Arratia inguruko kanta partida AK-37 taldearen eskutik - Mendebalde

ehin besteari.
87 Ines Inestxu, entzun iozu
atzamarrari,
behin batari eta
behin besteari.
Iturria: Maribel Gorostizagoiza (Zeanuri)
Azalpena:
Umetxoari eskuak mugitzen irakasteko kantutxoa.
13. Txalo pin txalo
Txalo pin txalo, txalo-pin-txalo,
katutxue mezmeru ganean dago,
badago bego, badago bego
zapatatxu barrieri begire dago.
Txalo pin txalo, txalo-pin-txalo,
txalo txalo, txalo-pin-txalo,
katutxue mezmeru ganean dago,
dago bego, bego ta dago
zapatatxu barriek umeantzako.
Iturria: Iñaki Gamindek jasoa Diman.
Azalpena:
Umeari deigarri zaizkion hiru zentzu desberdinetako
elementuak aipatzen dira:
txaloak: eskuekin egindako zaratea,
perkusiozko musika, entzumenarekin lotua.
katu mezmeruaren gozotasuna
ukimenarekin erlazionatua.
14. Txikitxu polit hori
katu olgetaria, ikuskizun legez, zapatarekin
biziro olgetan.
Txikitxu polit hori,
norena zara zu
Neurea izango zara
zeuk gure badozu.
Txikitxu ta polita
gaztetxo ta zoro,
danak amaitzen dira
ezkondu ezkero.
Madalen Busturiko
amari negarrez,
amantal barri barik
ezkonduko danez…
Amamak emon deutso
bosteko gorrie
erosteko, Madalen,
amantal barrie.
Despedidia da-ta
ibili kontuen
akabetera noa
hurrengo puntuen.
Iturria: Edurne Atutxa (Dima)
Azalpena:
Ezkongaiak pobreak badira ezkontzean askatasunaz
gain beste hainbat gauza ere galtzen dute, etxekoen
laguntza ekonomikoa batipat. Hala ere, amama (familia)
beti errukituko da eta laguntzeko prest agertuko.
15. Txirrintxanketan
Txirrintxanketan,
Txirrintxanketan,
Txirrintxanketan,
akarra jantzan
katue bibolin joten
azagarie,
azagarie,
azagarie sueri puzke,
erbie urun eralten.
Iturria: Lorentza Aldape (Dima)
Azalpena:
Animalia jostariak, ia-ia magikoak suaren bueltan
magia sortzen. Ez dugu ahaztu behar tradizionalki
akerra sorginkerarekin erkatu izan dela; musika, magia
gertatzen dela katuaren eskuetan; azeri lapurrak suaren
sekretuaren jabe dela; eta azkenik, erbia hirina,
olagintza edo errotagintzaren maisu dela.
7. Aipamenak
AMURIZA, Xabier. (1995). Bizkaiko bertsogintza-
Izengabeak, I. Bilbo: AEK.
AMURIZA, Xabier. (1998). Bizkaiko bertsogintza-
Izendunak, II. Bilbo: AEK.
AMURIZA, Xabier. (2006). Bizkaiko bertsogintza, III.
Gerraurreko emoitza. Durango: Bizkaiko Bertsozale
Elkartea.
AMURIZA, Xabier. (2006). Bizkaiko bertsogintza, IV.
XX. mendea. Durango: Bizkaiko Bertsozale Elkartea.
AREJITA, Adolfo. (1983). "Zeanuriko kopla zaharrak".
(Peli Etxebarriak batuak 1925. urtean). Eusko-
Ikaskuntza. Hizkuntza eta Literatura ataleko
kuadernoak, 2. zk. 225.-236. or.
ARRATIA, J. M. de. (1967). R. Mª Azkueren
homenaldian: Cancionero popular vasco I. Colección
Auñamendi, 56. Donostia: Ed. Auñamendi.
ARRATIA, J. M. de. (1968). R. Mª Azkueren
homenaldian: Cancionero popular vasco II.
Colección Auñamendi, 88. Donostia: Ed. Auñamendi.
ARRATIA, J. M. de. (1971). R. Mª Azkueren
homenaldian: Cancionero popular vasco III.
Colección Auñamendi, 88. Donostia: Ed. Auñamendi.
© Mendebalde Kultura Alkartea, 2011 50