01.11.2014 Views

jon miranderen haur besoetakoa eleberria - Hobekuntza

jon miranderen haur besoetakoa eleberria - Hobekuntza

jon miranderen haur besoetakoa eleberria - Hobekuntza

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

[JON MIRANDEREN HAUR BESOETAKOA ELEBERRIA]<br />

17<br />

2 JON MIRANDEREN BIOGRAFIA: ZERTZELADA BATZUK (I)<br />

Egilearen bizitzari buruz zerbait zehatzagoa jakin nahian, bi iturri desberdinetara jo<br />

dugu. Lehena, Interneteko wikipedia entziklopedia askera.<br />

JON MIRANDE<br />

Jon Mirande Aiphasorho (Paris, 1925eko azaroaren 10 - Paris, 1972ko abenduaren 28) euskal<br />

idazlea izan zen, XX. mendeko olerkari esanguratsuenetakoa.<br />

Biografia<br />

Parisera lanera joandako zuberotarren semea zen; ama Marie Aipharsoro Sohüta Xarokoa<br />

eta aita Jean Mirande Garindainekoa. 1923an jaiotako ahizpa bat zuen.<br />

Batxilergoa ikasi eta gero, 1944an Frantziako Finantza Ministerioan hasi zen itzultzaile lanetan,<br />

eta ogibide bera bizitza osoan mantendu eta gorrotatuko zuen. Ez zuen inoiz lanpostuan<br />

gora igotzeko asmorik azaldu eta bere aisia literaturari eta bidaiatzeari eskaintzen zion.<br />

Gurasoek Parisera ailegatu zirenean apenas zekiten frantsesez; Mirandek ordea, ez zuen<br />

euskara ama-hizkuntza moduan ikasi. Hogei urterekin hartu zuen euskaraz ikasteko erabakia,<br />

eta harrez geroztik gurasoekin beti zubereraz mintzatu zen; euskalki gehienak landu<br />

zituen eta batuaren defendatzailea izan zen, sortu baino lehenago. Bere lehen idazlana<br />

1948koa da, Gernika aldizkarian agertu zen. Urte berean Piarres Lafittek Eskualtzaleen<br />

Biltzarrerako deitu zuen, baina geroago bien arteko harremanak mikaztu egin ziren, ideologia<br />

desberdintasunak direla medio.<br />

1956an Arantzazuko santutegian Euskaltzaindiak antolatu zuen Gerraosteko lehen<br />

batzarrean esku hartu zuen.<br />

1962an euskaltzain oso izendatzeko proposamena egin zuten Aingeru Irigarai, Federiko<br />

Krutwig, Koldo Mitxelena eta Luis Villasantek baina Piarres Lafittek kontrako iritzia zuenez<br />

ez zen aurrera atera; Mirandek berak egin zion uko.<br />

Hogei bat hizkuntza zekizkien, eta haietarik anitzetan literatura-lanak argitaratu zituen.<br />

Zeltiar hizkuntzetan espezialista izaki, bretainieraren akademiako kide izatera iritsi zen.<br />

ANITZETAN.- Askotan. En muchos/as. Souvent. / MIKAZTU.- Torcerse, agriarse. Aigrir. /<br />

UKO EGIN.- Renunciar. Renoncer.<br />

Testua arretaz irakur dezazun eskatuko dizugu. Izan ere, bertan HIRU akats daude:<br />

lehena, datari erreparatuz atzemango duzu seguruenik; bigarrena senideen deskribapenean<br />

dago eta hirugarrena, berriz, testuak aipatzen duen hizkuntza baten<br />

izenean. Jakingo al duzu esaten zein diren?<br />

..................................; ..................................; ..................................<br />

Testuko informazioaz baliatuz, osa itzazu Jon Miranderi buruzko hurrengo esaldiok,<br />

molde bakoitza bere tokian jarriz:<br />

itzultzaile, zaharragoa, euskara, gorroto, hamaika,<br />

handik aurrera, euskara ikastea<br />

1.- Bera baino ........................... zen arreba bat zuen Jonek.<br />

2.- Bizitza osoan zehar ........................... lan egin zuen eta lanbide hau<br />

........................... zuen.<br />

3.- Jon Miranderen ama-hizkuntza ez zen ...........................<br />

4.- Hogei urte zituela ........................... erabaki eta ........................... zubereraz<br />

mintzatu zen gurasoekin.<br />

5.- Literatur lanak ........................... hizkuntzatan idatzi zituen.<br />

Akatsak zein diren jakin nahi baduzu, jo 22. orrialdera.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!