Pengajian Ilmu Antropologi dan Sosiologi di Universiti Kebangsaan ...

62 Akademika 66berhasrat membekalkan graduannya yang lengkap dengan pelbagai ilmu pengetahuanyang berguna demi membolehkan mereka berkhidmat kepada negaradan masyarakat dengan lebih berkesan apabila mereka lulus kelak (AbdulRahman Embong 1995:38). Boleh dikatakan bilangan pelajar UKM yang telahdilatih dalam bidang antropologi dan sosiologi dan kini berkhidmat dalam sektorkerajaan, sektor swasta, media, politik, organisasi bukan kerajaan, perniagaansemakin meningkat. Ada di kalangan graduan telah mendapat pekerjaan dalambidang politik, perhubungan awam, pentadbir, penguatkuasa, pendidikan,perkhidmatan sosial, perniagaan dan sebagainya. Oleh kerana antropologi dansosiologi tidak mempunyai clientele atau audiens yang jelas di luar bidang akademik,dan tidak ada jurisdiction dalam satu-satu bidang kerja, maka graduanyang mempunyai ijazah pra ataupun pasca siswazah dalam bidang antropologidan sosiologi mendapati diri mereka dispersed imperceptibly di seluruh pasaranburuh.Sebagaimana yang telah dinyatakan pada awal penubuhannya penekananJabatan adalah pada latihan prasiswazah. Kumpulan graduan pertama yang telahdianugerahkan Ijazah Kepujian pada Majlis Konvokesyen tahun 1974 hanyalahlapan belas orang. Semenjak itu ramai prasiswazah yang telah melalui koridorJabatan sama ada sebagai pelajar yang mengkhusus dalam bidang antropologiatau sosiologi atau mengambil kursus-kursus tertentu sebagai pelengkap atauelektif telah meningkat (Jadual 5). Ini bermakna ramai graduan yang telahsekurang-kurangnya didedahkan kepada disiplin antropologi dan sosiologi,kalaupun tidak mengkhusus dan dilatih dalam salah satu daripada bidang itu.Walaupun pada mulanya tekanan Jabatan adalah pada latihan prasiswazah,tetapi bermula tahun 1974 program siswazah telah diperkenalkan dansemakin ditekankan kini sesuai dengan taraf UKM dinaikkan sebagai universitipenyelidikan. Sementara pendidikan prasiswazah untuk mendapatkan ijazahsarjanamuda dengan kepujian berlandaskan konsep pendidikan umum, pendidikandi peringkat pascasiswazah pula adalah berasaskan penjurusan (AbdulRahman Embong 1995:112). Sehingga tahun 1982 program pascasiswazah(Sarjana Falsafah dan Doktor Falsafah) ditawarkan hanya melalui penyelidikandan penulisan tesis. Walau bagaimanapun, bermula tahun 1982 empat programpengajian pascasiswazah diperkenalkan. Dua program yang berteraskan kerjakursus, iaitu Diploma Antropologi dan Sosiologi (kemudiannya dikenali sebagaiDiploma Pengajian Sosial) dan Sarjana Sastera (kini Sarjana Sains Sosial). Duaprogram lagi adalah seperti yang telah ditawarkan semenjak tahun 1974, iaituyang berteraskan penyelidikan dan penulisan tesis. Dari segi pengambilan pelajaruntuk program pascasiswazah ini, berbeza daripada program prasiswazah yanghampir kesemua pelajarnya adalah warganegara tempatan, di kalangan pelajarpascasiswazah terdapat yang datang daripada negara lain.Dalam konteks kerjaya pula, program Diploma dan Sarjana Sastera / SainsSosial telah dirangka khusus untuk menyediakan lulusannya memasuki institusiatau organisasi berkaitan pengurusan dan pentadbiran, iaitu selain daripada in-