kapitalis momwodeblebisTvis<br />

gadaxdili nebismieri saxis Tanxebi<br />

jamuri gadasaxadebi<br />

v) saTemo investiciebi sazogadoebis/Temis sasargeblod gaRebuli<br />

Tanxebi da nebayofilobiTi investiciebi<br />

(Semowirulobebis CaTvliT)<br />

gaunawilebeli mogebis <strong>ekonomikuri</strong><br />

Rirebuleba (daiangariSeba Semdegnairad -<br />

warmoebul ekonomikur Rirebulebas gamoklebuli<br />

ganawilebuli <strong>ekonomikuri</strong> Rirebuleba)<br />

investiciebi, sakuTari kapitali, a.S.<br />

8<br />

roialti (royalty) – salicenzio gadasaxadi, wiaRiseulis mopovebs an inteleqtualuri sakuTrebis gamoyenebis<br />

uflebis gadasaxadi (mTargmn. SeniSvn.).<br />

versia 3.0<br />

5


IP<br />

indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

qoneba, infrastruqtura,<br />

mowyobiloba) an aramaterialur<br />

aqtivebs (inteleqtualuri<br />

sakuTrebis ufleba, dizaini da<br />

brendis saxelwodeba).<br />

b) sawarmoo (operaciuli) xarjebi:<br />

• angariSmgebeli organizaciis<br />

mier masalis, produqciis<br />

komponentebis, mowyobilobebisa<br />

da momsaxurebis SesyidvisaTvis<br />

organizaciis gareT naRdi<br />

fuliT gadaxdili nebismieri<br />

Tanxa. amaSi Sedis qira uZrav<br />

qonebaze, licenziis mosakrebeli,<br />

`mxardaWeris anazRaureba~ 9<br />

(vinaidan maT calsaxa komerciuli<br />

daniSnuleba aqvT), roialti,<br />

kontraqtorebis anazRaureba,<br />

muSakTa gadamzadebasTan<br />

dakavSirebuli xarjebi (mowveuli<br />

trenerebis SemTxvevaSi),<br />

spectansacmeli muSakTaTvis da a.S.<br />

g) TanamSromelTa xelfasebi da<br />

daxmarebebi:<br />

• mTliani saxelfaso fondi<br />

moicavs TanamSromleTa<br />

xelfasebs, TanamSromelTa<br />

nacvlad organizaciis mier<br />

gadaxdili saxelmwifo<br />

gadasaxadebis CaTvliT<br />

(TanamSromleTa saSemosavlo<br />

gadasaxadebi, mosakreblebi,<br />

umuSevrobis socialuri<br />

fondebisTvis gadaxdili<br />

gadasaxadebi). StatgareSe<br />

daqiravebuli muSakebi, romlebic<br />

organizaciisaTvis asruleben<br />

raime samuSaos, rogorc wesi, aq<br />

ar unda gaiTvaliswinoT. maTi<br />

xelfasi unda aisaxos `mimdinare<br />

xarjebis~ nawilSi, rogorc<br />

momsaxurebaSi gadaxdili Tanxa.<br />

• daxmarebebi moicavs standartul<br />

daxmarebas (mag., sapensio,<br />

sadazRvevo, samsaxurebrivi<br />

transportiT sargeblobisa da<br />

TanamSromelTa samedicino momsaxurebis<br />

Tanxebi), an sxva saxis<br />

daxmarebas, romelic muSaks gaeweva<br />

_ es SeiZleba iyos biniT uzrunvelyofa/binis<br />

qiris gadaxda,<br />

uprocento sesxebi, sazogadoebrivi<br />

transportiT sargeblobis<br />

xarjebis dafarva, saswavlo<br />

grantebi da samsaxuridan daTxovil<br />

muSakTa kompensacia. aq ar<br />

Sedis gadamzadebis xarjebi, spectansacmlis<br />

an sxva samuSao aR-<br />

Wurvilobis xarjebi, romlebic<br />

uSualod muSakis saqmianobas<br />

ukavSirdeba.<br />

d) kapitalis momwodeblebisaTvis<br />

gadaxdili Tanxebi:<br />

• yvela kategoriis aqcionerTaTvis<br />

gadaxdili dividendebi;<br />

• kreditorebisTvis gadaxdili<br />

sesxis procentebi;<br />

• aq Semodis procentebi nebismieri<br />

saxis kreditze an sesxze (ara<br />

mxolod grZelvadian valze), aseve<br />

privilegirebul aqcionerTa<br />

dagvianebuli dividendebis<br />

sauravebi.<br />

e) saxelmwifosTvis gadaxdili Tanxebi:<br />

• kompaniis yvela gadasaxadi<br />

(saSemosavlo, mogebis, qonebis<br />

da a.S.), da maTTan dakavSirebuli<br />

jarimebi, gadaxdili adgilobriv,<br />

erovnul Tu saerTaSoriso doneze.<br />

aq ar unda Sevides gadavadebuli<br />

gadasaxadebi, vinaidan maTi gadaxda<br />

SeiZleba sulac ar moxdes. Tu<br />

organizacia erTze met qveyanaSi<br />

9<br />

mxardaWeris anazRaureba (facilitation payments) – eTikuri TvalsazrisiT saeWvo gadasaxadi, romlis mizania<br />

garkveuli momsaxurebis miRebis daCqareba an stimulireba. Cveulebriv, `mxardaWeris nazRaurebas~ ganasxvaveben<br />

aSkara qrTamisa an korufciuli qmedebisagan. bevr qveyanaSi `mxardaWeris anazRaureba~ (anu garkveul<br />

SemTxvevebSi mcire moculobis Tanxebis araoficialurad gadaxda) miRebuli praqtikaa da kanonieradac iTvleba.<br />

kompanias, romelic ramdenime qveyanaSi saqmianobs, SeiZleba sakuTari qveynis kanonmdeblobiT ekrZalebodes<br />

amgvari `mxardaWeris anazRaurebis~ gadaxda, Tumca is eTikur problemas waawydeba im qveynebSi saqmianobisas,<br />

sadac `mxardaWeris anazRaurebis~ gadaxda miRebulia da biznesis warmoebis Semadgenel nawils warmoadgens<br />

(mTargmn. SeniSvn.).<br />

6<br />

© 2000-2006 GRI


indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

IP<br />

funqcionirebs, informacia gadasaxadebis<br />

Sesaxeb warmoadgineT<br />

daTiSulad, qveynebis mixedviT.<br />

organizaciam unda ganmartos,<br />

segmentaciis ra gansazRvreba<br />

gamoiyena.<br />

v) sazogadoebis sasargeblod gaRebuli<br />

investiciebi (saTemo investiciebi):<br />

• im sazogadoebis sasargeblod<br />

gaRebuli nebayofilobiTi<br />

Semowirulobebi da investiciebi,<br />

romelSic organizacia funqcionirebs,<br />

TUu beneficiarebs organizaciasTan<br />

araviTari kavSiri<br />

ara aqvT. es moicavs saqvelmoqmedo<br />

organizaciebisaTvis, arasamTavrobo<br />

organizaciebisa<br />

da kvleviTi institutebisaTvis<br />

gaRebul Semowirulobebs<br />

(Tu xsenebuli organizaciebi<br />

ar arian CarTulni angariSmgebeli<br />

organizaciis komerciul<br />

saqmianobasTan dakavSirebul<br />

kvlevebSi), aseve municipaluri<br />

infrastruqturis ganviTarebasa<br />

da eqspluataciaze gaRebul<br />

xarjebs (mag., rekreaciuli infrastruqtura<br />

– garTobisa da<br />

dasvenebis adgilebi da a. S.) da<br />

socialuri programebis uSualo<br />

dafinansebisaTvis gaRebul<br />

xarjebs (kulturuli da saganmanaTleblo<br />

RonisZiebebis CaTvliT).<br />

es Tanxa unda asaxavdes im<br />

realur xarjebs, romlebic organizaciam<br />

saangariSo periodSi<br />

gaswia da ara am periodisaTvis<br />

nakisr valdebulebebs.<br />

• infrastruqturaSi Cadebul<br />

investiciebTan dakavSirebiT aRsaniSnia,<br />

rom amgvari investiciebis<br />

jamuri Tanxa unda moicavdes<br />

rogorc kapitalur xarjebs, ise<br />

saqonlis SeZenaze da muSaxelis<br />

daqiravebaze gaweul xarjebs.<br />

mimdinare programebis an moqmedi<br />

obieqtebis/dawesebulebebis dafinansebis<br />

SemTxvevaSi (mag., organizacia<br />

afinansebs sazogadoebrivi<br />

moxmarebis obieqtebis yoveldRiur<br />

saqmianobas), investiciebis<br />

Tanxa unda moicavdes amgvar operaciul<br />

(mimdinare) xarjebs.<br />

• aq ar Sedis samarTlebriv da komerciul<br />

saqmianobaze gaweuli<br />

xarjebi, an investiciebi, romlebsac<br />

mxolod komerciuli<br />

miznebi aqvs. politikuri partiebisTvis<br />

gaRebuli Semowirulobebi<br />

am nawilSi unda SeitanoT,<br />

Tumca, ufro detalurad amgvari<br />

Semowirulobebi SO6-Si aisaxeba.<br />

• nebismieri infrastruqturuli<br />

investicia, romelic, upirveles<br />

yovlisa, organizaciis ZiriTad<br />

saqmianobas ukavSirdeba (mag., ma-<br />

Rarosken an qarxnisken mimavali<br />

gzis mSenebloba), an organizaciis<br />

saqmianobis xelSewyobas emsaxureba,<br />

am punqtSi ar aisaxeba.<br />

Tumca, am nawilSi unda asaxoT<br />

investiciebi iseT infrastruqturaSi,<br />

romelic organizaciis<br />

saqmianobas uSualod ar ukav-<br />

Sirdeba, magaliTad, Tu organizacia<br />

Tavisi TanamSromlebisa da<br />

maTi ojaxebisaTvis aaSenebs skolas<br />

an saavadmyofos<br />

3. ganmartebebi<br />

ar aris.<br />

4. informaciis mopoveba da dokumentireba<br />

am indikatorisTvis informacia SeiZleba<br />

moiZioT safinanso ganyofilebaSi,<br />

saxazino ganyofilebaSi an buRalteriaSi.<br />

5. damowmebis ZiriTadi wyaroebi<br />

• gamoiyeneT finansuri aRricxvis<br />

saerTaSoriso standarti 12<br />

_ saSemosavlo gadasaxadebis<br />

Taobaze; finansuri aRricxvis<br />

saerTaSoriso standarti 14 _<br />

segmentur angariSgebaze; finansuri<br />

aRricxvis saerTaSoriso standarti<br />

18 – Semosavlebze; finansuri<br />

aRricxvis saerTaSoriso standarti<br />

19 – TanamSromleTa daxmarebebsa da<br />

SeRavaTebze. 10<br />

10<br />

International Accounting Standard (IAS) 12 on Income Taxes, IAS 14 on segment <strong>Reporting</strong>, IAS 18 on Revenues, and IAS 19<br />

on Employee Benefits.<br />

versia 3.0<br />

7


IP<br />

indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

<strong>EC</strong>2 finansuri danaxarjebi,<br />

organizaciis winaSe warmoqmnili<br />

safrTxeebi da SesaZleblobebi,<br />

romlebic klimatis cvlilebas<br />

ukavSirdeba<br />

1. mniSvneloba<br />

klimatis clileba garkveuli riskebisa<br />

da SesaZleblobebis Semcvelia rogorc<br />

organizaciebisTvis, ise maTi investorebisa<br />

da sxva dainteresebuli mxareebisaTvis.<br />

klimaturi pirobebisa da amindis Secvlam<br />

SeiZleba organizaciebi fizikuri riskebis<br />

winaSe daayenos. amgvar riskebs ganekuTvneba<br />

xSiri grigalis zemoqmedeba, zRvis donis<br />

Secvla, garemo temperaturisa da wylis<br />

xelmisawvdomobis Secvla, uaryofiTi zemoqmedeba<br />

personalze, kerZod, personalis<br />

janmrTelobaze (mag., sicxiT gamowveuli<br />

daavadebebi an avadmyofobebi), an saqmianobis<br />

sxva adgilas gadatanis aucilebloba.<br />

mTavrobebi cdiloben daareguliron<br />

saqmianoba, romelic zemoqmedebas axdens<br />

klimatis cvlilebaze. Sesabamisad, organizaciebi,<br />

romelTa saqmianobas mohyveba<br />

atmosferoSi saTburis airebis gafrqveva,<br />

iZulebulni arian gazardon xarjebi, raTa<br />

daakmayofilon maregulirebeli organoebisa<br />

Tu kanonmdeblobis moTxovnebi, rac<br />

asustebs maT konkurentunarianobas. saTburis<br />

airebis gafrqevevaze dawesebuli SezRudvebi<br />

organizaciebisTvis axal SesaZleblobebsac<br />

warmoqmnis, romlebic axali teqnologiebisa<br />

da bazrebis Seqmnas mohyveba. es gansakuTrebiT<br />

im organizaciebs exeba, romelTac SeuZliaT<br />

energia da energoproduqtebi ufro<br />

efeqturad gamoiyenon an awarmoon.<br />

EN16 indikatori gvawvdis monacemebs<br />

saTburis airebis gamofrqvevis erTiani<br />

moculobis Sesaxeb, xolo EN18 iZleva<br />

informacias imis Taobaze, Tu ra Ronis-<br />

Ziebebi gaatares da ra Sedegebs miaRwies<br />

organizaciebma amgvari gamofrqvevebis<br />

Semcirebis kuTxiT.<br />

2. monacemTa Segroveba-damuSaveba da<br />

warmodgena<br />

2.1 angariSSi miuTiTeT, ganixila Tu ara<br />

organizaciis xelmZRvanelma organom<br />

klimatis cvlilebasTan dakavSirebuli<br />

riskebi da SesaZleblobebi.<br />

2.2 miuTiTeT klimatis cvlilebiT<br />

gamowveuli riskebi da/an SesaZleblobebi,<br />

romelTac SeiZleba garkveuli<br />

finansuri Sedegebi mohyves<br />

organizaciisTvis. es moicavs Semdegs:<br />

• klimatis cvlilebiT gamowveuli<br />

fizikuri safrTxeebi (mag., amindis<br />

clilebis zegavlena da cxeli<br />

amindiT gamowveuli daavadebebi);<br />

• am sakiTxis maregulirebel<br />

kanonmdeblobasTan dakavSirebuli<br />

riskebi (mag., axali kanonmdeblobis<br />

moTxovnaTa dasakmayofilblad<br />

gatarebul RonisZiebebze da<br />

sistemebis Seqmnaze gaweuli xarjebi);<br />

• klimatis cvlileba dRis wesrigSi<br />

ayenebs axali teqnologiebis, axali<br />

produqciisa da momsaxurebis<br />

Seqmnis da miwodebis aucileblobas,<br />

rac rigi organizaciebisaTvis axal<br />

SesaZleblobas warmoadgens;<br />

• organizaciis konkurentunarianobis<br />

zrdis SesaZlebloba, rac ukavSirdeba<br />

klimatis cvlilebiT gamowveul<br />

axal sakanonmdeblo moTxovnebsa Tu<br />

teqnologiur miRwevebs.<br />

2.3 miuTiTeT, ganaxorciela Tu ara menejmentma<br />

im xarjebis raodenobrivi Sefaseba<br />

(mag., dazRvevisa da naxSirbadis<br />

kreditis 11 Rirebuleba), romelTa<br />

gaweva organizacias mouwevs klimatis<br />

cvlilebis Sedegad. xarisxobrivi<br />

Sefasebis Catarebac sasargeblo iqneboda,<br />

Tu aris amis SesaZlebloba. Tu<br />

amgvari xarisxobrivi Sefaseba Catarda,<br />

miuTiTeT, ra instrumentebi gamoiyeneT<br />

SefasebisaTvis da ra finansuri<br />

Sedegebi mohyva mas.<br />

3. ganamartebebi<br />

ar aris.<br />

4. informaciis mopoveba da dokumentireba<br />

monacemebi am indikatorisTvis SeiZleba<br />

moiZioT organizaciis mmarTvelobiTi<br />

organos an garemosdacviTi komitetebis<br />

mier momzadebul Canawerebsa da oqmebSi.<br />

5. damowmebis ZiriTadi wyaroebi<br />

ar aris.<br />

11<br />

naxSirbadis krediti (carbon credit) - sertifikati, romelic adasturebs, rom mTavrobam an kompaniam gadaixada<br />

saTanado Tanxa an ganaxorciela saTanado RonisZiebebi, raTa atmosferoSi naxSirorJangis gafrqvevis odenoba<br />

Semcirdes.<br />

8<br />

© 2000-2006 GRI


indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

IP<br />

<strong>EC</strong>3 ramdenad asrulebs organizacia<br />

valdebulebebs, romlebic Tavis<br />

Tavze aiRo sapensio programis<br />

farglebSi `winaswar gansazRvruli<br />

pensiiT~ 12<br />

1. mniSvneloba<br />

rodesac organizacia Tavis TanamSromlebs<br />

sapensio programas sTavazobs, am<br />

pirobis Sesruleba organizaciisTvis<br />

valdebulebas warmoadgens, vinaidan<br />

maszea damokidebuli organizaciis<br />

TanamSromelTa grZelvadiani<br />

keTildReoba. marTalia, `winaswar<br />

gansazRvruli pensiiT~ sapensio programis<br />

SemoReba garkveul sirTuleebs uqmnis<br />

damqiravebels im TvalsazrisiT, rom<br />

organizacia winaswar iRebs garkveul<br />

valdebulebebs, romlebic unda<br />

Seasrulos. sxva tipis sapensio programebi,<br />

rogoric aris, magaliTad, `sapensio<br />

programa fiqsirebuli gadasaxadiT~, 13<br />

ar uzrunvelyofs pensiis moculobas, an<br />

am sapensio programis xelmisawvdomobas<br />

yvela TanamSromlisaTvis. sapensio<br />

programa, romelsac airCevs organizacia,<br />

garkveul Sedegebs gamoiRebs<br />

rogorc TanamSromlebisTvis, ise<br />

damqiraveblisaTvis. amasTanave, saTanadod<br />

dafinansebuli sapensio programa, erTis<br />

mxriv, organizaciaSi moizidavs kadrebs<br />

da uzrunvelyofs maT SenarCunebas,<br />

meore mxriv ki, uadvilebs damqiravebels<br />

grZelvadiani finansuri da strategiuli<br />

gegmis SemuSavebas.<br />

2. monacemTa Segroveba-damuSaveba da<br />

warmodgena<br />

2.1 miuTiTeT, ra tipis sapensio<br />

programas sTavazobs organizacia<br />

TanamSromlebs:<br />

• sapesnio programas winaswar<br />

gansazRvruli pensiebiT; Tu<br />

• sxva saxis sapensio programas.<br />

2.2 Tu organizaciaSi moqmedebs<br />

sapesnio programa winaswar<br />

gansazRvruli pensiebiT, miuTiTeT,<br />

am programiT gaTvaliswinebuli<br />

pensiebi damqiravebelma uSualod<br />

organizaciis saerTo saxsrebidan<br />

unda gadaixados, Tu calke fondidan,<br />

romlis marTva organizaciis<br />

resursebisgan damoukideblad<br />

xorcieldeba.<br />

2.3 Tu sapensio programiT<br />

gaTvaliswinebli valdebulebebis<br />

dafarvas organizacia uSualod<br />

Tavisi resursebidan gegmavs,<br />

miuTiTeT am valdebulebaTa<br />

savaraudo Rirebuleba.<br />

2.4 Tu sapensio programiT<br />

gaTvaliswinebuli valdebulebebis<br />

dafarva calke Seqmnili fondis<br />

meSveobiT xorcieldeba, miuTiTeT:<br />

12<br />

sapensio programa winaswar gansazRvruli pensiiT (Defined benefit pension plan) - sapensio programa,<br />

romlis monawileebsac garantirebuli aqvT pensiis garkveuli, winaswar gansazRvruli odenoba, xolo<br />

pesniis odenoba damokidebulia rogorc muSakis samuSao staJze, ise garkveuli wlebis ganmavlobaSi<br />

miRebuli xelfasis odenobaze. amgvarad, pensiis odenoba SeiZleba dadgenili iyos fiqsirebuli Tanxis<br />

saxiT, an garkveuli wlebis ganmavlobaSi miRebuli saSualo xelfasis procentuli wilis saxiT. am programis<br />

mixedviT sapensio fondSi Senatanebs akeTeben damqiraveblebi da zogjer, nawilobriv muSakebic. `sapensio<br />

programa gansazRvruli pensiiT~ gansxvavdeba mravali sxva saxis sapensio programebisagan, romelTa<br />

farglebSic muSakisaTvis gadaxdili pensiis odenoba damokidebulia investirebuli Tanxebidan miRebuli<br />

Semosavlebis moculobaze. sapensio programa gansazRvruli pensiiT SeiZleba damatebiT sTavazobdes<br />

programis monawileebs sagadasaxado SeRavaTebs (`sapensio programa gansazRvruli sagadasaxado<br />

pirobebiT~ - tax-qualified benefit plan). (mTargmn. SeniSvn.).<br />

13<br />

sapensio programa fiqsirebuli gadasaxadiT (Defined contribution pension plan) - sapensio programa, romlis<br />

farglebSic winaswar gansazRvrulia, Tu ra odenobis Tanxas ixdis sapensio fondSi muSaki da damqiravebeli,<br />

xolo muSakisTvis gadaxdili pensiis odenoba damokidebuli iqneba sapensio fondSi gadaricxuli Tanxis jamur<br />

odenobaze da sapensio fondis mier am Tanxis investirebiT miRebuli Semosavlebis odenobaze (mTargmn. SeniSvn.).<br />

versia 3.0<br />

9


IP<br />

indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

• ganxorcielebuli Sefasebis<br />

Tanaxmad, programiT nakisr<br />

valdebulebaTa ra nawils dafaravs<br />

am mizniT gamoyofili aqtivebi;<br />

• rogor ganxorcielda es Sefaseba;<br />

• rodis ganxorcielda es Sefaseba.<br />

2.5 Tu sapensio valdebulebebis dafarva<br />

calke Seqmnili fondis meSveobiT<br />

srulad ver xerxdeba, aRwereT<br />

strategia (Tu aseTi strategia<br />

arsebobs), romelic damqiravebels<br />

SemuSavebuli aqvs am valdebulebaTa<br />

srulad dasafarad da miuTiTeT<br />

Sesabamisi vadebi, Tu es vadebi<br />

gansazRvrulia (anu rogor da ra<br />

droSi gegmavs menejmenti sapensio<br />

programiT nakisri valdebulebebis<br />

srulad dafarvas).<br />

2.6 miuTiTeT, xelfasis ra procents<br />

gaiRebs TanamSromeli an<br />

damqiravebeli sapensio fondisaTvis.<br />

2.7 miuTiTeT, rogoria sapensio<br />

programebSi organizaciis<br />

TanamSromelTa monawileobis xarisxi<br />

(mag., savaldebulo an nebayofilobiT<br />

programebSi monawileoba;<br />

regionalur an qveynis sapensio<br />

programebSi monawileoba; aseve,<br />

finansuri zegavlenis mqone sapensio<br />

programebSi monawileoba).<br />

teqnika gamoiyeneT, romelsac<br />

iyenebT organizaciis finansuri<br />

angariSebis momzadebisas. gaxsovdeT,<br />

rom sapesnio programa winaswar<br />

gansazRvruli pensiebiT warmoadgens<br />

`finansuri aRricxvis saerTaSoriso<br />

standartis” (IAS) 19-is nawils, Tumca<br />

es standarti gacilebiT met sakiTxs<br />

exeba.<br />

3. ganamartebebi<br />

sruli dafarva (Full coverage)<br />

rodesac sapensio programis aqtivebi<br />

srulad faravs an aWarbebs sapensio<br />

programiT gaTvaliswinebul<br />

valdebulebebs.<br />

4. informaciis mopoveba da dokumentireba<br />

informacia am indikatorisTvis SeiZleba<br />

moiZioT organizaciis safinanso<br />

ganyofilebaSi an buRalteriaSi.<br />

5. damowmebis ZiriTadi wyaroebi<br />

• finansuri aRricxvis saerTaSoriso<br />

standarti 19 “TanamSromelTa<br />

daxmarebebisa da SeRavaTebis<br />

Sesaxeb” 14 .<br />

2.8 sxvadasxva iurisdiqciebis<br />

farglebSi (mag., sxvadasxva qveynebSi)<br />

sxvadasxvagvari ganmartebebi da<br />

miTiTebebi arsebobs im meTodebTan<br />

dakavSirebiT, romlTa safuZvelze<br />

daiangariSeben, Tu ramdenad<br />

daifara sapesnio valdebulebebi.<br />

daangariSebisas daefuZneT qveyanaSi<br />

moqmed kanonebsa da meTodebs,<br />

xolo angariSSi warmoadgineT<br />

konsolidirebuli jamuri monacemebi.<br />

monacemTa konsolidaciisas igive<br />

14<br />

International Accounting Standard (IAS) 19 on Employee Benefits.<br />

10<br />

© 2000-2006 GRI


indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

IP<br />

<strong>EC</strong>4 mTavrobisagan miRebuli<br />

mniSvnelovani finansuri daxmareba<br />

1. mniSvneloba<br />

es indikatori gansazRvravs, Tu ra<br />

daxmarebas uwevs angariSmgebel<br />

organizacias im qveynebis mTavrobebi,<br />

sadac is axorcielebs Tavis saqmianobas.<br />

mTavrobisagan miRebul mniSvnelovan<br />

finansur daxmarebas Tu SevudarebT<br />

organizaciis mier gadaxdili<br />

gadasaxadebis moculobas, warmogvidgeba<br />

dabalansebuli suraTi, romelic asaxavs<br />

angariSmgebeli organizaciisa da<br />

mTavrobis urTierTqmedebas.<br />

2. monacemTa Segroveba-damuSaveba da<br />

warmodgena<br />

2.1 qvemoT CamoTvili punqtebisTvis<br />

daricxvis meTodiT daiangariSeT<br />

erTiani finansuri Rirebuleba da<br />

warmoadgineT konsolidirebuli<br />

(jamuri) monacemebi:<br />

• sagadasaxado SeRavaTebi/<br />

kreditebi;<br />

• subsidiebi;<br />

• sainvesticio grantebi, kvlevisa<br />

da ganviTarebis programebisTvis<br />

miRebuli grantebi an sxva<br />

saxelmwifo grantebi;<br />

3. ganmartebebi<br />

mniSvnelovani finansuri daxmareba<br />

(Significant financial assistance)<br />

mniSvnelovani pirdapiri an arapirdapiri<br />

finansuri daxmareba, romelic ar<br />

ukavSirdeba saqonlisa da momsaxurebis<br />

mimoqcevas, aramed warmoadgens<br />

waxalisebas, an ganxorcielebuli<br />

qmedebebis anazRaurebas, aqtivis<br />

Rirebulebis an gaweuli xarjebis<br />

kompensacias. amasTanave, finansuri<br />

daxmarebis mimwodebeli ar unda moelodes<br />

gawuli daxmarebis sanacvlod pirdapir<br />

finansur amonagebs.<br />

4. informaciis mopoveba da dokumentireba<br />

finansist-buRalterTa dokumentacia<br />

Seicavs IAS 20-is calkeul sakiTxebs,<br />

magram ara konsolidirebuli saxiT,<br />

rogorc amas <strong>EC</strong>4 indikatori moiTxovs.<br />

5. damowmebis ZiriTadi wyaroebi<br />

• finansuri aRricxvis saerTaSoriso<br />

standarti (IAS) 20, `saxelmwifo<br />

grantebis/subsidiebis aRricxvisa<br />

da saxelmwifo daxmarebis Taobaze<br />

informaciis gaxsnis Sesaxeb~ .<br />

• premiebi;<br />

• roialtis gadaxdis SeRavaTiani<br />

periodebi 15 ;<br />

• saeqsporto-sakredito<br />

saagentoebidan (<strong>EC</strong>As) miRebuli<br />

finansuri daxmarebebi;<br />

• finansuri waxaliseba; da<br />

• sxva saxis finansuri daxmareba,<br />

romelic organizaciam miiRo an<br />

SeiZleboda mieRo saxelmwifo<br />

marTvis nebismieri organosgan/<br />

nebismieri qveynis mTavrobisgan<br />

nebismieri saqmianobisaTvis.<br />

2.2 miuTiTeT, flobs Tu ara saxelmwifo<br />

kompaniis aqciebs.<br />

15<br />

Royalty holidays.<br />

16<br />

International Accounting Standard (IAS) 20 on Accounting for Government Grants and Disclosure of Government Assistance.<br />

versia 3.0<br />

11


IP<br />

indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

<strong>EC</strong>5 organizaciis dabali<br />

kategoriis muSakis standartuli<br />

xelfasisa da adgilobrivi<br />

minimaluri xelfasis Sefardeba<br />

organizaciis saqmianobis ZiriTad<br />

regionebSi<br />

1. mniSvneloba<br />

organizaciis mier sakuTar TanamSromelTa<br />

<strong>ekonomikuri</strong> keTildReobis xelSewyoba<br />

warmoadgens TanamSromlebSi Tanxis<br />

dabandebis erT-erT formas. es indikatori<br />

gviCvenebs, Tu ra wvlili Seaqvs<br />

organizacias sakuTar TanamSromelTa<br />

ekonomikur keTildReobaSi Tavisi<br />

saqmianobis ZiriTad regionebSi. am<br />

indikatoris meSveobiT Cven aseve<br />

SegviZlia SevafasoT, Tu ramdenad<br />

konkurentulia organizaciis xelfasebi<br />

da ra gavlenas axdens es xelfasebi<br />

adgilobriv SromiT bazarze. Tu<br />

xelfasi, romelsac organizacia Tavis<br />

TanamSromlebs sTavazobs, bazarze<br />

arsebul minimalur xelfass aRemateba, es<br />

xels uwyobs TanamSromelTa loialurobis<br />

zrdas, exmareba organizacias Zlieri<br />

urTierTobebi Camoayalibos adgilobriv<br />

sazogadoebasTan da aZlevs mas e.w.<br />

`socialur licenzias~, gaagrZelos<br />

saqmianoba am regionSi. es indikatori<br />

gansakuTrebiT mniSvnelovania im<br />

organizaciebisTvis, sadac muSakebis<br />

umetesobis anazRaureba (rogorc<br />

anazRaurebis moculoba, ise forma)<br />

ganisazRvreba minimaluri xelfasis<br />

maregulirebeli kanonebisa da<br />

normatiuli aqtebis safuZvelze.<br />

2. monacemTa Segroveba-damuSaveba da<br />

warmodgena<br />

2.1 miuTiTeT, organizaciis SromiTi<br />

resursebis ra nawili iRebs<br />

anazRaurebas minimaluri xelfasis<br />

Sesaxeb arsebuli kanonebis<br />

Sesabamisad.<br />

2.2 miuTiTeT, rogori procentuli<br />

Sefardebaa adgilobriv minimalur<br />

xelfassa da im xelfass Soris,<br />

romelsac organizaciis dabali<br />

kategoriis muSaki iRebs organizaciis<br />

saqmianobis ZiriTad regionebSi.<br />

2.3 miuTiTeT, 2.2 punqtis mixedviT<br />

dadgenili procentuli Sefardeba 17<br />

ramdenad gansxvavebulia organizaciis<br />

saqmianobis ZiriTad regionebSi (anu<br />

rogoria am Sefardebis meryeobis<br />

diapazoni organizaciis saqmianobis<br />

ZiriTad regionebSi).<br />

2.4 miuTiTeT, rogor aris<br />

gadanawilebuli adgilobrivi<br />

minimaluri xelfasisa da dabali<br />

kategoriis muSakis standartuli<br />

xelfasis Sefardeba (anu 2.2-Si<br />

dadgenili Sefaredeba) organizaciis<br />

saqmianobis ZiriTad regionebSi.<br />

2.5 miuTiTeT, rogor ganmartavT<br />

,,organizaciis saqmianobis ZiriTad<br />

regionebs~.<br />

2.6 im organizaciebma, sadac muSakebis<br />

anazRaureba mxolod xelfasis<br />

saxiT xorcieldeba, es xelfasebi<br />

unda warmoadginon saaTobrivi<br />

anazRaurebis WrilSi.<br />

2.7 Tu organizaciis saqmianobis ZiriTad<br />

regionebSi minimaluri xelfasi ar<br />

aris gansazRvruli, an minimaluri<br />

xelfasis ramdenime sxvadasxva<br />

maCvenebelia dadgenili, miuTiTeT<br />

amis Sesaxeb. ukanasknel SemTxvevaSi<br />

(anu rodesac ramdenime sxvadasxva<br />

minimaluri xelfasis miTiTebaa<br />

SesaZlebeli) axseniT, Tqven romels<br />

TvliT minimalur xelfasad da<br />

ganmarteT, ratom.<br />

17<br />

anu adgilobrivi minimaluri xelfasisa da dabali kategoriis muSakis standartuli xelfasis procentuli<br />

Sefardeba (mTargmn. SeniSvn.).<br />

12<br />

© 2000-2006 GRI


indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

IP<br />

3. ganmartebebi<br />

adgilobrivi minimaluri xelfasi (Local<br />

minimum wage)<br />

minimaluri xelfasi aris saaTSi an drois<br />

sxva monakveTSi samuSaos SesrulebisTvis<br />

kanoniT dadgenili anazRaureba. vinaidan<br />

zogierT qveyanaSi ramdenime sxvadasxva<br />

minimaluri xelfasia dadgenili<br />

(mag., minimaluri xelfasi SeiZleba<br />

gansxvavdebodes qveynis sxvadasxva<br />

StatebSi/provinciebSi, aseve dasaqmebis<br />

kategoriebis mixedviT), gansazRvreT,<br />

Tqven romel minimalur xelfass uTiTebT.<br />

dabali kategoriis muSakis xelfasi (Entry<br />

level wage)<br />

es aris anazRaureba, romelsac iRebs<br />

srul ganakveTze momuSave yvelaze dabali<br />

kategoriis muSaki. staJioris an Segirdis<br />

xelfasi am monacemis dadgenisas ar unda<br />

gaiTvaliswinoT.<br />

4. informaciis mopoveba da<br />

dokumentireba<br />

am indikatorisTvis informaciis wyarod<br />

moiazreba saxelfaso an safinanso<br />

ganyofileba, aseve saxazino ganyofileba<br />

an buRalteria. am indikatorisTvis<br />

informaciis moZieba SesaZlebelia aseve<br />

im qveynebis/regionebis kanonmdeblobaSi,<br />

sadac saqmianobs organizacia.<br />

5. damowmebis ZiriTadi wyaroebi<br />

ar aris.<br />

versia 3.0<br />

13


IP<br />

indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

<strong>EC</strong>6 adgilobrivi mimwodeblebis<br />

gamoyenebis politika da<br />

praqtika, aseve adgilobrivi<br />

mimwodeblebisgan ganxorcielebuli<br />

Sesyidvebis procentuli wili<br />

organizaciis saqmianobis ZiriTad<br />

regionebSi<br />

1. mniSvneloba<br />

adgilobirv ekonomikaze organizaciis<br />

saqmianobiT moxdenili zemoqmedeba<br />

ar Semoifargleba samuSao adgilebis<br />

SeqmniT, xelfasebisa da gadasaxadebis<br />

gadaxdiT. magaliTad, mowodebis<br />

qselSi adgilobrivi biznes-kompaniebis<br />

xelSewyobis gziT organizaciam SeiZleba<br />

iribad xeli Seuwyos adgilobriv<br />

ekonomikaSi damatebiTi investiciebis<br />

mozidvas.<br />

rodesac angariSmgebeli organizacia<br />

warmoaCens, rom is dadebiT gavlenas<br />

axdens adgilobriv ekonomikaze, mis<br />

mimarT ganmtkicdeba sazogadoebis<br />

keTilganwyoba, rac xels Seuwyobs<br />

aRniSnul regionSi organizaciis<br />

saqmianobas. adgilobrivi momwodeblebis<br />

gamoyeneba SeiZleba swori strategia<br />

iyos drouli miwodebis da<br />

adgilobrivi ekonomikis stabilurobis<br />

uzrunvelsayofad. amasTanave, es<br />

strategia gansakuTrebiT efeqturi<br />

iqneba periferiuli regionebisTvis.<br />

Tu organizacia Tavisi Sesyidvebis did<br />

wils adgilobrivi mimwodeblebisgan<br />

ganaxocielebs, es xels Seuwyobs<br />

adgilobrivi ekonomikis ganviTarebasa da<br />

TemTan urTierTobebis ganmtkicebasac.<br />

Tumca, adgilobrivi Sesyidvebis erTiani<br />

zemoqmedeba [adgilobriv ekonomikaze]<br />

imazec aris damokidebuli, Tu ramdenad<br />

stabilurad gamoiyeneba adgilobrivi<br />

momwodeblebi drois xangrZlivi periodis<br />

ganmavlobaSi.<br />

2. monacemTa Segroveba-damuSaveba da<br />

warmodgena<br />

2.1 miuTiTeT, rogor ganmartavs<br />

organizacia termins `adgilobrivi~<br />

geografiul WrilSi.<br />

2.2 Semdgomi daangariSebis gakeTebisas<br />

gaiTvaliswineT, rom procentuli<br />

maCveneblebi unda gamoiTvaloT<br />

saangariSo periodis ganmavlobaSi<br />

warmodgenili angariSfaqturebis an<br />

aRebuli valdebulebebis safuZvelze<br />

(anu daricxvis meTodis gamoyenebiT).<br />

2.3 miuTiTeT, aris Tu ara oganizaciaSi<br />

SemuSavebuli politika an<br />

damkvidrebuli praqtika, romlis<br />

Tanaxmad organizacia adgilobriv<br />

mimowdeblebs aniWebs upiratesobas<br />

Tavisi saqmianobis ama Tu im<br />

konkretul regionSi an, zogadad,<br />

nebismier regionSi.<br />

2.4 Tu es asea, miuTiTeT procentebSi,<br />

ama Tu im regionSi SesyidvebisTvis<br />

gankuTvnili biujetis ra wils<br />

xarjavs organizacia adgilobriv<br />

mimwodeblebze. es monacemebi calcalke<br />

warmoadgineT organizaciis<br />

saqmianobis ZiriTadi regionebisTvis<br />

(mag., ama da am regionSi saqonlisa<br />

da masalis amdeni procenti<br />

adgilobrivi mimwodebelebisagan<br />

SeviZineT). adgilobrivi Sesyidvebis<br />

ganxorcieleba SesaZlebelia<br />

rogorc organizaciis adgilobrivi<br />

biujetidan, romlis menejmenti<br />

adgilobrivad xorcieldeba<br />

(adgilobriv filialSi an<br />

ganyofilebaSi), ise erTiani<br />

biujetidan, romelsac saTao ofisi<br />

gankargavs.<br />

2.5 miuTiTeT, geografiuli mdebareobis<br />

garda, ra faqtorebi gansazRvravs<br />

momwodebelTa SerCevas (mag.,<br />

fasi, saqmianobis ekologiuri da<br />

socialuri maxasiaTeblebi).<br />

18<br />

anu, adgilobrivi Sesyidvebis procentuli wili Sesyidvebis mTel odenobasTan SefardebiT (mTargmn.<br />

SeniSvna).<br />

14<br />

© 2000-2006 GRI


indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

IP<br />

3. ganmartebebi<br />

adgilobrivi mimwodebeli (Locally-based<br />

suppliers)<br />

masalis/nedleulis, produqciisa da<br />

momsaxurebis mimwodeblebi, romlebic<br />

imave geografiul bazarze saqmianoben,<br />

sadac angariSmgebeli organizacia<br />

eweva saqmianobas (es gulisxmobs,<br />

rom adgilobrivi mimwodeblebisgan<br />

Sesyidvisas ar xorcieldeba<br />

transnacionaluri gadaricxvebi). termin<br />

,,adgilobrivis“ ganmarteba sxvadasxvavari<br />

SeiZleba iyos, vinaidan sxvadasxva<br />

situacaSi `adgilobrivad~ SeiZleba<br />

CaiTvalon mimwodeblebi regionis,<br />

qalaqis, an patara qveynis farglebSi.<br />

4. informaciis mopoveba da dokumentireba<br />

ar aris.<br />

5. damowmebis ZiriTadi wyaroebi<br />

ar aris.<br />

versia 3.0<br />

15


IP<br />

indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

<strong>EC</strong>7 adgilobrivi mosaxleobis<br />

daqiravebis procedurebi da<br />

kompaniis menejmentis zeda rgolis<br />

SemadgenlobaSi adgilobirvi<br />

mosaxleobis procentuli wili<br />

organizaciis saqmianobis ZiriTad<br />

regionebSi<br />

1. mniSvneloba<br />

organizaciis personalisa da menejmentis<br />

zeda rgolis dakompleqteba mTel rig<br />

mosazrebebs ukavSirdeba. Tu menejmentis<br />

zeda rgols adgilobrivi Temis<br />

warmomadgenlebiT daakompleqtebT,<br />

es, erTis mxriv, sargeblobas moutans<br />

adgilobriv mosaxleobas, xolo meore<br />

mxriv, organizacia SeZlebs ukeT<br />

gaigos adgilobrivi Temis saWiroebebi.<br />

menejmentis gundis mravalferovani<br />

Sedgeniloba da masSi adgilobrivi<br />

mosaxleobis warmomadgenelTa CarTva<br />

xels uwyobs organizaciis adamianuri<br />

kapitalis ganviTarebas, <strong>ekonomikuri</strong><br />

sargebeli moaqvs adgilobrivi<br />

sazogadoebisaTvis, xolo organizacias<br />

SesaZleblobas aZlevs ukeT gaiazros<br />

adgilobrivi moTxovnilebebi.<br />

2. monacemTa Segroveba-damuSaveba da<br />

warmodgena<br />

2.1 miuTiTeT, aqvs Tu ara organizacias<br />

SemuSavebuli globaluri politika<br />

an damkvidrebulia Tu ara<br />

organizaciaSi praqtika, romlis<br />

Tanaxmad organizacia sakuTari<br />

saqmianobis ZiriTad regionebSi<br />

upiratesobas aniWebs adgilobrivi<br />

kadrebis dasaqmebas.<br />

2.2 Tu es asea, miuTiTeT, menejmentis<br />

zeda rgolis ramdeni procenti<br />

aris adgilobrivi kadrebiT<br />

dakompleqtebuli. procentuli<br />

Sefardebis daangariSebisas<br />

gaiTvaliswineT mxolod srul<br />

Statze dasaqmebuli TanamSromlebis<br />

Sesaxeb arsebuli monacemebi.<br />

2.3 ganmarteT, ras gulisxmobT<br />

,,menejmentis zeda rgolSi~.<br />

3. ganmartebebi<br />

adgilobrivi (Local)<br />

is pirebi, romlebic daibadnen an<br />

iuridiuli ufleba aqvT ganusazRvreli<br />

vadiT imyofebodnen (mag., moqalaqe<br />

an mudmivmoqmedi vizis mflobeli) im<br />

geografiul arealSi, sadac saqmianobs<br />

organizacia. angariSmgebelma<br />

organizaciam SeiZleba termin<br />

`adgilobrivis~ sakuTari ganmartebiT<br />

isargeblos, radgan sxvadasxva<br />

SemTxvevebSi mizanSewonilia,<br />

`adgilobrivad~ miiCnioT qalaqis,<br />

regionis an patara qveynis mosaxleoba.<br />

Tumca, angariSSi organizaciam<br />

aucileblad unda warmoadginos termin<br />

`adgilobirvis~ miseuli ganmarteba.<br />

4. informaciis mopoveba da<br />

dokumentireba<br />

informacia am indiktorisTvis SeiZleba<br />

moiZioT organizaciis kadrebis an<br />

adamianuri resursebis ganyofilebaSi.<br />

5. damowmebis ZiriTadi wyaroebi<br />

ar aris.<br />

16<br />

© 2000-2006 GRI


indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

IP<br />

<strong>EC</strong>8 komerciuli, naturiT an<br />

sazogadoebisTvis sasikeTo/<br />

saqvelmoqmedo saqmianobis 19<br />

formiT infrastruqturaSi<br />

ganxorcielebuli investiciebi<br />

da sazogadoebisTvis sasargeblo<br />

momsaxurebis ganviTareba, aseve am<br />

gziT moxdenili zegavlena<br />

1. mniSvneloba<br />

organizacia zegavlenas axdens ekonomikaze<br />

ara mxolod <strong>ekonomikuri</strong> Rirebulebis<br />

warmoebiTa da ganawilebiT, aramed<br />

infrastruqturaSi investiciebis<br />

gakeTebis gziT. infrastruqturaSi<br />

gakeTebuli investiciebis Sedegebi<br />

SeiZleba gascdes organizaciis uSualo<br />

biznes-saqmianobis farglebs da xangrZlivi<br />

periodis ganmavlobaSi iyos<br />

sagrZnobi. amgvari investiciebi SeiZleba<br />

moicavdes satransporto komunikaciebs,<br />

komunalur samsaxurebs, sayofacxovrebo<br />

infrastruqturas, sportul,<br />

janmrTelobisa da socuzrunvelyofis<br />

centrebs da a.S. organizaciis mier sakuTar<br />

saqmianobaSi dabandebuli Tanxebis garda,<br />

swored es indikatori asaxavs organizaciis<br />

mier ekonomikaSi Setanil wvlils.<br />

2. monacemTa Segroveba-damuSaveba da<br />

warmodgena<br />

2.1 aRwereT ganxorcielebuli<br />

investiciebi da gaweuli daxmareba<br />

(maTi moculoba, danaxarjebi,<br />

xangrZlivoba); aseve ganmarteT, ra<br />

zemoqmedeba (dadebiTi Tu uaryofiTi)<br />

moaxdina an mosalodnelia rom<br />

moaxdinos am investiciebma adgilobriv<br />

sazogadoebasa da ekonomikaze.<br />

miuTiTeT, ra formiT ganxorcielda<br />

aRniSnuli investiciebi da servisebi<br />

_ komerciuli, naturiT Senatanisa<br />

Tu sazogadoebisaTvis sasikeTo/<br />

saqvelmoqmedo saqmianobis formiT.<br />

2.2 miuTiTeT, Caatara Tu ara<br />

organizaciam Temis saWiroebaTa<br />

Sefaseba, raTa daedgina, Tu ra saxis<br />

infrastruqtura Tu momsaxureba aris<br />

saWiro. dadebiTi pasuxis SEemTxvevaSi<br />

mokled aRwereT Sefasebis Sedegebi.<br />

3. ganmartebebi<br />

infrastruqtura (Infrastructure)<br />

nagebobebi/konstruqciebi (mag.,<br />

wyalgayvaniloba, gza, skola an<br />

saavadmyofo), aSenebuli upirveles<br />

yovlisa sazogadoebisTvis momsaxurebis<br />

gawevis mizniT da ara komerciuli mogebis<br />

miRebis mizniT, saidanac organizacia ar<br />

moelis pirdapir ekonomikur mogebas.<br />

[sazogadoebisTvis sasikeTo] momsaxurebis<br />

ganviTareba (Services supported)<br />

sazgadoebisTvis sasikeTo momsaxurebis<br />

ganviTarebis xelSewyoba mimdinare (operaciuli)<br />

xarjebis pirdapiri dafarvis an<br />

organizaciis TanamSromelTa am sferoebSi<br />

dasaqmebis gziT. sazogadoebisaTvis<br />

sasikeTo momsaxureba aseve SeiZleba<br />

moicavdes komunalur momsaxurebas.<br />

4. informaciis mopoveba da dokumentireba<br />

informacia am indikatorisaTvis SeiZleba<br />

moiZioT organizaciis safinanso<br />

an saxazino ganyofilebaSi, aseve<br />

buRalteriaSi.<br />

5. damowmebis ZiriTadi wyaroebi<br />

ar aris.<br />

19<br />

sazogadoebisTvis sasikeTo/saqvelmoqmedo saqmianoba - Pro bono publico (xSirad Semoklebulad pro bono)<br />

laTinuri frazaa, romelic niSnavs `sazogadoebis sakeTildReod~. termini zogjer gamoiyeneba profesiuli/<br />

kvalificiuri samuSaos aRsaniSnavad, romelic xorcieldeba nebayoflobiT, anazRaurebis gareSe, sazogadoebriv<br />

sawyisebze. amgvari praqtika, Cveulebriv, damkvidrebulia iuristTa wreebSi da sul ufro da ufro metad<br />

mkvidrdeba marketingis, teqnoligiebis gamoyenebisa da strategiis SemuSavebasTan dakavSirebul sakonsultacio<br />

firmebSi. Cveulebrivi moxaliseobrivi muSaobisagan gansxvavebiT, `pro bono~ momsaxureba moiTxovs<br />

specialur kvalifikaciasa da profesionalizms; is gulisxmobs profesionalebis mier gaweul momsaxurebas<br />

maTTvis, visac ara aqvs SesaZlebloba rom gadaixados am mosaxurebis safasuri. iuridiul sakiTxebze `pro<br />

bono“konsultacia SeiZleba gaewios pirovnebas an adamianTa jgufs samarTlebriv SemTxvevasTan dakavSirebiT,<br />

saapelacio sasamarTloSi saqmis wardgenisas. saqmis mogebis SemTxvevaSi, mosamarTlem zogjer SeiZleba miiRos<br />

gadawyvetileba, rom wagebulma mxarem dafaros `pro bono” konsultaciis Rirebuleba. (mTargmn. SeniSvn.).<br />

versia 3.0<br />

17


IP<br />

indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

<strong>EC</strong>9 mniSvnelovani iribi<br />

<strong>ekonomikuri</strong> zemoqmedebis analizi<br />

da aRwera, aseve zemoqmedebis<br />

masStabi<br />

1. mniSvneloba<br />

mdgradi ganviTarebis konteqstSi didi<br />

mniSvneloba eniWeba irib ekonomikur<br />

zemoqmedebas, romelic zogadad<br />

organizaciis saqmianobiT moxdenili<br />

<strong>ekonomikuri</strong> zemoqmedebis mniSvnelovani<br />

nawilia. organizaciis saqmianobiTa da<br />

bazarze misi yofniT moxdenili pirdapiri<br />

<strong>ekonomikuri</strong> zemoqmedeba asaxavs<br />

dainteresebul mxareebs Soris fulis<br />

mimoqcevis uSualo Sedegebs, xolo iribi<br />

<strong>ekonomikuri</strong> zemoqmedeba gulisxmobs<br />

damatebiT zegavlenas da Sedegebs,<br />

romlebic warmoiqmneba ekonomikaSi fulis<br />

Semdgomi moZraobis kvaldakval.<br />

pirdapiri <strong>ekonomikuri</strong> zemoqmedeba<br />

xSirad izomeba organizaciasa da<br />

mis dainteresebul mxareebs Soris<br />

ganxorcielebul transaqciaTa<br />

RirebulebiT, maSin rodesac iribi<br />

zemoqmedeba gulisxmobs amgvari<br />

transaqciebis Sedegebs, romlebsac,<br />

rig SemTxvevebSi, SeiZleba arc hqondes<br />

fuladi gamoxatuleba. iribi zemoqmedeba<br />

mniSvnelovnad gansazRvravs organizaciis,<br />

rogorc socio-<strong>ekonomikuri</strong> cvlilebis<br />

monawilis an ganmaxorcieleblis rols,<br />

gansakuTrebiT ganviTarebadi ekonomikis<br />

qveynebSi. gansakuTrebiT mniSvnelovania<br />

iribi zemoqmedebis Sefaseba da mis<br />

Sesaxeb angariSgeba adgilobrivi Temis/<br />

sazogadoebisa da regionuli ekonomikis<br />

konteqstSi.<br />

organizaciis menejmentisTvis iribi<br />

<strong>ekonomikuri</strong> zemoqmedeba mniSvnelovan<br />

miniSnebebs Seicavs imis Sesaxeb, Tu sad<br />

SeiZleba warmoiqmnas organizaciis<br />

reputaciis SebRalvis riski an,<br />

piriqiT, axal bazrebze gasvlisa da<br />

sazogadoebis ndobis mopovebis sasikeTo<br />

SesaZleblobebi.<br />

2. monacemTa Segroveba-damuSaveba da<br />

warmodgena<br />

2.1 aRwereT, ra samuSao CaatareT,<br />

raTa ukeT gagegoT organizaciis<br />

saqmianobiT moxdenili iribi<br />

<strong>ekonomikuri</strong> zegavlena qveynis,<br />

regionul Tu adgilobriv doneze.<br />

2.2 aRwereT organizaciis saqmianobiT<br />

moxdenili rogorc dadebiTi, ise<br />

uaryofiTi iribi <strong>ekonomikuri</strong><br />

zegavlenis magaliTebi. mag.:<br />

• organizaciebis, seqtoris an<br />

mTlianad ekonomikis efeqturobis<br />

zrda (mag., sainformacio<br />

teqnologiebis 20 ufro farTo<br />

danergvisa da gavrcelebis gziT);<br />

• <strong>ekonomikuri</strong> ganviTareba<br />

ukiduresad Rarib regionebSi (mag.,<br />

ramdeni adamiania materialurad<br />

damokidebuli erTi adamianis mier<br />

aRebul xelfasze);<br />

• socialuri an ekologiuri<br />

pirobebis gaumjobesebiT an<br />

gauaresebiT ganpirobebuli<br />

<strong>ekonomikuri</strong> zemoqmedeba (mag.,<br />

samuSao bazris struqturis Secvla,<br />

rac gamowveulia regionSi<br />

mcire saojaxo fermebidan msxvil<br />

plantaciebze gadasvliT; garemos<br />

dabinZurebis <strong>ekonomikuri</strong><br />

Sedegebi);<br />

• produqciisa da momsaxurebis<br />

xelmisawvdomoba mcireSemosavliani<br />

ojaxebisaTvis (mag.,<br />

farmacevtul saqonelze SeRavaTiani<br />

fasebi xels uwyobs<br />

mosaxleobis janmrTelobis<br />

gaumjobesebas, xolo janmrTeli<br />

mosaxleoba ufro aqtiurad aris<br />

CarTuli ekonomikur ganviTarebaSi;<br />

fasebis struqtura, romelic<br />

dabalSemosavliani ojaxebis<br />

msyidvelobiT unars aRemateba);<br />

20<br />

sainformacio teqnologiebi - produqciis warmoebis, Senaxvisa da informaciis miwodebis teqnologiebi,<br />

romlebic efuZneba kompiuteruli SesaZleblobebisa da mikroeleqtronikis gamoyenebas (mTargmn. SeniSvn.).<br />

18<br />

© 2000-2006 GRI


indikatorTa protokolebi: <strong>ekonomikuri</strong> <strong>indikatorebi</strong> (<strong>EC</strong>)<br />

IP<br />

• profesiul wreebSi an geografiul<br />

regionebSi unarebisa da codnis<br />

gazrda (mag., momwodebelTa bazis<br />

Seqmnis aucilebloba iwvevs<br />

gamocdil specialistebze/<br />

kvalificiur muSakebze moTxovnis<br />

zrdas, anu iseTi kompaniebis<br />

Camoyalibebas da ganviTarebas,<br />

romlebic kvalificiur Sromas<br />

iyeneben, rac, Tavis mxriv, xels<br />

uwyobs Sesabamisi saganmanaTleblo<br />

institutebis Camoyalibebas);<br />

• mowodebis an distribuciis<br />

qselSi samuSao adgilebis Seqmna<br />

da SenarCuneba (mag., SeafaseT,<br />

ra gavlenas axdens organizaciis<br />

saqmianobis zrda an Semcireba mis<br />

momwodeblebze);<br />

• pirdapiri ucxouri investiciebis<br />

stimulireba, uzrunvelyofa an<br />

SezRudva (mag., infrastruqturis<br />

momsaxurebis gafarToebam an<br />

Semcirebam ganviTarebad qveyanaSi<br />

SeiZleba gamoiwvios pirdapiri<br />

ucxouri investiciebis gazrda an<br />

Semcireba);<br />

3. ganmartebebi<br />

iribi <strong>ekonomikuri</strong> zemoqmedeba (Indirect<br />

economic impact)<br />

organizaciasa da mis dainteresebul<br />

mxareebs Soris ganxorcielebuli<br />

transaqciebi da fulis moZraoba pirdapir<br />

ekonomikur zegavlenas axdens ekonomikur<br />

sistemebze da dainteresebul mxareebze. am<br />

pirdapiri zemoqmedebis damatebiT Sedegs<br />

ewodeba iribi <strong>ekonomikuri</strong> zegavlena.<br />

<strong>ekonomikuri</strong> zemoqmedeba (Economic impact)<br />

ekonomikis efeqturobisa da misi<br />

ganviTarebis potencialis cvlileba,<br />

romelmac SeiZleba zemoqmedeba moaxdinos<br />

sazogadoebis/Temis an dainteresebuli<br />

mxareebis keTildReobasa da ganviTarebis<br />

grZelvadian perspeqtivebze.<br />

4. informaciis mopoveba da dokumentireba<br />

ar aris.<br />

5. damowmebis ZiriTadi wyaroebi<br />

ar aris.<br />

• organizaciis saqmianobis<br />

adgilmdebareobis SecvliT<br />

(mag., saqmianobis nawilis sxva<br />

qveyanaSi gadataniT) gamowveuli<br />

<strong>ekonomikuri</strong> zemoqmedeba;<br />

• produqciisa da momsaxurebis<br />

gamoyenebis <strong>ekonomikuri</strong><br />

zemoqmedeba (mag., ra kavSiri<br />

arsebobs <strong>ekonomikuri</strong> zrdis<br />

modelebsa da konkretuli<br />

saqonlisa da momsaxurebis<br />

gamoyenebas Soris).<br />

2.3 miuTiTeT, ramdenad mniSvnelovania<br />

organizaciis saqmianobiT moxdenili<br />

zemoqmedeba dainteresebul mxareTa<br />

prioritetebis, aseve erovnuli<br />

Tu saerTaSoriso standartebis,<br />

protokolebisa da samoqmedo<br />

politikebis konteqstSi.<br />

versia 3.0<br />

19

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!