Jaitsi PDFa - Elhuyar Aldizkaria
Jaitsi PDFa - Elhuyar Aldizkaria
Jaitsi PDFa - Elhuyar Aldizkaria
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
MUNDU IKUSGARRIA<br />
ARG.: ESO<br />
ELHUYAR 12/02
PENITENTE<br />
ZURIAK<br />
ELHUYAR 283<br />
17
MUNDU IKUSGARRIA<br />
ZENTIMETRO GUTXI BATZUETATIK HASI<br />
eta bost metrorainokoak izan daitezke<br />
izotzezko penitente zuriak. Prozesioan<br />
doazen txano zuriz estalitako<br />
penitenteak gogora ekartzen dituztelako<br />
deitzen zaie horrela. Altitude handietan<br />
sortzen dira; adibidez, argazki<br />
hauetakoak bezala, Txileko Atacama<br />
basamortuaren erdian, 4.000 metrotik<br />
gora.<br />
KEVIN RAUCH<br />
Penitenteak deskribatu zituen lehena<br />
Darwin izan zen, Txileko Santiagotik<br />
Argentinara bidean, penitentez jositako<br />
eremu batetik pasatu behar izan<br />
baitzuen. Hark idatzi zuen bertakoen<br />
ustez haize bortitzen eraginez sortzen<br />
zirela egitura bitxi haiek.<br />
Baina, gerora frogatu denez, haizeak ez<br />
du ezer ikustekorik penitenteen<br />
sorreran, eguzkiak baizik. Lehendabizi,<br />
eguzki-izpien eraginez zulo txiki batzuk<br />
sortzen dira elur izoztuan. Eta, behin<br />
zulo horiek eratuta, eguzki-izpiak<br />
zuloaren paretetan islatuz erradiazioa<br />
zuloaren barruan kontzentratzen da.<br />
Horren ondorioz, sublimazioa azkartu<br />
egiten da zuloaren barruan. Hala, zuloa<br />
gero eta sakonagoa egiten da, eta<br />
zuloen tartean tente gelditzen dira<br />
izotzezko gailurrak; penitente zuriak.•<br />
KEVIN RAUCH<br />
ELHUYAR 12/02