BERRIA, 2010-04-28, 2 - datu-basea16
BERRIA, 2010-04-28, 2 - datu-basea16
BERRIA, 2010-04-28, 2 - datu-basea16
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Hezkuntza xede politikoekin erabiltzealeporatu diete sindikatuek PSE eta PPriBakerako Hezkuntza Planak eskoletan liskarrak eragingodituela salatu dute ELA, LAB eta EILASek, eta curriculumabi alderdien akordio politiko eta ideologikoaren isla delaAsteazkenaApirilaren <strong>28</strong>a<strong>2010</strong>. VIII. urtea2.127. zenbakia1,10 €www.berria.infoOh Eun-Sun da lehenaKorearra izan da hamalauzortzimilakoetara igotzenaurreneko andrea q 22-23Eusko Jaurlaritzaren hezkuntza egitasmoekiko «erabatekodesadostasuna» agertu du gehiengo sindikalak, eta«erasoen pareko» erantzuna emateko prest agertu da q 12-13ORESTIS PANAGIOTOU / EFEDGreziaren atzetik, danbatekoa. Greziaren gainbehera berretsi du Standard & Poors agentziak: kiebra jo aurreko zabor bonu kalifikazioaeman zion atzo hark zorra ordaintzeko duen ahalmenari. Eta Portugalen zorraren kalifikazioa ere bi maila jaitsi zuen, kolpe batean. Izua eraginzuen horrek burtsetan, eta danbatekoa hartu zuten: Ibex-35ak %4,9 galdu zuen; Greziako indizeak, %6 –argazkian–, eta Lisboakoak, %5,4. q 1750 euskal eragileesanguratsurenbabesa du BruselakoAdierazpenakEzker abertzaleak «aurrerapauso garrantzitsuak»eman dituela ukatzea «arduragabekeria» dela dioLokarrik. Babesa biltzen segituko du sareak q 8Iruña-Veleianhiru indusketaeremu ireki nahiditu ArabakoAldundiakDatozen hamar urteetarakozuzendaritza plana udanjarriko dute martxan.Aurten, bisitariak hartzekoeremua mol<strong>datu</strong>ko dute,besteak beste q 39JON URBE / ARGAZKI PRESSJuan Carlos PerezMusikeneko zuzendari akademikoa«Behin barruanizanda, ezin duzuatzera egin, etalan ona egingodudala uste dut»Kritikak kritika, Itoizekoburu ohiak dio lasaiekin diola kargu berriariElkarrizketa q 38p GAUR 48 ORRIALDE q HARIAN 2 IRITZIA 4 GAURKOA 7 EUSKAL HERRIA 8 EKONOMIA 17 MUNDUA 19 q KIROLA 22 q AGENDA 30 q PLAZA 38
2 berria <strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkenaHarian›Enplegua sektore publikoanFuntzionarioen erretiroanaurreztu nahi du ParisekEric Woerth Frantziako Lan ministroakbilera saioa hasi du funtzio publikokosindikatuekin, azaltzeko erretiroarenbaldintzei buruz zer aldaketa egin nahidituen. Woerthek esan duenez, defizitamurrizteko neurrien artean dago langilepublikoen erretiro saria kalkulatzeko sistemasektore pribatuko langileek dutenarekinparekatzea. Gaur egun, sektorepribatuko pentsioak kalkulatzeko, GizarteSegurantzara gehien kotizatutako 25urteak hartzen dira kontuan. Publikoan,berriz, kotizatutako azken sei hilabeteak.Kasu gehienetan, lan bizitzaren azkenurteak izan ohi dira gehien kotizatutakoaketa, ondorioz, horiek soilik zenbatzeakpentsio handiagoa ematen du.Lan ministroak iragarri du maiatzarenFuntzionarioen protesta, Lillen. F. ALOUACHE / EFEerdialdera egingo dituela proposamenzehatzak. Horien artean egon daitekeerretiro adina 60 urtetik gorago jartzeaere. Proposamen horiekin zaila izangozaio sindikatuen oniritzia jasotzea.«Aurrekontuetan [neurri horiek] izandezaketen eragina huskeria da, gure lankideenartean sortzen duten amorruarekinalderatuta», ohartarazi dio CGCkoCharles Bonissolek.Datozen lan eskaintza publikoak,gastu kontrolerako neurrien menpeG Enplegu publikoa Hegoaldean eta EuropanAdministrazio publikoetako langileak Hego Euskal HerrianArabaBizkaiaGipuzkoaNafarroaGuztiraEspainiakoadministrazioa3.2087.0384.3594.63319.238Eusko JaurlaritzaNafarroako Gobernua12.94130.87218.84023.45686.109Tokikoadministrazioa7.33513.6449.0734.55434.606Unibertsitatea3681.4445401.2593.611Guztira23.85252.99832.81233.902143.564Enplegu publikoa eta presio fiskalaFuntzionarioak populazio aktiboan (%) Presio fiskal orokorra (BPGaren %)Norvegia<strong>28</strong>,8Suedia<strong>28</strong>,3Frantzia21,9Finlandia21,3Hungaria19,2Belgika17,1Kanada15,6Irlanda14,7Erresuma Batua 14,6OCDE-2614,3Italia14,2AEB14,1Grezia14,1Australia13,6Portugal13,4Polonia13,4Espainia13Txekia12,9Herbehereak 12,8Mexiko11,1Hego EH10,6Alemania10,4Austria10,2Eslovakia9,5Turkia9,2Suitza7,1Hego Korea 5,5Japonia5,3ITURRIA: ESPAINIAKO GOBERNUAREN PERTSONAL ERROLDA ZENTRALA, ELA, OCDE43,448,243,64339,344,433,332,236,635,943,331,331,330,836,633,537,236,43820,533,436,241,929,823,729,7<strong>28</strong>,727,9Administrazioan pertsonal arloko gastuaarinduko duela agindu du Jaurlaritzak, bainaartean ez du aurkeztu neurri zehatzikELAk dio erabakia ez datorrela bat mahaiorokorrean sinatu zen akordioarekinIvan Santamaria GasteizKrisi ekonomikoaren ondorioakez dira guztiz baretu, baina dagoenekopilatutako zorra eta defizitpublikoa murriztea bihurtu dagobernu gehienentzat lehentasuna.Moncloak Espainiarako ezarritadu bide orria: 50.000 milioieuro aurreztu beharko ditu 2013.urtea arte, defizita %11tik %3rajaitsi nahi badu. Ahalegin horrenbarnean langile gastua %4 murriztensaiatuko da. Oraingoz, administrazioetakolangileen soldatazuzenean jaistea ez du sartu aukerenartean. Hala ere,Nafarroako Gobernua eta EuskoJaurlaritza begira ditu.Espainia ez da funtzionarioenegoera berrikusteko erabakiahartu duen herrialde bakarra.Neurri gogorragoak hartu dituzteIrlandak, Greziak, Hungariakedo Baltikoko herrialdeek, esaterako.Merkatuen enbatari ezin eutsita,Greziak soldatak murriztueta aparteko ordainik gabe utzinahi ditu funtzionarioak. Irlandak,halaber, soldatak %5 eta %15bitartean jaitsi ditu, eta, horrezgain, 9.000 lanpostu ezabatu ditusektore publikoan. Krisia arinagopairatu duten herrialdeetan eresoldatak izozteko edo gutxi haztekoneurriak iragarri dituzte. Alemaniarenkasua da, besteak beste.Funtzionarioak eta lan legepekobeharginak aintzat hartuta,Hego Euskal Herrian ia 145.000 lagunari dira administrazio publikoentzatlanean. Mailaketa instituzionalhandia dagoen arren, populazioaktiboaren %10 baino zertxobaitgehiago dira, Alemaniakduen ehunekoaren antzeko kopurua,baina Norvegiako, Suediako,Frantziako edo Finlandiako zenbakietatikurrun. Eusko Jaurlaritzareneta Nafarroako Gobernuarenartean sektore publikoan aridiren langileen %60 dituzte. Bi administrazioekorain dela gutxilan itun kolektiboak berritu zituzten.Foru erakundeetan eta udalerrietan,berriz, %24 inguru daude.Araban, Bizkaian eta Gipuzkoanaurten amaitzen da tokikoerakundeetako langileen oinarrizkoitunaren iraupena, etaoraindik ez dira hasi berritzekohartu-emanak. Nafarroan udalerribakoitzak finkatzen ditu funtzionarioenbaldintzak.Itunak itun, Carlos AgirreJaurlaritzako Ogasun sailburuakohartarazi du gastu korronteakontrolatzeko borondatea dutela.Krisiaren eraginik gabe ere, gastuhori azken hamarkadan %114handitu da, eta diru sarrerak, berriz,%42 handitu dira. Datozenhiru urteetan urtero gastu korrontearenhazkundea %2ra mugatzeada helburua.Zehaztasunak azaldu gabe,Ogasun Sailak enplegu publikoanzenbait neurri hartuko dituelaaurreratu du. «Justifikaziorik ezduten» epe luzeko lanpostu hutsakdesagertuko dira; aldi baterakolangileak eta aldi baterakolan legepeko beharginak gutxitukodira, eta erretiro guztiak estaliordez, tasa batzuk ezarriko dira.Jaurlaritzak ez du esan estalikodiren erretiroak zeintzuk izangodiren eta nola erabakiko den.Espainiak, berriz, iragarri du hutsikgeratzen diren hamar funtzionariolanpostutik bakarra betekoduela. Ondorio praktikoakdituen erabakia da. Aurten Espainiakoadministrazio orokorrerakoantolatuko den lan eskaintzapublikoan ia 15.000 funtzionariolanpostu lehiaketara atera ordez,ez dira 2.000 izatera iritsiko.Patxi Lopezen gobernuaren asmoeiburuz orain dela hilabetebat Agirrek Eusko Legebiltzarreanemandako azalpenak baino ezdaude. Hor iradoki zituen ildoakez dira sindikatuen gustukoak,ordea. Administrazioan gehiengoaduen sindikatuak, ELAk,ohartarazi du enplegu publikoagutxitzea ez datorrela bat joanden urteko abenduan mahai orokorraksinatu zuenarekin. Orain-Hurrengo lan eskaintza
Babes bila hasi dira Auzitegi Nazionalean10›› ekainean epaitu behar dituzten 18 gazte<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkena berria 3Pazientzia agortuta, oposizioko kideen aurka20›› egingo duela esan du Thailandiako GobernuakEnplegua sektore publikoanPresio fiskal handiagoarekin,funtzionario gehiagoLangileen artean funtzionario gehiendituzten herrialdeek, oro har, presio fiskalhandiagoa dute. Norvegian, Suedian,Frantzia edo Finlandia zerrendako lehenakdira. Presio fiskal handiagoa izateazgain, gastu sozialera diru gehiago bideratzenduten herrialdeak dira, salbuespenaksalbuespen.%0,3pSoldata igoera. Espainiak ezarritakoarijarraitu, eta Jaurlaritzako nahiz NafarroakoGobernuko langileen soldatak%0,3 igoko dira aurten. Jaurlaritzakoei,aparte, %0,5 igoko zaizkie aparteko ordainak.Nafarroak inflazioaren araberaberrikusiko du, kutxan dirua badago.Hamar urtez eskaintzapublikorik ez JaurlaritzanMendeko, administrari, eta administrarilaguntzaile izateko oposizioetara deitukodu aurki Eusko Jaurlaritzak. Guztira,419 lanpostu aterako dira, 2008tik atzeratuden eskaintzak azkenean aurreraegiten badu. Sindikatuak ezarriko direnbaldintzekin kexu dira, eta salatu duteez dela egon oposiziorik hamar urtean.13.000pEskaintza publikoak. Hiru urteko epean13.000 lanpostu inguru oposizio bidezeskura jartzeko konpromiso bat sinatuzuen Jaurlaritzak ELA, CCOO etaUGT sindikatuekin. Esaterako, aldi baterako4.600 lanpostu finkatuko dira, eta3.300 hutsune begetatibo estaliko dira.goz, bilera bat eskatu dio sindikatuakIdoia Mendia Justizia eta HerriAdministrazio sailburuari,azalpenak eman ditzan.EAEko administrazio orokorrekobaldintzak ezartzen dituen lanitunak aspaldian izandako babesikhandiena izan zuen. ELAk,CCOOk eta UGTk agiria izenpetzeaerabaki zuten, eta LABekaurka egin zion. Bederatzi urte zeramatzanELAk administrazioorokorrean itunik sinatu gabe.Oraingo honetan, enplegua egonkortzekoeta azpikontratazioamugatzeko neurri «esanguratsuak»zirela argudiatuta, bategin zuen. Funtzionarioak eta lanlegepeko beharginak aintzat hartuta,62.500 langile daude gobernuarenadministrazio orokorrean,sozietate publikoetan eta erakundeautonomiadunetan.Oposizio bidez, 13.000 lanpostuegonkor ateratzea ekarriko lukeakordioak. Aldi baterako 4.600lanpostu finko bihurtzeko eta lantaldean dauden beste 3.300 hutsunebegetatibo estaltzeko, ados jarriziren gobernua eta sindikatuak.Gutxienez, 4.000 lanpostuberri aterako dira, halaber. Prozesuarenondotik administrazioanPopulazio aktiboaren%10 administrazioanari da lanean; antzekokopurua du AlemaniakNafarroako Gobernuakadierazi du prestdagoela egungo langilekopuru osoari eustekodauden aldi baterako langileenkopurua %30 izatetik %8 izaterapasatu beharko litzateke. Haatik,ELAk uste du Agirrek esandakoaez datorrela bat akordioaren funtsarekin.Gobernuaren eta sindikatuenarteko sintonia azkar bukatu da,gainera. Aurki, 419 lanpostu betetzekoeskaintza publikora deitukodu Jaurlaritzak. Eskaintzarenoinarriei buruz akordio bat hitzartuzuten ELAk, CCOOk etaLABek. Ordezkaritzaren %88 baduteere, salatu dute gobernuakez duela onartu egindako proposameneta gomendioetatik bakarbat bera ere. Hain zuzen ere, kexudira esperientziak merituetanizango duen balio eskasarekin.Dagoeneko , martxan jarri dituzteeskaintzaren baldintzen aurkakokanpaina eta mobilizazioak.Nafarroan, akordioa azkeneanBi urtez akordiorik gabe egon etagero, Nafarroako Gobernuak proposatutakoaonartzea erabaki zutenCCOO, UGT eta Afapna sindikatuekmartxoan. Ez da izan ezusterikgabeko prozesua, hala ere.Gastu publikoaren inguruko eztabaidakzirela-eta, negoziazioaketetea erabaki zuen Miguel Sanzengobernuak, sindikatuen harridurarako.Pare bat aste igaroondoren, azken eskaintza bat eramanzuen mahaira, eta aipatuhiru sindikatuek ontzat jo zuten.Aurten soldatak %0,3 igokodira. Inflazioan aldaketak izanezgero, tarte hori konpentsatukoluke gobernuak, «aurrekontuetandirua baldin badago». Helduden urtean, gobernuak aurrekontuetanezarriko du igoera, etaurte amaieran inflazioa handiagoabada, orduan ere konpentsatukoda. Enpleguari dagokionez,lanpostu kopuru globalari eustekoborondatea duela sinatu duSanzen gobernuak, zenbaki zehatzikeman gabe. Halaber, 2011.publikorako Jaurlaritzak ezarri dituen baldintzen aurkako kanpaina egiten ari dira ELA, CCOO eta LAB. JUANAN RUIZ / ARGAZKI PRESSurte hasierarako lan eskaintza«indartsua» hitzartu zuten,CCOOren arabera.ELAk eta LABek ez zuten babestuakordioa. LABen ustez, zehaztasunfalta handia dago agirihorretan. «Soldatak nola berrikusikodiren ez dute argitzen. Azkenhitza gobernuari uzten zaio»,Txomin Gonzalez sindikatu abertzalekoordezkariaren ustez.Ohartarazi du akordioaren partehandi bat, gainera, 2011. urteansartuko den gobernuaren eskugeratuko dela. «Aurreko Gobernuakerabaki dezake hartutakokonpromisoak betetzea edo ez.Horien artean, lan eskaintzarekinaurrera jarraitzea edo ez».Enpleguari dagokionez, Nafarroanez da ezarri erretiroakordezkatzeko tasarik. Osasunbidean,esaterako, ordezkapen orobanan bana aztertzen da, langileberri bat kontratatuko den edo ezerabaki baino lehen. Bestalde,utzi egin zaio egun bakarreko aldibaterako kontratuak egiteari.2008an tankera horretako 16.000kontratu sinatu ziren. LABen arabera,egun osoko 700 lanpostusuntsitzeak adinako eragina duerabaki horrek.UrtebetekoatzerapenaAnalisiaIker AranburuOker nenbilela aitortu behardut. Duela urtebeteiragarri nuen aurrekontuakzehazten hasi bezain prontohasiko zirela funtzionarioen protestakere. Zerga bilketa nola jaistenari zen ikusita, zenbait gastumurriztuko zirela garbi zegoen,baina ez nuen uste langile publikoakguraizeaz libratuko zirenik.Eusko Jaurlaritzaren kasuan politikokiulergarritzat jo daitekemozketak beste atal batzuetanhastea: inkestetan gaizki eta legitimitatealdetik herren, bere langileekinborrokan hasi nahi ezizatea logikoa zen. Gainera, bereirudiari bultzada emateko, hirukoaklortu ez zuena lortu zuen:ELArekin akordioa. Horretarako,soldatak %0,3 igo ez ezik, sindikatuenaspaldiko aldarrikapenbati kasu egin behar izan zion:behin-behineko langile asko finkoegitea.Baina zenbakiak egoskorrakdira, eta funtzionamendu gastuakgutxitzeko asmoa du orainJaurlaritzak. Helburu horretangiroa du lagun Gasteizko Gobernuak:langile publikoen «pribilegioen»aurkako purrustadak osohe<strong>datu</strong>rik daude, eta espero izangodu elkartasun handirik ez dutelajasoko protestan hasten badira.Prentsa ekonomiko liberaleneanohikoak dira «funtzionariobakoitzak ez dakit zenbateko kostuadakarkio familia bakoitzari»eta antzekoak. Baina muturrekoiritzi horietatik aparte, egia dasektore pribatuan uste zabalduadela sektore publikoan lan egiteamauka dela, eta are gehiago langabeziaate joka datorrenean.Besterik da funtzionarioek murrizketakisilik onartzea. Agianurtean soilik egin nuen huts.
4 berria <strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkenaHarian › IritziaZeroenindarraozik da Errusia,eta ez hain pozikP Ukrainako zati handi bat.Itsaso BeltzekoErrusiako itsas flotak Sebastopolekoportuan jarraituko du beste 25 urtez.Guztiok dugu prezioa,eta akordiohorrek Errusiak ukrainarrei saltzendien gas horniduran%30eko beherapena esannahi du.40.000.000.000 dolar.Zeroakkenduta,berrogeimila milioi dolar.Premia dagoeneansubiranotasunzati bat salgai ere jar daitekeenfroga argigarria.Edotasubiranotasun zati batJiraXabier Lekuonaeros daitekeen froga begi bistakoa: Grazpromenpresak gas prezioak igotzen ditu,kolapsora darama Ukraina neguan,eta,gero,itsas flotaren egoera negoziatzendu Kremlinek.Merkatu legea.Bardearekin egiten dugun bezalaxe,gutxi gorabehera.2008an hogei urtez luzatuzitzaion Espainiari tiro eremua erabiltzekobaimena,bonbak botatzeko baimena,etaBardeako Batzordeak 214 milioieuro jasoko ditu ordainean.Hau da,atzerritarrek nahi dutena egiteko 214milioi pagatuko dituzte.Marka da gero! Dena salgai.Denaerosgai: antxoak eta baleak harrapatzekokuotak,CO2 isurketakuotak,Espainiako BotereJudizialeko ordezkariak,Iberdrolako kontseilariak...Trukea berdintasunean oinarritukobalitz...Merritt XHEA hormonak eta azido ialuronikoarekikokremak emazteen gazte-Dtasuna segurtatzeko baliabideak dira.Alabaina, emakumeok ez dugu zahartunahi, zimurrak larruan, gantza igerilariakgerrian eta bilo zuriak buruan ez dituguaise patitzen adinarekin. Orduan, sareanedo farmazietan –orain ez dutebesterik saltzen– edukiaz funtseanezer ez dakigula DHEA edo Botox-amanatzen dugu: leloa zarrai leloa...Uste nuen DHEA emakumeentzatbaizik ez zela. Jakinberri dut LaShawn MerrittBiraItxaro Bordalasterketa laburreko amerikartxapeldunak positiboeman duela hiru bider dopatzekoerabil daitekeen gai horrengatik.Esteroide haragigile bat da. Harrapatuaizan, eta erran zuen produktu horihartzen zuela zakilaren neurriarenemendarazteko. Menturaz Merritt aberatsaribalentria kokina barkatuko dioteCastor Semenyari baino errazago.Androk, benetan diotsuet, ez dakizuezer klikatzen duzuen DHEA pastilakahoratzean. Jarraitzen baduzue zakiltxobat ernatuko zaizue ohartu gabean.Ez liteke gaizki, hondarrean,Freud eta Lacanek zakila faltaz,mentsaz, fantasmaz definitubaitzuten emakume izaera.Merritten abenturak eta hormonaentzutetsuakzakila sinbolikoaren zapalkuntzarenbukaeraerreala lekarkigute.Amesten ahal DHEA?Zuzendaria:Martxelo OtamendiZuzendariordea:Xabin MakazagaEdizio arduraduna:Lurdes HuiziArgitaratzailea:Euskal Editorea SMPublizitatea: Iragarri SMLege gordailua:SS-0662/03Batzorde parekidea:0712I84059Egoitza nagusia:Martin Ugalde kultur parkea.Gudarien Etorbidea, z/g.20140 Andoain.Telefonoa:(0034) 943-30 40 30Faxa: (0034) 943-30 09 43Webgunea:www.berria.infoPosta elektronikoa:berria@berria.infoPublizitatea:publi@iragarri.netHarpidetza saila:(0034) 943 - 30 43 45Date: <strong>28</strong>/<strong>04</strong>/<strong>2010</strong>Exemplaire: 2.127Editeur: Euskal Editorea s.l.Directeur de publication:Martxelo OtamendiComission paritaire:0712I84059Delegation Labourd:Lisses 3, 64100-Baiona.Tel.: (0033) 559256220.Fax: (0033) 559254303.E-mail: lapurdi@berria.infoORDEZKARITZAKAraba: Bizenta Mogel, 6.Posta kodea: 01008Gasteiz. Telefonoa:945-15 <strong>04</strong> 52. Erredakziokofaxa: 945-14 83 07.Posta elektronikoa:araba @berria.info.Bizkaia: Uribitarte kalea, 18,3. C. Posta kodea: 48001Bilbo. Telefonoa:94-435 26 00. Erredakziokofaxa: 94-423 49 75.Posta elektronikoa:bizkaia@berria.info.Lapurdi: Lisses, 3. Postakodea: 64100 Baiona.Telefonoa: 559-25 62 20.Faxa: 559-25 43 03.Posta elektronikoa:lapurdi @berria.info.Nafarroa: Iratxeko Monasterioa,45, 13. Posta kodea:31011 Iruñea. Telefonoa:948-36 66 22.Publizitatea: 948-36 66 23.Posta elektronikoa:nafarroa@berria.info.berriaUdalbiltza,perspektibanXabier ZubizarretaLasagabasterArrasateko alkate ohiaApirilaren 29an betekodira zazpi urtearmadun poliziakUdalbiltzaren egoitzetaraeta bertakoudal hautetsi eta langile zenbaitenetxeetara goizaldez sartu zirenetik.10 eta 23 urteko kartzela zigorraeskatzen den auziaren ahozkoepaiketa hastear dago, eta beraz injustiziasalatzea izango litzatekebidezkoena. Izan ere, erraza daakusazioen salaketak desmuntatzea.Aitzitik, gure ustez, oso komenigarriada gogoratzea Udalbiltzarenjarduerak egindako ekarpenberritzailea.Nazio Batuen Erakundeko GizaEskubideen Batzordeak jada aipatudu oinarrizko eskubideen urraketa.Oraindik ere argiago dio horiEgunkaria auziko sententziak. Ezdago delituzko jarduerarik. Ez,behinik behin, hezkuntza proiektuak,tokiko garapen proiektuak,estatistika edo meteorologia egitasmoaklaguntzea delitu ez bada.Bestetik, ez dago inolako frogarikkanpoko eragileren baten agindupeanjarduten zela esateko. Kontrakoa:alderdi ezberdinetako sentsibilitateenartean egindako parte-hartzeeta adoste dinamikahandi bati esker lortu zen 2000. urterakoUdalbiltzaren KudeaketaPlana. Plan horixe izan zen, hainzuzen ere, instituzioaren ibilbideorria, harik eta Polizia iritsi zenarte, 2003an. Parte-hartzaile guztienartean zehaztutako bide orria,eta ez kanpoko inolako agenterenaldetik. Fiskaltzak honela dio:«Udalbiltza ETAren egitura modurasortu zen, su-eten garaian,1998ko irailaren eta 1999ko azaroarenartean». Hori esanda, AsanbladaSortzaile hartako 1.700 udalhautetsiak kriminalizatzen ditu,euren filiazio politikoa dena delakoaizanda ere.Udalbiltzaren jaiotzak gizartearenzati handi batengan ilusioa,errespetua eta oniritzia eragin zituen.Baina, hala ere, nork botatzendu faltan? Nork defendatzendu? Agerikoa da indar abertzaleenarteko akordioen apurketak, agertokipolitikoaren aldaketak etaUdalbiltzaren barruan esperientziadibergenteak sortu izanak instituzioarenberaren zilegitasunirudia kaltetu dutela. Udalbiltzaosoarengan eragin du hori. BiUdalbiltzen gaineko diskurtsoa zabalduda. Eta irudimen kolektiboanbanaketa irudia geratu da txertatuta,nahiz eta hori ez izan2001ean Kursaaleko batzarrera deiegin zuten 1.000 udal hautetsi ingururenasmoa —ez ziren soilik ezkerabertzaleko hautetsiak—.Banaketa irudi hori argitu etañabartu beharra dago; baita gaindituere etorkizunera begira. Izanere, Udalbiltzaren esperientziakparametro berriak erakutsi ditu,bide berriak; pixkanaka sumatzendiren estrategia politiko berrietanguztiz baliagarriak diren bideak.Hona hemen zenbait ezaugarri nabarmen.Lehenengo epean eman zen kulturapolitiko desberdinen artekoelkarlanak ikusarazi zuen batasunhorrek maila sinbolikoan eta emaitzapraktikoetan izan dezakeen potentziala.Baina, bigarren epeanere, beti eduki zen argi ez patrimonializatzekokontzientzia, etamezu klabea beti izan zen bateratzailea:«Ez daude bi Udalbiltza, denokgara Udalbiltza, nahiz eta uneotanbi adierazpide eduki». Bat bainogehiago harrituko da jakiteanAsanbladetarako deialdiak EuskalHerriko alkate eta udal hautetsiguzti-guztiei bidaltzen zitzaizkiela.Alferrikako sektarismotik urrun,Nazio Instituzio bateko kide izateaipintzen zen alderdi bateko kideizatearen aurretik.Auzolana izan zen beste giltzarribat. Udalen arteko lankidetza indartuegin zen. Oraindik ere erabiltzendiren bide berriak ireki zirenorduan. Hain justu, Europatik sustatuegiten da udalerrien artekomugaz gaindiko elkarlana. Eta horrahor paradoxa: Espainiako AuzitegiNazionalak dinamitatu egitendu Espainiako Gobernuak berakEuropako Batasunean ontzat ematenduena.Emankorra izan zen arlo instituzionalareneta gizarteko entitateeta eragileen arteko lankidetza.Udalbiltzarenesperientziakparametro berriakerakutsi ditu, bideberriak; pixkanakasumatzen direnestrategia politikoberrietan guztizbaliagarriak direnbideakOraindik ere martxan daudenhainbat egitasmo garatu ziren horrela.Finantzaketaren muga horegonik ere, publiko-herritar artikulaziohorrek instituzio hutsenarteko jarduerak batzuetan berarekindakartzan mugak gaindi ditzakeelaerakutsi zuen. Horrenerakusle izan zen Zuberoa Garatzenegitasmoaren esperientzia.Eta, azkenik, nabarmendu daitekeUdalbiltza nazio eraikuntzarakoariketa praktiko eraginkorraizan zela. Hausnarketa teorikoagutxietsi gabe, Udalbiltzaren izaeraguztiz praktikoa izan zen, EuskaldunakoSortze Asanbladanonartu bost printzipioen garapenean.Bere muga eta hutsune guztiekinere, Udalbiltzak lezio bat utzizuen mahai gainean: zazpi lurraldeetanlan praktikoa egitea, desberdinenarteko elkarlanaren bidez,posible egin zuen. Eta horigaur egun ere hain baliagarri dirennazio eraikuntzarako bostprintzipio nagusiren gidaritzapeanegin zuen.Ez da soilik justizia edo elkartasunkontua —edozein udal hautetsirigertatu ahal zitzaion dramahau bizitzea—. Baina, hori etagehiago da: Instituzio honekikoerrespetua, gure alkate eta zinegotzieierrespetua. Ibarretxe izan zenmodura, hauek ere herritarrek aukeratutakokargu publikoak izatearrenauzipetu dituzte; ehunkaudal hautetsiren artean aukeratutakobatzorde eragileko partaideizatearren eraman dituzte auzitara;ehunka udaletxetan berretsitakozeregina, Udalbiltzarena, betetzearrenzigortu nahi dituzte. Izanere, Udalbiltza defendatzea herriorok bere instituzioak modu demokratikoanaukeratzeko daukan eskubideadefendatzea da. Ideiak aldarrikatzeazgain, ideia horiekgauzatuko dituzten tresnak eraikitzekokonpromisoa hartu behardugulako.Artikulua alkate ohi hauek ereizenpetu dute: Eli Laburu Labakak(Astigarraga), Gema MendietaZelaiak (Aulesti) eta CaminoMendiluze Arregik (Altsasu).
<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkena berria 5Iritzia ‹ HarianbHizpideak‘Bullying’Koldo Aldabekaldabe@berria.infoijab edo buruko zapiaren afera eztabaidagai,bananduta gaituztenHbi estatuetan; debekatzeko legeak,Frantzian, eta eskoletako auziak, Espainian.Bigarren horrek indarra hartudu egunotan, Madrilgo erkidegoanneskato bati debekatu egin diotelakobere institutuan sartzea zapia eramateagatik;bota egin dutelako hijabaeramateagatik, aurreko urteetan etaegunetan arazorik gabe eraman duenarren. Han gehiago ezingo zuela irauneta hurrena berera eramango zutelakoan,beste institutu batek araudiakal<strong>datu</strong> ditu neskatoa ez onartzeko. Azkenean,hirugarrenean egin diote lekua;baina neskatoa, atzo, eskola horretanlehen eguna zuenean, ez zenagertu.Zapia gora eta zapia behera ibili dira,baina zapiak estaltzen zuen buruarengatikkezkatu gabe. Ez, ez dira ikaskidebatzuk izan, eskola osoak jazarri duneskatoa.Hitz besteAnjel LertxundiKoherentziaoherentzia eta independentzia lotu ditu Karmelo LandakArgia-ri egin dizkion adierazpenetan: «Indepen-Kdentzia da euskal herritarrak, edozein koloretakoa izandaere, har dezakeen jarrera koherente bakarra». Begi bat harrieta bestea larri gelditu zitzaizkidan esaldiaren aire totalitarioarenaurrean. Astebete pasatu da ordutik. Ez Landakzuzendu du esandakoa, ez inork agertu du harridurarik.Hiztegiak dio «ekintza- edo ideia-multzo bateko elementuenarteko harmonia logikoa» dela koherentzia.Imajinatzen duzu ehunka eta milaka euskal herritar —tarteanmilaka herritar euskaldun— beren iritzi politikoen«harmonia logikoa» hautsi eta independentziaren aldarriaegiten? Neuk ere ez. Nire desioak txistua jo duelako,hurkoaren koherentzia ez zait dantzan hasiko.Nolanahi ere, hor dago auziaren kontrapuntuan behinolaIñaki Segurolari irakurri niona ere: «pentsatzeari kontraegiteko, koherentzia asmatu zuten».r AdurHerri euskalduna jomuganUnai LarreategiIgone LamarainEHEko kideakOrain aste batzuk,Joxe ManuelOdriozolak ondorengoamaierazeukan artikuluaargitaratu zuen: «Hona,bada, paradoxa: euskara etnikoaeuskara abertzalea baino eraginkorragoageri zaigu euskaldunenherri-erreferentziak partekatzekozereginean. Hala ere,abertzaletasunak, hitzak hitz,egitez, muzin egiten dio euskarazkonazio kulturala lehenestearinazio politikoarekiko harremanetan.Bien bitartean, euskalestatua gora eta euskal estatuabehera gabiltza. Gurea ez ote dapatetiko samarra?». Ideia interesgarrihoriei tiraka, zenbaithausnarketa plazaratu nahikogenituzke geuk ere.Euskal Estatuaz gora eta beheraibiltzea gauza ederra litzatekeestatu hori ze helbururekinlortu nahi dugun ondo definitutaedukiko bagenu. Gauza ederralitzatekeela diogu, seguruaski, euskal estatua lortu artekobidean, indarra non egin argiagoerakutsiko ligukeelako. Ikerketasoziologikoek diote EuskalHerrian %30 inguru independentistakgarela. Baina zer erantzungogenuke ondoko galderaegingo baligute? «Eta zertarakonahi duzu independentzia?».Hobeto bizitzeko, selekzio propioakizateko... erantzun nahikoerrepikatuak izango lirateke.«Ez daki / ez du erantzun» ere sarrisamar aipatutako erantzunaizango litzateke. Bakarren batekesparru sozioekonomikoageuk eraikitzeko erantzungoluke... baina zenbatek erantzungolukete «herri nortasuna mantendueta garatzeko, berreuskalduntzeprozesua azkartzeko behardugu euskal estatua»bezalako esaldiren batekin?Egin proba zuen inguruan, etaegiaztatu emaitzak.Gure ustez, azken horrek beharkoluke euskaldun eta abertzaleguztien oinarrizko erantzuna.Baina zergatik ez da horrela?Etnozidioan, hizkuntza ordezkapenean,oinarritutako zapalkuntzajasaten ari den herria gerozeta asimilatuagoa den seinaleizango da, beharbada? AberriEgunaren testuinguruan argitaraemandako idatzian esaten genuenbezala, aipatu asimilazioprozesuari aurre egiteko izan behardugu burujabe; hizkuntz ordezkapeneanoinarria duen asimilazioprozesuari aurre eginezsoilik egin dezakegu euskaraz bizikoden Euskal Estaturako bidea,eta egiten gabiltza. Halere,joko zelaiaren bestaldekoek erebidea egiten dihardute.Zapaltzaileek bidea egitendihardutela onartuta, zein daeuskaltzale eta abertzaleok egitenari garen bidea? Herriarenaskapen prozesuan dihardugulaesango dugu gehienok. Bainanola ulertzen dugu askapen prozesuhori? Herri euskaldunaeraikitzeari lotuta eta EuskalHerria lur eremua askatzeari lotuta?Aberri Egunari begiraesan bezala diogu gaurkoan ere,Herri euskalduna dela eta izangodela gure lurraldea, euskarazbizi den, euskaraz biziko den herria,euskal hiztunok egingo dugunaberria.Euskal Herrian Euskaraz-ekargi esan izan du bere sorreratik,bi bideak uztartzea ezinbestekoadela euskaraz biziko denherria berreraiki ahal izateko.Orokorrean, ordea, lur eremuarenaskatzeak askoz garrantziahandiagoa izan du. Herri euskaldunareneraikuntza bigarrenmaila batean kokatu izan da.Are okerrago, lehenengoa lortzebidean, zapaltzailearen hizkuntzaerabiltzea ere oso ohikobihurtu da (horregatik hitz egitendugu «euskararen auziaz»,eta ez euskaraz bizi ezin den herri«euskaldunaren problemaz»).Nazio arazoaren osagarrinagusi gisa euskara kokatzekosortu zen EHE orain 30 urte, bainaargi dago Euskal Herriarenaskatze prozesua termino horietankokatzetik urruti dagoelaoraindik.Euskal nazioa osatzen dugu,eta Euskal Herria berreraikitzeanherri egiten gaituenari lehentasunaematea ezinbestekoaizango da gure herri izaera ezgaltzeko. Horregatik, orain 30urte bezala, aurrerantzean ere,nazio honen eraikuntza etaherri honen askatze prozesuaneuskara eta herri euskaldunaerdigunean kokatzeko ahaleginetanjarraituko dugu guk.Baita herri euskaldunarenberreraikuntzan urratsak egiteneta eragiten ere.Urruti egonagatik, ordea, ezdugu bide horretan etsiko. Euskarazkonazio eraikuntza dagure iritziz asimilazio prozesuari,nazio zapalkuntzari aurreegiteko biderik egokiena. Horregatikegin dugu aurten HizkuntzaEskubideen Eguna antolatzetikEuskaraz Bizi Egunaantolatzera salto. Dagozkiguneskubideen urraketak salatzearieta aldarrikatzeari uko egingabe, gure nortasunaren zutabenagusi den hizkuntzari eta euskarazbizitzeari zentralitateaemateko garaien aurrean gaudelako,gure iritziz. Norbanakozein herri moduan hartu beharrekohautua izango da, beraz,Maiatzaren 2an Etxarrin ospatukodugun Euskaraz Bizi Egunarenardatz nagusia. Apustugarrantzitsua dugu euskaltzaleeta abertzaleok aurrera begira,zapalkuntza gaindituta aske etaeuskaraz biziko den herri euskaldunaribegira: autodeterminazioariketa gisa, gaurdaniketa norbere burutik hasita, euskarazbizitzearen aldeko hautuaerrealitate bihurtzea.Euskaratik eta euskaraz herriasortzen zabiltzaten guztiokgonbi<strong>datu</strong>ta zaudete bertara.Bizi euskaraz!
6 berria <strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkenaHarian › IritziaLarrepetitIrati ElorrietaHiria goitikbegiratzean,konturatu naizirudia ezin delaosoa izan neurebarruan daudenleku horiek eregehitu ezean, HemerotekaBilbourista izan naiz Bilbon. Turista nire Bilbon.T Nire egin baino lehen abandonatu nuenhiria ezagutzeko gogoak jarraitu nau beti. Hannagoenean, melankonia sentiarazten ditinoiz bizi izan ez dudan hiriak. Halakorik posiblebada. Inoiz bizi izan ez denak halakoriksentiaraz badezake.Eskuartean duten objektuaren ertz guztiakhaztatzeko jaioberriek duten antsiaz, maldangora joan naiz norabide guztietan. IgogailuanEtxebarria parkera, eskaileretatik Begoñara,Ametzolatik Iralabarrira, Olabeagatik SantaAnara, San Frantziskotik Miribilla aldera etafunikularrean Artxandaraino: botxoa goitikikustera. Objektuaz jabetzera. Hiriak ihesiegin nahiko balu, mendian gora egin beharkoluke, eta muga horietaraino jarraitu dut hiria.Berdea falta zaio Bilbori. Ahateen parkeadelako bere Central Park hori birika txikia dagero eta beteago dagoen hirian. Galtzeko modukoparkerik ez dauka. Zazpi kaletan galtzenda bat, baina arbolarik gabe. Zementua etatenis-pistetako goma gogorra umeen jolasguneetaraino sartzen dira, arropak zikindu ezdaitezen. Umeentzat eginak ez diruditen gunehoriek. Txikienentzat zerbait egin behar zelakoegin dituztela ezkutatzen ez duten partzelak.Eta gorantz, zerurantz begiratzen duen dorrea,eraikitzeko lehia, grina edo sukar hori seinalatzenduen hatz luzea. Eiffel-dorre erdia.Turistaren begiak dira handia izan nahiduen hiria begiratzen dutenak. Ez naiz turistaordea, eta begiratu aurretik maite dut, baldintzarikgabe eta gogoz kontra ere maitatzendiren gauzen modura. Hiria goitik begiratzean,konturatu naiz irudia ezin dela osoa izanneure barruan dauden leku horiek ere gehituezean.uZuzendariari<strong>BERRIA</strong>k irakurleen eskutitzak plazaratzen ditu. Ez dute 2.500 karaktere —espazioak barne— baino luzeago izanbehar, eta <strong>BERRIA</strong>k mozteko eskubidea du. Helbide honetara bidali behar dira, izen-abizenak eta herria adierazita:Berria, Martin Ugalde Kultur Parkea, 20140 Andoain. Eskutitzak Internet bidez bidaltzeko: iritzia@berria.info.Felix Elkano Uharte,‘in memoriam’«1965eko Maiatzaren lehena. Donostia. Osojende gutxi ikusten da kalean. Bazter guztiakpoliziaz beteta daude. Alde Zaharreko kalesarreretan ikus daitezke talde batzuk, bainaez dago garbi noren aldekoak izango diren.Sekretak edo movimiento-koak izan daitezke.»‘Gora Euskadi!...¡Viva la República!’ entzutenda trumoi bat bailitzan.»A zer nolako ihesaldia! Han-hemenka,zuloetatik ateratzen diren txingurriak bezala,atera da jendea korrika, eta haien atzetikpolizia. Ia konturatu gabe, nik ere zurrunbilohorretan harrapatuta ikusi dut neure burua,eta ziztu bizian abiatu naiz Alde Zaharrera.»Hiru edo lau kale igaro ondoren, ia arnasarikgabe nagoela, nire ondora etorri dengazte batengan erreparatu dut. Ezaguna egitenzait bere aurpegia. Errenteriakoa da zalantzarikgabe. Elkarri begiratu diogu, bainabakoitzak bere aldetik jo du….»Urdaburu Mendi Elkarteak antolaturikotxangoan, Donostiako manifestazioan nirealboan ikusi nuen gazte hura ikusi dut autobuseraigotzen, eta berak ere ikusi egin nau…tentuz hasieran, zuzen-zuzenean ondoren,txangoa bukatu baino lehen, Felixekin (etabeste hirugarren batekin) osatua nuen, ErakundearenErrenteriako lehen hirukoa».Horrela gogoratzen dut eta horrela idatzinuen pasadizo hura Borrokaren gorrian liburuan.Hirukoa osatu genuen, bi urtez egin genuenherriko bazterrak zikintzen (guretzako edertzen).Eta baita eskuz eskuko propagandabanatu eta zenbat ekintza xume burutu. Eta,azkenean, erori ginen poliziaren atzaparretan.Jipoi ederra jaso genuen, eta denboraldibat kartzelan egin. Irten, eta handik denborabatera, ni klandestino sasira eta bera Iparraldera.Gaur arte.Eta hil dela jakin dudanean, gogaitu eginnaiz, maiz gertatzen zait hori. Une horretan,gazte garaietara itzultzen naiz.Nahiz eta harremanak galduak nituen,inoiz ez dut ahaztu Felix gazte bulartsu hura.Nire ondoan korrika ikusten dut. Edo mendizgora. Edo kale kantoian zelatan, txakurrekharrapa ez gaitzaten.Nire doluminak Elkano sendiari.Adiorik ez, Felix!Joxe Iriarte, Bikila.Idazlea.Elizaren bekatuak?Eliza grezieraz ecclesia da, eta esan nahi dubatzarra, eta Credo-an esaten dugu ezen Elizasantua dela.Zer da, orduan, Elizaren bekatuez hitz egitea?Niretzat hor gaizki ulertua dago. Batzarrasantua baita, baina batzarkideak, jakina denmoduan, ez dira santuak, bekatariak dira. Beraz,nire ondorioa hauxe da: Elizaren bekatuezhitz egin beharrean hitz egin beharko litzatekeElizako partaideen bekatuez. Denaez baita gari garbia Elizaren barruan ere, etabadagoelako lastoa ere ugari, eta jende eskandalosoa.Nik uste dut aita santuak ere, pixka batpentsatuz, onartu egingo lidakeela nire argumentazioa.Roman Garmendia. Donostia.ZUZENKETA: Atzoko <strong>BERRIA</strong>n, 19. orrialdeanargitaratu zen argazkian ez zen Yves LetermeBelgikako lehen ministro dimisio emaileaageri; orrialde berean zetorren Kataluniakoindependentziari buruzko galdeketaren ingurukonotiziari zegokion argazkia zen.Zartaginak oparitanMaider Eizmendi › GaraPostontziak gainezka egiteraino betetzen dituzte publizitatez eta eurena sartzenez bada,aurrekoa atera,zakarretara bota eta «iepa!» barrura.Onartuegin behar dut niri,gainetik bada ere,bistadizoa ematea gustatzen zaidala,gero dendara joan eta hain erakargarria iruditu zaidan eskaintza gogoratzenez badut ere.[...]Ezaguna den kate handi bateko publizitatea ari nintzen begiratzen orriberberean koloniak,zapiak,makillajeak eta zartaginak topatu ditudanean.Harritu egin nau,normalean produktuak multzoka bereizten baitituzte.Orriarengoiko aldean,azalpena: Amaren Eguna.Barrua astindu dit ideiak,bainabarrea ere eragin dit.Zer opari esklusibo eta pertsonala zartagina,e![...]Gogora ekarri dizkit txikia nintzela aitaren eta amaren egunaren aitzakianeskolan egiten genituen lanak.Zenbat marrazki eta buztinezko hautsontzi ezote ditu jaso nire aitak; eta zenbat paperezko lore amak.Ni begietara begirabegiraeta haiek inoiz jaso dituzten oparirik hoberenak bailiran,disimuluan.Intentzioak,asmoak handitzen zituen hain txiki ziren opariak.Gogoan daukat,ordea,lehenengozsos batzuk bildu eta amari erositako oparia egin behargeniola pentsatu genuenean.Hura intentzioa eta hura oparia.Nik,aspaldian etxean ikusi ez dudan loreontzia; besteak goizeko esnea berotzekokazola; eta hirugarrenak,originaletan originalenak,bitrozeramikagarbitzeko espatula eta gogoan ez daukadan bestesuper-oparia[...].Pagatuko nuke gure amek paperean ondo bilduta eman genizkien opariakzabaldu zituztenean jarri zuten aurpegia berriz ere ikusteagatik.Seguru nagobarreari eusten nahikoa lan izan zutela; seguru nago gogoari eutsi eta oparipolitak zirela esan zigutela; pentsatzen dut gogoeta ere eragin ziela gure okurrentziak.«Zerpentsatzen dute mukizu hauek? Nondik atera dute ideiahau?».Imajinatzen ditut hiru amak elkarri kontatzen alabek zer oparitu zieten.Imajinatzenhasi eta imajinatu ditut egungo amak opari-paperetan bildutakozartaginak jasotzen.Gauzak,azken batean,ez dira hainbeste al<strong>datu</strong>;mezuak ere ez.T www.berria.infoLehendakari deitzen al zaio horri?«Ikasten ari naiz, ikasten ari naiz. Ni, izan ere,Ezkerraldekoa naiz, euskara inoiz hitz egin ezden eremu batekoa. Eta euskara zaila da.Gainera, askotan egiten dut piper klaseetan»(Patxi Lopez, Vocento taldeari eginiko adierazpenetan).Ba piper egiten badu berak ordain dezala!Eta lehendakari deitzen ahal zaio horri?Benetan,agintari batek agintzen duen herrikohizkuntza horrela gutxiesteak kultura mailabaxua erakusten du,eta baita errespetu faltaikaragarria ere.Ez ikasi,egin piper,izan zaitezteezjakinak! Kulturak eta jakinduriak aberastuegiten gaituzte,eta ez diruak.Eskerrak ez naizenEuskal Autonomia Erkidegokoa!Nafarra.Patxi ‘soziolistoa’Botoak batzearren eman zuen izena euskaraikasteko, baina ez du euskararen herria maite,eta herritarroi barre egiten digu. Betebeharrakez ditu betetzen! Politikariei mugakjarri behar zaizkie dirua alferrik galdu, nahidutena egin eta xahutu ez dezaten.Gizartearen eskariak bete, soldatak jaitsi,pentsioak herritarrok dugunarekin berdindu,gastu publiko pribatua mugatu, linboa izanbadela onartu, horri baremo batzuk ezarrieta baremo horien gainetik dabilenari diruaedota jabegoa espropiatu eta herritar xumeentzatbideratu...Irakurle bat.Patxi Lopezek ez du sekula euskara ikasikoEz dugu inozoak izan behar.Patxi Lopezek ezdu sekula euskara ikasiko.Kontraerasora igarobehar dugu euskaldunok,eta euskara bakarrikerabili denekin.Elebakarrek zerbait aurpegiratzekotan,gerramuntatu beharrean,barkamenaeskatu eta berdin-berdin jarraitu euskaraz,konturatu egin izan ez bagina bezala.Gure deserosotasuna bere egin behardute, eta orduan piztuko zaie enpatia, piztenzaienei. Guk gaztelaniari edo frantsesari diegunbegirune bera eskatu behar diegu euskararekiko.Hau da, begirune handia.Txapas.Patxi Lopez, lotsagarriLotsagarriak Jaurlaritzako lehendakariarenerantzunak; batetik, hezkuntzaren garrantziarieta irakaskuntzari barre egiten die, eta,bestetik, euskara maite dugunoi, euskaraEuskal Herri guztian entzun ahal izateko ahaleginakegiten ditugunoi, iraina egiten digu.Agian hiru urte barru ez duela beharko?Anonimoa.
<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkena berria 7‹ HarianGaurkoa›Manuel AntonioNoriegaSei urtezaginteanp1968. OmarTorrijos jeneralariestatu kolpeaematen lagunduzion Manuel AntonioNoriegak.Torrijosek hartuzuen Panamakoagintea.p1969. Torrijosenaurkako estatukolpe ahaleginagalarazi zutenenarteanegon zen; ordainetan,presidenteakzerbitzu sekretuetakoburuizen<strong>datu</strong> zuen .p1981. Torrijoshegazkin istripubatean hil zen,eta Noriegari istripuaeragitealeporatu zioten.p1984. Nikaraguaraarmak bidaltzenlagunduzien NoriegakAEBei.Operaziohaiek droga trafikorakobaliatu zituenNoriegak.p1985. HugoSpadafora oposiziokoburuzagiaburua moztutaagertu zen;Noriegari egotzizioten hurahiltzea.p1987. NoriegakMedellingo kartelarekinzituenharremanak argitaraatera ziren.p1989. Abenduaren24an Panamainbadituzuten AEBek.p1992. AEBetan40 urteko kartzelazigorra ezarrizioten.Manuel Antonio Noriega Panamako agintari izandakoa, 1985eko artxiboko argazkian. EFECIAren deabruakManuel Antonio Noriega ‘de facto’Panamako estatuburu izandakoaFrantziara estraditatu dute AEBek, eta behin-behinean preso sartu duParisko auzitegi batek, dirua zuritzea egotzita.Ixiar ZubiaurreInperioarentzat lanean ari zela, enperadoresentitu zen. Eta inoren mendeko kriminalbihurtu zenean, atxilotu eta epaitu zuten.Manuel Antonio Noriegari ez diote sekulabarkatu ofentsa hori. «Tiranoak igaro behar ezzuen arraia zeharkatzen du, eta gaizkilearen lagunizateari uzten dio, zaborra bihurtzeko», esangozukeen Noam Chomskyk, Noriegaren hankasartze larriena AEBen esaneko izateari uztea izanzela azaltzeko. Panamako de facto-ko agintarizela, izan ere, arazo bihurtu zen Noriega. Ez zuenasmatuko atxilotuko zutela, hala ere; ezta AEBekPanama indarrez hartuko zutela ere. Nikaraguakogerran Washingtonen alboan egon izanak bizibitartean pribilegiatu egingo zuela sinetsita zegoenNoriega. Haatik, Miamira eraman zuten, drogatrafikoagatik, dirua zuritzeagatik eta konspirazioagatikepaitzeko —Chomskyk esango luke,kondenazko sententzian ageri ez den krimenengatikepaitu zutela—. Eta horregatik, hogei urteegin ditu Miamiko kartzelan, gerra preso.Kalifikazio horri esker ikusi ahal izan du telebistazeldan; eta gerra preso izen<strong>datu</strong> zutelakobehar zuen, halaber, Panamara bueltan. AEBekFrantziara estraditatu dute, baina. Ustez diruazuritu zuelako ez ezik, Panamako agintari zela zeharkatubehar ez ziren lerroak pasatu zituelakoeraman dute hara.Gerra presoa delakoan, Genevako Hitzarmenaaplikatu diezaioten eskatu du Noriegaren aboka-tuak. Genevako Hitzarmenaren arabera, izanere, gerra presoek jatorrizko herrialdera itzuli behardute, han egindako delituengatik epaitu dezaten.Noriegak, baina, Panamako Gobernuakoraindik ere aliatuak dituelako itzuli nahi dujaioterrira, baita han ezartzen dioten zigorraetxean bete ahalko lukeelako ere. Haatik, Frantziaraestraditatu dute, eta han, hura epaitzekobeste modurik izango ez delakoan, behin-behineanpreso sartzea erabaki dute.Frantziako auzitegiek dirua zuritzea leporatzendiote Noriegari; eta delitu horiengatik epaitu ere,epaitu dute dagoeneko. 1999ko uztailaren 1ean hamarurteko kartzela zigorra ezarri zion Parisko auzitegibatek; artean, baina, Noriega auzi-iheseanzegoen. Horregatik eskatu du Frantziako Justiziakestraditatzeko, Noriega bertan dela, berriroepaiketa hasieratik egiteko aukeraizan dezaten.DeserosoegiaDefentsa abokatuak uste du,baina, auzitegiek ez dutela hartarakoahalmenik. Egozten dizkiotendelituak preskribatutadaudelako dela hala dio PierreMetzner abokatuak, eta iraungitaez baleude ere, delitu haiekNoriega estatuburu zela eginzirelako, kargu horri zegokionimmunitateagatik ezingo litzatekeelaepaitu adierazteko.Gerra presoadelakoan,GenevakoHitzarmenaaplikatudiezaioteneskatu duNoriegarenabokatuakCIAk 1950eko hamarkadan errekrutatu zuenNoriega, artean, Peruko akademia militarreansoldadu izateko ikasten ari zela —Latinoamerikakoisurgentziaren aurka aritu behar zutenmilitar asko prestatu zituzten akademia horretan—;baina, gora egiteko agertu zuen abileziagatik,gutxira AEBen aliatu preziatu bihurtu zen.Panamako kanala berreskuratzeko AEBekinhitzarmena sinatu zuen Omar Torrijos generalarenhurbileko ere egin zen. Halaber, horrek estatukolpea eman zuenean, haren alboan izan zen.Horregatik izen<strong>datu</strong> zuen, besteak beste, NoriegaPanamako zerbitzu sekretuetako buru. Karguaeskuratu zuenetik, hala ere, de facto herrialdekopresidente zen —Noriegak ez zen sekulapresidente karguan egon, baina 1983. eta 1989. urteenbitartean kargu horretan egondakoak aginduzituen—. Horregatik, eta Medellingo kartelarekinzituen loturak nabarmenak zirelako,AEBek azkenean esku hartzea erabaki zuen.Ondo prestatutako inbasioa izan zen AEBena.Panamaren gainean bonbak jaurtitzean munduabeste norabait begira egon zedin, ondo lotuta utzibaitzuten guztia . Nicolae Ceucescurendeabrukeriek titulardenak betetzen zituzten garaiakziren haiek, izan ere;Errumaniako agintari sobietarhark ustez torturatu zituenehunka lagunen gorpuak aurkituzituztenekoa —gero jakinda AEBek zabaldutako irudihaiek ez zirela egiazkoak—.Panamako inbasioak, hala, ezzuen ia oihartzunik izan hedabideetan.Eta gaur, oraindik,ez da hildakoen kopuru zehatzikeman.
8 berria <strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkenaHarian › Euskal HerriaBruselako Adierazpena babestu duteeuskal gizarteko 50 lagun entzutetsukLokarriren ustez, «arduragabekeria da» ezkerabertzaleak «aurrerapauso garrantzitsuaketa berritzaileak» eman dituela ukatzeaEzker abertzaleak modu eraginkorrean «itxidio atea indarkeriari», Lokarriren araberaLierni Alkorta DonostiaAtxikimenduak jasotzen jarraitzendu Bruselako Adierazpenak.Izan ere, atzo, Euskal Herriko kulturako,unibertsitateko, kirolekoeta gizarte mugimenduetako 50pertsona entzutetsuk ere berenbabesa eta sostengua adierazi ziotenBrian Currinek Bruselan aurkeztuzuen agiriari, Lokarrirenbidez —akordioaren eta kontsultarenaldeko herritarren sarearenbidez—. Ezker abertzalearenpausoak goraipatu, ETAri sueteniraunkor eta egiaztagarriaeskatu eta Espainiako Gobernuarenerantzun egokia eskatu dituzte,horrenbestez, nazioarteko 20eragilek sinatutako BruselakoAdierazpenean galdegiten denarekinbat eginez.Ezker abertzaleak iragan larunbateanaurkeztu zuen IruñekoAdierazpenaren edukia «indarkeriarenamaieran, elkarrizketan,akordioan, inklusioan etaherritarren borondatearekikoerrespetuan oinarritutako konponbiderajotzeko pauso oso garrantzitsuada», Paul Rios Lokarrirenkoordinatzailearen ustez.G Atxikimendua eman dutenakJose Mari Agirre OraaJuanjo AlvarezJose Ignazio Ansorena, PiterJuana ArangurenJordi ArmadansFernando ArmendarizManu ArrueTxaro ArteagaJoxAnton ArtzeAlfons BandaNestor BasterretxeaGarbiñe BiurrunJose Ramon Castaños, TrogloJose Manuel CastellsUnai ElorriagaJose Angel EsnaolaMariano FerrerJulio FlorKepa GordejuelaPerico IbarraNatxo IsuzkizaRoldan JimenoXabier KintanaSusana KoskaAndres KrakenbergerHala, Lokarriren irudiko, borondateaerakutsi du ezker abertzaleak«emaitzak soilik bide politikoakedo demokratikoak erabiliz, elkarrizketareneta akordioaren bidez,lortuko dituen estrategia batbultzatzeko».ETAk eta Espainiako GobernuakBruselako Adierazpenarikasu egin beharko lioketela ustedu ezker abertzaleak, LokarrikIruñeko Adierazpenari egindakoirakurketaren arabera. Eta «argia»da, Riosen hitzetan, Currinekaurkeztu zuen agiriaren edukia:«ETAren su-eten iraunkorra etaegiaztagarria, Gobernuak beharbezala erantzun beharko lukeena».Lokarriren iritziz, beraz, ezkerabertzaleak «berritu» eginzuen larunbatean BruselakoAdierazpenarekiko sostengua,«eta bai ETAk eta bai Gobernuaknazioarteko eragileen deiari modueraikitzailean erantzuteko eskatuzuen». Galdera egin du, horrenbestez,Lokarrik: «Nola da posibleezer berririk ez dagoela, aurrerapausorikeman ez dutelabaieztatzen jarraitzea ezker abertzaleakETAri zuzenean dei egindion lehendabiziko aldia izanik?».Antton LafontJon Mirena LandaJesus Mari LazkanoJose Mari LekunberriIñaki LekuonaFrancisco LetamendiaJose Luis LongarteVictor Manuel MaeztuToti Martinez de LezeaMarta MendiaJosetxu Martinez MontoyaImanol MuruaPere OrtegaMirentxu PurroyTxema Ramirez de la PiscinaMaixux RekaldeRosa RoderoJavier SabadaCristina SagarzazuJoseba Santamaria RekartePello ZabalaPatxi ZabaloRamon ZalloEnrike ZelaiaMikel Zurbano IrizarLokarriko ordezkariak eta Bruselako Adierazpena babestu duten hainbat lagun, atzo, agerraldian. J. MANTEROLA / ARPEzker abertzalearen, «su-etenaeskatuta edo indarkeria gaitzetsita»,jarrera «argiagoa eta zehatzagoa»izan daitekeela uste duRiosek, hala ere, adierazi du«arduragabekeria» dela ezkerabertzaleak «aurrerapausogarrantzitsuak eta berritzaileak»eman ez dituela dioen tesiari eustea.«Aurrerapauso bakoitzaribaldintza berriekin erantzunez»urrats berriak ez egitera baino ezdela bultzatzen deritzo, horrenbestez,Lokarrik.Ezker abertzaleak, beraz, «modueraginkorrean eta zuzeneanitxi dio atea indarkeriari». Agiriarenedukia eta ehunka militanterenpartaidetzarekin islatutakoeszenografiaren bidez, mezu «argia»helarazi dio ezker abertzaleakETAri, Lokarriren ustez:«ETAk beste atentatu bat egitenbadu, ezker abertzaletik kanpokokatuko da, ezker abertzalekooinarrien deia baztertzen duenheinean».Babes bila jarraituko duteOrain bi aste Lokarrik abian jarritakokanpainaren barruan urratsbat izan zen, beraz, atzoko agerraldiaeta Bruselako Adierazpenarekikobeste 50 atxikimendurenaurkezpena. Aurrerantzeanere, Bruselako Adierazpena ezagutzeraeman eta babesak biltzekokanpaina sendotzeko asmoairagarri du Lokarrik, besteak beste,herritarren artean adierazpenarenkopiak banatuta. Lokarrirenirudiko, bildutako atxikimendubakoitza «bultzada berri bat»da, «behin betiko bakerako bideanbultzada bat».Mariano Ferrer 1Kazetaria«Ezker abertzaleahelmugara iristearibeldurra diote»L. A. DonostiaBruselako Adierazpenari babesaeman dietenetariko bat da MarianoFerrer kazetaria. Ezker abertzaleaibilbide «serio» bat egitenari dela uste du Ferrerrek.Nola ikusten duzu egungo egoerapolitikoa?Ezker abertzalea bere estrategiamoldatzeko ibilbide serio bat egitenari da, estrategia autonomoeta erabat politiko baterako bidean.Uste dut egin nahi dutela etagauza serioa dela. Asko ari zaiekostatzen, ordea. Gizartea aspalditikdagoen lekura iristeko ahaleginetanari dira. Hainbat sektorepolitikok ezker abertzalearenibilbide hori helmugara iristearidioten beldurra ere antzematenda, eta teorian ezker abertzaleaegotea nahi genuen lekura hurbiltzenari denean, beste helmugabat jartzen zaie. PPk egin duen bezala,esanez, jada ez duela baliogaitzesteak, orain barkamena eskatubehar dela. Hori erabat itxuragabeairuditzen zait.Badirudi Espainiako Gobernuak eregero eta gehiago eskatzen duela...Gobernuak apur bat galduta nauka.Espainiako Gobernua bestearrazoi batzuengatik apur batgaindituta ikusten dut, eta ez dakitzenbat denbora eskaintzendion gai honi. Ez dirudi orain kontuhonetan sartzea gehiegi interesatzenzaionik, luze gabe ongi bukatukolitzatekeenaren ziurtasunhandia eduki ezean. Ez daprozesu luze batean sartuko. Sartzekotan,ziurtasun horrekin sartukolitzateke, eta horrek gauzaasko aurreratuta edukitzea esannahi du, eta zalantzak ditut aurreratutaote dauden.Herritarrei prozesua babesteko eskatudiezue. Zer jarrera hartu behardu gizarteak?Soilik espero dut jende zentzudunak,gauzak aukeratzerakoan, gizartehonetan elkar ulertzeareneta adiskidetzearen itxaropenarenalde egitea. Eta hori ezkerabertzalearen ekimena babestueta dituztenak baino traba gehiagoez jartzearen ildotik doa.ETAk zer bide hartu behar du?Bere garaia pasatu zela aitortzea,eta kito. Idatzi dezatela nahi dutenbezala. Gizartea dagoenekoETA ez dagoen lekuan dago, etahori ETAk onartu behar du.
<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkena berria 9Euskal Herria ‹ HarianRafa Diez, kartzelatik atera ostean Lasarte-Orian egin zioten harreran, Joseba Alvarez agurtzen. GORKA RUBIO / ARPEgibarrek dio Diez askatzekobaldintzek politika kontrolatunahia erakusten dutelaEAJk eta ELAk txalotuegin dute LABekoakaleratu izana, etaPPk eta UPDkisekatzat hartu duteErredakzioa BilboRafa Diez LABeko idazkari nagusiohia kartzelatik atera izanakpoza eragin du batzuengan, etahaserrea besteengan. Adolfo MuñozELAko idazkari nagusiak«poz handia» azaldu du berria jakinda,eta gaitzetsi egin du espetxeratuizana. Joseba EgibarEAJren GBBko presidentearenustez, Diez ez zuten «sekula» atxilotubehar. Arrazoi politikoakikusi ditu hura espetxeratzearenatzean, eta horren frogatzat dusindikalista askatzeko politikanaritzea debekatu izana.Iazko urrian atxilotu zutenDiez, LABen Donostiako egoitzan,Batasuna berrosatzen saiatzealeporatuta, eta asteleheneanaskatu zuten, 30.000 euroko bermeaordaindu ondoren. Horrezgain, pasaportea kendu dio BaltasarGarzon epaileak, eta Espainiakoestatuko mugetatik ateratzeaeta politikan aritzea debekatu.Diez askatu izana «baikorra»dela esan du Egibarrek Herri Irratiarieskainitako elkarrizketan,eta «Diez eta beste batzuen atxiloketak»sekula ez zirela egin beharadierazi du. «Ezker abertzaleabide politiko soiletara barneratzekoideiaren sustatzaileak kartzelanzeuden, eta oraindik badaudebatzuk», ohartarazi du.Kartzelan arrazoi politikoengatikdaudela iradoki du, gainera.Hain zuzen, Egibarren ustez,PSEk esan du ETA desagertu arte ezdela inolako elkarrizketarik egongoJosu Erkorekak dioenez,hitzak jada ez diranahikoa, eta EAJ zaindago ezker abertzaleakzer egingo duenErredakzioa BilboGogor aritu da Mikel Torres, PSE-EEko Zuzendaritzako koordinatzailea,ezker abertzaleak plazaratuberri duen adierazpenari buruz.Haren ustez, ez da kontuanhartzekoa: «Ezker abertzaleaktxosten asko aurkeztuta ere, ez dainolako elkarrizketarik egongoaldez aurretik ETA gaitzesten ezbadu, eta erakundeak ez badituarmak uzten eta ez bada desagertzen».Horiek ezinbesteko baldintzakdirela esan du.2006ko elkarrizketa prozesuakez direla «berriz mahai gaineanjarriko» ere esan du. «Mundu horrekegin behar duena indarkeriagaitzetsi eta ETAtik aldentzeada». Eta, Torresen ustez, ezkerabertzaleak «adierazpen asko»egin dituen arren, «ez dago ekintzaobjektiborik Batasuna ETAtikbanandu eta indarkeria gaitzestenduela erakusten duenik».Josu Erkoreka EAJren diputatuakere «ekintzak» eskatu dizkioezker abertzaleari. «Ez zaio esatenduenari kasu egin behar, egitenduenari baizik», adierazi du.«ETArengandik aldentzeko bidea»ezker abertzaleak berakegin behar duela esan du, eta,hala egiteak, ETA desagertzen lagundukolukeela.EAJ Batasunekoekin bildu zeneanildo politiko hutsetatik aurreraegiteko determinazio osoadutela azaldu zietela adierazi dukartzelatik ateratzeko politikanaritzea debekatu izanak erakustendu «kudeaketa politikoa erekontrolatzeko saioa egiten aridela, eta hori lortu ezin deneanjendea kartzelaratu egiten dela».EAJkoaren esanetan, «jendeaezin denean giltzapean mantendu,kaleratzea onartzen zaio, bainabere ekimenak mugatuta, horretarakopasaportea kendu etapolitika egitea debekatuta».Adolfo Muñoz ELAko buruakere Diez kaleratu izana txalotudu, baina «pena handia» adierazidu «berak nahi duenera, sindikalgintzaraedo politikagintzarabete-betean eman ezin izanagatik».Bide horretan, «herritarreneskubide hori gauzatzeko zailtasunakizatea» txarretsi du.Jaurlaritzaren «errespetua»Eusko Jaurlaritzak Garzonenerabakia «errespetuz» hartu duelaesan, eta neurria justifikatu du.Areago, Idoia Mendia bozeramailearenesanetan, Diez kaleratuizanak erakusten du «Espainiakosistema judizialak malgutasunaduela egoera pertsonal minbereierantzun egokia emateko».Manuel Chaves Espainiako Gobernukopresidenteordeak ere,Diez «arrazoi humanitarioengatik»askatu dutela azaldu du, osasunegoera txarrean duen amazaindu beharra duelako. Erabakiarenatzean ez dagoela bestelakoarrazoirik nabarmendu du, etaezker abertzalea egiten ari denurratsen aurrean hartutako neurriadela ukatu.Antonio Basagoiti EAEkoPPko presidentearen ustez, berriz,Diez ama zaintzeko kaleratuizana «adar jotzea» da. «Terrorismoarenbiktimen amek ezin dutesemeen zaintzarik jaso Garzonekorain kaleratu duenak bezalakoekhil zituztelako», esan du.Rosa Diez UPDren bozeramailearentzat«iseka» eta «lotsagarria»da presoa askatu izana. Gaixodaudenek zaintzarako eskubideadutela esan du, baina ezsemeak zaintzekoa.Erkorekak. «Baina dagoenekoezin diogu kasu egin esaten dutenari,egiten dutenari baizik»,erantzun du. Hortaz, ezker abertzaleakzer egingo duen zain dagoeladio, eta indarkeriatik erabataldentzen dela agerian geratzenbada izango dela posible «testuingurupolitikoan berriz normaltasunosoz egokitzea».Aralarrentzat, aurrerapausoaAralarren ustez, aldiz, «aurrerapausoa»da ezker abertzaleaklarunbatean Iruñean jendaurreanegindako adierazpena. «Lehenengozeskatu dio BatasunakETAri su-eten behin betikoa etaegiaztagarria», azaldu du AintzaneEzenarro legebiltzarkideakPunto Radio irratian, elkarrizketan.Herrien eskubidekolektiboen aldesarea antolatudute, tarteanUdalbiltzakGironan egin dutenMunduko GizarteForoan osatu dute sarea,herrien eskubideenaldeko foroanErredakzioa DonostiaHerrien eskubide kolektiboenaldeko sarea osatu dute Gironan,asteburuan, Munduko GizarteForoan. «Erronka berrien inguruanahots propioarekin kokatzeko»tresna izatea nahi dute sarehori, astelehenean prentsaurrekoanazaldu zutenez. Foroanparte hartu dutenen artean etaprentsaurrekoan agertu zirenenartean Lander Etxeberria etaEspe Iriarte Udalbiltzako kideaketa Oier Imaz Askapenako kideazeuden. Bi taldeetako kideakpozik daude sarearen sorrerarekin.Estaturik gabeko mundu guztikohainbat herritako ordezkariakbatu ziren Gironan, eta eskubidekolektiboen inguruan eztabaidaegin ostean erabaki zuten eskubidekolektiboen aldeko sarea sortzea.«Eskubideen artean ez dagomailakatzerik, baina eskubidekolektiboen errespetuak eskubideindibidualen bermerako markoadefinitzen du, hortaz nolabaitere aurretikoak dira», esan zuenEuropako estaturik gabe konferentziaren(CONSEU) lehendakariAureli Argemik. Izan ere, eskubidekolektibo eta indibidualenarteko harremana aztertuzuen eztabaida talde batek.Lander Etxeberria Udalbiltzakoauzipetuak ere talde horretanhartu zuen parte. Euskal Herrikoinstituzio nazionalaren sorrera«autodeterminazio ariketa praktikogisa» aurkeztu zuen. EspainiakoAuzitegi Nazionalak harenkontrako sumarioa abiatu zuelagogora ekarri, eta gogor salatuzuen «jazarpena». Gainera, gogoraekarri zuen, laster espero delahango 22 kideren kontrako epaiketa.Bigarren eztabaida multzo batere osatu zuten, eta han «zibilizazioarenkrisiaz» eztabai<strong>datu</strong> zuten,besteak beste. Kortsikarrak,maputxeak, sardiniarrak etaQuebekekoak izan ziren hizlarienartean. «Eskubide kolektiboetanoin hartzen duten proposamen alternatiboakaztertzea izan zenerronka».Foroan parte hartzeaz gain,igandean Kataluniako hainbatherritan egin zen independentziareninguruko erreferenduma erejarraitu zuten Gironan izan dirennazioarteko ordezkariek.
10 berria <strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkenaHarian › Euskal HerriaHemezortzi bizi proiektu, epai baten zainEkainaren amaieranepaiketa hasiko dela eta,babes bila hasi diraDonostiakohemezortzi gazteJokin Sagarzazu Donostia2007ko urriaren 30eko gauean al<strong>datu</strong>zitzaien bizitza. EspainiakoPoliziak, etxean sartu, atxilotueta inkomunikatu egin zituen Donostiakozazpi gazte. Lau egunegon ziren polizien eskuetan, eta,epailearen aurretik igaro ostean,beste bost egun eduki zituzten inkomunikatuta,espetxean. Poliziek«sinarazi» zizkieten deklarazioetanoinarrituta, beste 19 gazteatxilotzeko agindu zuen epaileak.Azaroaren 7an lau gazte atxiki zituzten.Berriz ere gauean. Atxilotzealdian tratu txarrak eman zizkietelasalatu zuten atxilotutako11 gazteek.Fernando Grande Marlaskaepaileak, baina, ez zuen poliziaoperazioa itxi. Hamabost gazte«falta» ziren. Eta abenduaren 4anatxilotu zituzten, Espainiako AuzitegiNazionaleko atarian. Berenkabuz joan ziren epailearen aurreandeklaratzera, baina hark ezzien hitzordurik eman. Egun argitan,auzitegiaren hormen aurkajarri, miatu eta atxilotu egin zituzten.Operazioa amaitutzateman zuen orduan epaileak. Azkenatxilotuak ez zituen inkomunikatu.Ez zuten tratu txarrik salatu.Auzipetuetako batzuk Iñigo Lamarca EAEko arartekoarekin bildu ziren herenegun. <strong>BERRIA</strong>Operazio horretan 26 gazteatxilotu zituzten, Segi gazte erakundekokide izatea eta kale erasoetanparte hartzea egotzita. Horietatik13 espetxeratu zituzteneta bi urte inguru eman dutebehin behineko espetxealdian.Atxiloturiko zortzi gazte absolbituegin dituzte eta beste hemezortziepaiketaren zain daude.Ekainaren <strong>28</strong>an hasiko da epaiketaeta Fiskaltzak zortzi urteko espetxezigorra eskatu du gazte bakoitzarentzat.Euren aurkako epaiketa politikoadela iritzita, alderdi politikoeta eragileen atxikimendu bila jodute auzipetutako hemezortzigazteak. Eten ditzagun ilegalizazioaketa debekuak proiektu politikoguztien alde izenburua duenadierazpena egin dute. Bertanproiektu politiko guztiak askatasunezgaratzeko eskubidea exijitudute eta tortura arriskuaksaihesteko inkomunikazio aldiabertan behera geratzeko eskariaegin dute.EA, Aralar, Alternatiba, EAJeta ezker abertzaleari aurkeztudiote agiria. Lokarri, LAB etahainbat gazte eragilerekin bildudira. Eta Iñigo Lamarca arartekoakharrera egin zien herenegun.Atxikimenduez gain konpromisoaeskatu diete alderdi etaeragileei. Ekainaren 5ean egingoduten agerraldian zein ekainaren19an egingo duten manifestazioanparte hartzeko eta epaiketarabertaratzeko eskaera egin diete.150 atxilotu bi urteanEra horretako bizipenak izan dituztengazte ugari dago EuskalHerrian. Hiru urtean, 150 gaztetikgora atxilotu dituzte Segikoakizatea leporatuta; Auzitegi Nazionalakdarabilen jurisprudentziarenarabera, «erakunde terroristakokide» dira edo hari «laguntza»ematen diote. Gaztemugimenduarekin zerikusia dutenbileretan parte hartzea edohaien etxebizitzetan atzemandako,arropak, liburuxkak edo diskakdira froga nagusiak.G Zenbakia192.000pGuztira ordaindutako bermeak,eurotan.Behin-behineanaske uztea lortzeko, 6.000eta 18.000 euro arteko bermeakordaindu zituzten espetxeratutakogazteek. Horretaz gain,astero epaitegian sinatu behardute, eta ezin dira atera EspainiakoEstatuaren mugetatik.Auzitegi Gorenak 2007ko urtarrileanJarrai, Haika eta Segi gazteerakundeak legez kanpokoizen<strong>datu</strong> zituenetik, polizia operaziougari agindu dituzte. Gasteizenizan zen epaiaren ondorengolehen sarekada. Uribe Kostan,Burlatan, Oiartzualdean, Lea-Artibain,Barakaldon, Iruñerrianeta Hernanin errepikatu dira erahorretako sarekadak. Azkena iazkoazaroan izan zen. Hego EuskalHerri osora zabaldutako poliziaoperazio batean 34 gazte atxilotuzituzten. Horietatik 22 espetxeratzekoagindu zuen Grande Marlaskak.Epaileak hori erabaki etahurrengo egunean, milaka lagunbildu ziren Bilboko kaleetan. Alderdipolitiko eta eragileen babesazabala eta askotarikoa izan zen.Auzipetuei babesa@ emateko eta informazioagehiago, webgune honetan:www.donostiakoauziperatuak.comKontzertu ekonomikoaren gaianhauteskunde interesekin aritzeaegotzi dio Jaurlaritzak ErrioxariAntonio Basagoitiez dago konformeErrioxak AuzitegiKonstituzionaleanjarritako helegitearekinAgentziak BilboErrioxako Gobernuak eta bertakoburu Pedro Sanzek hauteskundeinteresekin jokatu dute, IdoiaMendia Eusko Jaurlaritzako bozeramailearenirudiko, EAEkokontzertu ekonomikoari EspainiakoAuzitegi Konstituzionaleanhelegitea jarrita. Gobernukontseiluaren ostean emandakoprentsaurrekoan egin zituen hitzokMendiak.Errioxako PSOEk Gobernuareninpugnazioarekin bat egiterikez duela espero ere esan zuenMendiak. Bere hitzetan, haiek«oso ondo» dakite PSE-EEkoeknola pentsatzen duten. Hala ere,egokien iruditzen zaien moduanjokatzeko eskubidea onartu dieJaurlaritzako bozeramaileak.Kontzertu ekonomikoa EspainiakoKonstituzioaren parte delanabarmendu du Mendiak, etahargatik Europaren baitan «ezinhobeki» egokitzen dela azpimarratudu.Jaurlaritzak gainerako autonomietakoordezkaritzekin eginasmo dituen bileren baitan Errioxakoordezkariekin ere egingo alduen galdetuta, horretarako uneegokia dela ez duela uste erantzundu Jaurlaritzako bozeramaileak.Izan ere, «auzokoen artekoklima egoki batean» egin beharda bilera hori, Jaurlaritzaren irudiko.Mikel Torres PSE-EEko kideakere hitz egin du gaiari buruz, etaSanzi gogora ekarri dio «ETArenindarkeriagatik» Errioxara joanizan direla Araba, Bizkai eta Gipuzkoakohainbat enpresa, etahorri buruz ez duela ezer esanaurpegiratu dio. Gainera, kontzertuekonomikoagatik ErrioxatikEAEra enpresarik al<strong>datu</strong> denkasurik ez dutela ezagutzen nabarmendudu.Errioxako Gobernua PPrenesku dago, baina Antonio Basagoitiez dator bat bere alderdikideekhartu duten erabakiarekin.«Hau ez da sekta bat» esan du.Hala ere, Errioxako alderdien iritziaerrespetatzen duela dio.
<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkena berria 11‹ Publizitatea
12 berria <strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkenaHarian › Euskal HerriaHezkuntza curriculumaPP-PSEren proiektuideologikoaren isla deladio gehiengo sindikalakEusko Jaurlaritzak indarrean jarri nahi duenBakerako Hezkuntza Planak eskoletanliskarrak eragingo dituela ohartarazi du«Erasoen pareko erantzuna» bideratzekoprest daude ELA, LAB eta EILASAgurtzane Solaberrieta Donostia«Jaurlaritzaren curriculum dekretuberriaren atzean PSEreneta PPren arteko akordioarenproiektu ideologikoa, Euskal Herriaeta euskararen lausotzea,biktimen erabilera politikoa etaEspainiaren uniformatzea ezkutatzendira». Horrela laburbilduditu hezkuntzako gehiengo sindikalakJaurlaritzak datorren ikasturteanindarrean jarri nahi dituenegitasmoak: curriculum dekretuberria, hiru elekohezkuntza esparrua eta BakerakoHezkuntza Plana.ELA, LAB eta EILASek «erabateko»desadostasuna adierazi dieteegitasmo horiei, eta oso kezkatutadaude Jaurlaritzaren jokabideagatiketa erabaki horienedukiengatik. Egoeraren inguruanegiten duten hausnarketaEuskal Herriak behar duen hezkuntzarenalde. Hezkuntzarenerabilera partidistarik ez! agirianplazaratu dute, eta ez da kasualitateaizan EHUko Pedagogia fakultateanaurkeztea. BelenArrondo EILASeko kideak azaldudu arrazoia: «Proiektu horiekez dute helburu pedagogikorik,helburu politikoak dituzte, eta ezluke horrela izan behar».Lehenik eta behin, Jaurlaritzarenjokabidea salatu dute, izanere, euren esanetan, Jaurlaritzakez du harremanik izan sindikatuekineta beste eragileekin, etaez du «inongo» ahaleginik eginadostasuna lortzeko. Xabier IrastorzaELAko kidearen arabera,«erabaki horiek guztiak hezkuntzamunduari ezarritako inposiziohutsak izan dira».Xabier Irastorzak argi du neurriberrien atzean PSEren etaPPren arteko hitzarmenarenproiektu ideologikoa ezkutatzendela. Izan ere, nabarmendu dueuskara, euskal kultura eta EuskalHerriaren naziotasuna «lausotzen»ahalegintzen ari delaJaurlaritza eta gaztaka politikoaeta horren biktimak helburu partidistekin«erabiltzen».Bestalde, Jon Urrusolo LABekokideak euskarak eta euskarazkoirakaskuntzak «sufrituko»duen egoerari erreparatu dio. Sindikatuenirudiko, une honetanhezkuntza sistemak ez du behareuskararen eta gaztelaniaren artekoberdintasun normatiborik,Isabel Zelaa Hezkuntza sailburuakberriki esan moduan. Zehaztudute bi hizkuntzen eta berezikieuskararen ezagutza eta erabilerabermatuko duen hezkuntza behardela. Haatik, Jaurlaritzarenurratsak kontrako bidean doazelauste dute. «Halako egoera diglosikoetanjarraitu beharrekoirizpide pedagogiko eta psikolinguistikoeibizkar emanda, euskarariez zaio aitortzen ardatz izatekolehentasunezko izaerarik», azpimarratudu Urrusolok.Hitzetan euskarari nolabaitekoaitormena egiten bazaio ere, ekintzekguztiz kontrakoa diotela ustedu LABeko kideak, «ez baitirakonpromiso zehatzak hartzen derrigorrezkoeskolaldia amaitzeanikasleek izan beharreko ezagutzamailaz». Hala, haren arabera, ingelesarenezagutza bultzatzekoaitzakiarekin, gaztelania indartueta euskararen presentzia etaezagutza «murriztu eta kolokanjartzen» duen hiru eleko hezkuntzaproposamena ezarri nahidute, ikasle euskaldun eleaniztunaklortzeko xedea «galaraziz».Alde horretatik, JaurlaritzaNafarroako eredua ari dela jarraitzennabarmendu du Urrusolok,eta UPN eta PSNren paktuaren«ondorio larriez» ohartarazi du:Hezkuntzako irakasle eta langile ugari elkartu ziren, atzo, ELAk, LABek eta‘‘ Erabaki horiek guztiakhezkuntza munduariezarritako inposiziohutsak izan dira»XABIER IRASTORZAELAko kidea«Ingelesaren ezagutzabultzatzekoaitzakiarekin, euskaramurriztu nahi dute»JON URRUSOLOLABeko kidea«Sufrimenduarenerabilera politikopartidista eskoletarazabaldu nahi dute»BELEN ARRONDOEILASeko kidea«Nafarroako ereduari jarraiki,Jaurlaritzak, hezkuntza edukiideologiko partidistetatik aldentzekoaitzakiarekin, Euskal Herria,hizkuntza eta kultura eremubatzuetara mugatzen duenean,PSEk eta PPk adosturiko gobernuprograma uzten dute berriroere agerian, herri hau eta Espainiaulertzeko duten modua eta beraienproiektu ideologikoa inposatzekoasmoa». Horretarako,gehiengoaren borondatea aldebatera utzi eta «mespretxatzen»ari direla nabarmendu dute, «pluraltasuna,kohesioa eta berdintasunarenizenean».Bakerako Hezkuntza PlanaHain zuzen, helburu horren barruankokatu dute Bakerako HezkuntzaPlana al<strong>datu</strong> nahi duenMendia: «Plana EAJrekin adosteko aski aukera dago»Bakerako HezkuntzaPlanetik zehazkizer al<strong>datu</strong> nahi duenargitzeko eskatu dioEAJk JaurlaritzariA.S.DonostiaBakerako Hezkuntza Planarenaldaketak jasotzen dituen BizikidetzaDemokratikoa eta IndarkeriariLegitimazioa Kentzea izenekoegitasmoaren inguruan «EAJrekinakordioa lortzeko askiaukera» dagoela esan du IdoiaMendia Eusko Jaurlaritzako bozeramaileak.Jaurlaritzak «ahaliketa adostasun zabalena» lortunahi duela berretsi du Mendiak,eta alderdi politikoekin, eta EAJrekinbereziki, akordioa lortukodutela ziur dago. Zirriborroaren«idazketa» aldatzeko aukera badagoelanabarmendu du, «bainaoinarrizko printzipioei uko egingabe». Adibide gisa jarri du egungoesparru juridiko-politikoarendefentsari dagokiona. Hala ere,zehaztu du printzipio horiei ezinzaiela uko egin eta EAJk ere bereegiten dituela.ETAren biktimak ikasgeletaraeramatearen aukeraz esan du,EAJk ere bat egiten duela asmohorrekin, eta «prest» agertu dahori nola egin daitekeen adosteko.Alde horretatik, gehitu duEAJren zuzenketak aztertuko dituztelaeta eurekin biltzeko asmoadutela. Oraingoz, ez duteegunik zehaztu.EAJ akordiora gehitzea PPk«begi onez» ikusten duela ziurtatudu Mendiak, eta jakinarazi duEAJrekin dituzten elkarrizketeninguruan PP jakinaren gaineandutela.EAJren jarreraNegoziatzen hasi aurretik, EAJkBakerako Hezkuntza Planarentestua «oso-osorik» ezagutu nahidu, eta testu horretatik ze atal al<strong>datu</strong>nahi dituzten eta zergatik al<strong>datu</strong>nahi dituzten argi esatekoeskatu dio Jaurlaritzari. MaribelVaquero EAJko legebiltzarkidearenarabera, oraindik ez dakite BizikidetzaDemokratikoa eta IndarkeriariLegitimazioa Kentzeaizeneko egitasmoa aurreko Jaurlaritzaklandutako Bakerako HezkuntzaPlanaren «birmoldaketa»ote den edota beste plan bat oteden, izan ere, jeltzalearen arabera,«eurak ere ez baitira horretanados jartzen». Hala, negoziatzenhasi aurretik «zertaz» hitz egitenari den argitu behar dela nabarmendudu.Vaquerok gogorarazi du aurrekoJaurlaritzak 2008an onartutakoplanak 202 orrialde zituela, etaJaurlaritzak orain alderdi politikoeiigorri dienak 38 orrialde dituela:«Jakin nahi dugu ea 38orrialde horiek aurreko planaoso-osorik ordezkatzen duten edosoilik atal batzuk aldatzen dituen».Era berean, Jaurlaritzarieskatu dio argitzeko ze diagnostikorenarabera eta zergatik al<strong>datu</strong>duten testua.ETAko biktimen elkarteek, berenaldetik, alderdi politikoei eskatudiete beste plan bat adosteko«eginahalak» egiteko. BizikidetzaDemokratikoa eta IndarkeriariLegitimazioa Kentzea planakbere garaian Indarkeriaren BiktimenLegeak izandako adostasunbera izan beharko lukeela ustedute.
<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkena berria 13Euskal Herria ‹ HarianEuskal unibertsitatearenaldeko masa soziala indartunahi du Euskal UnibertsoakEILASek Donostian egindako agerraldian. GARI GARAIALDE / ARGAZKI PRESSBizikidetza Demokratikoa eta IndarkeriariLegitimazioa Kentzeaizeneko egitasmoa. Belen ArrondoEILASeko ordezkariaren irudiko,«sufrimenduaren erabilerapolitiko partidista eskoletara zabaldunahi dute». Horrek liskarrerakoeta manipulaziorako bideairekiko duela uste du, bizikidetzalandu beharrean. Planakikuspegi «partziala eta murritza»duela berretsi dute sindikatuek,eta xede politiko argia duela eta ezduela inolako helburu hezitzailerik.Halaber, salatu dute zalantzanjarri duela orain arte eskoletanirakasleek izan duten giza eskubideaketa bizikidetza lantzekomodua. Horregatik, Arrondokargi utzi nahi izan du eskoletanirakasleek jada lantzen dituztelagiza eskubideak eta bizikidetzarakojarrerak.Sindikatuen irudiko, gai honetanezinbestekoak dira hausnarketazabalagoa eta irizpide pedagogikoak,«egitasmo honetaninondik ere agertzen ez direnak».Biktima guztiekiko elkartasunalantzearen azken asmoak sufritzenari den gizarte oso batenadiskidetzea eta berradiskidetzeaizan beharko lukeela uste dute,«horretarako sufrimenduarenarrazoiak eta iturriak gainditueta guztion artean zauriak sendatzensaiatuz».ritzoten erantzuna ematera. Ezdute aurreratu nahi izan zer-nolakoerantzuna ari diren prestatzen,hala ere, Arrondok zehaztudu hurrengo egun eta asteetanharremanak hasiko dituztela gainerakohezkuntza eragileekin,zer-nolako erantzuna eman daitekeenaztertzeko. Ez du baztertumobilizazioren bat deitzea. BelenArrondoren arabera, «erasoenpareko erantzuna» bideratzekoahalegina egiteko konpromisoahartu dute.Halaber, ikasle, irakasle, gurasoeta, oro har, hezkuntzako langileeieuren babesa eta indarraeman nahi izan diete «eraso horiek»saihets ditzaten eta euskaraeta herri honek «behar duen hezkuntza»aurrera eraman eta sendotzenjarrai dezaten.1asolaberrieta@berria.infoHernanin izango daekimena maiatzaren8an, eta lehen aldizegingo duteunibertsitatetik kanpoErredakzioa DonostiaMaiatzaren 8an Hernanin (Gipuzkoa)egingo dute aurtengo EuskalUnibertsoa, euskal unibertsitatea«irudikatzea eta aldarrikatzea»helburu duen ekimena,Euskal Herriak Bere Eskola(EHBE) taldeak antolatuta. Aurrekobost Euskal Unibertsoakunibertsitate campusetan egindituzten arren, seigarren ediziohonetan, «herrira jauzi» egiteaerabaki dute, Euskal Unibertsitatearenaldeko «masa soziala aktibatzeko»asmoz. «Herriaren beharreieta garapenari erantzungodion unibertsitate propio batekherritik jaio behar du, herriarenbultzadaz eta indarraz», adierazidu EHBEk.Euskal unibertsitatearen egitasmoahezkuntza sistema nazionalarenbarruan kokatzen du taldeak,eta hartara, unibertsitate«nazionala, euskalduna herritarra,parte-hartzailea, demokratikoaeta hezkidetzailea» izan beharduela nabarmendu du. Bada,herri proiektua den aldetik, «herritarreninplikazioari» garrantziberezia emango diote aurtengoekitaldian: «<strong>2010</strong>eko Euskal Unibertsoahausnarketarako eta euskalunibertsitateari ekarpen herritarbat egiteko gune gisa irudikatunahi dugu».Hala, herri ekimenaren «balioagoraipatu» nahi dute, batetik, etaeuskal unibertsitatearen proiektuakduen «garrantzia» herriratzeaera bai, bestetik. «Edozeinherrik behar ditu bere iraupenazeta garapenaz arduratuko direnpertsona trebatuak heziko dituztengoi mailako hezkuntza etaikerkuntza, alegia, unibertsitatepropio bat. Behar hau premia larriabilakatzen da Euskal Herriabezalako herri ukatu batean».Lau ardatzHain justu, herritartasuna izangoda aurtengo Euskal Unibertsoarenlau ardatzetako bat, euskaraeta eleaniztasunarekin, ikerketarekineta parekidetasunarekinEgun horietan andregazteen topaketak ereegingo direla hartu duaintzat EHBEkHerri proiektua denaldetik, «herritarreninplikazioari» garrantziberezia emango diotebatera. Hartara, herritartasunariburuzko atalean, Euskal Herriangaratutako herri proiektu batzueiburuz jardungo dira, halanola eskola txikiez eta EuskarazkoKomunikazioa taldeaz.Euskal eleaniztasuna hezkuntzanizenekoblokean, puri-puriandagoen gaia jorratuko dute: ikasleeuskaldun eleaniztunak sortzekoprozesua. Kontseiluak egindakoekarpenaz gain, Kataluniakoesperientzia ere izango dute hizpide,Pere Mayans GeneralitatekoHezkuntza Saileko hizkuntza teknikariareneskutik.Ikerketari ere arreta berezia eskainikodiote aurtengoan, «herriareniraupenean eta garapeneanduen garrantzia aintzat harturik».Ikerketak Euskal Herrianduen egoeraren argazkia egin, etajarduera horrek jorratu beharrekobideaz eztabaidatzeko asmoaagertu du EHBEk. Horrela, etorkizunerabegira, «ikerketak nazioeraikuntzari egin beharrekoekarpena marrazten hastea» duhelburu taldeak.Azken ardatza gizon eta emakumeenarteko berdintasunaizango da. Unibertsitateak gizarteeredu parekidea bultzatu beharduela uste du EHBEk. Horidela eta, «hezkuntza eredu hezkidetzailea»aztertuko dute, besteakbeste, tailer praktikoen bidez.Euskal Herriko Bilgune Feministakokide Nahia Eguzkizagak,Ana Revueltak eta Oihana Etxebarrietakgi<strong>datu</strong>ko dute atal hori.Era berean, egun horietan HernaninEuskal Herriko andre gazteentopaketak ere egingo direlahartu du aintzat EHBEk: «Unibertsitatearenizaera hezkidetzaileaindartu nahi dugu; finean,unibertsitate propio batek parekidetasunalortzera bideratu beharkodu bere jarduna».Hitzaldiak, goizez09:30ean hasiko da ekimena, HernanikoLangile Ikastolaren SantaBarbara ikastetxean; ordu erdi lehenagohasiko da izena ematekoepea. 13:00 ingurura arte izangodira hitzaldiak eta lantegiak; ondoren,euskal unibertsitatearenaldeko ekitaldia egingo dute herrikoplazan. Segidan, kantu bazkaribaten bidez bukatuko da aurtengoEuskal Unibertsoa.Erantzuteko deiaHezkuntzako gehiengo sindikalaosatzen duten ELA, LAB eta EI-LASek dei egin diete gizarteari,kultura munduari, euskalgintzari,giza eskubide guztien defentsandabiltzanei eta, modu berezian,hezkuntza komunitate osoari,«eraso» horien ingurukohausnarketa egitera eta egoki de-
14 berria <strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkenaHarian › Euskal HerriaProstituta talde«ahulenaren»aurka egiteaegotzi dioteBilboko UdalariLeku publikoakarautzeko ordenantzakritikatu dute BilboZaharra, San Frantziskoeta Zabalako elkarteekDolores Juliano q Antropologoa eta feministaEHUko ‘Feminismo eta genero ikerketak’masterrean parte hartzen ari da egunotan DoloresJuliano antropologoa. Prostituzioa eta emakume presoen errealitatea izaten ari da hizpide.«Prostitutek maiz diote lanbidehorretan daudela deliturik ez egiteko»Ainara Arratibel DonostiaErredakzioa BilboBilbo Zaharra, San Frantzisko etaZabalako Taldeen Koordinakundeakkritika gogorra egin dio BilbokoUdalak leku publikoakarautzeko onartu berri duen ordenantzari.Araudi horretakohainbat neurri kaleko prostituzioarenaurka egiteko pentsatutadaudela gogorarazi du, eta nabarmendudu jarduera horretandiharduten andrazkoentzat ondoriolarriak izan ditzakeela. Izanere, ordenantzak proposatzen dituenneurriak zigorra eta isunabaino ez direla salatu du koordinakundeak,eta, hain justu, prostituzioandiharduen «katebegiahulenaren» kontra egiteko pentsatutadaudela.«Ez gara ari prostituzioanlokal, etxebizitza edo hedabideenkontaktuen bidez ari diren sexulangileez, prostituten %95az»,ohartarazi du. «Oraingoangutxiengoaz ari gara, gure auzoetakokaleetan prostituzioanjardutera behartuta dagoengutxiengo horri buruz». Sarritanemakumezko etorkinak direlagogorarazi du, legezko paperik ezdutenak.Ordenantzak bizi duten egoeralarria korapilatu egingo duelauste du. «Beren egoera eta arazoakhobetu beharrean ikusezinbihurtuko ditu, eta beren bizi-baldintzaatsekabetsuak okertuegingo ditu. Horrek, jasaten dutenestigmatizazioa handitu egingodu, eta segur aski portaera sexistaeta arrazisten legitimazioaere ekarriko du». Tankera horretakoneurriekin Bilbo Zaharra,Zabala eta San Frantziskoko arazoak«areagotu» egingo direla dioplataformak.Prostituzioa ez debekatzearenalde dago Dolores Juliano antropologoeta feminista (Necochea,Argentina, 1932). Legeztatzenbada, beste ezeren gainetik prostituteneskubideak hartu behardirela kontuan nabarmendu du.«Gainontzean, klubetako jabeeiegiten zaie mesede».Asko dira prostituzioaren inguruanerakundeek hartutako neurriak. Zeriruditzen zaizu Bilboko Udalaren kalekoprostituzioa arautzeko ordenantza?Halako araudiek prostituten eskubideakurratzen dituzte. Bainaez dute balio egoera konpontzeko.Izan ere, prostituzio gehiena klubetaneta etxe partikularretanizaten da. Baina horien inguruanez dute ezer esaten ordenantzek.Horrelako ordenantzek klubetakojabeen negozioarentzat bainoez dira lagungarriak. Egin nahiden bakarra prostituzioaren etaprostituten errealitatea ezkutatzeada.Beraz, zer egin behar da?Orain 30 urte prostituta gehienakbertakoak ziren; gaur egun, berriz,etorkinak. Azken batean, hemengoemakumeek prostituzioaez den beste bide batzuk dituztebizimodua aurrera ateratzako.Etorkinek, berriz, zailtasunak dituztelan merkatuan sartzeko. Beraz,askok, behartuta, prostituziorajotzen dute. Prostituzioa lanbat da, baina gogorra eta desatsegina.Hori ikusirik, emakumeenlan baldintzak hobetu eta etorkinengizarte integrazioa bultzatubehar da. Besteen artean etxekolangileen lan baldintzak hobetubehar dira. Izan ere, paperik gabekoemakume etorkin gehieneksektore horretara jotzen dute lanbila. Baldintzak hobetzen ez badira,emakume askok prostituziorajotzen jarraituko dute.Baina prostituzioa legeztatu behardela uste duzu?Ni ez debekatzearen alde nago.Legeztatzen bada, ezeren gainetikprostituten eskubideak bermatubehar dira. Gainontzean,bermatzen den bakarra klubetakojabeen eskubideak dira, etaprostituten egoera ez da hobetzen.Prostituzioaren inguruandagoen estigmatizazioa amaitubehar da, eta prostituten aukeraaskatasuna bermatu behar da.Klub batean lan egiten baduteere, aukera izan behar dute bezeroakaukeratzeko. Hori guztia lortzekoprostituten eskariak aintzathartu behar dira.Eta mafiekin zer egin behar da?Mafietako kideak gaizkileak dira,eta gogor egin behar da haien aurka.Hori bai, ez dira erabili beharmafien aurka egiteko neurriakprostituten eskubideak murrizteko.Udal ordenantzek arrisku horidute. Izan ere, prostituten eskubideakmurrizteak, ahulago egitenditu mafien aurrean.Emakume presoekin ere lan askoegindakoa zara. Egun hauetako eskoletanlantzen ari zaren gaietakobat hori da. Nolakoa da horien errealitatea?Kartzelek ez dute balio inor gizarteratzeko,eta emakumeen kasuanguztiz kontrako eragina dute.Gaia ikertzen hastean, konturatzenzara kontraesanez betetakoerrealitatea dela. Maiz esan etaonartu izan da kartzelak pobrezbeteta daudela. Munduan daudenpobreen bi herena emakumeakdira. Baina emakumeek oso delitugutxi egiten dituzte. Espainian,adibidez, presoen %8 baino ez diraemakumeak, eta Frantzian %3.Horrek ez du esan nahi emakumeakhobeak direnik, baizik eta bestelakobide eta estrategiak bilatzendituztela pobrezia horri aurreegiteko: gehiago ikasten dute;gizonek baino errazago onartzendituzte baldintza kaxkarretakolanak... Hor dago, adibidez, prostituzioarenadibidea. Prostitutekmaiz diote lanbide horretan daudeladeliturik ez egiteko. Hori delaeta, ez dute ulertzen zergatik zigortzendituzten. Izan ere, prostituziorajoz bilatzen dutena guztizkontrakoa da.Maiz esan izan da kartzela zigor bikoitzadela emakumearentzatHala da. Kartzelak ez daude prestatutaemakumeentzat. Gauregun baldintzak hobeak dira, bainakartzelak berez dira txarraketa gogorrak. Emakumeari benetangogorra egiten zaiona, halere,kanpoan familia utzi behar izateada. Baldintzei dagokienez, kontuanizan behar da askoz gutxiagodirela emakumeentzako kartzelak.Beraz, normalean etxetik«Ez dira erabili beharmafien kontrakoneurriak prostituteneskubideak urratzeko»«Gutxi dira kartzelatikatera eta berrirodelituren bat egitenduten emakumeak»urrun betetzen dute zigorra. Horrekare gogorragoa egiten duurruntzea. Gainera, kartzela barruaneskaintzen zaizkien lanpostueta tailerrak askoz kaxkarragoakdira. Funtzionarioekonartzen dute, gainera, presodauden gizonezkoak emakumezkoakbaino oldarkorragoak direla.Baina bakartze zigorrak berdinakdira. Diskriminazioa agerianuzten du horrek.JUAN CARLOS RUIZ / ARGAZKI PRESSErrealitate hori ikusita, zer eskatzendiezu legegileei?Kartzelatik ateratzean oso gutxidira berriro delituak egiten dituztenemakumeak. Beraz, kartzelaez den bestelako zigorrak aztertzeaeskatuko nieke: gizartearenaldeko lanak, zigorrak etxean betetzea...Argentinan, adibidez,haur txikiak dituzten emakumeeketxean betetzen dituzte zigorrak.Herrialde askotan, haur edoadinekoen ardura izateak aukerahandia ematen du zigorra etxeanbetetzeko. Hemen, ordea, aukerahori ia ez da aztertu. Gainera, gizartearriskurik ez dakartzatendelituen zigorrak gutxitu beharkolirateke. Horiek dira emakumeekgehien egiten dituztenak.Zigorrak gogorragoak izateak ezdu bermatzen herritarrak ziurragoegotea. Egin behar dena gizartebalioak aldatzea da, gaur egunlegeak horien aurretik baitoaz.Nola ikusten duzu mugimendu feminista?XX. mendea iraultzen mendeaizan zen. Baina garaile irten deniraultza bakarra emakumeenaizan da. Izan ere, atzera bueltarikez duten aldaketak ekarri ditu.Hori posible izan da feminismoakdiskurtso bateratu eta propioaeraiki duelako. Horrek ez du esannahi, hala ere, feminismo bakarradagoenik. Mota askotako feminismoakdaude, eta horrekbarne eztabaidak sortu ditu. Bainaguztiek bide eman dute emakumeenaldarrikapenak agerianuzteko.
<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkena berria 15Euskal Herria ‹ HarianEuskara ikasten ari bada ere «piper asko» egitenduela eta Ezkerraldean «sekula» ez delaeuskaraz egin esan du Patxi Lopezlehendakariak aldizkari batean. Adierazpenakkexa eta erreakzio ugari sortzen ari dira.Gehiago,LiburuBeltzerakoIñaki PetxarromanEz zaio materialik faltakoJoan Mari TorrealdairiEl Libro Negro del Euskera(Euskararen LiburuBeltza) eguneratzeko. Azken egunetan,Euskal Autonomia Erkidegokobi kargudun instituzionalnagusiek —Patxi Lopez Jaurlaritzakolehendakariak eta ArantzaQuiroga Eusko Legebiltzarrekoak—libururako moduko adierazpenakegin dituzte. Aldizkari batekokazetariak haren euskara eskoleiburuz galdetuta, honelaerantzun du Lopezek: «Ikastenari naiz, ikasten ari naiz. Ni, izanere, Ezkerraldekoa naiz, euskarainoiz hitz egin ez den eremu batekoa.Eta euskara zaila da. Gainera,askotan egiten dut piper eskoletan».Barrez egin ditu adierazpenak,kazetariaren arabera.Sarritan eskoletara joaten ezdelako aitorpenak zeresan handiasortu du, besteak beste, hareneuskara eskolak 36.000 euro kostatzendirelako eta Jaurlaritzakordaintzen dituelako. Konparaziobaterako, Nafarroako Gobernuak400.000 euro eman dizkie euskaltegipribatuei euskara ikasten aridiren ikasleentzako laguntza gisa.Jaurlaritzak 1.850.000 euroeman ditu aurten euskara ikastenari direnentzat. Araba, Bizkai etaGipuzkoako euskaltegietako38.000 ikasleei, batez beste, 600 eurobaino gutxiago ematen dizkieJaurlaritzak diru laguntza gisa.Ezkerraldean euskara «sekulahitz egin ez delako» baieztapenaoinarri gabea da ikuspegi historikotik.Hala idatzi zion Louis LucienBonaparteri euskalkienmapa osatzen lagundu zion JoseAntonio Uriarte frantziskotarrak1864an, Barakaldoko egoeraz:«Burko, Burtzeña, Iruregi etaLandaburun gehienak dira euskaldunak,eta gazte-gazte batzuekbakarrik ez dakite euskaraz».Historiaren aldetik ez ezik,gaur egungo ikuspegitik ere adierazpenakez du oinarririk, %10 ingurukoabaita euskaldunen kopuruaEzkerraldean, inkesta ofizialbatzuen arabera.Hori gutxi balitz, hizkuntz politikarenikuspegitik normalizazioarenalde daudenek kezkaz hartzekomodukoak ere bota ditu Lopezek:«Administraziora jo, etaeuskaraz har dezaten nahi duenedonork, eskubidea du horretarako,baina leku batzuetan hori ezda ikusten eta ez da behar». EtaArantza Quiroga eta Patxi Lopez. JUAN HERRERO / EFEondoren, betiko adibidea: «Betijartzen dugu adibide bera: alegia,euskaraz jakiteagatik ebakuntzakegiteagatik baino puntugehiago ematen zaion zirujauarena.Hori dena desagertzera doa,benetan profesionaltasuna puntuadadin». Zeren, egoera horrek«errefusa» besterik ez duela sortzendio Lopezek. «Hizkuntza batigerta dakiokeen txarrena da erabilibehar dutenek errefusatzea».Osakidetzan ez omen da garrantzitsuaeuskaraz jakitea; bainaEspainiako osasungintzangaztelaniaz jakitea, berriz, ezinbestekoa.Espainiako GobernuarenMinistroen Kontseiluak hilaren16an onartutako Errege dekretuakbehartzen ditu EuropakoBatasunetik kanpoko medikuakgaztelaniaz «zuzentasunez»dakitela frogatzera. Bestela ezingodute mediku gisa jardun.Adierazpenak adierazpen, EuskoJaurlaritza hasi da urratsakegiten. Heldu den maiatzaren5ean ateratzekoa da Eusko Jaurlaritzakoadministraziorako laneskaintza publikoa, eta euskarazjakiteko betekizuna murriztu du.Administrarien kidegoan, 53 lanpostuaterako dituzte lehiara, etahaietako %63tan eskatuko duteeuskaraz jakitea —2000ko lan eskaintzapublikoko 52 lanpostuetatik%73tan eskatu zuten betekizunhori—. Administrari laguntzaileenkasuan, 203 lanpostu eskainikoditu Jaurlaritzak, etahaietako %48,3ri eskatu die euskarazjakitea —2000. urteko laneskaintza publikoko 171 lanpostuetatik%61,4tan eskatu zuteneuskaraz jakitea—.Gainera, askotanegiten dut pipereskoletan»PATXI LOPEZEusko Jaurlaritzako lehendakaria«Ulertzen dut bigarrenhizkuntza errespetatubehar dela, baina egoeradesproportzionatua da»ARANTZA QUIROGAEusko Legebiltzarreko lehendakariaQuiroga ere ildo beretikArantza Quiroga Eusko Legebiltzarrekolehendakariak ere «baztertzailetzat»jo du euskaraz jakiteaeskatzea lanpostu publikoe-‘‘ Euskara zaila da.tan sartu ahal izateko. Madrilenemandako hitzaldi batean «zuzendubeharreko bidegabekeriatzat»jo du egoera hori. «Ulertzendut bigarren hizkuntza errespetatubehar dela, baina egoera guztizdesproportzionatua da, arrazionaltasunarenikuspegitik», esanzuen Legebiltzarreko lehendakariak.Adierazpenek harrabotsa sortuzuten atzo. Facebook sare sozialeanYo también haría muchaspiras si Jaurlaritza me pagara lamatrícula (Nik ere piper askoegingo nituzke Jaurlaritzak matrikulaordainduz gero) taldeasortu da. Bestalde, Aralarrek interpelazioaegingo dio Lopezi azaldezan zergatik egiten dituen piperasko guztion diruarekin ordaindutakoeskoletara joateariuzteko. Mikel Basabe legebiltzarkideak«errespetu falta izugarritzat»jo du Lopezen jarrera.Beriaingo eskolan D eredua jartzeko eskatu du alkateakRafael Blancorenarabera, BeriainenD eredua martxanjartzeko «nahikoa»eskari egon litekeNaiara Elola IruñeaNafarroako Parlamentuko HezkuntzaBatzordean hartu zuenparte atzo Rafael Blanco Beriaingoalkateak (PSN). Agerraldi horrenbitartez, Hezkuntza Departamentuarieskatu dio Beriaingoeskola publikoan D eredua eskaintzekoaukera aztertzeko. Iraganotsailaren 25ean Blancokegindako eskaera bera egin zuenmozioa onartu zuten HezkuntzaBatzordean. Hala, Blancok aldarrikatudu Parlamentuan onartutakoabete egin behar duela HezkuntzaDepartamentuak.Beriaingo eskola publikoan 300ikaslek baino gehiagok ikastendute. Blancok jakinarazi duenez,ikasle horien %80k A ereduanikasten dute, alegia, euskara ikasgaigisa dute. Hala, Beriaingo alkatearenirudiko, «litekeena daherrian D eredua martxan jarrizgero nahikoa eskari izatea». Denaden, argitu duenez, komenigarrialitzateke euskarazko eredua zenbatpertsonak eskatu duten jakitekoazterketa bat egitea, D ereduabideragarria den ala ez jakiteko.Hala ere, Blancok argi utzi dueskaera hori herrian D ereduamartxan jartzeko nahikoa ezbada, seme-alabak euskaraz ikasteanahi duten gurasoei diruz langundubehar diela Gobernuak.«Haurrek ezin badute herrian Dereduan ikasi, gertuen dagoenikastetxe batean egin beharkodute, baina Gobernuak garraioaeta jangela zerbitzuak ordaindubehar lizkieke», dio Blancok.Eremu ez euskalduneanBeriain Iruñerrian dagoen arren,eremu ez euskaldunean dago.Duela pare bat hilabete, 1986. urtekoEuskararen Legearen aldaketaNafarroako Parlamentuan eztabai<strong>datu</strong>zutenean, hainbat herrieremu ez euskaldunetik eremumistora igaro ziren, Mutiloakasu. Hala ere, 2008ko inkesta soziolinguistikoanBeriainen egindakogaldeketaren arabera herritarrengehiengoa eremu ez euskalduneanjarraitzearen aldeagertu zenez, ezin izan dute Iruñerrikobeste herrietan bezala eremumistora igaro.Dena den, Rafael Blancok adierazidu hezkuntza sistema EuskararenLegetik kanpo dagoela.«Euskararen Legeak ez du esateneremu ez euskaldunetako eskolapublikoetan D eredua eskainiezin daitekeenik, hori argi geldituzen Noainen», ziurtatu du. Izanere, duela zenbait urte, guraso taldebaten lanari esker, Noaingo eskolapublikoan Hezkuntza DepartamentuakD eredua eskaintzekobaimena ematea lortu zuten.CDN, NaBai, NEB eta PSN Beriaingoeskola publikoan D ereduaezartzearen alde agertu dira,iragan otsailean onartu zutenmozioarekin bat eginez. Baina,Maria Gonzalez UPNko HezkuntzaBatzordeko bozeramailearenarabera, «ez da beharrezkoa BeriainenD eredua eskaintzea».Izan ere, Hezkuntza Departamentuakegungo beharretara mol<strong>datu</strong>takoeskola mapa bat eginaduela adierazi du. Mapa horretan,ez da jasotzen Beriainen D ereduaeskaintzeko aukera, eta, hala, Gobernuaez dagoela horretara «behartua»azaldu du.
16 berria <strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkenaHarian › Euskal HerriaEzker abertzaleak Trebiñuriburuzko iritzia eskatu duGASTEIZ ›Arabako ezker abertzaleak Trebiñurenegoerari buruz zein iritzi duten galdetu die PatxiLopez Eusko Jaurlaritzako lehendakariari eta XabierAgirre Arabako Diputatu Nagusiari.Gaiariburuzko interesik ez izatea egotzi die PSE-EEri,PPri eta EAJri,eta gogora ekarri dute ez atzeraeta ez aurrera dagoela egoera.Batzar Nagusietaraeramango dute gaia,ekimen batekin.‘Egunkaria’-ko esker jaian ezegona justifikatu du MendiakGASTEIZ ›Eusko Jaurlaritzaren egitekoa «kudeatzea»dela esan du Idoia Mendia Eusko Jaurlaritzakobozeramaileak, eta beraz Egunkaria-renesker ekitaldian zertan egonik ez zeukala argudiatuzuen. Izan ere, EAJk leporatu egin zionPSE-EEren eta PPren esku dagoen Jaurlaritzariez egon izana igandean Euskalduna jauregianegindako ekitaldian.20.129pIurretan inauguratu duten suhiltzaileenparkea, metro koadroan.Bizkaiko suhiltzaileen parkerik handienainauguratu zuten atzo Iurretan.20.129 metro koadro ditu, eta 5,5 miloieuro erabili ditu Bizkaiko Diputazioakegin eta hornitzeko. Bizkaikosuhiltzaile guztiek izango dute bertarapraktikak eta entrenamenduak egiterajoateko aukera, aski leku egokiakbaititu horretarako. 53 suhiltzaile arikodira beharrean parke berrian.78pArizmendi ikastolaren Ekokaleakekimenera aurkezturiko proiektuak.Arrasateko (Gipuzkoa) Arizmendiikastolak Ekokaleak lehiaketa jarri dumartxan laugarren aldiz, eraikuntzarabideratutako lanbide heziketako ikastetxeeizuzendua. 78 proiektu jasoditu denera, horietako 15 bakarrikEuskal Herrikoak. Lehiakideek zaborrontzibat diseinatu behar izan duteoraingo honetan. Hilaren 30eanesango dute nor den irabazlea.‘Euskal Y’-an 1.400 milioieuroren obrak kontratatudira, Blancoren araberaErredakzioa DonostiaJose Blanco Espainiako Sustapen ministroaren arabera,«Euskal Y-a eraikitzeko lanak kontratatzeko 1.400 milioi eurobaliatu dira». Adierazi duenez, urtea amaitzerako 200 milioieuro balioko duten lanak kontratatuko dituzte. Horrez gain,Blancok berretsi du Euskal Y-a batuta egongo dela Europakoabiadura handiko trenaren igarobidearekin. Horren bitartezEAE Europan «integratuagoa» egongo dela iritzi dio.Blancok aitortu duenez, datozen hilabeteetan AHTaren Bilbokoeta Gasteizko igarobide guztiak eraikitzen hastea esperodute.Bestalde, Adif Espainiako Trenbide Azpiegituretarako erakundepublikoak beste urrats bat egin du Euskal Y-arenproiektuan, oraingo honetan Bizkaian. Izan ere, EspainiakoGobernuko EAEko ordezkari Mikel Cabiecesek adierazi duenez,Mañaria ibaiaren gaineko zubibidea eraikitzen hasi dira.Bide hori, Abadiño eta Durango tren lasterraren bidez lotukodituen zatietako bat izango da. Zubibideak 572 metroko luzeraeta 32,8 metroko garaiera izango du, eta hamaika zutaberengainean egongo da. Cabiecesen irudiko, Mañariko ibaiarengaineko zubibidea AHTa eraikitzeko beste pauso bat da:«EAEren garapenerako ezinbestekoa».Irudia qBilboAtzo Gasteizen egin zuten elkarretaratzea. <strong>BERRIA</strong>Euskal presoen ikastekoeskubidea defen<strong>datu</strong> duteGASTEIZ ›Euskal presoen ikasteko eskubidearenalde, elkarretaratzea egin zuten atzo EHUrenGasteizko campusean. Gaur, berriz, gauzabera egingo dute Leioan, Bilboko ingeniari eskolaneta Nafarroako Unibertsitate Publikoan.Hezkuntzako arduradunei eskatu diete espetxeetakozuzendaritzekin harremanetan jartzeko,hitzarmen bat sinatzeko helburuz.EHUk Nazioarteko Bikaintasunsaria jasotzea babestu duteDONOSTIA›Euskadi Saria jaso duten ikertzaileekEHUren Euskanpus ekimenak NazioartekoBikaitasun saria jasotzeko hautagaitza babestudute. Hautagaitzaren alde egin dute PedroMigel Etxenikek, Jose Luis de la Cuestak eta MariCarmen Gallastegik, besteak beste. Helburuada atzerriko ikertzaileak erakarri, eta hemengoaknazioartean aritzea.Koka trafikoa egotzita,pertsona bat atxilotu duteBILBO ›Pertsona bat atxilotu dute guardia zibilekBilbon koka trafikoaren aurkako operaziobatean. Espainiako hainbat lagunekin harremanetanjardutea egozten diete, eta haiekin bateradroga pasatzea lepokoak egiteko osagaietangordeta. Ziotenez, osagaiak lepokoak egitenzituzten artisauentzako ziren, baina droga eresartzen zuten tartean, Guardia Zibilaren aburuz.j LaburreanBERRIKUNTZARI ATEA ZABALTZENPatxi Lopez Eusko Jaurlaritzako lehendakaria etaCristina Garmendia Espainiako Gobernuko Zientziaeta Berrikuntza ministroa Bilbon izan zirenatzo, Berrikuntzaren erronkak Europan izenekokonferentzia irekitzen. Zientzia eta teknologiamodu aktiboan erabiltzearen aldeko apustuaegin zuen Garmendiak. Haren irudiko, «Europakdituen erronka handi guztietan» inplikatu behardira bi alor horiek. Krisi ekonomikoa gainditzekoere baliatu behar direla uste du. LUIS TEJIDO / EFE
<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkena berria 17Ekonomia ‹ HarianGreziak porrot egiteko arriskuaduela eta, burtsak amildu egin diraStandard & Poor’s agentziak kiebra joaurreko zabor-bonu kalifikazioa eman dioGreziaren zorra ordaintzeko ahalmenariEuroguneko gobernuek larrialdikogoi bilera egingo dute maiatzaren 10eanJoxerra SenarGreziak kiebra jotzeko arriskuajada ez da fikzioa, ezta hipotesiurrun bat ere. Standard & Poor’srating agentziak atzo Greziarenzorrari zabor-bonu kalifikazioaeman zion. Hau da, lehen aldiz,kiebra jo aurreko egoera batenpare utzi zuen ordainketari aurreegiteko Greziaren ahalmena.Hori gutxi izan ez, eta Portugalen«ekonomiaren eta finantzenahuldadearen ondorioz», kolpebatez, bi mailatan jaitsi du berezorraren gaineko kalifikazioa. Eztandabaten pare jaso zuten albisteaburtsek. Greziaren kiebrarenmamua erreala izan daitekeelausaindu dute lehen aldiz, eta minbiziaiberiar penintsulara zabaldukoote den beldurrak jo ditu.Ibex-35ek %4,19 galdu zuen, etaEurostoxx 50ek %3,67. Greziakoburtsak, berriz, %6 utzi zuen, etaLisboakoak %5,4.Errenta finkoan egoera ez dabareagoa. Inbertsiogileek geroeta mesfidantza handiagoz begiratzendute Grezia, eta hori bonueninteres tasetan islatzen da:hamar urterako bonuen interestasa %10etik gertu zegoen; Alemaniakobund-aren aldean, 687puntuko aldea zuen. Haatik, mesfidantzabeste herrialde batzuetarazabaltzen ari da: Portugalenhamar urterako bonua %6tik gertudago, Irlandakoa %5etik goradago eta Espainiarenak %4 iraganberri du. Krisiaren beste biktimaeuroa bera da: euroa 1,3312dolarrean salerosi zen.Plana lehenbailehenKiebra saihesteko, denbora agortzenari zaio Greziari. Maiatzaren19an lehen epemuga erabakigarriadu: egun horretan, hamar urtekobonu sorta baten epea amaitukoda, eta ordurako hartzekodunei8.500 milioi euro ordaindubehar dizkie. Horregatik, presaka,Nazioarteko Diru Funtsa, EuropakoBatzordea eta Greziakoagintariak 45.000 milioi euroko laguntzaplana negoziatzen ari diraegunotan Atenas hiriburuan.Europako Batzordearen arabera,elkarrizketak «bide onetik»doaz, eta maiatzaren hasierarakohitzartzea espero du. Helburuada NDFk 15.000 milioi euro mailegatzeaeta EBk beste 30.000 euro,eta horren truke Greziak erreformasakonak ezartzea. Data erabakigarrihori gertu denez, eurogunekogobernuek larrialdiko goi bileraegingo dute maiatzaren10ean.Dena den, Alemaniak zalantzakazaldu ditu laguntza horieknahikoak izango ote diren. Izanere, hiru urteren buruan Greziak150.000 milioi euro itzuli beharkodizkie hartzekodunei, eta, GreziakoBankuak iragarri berri duenlegez, herrialdeak ez du nahikoa1 BurtsaBilbao 2000 indizea1.9501.9001.8501.8001.7501.700AldeaAzkena-%3,78 1.722,32Espainiarra ni?Ibex 35(Madril)Ftse 100(Londres)CAC 40(Paris)1.6501.600Dax(Frankfurt)Apirilak 21 Apirilak 22 Apirilak 23 Apirilak 26 Apirilak 27DibisakDow Jones*(New York)Euro bat: 1,3290 $ Euro bat: 124,70 ¥ * Itxi aurretikJ. B. ANDUEZABeste indizeak10.480,90(-%4,19)5.603,52(-%2,61)3.844,60(-%3,82)6.159,51(-%2,73)11.079,12(-%1,12)reziako birusak Portugal eta Espainia kutsatu ditzakeen usteaG he<strong>datu</strong>z doa. Txerto eraginkorrik ez da ezagutzen gaitzarentzat.Horren jakitun, Ibex-35eko (-%4,19) txerritxoek euren espainiartasunaukatzera jo dute. Alegia, zenbat eta negozioaren zatihandiagoa Espainiatik at izan, hobe. Portugal eta, nola ez, grebaorokorrean zen Greziari S&P agentziak rating edo kaudimen kalifikazioajaitsi izanak ez zuen noski lagundu; finantza krisiaren bigarrenerrepublika iristear dagoela uste du zenbaitek. Eta odolusketaeman zen, batik bat akzio espainiarrenen —beronen zikloari lotuendauden heinean— eta —segidan— bankuen kontura: Sacyrrek %7pasa galdu zuen, %6na pasa Ferrovial eta Popularrek eta, %5napasa, Bankinter, BBVA eta Santander bankuek. Edurnezurik(-%3,43) nazioarteko dibertsifikazioa baliatu zuen. Renovablesek(+%1,05) hautsi zuen gorrien ahobatekotasuna. Ibex-35 10.500puntuen langaz behera kokatu da. Kontuz.Iberdrola Renovablesek 156 milioi irabazi ditu aurtengolehen hiruhilekoan, iaz epe berean baino %37 gehiago, hain justu.Gastuak kontrolatzeaz gain, handizkarien merkatuan argindarrakizan duen garestitzeak mesedetu du.Acerinox (-%2,18) aurtengo lehen hiruhilekoan hamar milioiirabazteko gai izan da, iaz epe berean 93 milioiko galerak izan ostean.AEB, Europa eta Txinan eskaria berrindartzen eta altzairua garestitzenari delako lortu du hori.aurrezten, egoera hori iraultzeko.Greziako Bankuak iragarri berridu bost urteren buruan zor publikoahanditu egingo dela: uneotanbarne produktu gordinaren %115adinakoa da zor publikoaren tamaina,eta 2014an %130era ailegatzeaespero da.Maileguak jasotzearen truke,bai EBko herrialdeek bai NDFkgastu publikoa nabarmen murriztekoeta lan merkatuan etaprodukzio ereduan aldaketa sakonakegiteko exijitzen diote Greziari,eta horrek sumina eragindu gizartean.Giorgos Papandreu lehen ministroakohartarazi du konponbidearenardura Greziari berari dagokiola:«Eurak [nazioarteko erakundeak]ez dira hemendikjoango harrika, ezta beste inongoindarkeria bidez ere, gure herrialdeakonpontzea lortzen dugunarte». Sektore pribatuko sindikatunagusiak, GSEEk, eta alor publikokoak,Adedyk, maiatzaren5erako beste greba orokor bateradeitu dute.Zehar kalte handiakGreziaz gain, Europak asko du jokoan.Olli Rehn Ekonomia etaDiru Gaietarako Europako Batzordekokomisarioak oroitarazidu «Euroguneko sistema osoarenegonkortasuna» dagoela jokoan.Zorraren ordainketa eten batenzehar kalteen uhina oso larriaizan daiteke: Europako beste herrialdebatzuenganako mesfidantzaareagotuko luke —Espainia,Portugal edo Irlanda, kasu—, greziarbonuak dituzten banku askoriarazoak sor diezazkioke, eta nazioartekodiru erreserba izanasmo duen euroaren sinesgarritasunarikolpe latza emango lioke.Langabezia tasa %20tik gorakoa da EspainianAraba, Bizkai etaGipuzkoako langabeziatasa %10,91koa da;Nafarroakoa, berriz,%12,32koaErredakzioa DonostiaBost biztanle aktibotatik bat lanikgabe dago Espainian, 4.612.700lagun, hain zuzen ere. Langabeziatasa %20,05ekoa da, 1997az geroztikhandiena. Iazko azken hiruhilekotikaurtengo lehenengora, berriz,<strong>28</strong>6.200 pertsonak galdu dutelanpostua.Hego Euskal Herriko egoeraona da Espainiakoaren aldean.Izan ere, Araba, Bizkai eta Gipuzkoakolangabezia tasa %10,91koada, eta %12,32koa Nafarroakoa.Hala dio INE Espainiako EstatistikaErakundeak urtarriletikmartxora biztanleria aktiboariegindako inkestak.Inkesta horrek INEMek hileroematen dituen <strong>datu</strong>ek baino langabegehiago zenbatzen ditu Espainian.INEMek hil honen hasierankaleratutako <strong>datu</strong>en arabera,Elena Salgado. JUANJO MARTIN / EFEmartxoan 4.166.613 pertsona zeudenlanik gabe. Kontua da EspainiakoLan Ministerioak ez dituelakontuan hartzen prestakuntzaikastaroak egiten ari diren langabeaketa diru laguntza jakin batzukjasotzen dituztenak.Berez, INEk etzi kaleratu beharzituen lehenengo hiruhileko inkestarizegozkion <strong>datu</strong>ak. Baina,akats bat tarteko, herenegun jarrizituen ikusgai bere webgunean,eta ABC egunkari espainiarrakhartu eta lau haizetara zabalduzituen atzo.Elena Salgado Espainiako Ekonomiaministroaren arabera,%20ko langabezia tasa EspainiakoGobernuaren aurreikuspenenartean sartzen da. Datozen hilabeteetanbeherantz egiten hasikodela uste du. Jose Luis RodriguezZapatero Espainiako presidenteakzorrotzago hitz egin du, tasa«sobera altua» dela eta apirileanjaitsi egingo dela zehaztu baitu.Egoera kezkatzeko modukoa delaadierazi du, eta berari ardura eragitendiola. Dena dela, lanik gabedauden hamarretik zortzik laguntzarenbat jasotzen dutela etahori adierazgarria dela esan du.
18 berria <strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkenaHarian › EkonomiaDLaburrakParisko kaleak laborari etatraktoreek hartu dituzteEAEko saltoki handiek%15,7 gehiago saldu duteGoldman Sachs-ek ukatuegin du iruzurra egin zuelaBigarren eskuko autoensalmenta %7,3 hazi daBILBO ›Bigarren eskuko 16.000auto inguru saldu zituzten aurtengolehen hiruhilekoan Araba,Gipuzkoa eta Bizkaian,hau da,iaz garai berean baino %7,3gehiago.Hazkunde handienaBizkaian izan da,%10,6koa,Ganvam-en <strong>datu</strong>en arabera.PARIS ›Diru sarrerak txikitu dizkietelasalatu, eta etorkizunekonekazaritza politika bateratuakasko kezkatzen dituela adierazteko,Parisko kaleetara ateraziren, atzo, zerealak ekoiztendituzten milaka nekazari frantziar.Sindikatuen esanetan,10.000 laborari inguru eta1.200 bat traktore bildu zirenprotestan. Arazo handiak eraginzituzten hiriburuko errepidegarrantzitsuenetan.Parisko kaleak, atzo. MAYA VIDON / EFEGASTEIZ ›Araba, Bizkai etaGipuzkoako merkataritza gunehandientzat hilabete txukunaizan da martxoa, otsaileanbaino %8 gehiago saldu baitute.Urtebeteko <strong>datu</strong>ak kontuanhartuta, ia bikoitza da igoera,%15,7koa hain zuzen, Eustatekemandako <strong>datu</strong>en arabera.Gipuzkoako saltoki handietan%23,2 hazi dira salmentakurtebetean, %13,6 Bizkaikoetaneta %9,2 Arabakoetan.WASHINGTON ›SEC AEBetakofinantza merkatuen kontrolerakoerakundeak iruzur egiteaegotzi dio Goldman Sachsi,bezeroei galerak eragingo zizkienproduktuak nahita saltzea.Salaketa ere jarri zuen harenkontra. Lloyd Blankfein GoldmanSachseko presidenteaketa Fabrice Tourre zuzendariexekutiboak salaketak gezurtatuzituzten, atzo, Senatuan.Epaitegian egingo diete aurre.PHS-Serkontenenpresako15 garraiolari,27 egunlanuzteanInfekzioak gertatzekoarriskuaz ohartarazidute, ordezkozerbitzuaren kalitateatxarra delakoErredakzioa DonostiaCCOOren manifestazioa, atzo, Donostian, Jaurlaritzaren Osasun Sailaren ordezkaritzaraino. Gurpil aulkian, Juan Abad. GARI GARAIALDE / ARGAZKI PRESSLan gaixotasunak ezkutatzea leporatudie CCOOk Osakidetzari eta enpreseiLan gaixotasunakantzeman arren,Gizarte Segurantzari etaOsalani ez dizkietelajakinarazten salatu duJakes Goikoetxea DonostiaJuan Abad lurretik zazpi metrorazegoen plataforma batetik erorizen 2007ko ekainaren 1ean, UrnietakoAizkibel harrobian laneanari zela. Gaizki lotutako oholtzarbaten erruz erori zen. 33 urte zeramatzanharrobian lanean. Medikuekhil egingo zela uste zuten,baina bizirik atera zen. Bizirik,baina gurpil aulki batean, betiko.Gizarte Segurantzak ezintasunhandia onartu zion. Hala ere, istripuagertatu eta ia hiru urtera,epaitegietan dabil oraindik, kaltegalerenordaina eta prestazioenerrekargua jasotzeko.Juan Abad joan zen atzo EuskadikoCCOOk Donostian antolatutakomanifestazioaren buruan.Sindikatuak ordezkarien bilera,manifestazioa eta kontzentrazioaegin zituen, gaurko Lan Osasunareneta Segurtasunaren NazioartekoEgunaren bezperan. Gasteizenere egin zuten, herenegun.CCOO oso haserre dago Osakidetzaklan gaixotasunen eta lanistripuen inguruan izaten duenjarrerarekin eta «utzikeriarekin».«Nazkatuta gaude», esan zuen JesusUzkudunek, sindikatuarenLan Osasuneko idazkariak, OsasunSailaren Gipuzkoako Ordezkaritzarenatarian.Zenbatutakoen halako hamar«Osakidetzako medikuek behineta berriro urratzen dute Lan Gaixotasunendekretua», salatu zuenUzkudunek. «Eskandalua da. Medikubatzuek, lan gaixotasunakantzematen dituztenean, sindikatuarekinharremanetan jartzekoesaten diote langileari; gero, ordea,medikuek ez diote lan gaixotasunarensusmoa jakinarazten,ez Gizarte Segurantzari, ez Osalani».Ondorioz, lan istripuen etagaixotasunen benetako eraginaezkutuan geratzen da. Uzkudunenarabera, lan istripuek eragindakoheriotzen eta galdutako egunenhalako hamar sortzen dituztelan gaixotasunek.Osasun sistema publikoak, hauda, herritarrek ordaindu beharizaten dute ezkutuan geratutakolan gaixotasunen kostua. Uzkudunekeskaera zuzena egin zionRafael Bengoa Jaurlaritzako Osasunsailburuari: «Zerbitzu errentagarriagoanahi balu, gaixotasunprofesionalen berri eman beharkoluke, eta kostuak mutualitateeipasatu».Uzkudunek lan istripuak ezkutatunahi izatea leporatu zien enpresei.«Gero eta gehiago». EuskadikoCCOOko Lan Osasunerakoidazkariaren esanetan, enpresabatzuek langileei baimenak ematendizkiete lan istripua ez aitortzeko,edo mutualitateei ukatuegiten diete laguntza txostena.Gipuzkoako Batzar Nagusiekadierazpen bat onartu zuten atzo,gaurko egunaren harira. Erakundearenustez, lan gaixotasuneketa istripuek lehentasunezko arazoizan behar dute erakundeeneta administrazioen agenda publikoetaneta politikoetan, eta gizartearenkontzientzian.G MobilizazioakELApBilbo. Manifestazioa,10:00etan, Plaza Biribiletik EuskoJaurlaritzaren egoitzara.LABpBilbo. 11:30ean, Henao kalekoMutualiaren egoitzatik Foru Aldundira.pDonostia. 12:30ean, BulebarretikForu Aldundira.pIruñea. 12:00etan, Gaztelukoplazatik Sarasate pasealekura.CC00pBilbo. Kontzentrazioa12:00etan Confebasken egoitzarenaurrean (Kale Nagusia,45).ATTU, CGT, ESK, EILASpIruñea. Elkarretaratzea,12:00etan, Lan Departamentuarenaurrean.PHS-Serkonten enpresarentzatlan egiten duten 15 garraiolari autonomok27 egun daramatzate lanuztean,zuzendaritzak tarifakjaistera behartu dituelako. Langileeketa Euskal Herriko GarraiolariAutonomoen Sindikatuak salatudutenez, enpresako zuzendaritzakmartxoaren 31n jakinarazizien hurrengo egunetik aurreratarifak %10 jaitsiko zizkiela. Etaprentsa ohar batean adierazi dutenez,fakturazio osoa %10 jaitsiz gero,soldata %30 jaitsiko liekete.Hori horrela, ospitale, osasunetxe, kiroldegi, ikastetxe eta bestehainbat eraikinetako higiene etaosasun hondakinen edukiontziakez dituzte jaso, aparatu bakterioestatikoak ez dituzte kargatu, etaizurriteen kontrako eta legionelaeta beste gaitz batzuen prebentziorakokontrolak ez dituzte egin 27egunotan. Garraiolarien esanetan,hilean 20.000 zerbitzu bainogehiago ematea eskatzen du horrekguztiak.Orain, greban dauden garraiolariakordezkatzeko lau langileeta segurtasun pribatuko bostzaindari kontratatu ditu enpresak.Bai eta «legeak ezartzen dituenbaldintzak betetzen ez dituzten»hiru furgoneta alokatu ere.Grebalarien hitzetan, «ez dutehondakin arriskuetarako baimenik,ezta merkantzia arriskutsuakgarraiatzekorik ere». Egunotanpilatutako hondakin batzukedukiontzi publikoetan uztenari direla ere jakinarazi dute.Ondorioz, higiene faltaz eta infekzioakgertatzeko arrisku handiazohartarazi dute. Hala ere, protestanjarraitzeko asmoa dute.
<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkena berria 19Mundua ‹ HarianPakistanen1,3 milioi lagundaude oraindikdesplazatutagerra egoeragatikSwat haraneko iheslarigehienak etxeratu eginbadira ere, beste milakalagunek alde egin duteOrakzai eta KurramtikErredakzioaKandaharren herenegun zartarazi zituzten bi bonbek eragindako kalteei begira ari dira herritarrak. HUMAYOUN SHIAB / EFEAfganistanen beste eraso zabalbat prestatzen ari da nazioarteaKandahar eskualdetik talibanak uxatzeahelburu duen erasoaldiaren aurretik,ekintzak egiten ari dira unitate bereziakNBEk ordezkaritza itxi du, indarkeriarenegoera jasanezina dela argudiatutaAllande SokarrosAfganistanen zabalduta daudennazioarteko indarrak eta herrialdehorretako armada zein poliziaerasoaldi zabal bat prestatzen aridira Kandaharren. Hegoaldeankokatua den probintzia horretantalibanek gero eta indar handiagodute, eta horiei aurre egiteko estrategiarenbarruan kokatzen daoperazioa. Ekainean hastekoa litzatekeenoldar horren aitzin, baina,Ameriketako Estatu Batuetakounitate bereziek jada ekintzazehatzak egiten ari dira. Washingtoneketa haren aliatuek esperodute erasoaldia «erabakigarria»izatea talibanak gailentzeko.AEBetako armadako unitatebereziak eraso andana egiten aridira azkenaldian eskualdean, gerrillariburuak atxilotuta edo hilda.Komando ekintza horiek isilkaeginak dira, eta, adituen arabera,helburutzat daukate gerrillaislamistaren gaitasuna ahultzea.Izan ere, talibanek eragin handiadute oraindik euren gotorleku nagusiaizan den hegoaldeko hirihandi horretan, eta eskualde osoanere. Inbasioa hasi eta bederatziurteotan nazioarteko indarrak ezdira gai izan inoiz probintzia osokimenpean hartzeko. Hortaz, eskualdeanhastekoa litzatekeeneraso militarra arrakastatsua izateariberebiziko garrantzia ematendiote.Orotara 23.000 militar dira partehartzekoak erasoaldian, tarteannazioarteko indarretako, AE-Betako eta Kanadako 8.000 soldadueta Afganistango poliziako6.700 kide. Kandahar hiriaz kanpokobarrutietatik talibanak haizatzealitzateke helburua.AEBetako3.500 soldadu eta Afganistango6.700 polizia arduratukolirateke, aldiz, Kandahar hiriarenkontrola hartzeaz eta segurtasunabermatzeaz.AfganistanKandaharKabulPAKISTAN«Marjakoa ez da eredu ona»Kandaharko operazio handi hauBarack Obama AEBetako presidenteakAfganistanerako prestatutakoestrategiaren giltzarri moduanemana da. Obamaren administrazioakerabaki baitu beste30.000 soldadu estatubatuargehiago bidaltzea Afganistanera,talibanak gailentzeko. Hortaz, datorrenudarako nazioarte tropenkopurua 150.000 soldadura igokoda, eta bi herenak AEBetakoakizango dira.Kandaharren hastekoa deneraso militar zabal horrek lortukoduen arrakastaz, baina, zalantzakagertu dira, Afganistangoagintarien artean. Horiek gogorarazidute nazioarteko indarreketa herrialdeko armadak oldaregite bat hasia dutela orain delabi hilabete Marjako barrutian,eta orainokoan ez dutela talibanakhandik haizatzea lortu. Gerrillariislamistek kontrolpean zituztenlurraldeak bereganatzealortu badute ere, talibanek erasoakegiten jarraitzen dute nazioartekoindarren zein hango soldadueneta agintarien kontra ere.Shaiba Abdalik AfganistangoSegurtasun Nazionalerako aholkulariordeakauzitan jarri duorain arteko bidea. Marjanen,alde horretatik, oraindik ez dutelaespero zutena lortu esan du:«Kandaharren erasoaldi zabalbat antolatzearren, Marjan arrakastalortu dugula agerian utzibehar da; alabaina, orainokoanezin dugu esan eredu onak denikMarjakoa».Indarkeriak ez du etenikIragarritako erasoaldia hasi aurretikere indarkeria egoera eskualdeanjasangaitza dela jakinarazidu Nazio Batuen Erakundeak.Kandaharren duen egoitzaitxi egin du nazioarteko erakundeak«behin-behineko neurria»dela azaldu badu ere. Susan ManuelNBEko eledunak zehaztu duerakundearen atzerriko langileakhiriburura joango direla, Kabulera.Hiriko lankideei berriz,euren etxeetan geratzeko gomen<strong>datu</strong>die NBEk.Ahmad Uali Karzai KandaharkoProbintzia Kontseiluko presidenteak,baina, oso gaizki hartudu erabakia. Afganistango presidentearenanaiak gogor gaitzetsidu erabakia, «nazioarteak berekabuz hartu baitu erabakia, eskualdekoagintariekin hitzartugabe». Egoera, haren hitzetan, ezda horren txarra; «bestela ere, ezdira hemen denbora-pasarako;gogoan eduki behar dute gatazkabat dagoen eskualde batean direla;ospa egite honek sentipen txarraematen die hiritarrei».Indarkeria hizpide, hain zuzen,hiru zibil hil ziren eta beste horrenbestezauritu Kunduzen. Iparraldekoprobintzian bonba batleherrarazi zuten etxe baten kontra.Afganistan ekialdean, berriz,nazioarteko militar batek biziagaldu zuen.Pakistanen armadaren eta gerrillariislamisten arteko indarkeriakeuren bizilekuetatik haizatuditu ehunka mila lagun. Herritarhorietako askok urtebete daramatedesplazatuta. Giza laguntzarakoerakunde andana bateratzenduen PHF Pakistango ForuHumanitarioak berriki emandako<strong>datu</strong>en arabera, herrialde horretako1,3 milioi herritar oraindikere euren ohiko bizilekuetatikkanpo egotera behartuak daude.Egoera larri honek orain artekogorena jo zuen iaz, hiru milioi herritarlekuz aldatzera behartubaitzuen gatazkak.Islamabadeko aginte federalarenmenpeko indar armatuekerasoaldi handi bat hasi zuten2009ko udaberrian Swaten. TTPPakistango Talibanen Mugimendukogerrillari islamistak jauneta jabe ziren haranean, etaeuren kontra egin zuen armada.Eraso horren aurretik ere, armadakeskualdeko ehunka milaherritar euren etxeetatik aldeegitera behartu zituen. Hori eginez zutenak ere ihesari ematerabehartuak izan ziren nahitaez,armadak lurrez eta airez ekin baitzionerasoaldiari. Swat haranetikalde egin zutenei harrera egitekogisan, iheslari guneakparatu zituzten agintariek, bainanabarmen geratu zen gauzakgaizki antolatuak izan zirela.307.000 iheslari gehiagoSwateko haranean egoera apurbat baretzean handik ihes egindakogehienak etxeratu badira ere,gatazka beste eskualde batzuetansumintzeak herritar gehiagolekuz aldatzera behartu du. Orakzaieta Kurrameko leinu eskualdeetanarmadak berriki hasitakoerasoaldien ondorioz, 307.000 laguninguruk ihes egin behar izandu. Hego Waziristan eskualdetikihes egindakoak <strong>28</strong>0.000tik goradira, eta Bajaur eta Mohmand barrutietatikjoandakoak bi bidergehiago.PHFk ohartarazi du, bestalde,Nazio Batuen Erakundeak egoerahoni aurre egiteko hitzemandako405 milioi euroetatik, 81,5milioi euro baino ez direla bildu,eta 47,5 milioi euro hitzematekodaudela oraindik.
20 berria <strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkenaHarian › MunduaOposizioaren aurkako neurri gogorrakiragarri ditu Thailandiako GobernuakSegurtasun indarrakeurengana iristeaoztopatzeko, lau orduzeten dute metroaalkandora gorridunekAinara Rodriguez«Eraman handikoak izan garaorain arte; hemendik aurreraneurri eraginkorrak hartzen hasikogara». Bangkoken (Thailandia)hilabetez luzatu diren protesteklehen ministrorde SuthepThaugsubanen pazientzia galaraztenhasi dira. Neurri gogorrakiragarri zituen atzo herrialdearensegurtasuna hausten eta sabotajeakegitera deitzen dutenentzat;Thaksin Shinawatra lehen ministroohiaren aldeko alkandora gorridunentzat,alegia.Oposiziokoek Bangkokeko erdiguneazeharkatzen duen metroarenzerbitzua eten osteanegin zuen mehatxua Thaugsubanek.Pneumatikoekin itxi zituztengeltokietako sarrerak, puntakoorduan. Metroko kamera zirkuituitxia ere indargabetu zutenmanifestariek, segurtasun neurrietatiksare osoa geldiarazi beharizan zutela. Bi aldeen artekonegoziazio korapilatsuen ondoren,ordea, zerbitzua berriz abiatuahal izan zuten lau ordurenbueltan, eta trabatuta geratutakomilaka bidaiariek euren bideariekin ahal izan zioten.Alkandora gorridunetako kideNatthawut Saikuaren hitzetan,segurtasun indarrek metroa zutenerabiltzekoa eurengana iristeko;izan ere, kanpalekua ezarridute Bangkok hiriburuaren erdigunean,eta segurtasun indarrekezinezkoa dute hara iristea, ingurukokaleak gotortuta baitituzte.Aurrez aurrekoak saiheste alderahartu zuten, beraz, metroa etetekoerabakia.Erregea istiluetatik aldendutaTentsiopean bizi dira azken hilabeteanthailandiarrak; 2006anShinawatra kargutik kendu zutenetikizan diren istilu larrienakdira egunotakoak. Asko dira egoeranormaltzea eskatzen dutenak,tartean Gobernuaren aldekoak—alkandora horidunak–.Pneumatikoz eten zuten metro zerbitzua oposizioko kideek, atzo, Bangkoken (Thailandia). RUNGROJ YONGRIT / EFEAtzo bertan behera utzi beharizan zuten antolatua zuten manifestazioa,metroan sortutako iskanbilaaitzakia hartuta. OposiziokoakBangkoketik egotzi ditzalagaldegin izan diote alkandorahoridunek Gobernuari, baina armadarenahaleginek ez dute arteanhalakorik lortu. Gobernuak,bestalde, atzera bota zuen larunbateanoposiziokoek Parlamentuadesegiteko egindako eskaera.Irtenbide erraza ez dagoela ikusita,Bhumibol Adulyadej erregearenesku-hartzea eskatu dutehainbatek. Auziaz lehen aldizmintzatu zen hura herenegun,baina ez zuen eman esperotakoerantzunik; bakoitzari dagokionbetebeharra betetzera deitu zuen,besterik ez.Myanmarko Junta Militarreko 22 kidek militarizateari utziko diote bozetan lehiatze alderaKarguari uko egindiotenen artean dagolehen ministroa;oposizioa trikimailubat delakoan dagoErredakzioaMyanmarko Junta Militarreko 22kide ez dira militar izango hemendikaurrera; uko egin diote hainbatabantaila ematen dizkien karguari,urte amaieran herrialdeanegingo diren boza orokorretan zibilgisa parte hartu ahal izateko.Herenegun egin zuten uko egitekoekitaldia, Naypyidaw hiriburuandagoen presidentziarenegoitzan. Oposizioko DemokraziarenAldeko Liga Nazionala,baina, Gobernuaren trikimailubat delakoan dago; Legebiltzarreanmilitarrentzat ez diren eserlekuak—%25 dira eurentzat—ziurtatu, eta euren eragina sendotzeabesterik ez dutela nahi diote.Karguari uko egin dietenen arteandaude Thein Sein Myanmarkolehen ministroa, Nyan WinAtzerri ministroa eta Thein ZawFinantza eta Ogasun ministroa,hirurak jeneralak. Armadak,hain zuzen, politikako ikastaroetarabidali zituen iaz ehunka militar,beharrezko prestakuntza jasozezaten.EBren zigorren luzapenaHauteskunde legedian ezartzendituzten mugak, hain zuzen, EBEuropako Batasunak Junta Militarrariegozten dizkioten giza eskubideenurratzeen artean kokatzendira. Hori dela eta, EBkoatzerri ministroek Myanmarri zigorrabeste urtebetez luzatzeaerabakia zuten herenegun, trantsiziodemokratikorako nahikoahalegin egiten ez dutela leporatuta.Armak bahitzeko, ondasunakizozteko eta erregimeneko kideekEBko herrialdeetara bidaiatzekodebekua ezartzen diezigorrak, besteak beste.Txinak milakamilioi inbertitukoditu Xinjiangen,etnien tentsioakarintzekoHan etniari mesedeegiten dion energiaindustria suspertzekobideratuko dute dirua,uigurren kalterakoErredakzioaUigur eta han etnien arteko tentsioakbaretze aldera, TxinakoGobernuak Xinjiang probintzianmilaka milioi inbertitzeko asmoaazaldu berri du. South China MorningPostkazetaren arabera, gauregun Xinjiango Gobernuak dituensarreren bikoitza izan litekeaurki Txinaren eskutik jaso dezaketena,hau da, 3.300 milioi euroinguru. Kazetak dioenez, energiaindustria, turismoa, altzairu industria,nekazaritza eta ingurugiroarenzaintza suspertzeko baliatukodute dirua, besteak beste.Gobernuak, alabaina, ez duoraindik gaiaren inguruan erabakizehatzik hartu, eta hilarenbukaeran ministroak batzekoasmoa dutela jakinarazi dute,auziaz eztabaidatzeko. Alabaina,Gobernuko funtzionarioek azaldudute, gutxiengo diren etniakbizi diren lekuetan «gizarte egonkortasuna»ziurtatze aldera,«garapena azkartzea eta herritarrenbizi-maila hobetzea» direlahelburu nagusiak. Duela urtebeteistilu larriak izan ziren Urumqinbertakoak diren uigurren etahan etniako txinatarren artean,eta, horren ondorioz, 800 batlagun hil ziren, uigurren arabera—200 inguru, Pekinen irudiko—.Bada, halako egoerak saihesteadutela xede diote Gobernuko iturriek.Energia indarberritzenEz ohiko jarrera erakutsi du Pekinekinbertsio horrekin; alta, interesarennorabidea zalantzan jartzeraere iritsi dira hainbat analista.Izan ere, eskualdean energiaindustria indarberritzeko asmoekzuzenean egiten die mesedehan etniakoei; susperraldi horretanburu-belarri aritu da TxinakoGobernua urtez urte, eta hartutakoerabakiak bi etnien arteko ezberdintasunsozialak puri-purianjarriko dituelakoan daude adituak.Inbertsioarena ez da, ordea, Gobernuak«aldaketarako» iragarriduen neurri bakarra. LarunbateanXinjiangen zuen buruzagia al<strong>datu</strong>zuen Alderdi Komunistak,Zhang Chunxianek hartu duelarikkargua. Izendapen berriarekin,azken urtean dezente gaiztotuziren harremanei itzulia emannahi diela azaldu du Gobernuak.
<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkena berria 21Mundua ‹ HarianEspainiakoKonstituzionalaberritzekoeskatuko duKataluniakPSCk eta CiUkadostutako testua gaurbozkatuko dute; ERCkalde egingo du, testuasinatu ez badu ereErredakzioaEstatutua defendatzeko frontekomun bat osatze aldera, urratsaegin dute Katalunian. PSC KataluniakoAlderdi Sozialistak, CiUConvergencia i Uniok eta ICV Iniciativaper Catalunya-Verds alderdieklau puntuko testu batadostu zuten atzo. Gaur diputatuekproposamen bat bozkatukodute, eta Espainiako AuzitegiKonstituzionaleko epaileak berritzeaeskatzen du. ERC EsquerraRepublicanak ez du dokumentuarekinbat egin, baina zehaztudu bozketan ekimenaren aldeegingo duela. Auzitegi KonstituzionalaEstatutuaz epai bat ematekogai ez dela aitortzeko ere eskatudute ebazpenean, eta AnnaSimok uste du neurri hori ez delaeraginkorra izango. ERCko eledunarenhitzetan, gainera, autodeterminazioarenaukera aurreikustenez duten bideek ez du zentzurik.ERCko 21 diputatuek,batasuna ez haustearren, ebazpenarenalde egingo dutela zehaztudu Simok.Estatutua sostengatu zuten hirualderdiek sinatu dute, hain zuzenere, hura sostengatzeko ebazpena—ERCren hitzetan, akitutadaude bai marko konstituzionala,bai estatutarioa ere—. EstatutuaKonstituzionala dela adierazi duteaurreneko puntuan. Kongresuarieta Senatuari AuzitegiKonstituzionala berritzeko eskaeraegin diote bigarrenean, eta, hirugarrenean,hari auziaz epai batemateko gai ez dela aitortzeko.Azkenik, lege organikoa erreformatzekoeskatu dute testuan,agintaldia bukatu duten la magistratuakberritu ez ditzaten. JoseMontillak eta Artur Masek, beraz,ados jartzeko zituzten desadostasunakgainditu dituzte, hainbatpuntutan amore eman ostean.Konstituzionala erreformatzekoeskaera hilabeteko epean aurkeztukodutela uste dute. PSOErekin,zentzu horretan, ez dutelanegoziaziorik hasi zehaztu duMontillak. Jose Luis RodriguezZapatero Espainiako gobernuburuak,alta, lege organikoa aldatzeabaztertu du, «konstituziogileazuzentzea» izango litzatekeelaargudiatuta. Gauzak bere horretanutziko dituztela esan du «demokraziarensinesgarritasunasendotzeko».Kongoko presidenteordeohia epaitzen hasi da Haga,gerra krimenak leporatutaAfrika ErdikoErrepublikangizateriaren kontrakokrimenak egin izanaegotzi diote BembariKristina BerasainIrudia qUkrainaErrusiak eta Ukrainak iragan astean sinatutakoakordioa berretsi egin zuten atzo bi herrialdeotakolegebiltzarretan.Kievekoan,baina,liskarrakizan ziren,oposizioak ez baitu begi onez ikustenakordioa.Errusiako itsas-armadari herrialdeanbeste 25 urtez egon ahal izateko baimena luzatuBembaren irudi bat. ED OUDENAARDEN/EFEJean-Pierre Bembaren kontrakoepaiketari ekin dio azkenean Hagak.Kongoko Errepublika Demokratikokopresidenteorde izandakoarigizateriaren kontrako krimenaketa gerra krimenak egitealeporatzen dio Nazioarteko ZigorAuzitegiak. Afrika Erdiko Errepublikanegin zituen ustezko krimenak.MLC Kongo AskatzekoMugimendua gerrillaren buruzela, 2002ko urria eta 2003ko martxoabitartean, hilketak, bortxaketaketa lapurretak egin zituengerrillak. Orotara bost kargu daudezabalik haren kontra, tartean,bortxaketak herritarrak izutzekotresna gisa baliatzea. Fatou Bensoudafiskalaren arabera, «bortxaketasistematikoak» egin zituztengerrillariek, zibilak «traumatizatueta izutzeko».Bemba iazko maiatzean atxilotuzuten Belgikan, eta bi hilabetegeroago eraman zuten Hagara,Herbehereetara. Abuztuan, baina,epaiketa egin bitartean behinbehinekoaskatasuna eman zioten.Abenduan, berriz, neurria indargabetuzuten epaileek, askatasunaukatuz; ihes egiteko arriskuaez zela behar bezala neurtuondorioztatu zuten orduan.Gerrillatik aginteraBembak bere kontrako akusazioguztiak ukatu ditu, kanibalismoarenatartean, eta, froga falta argudiatuta,haren abokatuek helegiteajarri dute epaiketa bertanbehera uzteko eskatuz. Helegiteaonartu edo ez aztertzen ari diraorain epaileak.Afrika Erdiko ErrepublikanAnge-Felix Patasse orduko presidentearenkontrako estatu kolpeDIPUTATUAK ELKARRI KOLPEKAsaioa izan zen 2002an. Eta Bembaburu zuten matxinoek hari babesaemateko zeharkatu zutenmuga. Orotara 1.500 gerrillari bidalizituzten Afrika Erdiko Errepublikara.Bembak argudiatuizan du gerrillariek muga zeharkatuzuten unetik hango presidentearenaginduetara zeudelaeta, beraz, berak ez duela gertatutakoarenerantzukizunik.Patasse presidentearen aurkakoestatu kolpeak arrakasta izanzuen; François Bozizek botereahartu zuenean, gerrillak egindakokrimenak ikertzeko eskatuzion nazioarteari. Fiskaltzarenarabera, herrialdean ez dago azpiegiturariketa bermerik epaiketaegin dadin.MLC utzi eta presidenteordeizatera iritsi zen Bemba 2003an.Handik hiru urtera presidentetzarakobozetan lehiatu zen. JosephKabilak irabazi zituen bozak,eta iruzurra salatu bazuenere erbestera alde egin zuen Bembak;Portugalen babestu zen. Belgikarasendia bisitatzera joan zenean,baina, atxilotu egin zuten.Han bizi dira haren emaztea etabost seme-alabak, eta han egin zituenhark ere ikasketak. Enpresagizon aberats baten semea da, eta47 urte ditu. Silvio Berlusconi mirestenduela esan izan du behinbaino gehiagotan.dio Ukrainak,gasa %30 merkeago erostearentruke.Oposizioak,baina,akordio subiranotasunahausten duela uste du.Irudian,diputatuak elkarjoka ageri dira,bozketaren aurretik.Arrautzak erebota zituzten,eta kezko bonba bat.Eraikinarenkanpoan ere liskarrak izan ziren.MAXIM MARUSENKO/EFEDLaburrakAbbasek alde bakarrekoindependentzia baztertu duRAMALA ›Mahmud Abbas PANPalestinako Aginte Nazionalekopresidenteak alde bakarrekoindependentziaren ideia baztertudu. Salam Faiad lehenministroaren hitzak auzitan jarriditu horrela Abbasek. Faiadekaditzera eman duenez, datorrenurterako estatu palestinarindependentea aldarrikatudute. Abbasek, baina, nazioartekoakordioak errespetatukodituztela zehaztu du.Letermek Belgikako bozakaurreratzea proposatu duBRUSELA ›Yves LetermerenCDV Alderdi Kristaudemokratakbozak urtebetez aurreratzeaerabaki du. Belgikako erregeaklehen ministroaren dimisioaonartu zuen herenegun, gobernukoalizioa hautsi ostean. BHVBrusela Halle Vilvoorde barrutiarenauziak eragin du bestebehin krisia. Legebiltzarrak etaSenatuak bozak ekainean egiteababestu beharko dute.Hautagaien eztabaidarenkontra agertu da EskoziaLONDRES ›Erresuma Batuanheldu den astean bozetanlehiatuko diren hiru hautagainagusien arteko azken eztabaidasaioa bertan behera uztekoeskatu du Alex Salmondek.SNP Eskoziako Alderdi Nazionalakhelegitea aurkeztuko dubaldin eta osteguneko telebistasaioan bera ere agertzen ezbada. Orain arte beste bi eztabaidaegin dituzte maiatzaren6ko bozen harira.Hegaldien krisiarengaleren berri eman du EBkBRUSELA ›Islandiako sumendiakbotatako hautsaren ondorioz,100.000 hegaldi utzi beharizan zituzten bertan beheraEuropan. Europako Batzordearenarabera, horrek 1.500 eta2.500 milioi euro arteko galerakeragin ditu. Dena den, adituekaditzera eman dute kopuruakez direla behin betikoak etaoraindik ikertzen ari direla.Sudango bozen emaitzakauzibidean jarriko dituzteKHARTUM ›Sudanen egin berridituzten bozen emaitzak auzibideetaraeramango dituztehegoaldean oposizioan daudenbederatzi alderdik. Salva KiirSudan Askatzeko Herri Mugimendukoburuzagiak botoen%92,9 eskuratu zituen hegoaldean,baina, oposizioaren arabera,iruzurra izan da.
22 berria <strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkenaKirola›Oh Eun-Sun, Annapurna mendian. Han egin du zortzimilakoetan hamalaugarren urratsa. BLACK YAKOh Eun-Sunen hamalaukoaAnnapurna igota, zortzimilakoen zerrendaosatu du korearrak, Pasabani aurrea hartuta;21. mendizalea da, eta lehenengo emakumeaKoreako KBS telebista kateak zuzeneaneman du tontorreko uneaEkaitz Agirre DonostiaAnnapurnako gailurrera iristen,Koreako ikurra eskuan hartuta.Munduari bira eman zion atzo OhEun-Sun korearraren irudiak.Hamalau zortzimilakoak igotzenlehenengo emakumea nor izango,Eun-Sun eta Edurne Pasabanenarteko lehia aspaldian hauspotuazuten komunikabide etababesle indartsuek. Gustuko edoez, mendizaleek onartuak zituztenarau eta baldintza horiek, eta,azkenerako, korearrak irabazi duaskorentzat zentzurik ez zuen lasterketa.Ikuskizuna bete-betekoaizan zedin, Koreako KBS telebistakateak zuzenean eman zuen atzogailurreko unea, gertaerak herrialdehartan piztu duen ikusminarenadierazgarri.Annapurna igota (8.091), duela24 urte Reinhold Messnerrek irekitakozerrendan hogeigarrenmendizalea da Eun-Sun, eta aurrenekoemakumea. Piotr Pustelnikpoloniarrak ere atzo osatuzuen bilduma, Annapurnan harkere. Nor izan zen 20. zerrendansartzen? Nor 21. mendizalea? Garrantziarikba al du? Zerrendaosatzen dutenek mendian egindakoekarpenei erreparatuta, batzueneta besteen jarduerak nekezpareka daitezke. Hamalauzortzimilakoak igo izanak elkartzenditu, baina ez mendiak igotzekoerabilitako bide, estilo etamoduak.Zalaparta handia izan zen atzoAnnapurnan. Zortzimilakoen arteanigoera gutxien duen mendiada Oparotasunaren jainkosa—hala deitzen diote bertakoek—,eta egun batean ezagutu gabekomendizale kopuruak jo zuen gailurraatzo: Horia Colibasanu errumaniarrak,Juanito Oiarzabal etaharen espediziokide Carlos Paunereta Tolo Calafatek, Piotr Pustelnikpoloniarrak eta harekin joandakoKinga Baranowska, PeterHamor eta Sergei Bogomoloveketa Jorge Egocheagak, besteakbeste.Luzea eta gogorra egin zitzaienguztiei laugarren kanpalekutiktontorrerako 1.000 metroko tarteagainditzea. Elur kopuru handiaketa haizeak trabatu zuen mendizaleenibilia. Gauerdia pasatxoabiatu ziren gorako bidean, eta 13orduren buruan iritsi ziren Eun-Annapurnanezagutzeke zegoengailur festaizan zen atzoSun eta harekin joandako hainbatsherpa tontorrera, 15:00 pasatxozirela —11:20an Euskal Herrian—.Aurretik Colibasanu,Pustelnik, Baranowska eta Egocheagaigo ziren gailurrera, etaatzetik, Oiarzabal eta Pauner.Nahiko berandu gehientsuenak.Eta jakina da mendia ez delatontorrean bukatzen, jaitsi eginbehar dela. Gaur arratsalderakoAnnapurnan ekaitz arriskua iragarriadagoela bazekiten guztiek,eta nola edo hala azken egunotanirekitako eguraldi txukunekoleihoa baliatu nahi izan zuten.Tontorretik laugarren kanpalekurakojaitsieran gauak harrapatuzituen gehienak, eta ilargi beteariesker iritsi ziren 7.100 metrora.Ongi bidean, beheko kanpalekuragaur jaitsiko dira.Kangchenjungako zalantzaAnnapurnarekin osatu du bildumaEun-Sunek, baina azken egunetaniazko udaberrian Kangchenjungaigo ote zuen zalantzanjarri dute Edurne Pasabanek etaFerran Latorrek, bi argudiori eutsita:argazkia ez dela tontorrekoa,batetik, eta korearrarekin joandakosherpek gailurrik ez zuelaigo onartu izana, bestetik. Himalayakonotario lanak urte luzezegin dituen Miss Elizabeth Hawleykere zalantza egin du.Alpinismoan, ordea, ez dagoepailerik. Mendia ez da futbol partidabat, ez eta Frantziako Tourrekoetapa bat ere. Bestelakoak dirairizpideak alpinismoan. Mendizalearenhitzari ematen zaio sinesgarritasuna,eta aurkeztutakoirudiei. Horregatik, Kangchenjunganiaz gertatutakoa gertatuta,alpinismoan idatzi gabekoarau horiek gaindituko dituzte;dela gezurra esateagatik edo delaalpinistaren hitza ez sinesteagatik.Messnerrek eta Kukuczkak80ko urteetan izan zuten lasterketabat eta bakarra izan zen. Bestegarai batzuk ziren. Bide urratzaileakizan ziren haiek, eta bildumagileakdira egungoak.Pasaban: «Banekien aukera handiagoazuela, zorionak Annapurna igo dutenei»DShisha Pangmako beheko kanpalekuan dira dagoeneko Alfilo de lo imposible espedizioko kideak, eta han izan zuenAnnapurnako albistearen berria Edurne Pasabanek. «Zorionakematea dagokit gaur [atzo] Annapurna igo duten guztiei. Oh Eun-Sunek nik baino aukera handiagoa zeukan lehenago igotzeko. Zoriontzekoada egin duten lana», esan zuen Pasabanek EuskadiIrratian. Tolosarrak Shishan osa dezake zortzimilakoen zerrendadatozen egunetan. «Guk lanean jarraituko dugu, eta ea eguraldiaklaguntzen digun proiektua bukatzen», idatzi zuen blogean.Tolosako Udalak, bestalde, Pasaban herriko alaba kutun izendatzeaadostu zuen atzo arratsaldeko biltzarrean. Horren harira,Usabal kiroldegitik Shisha Pangmako beheko kanpalekuarekinbat egin asmo dute bihar webcam bidez.
Bayern Munich Txapeldunen Ligako finalerako25›› sailkatu da, Olympique Lyoni 0-3 irabazita<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkena berria 23Brad Oleson: «ACB ligako finala jokatzea<strong>28</strong>›› ez den oro, porrota izango da»G IbilbideakOH EUN-SUNMendiaUrteaGasherbrum II (8.035) 1997Everest (8.848) 20<strong>04</strong>Shisha Pangma (8.<strong>04</strong>6) 2006Cho Oyu (8.201) 2007K2 (8.611) 2007Makalu (8.465) 2008Lhotse (8.516) 2008Broad Peak (8.<strong>04</strong>7) 2008Manaslu (8.156) 2008Kangchenjunga (8.586) 2009Dhaulagiri (8.167) 2009Nanga Parbat (8.125) 2009Gasherbrum I (8.068) 2009Annapurna (8.091) <strong>2010</strong>EDURNE PASABANMendiaUrteaEverest (8.848) 2001Makalu (8.465) 2002Cho Oyu (8.201) 2002Lhotse (8.516) 2003Gasherbrum II (8.035) 2003Gasherbrum I (8.068) 2003K2 (8.611) 20<strong>04</strong>Nanga Parbat (8.125) 2005Broad Peak (8.<strong>04</strong>7) 2007Dhaulagiri (8.167) 2008Manaslu (8.156) 2008Kangchenjunga (8.586) 2009Annapurna (8.091) <strong>2010</strong>Shisha Pangma (8.<strong>04</strong>6) Falta duGERLINDE KALTENBRUNNERMendiaUrteaCho Oyu (8.201) 1998Makalu (8.465) 2001Manaslu (8.156) 2002Nanga Parbat (8.125) 2003Annapurna (8.091) 20<strong>04</strong>Gasherbrum I (8.068) 20<strong>04</strong>Shisha Pangma (8.<strong>04</strong>6) 2005Gasherbrum II (8.035) 2005Kangchenjunga (8.586) 2006Broad Peak (8.<strong>04</strong>7) 2007Dhaulagiri (8.167) 2008Lhotse (8.516) 2009Everest (8.848)Falta duK2 (8.611)Falta duG 14ak igo dituztenakIzenaUrteaReinhold Messner (Hego Tirol) 1986Jerzy Kukuczka (Polonia) 1987Erhard Loretan (Suitza) 1995Carlos Carsolio (Mexiko) 1996Krzysztof Wielicki (Polonia) 1996Juanito Oiarzabal (EH) 1999Sergio Martini (Italia) 2000Park Young-Seok (Hego Korea) 2001Um Hong-Gil (Hego Korea) 2001Alberto Iñurrategi (EH) 2002Hang Wang-Yong (Hego Korea) 2003Edmund Viestrus (AEB) 2005Silvio Mondinelli (Italia) 2007Ivan Vallejo (Ekuador) 2008Denis Urubko (Kazakhstan) 2009Ralph Dujmovits (Alemania) 2009Veikka Gustafsson (Finlandia) 2009Andrew Lock (Australia) 2009Joao Garcia (Portugal) <strong>2010</strong>Oh Eun-Sun (Hego Korea) <strong>2010</strong>Piotr Pustelnik (Polonia) <strong>2010</strong>G SoslaiaOh Eun-Sun mendizale korearra. STROh Eun-Sun‘Esprinter’ polemikoa«Zortzi zortzimilakoigo ditut bi urtean,baina eskaladarekinez dut batere gozatu»Ezustean iritsi ziren.Koreatik kanpo apenaszegoen haien berri.Hamalau zortzimilakoakigotzeko bidean GerlindeKaltenbrunner, EdurnePasaban eta Nives Meroi hirukoaari zela zirudienean,2008an agertu ziren ezerezetikOh Eun-Sun eta Go Min-Sunkorearrak. Ordurako hamar tontorigoak zituen Kaltenbrunnerrek;bederatzina Pasabaneketa Meroik. Eun-Sunek bostbesterik ez. Horregatik da deigarriadenbora tarte txikian igoduen zortzimilako kopuru handia,Himalayako erraldoietakoesprinterra bihurtzeraino:2008an eta 2009an zortzi igozituen, urteko lau. Aurrez besteinork lortu gabeko kopurua.«Erritmo horretan eskalatzeakeragotzi egin dit mendian gozatzea;ez nuke halakorik errepikatuko.Zortzi igo ditut bi urtean,baina ez dut batere gozatu. Hamalauakigota berrekingo diotharkaitzean eskalatzeari»,adierazi zuen mendizaleak berakberriki egindako elkarrizketabatean.Gasherbrum II mendia igotaegin zuen lehenengo urratsa Himalayan,1997an. Zazpi urte geroagoigo zuen Everest, oxigenoabaliatuta, 20<strong>04</strong>an. ShishaPangma, Cho Oyu eta K2 izanziren hurrengoak, azken hori ereoxigenoa erabilita.Ibilbide hori ikusita, nola daposible halako lorpenik? Bateaneta bestean egindako galdera.Balizko erantzunek sortudute eztabaida, polemika. Helburubat lortzeko bidean guztiakbalio duen edo ez iritzi diotenenarteko eztabaida. Korearrekmendira joateko darabiltenmoduak sortutakoa, hein batean;espedizio handiak, oxigenoarengehiegizko erabilera, mendibatetik bestera helikopterozbidaiatzea...Iritzi horren aurrean emakumeindartsua dela diote bestetzuek.Eta beharko izan. Gorpuzkerantxikia da Eun-Sun(Hego Korea, 1966), txikia etaarina; metro eta erdiko garaieraeta 50 kiloko pisua nekez gainditzendu. Emakume indartsuada, ordea; indartsua fisikoki, indartsuapsikologikoki. Koreanmiretsi egiten dituzte mendizaleak—herrialde osoak jarraituzuen 90eko urteetan ParkYoung-Seok eta Um Hong-Gilmendizaleen ibilia— eta bideberean jarraitu dute Eun-Suneta Min-Sunen jarduna eta lasterketa.Babesle handiak sartuziren tartean, hamalau zortzimilakoakigotzen lehenengo emakumeanor izan, eta emaitzaketa lorpenak eskatu dizkietetrukean. Babesleen laguntzaeta presioaren arteko oreka bilatubehar izan du Eun-Sunek—lehia bete-betean Nanga Parbatenhil zen Miss Go, mendianbehera erorita—.Moduak modu eta bideakbide, atzo egia bihurtu zuen bereaez ezik korear askoren ametsa.Iazko Kangchenjungako orbanaargitzen den artean, bederen.Esprint estuetan polemikamaiz izaten den gisa berean,iazko udaberrian Kangchenjungaigo zuen zalantzan jarri baitutehainbatek. pE.AGIRREJuanito Oiarzabaliritsi daAnnapurnakogailurrera24 zortzimilako igo ditujadanik, eta seigelditzen zaizkiohamalauak berriroigotzekoErredakzioa DonostiaHamalau zortzimilakoak berriroigoko dituen lehenbizikoa izannahi du Juanito Oiarzabalek, etaatzo pauso bat gehiago egin zuenbide horretan, Annapurnako gailurreraigota (8.091 metro). Hamalauetatikzortzi birritan edo hirutanigo ditu, eta sei gelditzen zaizkiobi aldiz igotzeko. Hurrengo biurte hauetan horiek ere igotzekoasmoa du.«Oso luzea, oso gogorra, hotzasko eta haize asko». Horrela azalduzuen Oiarzabalek azken igoeraAnnapurnako gailurretik bertatik,arnasestuka. Euskal Herrian12:15 inguru ziren. Tolo Calafateta Carlos Pauner espediziokideekinbatera ailegatu zen tontorrera,eta hamabi ordu inguru beharizan zituzten laugarren kanpalekutikharainoko bidea egiteko.Gailurraren inguruan pilatutakoelurrak anitz zaildu zien egitekoa.Dena den, ez zuten denboraanitz egin tontorrean, lehenbailehenekin baitzioten jaitsierari,laugarren kanpalekura ilundubaino lehen ailegatzeko.Annapurnarekin, zortzi diraJuanito Oiarzabal, Juan Diego Amador alboan duela.Oiartzabalek birritan edo hirutanigotako zortzimilakoak, beraz,sei ditu berriro igotzeko. Aurten,Nanga Parbat (8.125) eta ShishaPangma (8.<strong>04</strong>6) igotzekoasmoa du. Heldu den urtean, berriz,Dhaulagiri (8.167) eta BroadPeak (8.<strong>04</strong>7) igo nahi ditu, eta, azkenik,2012an, azken biak: Lhotse(8.516) eta Manaslu (8.156). Helburuabeteko badu, hori egin duenlehenbizikoa litzateke Oiartzabal.1999an lortu zuen hamalauzortzimilakoen marka burutzea,hain zuzen ere, atzo igo zuen Annapurnamendira igota. Hori lortuzuen seigarren mendizaleaizan zen.Colibasanu ere AnnapurnanMendizale batek baino gehiagoklortu zuen atzo Annapurnakogailurrera ailegatzea. Horien arteanHoria Colibasanu errumaniarrak.Duela bi urte IñakiOtxoa de Olzarekin azken uneraarte egon zen mendizalea Annapurnan,eta hirugarren saioazuen Colibasanuk mendian gora.Iñaki Otxoa de Olzaren omenezkoespedizioa zela adierazi zuenabiatu aitzinetik.Otxoa de Olza 2008ko maiatzaren23an zendu zen Annapurnan,garuneko lesio baten eta biriketakoedemaren ondorioz. Sendiakhala eskatuta, haren gorputzaAnnapurnan gelditu zen, 7.400metroko altueran. Han dago,oraindik ere.
24 berria <strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkenaKirola ›Futbola DTxapeldunen Ligako finalerdiakBartzelonako jokalariak zaleei babesa eta laguntza eskatzeko kamisetak soinean dituztela, pasa den larunbatean Camp Noun. ALBERT OLIVE / EFEBartzelonako jokalariek babesa eskatu diete jarraitzaileei, joaneko partidako 3-1ekoari buelta emaneta finalerako sailkatu ahal izateko. Haien beroari esker antzeko emaitzak edo okerragoak irauli izan ditu.«Zuek burua, guk bihotza»Igor Susaeta DonostiaBartzelonako jokalariekbadakite ataka estuandaudela. Azkeneko 20hilabeteotan, Pep Guardiolaentrenatzailea denetik alegia,gaizki ohituta zeuden. Betiirabazle, ia beti ikusgarri, eta uneoro hitz politak entzuten. BainaInter Milanek pasada ederraeman zien joan den asteartean,Txapeldunen Ligako finalerdietakojoanekoan. 3-1 San Siron.Emaitza horri buelta eman beharkodiote gaur, bigarrenez jarraianfinala jokatu ahal izateko.Eta horretarako babesa eskatudiete zaleei, urte eta erdian aurrenekoz.Haien laguntza beharrezkoadela uste dute kanporaketairauli ahal izateko. Jokoa, zelaianburua erabiltzea, jokalarien gauzada, baina horri bihotza jartzea,beroa ematea, zaleen ardura. Sinbiosihorri esker antzeko emaitzakedo okerragoak irauli izanditu Bartzelonak.Dena den, harritzekoa izan zenBartzelonako jokalariek pasa denlarunbatean Xerezen kontrakopartida amaitu eta berehala egindakoa.Zelai erdira jo, eta kamisetabat jantzi zuten. Ondoko leloazeukan idatzita aurrealdean:«Enens deixarem la pell (denaemango dugu)». Eta atzealdekoak,aldiz, zera zioen : «Dimecres ales vuit, tots al Camp Nou. Remuntada(asteazkenean den-denok20:00etan Camp Noun. Bueltaemango diogu)». Izan ere, 2008koirailetik dena primeran atera zaioBartzelonari. Pasa den astearteaarte sekula ez zuen taldeak bi golekoaldeagatik galdu Guardiolarenagindupean. Baina noizbaitgertatu behar zuen, eta gertatuzen. Eta jokalariek eskatuta edoeskatu gabe, martxan jarri dirazaleak. Twitter eta Facebook saresozialak baliatuta edo sms bidezhe<strong>datu</strong> da mezua. BartzelonarenFacebookeko talde ofizialak, adibidez,Camp Noun 90.000 kartulinabanatuko direla iragarri du,partida hasi aurretik mosaiko batosatu ahal izateko. Gainera, taldearibabesa eta beroa eman nahizaio hoteletik —Tibidabo mendian—estadioraino autobusezegingo duen bidean. Motor iladabat deitu dute zaleek. Elkarlanean,Maiatzaren 22an SantiagoBernabeun finala jokatzeko. Batzuekburua jarriko dute, eta besteekbihotza. Horixe eginda kanporaketakirauli izan ditu.Europako Kopa: 1985-1986Bartzelona 3-Goteborg 0Finalerako txartela zegoen jokoan,gaur bezala. Finalerdietakozozketa egin zenean, den-denakpozik. Ez Steaua Bukarest, ez Anderlecht;Goteborg Suediakoabaizik. Urrutikoetxea, Alexanko,Victor, Schuster, Julio AlbertoCarrasco eta enparuen taldea zenfaboritoa. Argi zegoen. Finala,gainera, Sevillan zen jokatzekoa.Gertu. Baina joanekoan, Ulleviestadioan, 3-0 galdu zuen TerryVenablesek entrenatutako taldeak.Balentria bat beharrezkoazen, hortaz. Eta hori gauzatzekoPichi Alonso aurrelariari titularizateko aukera eman zion Venablesek.Joanekoan jokatu ere ez,baina itzulerakoan Bartzelonarenhiru golak sartu zituen. Garaihartan ez zen ohikoa zaleek ahobatez jokalari baten izena oihukatzea,baina Pichi Alonsorena ozenentzun zen 71. minutuan, jota, al<strong>datu</strong>egin zutenean. Berdindutazegoen kanporaketa orduan. 3-0.Jokatu zen luzapena eta ez zen golakizan. Penaltietara hortaz. Etahorietan bai, horietan Bartzelonagaraile, eta Europako Kopako finalera25 urteren ondoren.Sasoi hartan Bartzelonaren baloibiltzaileetako bat zen Guardio-G ZenbakiaGuardiola Victorri besarkatuta 1986an, Goterborgen kontrakoan. <strong>BERRIA</strong>3pPiqueren balizko finalak.Bartzelonako atzelaria markaegitekotan da. Haren taldeasailkatzen baldin bada, hirugarrenezjarraian jokatuko lukeTxapeldunen Ligako finala. Milaneko(1993, 1994 eta 1995)zein Juventuseko (1996,1997eta 1998) jokalari sorta batekere gauza bera lortu zuen.Dani, Rivaldo eta Kluivert, 2000an Chelsearen kontrakoan. <strong>BERRIA</strong>
<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkena berria 25‹ KirolaFutbola DTxapeldunen Ligako finalerdiakMourinhoren taldeeknekez galtzen dutebi goleko aldeagatikDJose Mourinhok 389 partidazuzendu ditu, 2000-2001ean Benfica (Portugal)entrenatzen hasi zenetik, etageroztik hamabost titulu irabazi.Hortaz, haren taldeek partidagutxi galdu dituztela ondorioztadaiteke. Eta galdutakohorietatik zortzi baino ez bi golekoaldeagatik (%2a), eta bihirukoagatik (%0,5a): Sampodoriarenkontra pasa den denboraldikoItaliako Kopan, etaMiddlesbroughen aurka, 2005-2006ko Ingalaterrako Ligan.Guardiolak, aldiz, 116 partidaofizial zuzendu dizkio Bartzelonari,eta horietako 50etan bigoleko aldeagatik irabazi dugutxienez. Beste bederatzitan,aldiz, 3-1 irabazi zuen. Horrekinluzapena behartuko luke gaurkopartidan.la. Argazki historikoa da partidarenbukaeran Victor besarkatzenagertzen denekoa. Orduko poza,baina, hiru aste geroago apalduzen zeharo. Finalean penaltietaragaldu zuen Steaua Bukarestekin.Txapeldunen Liga:1993-1994Bartzelona 4-Dinamo Kiev 1I. Susaeta DonostiaAparteko ikusmina piztu du partidak,baina «lasai eta pozik» daudeBartzelonako jokalariak. Horixeaitortu zuen Pep Guardiola entrenatzaileakatzo, finalerdiarenbezperan emandako prentsaurrekoan.Aurrera egiteko errezetaeman zuen, —«gu geu izan behardugu»—, eta joaneko partidakoaez dela errepikatuko ziurtatu. Jokalariguztiak deitu ditu, bainaPuyol zigortuta dago eta IniestaLehiaketa irabazteko faboritoetakobat zen Bartzelona, baina final-hamaseirenetakojoanekoan3-1 galdu zuen Dinamo Kievenetxean. Itzulerakoan, irailaren29an, ezin zuen hutsik egin. Europakotalde onenetako bat zen, etazaleentzat, jokalarientzat zein zuzendaritzarentzatjasanezinaizango zen bigarren denboraldizjarraian segituan kalera joatea.Ez zen gertatu ordea. Sutan zegoenCamp Nou, eta bigarren minuturakoRomariok errematea zutoinera.17.erako 2-0 irabazten(Laudrup eta Bakero). Ukrainarrek,baina, aldea txikitu zuten.Bigarren zatian, ordea, beste bigol Bakerok eta Koemanek, faltaz.Kito. Dream Teama, JohanCruyffek entrenatutako taldemagiko hura, bete-betean zegoen.Herbeheretarra ez zen haren jokalariaklaudatzeagatik laudatzenzituen horietakoa, bainazera esan zuen orduan: «Horrelajokatzen da futbolean. Bideoangrabatu eta gazteei erakustekomoduko jokaldiak egin ditu Romariok».Sasoi hartan finaleraheldu zen Bartzelona, baina 4-0galdu zuen Milanekin. Dream Teamarenakabera izan zen hura.Txapeldunen Liga:1999-2000Bartzelona 5-Chelsea 1Orduan ez zen Europan besteengainetik nabarmen zegoen talderik.Horregatik, lehiaketa irabaztekomoduan zeudela uste zutenBartzelonako jokalariek. Bainafinal-laurdenetako joanekoan 3-1galtzaile Londresen. Itzulerakoanbat eginda jokatu zuten zaleeketa jokalariek —96.000 lagunek 2-0ekoa marraztuta zeukan mosaikoaosatu zuten—. Dena den, kostatuzitzaien kanporaketa berdintzea.Dani Garciak 83. minutuansartu zuen 3-1ekoa. Luzapenean,Rivaldok eta Patrick Kluivertekbesteak biak. Finalerdietan Valentziarekingaldu zuen Bartzelonak.Guardiola: «Gu geu izanbehar dugu sailkatzeko»Mourinhok esan duhaientzat finala«ametsa» dela,eta Bartzelonarentzat,aldiz, «obsesioa»lesionatuta. Jose Mourinho Interrekoentrenatzaileak, berriz,esan zuen finala haientzat «ametsa« dela, eta Bartzelonarentzat«obsesioa».Gainera, Sneijderrekjokatu egingo du, portugaldarrakatzo esandakoaren arabera.BARTZELONA-INTER MILANpBartzelona. Valdes; Alves, Pique,Gabi Milito, Maxwell; Xavi,Busquets, Yaya Toure; Messi,Ibrahimovic eta Pedro.pInter Milan. Julio Cesar; Maicon,Lucio, Samuel, Zanetti;Cambiasso, Sneijder, Motta;Pandev, Diego Milito eta Eto’o.pEpailea. Frank De Bleeckere(Belgika).pLekua. Camp Nou (98.500ikusle).pOrdua. 20:45 (ETB 1).Ivica Olic Bayern Municheko aurrelaria, atzo, hiru goletako bat sartu ondoren. GUILLAUME HORCAJUELO / EFEEsatea erraza da, baina...Bayern Munichek taldehandien jokoa egindaeta Olicen hiru golekinlortu du maiatzaren22ko finalerako txartelaUnai ZubeldiaOlympique Lyon 0Bayern Munich 3Olympique Lyon. Lloris; Reveillere,Cris, Boumsong, Cissokho (Gomis,46. min.); Gonalons, Makoun; Govou,Delgado (Pjanic, 67. min.), Bastos;eta Lisandro (Ederson, 78.min.).Bayern Munich. Butt; Lahm, VanBuyten, Badstuber, Contento; Schweinsteiger(Alaba, 77. min.), VanBommel; Robben (Klose, 76. min.),Muller, Altintop; eta Olic.Golak. 0-1. Olicek (26. min.);0-2. Olicek (67. min.); 0-3. Olicek(78. min.).Epailea. Massimo Busacca (Suitza).Txartel gorria (bi hori) LyongoCris (59. min.). Txartel horia LyongoGonalonsi, eta Bayern MunichekoAltintopi.Bestelakoak. 39.414 ikusle LyongoGerland estadioan.«Gure unea iritsi da», Cris kapitainarenanimo oihua da hori;«Erasora joan beharra daukagu»,Claude Puel entrenatzailearenmehatxua beste hori. TxapeldunenLigako finala ikusten zenatzo gauean, 20:45ean, LyongoGerland futbol zelaitik zerura begirajarrita. Frantziarrek inoiz ezdute jokatu Europako txapelketanagusiko finalik. Joaneko partidan1-0 galdu arren, zaleen berotasunarekin,gertu zegoen ametsa.Baina 4. minutuan Cris etxekoenkapitainak irrist eginzuenean hasi zen ametsa lausotzen.Abisua besterik ez zen izanhori, Mullerrek ez zuelako asmatubaloia sareetara bidaltzen. Bainalehen minutu horietan ez zenageri Lyon oldarkor eta bero hori.Partidaren atarian giroa berotzeaerraza da, direnak eta ez direnakegingo dituztela hitz emateaerraza da. Baina Bayern Munichengisako talde bat aurrean dagoenean,jokaldi guztiak lausotuegiten dira. Talde handien jokoaeginda lortu zuen atzo BayernMunichek maiatzaren 22ko finalerakotxartela. Olic, Olic eta Olic.Hiru gol, beste bospasei aukeraargi-argi, eta Inter Milan edo Bartzelonarentzatabisua: alemaniarrek2001ean valentziaren aurkakofinalean egindako balentriaberbera egin nahi dute sasoi honetan.Eta atzoko jokoa errepikatuzgero, ez dira kopa altxatzetikurruti ibiliko.Izugarri sufritu du Bayern Munichekdenboraldi honetan, etaLouis Van Gaal entrenatzailea kolokanegon da behin baino gehiagotan.Robbenen erritmo aldaketekin,Olicen goleko senarekineta defentsako lan zorrotzarekin,ordea, Europako talderik indartsuenetakoada egun. Atzo, lehenhamar minutuetan, kanporaketaerabakita uzteko zorian egon zirenalemaniarrak. Mullerrenakizan ziren bi aukerak. Lehen biabisuak. Eta 26. minutukoa, hirugarrenaukera argia, ez zen abisuaizan. Robben, Muller eta Olicenarteko jokaldi landuari esker,0-1, eta Madrilgo finala gertu-gertu.Hiru gol behar zituen Lyonekune horretan, eta Gerland estadioanez zen etxekoen joko arrastorikageri. 31. minutuan 0-2koasartzeko zorian izan ziren alemaniarrak,baina Bastosek ez zuenasmatu baloia sareetara bidaltzen.Ordurako gozatzen ari zirenVan Gaalen jokalariak; erasokojokalariak, bereziki. Robbennahierara ari zen eskuinetik, Antintopekpartida osoa jokatu zuenezkerretik, eta Muller eta Olicmugimendu azkarrak egiten ariziren une oro.Crisi txartel gorria eta bi golLehendik nahikoa lan ez, eta Criseklehen zatian bezala irrist eginzuen bigarrenean. 14. minutuan.Epaileak txartel horia atera zion,eta kapitaina txaloka hasi zelaikusita, bigarren txartel horiaatera zion jarraian. 0-1 galtzen,eta hamar jokalarirekin. Finalerakotxartela oparitu zion CrisekBayern Munichi. Hortxe amaituzen partida. Lyonek arriskatu beharrazeukan, eta saiatu zen atzekolerroa aurreratuta alemaniarreimin egiten.Baina Bayern Municheko aurrelarieihorixe gustatzen zaie,atzelarien bizkarrean mugimenduakegin eta espazioak aprobetxatzea.67. minutuan sartu zuenOlicek bigarren gola —Aktintopenpase sakona jasota—, eta 78.minutuan 0-3koa, Lahmen erdiraketaburuz sareetara bidalita. Bederatziurteren ondoren, finalekoaurkariaren izenaren zain dagoBayern Munich.
26 berria <strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkenaKirola ›Diego Rivas eta Mikel Aranburu ez dira arikoRayoren aurka, eta horrek debuta egiteko aukeraeman diezaieke Alex Albistegi eta AsierIllarramendi gazteei. Imanol Idiakez Reala B-koentrenatzaileak prest ikusten ditu biak.UrrezkoerreleboaXabier Lopetegi DonostiaDiego Rivas eta MikelAranburu ez dira arikolarunbatean RayoVallecanoren aurka,eta haien hutsuneak bete beharkoditu Martin Lasartek. Ez da nolanahikoerabakia, arrazoi askorengatik:sekulako garrantziaduelako euskarri postuak gauregungo futbolean, postu horretanbiltzen duelako Realak eskarmentuhandien, eta presio handikonorgehiagoka izango delako.Ia segurutzat jo daiteke MarkelBergara hasieratik ariko dela,Cartagenan (Espainia) ondo arituondoren. Beste posturako DavidZurutuza edo Sergio Rodriguezatzeratzea edo eskemaz aldatzeadira aukerak, baina gertaliteke ere entrenatzaile uruguaitarraketorkizunean zeresanaeman dezaketen Reala B-ko bi jokalarirekingogoratzea: AsierIllarramendirekin (Mutriku, Gipuzkoa,1990) eta Alex Albistegirekin(Eibar, Gipuzkoa, 1987).Lehen taldearekin inoiz jokatugabe daude biak ala biak. Illarramendiprofesionalekin entrenatzenda normalean ia astea bukatuarte, eta Albistegi ere nagusiekinari da aste honetan, Lasartekhala erabakita. Erdilariak dira,baina erraz egokitzen diren horietakoak.Reala B-n biak aritu diraeuskarrian bakarrik, edo euskarribikoitzean, aurrerago zeinatzerago. Imanol Idiakez Reala B-ko entrenatzaileak <strong>BERRIA</strong>ri azaldudionez, «teknika handiko jokalariak»dira. «Oso argiak dira, etaondo ikusten dute jokoa. Hortikaurrera desberdinak dira. Illarramendi,agian, atzerago jokatzekohobea da, eta Albistegi ibilbidehandiagoko erdilaria da».Zubietako 1990eko belaunaldioparoaren ikurretako bat da Illarramendi.Espainiako selekzioarekinjokatutakoa da, azpiko mailetan,eta 17 urtez azpiko MundukoKopan txapeldunorde izan zentitular gisa. Athleticek begiz jotaomen zuen, baina ondo lotutadauka Realak. «Aparta da jokoarihasiera emateko orduan. Denboraeta espazioa ondo maneiatzenditu, eta pasatzaile fina da», dioIdiakezek. Jokalari «desberdina»dela uste du. «Ez da normala, gutxienezhemen, espazio txikianeta aurkari askorekin lasaitasunhorrekin jokatzen dakiten jokalariaktopatzea. Ez baduzu ezagutzen,horrek harritzen zaitugehien, aldamenean bi aurkariizan arren, bakarrik balego bezalajokatzen duela».Albistegi hiru urte zaharragoada. Alberto Albistegi Realeko jokalariohiaren iloba da, baina osababaino jokalari erasokorragoa:«Buruargia da taktikoki, ondo kokatzendu gorputza, eta primeranbukatzen ditu jokaldiak oinekinzein buruarekin. Erdilari osoa da,luzea». Reala B-rekin azken partidanhiru gol sartu zituen, eta Idiakezenesanetan, ia norgehiagokaguztietan du gol aukera garbirenbat: «Jokaldiak ondo laguntzenditu, eta areara une egokian iristekodohain berezi hori dauka,besteak beste, ondo antzematendielako aurreko taldekideen mugimenduei».Illarramendi,beroketa ariketak egiten,Albaceteren aurkako lehian. J.C.R./ ARPArazoak lesioekinLesioekin gorriak ikusi izan dituAlbistegik. Ezker belauneko lotailugurutzatua hautsi zuen2008-2009ko denboraldi-aurrean;bere lan bikainarekin Juanma Lillotxora-txora eginda uzten arizenean, hain justu. Bitan egin beharizan zioten ebakuntza. Gainera,lehenagotik ere belauneanarazoak izandakoa zen. «Oso pozgarriada berriz sasoiko egotea,une zailak pasatu dituelako. Mutilprofesionala da, saiatua, eta joeta su aritu da gimnasioan. Bereonera itzultzen ari da denboraldiarenazken zatian, eta hori nahigenuen denok. Bigarren itzulianminutu guztiak jokatu ditu gurekin,oker ez banago, eta lesioaahaztuta dauka».Illarramendik, berriz, iaz arazoakizan zituen meniskoan, etaoinazearekin jokatu zuen denboraldibukaeran, baina ebakuntzaegin zioten azkenean. Duela hilabetepasatxo, berriz, kolpe itsusiahartu zuen tibian, baina jokatzekomoduan da —Recreativo etaAlbaceteren aurkako partidetandeialdian sartu zuen Lasartek—.Biek ala biek ezagutzen dute, beraz,lesioen gogortasuna. «Inorkez ditu halako egoerak atsegin,baina gimnasioan bakarrik, edofisioterapeutekin eta medikuekinematen dituzun momentu horietan,taldekideekin egunerokoanparte hartu ezin duzunean,neurtzen da zeure burua gainditzekogaitasuna. Jokalari batenbilakaeran badago halakoetatikikasterik».Larunbatean jokatzea konpromisohandiegia ez ote den galdetuta,hauxe erantzun du Idiakezek:«Errespetu osoa diot MartinLasarteri. Erabakia berea da, etaseguru primeran dakiela zer egin‘‘Aldamenean bi aurkariizan arren, bakarrikbalego bezala jokatzendu Illarramendik»«Albistegik primeranbukatzen ditu jokaldiak,oinekin zein buruarekin.Erdilari osoa da, luzea»IMANOL IDIAKEZReala B-ko entrenatzaileabehar duen. Baina nortasun handikoakdira. Haien ametsa Realarekindebuta egitea da, eta ilusioaindar askoren gainetik dago». Psikologikokizaildu beharreko mutilakbadira ere, traza ona hartzendie. «Illarramendi oso lasaia da.Kanpotik, oso ondo ezagutu beharduzu urduri dagoen jakiteko.Beti dago bere tokian. Albistegiere pertsona indartsua da, nortasunhandikoa».Javi Rosek, berriz, ezingo du jokatuRayoren aurka, Eibarrenutzita dagoelako neguaz geroztik,baina hura ere harribitxi sortarenpartaide da. «Emaitzei erreparatuta,Reala B-rentzat ez zenkomenigarria Ros galtzea, bainauste genuen berarentzat eta Realarentzatgauzarik onena BigarrenMailan eta igoeraren helburuarekinjokatzea zela. Klubak ezbadu ezer egiten jokalariak hazdaitezen, jai dugu». Lillorekin laupartida jokatu zituen hasieratik.«Ondo moldatzen da bi hankekin,jokoa ondo ikusten du, eta dinamikoaeta oldarkorra da, nortasunhandikoa. Grina kutsatzenduten horietakoa da, taldea beregain hartzen du. Pribilegiatuakgara, erdilari postua oso ondo betetadaukagulako».DLaburrakEtxeberria: «Triste nago,hau bukatzen ari delako»ATHLETIC ›Lau partida falta diraLiga amaitzeko eta JosebaEtxeberriak erretiroa hartzeko.Athleticeko jokalariak atzo aitortuzuen gero eta gertuagoikusten duela.«Egia esanda,apur bat triste nago,hau bukatzenari delako».Athleticek,bestalde,atzo jakinarazi zuenmaiatzaren 17an jokatuko delaEtxeberriaren omenezko partida,SanMamesen.Athleticek200 haurren aurka jokatuko du,eta sarreretako dirua KongokoErrepublika Demokratikoan futbolzelai bat egiteko izango da.Llorentek 200. partidajokatuko du igandeanATHLETIC ›Fernando Llorentek200. partida jokatuko du Athleticekinigande honetan Mallorcarenaurka. Llorentek2005eko urtarrilaren 16an eginzuen debuta, San Mamesen,Espanyolen aurka (1-1). Ordutik198 partida jokatu ditu, eta 64gol sartu ditu. <strong>28</strong>.a da Athleticenhistoriako goleatzaileenzerrendan.Pandiani: «Ez zait gustatuklubak eskaini didana»OSASUNA ›Walter Pandianirisasoi amaieran bukatuko zaiokontratua Osasunarekin, etajokalariak atzo esandakoarenarabera, zaila dirudi Iruñeko taldeanjarraitzea. «Ez zait bateregustatu klubak eskaini didana.Nik ere ez diot inolako proposamenikegin. Beraz, oraindik askodago hitz egiteko». Pandiani dasasoi honetan Osasunan golgehien sartu duen jokalaria:hamar gol. Hirugarren denboraldiadu Iruñeko taldean.Monreal eta NekunamBernabeun ariko diraOSASUNA ›Okerrik ezean,Natxo Monrealek eta JavadNekunamek Real Madrilenaurka jokatuko dute. Monreal ezzen aritu Athleticen aurka, partidabateko zigorra bete beharbaitzuen. Nekunam, berriz, minhartuta egon da, baina badirudiosatu egin dela.Iglesiasek bizpahiru astezegon beharko du geldirikREAL UNION ›Josu Iglesiasek ezdu partidarik jokatuko hurrengobizpahiru asteetan, zuntz hausturatxiki bat baitu eskuin hankan.Real Unioneko erdiko atzelariakegun batzuk zeramatzanminez, eta atzo jakin zuen zuntzhaustura txiki bat duela.
<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkena berria 27‹ KirolaAnemia eta amnesiaHarmailetatik begiraAitor Manterolaerbia itsusia izan zeladiote denek. Baina osoD kontakizun polita eginzuten Argentinako telebistarenbateko bi esatarik, gaztelera aberatsaerabiliz. Hauxe bota zuenbietako batek bigarren zatiajokoan zela: «Bi taldeek anemiadaukate erasoan». «Anemia ofensiva»esan zuen. Esaldi ona bi taldeakerasora beldurrez joaten arizirela azaltzeko. Espainiako kazetariia denek, ziurrenik, honeladefinituko zuten gauza bera:«Galtzeko beldurra daukate bitaldeek». «Miedo a perder» esangozuten. Askoz politagoa da anemiarena.Eta, polita zehaztenhasita, esan zezakeen argentinarrakbeste hau: «Jokalarienamnesia ez sinestekoa da erasoanari direnean». «Anemia producidapor la amnesia» bota beharzuen. Horrela, argentinarren hizkeradantzatuan eta ederrean.Epaileen buruaPartida aspergarria izan zela eta,nonbait aurkitu beharko da derbikogatza eta piperra. Camachorenprentsaurrekoak edukizuen, esaterako. Kexu azalduzen epailearekin. AmorebietakArandari penalti garbia eginomen zion. «San Mamesen adieraziegingo zuen», bota zuen,bortitz eta lehor. To. Hori horrelagertatuko zen inork ez daki,ordea. Jakin beharko luke entrenatzaileakepaile batzuei ahaztuegiten zaiela zenbait gauza.Jakin beharko luke, era berean,beste epaile hainbatek buruagaltzen duela zenbaitetan. Jakinbeharko luke, gainera, besteepaile batzuek buruan oso ondogordeta edukitzen dutela zeradierazten ari diren. Ondorioa:Camachok jakin beharko lukeepaileak arriskutsuak izan daitezkeela.Txar-txarrak direlako.Edota onak direnean, oso ondoneurtzen dutelako zertan aridiren. Bi horietako zein definiziotansartzen da Teixeira Vitienes?Camachok argi azaldu zuenprentsaurrekoan. Baina hau erejakina da: zenbat buru, hainbataburu.Odolik gabeBi aurpegi dauzka Athleticek.Aurrea eta atzea ezberdinakditu. Etxean otso eta kalean uso.Itzuli osoa eta partida bat daramaSan Mamesetik kanpo irabazigabe. Etxeko partiden mendejarri du bere burua. Kanpokolehietan, itxura ona eman izandu. Baina halakoetan, golak sartzekozailtasun ikaragarri handiakeduki ditu. Eta golik gabe,jai dago. Elastikoaren koloreekinjolasa egin daiteke etxea etakanpoa bereizte horretan. Etxeanzuria eta gorria izaten du soinean.Gorriak pasarazten dizkieaurkariei. Odolaren gorria ereematen dute jokalariek. Zurizurieginda joaten dira etxeraaurkariak gehienetan. Etxetikkanpo zuriz jokatzen du. Zurizbesterik ez. Gorria aldagelanutzita. Golak sartzeko garaian,jokalariak zuri-zuri jartzen dira,asmatuko ez dutela ziur egongobalira bezala. Odolaren gorriaaldagelan uzten dute. Alde ederrekosu gorri-gorria ateratzendu taldeak zaleen aurrean.TransfusioaCartagenan gertatua. Bueno,telebistaz ikusitakoaren arabera,gertatua. Realaren partidabukaeran zen. Lasartek aldaketaegin zuen. Griezmann zelaira.Fresko-fresko. Bizi-bizi. Teorianhala behar zuen. Taldekide askoakituta zeuden, jota. Sekulakolana ari ziren egiten jokalari batgutxiagorekin. Rivasek, nekeazgain, orkatila bihurrituta zeukan.Ezinean zen, baina ondozutik zebilen. Ahal zuen bainogehiago egiten. Bikain. Halakobatean, telebistako irudietan,norbaiti sekulakoak eta bi botatzenari zitzaiola ikusi zen. Aurkarirenbati edo. Epaileariakaso. Baina ondoan zeukanaurkariaren paretik pasa, etamarmarrean jarraitu zuen. Norazalduko irudietan handik pixkabatera, eta Griezmann. Irudienarabera, hari ari zitzaion epelakbotatzen. Zerbait gaizki egiteagatikbaino gehiago, eman beharrekoguztia ez emateagatik,halako kalapita ez baita sortzenzerbait gaizki egiteagatik. Odolaborborka zeukan Rivasek. Griezmannekodol gutxi, nonbait.Transfusioa egin zion beteranoakgazteari. To odol piloa. LehenMailara igotzeko ezinbestekoaizango baita jokalari guztiakodola gainezka dutela ateratzeajokatzera.Ahaztuta bezalaArgia sartu da Real Unionekoaldagela ilunduan. Hiru puntubaino argindar hoberik ez da.Bost puntura daukate argitasunbetea, eta bost puntu asko badiraere, gutxi iruditzen zaie orain.Yeste Athleticekoa eta Ruper Osasunakoa,lehian,herenegun. VILLAR LOPEZ / EFEKandelatxoa piztu da, bainabeste hiru punturekin aldagelakozati oso batean piztuko litzatekeargia. Tarragonan erosibeharko dute argindar gehiago.Txalogarria da taldearen borondatea.Ia astero kolpe latza hartutaere, zutik dirau. Segi etasegi. Egia da ez daukala besteaukerarik, baina halako egoeretanez da zaila izaten hondoajotzea. Ematen du aldagelarenbarruan, kandelatxoaren argiahularen pean, amnesia lantzendabiltzala. Inork ez du gogoanBigarren B Maila. Ez dute ezagutzen.Ez dakite dagoenik ere.Erabateko ahanztura. Galdetujokalariei, eta harridura aurpegiarekinerantzuten dute. Inoizbertan egon ez balira bezala.AmnesiaErasoko jokoan anemia Argentinakokazetariarentzat. Bainaharmailetatik begira, amnesia.Galanta, gainera. Talde batekpartida galtzen duenean, errudunaaurkitzeko joera dago.Gehienetan edo ia beti, zelaierditik atzera doaz begiradak.Atezaina edo atzelariak. Entrenatzaileaaparte lagata, jakina.Baina aurrelariek gola sartzekodozena erdi aukera garbi hutsegiten badituzte, zorte txarraaipatzen da. Eta zer gertatzen dagolak sartzeko aukerak golak ezsartzeko aukera bihurtzen dituzteneanaurrealdeko jokalariek?Hori gertatzen da, taldekideabakarrik egon arren, hari paseaez zaionean ematen. Hori gertatzenda pasea eman behar ezzaionari ematen zaionean. Horigertatzen da pasea ematekoaukera paregabea dagoeneanburuz buruko jokaldia egitendenean. Hori gertatzen da askotanfutbolean. Nork galtzen ditupartidak? Amnesia sartzen zaiejokalari askori zelaian, eta ahaztuegiten zaie erraz jokatu behardela. Ia gehienetan ikusgarritasunaez dela eraginkorra ahaztenzaie. Horregatik esan beharzuen hau Argentinako kazetariak:«Anemia producida por laamnesia».G SailkapenakLEHEN MAILA35. jardunaldiaLarunbata Ordua TBMalaga-Sporting 18:00 O.I.Valladolid-Getafe 18:00 O.I.Tenerife-Racing 18:00 O.I.Xerez-Almeria 18:00 O.I.Deportivo-Zaragoza 18:00 O.I.Espanyol-Valentzia 20:00 GolTV /C+Vila-real-Bartzelona 22:00 La SextaIgandeaSevilla-At. Madril 17:00 O.I.Real Madril-Osasuna 19:00 GolTV /C+Athletic-Mallorca 21:00 C+E.Puntuak J I B Gp 1. Bartzelona 87 34 27 6 1p 2. Real Madril 87 34 <strong>28</strong> 2 4p 3. Valentzia 62 34 18 8 8p 4. Mallorca 56 34 16 8 10p 5. Sevilla 54 34 16 6 12p 6. Vila-real 52 34 15 7 127. Getafe 50 34 15 5 148. Athletic 50 34 14 8 129. Deportivo 44 34 12 8 1410. Atletico Madril 43 34 12 7 1511. Espanyol 41 34 10 11 1312. Osasuna 39 34 10 9 1513. Almeria 38 34 9 11 1414. Sporting 37 34 9 10 1515. Racing 36 34 8 12 1416. Zaragoza 34 34 8 10 1617. Malaga 34 34 7 13 14p 18. Valladolid 32 34 6 14 14p 19. Tenerife 32 34 8 8 18p 20. Xerez 27 34 6 9 19pTxapeldunen Ligara pEuropako LigarapBigarren Mailara36.jardunaldia (maiatzak 4 eta 5)Asteartea Ordua TBGetafe-Sporting 20:00 O.I.Almeria-Vila-real 20:00 O.I.Bartzelona-Tenerife 20:00 GolTV /C+Valentzia-Xerez 22:00 C+E.AsteazkenaAt. Madril-Valladolid 20:00 O.I.Racing-Sevilla 20:00 O.I.Zaragoza-Espanyol 20:00 O.I.Osasuna-Deportivo 20:00 O.I.Athletic-Malaga 20:00 GolTV /C+Mallorca-Real Madril 22:00 La SextaBIGARREN MAILA35. jardunaldiaOstirala Ordua TBElx-Vila-real B21:00 GolTV /C+LarunbataReala-Rayo 18:00 ETB1Las Palmas-Betis 18:00Celta-Cadiz 18:00Girona-Kordoba 18:00Numantzia-Albacete 18:00Huesca-Cartagena 18:00IgandeaLevante-Hercules 12:00 C+E.Salamanca-Recreativo 17:00Murtzia-Castello 17:00AstelehenaGimnastic-Real Union 21:00 GolTV /C+Puntuak J I B Gp 1. Reala 60 34 16 12 6p 2. Hercules 56 34 15 11 8p 3. Levante 55 34 14 13 74. Cartagena 55 34 15 10 95. Elx 54 34 15 9 106. Betis 53 34 14 11 97. Vila-real B 53 34 14 11 98. Numantzia 51 34 14 9 119. Kordoba 48 34 12 12 1010. Gimnastic 47 34 13 8 1311. Recreativo 45 34 11 12 1112. Girona 43 34 11 10 1313. Rayo 42 34 10 12 1214. Huesca 42 34 9 15 1015. Las Palmas 40 34 9 13 1216. Celta 40 34 9 13 1217. Albacete 38 34 8 14 1218. Salamanca 38 34 9 11 14p 19. Murtzia 37 34 8 13 13p 20. Cadiz 37 34 8 13 13p 21. Real Union 33 34 8 9 17p 22. Castello 30 34 7 9 18p Lehen Mailara p Bigarren B Mailara
<strong>28</strong> berria <strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkenaKirola ›A. Urbistondo GasteizBrad Oleson q Caja Laboral Baskoniako jokalariaBi ebakuntza egin dizkiote orkatilan, eta pixkanaka osatzen arida. Min dauka oraindik, eta ez du iraganaz mintzatu nahi. ACBligako finala du begiz jota. Eta finalean zer? «Finala urrun dago».«Finala ez den oroporrota izango da»Antonov 225 hegazkin erraldoiaForondatik aireratu denean aterada Buesa Arenako aldageletatikBrad Oleson (Anchorage, Alaska,AEBak, 1983). Hegazkin astun horreklurra atzean uzteko dituenkomeria berberak edukitzen arida Oleson aireratzeko, hegan egitenhasteko. Bi ebakuntza egindizkiote orkatila berean, iazkoabuztuan eta abenduan, eta sasoialortu ezinik dabil. Ibileran ezzaio arazorik sumatzen, bainamina, oraindik, badaukala dioatsekabetu samar.Zer moduz zaude osasunez?Ondo. Egunero hobekuntza txikitxikibat sumatzen dut orkatilan,eta egunak pasatzea ona da niretzat.Denboraldia azkenetan da, eta zuebakuntza gelan eta gimnasioan ibilizara, kantxan baino gehiago. Zerbalantze egiten duzu?Emozio askoko denboraldia izanda. Talde berri batera etortzen zarenekoilusioa, sendatzen ez denlesio baten zalantza, lehen ebakuntzarenosteko itxaropen prozesua,osatzen ez den lesioak sortzenduen amorrua, berriro ebakuntzagelatik pasatu beharrekoatsekabea, eta minarekin lan egiteraohitu beharra.Mina sentitzen al duzu oraindik?Bai, nola esango nuke. Lesioakhor dagoela gogorarazten dit sarri,‘hemen nago’ oihu egingo balitbezala. Jasateko moduko minada, dena den, eta pozik nago. Asteluze asko izan dira mina jasangaitzazela.Alegia, gurutze-bide handi samarrapasatu duzula.Bai, baina, zorionez, hori iraganada, eta ez dut iraganarekin askorikgogoratu nahi, oroitzapen txarrakdakarzkit eta.Galdetzea erraza da. Egoera behartual zenuen lehen ebakuntza egin ondoren,azaroan?Bai eta ez. Ebakuntza bat egitendizutenean, eta epeak betetzenzoazen heinean, talde dinamikansartzeko grina daukazu. Ni sartzenhasi nintzen, baina minakhor segitzen zuen. Halere, ezinezkoazen berriro ebakuntza eginbeharko zidatela pentsatzea, berrirobeste hiru edo lau hilabetekantxetatik kanpo pasatuko nituelapentsatzea. Baina egoeraatzera bueltarik gabe geratu zen,eta betse ebakuntza bat egin beharizan zidaten. Orkatila behartuegin nuen lehen ebakuntzaegin ostean, jokatu egin nahi nuelako.Borondate onaren ondorioaizan zen.Luze egin al zaizu martxora bitartekoosatze prozesua?Ikaragarri luzea, osatze prozesuaoso mantso joan delako.Kopa eta Euroliga joan ziren,baina ligakofase erabakigarria hasteardago, eta zuk bertan parte hartukoduzu.Bai, liga erregularra ahalik eta indartsuenbukatu nahi dut, kanporaketakhasteko, ea behingoz taldeari,hiriari eta zaleei niregandikespero dutena ematen diedan.Gasteizko zaleak zale jantziak dira,jakin badakite jokalari bat noiz ahalegintzenden bete-betean, eta animooihuak bakarrik bota dizkizute.Jokalari leiala naiz, ahal duenguztia egiten duena. Egin ez badut,lesioaren erruz izan da, ezinnuelako.«Orkatila behartu eginnuen lehen ebakuntzaegin ostean, jokatuegin nahi nuelako»«Saskiratzaile hutsaden jokalariak ez duetorkizunik; osoagoaizan behar duzu»JUANAN RUIZ / ARGAZKI PRESSFuenlabradan ACB ligako saskiratzaileonenetako bat izan zinen, bainaBaskonian saskiratzaile hutsabaino jokalari osoagoa zarela erakustenari zara.Defentsan,erreboteetan,asistentziak ematen...Fuenlabradan ere saiatzen nintzenaipatu dituzun alor horietan,baina han behar handiena puntuaklortzea zen, eta jardun horretarabideratu zen ahaleginhori. Baskonia talde handia da,anbizio handikoa, eta dohain bakarrabaldin baduzu, jai duzu.Saskiratzaile hutsa den jokalariakez du etorkizunik; osoagoaizan behar duzu. Ni beste alor batzuetanlaguntzen saiatzen naiz.Baskonian, gainera, Duskok [Ivanovic,taldeko entrenatzailea]puntuak sartzea baino askoz gauzagehiago egitea eskatzen digu.Balantzaren beste aldean, jaurtiketetannahiko portzentaje txarraklortzen ari zarela. Joan den sasoian,Fuenlabradan, hirukoetan %45 asmatuzenuen, eta Baskonian, %32bakarrik. Zergatik?Jaurtiketak sartzea feeling kontuada, sentsazio kontua. Ia zortzihilabete egin ditut kantxetatik at,eta horrek portzentaje txar horretandu isla.Jaurtitzaileek bolada onak eta txarrakdituzue. Teletovic taldekideaere bikaina da asmatzen duenean,baina ez omen daki zergatik batzuetanasmatzen duen eta bestetan ez.Zuk?Nik ere ez daukat erantzun magikorik.Gauzak ondo egiteak ematendit konfiantza jaurtiketetan,eta bide onean noala uste dut. Defentsaon bat egiten badut, konfiantzahartzen dut. Errebote bathartu edo asistentzia bat ematenbadut ere bai, eta zer esanik ezpuntu bateko jaurtiketak edo bikoaksartuz gero. Gauzak ondoegiten badituzu, hirukoak berekasa sartzen dira. Moskuko CS-KAren aurka lau sartu nituenbata bestearen atzetik laurden«Gauzak ondo egiteakematen dit konfiantzajaurtiketetan, eta bideonean noala uste dut»«Ez nau arduratzenpartidako 30 puntusartzeak, taldekidebikainak ditut»bakarrean. Gustura ari nintzelako.Azken hiru asteetan gusturaari naiz kantxan, taldea bezala,eta antzera jarraitzea da gakoa.Konfiantza irabazi nahi dut, pixkanakaneurri hobea emateko.Zure hobekuntza hori taldearendenboraldiko bolada onenarekinbatera etorri da. Bost garaipen lortudituzue errenkadan.Bost? Hainbeste? Ez nuen ustehainbeste zirenik. Talde gizonanaizela erakusten du <strong>datu</strong> horrek.Talde apal batetik talde handi bateraigaro zara. Aldaketa nabaritu alduzu?Bai, aldaketa handia da. Batez erelan saioetan. Exijentzia askozhandiagoa da, eta lehiaketan erebai. Baskonia kirol arrakastari lotutakotaldea da, eta hori asko nabaritzenda egunerokoan.Lehen taldeko izarra zinen eta oraintaldeko beste jokalari bat gehiago;zer moduz aldaketa?Arazorik gabe. LEB 2, UrrezkoLEB liga eta ACB ligako talde apaletanjokatu dut, eta orain taldehandi batean nago. Hiru denboraldiegin ditut erreferentzia izaten,puntu asko saskiratzeko arduraizaten, eta orain, nire lanaegin dezaketen jokalari asko ditutinguruan. Ez nau arduratzen partidako30 puntu sartzeak, taldekidebikainak ditut. Hala ere, 30puntu sartzeko eskatzen didatenean,konplitzen saiatuko naiz,baina ez dut uste hala gertatukodenik [barrez].Larunbatean Real Madril. Zer da garrantzitsuagoa,Real Madrili irabazieta sailkapeneko bigarren postualortzea, kanporaketak garaipen boladarekinhastea, edo biak?Real Madrili irabaztea da garrantzitsuena.Hurrengo partida delako,aurkari zuzena delako, etamenderatzen baditugu, indarraemango digulako.Iaz akordiorako oinarria sinatu zenuenReal Madrilekin, eta jokalaritrukaketa baten ostean iritsi zinenGasteizera. Motibazio berezirik baiReal Madrilen aurka jokatzeko?Ez, denboraldia joan den bezalajoanda, edozein partida jokatzekomotibatuta nago. Partidak, lehiaketa,bizitasuna behar dut, hobetzeko,eta parean zein aurkari dagoenez da garrantzitsua.Liga bakarrik geratzen da. Kopankale egin zenuten, Euroligan ere bai.Nola txukundu liteke denboraldia?Finala jokatuz. Finala ez den oroporrota izango da, Baskonia titulurenbat lortzera ohituta dagoentaldea delako.Eta, posible ikusten al duzu finala jokatzea?Bai, zergatik ez.Ivanovicek esan du Euroligatik at geratuostean taldearen jardunak nabarmenhobera egin duela. Ados?Bai, lan saioak hobeak dira, eta ezdugu bidaia astunik egin beharizaten. Aurkariaren scouting-aere zehatzagoa da (azterketa).Asko nabaritu dugu, onerako.Eta finalean, zer. Bartzelona sailkatukoda ziurrenik. Haiek garaitzeaposible al da?Posible izan, bada. Zaila da, osozaila, baina ezinezkoak diruditenerronkak lortzeko egiten dugulan.Titulu batekin lasaiago joango zaraoporretan jaioterrira, Alaskara.Dudarik ez.Ez lesionatu berriro.Txantxetan ari al zara?
<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkena berria 29‹ KirolaDLaburrakIntxausti, faboritoenartean Asturiasko ItzulianCONIk zabaldu egin nahidu Valverderen zigorraNBAko finalerdietansartu da Orlando MagicAntonio Senosiansailkatu da ligaxkarakoFedererrek galdu egin duErroman, Gulbisen aurkaTENISA ›Ezuste handia emanzuen atzo Ernests Gulbis letoniarrakErromako Masters 1000torneoan, Roger Federer suitzarrariirabazi baitzion (2-6, 6-1eta 7-5). Suitzarrak hirugarrenaldiz galdu du estreinako partidaErromako torneoan.TXIRRINDULARITZA ›Beñat Intxausti(Euskaltel-Euskadi) faboritoenartean dela,gaurtikigandera bitartean jokatuko daAsturiasko Itzulia.Bost etapaizango dira; ostiralean,arratsaldean,erlojupekoaizango dute,eta larunbatean Aceboko gaineanamaituko da etapa.EzequielMosquera (Xacobeo Galicia)eta Santi Perez (Loule Louletano)izango dira Intxaustirenaurkaririk indartsuenak.TXIRRINDULARITZA ›ItaliakoOlinpiar Batzordeak (CONI)herrialde guztietara zabaldunahi du Alejandro Valverderen(Caisse d’Epargne) zigorra.Espainiarrak 2011ko maiatzaren10era arte debekatuta daukaItaliako errepideetan lehiatzea,Puerto auzia dela eta. BainaGianni Petrucci CONIko presidenteakeskaera argia egin zionatzo UCI TxirrindularitzarenNazioarteko Batasunari.SASKIBALOIA ›Lau partidatiklaurak irabazi, eta finalerdietara.Biderik azkarrenetik iritsi daOrlando Magic NBAko Ekialdekokonferentziako finalerdietara.Vince Carter gidari zela,99-90 irabazi zion atzo MagicekCharlotte Bobcats taldeari.Beste partidetan, Phoenix Sunsek107-88 irabazi zion PortlandTrail Blazersi (3-2), eta MilkwaukeeBucksek 111-1<strong>04</strong> AtlantaHawksi (2-2).AIZKORA ›Urrezko AizkolarienBanakako Txapelketako atarikofaseko finala jokatu zen joanden ostiralean, Izarran (Araba).Antonio Senosiainek eskuratuzuen ligaxkako fasean aritzekotxartela, Senosiain I.ak. Hainzuzen ere, fase horretako lehennorgehiagoka jokatuko du gaur(12:30), Armentian (Araba).Senosiain I.a Larretxearenaurka ariko da gaur, B multzokosaioan.Lehen zatianestutu arren,Arratek 36-27galdu duBartzelonan7-7ko berdinketarenostean, Rutenkakdesorekatu du partidaetxekoen alde,hamabi gol sartutaErredakzioa DonostiaEzinezkoa zen, eta lehen zatianitxura ona eman arren, bigarreneannabarmen geratu zen Bartzelonaeta Arrate zergatik daudendauden lekuan. Bartzelona bigarrenpostuan dago sailkapenean,Ciudad Realen atzean. Arrate, berriz,beheko postuetatik ihes eginnahian dabil —une honetan laupuntura ditu jaitsiera postuak—.Gipuzkoarrek indartsu ekin ziotenpartidari, eta 0-1, 1-2 eta 2-3 erejarri ziren aurretik. Redeiren etaBerriosen bina golekin, 7-7 zenmarkagailua hamabigarren minutuan,eta etxekoek bost golekoaldea izan bazuten ere, 17-14 amaituzen lehen zatia.Rutenkaren hamabi golek desorekatuegin zuten, ordea, orduraarteko oreka. Barrufetek ere asmatuegin zuen bigarren zatianatepean, eta kontraerasoan, erosoaritu ziren etxekoak. 21-16, 26-19,29-23... 4-0eko azken partzialarekin,33-23 jarri zen aurretik Bartzelona,eta gipuzkoarren erreakzioaeten zuen. Azkenerako, 36-27,astindua, eta burua hurrengo partidan.Octavio Pilotes Posada azken-aurrekosailkatuaren aurkajokatuko du Arratek hurrengo asteazkenean.San Antonio-Torrevella gaurLarunbatean jokatu beharrekoEuropako Errekopako finalerdietakopartida ahaztuta, ligako partidajokatu beharko du gaur SanAntoniok, Torrevellaren aurka(20:30). Nafarrak zazpigarren postuandaude une honetan, baina bipuntura daukate bosgarren postua.Jokalari batzuek atsedenhartuko dute gaur.Etzanda irabazten daMarco Pinottik irabazidu RomandiakoTourreko aitzin-etapa,bihurgune bakoitzeanasko arriskatutaErredakzioa DonostiaMarco Pinotti italiarra, atzoko aitzin-etapan. LAURENT GILLIERON / EFEBihurguneetan etzan edo tenteantzean joan. Hortxe egoten da aldeaaitzin-etapetan. Faboritogehienek, normalean, tente samaregiten dituzte bihurguneetakometro horiek, eta itxuraz podiumeansartzeko aukerarik ezdaukaten erlojupekoetako espezialistekbete-betean egiten dituztelauzpabost kilometro horiek.Romandiako Tourreko atzoko aitzin-etapaizan zen horren erakusgarri.Sailkapen nagusian lehenhamarren artean sartzekomoduko txirrindularia da MarcoPinotti (Columbia), baina nekezigoko da podiumera. Bete-beteanegin zituen italiarrak atzoko 4,3kilometroak. Azken bihurguneanere gainerakoak baino nabarmenazkarrago sartu, eta heganirten zen. Segundoak dira horiek.Aitzin-etapa eta lidergoa beretzat.Faborito gehienak, berriz, tenteantzean. Sailkapenari begiratubesterik ez dago. Hiruzpalau segundorenbueltan denak, bainaPinottirengandik zortzi-hamarsegundora. Roman Kreuziger (Liquigas)izan zen faboritoen arteanonena, zortzigarren, Pinottirengandikzazpi segundora. AlejandroValverdek (Caissed’Epargne) zortzi segundo galduzituen; Denis Mentxovek (Rabobank)eta Philippe Gilbertek(Omega Pharma Lotto) hamar...Ivan Basso (Liquigas) eta Igor Anton(Euskaltel-Euskadi) urrutiegigeratu ziren. Lau kilometro pasatxoanhamazazpi segundo galduzituen lehenengoak, etahemezortzi bigarrenak.Peter Sagan (Liquigas) tropelekotxirrindularirik gazteena joanzen Pinottiren moduan erabatetzanda, baina segundo bakarrafalta izan zitzaion etapa irabazteko.Aipagarria, berriz, HaimarZubeldia (Radioshack) eta JuanjoOrozen (Euskaltel-Euskadi) lana.Usurbildarra hamargarren sailkatuzen, zazpi segundora, etairuindarra hamabigarren, zortzira.Lehen etapa izango dute gaur,Porrentruy eta Fleurier artean(175,6 km).Santi Perez nagusi NaranconSanti Perez espainiarrak (LouleLouleta) irabazi zuen atzo NarancokoIgoera, azken metroetan AndresAntuña (Burgos 2016) etaLuis Felipe Laverderi (Cafe de Colombia)aurrea hartuta. Jon Izagirre(Orbea) izan zen lehen euskalduna,baina ez zuen lortu etapairabazteko lehian sartzerik.G SailkapenakROMANDIAKO TOURRA1. Marco Pinotti (Columbia) 5.172. Peter Sagan (Liquigas) 1era3. Jeremy Roy (F. des Jeux) 4ra4. Michael Rogers (Columbia) d.b.5. Rick Flens (Rabobank) 6ra10. H. Zubeldia (Radioshack) 7ra12. Juanjo Oroz (E. Euskadi) 8raNARANCOKO IGOERA1. S. Perez (Loule Louletano) 3.47.482. Andres Antuña (Burgos 2016) 2ra3. Luis Laverde (Colombia) 7ra4. Andre Cardoso (Palmeiras) 23ra5. Pasquale Muto (Miche) 31ra19. Jon Izagirre (Orbea) 2.53ra21. B. Intxausti (E. Euskadi) 2.59raLemouneaukordezkatuko duArretxe II.aBigarrenMailakoanLemouneauk 24 urteditu, eta azken bosthilabeteetan Asegarcekopuntako pilotariekinaritu da laneanErredakzioa DonostiaIker Arretxek Aimar Olaizola etaStephane Lemouneauk Iker Arretxe.Aldaketa horixe izan dute Leheneta Bigarren Mailako buruzburuko txapelketek. Asegarcekherenegun jakinarazi zuen IkerArretxek ordezkatuko zuela AimarOlaizola, nahiz eta, itxuraz,Aritz Begino zen goizuetarra ordezkatzekohautagai nagusia.Mugimendu hori eginda, BigarrenMailako Txapelketa orekatzeafalta zen, eta Asegarcek atzoeman zuen mugimenduaren berri:Stephane Lemouneau Bogotan(Kolonbia) jaiotako eta Angelun(Lapurdi) bizi den 24 urtekoaurrelaria sartuko da txapelketan.Besteak beste, olaizolatarrekineta Patxi Ruizekin aritu da laneanLemouneau azken bost hilabeteetan,eta astelehenean egingo dudebuta, Tolosan. Asegarcek bi urterakokontratua egin dio.Ebakuntza ZubietariAitor Zubietari herenegun arratsaldeanegin zioten ezker belaunekoebakuntza. Artroskopia bidez,aurreko lesio batetik belaunburuanzeuzkan bi hezur printzakendu zizkioten. Litekeena daepeak laburtu, eta hilabete barrujokatzeko moduan egotea.G JaialdiakATZOKO EMAITZAKpDeportivo.Iriondo-Larrinaga45; Altadill-Garma 36.Gaubeka-Aierbe45; Urkia-Imanol 32.
30 berria <strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkenaAgenda›D EkitaldiakLeo Belaustegi q Arrantzale ohiaEdu LartzangurenLeo Belaustegi (Mutriku, Gipuzkoa,1950) urte luzetan aritu zenbaxurako arrantzan. Azkenekourteetan, LAB sindikatuko arrantzarakoarduradun ibili da. EuskalHerriko arrantza, iraganaetorkizunahitzaldia emango dugaur, 19:30ean, Koldo MitxelenaKulturunean (Donostia).Euskal Herriko arrantza, zer hintzeneta non hago. Arrantzaren bilakaeraaztertuta,zer ikas dezakegu?Euskal Herrian beti izan duguarrantza, eta beti pentsatu izandugu itsasoak emandakoa ez zelasekula bukatuko. 1936ko gerrareneta II. Mundu Gerraren ondoren,ikaragarri handitu zen arrantza.1965etik 1975era itsasontzi pilabat egin ziren, eta Europako herririkindartsuena izan ginen. Gizarteaneskaera handia zegoen garaihorretan, eta, bestalde, arrain askoharrapatzen zen. Madrilek produkzioaindartu nahi izan zuen,eta hor sortu zen eztanda. Europansartu ginenean itsasontziakmurriztu zituzten, eta arrantza lekuakmugatu. Gero eta murrizketaeta kontrol gehiago jarri zituzten,arrainak gutxiagotzen ari zirelaikusita. Espezie gehienakgehiegi harrapatzen ditugu gaur,eta etorkizun nahiko beltza dugu.Bizkai eta Gipuzkoako kaien bilakaeraeta Lapurdikoena antzekoak dira?Bai, arazo bera izan da. Diru laguntzak-etaezberdinak izan dira,baina gainbehera antzekoa izanda, eta litekeena da Lapurdikokaiak okerrago egotea. Arrainikez dago, eta ontziak murriztu egindira nabarmen urteotan, errentagarriez direlako. Horrek ekarri dugazteek arrantzan ari nahi ez izatea,eta belaunaldi berririk ez egotea.Egoera honelakoa da: kudeaketatxarrarengatik espeziegehienak ahiturik daude, eta harrapatzenden apurra behar bezalasaldu ezinik gabiltza, atzerritikekarritakoarekin ezin garelakolehiatu.Norena da kudeaketa txarrarenerantzukizuna?Azken 30 urteotan, EAJk izan duarrantzaren ardura. Kaian gabiltzanokikusi dugu EAJk inoiz ezduela izan arrantza politikarik.Halere, zer edo zer egiten zuten,nahiz eta txarto izan. PSOE areokerrago dabil. Gainera, EuskalHerriari dagozkion baimen eta lizentziakGaliziara bideratzen aridira, han jarri nahi dutelakoarrantzaren ardatza.JUAN CARLOS RUIZ / ARGAZKI PRESS‘Euskal Herriko arrantza, iragana-etorkizuna’hitzaldia egingo duMutrikuko arrantzale ohiak gaur, Donostian. Etorkizun beltzairagarriko dio arrantzari, baina konponbideak proposatuko ditu.«Nola liteke gure jangelapublikoetako haurrekhemengo arraina ez jatea?»Zer politika ezar daiteke arrainik ezbadago?Euskal Herriak arrantzatik ere bizibehar du etorkizunean. Ezin duguegun batetik bestera ahaztumendeetan izan dugun jardueraeta kultura. Arrantza zientifikoaegin behar dugu etorkizunean.Teknikariek esan beharko dutezenbat harrapa daitekeen, ziurtatzekogero ere egongo dela. Harrapaketamugatu behar dugu, etageuk merkaturatu. Orain artebeste batzuk aberastu dira geukharrapatutakoarekin.Berdela da konponbidea?Hemengo eskola publikoetakojangeletako milaka haurrek ezdute hemengo berdela jaten, nolada posible? Ez dugu kontsumitzenez digutelako ematen zerraeginda eta prestaturik. Horregatikjaten dute haurrek Vietnamgopanga arraina. Berdel piloadugu sasoian, baina ez da hemenjaten. Danimarkarekin bateraEuropako arrain jalerik handienakgara, baina dagoeneko prestatutadagoena jaten ohitu gara.Ez dute interesik izan arrainaprozesatzeko industria jartzeko,arrantza politikarik ez delakoizan. Gehituriko balio horretandago etorkizuna.MusikapAltsasu. Skaff-Links. Ostiralean,23:00etan, gaztetxean.pAndoain. Bill Kirchen. Ostiralean,22:30ean, Bastero kulturgunean.pAtarrabia. Barricada, LehendakarisMuertos, Bizardunak,Los Zopilotes Txirriaos, Ze Esateketa Governors. Ostiralean,Indurain Anaiak pabiloian.pAzkoitia. M eta Natural Project.Ostiralean, 22:30ean,Matadeixen.pBasauri. The Highlights, TwoMules and a Rainbow eta Turboneskak.Ostiralean,21:00etan, Txarraska gaztetxean.pBarakaldo. A Sangre Fria etaKriminal Forceps. Ostiralean,22:00etan, Edaska aretoan.pBaiona. Eugene Chadbourne.Bihar, 19:00etan, Txiribogan.pBerriatua. Stierkools, Gizaproiektua eta Effectus. Ostiralean,22:30ean, txosnetan.pBilbo. Gazte Musika Topaketak.Gaur, 18:00etan, KafeAntzokian.pBilbo. Urbeltzen Dantza Ganbara.Gaur, 20:00etan, KafeAntzokian.pBilbo. Sorkun. Bihar, 21:30ean,Kafe Antzokian.pBilbo. Pablo Moro. Bihar,20:00etan, Cotton Cluben.pBilbo. Mati MormandirenPiano bar musika emanaldia.Bihar, 22:00etan, Hacerian.pBilbo. The Master Plan etaTete Delgado y Los Ciclones.Ostiralean, 21:30ean, KafeAntzokian.pBilbo. Lain eta Esne Beltza.Ostiralean, 23:00etan, Bilborock-en.pDonostia. KUP Abesbatza.Gaur, 19:00ean, IbaetakoParrokian.pDonostia. Mute, Mantisa etaThanks to Losers. Gaur,19:30ean, Doka kafe antzokian.pDonostia. Desastre Accidental.Gaur, 20:00etan, Fancen.pDonostia. Piztiak. Ostiralean,19:00etan, Fnacen.pDonostia. LosDelgas. Ostiralean,22:00etan Bukowskitabernan.pDurango. Audience etaManett. Ostiralean, 22:00etan,Plateruenan.pGasteiz. Never Surrender etaMotorsex. Ostiralean,21:00etan, gaztetxean.pHernani. Correos eta Lola’sclub. Gaur, 22:0etan, Gala aretoan.pHondarribia. Mungos hi fi andMc Soom eta Selektah Stepi.Ostiralean, 22:00etan, Psilocybeneaaretoan.pLegazpi. Bad CO. Project,Dublin Boys eta Aztarna. Ostiralean,22:30ean, gaztetxean.pMiarritze. Music is not Fun.Bihar, 21:00etan, L’Atabaltabernan.pUsurbil. L’Arcusgi. Ostiralean,20:15ean, Sutegi kultur etxean.pZarautz. The Capaces, ElfoNegro, Nesseria, R eta OdolazBlai. Ostiralean, 20:30ean,Putzuzulo gaztetxean.pZumaia. Gari. Ostiralean,22:00etan, Aita Mari aretoan.AntzerkiapAtarrabia. Munduko Zirkoa,Alaitz institutuko antzerki taldeareneskutik. Ostiralean,22:00etan, Gune Eszenikoan.pAzkoitia. Azken portua, Dejabutaldearekin. Igandean,19:00etan, Matadeixen.pBilbo. Los cuentos de Hithcock,El Beso teatro taldearekin.Gaur, 20:45ean, Hacerian.pBilbo. Incontinencia verbal,Atakados taldearekin. Gaur,19:30ean, San Frantziskokoudaltegian.pBilbo. Luna llena, Cuerpos deBarro taldearekin. Bihar,19:30ean, Otxarkoagako udaltegian.pBilbo. El club de los sentidos.Ostiralean, 20:30ean, Hacerian.pEibar. 1.01, Dantzaz konpainia.Ostiralean, 20:30ean, Coliseoantzokian.pNoain. El mundo al revés, unaescuela de bufones, Endecataldearekin. Ostiralean,22:00etan, kultur etxean.pZizur Nagusia. Descanse enpaz. Bihar, 22:00etan, kulturetxean.DantzapAndoain. Azelain eta AndoaingoTxiki Band taldeak. Bihar,18:30ean, Basteron.pBilbo. Euskaldunak eta dantzajaialdia. Bihar, 20:00etan,Euskalduna jauregiko auditoriumean.pLasarte-Oria. Hnuy Illa, Kukaieta Ttanttaka taldeekin. Ostiralean,20:00ean, Manuel Lekuonakultur etxean.HitzaldiakpAñorga. Zaborraren kudeaketaAñorgan atez ateko bilketasistemaren bidez, Imanol Azpirozeneskutik. Ostiralean,19:00etan, zineman.pAzkoitia. Internet: nolakoaeta zertarako izango da etorkizunean?,Igor Garciaren ema-
<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkena berria 31‹ AgendaDnik. Gaur, 19:00etan, Intsaustijauregian.pBarakaldo. Guda Zibila Barakaldon,Koldobika Lopezekin.Bihar, 20:00etan, Ibarra tabernan.pBasauri. Gatazka intimoak:euskal arazoa kanpoko begietan.Raul Zeliken Lagun Armatuaeleberriaz arituko dira HarkaitzCano, Edorta Matauko etaPetra Elser. Gaur, 19:00etan,Euskarabilaren egoitzan.pBilbo. Latinoamerikako jendartemugimenduak. Mahaiingurua.Gaur, 19:30ean, Burtsaeraikinean.pBilbo. MST, 26 urte borrokan,etorkizunari begira, RobsonPletsch MSTko kidearen eskutik.Bihar, 20:00etan, Gatazkaliburu dendan.pBilbo. Hedoi Etxarte idazleaketa Alain M. Urrutia ilustratzaileekIhes ederra liburuareninguruan hitz egingo dute. Bihar,19:00etan, Bizkaiko Foru Liburutegiarenerabilera anitzekogelan.pDonostia. Euskal Herrikoarrantza; iragana-etorkizun,Leo Belaustegi Mutrikukoarrantzale ohiaren eskutik.Gaur, 19:30ean, Koldo Mitxelenakulturunean.pDonostia. Amarauna: auzoaeraikitzen (1950-<strong>2010</strong>), JavierSada eta Iñaki Egañaren eskutik.Bihar, 19:30ean, ErnestLluch kultur etxean.pGasteiz. Gaztetxeko belaunaldienarteko solasaldia. Bihar,19:00etatik aurrera, gaztetxean.pLeioa. La geometría delcomic, Antonio Altarribarekin.Gaur, 12:00etan, Zientzia etaTeknologia Fakultateko 2.5gelan.pLeioa. El conocimiento deluniberso a través del fondocósmico de microondas, EnriqueMartinezekin. Gaur,12:00etan, Zientzia eta TeknologiaFakultateko 2.8 gelan.pUrretxu. Desarrollo personal.Hitzaldia q‘GATAZKA INTIMOAK’Raul Zelik idazle alemaniarraren (Munich,1968) Lagun armatuaeleberriaz jardungo dute Harkaitz Cano idazleak,Edorta Matauko liburuarenitzultzaileak eta Petra Elser Euskalema elkarteko kideak,Basaurin (Bizkaia).Gatazka intimoak: euskal arazoa kanpoko begietanizenburupean arituko dira,gaur,19:00etan,Euskarabilarenegoitzan (Leon kalea,3).Adiskide baten bidez,gatazkan sartzenden alemaniar bat da nobelako protagonista.<strong>BERRIA</strong>Formas de comunicación positivasen las relaciones personales,Pilar Legarraren eskutik.Bihar, 18:30ean, Aizpurune kulturetxean.pZarautz. Zeru horiek, BernardoAtxagaren liburuaren ingurukosolasaldia, Ane Maiozengidaritzapean. Gaur, 18:30ean,Sanz Ene liburutegian.Ikus-entzunpElgoibar. Izarren tartean bizitzafilma. Gaur, 21:30ean, kulturetxean.pErmua. Yo también filma.Bihar, 19:00etan eta 21:30ean,Lobiano kulturgunean.pLasarte-Oria. Celda 211 filma.Bihar, 21:30ean, Manuel Lekuonakultur etxean.BestelakoakpEtxarri Aranaz. Txoritxobatek esan dit... haurrei zuzendutakoipuin kontaketa, MaiteArreseren eskutik. Bihar,17:30ean, liburutegian.pZarautz.Eskuen sustraiakerrezitaldi dramatizatua egingodute Oier Guillanek,Asier Sarasolak,AnderFernandezek etaIdoia Beratarbidek.Bihar,21:30ean,Euskalduna tabernan.ErakusketakpBilbo. Diorama, David Civicorenerakusketa. Maiatzaren 7rabitartean, Marzana galerian.pBilbo. Rober Rauschenberg:Gluts erakusketa. GuggenheimMuseoan.pDonostia. Atunetan: pescasostenible y consumo responsableerakusketa. Udara bitartean,Aquariumean.pDonostia. Jaime Ballestarenerakusketa. Gaur azken egunabitartean Gipuzkoako ArgazkilariElkartean.pOiartzun. Karboniferoari buruzkoerakusketa. Apirilaren30era arte, Luberri museoan.pPortugalete. Arte eta Artisautzakoerakusketa. Gaur azkeneguna, Salazar dorretxean.pZarautz. Oskar Alegriaren, W.Boiseelen eta Estudio Luzartenargazki erakusketak. SanzEnean, Torre Luzean eta GaleriaBidean hurrenez hurren. Maiatzaren30a arte.LehiaketakpAbadiño. Gerbas Abadiñokomaskota ardatz duen euskarazkoipuin lehiaketa. Maiatzaren4a baino lehen. Informaziogehiago:639-53 98 33.pAlgorta. San Ignazio jaietakokartel lehiaketa. Lanak maiatzaren17a baino lehen aurkeztubehar dira. Informazio gehiagonahi izanez gero, 652-76 43 87telefonoan.pAntzuola.III.argazki lehiaketa.Lanak apirilaren 30a baino lehenaurkeztu behar dira,udaletxean.Informaziogehiagorako:www.antzuola.com helbidean.pAzpeitia. Argazki lehiaketa.Gaia: Loiolako Inazio Deuna.Maiatzaren 31 da argazkiak bidaltzekoazken eguna. Informaziogehiago: www.azpeitikoargazkielkartea.com.pDonostia.Mikel Essery bidaienkontakizunen lehiaketa.Lanak maiatzaren 1a baino lehenaurkeztu behar dira, concurso@mikelmunduan.nethelbidean.Informaziogehiagorakowww,mikelmunduan.net helbidean.pDonostia. Fnacek antolatuta,argazki lehiaketa. Lanak maiatzaren17ra bitartean aurkeztubehar dira. Informazio gehiagorako:www.clubcultura.comhelbidean.pEibar. Euskarazko Lip dublehiaketa. Lanak apirilaren 29abaino lehen aurkeztu behar dira.Informazio gehiagorako, 943-70 84 35 telefonoan.pErmua. Folkez blai, folk taldeenlehiaketa. Abestiak maiatzaren15a baino lehen aurkeztubehar dira, Valdespinako Markesakaleko 1 helbidean.2 HilberriakESKELAK(0034)943 30 40 30eskelak@iragarri.net
32 berria <strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkenaAgenda ›1 Filmen estreinaldiakComme les 5 doigtsde la mainFrantzia,<strong>2010</strong>.Zuz.: Alexandre Arcady.Akt.:Patrick Bruel,Vincent Elbaz,PascalElbe,Eric Caravaca,MathieuDelarive.99 min.Bost anaia diraistorio honetako protagonistak.Gangstertrafikatzaile batek haien aita hilkodu.Bost anaiek aitaren memoria defen<strong>datu</strong>eta mendeku hartzea erabakikodute.Baiona (CGR),Angelu (Moncine),Donibane Lohizune (Le Select).El discípulo+7. Espainia, <strong>2010</strong>. Zuz.: Emilio RuizBarrachina. Akt.: Joel West, RuthGabriel, Marisa Berenson. 101 min.Haurra zela, aita nola hil zuten ikusizuen Jesusek. Handik urte batzuetara,Juan Bautistaren ikaslerik finena bihurtukoda. Gasteiz (Guridi), Bilbo (Multi),Barakaldo (Max Ocio), Iruñea (Olite),Tutera (Ocine), Viana (Las Cañas).El super canguroD. AEB, <strong>2010</strong>. Zuz.: Brian Levant. Akt.:Jackie Chan, Lucas Till, Amber Valletta,Billy Ray Cyrus, George Lopez,Magnus Scheving. 92 min. Bob HoCIAko agente sekretuak espioitzamundua utzi nahi du, Gillian neskalagunarekinlasai bizitzeko. Gillianekinezkondu aurretik, ordea, egiteko zailbat izango du: haren hiru haurren onespenabereganatzea. Haurrentzakokomedia. Gasteiz (Abaco Boulevard,Yelmo Gorbeia), Bilbo (Zubiarte), Barakaldo(Max Ocio, Yelmo), Getxo (Lauren),Leioa (Artea), Donostia (AntiguoBerri, Bretxa), Errenteria (Niessen), Irun(Txingudi), Usurbil (Urbil), Iruñea(Golem La Morea), Tutera (Ocine),Uharte (Itaroa), Viana (Las Cañas).E.S.O.+13. Espainia, 2009. Zuz.: SantiagoLapeira. Akt.: Sergi Mateu, Merce Llorens,Rosana Pastor, Fernando Guillen.Institutu batek 50 urte bete beharditu. Tutoreak, hori aprobetxaturik,eraikinaren historiaz lan bat egitekoaginduko die ikasleei. Ikasle batzuekdeskubrituko dute 36ko gerran institutukotuneletan haur batzuk gelditu zirelaharrapatuta. Beldurrezko filma. Gasteiz(A. Boulevard), Bilbo (Zubiarte),Barakaldo (Max Ocio), Donostia (Bretxa),Uharte (Itaroa).Fantástico Sr. FoxD. AEB, 2007. Zuz.: Wes Anderson.Marrazki bizidunak. 88 min. Fox izenekoazeri bizkorrak familiako bizimodulasaia darama, ustez. Baina gauezoiloak, ahateak eta indioilarrak lapurtzendizkie Boggis, Bunce eta Beannekazariei. Nekazariek azeria harrapatzeaerabakiko dute. Gasteiz (Guridi),Bilbo (Multi, Renoir), Iruñea (GolemBaiona).Iron Man 2 Jon Favreu zuzendariaren filma estreinatuko dute gaur Ipar Euskal Herrian.Iron Man 2AEB,<strong>2010</strong>.Zuz.: Jon Favreau.Akt.: RobertDowney Jr.,Gwyneth Paltrow,Don Cheadle,Scarlett Johansson,Mickey Rourke,Sam Rockwell,SamuelL.Jackson.99 min.Mundu guztiakbadaki Tony Star aberatsa dela IronMan.Estutu egingo dute bere teknologiaarmadarekin partekatzeko,bainaberak ez du nahi informazioa behar ezden eskuetara heltzerik.Baiona (CGR),Angelu (Moncine),Donibane Lohizune(Le Select).OceanosD. Frantzia, <strong>2010</strong>. Zuz.: JacquesPerrin, Jacques Cluzaud. Dokumentala.1<strong>04</strong> min. Haizearen nomadaklaneko estilo berarekin baina zinematografiateknika berriekin dator JacquesPerrin. Itsasoa gaitzat hartuta,bidaia handi bat egiten du, poloetakoordokietatik eremu tropikaletaraino,itsasoen bihotzeraino. Ekaitzak erakustendizkigu, baita gutxi ezagutzen direnedo arretarik jaso ez duten hainbatitsas espezie ere. Gasteiz (Florida,Yelmo Gorbeia), Bilbo (Capitol), Barakaldo(Max Ocio, Yelmo), Leioa (Artea),Donostia (Trueba), Iruñea (Golem LaMorea, Carlos III), Viana (Las Cañas).Más allá del tiempo+7. AEB, <strong>2010</strong>. Zuz.: Robert Schwentke.Akt.: Eric Bana, Rachel McAdams,Ron Livingston, Brooklynn Proulx,Alex Ferris. 107 min. Chicagoko liburusaltzaile batek arazoak ditu, bere genebaten ondorioz denboran bidaiak egitenbaititu. Horrek ez du batere erraztenbikotekidearekin duen harremana.Drama erromantikoa. Gasteiz (Guridi,Yelmo Gorbeia), Bilbo (Capitol, Multi),Barakaldo (Max Ocio, Yelmo Megapark),Getxo (Lauren), Leioa (Artea),Portugalete (Ballonti), Santurtzi(Serantes), Donostia (Antiguo Berri,Bretxa), Errenteria (Niessen), Irun(Cinebox, Txingudi), Usurbil (Urbil), Iruñea(Golem La Morea, Carlos III), Tutera(Ocine), Uharte (Itaroa), Viana (LasCañas).Que se mueran los feos+7. Espainia, <strong>2010</strong>. Zuz.: Nacho G.Velilla. Akt.: Javier Camara, HugoSilva, Tristan Ulloa, Kira Miro, CarmenMachi. 105 min. Eliseo itsua,herrena eta mutilzaharra da; Nati itsusiada, eta bananduta dago. Eliseorenamaren heriotzak elkartu egingo ditu.Maitemindu eta zoriontsu izatekoaukera izan dezakete, baina...Gasteiz(Abaco Boulevard, Florida, Yelmo Gorbeia),Bilbo (Renoir, Zubiarte), Barakaldo(Max Ocio, Yelmo), Getxo (Lauren),Leioa (Artea), Portugalete (Ballonti),Donostia (Antiguo Berri, Bretxa), Errenteria(Niessen), Irun (Cinebox, Txingudi),Usurbil (Urbil), Iruñea (G. Baiona, G.La Morea, Carlos III), Tutera (Ocine),Uharte (Itaroa), Viana (Las Cañas).D Zinema11111 BIKAINA1111 OSO ONA111 ONA11 BALEKOA1 TXARRA1 Filmen laburpenakAlicia en el país de lasmaravillas 11+7. AEB, <strong>2010</strong>. Zuz.: Tim Burton. Akt.:Mia Wasikowska, Michael Sheen,Johnny Depp, Christopher Lee, AnneHathaway, Helena Bonham Carter.108 min. Alicek 19 urte ditu. Festabatera joango da, eta ezkontzeko man<strong>datu</strong>aegingo diotela jakingo du. Untxizuri baten atzetik abiatu, zulo bateansartu, eta Lurralde Miresgarrira heldukoda. Leku hori lasaia zen garai batean,baina Erregina Gorriarekin gauzakokertu egin ziren. Gasteiz (Abaco Boulevard,Florida, Guridi, Yelmo Gorbeia),Bilbo (Capitol, Renoir, Zubiarte), Barakaldo(Max Ocio, Yelmo), Basauri (Ibaigane),Durango (Zugaza), Derio(Gurea), Galdakao (Torrezabal), Getxo(Lauren), Leioa (Artea), Portugalete(Ballonti), Santurtzi (Serantes), Donostia(Antiguo Berri, Bretxa, Principe),Eibar (Coliseo), Errenteria (Niessen),Irun (Cinebox, Txingudi), Usurbil (Urbil),Zarautz (Modelo), Zumarraga (ZelaiArizti), Baiona (L’Autre —JBA—, CGRCentre), Angelu (Moncine), DonibaneLohizune (Le Select), Miarritze (Royal,JBA), Iruñea (Golem Baiona, Golem LaMorea, Carlos III), Lizarra (Golem LosLlanos), Tutera (Oscar), Uharte (Itaroa),Viana (Las Cañas).Ciudad de vida y muerte 111+16.Txina,2009.Zuz.: Lu Chuan.Akt.:Ye Liu,Yuanyuan Gao,Hideo Nakaizumi,WeiFan.132 min.1937.urtean JaponiakoArmada Inperialak Txinako Nakinghiriaren inguruan egindako sarraskiakontatzen du filmak,hainbat pertsonaiarenikuspegia kontuan hartuta.Donostiako Zinemaldian Urrezko Maskorrairabazi zuen.Gasteiz (Florida),Bilbo(Multi) ,Donostia (Principe),Iruñea(G.Yamaguchi).Cómo entrenar a tu dragónD. AEB, <strong>2010</strong>. Zuz.: Chris Sanders,Dean Deblois. Animazioa. Bikingo nerabebat Berk uhartean bizi da. Herensugeenkontra borrokatu behar izatendute bikingoek bizirik irauteko. Bainazauritutako herensuge bat aurkituko dugaztetxoak, eta hankaz gora jarriko zaiobizitza. Gasteiz (A. Boulevard, Guridi,Yelmo Gorbeia), Barakaldo (Yelmo),Getxo, (Lauren), Leioa (Artea),Portugalete(Ballonti), Donostia (Bretxa),Errenteria (Niessen), Irun (CineboxMendibil, Txingudi), Usurbil (Urbil), Angelu(Moncine), Baiona (CGR), Iruñea(G. La Morea), Tutera (Ocine), Uharte(Itaroa), Viana (Las Cañas).Desde París con amor+16.Frantzia,2009.Zuz.: Pierre Morel.Akt.:John Travolta,Jonathan RhysMeyers,Kasia Smutniak,Richard Durden.93min.Charlie Wax (John Travolta)Parisera iritsi da; AEBetako agentesekretu bat da,eta arrisku biziko egitekobat du.Haren bidean AEBetako enbaxadakolangile bat sartuko da.Thrillera.Gasteiz(Abaco Boulevard,Guridi,YelmoGorbeia),Bilbo (Zubiarte),Barakaldo(Max Ocio,Yelmo),Getxo (Lauren),Donostia (Antiguo Berri,Bretxa),Eibar(Coliseo),Irun (Cinebox),Usurbil (Urbil),Iruñea(Golem La Morea,Olite),Tutera(Oscar),Uharte (Itaroa),Viana (LasCañas).El escritor 111+12.Frantzia, 2008. Zuz.: Roman Polanski.Akt.: Ewan McGregor, PierceBrosnan, Kim Cattrall. 1<strong>28</strong> min.Idazlebat (Ewan McGregor) kontratatukodute, Erresuma Batuko lehen ministroohiaren autobiografia idatz dezan.Lana hasi zuen lehen idazlea, ordea, hilegin zuten. Idazleak politikariaren(Pierce Brosnan) inguruko informaziobat aurkituko du. Ongi ordaindurikolana da, baina ikerketa arriskutsuaizango da. Gasteiz (Abaco Boulevard,Florida, Yelmo Gorbeia), Bilbo (Capitol,Renoir), Barakaldo (Max Ocio, YelmoMegapark), Getxo (Lauren), Leioa (Artea),Donostia (Bretxa, Principe), Irun(Mendibil), Usurbil (Urbil), Iruñea (GolemBaiona, La Morea, Carlos III), Tutera(Ocine).Furia de titanes /Le choc des titans+12.AEB, 2009. Zuz.: Louis Leterrier.Akt.: Sam Worthington, Liam Neeson,Ralph Fiennes, Gemma Arterton,Pete Postlethwaite, Mads Mikkelsen.87 min. Perseoren familia hilko du azpimundukoHades jainkoak. Zer galdurikez duenez, misio arriskutsu bat hartukodu Perseok bere gain: Hades menpeanhartzea, hark Zeusi boterea kendu etaLurrean infernua ezarri baino lehen.Gasteiz (Abaco Boulevard, Guridi, YelmoGorbeia), Bilbo (Zubiarte), Barakaldo(Max Ocio), Getxo (Lauren), Leioa(Artea), Portugalete (Ballonti), Donostia(Bretxa), Errenteria (Niessen), Irun(Mendibil, Txingudi), Usurbil (Urbil),Baiona (CGR Centre), Angelu (Moncine),Iruñea (La Morea, Olite), Tutera(Ocine), Uharte (Itaroa), Viana (Cañas).Kick-AssAEB,Erresuma Batua,2009.Zuz.:Matthew Vaughn.Akt.: Aaron Johnson,NicolasCage,Chloe Moretz,MarkStrong,Christopher Mintz-Plasse.157 min.Dave Lizewski institutuko ikaslebat da.Egun batean,superheroibihurtzea erabakiko du,superbotererikez duen arren.Benetako gaiztoa agertzendenean hasiko dira,ordea,gauzakaldatzen...Baiona (CGR),Angelu (Moncine),DonibaneLohizune (Le Select).La nana+13.Txile,2009.Zuz.: Sebastian Silva.Akt.:Catalina Saavedra,ClaudiaCeledon,Mariana Loyola.95 min.Raquelek23 urte darama Valdes familiarentzatumezain lanak betetzen.Egunbatean,haren nagusi Pilarrek besteumezain bat kontratatuko du,Raquellaguntzeko.Raquelek ez du batere ondotratatuko iritsi berria.Filmak hainbatsari jaso ditu nazioartean.Bilbo (Multi),Donostia (Principe),Iruñea (Golem Yamaguchi).Ex-posados / Le chasseurde primesD. AEB, <strong>2010</strong>. Zuz.: Andy Tennant.Akt.: Gerard Butler, Jennifer Aniston,Christine Baranski, Jason Sudeikis,Jeff Garlin. 110 min. Milo Boydi bereametsetako man<strong>datu</strong>a eman diote:Nicole Hurley emazte ohia harrapatzea.Baina Nicolek ihes egingo du.Komedia erromantikoa. Gasteiz(Abaco Boulevard), Guridi, Yelmo Gorbeia),Bilbo (Zubiarte), Barakaldo (MaxOcio, Yelmo), Getxo (Lauren), Leioa(Artea), Portugalete (Ballonti), Donostia(Bretxa), Errenteria (Niessen), Irun(Cinebox, Txingudi), Usurbil (Urbil),Baiona (CGR Centre), , Iruñea (G. LaMorea, Olite), Tutera (Oscar), Uharte(Itaroa), Viana (Las Cañas).MammuthFrantzia,2009.Zuz.: Gustave Kervern,BenoitDelepine.Akt.: GerardDepardieu,Yolande Moreau,AnnaMouglalis.92 min.Serge Pilardossek60 urte bete berri ditu.16 urte zituenetiklanean aritu da,eta ez da inoiz gaixotu.Orain,erretiroa hartzeko garaia iritsizaionean,ohartu da urteetako lana ezdutela kotizatu,nagusiek ez zutelakoegin beharrekoa egin.Komedia.Angelu(Moncine),Donibane Lohizune (Le Select).Nadie sabe nadade gatos persas 11+7. Iran, 2009. Zuz.: Bahman Gobadi.Akt.: Hamed Behdad, Axkan Koohzad,Negar Xagagi. 106 min. Negar etaAxkan musikariek disko bat grabatunahi dute, eta kontzertu bat eman.Horrez gain, bisa eta pasaportea lortunahi dituzte, Irandik beste herrialdebatera joateko. Gasteiz (Florida), Bilbo(Renoir), Donostia (Antiguo Berri—JBA—, Principe), Iruñea (GolemYamaguchi).Recuérdame /Remember me+12. AEB, 2009. Zuz.: Allen Coulter.Akt.: Robert Pattinson, Emilie deRavin, Chris Cooper, Lena Olin.113 min. Familia bat desegiten hasikoda semeetako batek bere buruaz besteegin ondoren. Beste semeak, berriz,ama bere buruaz beste egiten ikusiduen neska bat ezagutuko du. Ezbeharrakezbehar, pixkanaka, euren artekomaitasuna sendotzen saiatuko dira.Gasteiz (Yelmo Gorbeia), Bilbo (Zubiarte),Getxo (Lauren), Donostia (Bretxa),Errenteria (Niessen), Irun (Txingudi),Baiona (CGR Centre), Angelu (Moncine),Iruñea (Olite), Tutera (Ocine),Uharte (Itaroa).
<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkena berria 33‹ Agenda1 AretoakLondon nights (JBA) 15:20 20:30Louis Michel la rebelle 16:15Mammuth 16:00 19:50Pollock (JBA) 14:00Solutions locales ...(JBA) pour 21:40White material 19:45Alice au pays des ... (JBA) 17:45Nanny McPhee 14:00ArabaGASTEIZDABACO BOULEVARDBoulevard merkataritza gunea (902-22 16 22). Ikuslearen eguna: osteguna.Desde Paris con amor 16:10 18:10 20:10 22:10Que se mueran los feos 15:55 18:05 20:15 22:30E.S.O. 16:30 18:20 20:10 22:00Cómo entrenar a tu dragón 16:20 18:20 20:20Tensión sexual no resuelta 22:20Recuérdame 16:05 18:15Ex-posados 20:30 22:40Alicia en el país de las maravillas 15:50 17:00 18:05 19:1520:20 22:00 22:35Mas alla del tiempo 16:00 18:10 20:20 22:30Furia de titanes 16:00 18:10 20:20 22:35La niñera mágica y el Big Bang 17:00El escritor 19:20 22:05El super canguro 16:15 18:15 20:15 22:15DFLORIDASan Prudentzio, 22 (94-523 19 40). Ikuslearen eguna: asteazkena.Que se mueran los feos 17:30 20:00 22:30Ciudad de vida y muerte 17:30 20:00 22:30Nadie sabe nada de gatos persas 20:00El concierto 17:30 22:30El escritor 17:30 22:3020:00Oceanos 18:00 20:15 22:30Alicia en el país de las maravillas 18:00 20:30 22:45Soul Kitchen 18:00 20:15 22:30DGURIDISan Prudentzio, 6 (94-523 19 40).Ikuslearen eguna: asteazkena.Alicia en el país de las maravillas 17:30 20:00 22:30Cómo entrenar a tu dragón 17:30Ex-posados 20:00 22:30Desde Paris con amor 17:30 20:00 22:30Fantastico Sr Fox 17:30 20:00 22:30El discipulo 18:00 20:15 22:30Furia de titanes 18:00Pájaros de papel 20:00 22:30Mas alla del tiempo 18:00 20:15 22:30DYELMO GORBEIA 3DGorbeia merkataritza gunea (94-546 <strong>04</strong> 23). Ikuslearen eguna: astelehena.Que se mueran los feos 18:00 20:10 22:20Mas alla del tiempo 17:50 20:00 22:10Oceanos 17:50 19:50 21:50El super canguro 18:30 20:30 22:30Alicia en el país de las maravillas 3D 17:45 20:05 22:30Alicia en el país de las maravillas 19:00 21:30Desde Paris con amor 18:20 20:20 22:20Ex-posados 18:10 20:15 22:20Furia de titanes 18:10 20:20 22:30Cómo entrenar a tu dragón 17:40El escritor 19:50 22:10Recuérdame 17:40Green Zone 20:10 22:25El libro de Eli 22:10Shutter Island 19:30 22:05En tierra hostil 17:30 19:45Millenium 3 22:00Avatar 19:10La niñera mágica y el Big Bang 18:00DAMURRIO. Amurrio Antzokia.Ez dago emanaldirik.BizkaiaBILBODCAPITOLVillarias , 10 (94-431 03 10). Ikuslearen eguna: astelehenaMas alla del tiempo 17:00 19:45 22:30Oceanos 17:00 19:45 22:30Alicia en el país de las maravillas 17:00 19:45 22:30El escritor 17:00 19:45 22:30DMULTICINESEskutza kalea, 13 (94-431 03 10). Ikuslearen eguna:astelehenaPájaros de papel 19:45 22:15La nana 17:30 20:00 22:15Ciudad de vida y muerte 17:00 19:30Mas alla del tiempo 22:15El discipulo 17:30 20:00 22:15El concierto 17:15 22:15Fantastico Sr Fox 17:30 19:45Soul Kitchen 20:00 22:15Shutter island 17:00DRENOIRAgirre Lehendakariaren etorbidea, 23. Ikuslearen eguna: astelehenaEl concierto 17:00 19:30 22:00El escritor 17:00 19:30 22:00Alicia en el país de las maravillas 17:10 19:40 22:00Fantastico Sr. Fox 17:20 19:50 22:15Que se mueran los feos 17:10 19:40 22:15El corredor nocturno 17:20Nadie sabe nada de gatos persas 19:50 22:15DZUBIARTELeizaola Lehendakariaren kalea, 2.Que se mueran los feos 16:15 19:00 22:00Alicia en el país de las maravillas 3D 16:30 19:30 22:00Furia de titanes 16:15 19:00 22:00E.S.O. 16:00 18:00 20:00 22:00Alicia en el país de las maravillas 16:00 18:15 20:30Desde Paris con amor 19:00 22:00Ex-posados 19:00 22:00Recuérdame 16:15El super canguro 16:00 18:00 20:00 22:00La niñera mágica y el Big Bang 16:15BARAKALDODCOLISEO MAX OCIOKareaga, z/g (94-431 03 10). Ikuslearen eguna: astelehena.Shutter Island 19:15 22:00El libro de Eli 16:30 19:15 22:00El discipulo 16:00 20:00 22:0018:00El escritor 19:15 22:00E.S.O. 16:00 18:00 20:00 22:00Alicia en el país 16:45 19:15 22:00de las maravillas 3DTensión sexual no resuelta 17:00Desde Paris con amor 16:00 18:00 20:00 22:00Mas alla del tiempo 16:30 19:30 22:00Alicia en el país de las... 17:30 20:00 20:3016:00 18:1522:15 23:00Oceanos 16:45 19:15 22:00La niñera mágica y el Big Bang 16:30Que se mueran los feos 16:45 19:15 22:00Furia de titanes 16:45 19:00 22:00El super canguro 16:00 20:00 22:0018:00Ex-posados 16:45 19:30 22:00DYELMO MEGAPARKErribera etorbidea z/g. (94-418 16 72). Ikuslearen eguna: astelehena.Que se mueran los feos 17:40 19:50 22:00Mas alla del tiempo 17:50 20:15 22:20El super canguro 18:30 20:30 22:30Oceanos 18:15 20:15 22:15Alicia en el país de las maravillas 3D 18:00 19:00 20:15 21:15 22:30Alicia en el país de las maravillas 17:30 19:45 22:00Furia de titanes 17:50 20:00 22:20Cómo entrenar a tu dragón 18:10El escritor 21:30Desde Paris con amor 17:40 19:35El libro de Eli 20:05 22:25Ex-posados 18:10 20:15 22:25BASAURIDSOCIAL ANTZOKIAEz dago emanaldirik.DIBAIGANEAlicia en el pais de las maravillas 17:30 En tierra hostil 20:00DBERMEO. Nestor Basterretxea.Ez dago emanaldirik.DDERIO.Gurea.Ez dago emanaldirik.DDURANGO. Zugaza.Ez dago emanaldirik.DELORRIO. Arriola. Ez dago emanaldirik.DERMUA. Lobiano. G-Force 17:00DGALDAKAO. Torrezabal.Ez dago emanaldirik.DGERNIKA. Lizeo Antzokia. Ez dago emanaldirik.GETXODLAUREN GETXOArriluze, z/g (94-431 03 10). Ikuslearen eguna: asteazkenaDesde Paris con amor 16:30 18:30 20:30 22:30Recuérdame 16:15 19:15 22:00Green Zone 16:10Millenium 3 19:00 21:45Ex-posados 16:00 20:20 22:3018:10Shutter Island 16:20 19:00 22:00Furia de titanes 16:00 20:20 22:3018:10El concierto 16:15 19:15 22:15Que se mueran los feos 16:30 19:30 22:00Mas alla del tiempo 16:00 20:20 22:3018:10Alicia en el país de las maravillas 16:00 18:10 20:20 22:30El escritor 16:15 19:15 22:10El super canguro 16:30 20:30 22:3018:30DIGORRE. Lasarte aretoa.Ez dago emanaldirik.LEIOADCINESA ARTEAArtea merkataritza gunea (902-333 231). Ikuslearen eguna: asteazkena.Furia de titanes 16:00 18:00Desde Paris con amor 16:00 18:00 20:10 22:30Alicia en el país de las ... 3D 16:00 18:15 20:30 22:45Oceanos 16:15 18:15 20:15 22:15Que se mueran los feos 16:00 18:15 20:30 22:45Ex-posados 20:00 22:15El super canguro 16:00 18:00 20:00 22:00Mas alla del tiempo 16:00 18:15 20:30 22:45Alicia en el país de las maravillas 17:00 19:30 22:00El escritor 20:00 22:30Cómo entrenar a tu dragón 16:00 18:00DKULTUR LEIOAEl secreto de sus ojos 20:00DLEKEITIO. Ikusgarri.Ez dago emanaldirik.DMUNGIA. Olalde aretoa.Ez dago emanaldirik.DMUSKIZ. Meatzari aretoa.Ez dago emanaldirik.DONDARROA. Bide onera.Ez dago emanaldirik.PORTUGALETEDBALLONTIAlicia en el país de las maravillas 3D 17:30 19:45 22:00Alicia en el país de las maravillas 18:00 20:15 22:30Que se mueran los feos 17:30 20:00 22:10Mas alla del tiempo 17:30 20:00 22:10Ex-posados 17:30 19:45 22:15Furia de titanes 19:30 22:10Cómo entrenar a tu dragón 17:30SANTURTZIDSERANTES(94-483 92 44) Ikuslearen eguna: asteazkena.Alicia en el país de las maravillas 3D 17:30 20:00 22:30El escritor 17:15 19:45 22:15Mas alla del tiempo 17:30 20:00 22:30DZALLA. Antzokia.Ez dago emanaldirik.DZORNOTZA. Zornotza aretoa.Ez dago emanaldirik.GipuzkoaDONOSTIADANTIGUO BERRI(943-00 12 00) Ikuslearen eguna: astelehena.Que se mueran los feos 17:00 20:00 22:30Alicia en el país de las maravillas 3D 17:15 19:45 22:15El super canguro 17:15 20:00 22:30Alicia en el país de las maravillas 17:30 20:00 22:30Desde Paris con amor 17:00 19:45 22:15Mas alla del tiempo 17:00 19:45 22:15Soul kitchen 17:15 20:00 22:30Las viudas de los jueves 17:00Nadie sabe nada sobre gatos persas (JBA) 19:45 22:15DOCINE LA BRETXAArraindegi eraikina (943-42 13 71).Que se mueran los feos 16:00 18:15 20:30 22:45Recuérdame 16:00La nana, Sebastian Silva zuzendariaren filma. <strong>BERRIA</strong>Desde Paris con amor 18:05 20:00 22:15Mas alla del tiempo 16:00 18:10 20:20 22:30Alicia en el país de las maravillas 3D 16:00 18:15 20:30 22:45Alicia en el país de las maravillas 16:00 18:10 20:15 22:30El super canguro 16:00 18:00 20:00 22:00Cómo entrenar a tu dragón 16:10 18:00El escritor 20:00 22:30E.S.O . 16:15 18:00 20:00 22:15Ex-posados 16:00Furia de titanes 18:15 20:15 22:15DPRINCIPESan Joan ,10 (943-42 12 47). Ikuslearen eguna:asteazkena.Luciérnagas en el jardín 17:30 20:00 22:15Que se mueran los feos 17:15 20:00 22:30Ciudad de vida y muerte 16:45 19:30 22:15Fantastico Sr Fox 17:30 19:45 22:00Alicia en el país de las maravillas 17:15 20:00 22:30La nana 17:00 19:45 22:00Alicia en el país de las maravillas 3D 16:45 19:30 22:00Nadie sabe nada de gatos persas 17:00 19:30 22:00El escritor 17:00 19:30 22:15El concierto 17:15 19:45 22:30DTRUEBAS. Esnaola, 2 (943-27 13 91).Ikuslearen eguna: asteartea.Oceanos 17:30 19:45 22:00Tulpan (JBA) 17:30 19:30En tierra hostil 21:30DANDOAIN. Bastero.Ez dago emanaldirik.DARETXABALETA. Zaraia.Ez dago emanaldirik.DARRASATE. Amaia antzokia.Ez dago emanaldirik.DATAUN. Herri antzokia.Ez dago emanaldirik.DAZKOITIA. Baztartxo.Ez dago emanaldirik.DBEASAIN. Usurbe.Ez dago emanaldirik.DBERGARA. Zabalotegi.Ez dago emanaldirik.EIBARDCOLISEOEz dago emanaldirik.DELGOIBAR. Antzokia.Ez dago emanaldirik.ERRENTERIADNIESSEN ZINEMAK(943-34 52 91)Alicia en el país de las maravillas 3D 18:00 20:30 22:45Mas alla del tiempo 17:00 19:45 22:30Que se mueran los feos 17:00 19:45 22:30El super canguro 17:30 19:45 22:30Furia de titanes 20:10 22:40Ex-posados 20:00 22:40Cómo entrenar a tu dragón 17:15Recuérdame 17:15DHERNANI. Biteri aretoa. Ez dago emanaldirik.IRUNDCINEBOX MENDIBILMendibil merkataritza gunea. Ikuslearen eguna: osteguna. (943-63 02 23)Furia de titanes 18:00 20:05 22:15Desde Paris con amor 20:05 22:15Que se mueran los feos 18:00 20:15 22:25Cómo entrenar a tu dragón 18:00Mas alla del tiempo 18:00 20:15 22:25El escritor 22:15Alicia en el país de las maravillas 18:00 20:15 22:25Ex-posados 17:45 20:05DTXINGUDI(943-63 54 41). Ikuslearen eguna: astelehena.Alicia en el país de las maravillas 3D16:00 18:15 20:30 22:45Mas alla del tiempo 16:00 18:10 20:15 22:30Cómo entrenar a tu dragón 16:10Furia de titanes 18:00 20:00 22:00Alicia en el país de las maravillas 16:00 18:10 20:15 22:30Desde Paris con amor 16:10 18:00Ex-posados 20:00 22:15El super canguro 16:00 18:00 20:00 22:00Que se mueran los feos 16:00 18:15 20:30 22:45DLAZKAO. Areria aretoa.Ez dago emanaldirik.DLEGAZPI. Latxartegi aretoa.Ez dago emanaldirik.DOÑATI.Herri zinema.Ez dago emanaldirik.DORDIZIA.Herri Antzokia.Ez dago emanaldirik.DTOLOSA. Leidor.Ez dago emanaldirik.USURBILDCINEBOX URBILUrbil merkataritza gunea (902- 22 16 22).El escritor 22:00Ex-posados 16:00 18:15 20:30 22:45Mas alla del tiempo 16:00 18:15 20:30 22:45Que se mueran los feos 16:00 18:15 20:30 22:45El super canguro 16:00 18:00 20:00 22:00Furia de titanes 20:00 22:15Desde Paris con amor 16:00 18:00 20:00 22:00Alicia en el país de las maravillas 16:00 17:00 18:15 19:3020:30 22:45Cómo entrenar a tu dragón 16:00 18:00DVILLABONA. Gurea.Ez dago emanaldirik.DZARAUTZ. Modelo.Ez dago emanaldirik.DZUMAIA. Modelo.Ez dago emanaldirik.DZUMARRAGA. Zelai Arizti.Ez dago emanaldirik.LapurdiBAIONADL’ATALANTE(0559-55 73 63)Mammuth 16:45 20:45Ajami 18:30The ghost writer 14:30DL’AUTRE CINEMA(0559-55 52 98)La Comtesse 20:45Teheran 17:00Tete de turc 19:00Les arrivants 16:008 fois debout 20:30Solutions locales... 18:15Nanny McPhee 14:45Le criquet 15:00DCGR CENTRE(0559-59 90 90)Comme les 5 doigts de la main 11:15 14:00 16:30 19:45 22:15Iron man 2 11:15 14:00 16:30 17:45 21:30 22:1519:45Camping 2 11:15 14:00 16:00 17:45 19:45 22:15Kick-ass 14:00 16:30 19:45 22:15Green Zone 20:00 22:15Les aventures 13:45 16:00 20:00extraordinaries...11:15 18:00Le choc des titans 3D 11:15 20:00 22:15Dragons (3D) 11:15 14:00 16:00Alice au pays des... (3D) 11:15 13:45 16:00 18:00ANGELUDMONCINEIron man 2 11:00 14:00 16:30 19:30 22:00Comme les 5 doigts 11:00 14:00 16:30 19:30 22:00de la mainCamping 2 11:00 14:00 16:00 20:00 22:0018:00Kick-ass 14:00 22:00Le choc des titans 3D 19:30 22:00Dragons 11:00 14:00 16:00 18:00Alice aux pays des... 3D 11:00 14:00 16:30 20:00Green Zone 22:00Nanny McPhee 11:00L’arnacoeur 20:00Tout ce qui brille 22:00DONIBANE LOHIZUNEDLE SELECTIron man 2 14:00 16:30 21:30Camping 2 16:00 19:00Comme les 5 doigts 16:30 19:00 21:30de la mainAdele blanc-sec 14:00Alice au pays des... (3D) 16:30L’arnacoeur 21:30Kick-ass 16:30Dragons (3D) 14:00Mammuth 19:00Green Zone 21:30La reve italien (JBA) 19:00DREXEz dago emanaldirik.DHAZPARNE. Haritz Barne.4, 5, 6 Melie pain d’epice 16:00 Harragas 21:00DHENDAIA.Varietes.La rafle 17:00Le mac 21:00DKANBO.Aiglon. Fantastic Mr Fox 15:00Ensemble, nous allons... 21:00MIARRITZEDROYALAvida 14:00Green Zone (JBA) 21:40Huit fois debout 17:50La comtesse (JBA) 18:50La prima linea (JBA) 22:10La mariage a trois (JBA) 17:00NafarroaIRUÑEADGOLEM BAIONA(948-22 23 33) Ikuslearen eguna: asteazkena.Remata (JBA) 19:45Que se mueran los feos 17:00 19:45 22:30Fantastico Sr Fox 17:15 20:00 22:30Alicia en el país de las maravillas 17:00 19:45 22:30La isla interior 17:15 22:30Soul Kitchen (JBA) 17:15 22:3020:00El escritor 17:00 19:45 22:30DGOLEM YAMAGUCHI(948-22 23 33) Ikuslearen eguna: asteazkena.Jorn utzon (JBA) 20:00La nana 16:30 18:30 20:30 22:30Nadie sabe nada de gatos persas 20:00 22:30Ciudad de vida y muerte 17:00 19:45 22:30Flor del desierto 17:00 22:30Pájaros de papel 17:15 20:00Shutter Island 17:00 22:30DGOLEM LA MOREA(948-22 23 33) Ikuslearen eguna: astelehena.Que se mueran los feos 17:15 20:00 22:45Oceanos 16:30 18:30 20:30 22:45Mas alla del tiempo 17:15 20:00 22:30El super canguro 16:30 18:30 20:30 22:30Alicia en el país de las maravillas 3D 16:15 18:25 20:40 22:50Alicia en el país de las maravillas 17:15 20:00 22:30Desde Paris con amor 16:30 18:30 20:30 22:45Ex-posados 20:00 22:45Furia de titanes 3D 20:30 22:45Furia de titanes 17:15La niñera mágica y el Big Bang 17:15El escritor 17:15 20:00 22:30Cómo entrenar a tu dragón 3D 16:30 18:30Tensión sexual no resuelta 20:00 22:30En tierra hostil 17:00 19:45 22:30DSAIDE CARLOS III(948-24 54 00) Ikuslearen eguna: astelehena.Que se mueran los feos 17:30 20:00 22:30Mas alla del tiempo 17:30 20:00 22:30Oceanos 17:30 20:00 22:30Alicia en el país de las maravillas 17:30 20:00 22:30El escritor 17:30 20:00 22:30DSAIDE OLITE(948-24 54 00) Ikuslearen eguna: astelehena.El discipulo 17:30 19:45 22:00Desde Paris con amor 17:30 20:00 22:00Ex-posados 17:30 19:45 22:00Furia de titanes 19:45 22:00El concierto 17:15DALTSASU. Iortia.Ez dago emanaldirik.LIZARRADGOLEM LOS LLANOSPrecious 17:30 20:30Alicia en el país de las maravillas 17:30 20:30En tierra hostil 17:30 20:30TUTERADOCINEPrecious 18:30Recuérdame 20:30Desde Paris con amor 22:30Que se mueran los feos 18:15 20:15 22:15Mas alla del tiempo 18:10 20:20 22:30Alicia en el país de las maravillas 18:10 20:20 22:30La niñera mágica y el Big Bang 18:15Ex-posados 20:15 22:15Cómo entrenar a tu dragón 18:00Furia de titanes 20:00El escritor 22:00El discipulo 18:00 20:00 22:00El super canguro 18:30 20:30 22:30Alicia en el país de las maravillas 3D 18:10 20:20 22:30UHARTEDCINES ITAROA(902-46 32 69) Ikuslearen eguna: osteguna.Alicia en el país de las maravillas 16:00 17:00 18:00 19:0020:0021:00 22:00 23:00El super canguro 16:10 18:10 20:10 22:10Que se mueran los feos 16:05 18:10 20:15 22:30Mas alla del tiempo 16:15 18:15 20:15 22:15E.S.O. 16:20 18:20 20:20 22:20Desde Paris con amor 16:20 18:20 20:20 22:20Ex-posados 16:10 18:15 20:20 22:30Furia de titanes 16:10 18:10 20:10 22:10La niñera mágica y el Big Bang 16:10 18:20Recuérdame 20:30 22:45Cómo entrenar a tu dragón 16:00 18:00El escritor 20:00 22:20Tensión sexual no resuelta 16:15 18:15 20:15 22:15VIANADLAS CAÑASAlicia en el país de las maravillas 3D 18:00 20:30 22:45Mas alla del tiempo 17:30 20:00 22:30Que se mueran los feos 17:15 19:45 22:30El super canguro 18:00 20:10 22:30Oceanos 17:15 19:45 22:15El discipulo 17:30 20:00 22:30Furia de titanes 17:30 20:00 22:30Ex-posados 20:00 22:30Cómo entrenar a tu dragón 18:00La niñera mágica y el Big Bang 17:45Desde Paris con amor 20:10 22:40Nafarroa BehereaDONIBANE GARAZI. Le Vauban.Jasper pingouin explorateur 15:00Matador (JBA) 18:00Liberte 21:00DONAPALEU. St. Louis.Campìng 2 16:00 21:00ZuberoaMAULE. Baitha.Planete 51 15:00Kick-Ass 15:00Green zone 21:00Shutter Island 21:00
34 berria <strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkenaAgenda ›bEguraldiaJON ALBISUGaurHodeiak, ostarteak etahego-ekialdeko haizeapZerua. Europa erdialdekoantizikloiak hego-ekialdekohaizea eta egonkortasunaareagotuko ditu. Egunsentian,lanbroa eta behelainoaizango dira; orduek aurreraegin ahala, ostarteak izangodira. Barnealdean, goikohodei gehiago azaldukodira.pBakio 25/12pBilbo 26/12pBalmaseda 24/13t°pAmurrio 27/10pEibar 26/10pArrasate 26/10p pGasteiz <strong>28</strong>/9Agurain 26/9pGuardia 26/9pDonostia 25/11pLeitza 24/9pHaizea. Hego-ekialdekohaizea ibiliko da.pTenperatura. Gora. Beroenak,ipar isurialdean etamendialdean, 24 eta <strong>28</strong> graduartekoak; barnealdean,22 eta 30 gradu bitartekoak.JoeraOstirala, 30 Larunbata, 1 Igandea, 2pBaiona <strong>28</strong>/11pIruñea 25/9pTafalla 26/10pTutera 26/11t° t° t°pMaule 26/11pDonibane Garazi 26/11pAbaurregaina 23/7Bihart°Arratsaldean hodeigehiagopZerua. Aroak aldaketa nabarmenaizango du. Eguerdirabitartean, ostarteak eta egonkortasunaareagotuko dira;arratsaldean, ordea, mendebaldekohaizea ibiliko da, etazaparradak botako ditu. Eguraldiaal<strong>datu</strong> egingo da, eta askofreskatuko du.pHaizea. Haizea aldakor ibilikoda.pTenperatura. Behera. Beroenak,ipar partean eta mendialdean,18 eta 23 gradu artekoak;barnealdean, 17 eta 27 gradu artekoakizango dira.ItsasoapItsasoko egoera. Lehenengo20 milietan hego-ekialdeko haizeaibiliko da, 2ko indarrarekin,eta itsaskirria sortuko du. Ondoikusiko da.pOlatuak. Metro bat artekoolatuak altxatuko ditu.Itsasaldiak ORDUA METROAKItsasgora <strong>04</strong>:35 <strong>04</strong>,61Itsasbehera 10:44 00,64Itsasgora 16:52 <strong>04</strong>,48Itsasbehera 23:01 00,55Isobara mapaEguzkia S0RTU GORDE07:52 21:02IlargiaEGUNAIlgoraMaiatzaren 20a, ostegunaIlbeteApirilaren <strong>28</strong>a, asteazkenaIlbeheraMaiatzaren 6a, ostegunaIlberriMaiatzaren 14a, ostiralab Hitz jokoak BAGABIGAG Hitz gezidunakp Katuaren familiako ugaztunaG SudokuaEzmilitarrakpLore motaGerokotz,gerorakoItxural<strong>datu</strong>EbatziAraiakoIdor, antzuDaukaBizkaikoherriaAbaraskaArkitekturaelementuZub., errazGarbituBizkaiko ibaiaHegazkinenpausalekuBokalaHasmentaUrtekohilabetea8 9 19 42 6 87 3 4 82 46 2 8 33 8 97 58 7 29x9-ko laukian hutsikdauden gelaxkak betebehar dituzu, 1etik 9rabitarteko zenbakiakidatziz, eta kontuan izanikzenbaki bakar bat ere ezdela bi aldiz azaltzenerrenkada eta zutabeberean, ezta dagokion3x3-ko laukian ere.XumeOinarrizkojanariG Esaldi ezkutuaIpar., bekatariHerri handiGizenBaretasunJori, oparoBatIzadiaZango-atalSodioarenikurraNoratatzizkia«_g_zk__k l_k_ _r_t_nd_st_r_tz_n d_, b__n_b_tz__k h_r_n _tz_l_kb__z_k _z d_t_zt_ _k_st_n».G Atzoko erantzunakFalta direnbokalak idatzita,Arthur Helpsidazleingelesarengogoeta batazalduko zaizu.50OzeaniakoanimaliaUranioarenikurraKanpo,landaE U S K A L T E G I A KU S A I N A L O R R AT A R R A T A D A R IA K E R A R A Z O A KN U U U B R I Z UA M U T X I N E L AS E R B I A I Z A K II P I K I L O T E RA L E K A O Z E R AU K A N A E U G II D O I S A B A I A KD I A N A B A N A K O6 8 4 5 7 9 2 1 39 5 3 1 2 8 7 6 47 1 2 3 6 4 8 5 98 4 7 6 5 2 9 3 13 9 1 4 8 7 6 2 52 6 5 9 3 1 4 8 71 7 8 2 9 5 3 4 65 3 9 8 4 6 1 7 24 2 6 7 1 3 5 9 8Esaldiezkutua:Azkeneaniritsi egin naizheldutan izannahi nuenera,haur izatera.
<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkena berria 35‹ AgendaKomunikazioa DTaifa unibertsoakEkografiakEñaut GantxegiItzalaldi analogikoaren aurretikETB3 gutxi ikustennuela aitortu izan dizuetbehin baino gehiagotan. Horregatik,hainbat gauza berri bezalajasotzen ari naiz. Ondorioz, zueiere berri antzera saltzen saiatukonaiz, nahiz eta batek baino gehiagok«a ze nobedadea!» esan. Bainaerrealitatea halakoxea da, eta,beraz, dagoenarekin konformatubehar.Azkenaldian, ETB1en Orain:deritzotenen bilduma bateratuaari dira ematen, Orain konpaktatuaizenpean. Oraindik ere horiguztia zer den ez dakizuenentzat,eta hitz gutxitan, artista edotabestelako espresio batzuetakoprotagonistei (batzuk mediatikoagoakbesteak baino) tarte bateskaintzea da saio honen helburua.Hainbat sortzaile pasa izandira pantaila aurretik: UsoaFullaondo margolaria, GabrielaSagarminaga diseinatzailea,Xabi Garate buruhandi eta erraldoiegilea. Eta, espazioei arretaeskainiz, Ahetze (Lapurdi) herrikobigarren eskuko azoka.Debolex ekoiztetxeak eramandu hau guztia aurrera, tarteanmedioan urteak daramatenNatxo Escobar eta Iker Trebiñoerrealizadoreak. Formatu atsegineta desberdin batean sortudituzten piezek atentzioa ematendute. Irudien testura, planoenkonposizio edota bestelakoaspektu tekniko positiboez gain,protagonistekiko gertutasunberezi bat lortzen dute hamarminutu inguruko pieza hauek.Ikusitakoak ematen duen gertutasunazharago, ezin ukatu LePetit Teathre de Pain antzerkikonpainiarekiko dudan miresmenakhaien Orain: izan zeneanbegirada berezi batekin ikusaraztea.Ximun, Manex eta bestelakoogizaleen unibertsoak gureinguruan merezi baino arretagutxiago jaso badu ere, pixkanakaari dira infiltratzen Hego EuskalHerriko panorama baskongado-zentristan.Aulki hutsa etaJuglarea, puta eta eroa lanakgure herrietan ikusi ahal izandira, eta beren muntaiaren xirrikituakeskaini zituzten Orain:44izenekoan. Hainbat antzerkilarirekinlan egitea egokitu zait,baina ziurtatzen dizuet Ximunekelkarrizketan zehar«(antzerkiagatik) ematen dugudena» dioenean topikoetatikharatago doala; Lauaxetarenabirziklatuaz: dana emon beharjako, maite dan antzerkiari. Unibertsotxiki ugariz osatua dagoeuskal kulturaren panorama,baina argi dago T hizkiarenazpian (berdin Teathre, teatroedo teatrue) altxor ugari dagoela.Aitziber Garmendia q ETBko ‘Ipupomamua’ saioko aurkezleaNagore Aranbururen lekukoa hartu du Garmendiak haur literaturari eskainitako programan.Orain astelehen gauetan (21:30) ETB3n eta astearte arratsaldeetan (19:00) ETB1en ikus daiteke.«Haurrak pertsona argi gisatratatzen ditugu, eta hori atsegin dute»Urtzi Urkizu DonostiaMartin telesailean egin zen ezagunAitziber Garmendia aktorea(Zaldibia, Gipuzkoa, 1982). LasterMugaldekoak telefilmean ikusikodugu, rol txiki batean.Lehen aldia da saio bat aurkeztenduzula. Zer moduzko esperientziaizaten ari da?Orokorrean, oso ona da. Nahiz etaaurkezle lana izan, interpretatuegiten dugu eta naturaltasun pixkabat jartzen saiatzen gara. Askoari naiz gozatzen.Aktore lanetik ere badu saio hau aurkezteak,ezta?Bai, hala da. Aktore lanetik badu,eta niri baliagarria suertatzen arizait lehendik izandako aktoreibilbideak.Lehen ikusten al zenuen Ipupomamuasaioa?Bai, ikusten nuen. Nagore Aranburuksaioa nola gidatzen zueneta zer ukitu ematen zion askogustatzen zitzaidan.Gomendio onak eman al dizkizu NagoreAranburuk berak?Oso onak. Aurreneko egunetanelkarrekin aritu gara, eta oso gomendiobaliagarriak eman dizkit.Ordezkapen bat egitea zaila da,konparazioengatik, baina lasaitasunhandia eman dit berak.Programa aproposa al da haurrakirakurketan zaletzeko?Baietz iruditzen zait. Haur literaturabeste ikuspuntu batetik erakustendu, interesgarri bilakatzeko.Gainera, haurrak pertsonaburuargi gisa tratatzen ditu saioak.Haurrei horrela tratatzea gustatzenzaie.Saioa ez da bakarrik helduentzat.Agian, programa irudi aldetikhaurrentzat erakargarriagoa da.Baina, esaten denari erreparatuta,helduentzat dira kontzeptuasko. Haurrek ez dituzte harrapatukogauza guztiak. Dena den,adin guztietako ikusleek gozatzekomoduko saioa da.Kolaboratzaile finkoak ere badituzue.Andres Gostinek gai baten inguruanfilmografia bat aurkeztendu. Manu Muniategiandikoetxeakpintura aldetik aztertzen du.ETBGauza asko ari naiz haiengandikikasten, eta espero dut ikusleekere ikastea.Ipupomamua ez dago pentsatuaikusle <strong>datu</strong> ikusgarriak eskuratzeko,baina ikusle fidelak baditu, ezta?Bai, eta horrek asko pozten nau.Gaur egun, telebista ikusle <strong>datu</strong>enmenpe ikustera ohitu gara,eta horren atzetik doaz denak.Pozgarria da sentitzea badagoelahori lortzen saiatzen ez den saiobat. Baina, bestetik, ikusle multzobaten gustua egiten saiatzenda. LTDarekin kate asko daude,eta bada garaia jendeari zerbaitezberdina eskaintzeko. Ipupomamua-renedo halako zerbaiten faltasumatzen nuen.Nolako ipuinak dituzu zuk gustuko?Orain ari naiz haur literatura deskubritzen.Nire fetitxe bihurtudira ipuinak. Konturatu naiz geroeta erakargarriagoa egiten zaidalahaur literatura.Laster Mugaldekoak telefilmaeta telesaila estreinatuko dituzteETBn. Mireia Gabilondoren alabarenaegiten duzu horietan. Lanak ikusleakharrituko dituela iruditzenzaizu?Bai, ikuslea harrituta utziko du.Historiako benetako gertaeretanoinarritutako film bat da, eta osoondo egina dago. Esfortzu handiaeskatu du. Aktore aldetik, lanikaragarria da. Oso produktubetea da, eta jendeak gogoz hartukodu.Nolako pertsonaia gustatuko litzaizukeantzeztea orain arte egin ez dituzunenartean?Orain arte, batik bat, komedianaritu naiz. Nahiz eta neure buruaaktore komikotzat jo, pertsonaiadramatiko bat egitea gustatukolitzaidake.Zeintzuk dira zure aktore kutunenak?Euskal Herritik kanpo, Hector Alterio.Euskal Herrian, Elena Iruretaeta Jose Ramon Soroiz.Martin-en amaiera ez al zuen nahikogaizki tratatu ETBk?Tratu eskasa egin ziguten, ehunatal egin ostean. Oharkabeanamaitu zen telesaila, batere promoziorikegin gabe. 100. atal huraikusi gabe gelditu nintzen.Telebistasakelakotelefonoanikusteko ekimenbat OñatinGai turistikoen gainekotelebista saioen eskaintzaikusteko aukera ematendu zerbitzuak, baitaWAP atarira sartzeko ereU.U. DonostiaOñatiko Turismo Bulegoak sakelakotelefonoan telebista ikustekoekimen bat jarri du martxan. Gaituristikoen gaineko telebista programeneskaintza ikusteko aukeraematen du, baita WAP atari baterasartzeko ere, hainbat zerbitzuturistikorekin. Bisitariek doanerabil dezakete, eta bost hizkuntzatan:euskaraz, gaztelaniaz,frantsesez, ingelesez eta katalanez.Zerbitzua ekainaren 30a bitarteanegongo da eskuragarri.Hainbat euskal enpresa etaikerketa zentrok garatu dute ekimena,tartean Goiena eta Batura.Vicomtech-IK4 ikerketa zentroarekinelkarlanean garatu dute, etaEusko Jaurlaritzaren Industria,Turismo eta Merkataritza Sailakparte hartu du finantzaketan.Goiena Telebistak Oñatik dituenhainbat baliabideren gainekotelebista edukiak mol<strong>datu</strong> dituzerbitzurako: Unibertsitatea,Arantzazu, San Migel, baita natura,arte, historia eta tradizioengaineko gaikako bideoak ere. Bestalde,Euskaltelen telefonia aurreratukosareak erabilita, Baturaenpresak telefonoentzako zerbitzuenatari bat sortu du,honako atalez osatua: agenda,Arrikrutz, BTT ibilaldia, jatetxeak,monasterioen ibilbideak etainformazio meteorologikoa.
36 berria <strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkenaAgenda ›EGaurko filmakHiru lapur umezainlanetan, EguberrietanChateaubriand 11pFrance2, 20:35. Zuz.: Pierre Aknine.Akt.: Frederic Diefenthal, ArmelleDeutsch. Frantzia. <strong>2010</strong>.Mas alla de la alambrada : ... 111pLa2, 22:00. Zuzendaria: Pau Vergara.Dokumentala. 83 minutu. Espainia.2005.guberrietako ipuin zinematografikobatean Bizarzuri,Eturroi eta mazapanarekin betekadarikez izatea bada zerbait.Eta ipuin horren atzean JohnFord handia (The Searchers,Two Rode Together) baldin badago,seinale hobea da. AktoreTres padrinos 111pETB2, 18:10. Zuz.: John Ford.Akt.: John Wayne, Pedro Armendariz,Harry Carey Jr., WardBond, Mildred Natwick, MaeMarsh, Ben Johnson, Jane Darwell.103 min. AEB, 1948.protagonisten artean JohnWayne badago, western zaleentzatbada amu nahikoa. EtaPedro Armendarizek txukun laguntzenbadio, are hobeto. Gidoiaez da batere txarra, eta eszenabatzuk zoragarriak dira.Esan beharra dago ez dagoelaJohn Forden maisulan ezagunenartean, baina, hala ere, gustagarriada ikusle ororentzat.Hiru lapurren gorabeherakkontatzen ditu filmak.Lapurrakez dira soilik gaizkile,ez dute soilikjendea hiltzen.Haur jaioberribaten kargua hartuko dute Eguberrietan,etaeuren gizatasunaerakutsiko dute.Haien alde gozoenaerakuste horretan,filmaatsegina egiten da,eta Fordekpertsonaiei beharrezko sentiberatasundosiak ematen dizkie,baina pasatu gabe.Filmaren hasieran akzioa ezda falta, komedia ukituak erehor daude, eta ikuslea hunkiaraztenduten eszenak nahiko finakdira. Banku lapurreta bateanez dute planarekin inor aspertzen,xakean jokatuz ez dute«xake-mate» esaldia goresten.Fin harilkatzen da dena, beti ereFord maisuari esker.pMaitane MitxelenaInstinto 111pCuatro, 22:30. Zuz.: John Turteltaub.Akt.: Anthony Hopkins, Cuba GoodingJr. AEB. 1999.Un homme rentre... (JBA) 111pArte, 22:30. Zuz.: Thomas Vinterberg.Akt.: Oliver Moller Knauer, RubenUtke Acs, Paw Henriksen. 2007.Caos 11pETB2, 00:10. Zuz.: Barbara Kopple.Akt.: Anne Hathaway, Bijou Phillips,Shiri Appleby. 85 minutu. AEB. 2005.Más alla del Missouri 111pLa2, 01:00. Zuz.: William A. Wellman.Atk.: Clark Gable, Ricardo Montalban,John Hodiak. AEB. 1951.D TelebistaETB 1ETB 2HamaikaLa 1La 2Antena 308:55: EITB kultura.09:20: Kerman mintzalagunbila.09:30: Bidaide.11:05: Travel notes.11:30: Ipupomamua.12:00: Kerman mintzalagunbila.12:05: Sautrela.12:35: Haratago. Hasier Etxeberriakaurkezten duen dokumentala.‘Villa El Salvador’.13:25: Mihiluze.14:00: Gaur egun.Albistegia.14:50: Dr. Who. Telesaila.15:30: Gag gag.16:00: Txirrindularitza. RomandiakoTourra. 1. etapa.Porrentruy - Fleurier.17:30: Elkartasunaren bideak.07:55: Forum. David Barberoreneskutik. Gonbi<strong>datu</strong>a:Xabi Aburruzaga.08:30: Egun on Euskadi. VanesaSanchezen eta Aitzol Zubizarretareneskutik. Gonbi<strong>datu</strong>a:Iñigo Lamarka, Arartekoa.10:05: Kerman mintzalagunbila.10:35: Walker Texas Ranger.Telesaila.11:30: Rex. Telesaila.13:25: Kerman mintzalagunbila.13:25: Navarra directo. Albistegia(Nafarroan).13:30: Euskadi directo.14:25: Robin Food. David deJorgeren eskutik.14:58: Teleberri. Albistegia.16:05: Aspaldiko.08:00: Marrazki bizidunak.08:50: Bilbo esnatuz.11:55: Frontoia.12:55: Eskuokin.13:05: Eltzebero.13:35: Onein.14:00: Bat eta bat.15:00: Bi fashion.15:40: Eskuokin.15:50: Ur eta lur.16:30: Baztangua aratzea.Erreportajea.17:00: Ikusmira. ‘Los steaksmusika taldea’.17:30: Erritmo biziz.18:15: Marrazki bizidunak.18:46: 8. kalea.19:20: Ikusmira.19:50: Jazz Zarautz.20:20: Ilunpean. Ander Arzak.21:00: Bat eta bat. Albistegia.(21:20) Hona hemen: GotzonElortza. Elkarrizketa: Jon Andueza.22:00: Kiroleroak.22:30: Bat eta bat.06:30: Telediario matinal.09:00: Los desayunos deTVE. Ana Pastorrek aurkeztenduen magazina. Gonbi<strong>datu</strong>a:Ignacio FernandezToxo.10:15: La mañana de la 1. MariloMonterok aurkezten duenmagazina.14:00: Albistegia.14:30: Corazón. Anne Igartiburukprentsa arrosari buruzaurkezten duen magazina.15:00: Telediario 1. Ana Blancoketa Jesus Alvarezek aurkeztenduten albistegia.16:05: Eguraldia.16:15: Amar en tiempos revueltos.Telesaila.17:00: Bella Calamidades.Telesaila.07:00: Los Lunnis. Marrazibizidunak: Tortugas ninja.Lazy Town. El jardin de lossueños. Ya llega Noddy. Gomaespumenglish.Pat el cartero.Los hermanos Koala.09:35: Aqui hay trabajo.10:00: La aventura del saber.11:00: Drenando el océano.‘La faz de las profundidades’.12:00: Protagonistas en elrecuerdo. ‘Irene GutierrezCaba’.13:00: Objetivo 2012.13:30: Para todos la 2.15:30: Saber y ganar.16:00: Grandes documentales.‘El aguila americana’. ‘Lavida secreta de los elefantes’.‘El mundo de los colores’.18:55: Biodiario.06:30: Las noticias de la mañana.Sandra Golpek eta LuisFragak aurkezten duten albistegia.09:00: Espejo público. SusannaGrisok aurkezten duenmagazina.12:30: La ruleta de la suerte.Jorge Fernandezek aurkeztenduen lehiaketa.14:00: Los Simpson. Marrazkibizidunak. ‘La venganza esun plato que se sirve tres veces’.‘Así como éramos’.15:00: Antena 3 Noticias 1.Roberto Arcek, Monica Carrilloketa Pilar Galanek aurkeztenduten albistegia.16:00: Tal cual lo contamos.Cristina Lasvignesek aurkeztenduen magazina.ETB 3Romandiako Tourra. 16:0018:00: Iparraldearen orena.18:05: Kerman mintzalagunbila.18:10: Munduan gaur. ‘Israel:inguraketa amarauna’.19:10: Sut&blai.19:35: Azpimarra. MaddalenIriartek aurkezten duen saioa.20:00: Gaur egun.20:10: Eguraldia.20:15: Champions gunea.20:45: Futbola. TxapeldunenLiga. Bartzelona - InterMilan.22:45: Futbola. TxapeldunenLigako laburpena.23:15: Wazemank 2.0.00:00: Gauberri.00:30: Hitzetik hortzera.01:30: Bidaide.Arartekoa, Iñigo Lamarca. 08:3018:10: Zinema. ‘Los tres padrinos’.Zuz.: John Ford. Akt.:John Wayne, Pedro Armendariz,Harry Carey Jr. 1948.20:10: Mister Monk. Telesaila.20:58: Teleberri. Albistegia.22:00: Eguraldia.22:10: El conquistador delfin del mundo. Los mejoresmomentos.22:40: El conquis: la aventura.Iñaki Lopezek aurkeztenduen eztabaida saioa.00:10: Zinema. ‘Caos’. Zuz.:Barbara Kopple. Akt.: AnneHathaway, Bijou Phillips.2005.01:45: Equipo de rescate.03:05: Robin food.18:20: Lau izugarriak.18:45: Hello Kitty II.19:10: Doraemon.19:55: Autobus magikoa.20:20: Galactik football.20:45: Berebiziko espioak.21:30: Motor sport.22:00: Orain. ‘Alvaro Ledesma’.22:20: Teknopolis.22:50: Nick dut nik.23:20: Kalifornia. Elkarrizketatua:Lourdes Fernandez.23:55: New Yorkeko zubiak.Dokumentala.00:45: Ahotsenea. Rafa Rueda.01:10: Jungla sonoran galdunaiz.01:35: Namaste. ‘Behi maitea’.Dokumentala.01:50: 2009ko DonostiakoJazzaldia. Perico Sambeat.‘59 segundos’. 00:1518:25: España directo. PilarGarcia Muñizek aurkeztenduen magazina.20:00: Gente. Maria Avizandakaurkezten duen magazina.21:00: Telediario 2. PepaBuenok eta Sergio Saucakaurkezten duten albistegia.22:15: Comando actualidad.‘Aqui hay trabajo’. ‘Con elsambenito a cuestas’.00:15: 59 segundos. MariaCasadok aurkezten duen eztabaidasaioa.01:45: La noche en 24 horas.Albistegia.03:15: Deporte noche.<strong>04</strong>:05: TVE es música.<strong>04</strong>:30: Noticias 24 horas.‘Saber y Ganar’. 15:3019:00: El hombre y la tierra(fauna iberica).19:30: Redes 2.0.20:00: La 2 Noticias.20:30: Miradas.21:00: Mujeres desesperadas.Telesaila.22:00: Zinema. ‘Más alla dela alambrada: la memoria delhorror’. Zuz.: Pau Vergara. Dokumentala.2005.23:20: San Jordi Zinema SarienGala.00:00: Desafio Champions.00:30: Conciertos de Radio-3. Paco cifuentes.01:00: Zinema. ‘Más alla delMissouri’. Zuz.: William A.Wellman. Akt.: Clark Gable,Ricardo Montalban. 1951.‘Los hombres de Paco’. 22:1519:15: El Diario. Sandra Daviukaurkezten duen saioa.21:00: Antena 3 Noticias 2.Matias Pratsek eta MonicaMartinezek aurkezten dutenalbistegia.21:40: Eguraldia.21:45: El club del chiste.Anabel Alonsok aurkeztenduen umore saioa.22:15: Los hombres de Paco.Telesaila. ‘El fumadero de Sr.Chang’.00:30: Sin rastro. Telesaila.‘Pelea o huye’. ‘Un paso enfalso’.01:45: Europako Poker Txapelketa.02:45: Astro show.<strong>04</strong>:30: Unicos.
<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkena berria 37‹ AgendaBIrratiaBartzelona eta Inter,finalaren bilaTxapeldunen Ligako finalerdietakoitzulerako partida jokatukodute Bartzelonak eta Inter Milanek.Partida Camp Noutikemango dute zuzenean. Joanekolehia italiarrek irabazi zuten,3-1. Juanan Legorburuk, XabierAzkargortak eta Naxari Altunakegingo dute partidaren kontaketa.Futbola. ETB1. 20:45.Jon AnduezarekinberriketanJon Andueza zinema zuzendariagonbi<strong>datu</strong>ko dute gaur,etagrabatu berri duen Simplementedokumentala aurkeztuko du.Despertar de los Sentidos dantzataldearen partaideen egunerokotasunaeta esperientziakbiltzen ditu dokumentalak.Down sindromea duten hamarpertsonek osatzen dute taldea.‘Bat eta bat’. Hamaika. 21:30.Lourdes FernandezenelkarrizketaLourdes Fernandez Arco azokakozuzendaria elkarrizketatukodu Luis Mendizabalek. Espainiakoarte garaikideko azokarikgarrantzitsuenaren nondiknorakoak azalduko ditu Fernandezek.Artearen merkatuaknola funtzionatzen duen argituez ezik, arte modernoarensekretuak ere azalduko ditu.‘Kalifornia’. ETB3. 23:20.Euskadi Irratia. Osalaneko AitorGisasola elkarrizketatuko dute AlbisteFaktorian. Frankismo garaiko krimenakikertzeko lanei buruz hitz egingo duteAranzadiko Lurdes Herriztirekin eta LauHaizetara elkarteko ordezkari GotzonBarandiaranekin Faktoria magazinean.Horrez gain, sherpak Himalayan egitenduen lanaren inguruan arituko dira FelipeUriarte mendizalearekin eta Koldo Aldazmendi gidariarekin.Tas Tas irratia. Aitor Garcia ReyParlio webgunearen eragilearekin hitzegingo dute Mar de Fueguitos saioan.Parlio webguneak Eusko Legebiltzarreanegiten diren lanak azaleratu nahi ditu.Sortu zenetik, 2009ko abuztutik,50.000 bisita baino gehiago izan ditu.Parliok, modu erraz batean, Legebiltzarreanzeinek eta zertaz hitz egiten duenikusteko aukera ematen du.FM89.2 Segura irratia89.7 Antxeta irratia91.4 Euskalerria irratia91.8 Irulegiko Irratia93.6 Arrate irratia94.4/95.2 Euskadi irratia95.5 Xiberoko Boza96.0 Bilbo Hiria97.0 Tas-Tas irratia99.8 Herri Irratia101.3 France Bleu PaysBasque102.6 Bizkaia irratia103.5 Gaztea106.6 Gure Irratia107.0 Eguzki irratia /Oiartzun irratia107.5 Txolarre irratia107.5 Xorroxin irratia107.7 Hala BediAM1224 Herri IrratiaInternetwww.info7.com Info7DCuatroTele 5La SextaTF1France 2France 307:00: Matinal Cuatro. AnaGarcia-Siñerizek aurkeztenduen albistegia.09:30: Medicopter. Telesaila.‘Cárcel del hielo’.10:25: Alerta Cobra. Telesaila.‘En la vida y en la muerte (Ieta II)’.12:30: Las mañanas de Cuatro.Concha Garcia Campoykaurkezten duen magazina.13:55: Noticias Cuatro. Albistegia.14:50: Noticias Cuatro Deportes.15:40: Entre fantasmas. Telesaila.‘Excesivo celo’. ‘Ondasde muerte’. ‘Ningún lugarseguro’.18:15: Sobrenatural. Telesaila.‘El hombre garfio¡. ‘Bichos’.06:30: Informativos Telecinco.Hilario Pinok eta DanielGomezek aurkezten dutenalbistegia. Gonbi<strong>datu</strong>a: ArturMas.09:00: El programa de AnaRosa. Ana Rosa Quintanakaurkezten duen magazina.12:30: Mujeres y hombres yviceversa. Emma Garziakaurkezten duen saioa.14:00: Karlos Arguiñano entu cocina. Karlos Argiñanoreneskutik. ‘Garbanzos concordero al curry’.14:30: De buena ley. SandraBarneren eskutik. ‘Aquí nohay quien viva’.15:00: Informativos Telecinco.Pedro Piquerasek aurkeztenduten albistegia.07:00: Lo mejor de laSexta.08:10: Cocina con BrunoOteiza. ‘Anchoas crujientespor el pan’.08:40: Policías de NuevaYork. Telesaila.09:35: JAG: alerta roja. Telesaila.11:25: Crímenes imperfectos.13:00: Crímenes imperfectos:historias criminales.14:00: LaSexta Noticias. HelenaResanoren eskutik.14:50: LaSexta Deportes. Kirolsaioa.15:25: Sé lo que hicisteis. PatriciaConderen eta AngelMartinen eskutik.17:30: Que vida más triste.Umore saioa.06:30: TFOU. Marrazki bizidunbilduma.11:10: Berverly Hills, 90210.Telesaila. ‘La Victoire’.12:00: Attention a la marche!Jean-Luc Reichmannekaurkezten duen saioa.13:00: Journal. Jean-PierrePernautek aurkezten duenalbistegia.13:55: Julie Lescaut. Telesaila.‘Ecart de conduite’.15:35: Telefilma. ‘Le coeurchocolat’. Zuz.: Oliver Dommenget.Akt.: Simone Hanselmann.2008.17:35: Monk. Telesaila. ‘Monkse cache’.18:30: A prendre ou a laisser.Arthurrek aurkezten duenlehiaketa.06:30: Télématin.09:05: Des jours et des vies.Telesaila.09:30: Amour, gloire et beauté.Telesaila.09:55: C’est au programme.11:00: Motus.11:30: Les z’amours. Texekaurkezten duen lehiaketa.12:00: Tout le monde veutprendre sa place.13:00: Le journal.14:00: Toute une histoire.15:10: Comment ça va bien!Stephane Bernek aurkeztenduen saioa.16:15: Le renard. Telesaila.‘Traces effacées’.17:15: Rex. Telesaila. ‘Un angeà quatre pattes (2/2)’.18:05: CD’aujourd’hui.06:45: Ludo.10:55: Mercredi c sorties.11:10: Plus belle la vie.11:40: Le 12/13. Albistegia.13:00: Nous nous sommestant aimés.13:30: En course sur France3.13:45: Inspecteur Derrick. Telesaila.14:50: Keno.15:00: Assemblée nationale.16:05: C’est pas sorcier.16:40: Slam.17:15: Des chiffres et des lettres.17:50: Questions pour unchampion.18:30: 18:30 audjourd’hui.18:45: Le 19/20.20:10: Plus belle la vie.20:35: Des racines & des ailes.‘Spécial Tunisie’.22:30: Soir 3.22:55: Les survivant s d’Haiti.Dokumentala.00:15: Outremers.Arte‘Instinto’ filma. 22:3019:55: Password. Ana Millanekaurkezten duen lehiaketa.20:55: Noticias Cuatro. Azkenberriak biltzen dituen albistegia.21:35: El hormiguero. PabloMotosen eskutik. Gonbi<strong>datu</strong>a:Natasha Yarovenko.22:30: Zinema. ‘Instinto’.Zuz.: John Turteltaub. Akt.:Anthony Hopkins, Cuba GoodingJr. 1999.01:00: Uau! Santi Millanekaurkezten duen umore saioa.Gonbi<strong>datu</strong>a: Paz Padilla.02:40: All in.03:30: La llamada millonaria.Lehiaketa.06:30: Shopping. Televenta.‘Mujeres y hombres y...’. 12:3015:45: Sálvame diario. JorgeJavier Vazquezek aurkeztenduen saioa.20:00: Pasalabra. ChristianGalvezek aurkezten duenlehiaketa.20:55: Informativos Telecinco.Marta Fernandezek etaJose Ribagordak aurkeztenduten albistegia.21:45: MQB: más que baile.Pilar Rubiok aurkezten duenlehiaketa.00:45: Mira quién mira. TaniaLlaserak aurkezten duensaioa.02:30: Locos por ganar.Lehiaketa.<strong>04</strong>:00: Infocomerciales.05:00: Fusión sonora.‘Bones’ telesaila. 22:3518:00: Numb3rs. Telesaila.19:00: NAVY: investigacióncriminal. Telesaila.20:00: LaSexta Noticias.Mamen Mendizabalek aurkeztenduen albistegia.20:55: LaSexta Deportes.Oscar Riconen eta SandraSabatesen eskutik.21:30: El intermedio. Wyomingeneskutik.22:35: Bones. Telesaila.00:10: Buenafuente. AndreuBuenafuenteren eskutik.Txapeldunen Ligako Bartzelona- Inter Milan partidariburuz arituko dira.01:30: El intermedio.02:40: Astro TV.05:00: Teletienda.‘New York section...’. 20:4519:05: Le juste prix. VincentLagaferen eskutik.20:00: Journal. Albistegia.20:45: New York, section criminelle.Telesaila. ‘Ambitiondévorante’. ‘Autopsie d’unmeurtre’. ‘Una révoluiton enmarche’.23:15: Les experts: Manhattan.Telesaila. ‘Le repas defauves’. ‘Le Samouraï des affaires’.00:50: L’empreinde du crime.Telesaila.01:45: 50mn Inside.02:40: Telefilma. ‘Messaged’amour’. Zuz.: Karola Hattop.Akt.: Elisabeth Lanz..<strong>04</strong>:10: Sur les routes d’Ushuaïa.‘Panique dans...’. 22:4018:10: En toutes lettres. JulienCourbeten eskutik.18:55: N’oubliez pas les paroles!20:00: Journal. Albistegia.20:35: Telefilma. ‘Chateaubriand’.Zuz.: Pierre Aknine.Akt.: Frederic Diefenthal, ArmelleDeutsch. <strong>2010</strong>.22:40: Panique dans l’oreillette.Frederic Lopezek aurkeztenduen saioa.00:45: Journal. Albistegia.01:00: Des mots de minuit.02:35: Toute une histoire.Jean-Luc Delaruek aurkeztenduen saioa.03:35: Les chemins de la foi.<strong>04</strong>:35: 70’s show.05:15: Outremers.18:05: Chapeau melon et bottesde cuir. Le Piège.19:00: Arte journal. Albistegia.19:30: Globalmag.19:50: Les aventures culinairesde Sarah Wiener dansLes Alpes. ‘Le Canton deVaud (8/10)’.20:35: 1983: au bord de l’apocalypse.Dokumentala.Zuz.: henry Chancellor. EB.2007.21:50: Mystères d’archives.22:15: Le dessous des cartes.‘L’Internet est-il géopolitique?(I)’.22:30: Zinema. ‘Un hommerentre chez lui (JBA)’. Zuz.:Thomas Vinterberg. Akt.: OliverMoller Knauer, RubenUtke Acs. 2007.00:00: Court circuit.
38 berria <strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkenaPlaza›KulturaHori laster jakingo da, hautazkoasignaturen eskaintza zehaztuondoren. Murriztuko da, agian ezasko, baina batzuek, beren lanaldiabetetzeko, beste jarduera batzukegin beharko dituzte agian…Gure filosofia da dagoen jendearekinmoldatzea eta ahalik etagehien aprobetxatzea.«Oso gauza gogorrakesan dira inolakooinarririk gabe,hipotesien gainean»«Jendaurrean osoirudi artistikoa dut,baina niri ikasteagustatzen zait gehien»Juan Carlos Perez q Musikeneko zuzendari akademikoaItoizeko kantari ohiak bere musika ibilbideko eginkizun zailenari heldu berri dio,giro nahasian eta kritiken artean. Bi erronka izango ditu: Musikenen zuzendaritza ereduberria ezartzea eta kargurako bere gaitasuna zalantzan jarri dutenen iritzia aldatzea.«Musikariok bokaziokoak gara;bizitza ematen dugu honetan»Jon Eskisabel DonostiaBulegoak transmititzen duenhoztasunak agerian uzten du iritsiberria dela. Apalak hutsik daude,eta mahai gainean, ordenagailubat, hainbat post-it eta RamonLazkanok oparitutako bi CD bainoez. Duela bi aste heldu zen JuanCarlos Perez (Mutriku, Gipuzkoa,1958) Musikenera.Lanean daramazun denboran,zer giroaurkitu duzu Musikenen?Lehen egunetik eguneroko dinamikanmurgildu naiz buru-belarri,eguneroko arazoak konpontzenedo kudeatzen. Izan ere, gatazkahandia izanagatik, Musikenekbere dinamikari jarraitu dio,eta ni ere hor egon naiz. Beraz, ustenuen baino gutxiago nabaritudut gatazka, egon badagoenarren.Zerk eraman zaitu musikaren sorkuntzaesparrutik esparru akademikorajauzi egitera?Beti eduki dut gogoa arlo honi heltzeko.Jendaurrean oso irudi artistikoadut, baina ikasketak eginditut, niri ikastea gustatzen zaitgehien. Azken hogei urtean musikaklasikoaren munduan ibilinaiz, piezak konposatzen aritunaiz taldeentzat zein orkestrarentzat...Hori dena mundu akademikoarekinlotuta dago, funtzionatzekoera oso akademikoa baita.Lan honek musika beste perspektibabatetik ikusteko aukera ematendit, sorkuntzatik deskantsatzekoeta musikarien artean egotekobeste era bat. Nire ibilbideaezagutzen duenak badaki oso jakinguranaizela eta gustatzen zaidalamusika beste perspektiba batzuetatikbizitzea.Ez dirudi horretarako une egokienaaukeratu duzunik…Ez, hala egokitu zait. Behin barruanzaudela, ezin duzu atzeraegin, eta hemendik zer edo zer irtengodela pentsatzen dut. Lanona egingo dudala pentsatzendut, baina denborak esango du.Ez zenuen sumatzen ekaitza etorrikozenik?Hainbesterainokoa izango zenikez. Harrituta nago hedabideetansortu duen zalapartarekin. Osoadierazpen gogorrak egin dirainolako oinarririk gabe. Hipotesiengainean hitz egin da asko:zenbat ikasle geldituko ziren, Bolognakoikasketa plan berriarekinzer gertatuko zen... Ezer jakinikez zegoenez, dena zen zalantzaeta ziurtasun eza. Baina poliki-poliki,lan dinamikak aurrera eginahala, galdera horiei erantzutenari gatzaizkie, gauzak argitzen aridira… Badakigu hurrengo lau urteetan326 ikasle egongo direlagehienez, eta hori Bolognako ikasketaplan berriarekin lotuta doa…Zure izendapena gogor kritikatu dutehainbat ikasle eta irakaslek.Esperientziaakademikorik ez duzula nabarmendudute. Nola hartu dituzukritika horiek?Nik badut ibilbide bat, eta jendebatek ikusi du ibilbide aproposadela kargu honetarako. Egia dainoiz ez dudala horrelako zentrorikzuzendu, baina prozesu akademikoakezagutzen ditut, DeustuanZuzenbidea ikasi nuen garaitikedo pianoko ikasketak egin nituenetik…Hor badira funtzionamendubide batzuk, eta horiekezagutzen ditut, ez dira berriak niretzat.Dena dela, kargu honenezaugarria ez da akademikoa bakarrik;zentro honetan egunerosortzen diren arazoez arduratzeaere bada zuzendariaren lana, besteedozein zuzendarirena bezala.JON URBE / ARGAZKI PRESSIrakasle eta ikasle horien konfiantzabereganatu beharko duzu…Bai. Hurrengo urratsa izan behardu konbergentzia bat bilatzea; denok,irakasle eta ikasleak barne,parte hartzeko bide berri bat asmatzea.Oso sinesten dut talde lanean.Hain zuzen, organigramaberrian funtzionatzeko era askozkolegiatuagoa da; hiru zuzendariordeeta idazkaritza akademikobat egongo dira zuzendaritza taldean.Astean edo bi astean behinbilduko da erabakiak hartzeko.Helburua Musikenen lortutakogoi mailako hezkuntza ez galtzeada, baina jasangarriagoa egiteaaurrekontuen eta kudeaketarenaldetik.Talde hori osatua dago jada?Ia osatua.Zuk aukeratutako jendea da?Gehienak bai.Aurreratu dezakezu nortzuk diren?Oraindik falta da baten bat… Bainahorrekin oso pozik nago. Esannahi du badagoela postu berriakbetetzeko prest dagoen jendea.Gerta zitekeen jendeak plantoegitea, baina ez da gertatu. Jendeakjarraitzen du lan egiten.Irakasle kopurua murriztuko da?Isabel Zelaa Eusko JaurlaritzakoHezkuntza sailburuak esan du ez dutelafitxaketetan oinarritutako bikaintasunikbilatzen. Irakasle izarrakalde batera utziko dituzuelaesan nahi du?Badut kezka horrekin. Musikenerenezaugarrietako bat da irakasleenartean goi mailako figura batzukdaudela; horrek erakartzenditu ikasleak. Nik uste dut horiona dela; bestela, kontserbatorioarrunta bilaka liteke Musikene.Arazoa da nola egokitzen den horiegoera ekonomiko berrira, bainasaiatu behar gara jende hori mantentzen.Jendea oso gustura dago,ikasleak oso motibatuta daude,oso bokazionalak dira, irakasleakere bai... Musikariak bokaziokoakgara, fededunak; bizitza ematendugu honetan.Musikeneri zure estiloa, zure markaemateko tartea izango duzu?Ez dakit, baina ez naiz saiatuko.Igartzen bada nire eskua, badaigarriko da, baina ez da hori nirehelburua. Ni saiatuko naiz gauzakikusten ditudan bezala egiten.Nik badut musikarekikoikuspegi bat, nirea, baina ez dutbisionario bat izan nahi.Musikeneren eredu artistikoari ereduakademikoa gailenduko zaiolakoan,kexuazaldu dira Carmen RodriguezSuso koordinatzaile nagusiarekinkritiko direnak.Izena al<strong>datu</strong> da, baina kargua ezda hainbeste al<strong>datu</strong>. Orain ez dahain akademikoa izango eta lehenere ez zen hain artistikoa, edozati akademikoa betetzea falta zitzaion.Patronatuak arlo akademikoabetetzea nahi zuen, bainalehen egiten zen lan artistikoa,ekoizpenari lotutakoa, ez da galduko.Kontzertuak egin, diskoakatera… hori dena mantendukoda.Zure lana lupaz aztertuko dutelasentitzen duzu?Bai, baina ez dauka erremediorik.Ahal dudan lanik onena egingodut, eta ikusiko dira emaitzak.Musikeneren barruan ezagutzendudan jendeak ez du zalantzariklana ondo egingo dudala. Lasainago, beraz.
Susana Koskak zuzendutako ‘Vindicación’40›› dokumentala emango dute gaur Donostian<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkena berria 39Rubensen ‘Deiadamiaren bahiketa’ koadroa41›› izango da iraila arte Arte Ederretan gonbi<strong>datu</strong>Iruña-Veleiakozuzendaritzaplana udan jarrikodute martxanDatozen hamar urteeibegira 26.500 metrokoadroko hiruindusketa eremu irekinahi ditu AldundiakEdurne Begiristain GasteizUda honetan bertan jarriko daabian Iruña-Veleiako (Araba)aztarnategia kudeatzeko zuzendaritzaplana. Arabako ForuAldundiak eta EHU EuskalHerriko Unibertsitateak lankidetzahitzarmena sinatu bezain lasterhasiko dituzte aztarnategikoindusketa, berreskuraketa etazabalkunde lan berriak. «Premiazko»proiektuak abiatukodituzte udatik aurrera, LorenaLopez de Lacalle Arabako AldundikoKultura diputatuak jakinarazizuenez: hala, bisitariak hartzekoeremua mol<strong>datu</strong>, erortzekoarriskuan dauden hegoaldekoharresia eta atearen kontserbaziolanak abiatu, aztarnategikohego-ekialdean 17.000 metro koadrokoustiaketa eremua areagotu,bisita gi<strong>datu</strong>ak hasi eta ibilbideenparajeak egokituko dituzte.Eliseo Gil buru zuen Lurmentaldeak Veleiako indusketa gidatzenzuen garaian ustez ostrakafaltsuak agertu zirelako, lan taldearenkontrako auzibidea irekizuen Aldundiak, eta aztarnategia‘‘ Zuzendaritza planakmugarria ezarriko duaztarnategiarenhistorian»LORENA LOPEZ DE LACALLEArabako Kultura diputatua«Veleia hiribildua bainogehiago da, etaezagutzen ez den horiezagutaraziko dugu»JULIO NUÑEZEHUko Arkeologia saileko irakasleaberreskuratu nahi zutela jakinarazizuen Lopez de Lacallek.Horretarako, aztarnategiarenkudeaketa EHUri emango ziotelairagarri zuen. Aztarnategia kudeatzekoegitasmoaren ildo nagusiakezagunak ziren, baina atzoofizialki aurkeztu zuen zuzendaritzaplana, Aldundiak oniritziaeman eta gero. Kultura diputatuarenesanetan, Veleiako ondarehistorikoak hurrengo hamarurtean izango duen ibilbideazehazteko «lanabes estrategikoa»izango da plan hori, eta «mugarria»ezarriko du aztarnategiarenhistorian. Gainera, aurkitutakoeuskarazko eta kristautasunariburuzko aztarna batzuen ustezkofaltsutasunaren auzia «amaitzeko»balio izango du, haren esanetan.Aztarnategiaren kudeaketaEHUren zuzendaritzapean geratukoda datozen hamar urteetan.Julio Nuñez EHUko Arkeologiasaileko irakaslea izango da planarenarduradun nagusia, bainaAldundia izango da aztarnategiarenetorkizuna zuzenduko duenegituraren buru. Hartarako, erakundenahiz teknika kontrolerakoornanigrama berria landudute. Lopez de Lacalleren hitzetan,Veleia berreskuratzekoasmoz landu dute plana, bai kontrolpubliko zuzena izateko, bainabaita gizarteari «itzultzeko» ere.Plana garatzeko, 250.000 eurokoaurrekontua baliatuko du aurtenDiputazioak, eta jakinarazizuten hurrengo urteetanJaurlaritzatik edo beste erakundeetatiketor daitekeen diruarenarabera mol<strong>datu</strong>ko dutela aurrekontua.Indusketa berriakHurrengo hamar urteei begiraproiektu berri ugari gi<strong>datu</strong>koditu EHUko lan taldeak. Etalehentasunen artean izango duteindusketa eremua zabaltzea etakontserbazio arkitektonikoa bermatzea.Hiribildutik harago,Veleiako ondarea osorik erakustekohelburua dutela azaldu zuenNuñezek: «Iruña-Veleia hiribilduabaino askoz gehiago da,eta ezagutzen ez den hori ezagutarazinahi dugu». Hartarako,26.500 metro koadroko hiruindusketa eremu berri zabaldukodituzte.Kontserbazio lanei ere berebizikogarrantzia emango zaie datozenurteetan, bereziki eraikinenmurruak babesteari. Izan ere,higaduragatik kaltetuta daude,eta, esku hartzen ez bada, erortzekoarriskua dutela esan zuenNuñezek. Gainera, aztarnategiarihesi berria jarri diotela jakinarazizuen: ingurua hobeto mugatuez ezik, irudi berritua emangodio.Lorena Lopez de Lacalle kultura diputatua eta Julio Nuñez EHUko irakaslea atzo plan berria aurkezten. R. BOGAJO / ARPG Iruña-Veleiako zuzendaritza planaLAN ILDO NAGUSIAKpOrganigrama. Arabako ForuAldundia izango da Iruña-Veleiako aztarnategiko ZuzendaritzaPlanaren buru. Bestalde,Batzorde teknikoaren xedeada plana gainbegiratzea etahari jarraipen egitea, bai etaIruña-Veleian urtero egin beharrekoproiektuak definitzea ere.Zientzia aholkularitzarakobatzordearen egitekoa, berriz,batzorde teknikoak eskatzendizkion proiektuei buruz aholkuematea da.pZaharberritzea eta kontserbazioa.Aurten «premia handikojarduerak» egiteari ekingodiote. Besteren artean, bisitariakhartzeko eremua mol<strong>datu</strong>kodute, eta hegoaldeko harresianeta atean erortzekoarriskuan diren elementuakkontserbatzeko lanak hasikodituzte.pIkerkuntza arkeologikoa.Iruña-Veleiako historiarekin bateginez, aztarnategia Astorga-Bordele bidearen testuinguruanjarriko da. Horretarako,hiru indusketa eremu berrizabalduko dituzte: lehena,17.000 metro koadrokoa, hiribilduarenhego-ekialdean;bigarrena, 8.000 metro koadrokoa,ipar-ekialdean, etahirugarrena, castellum aquaederitzonaren iparraldean kokatutako1.000 metro koadrokoeremuan. Horrez gain, Erromakoestatuaren osteko etapaberreskuratu nahi dute, paisaiaegokituz.pGizarte hedapena. Bisitarakobost ibilbide egokituko dira:Barruko ibilbidea (hiribilduarenbarrukoa), Harresirako bisita(hego-mendebaldeko atalean),17.000 metro koadrokoindusketa eremu berria, 8.000metro koadroko indusketaeremuberria, eta Kanpoko ibilbidea(Zadorraren ibaiertzetikgertuko natur eremuaz baliatuta).Halaber, Bibat Museoarekinelkarlanean, aztarnategiazabaltzeko lana indartukoda. Bisitarientzat, gainera,harrera-gune berria eta bestelakozerbitzu osagarriak egingodira.pMetodologia. Arkeologialanetarako protokolo batzuksistematizatu egingo dira gauregungo metodologiari jarraituta.
40 berria <strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkenaPlaza › KulturaArmadaikusezinaReina Sofiamuseoak‘Gernika’«bahituta»daukala dio EAJk1970eko eta 1980kourteetako borrokafeminista jaso du SusanaKoskak ‘Vindicación’dokumentaleanAinhoa Sarasola Donostia«Benetako iraultza egin zuten, armarikgabea, eta lorpen handiakeskuratu zituzten». Mugimendufeministan aritutako emakumeei«domina» jarri nahi izan die SusanaKoskak (Donostia, 1966) Vindicacióndokumentalarekin. Borrokarenbidez emakume guztientzakoeskubideak irabazi zituztenekikoesker onez egin du lana. Hainzuzen, azken hamarkadetako borrokafeminista laburbildu du dokumentalean.Orduan hainbatesparrutan lanean aritu ziren zenbaitekintzaileren ahotik egin duberrikusketa, haien testigantzakjasota. Haietariko batek filmeanesan bezala, «armada ikusezina»osatu zuten emakume haiek. DonostiakoGiza Eskubideen Zinemaldianaurkeztu dute lana.Dokumentalaren hasieran mugimendusufragistaren zertzeladabatzuk erakusten ditu, bainaFranco diktadorea hil osteko urteakditu aztergai nagusi. «Begiratubat eman diogu emakumeenmendeari. Izan ere, mugimendufeminista izan da gizartea gehienal<strong>datu</strong> duen gizarte mugimendua.30 urteotan lortutakoa ospatzekomodukoa dela uste dut, lortzekoasko geratzen bada ere»,azaldu du Koskak.Mertxe Agundez ararteko ohiaeta legebiltzarkidea izan du alboan.Izan ere, kamera aurrean bereesperientzia kontatu du Agundezek;1970eko azken urteetan Basaurin(Bizkaia) abortatzeagatikepaitu zituzten 11 emakumeen defentsaabokatu izateko «zortea»izan zuela dio, «dena egiteko zegoenurte gogor haietan». Gogorarazidu egun emakumeen eskubideakgiza eskubide gisa aitortzen direla,«baina ez da ahaztu behar horiez zela hala onartu 1993ra arte».Franco hil osteko urteetan besteakbeste emakumeek ezin zutelasenarraren baimenik gabe lanikegin eta kontu korronterik izan,eta dibortziorako eta, are gutxiago,abortatzeko eskubiderik ez zelaekarri du gogora. Hala, Basaurikokasuan abortuaren auzia mahaigainean jartzea beste eskubideaskori buruz hitz egitea zela nabarmendudu. «Herritarrenerdiak kanpoan uzten zuen gizarteari»demokratiko esaterik ez dagoelakoideia apurka zabalduz joanzen, haren ustez.G Gaurko egitarauap16:30: ‘My Neighbor My Killer’film laburra (Anne Aghion AEB).p19:00: ‘Lost (Perdido)’ film laburra(Alberto Dorado, Espainia)eta ‘El día que Dios se fuede viaje’ (Philippe Van Leeuw,Frantzia-Belgika).p22:30: ‘Vindicación’(SusanaKoska,Euskal Herria-Katalunia).Susana Koska zuzendaria, atzo, Donostian. JAGOBA MANTEROLA / ARGAZKI PRESSAsmo didaktikoaAgundezekin batera dokumentaleanhauek mintzatu dira: CarmenAlcalde, Antonina Rodrigo, CarmenFreixa, Manuela de Madre,Mabel Cañada, Sonia Ruiz eta Espainiako,Kataluniako eta EuskalHerriko beste zenbait feminista.Mujeres en pie de guerra frankismoarenkontra borrokatu zirenemakumeen inguruko lana zuzenduzuenean ezagutu zituen haietarikoasko Koskak, eta esperientziahark bultzatuta proposatu zien laneanparte hartzea. Sufragistei buruz,feminismoaz, berdintasunaz,antisorgailuez eta sexualitateaz,abortuaz, gizonen parte-hartzeaz,Dibortzioaren Legeaz eta indarkeriasexistaz mintzo dira, besteakbeste, nork bere bizipenak gogoan.Elkarrizketak eta garai bateko argazkieta irudiak tartekatzen diradokumentalean. Baita Vindicaciónaldizkari feminista desagertuarenzenbait aleren irudiak ere.Hortik atera da lanaren izena ere.Bi urte eman ditu elkarrizketakgrabatzen, eta aurrekontu urriarekinbaina «borondate on handiarekin»lortu du lana aurreraeramatea. Halako dokumentalbatek zinema areto komertzialetanlekurik ez duela ziur da zuzendaria;hala, lana zinema jaialdietaneta bestelako topaguneetanaurkezteko asmoa du.Izan ere, asmo «erabat didaktiko»batez egin du lana, «nire semearenbelaunaldiak jakin dezan ustezhain modu naturalean lortutakoeskubide horiek guztiak lehenez zirela posible, eta hona iritsi garelaandre hauek hor egon direlako,jo eta su, legeak aldatzen etahormetan marrazten Aberatsekabortatzen dute, eta pobreak hiltzendira. Hipokritak!Hori helarazinahi diot gazte jendeari».Picassoren koadroalekuz mugitzeariburuzko eztabaidapiztu da berriz ereEspainiako KongresuanErredakzioaPablo Picassoren Gernika koadroalekuz aldatzeari buruzko eztabaidapiztu zuten berriz atzo EspainiakoKongresuan EAJko AitorEsteban Bravo diputatuarenadierazpenek. Estebanek MadrilgoReina Sofia museoak koadroa«bahituta» daukala salatu zuen.Espainiako Kultura ministroAngeles Gonzalez-Sindek egindakoagerraldian egin zituen adierazpenokEAJko diputatuak. Ministroakkoadroa museoarenadela esan arren, margolana«orain Estatuarena» den susmoaagertu zuen Estebanek. Gonzalez-Sindekhori ukatu, eta «Pradokomuseoak Los fusilamientos deldos de mayo bahituta ez daukanmoduan, Reina Sofiak ez daukabahituta Gernika», ziurtatuzuen.Kultura ministroak azaldu zuenarenarabera, Gernika Pradokomuseora aldatzeko proposamenakArmadaren Museoa zen lekuraeramatea zuen helburu. ErreinuAretoan kokatu nahi zuten, Velazquezeta Goya margolarien lanenalboan. Esteban Bravok gogoratuzuen Reina Sofiak berakparte hartu zuela koadroaren aldagaiztasunabermatzeko ikerketanbaina 1998an koadroa Gernikaraeramatea aztertu zenean adituaskok adierazi zutela lekualdaketaposible zela. EAJko diputatuakgogoratu zuen Reina Sofiakozuzendariak esana duela Gernikamuseoaren «giltzarria» zela.Dantzari gazteen trukea bermatzeko asmotanUdaberriko T.Danzekimenak Pragako,Bartzelonako etaDonostiako dantzarigazteak elkartuko dituNora Arbelbide BaionaMaiatzaren 7an hasi eta aste batez,Udaberriko T.Danz izenekoekimenaren barruan, BartzelonaIT Dansako eta Pragako Balet PrahaJuniorreko dantzari gazteekDonostian eta Donibane Garazinegonaldi bat eginen dute, DonostiakoDantzaz konpainiarekin batera,Baxenabarreko Herri Antzokiareneta Dantzaz konpainiarenpartaidetzari esker eta Akitania-Euskadi diru funtsen laguntzarekin.Bigarren urtea da ekimena antolatzendutela. Iaz bezala, aurtenere bi partetan banatu dute: bataudaberrian eta bestea larrazkenean.Larrazkenetako egitarauakpublikoari begira pentsatzen dituztebatez ere. Udaberrikoetan,haatik, dantzarien arteko trukeada hobetsia. Izan ere, dantzari gazteprofesionalek osatu konpainiekaste bat iraunen duen ikastaldibat abiatuko dute 7an bertan, eta15ean bururatuko dute. Inma Rubioetorriko zaie teknika eta dantzamota berrien irakastera, Valentziatik.Helburua «koadro klasikotikatera eta eskatzen diegunguztira laster batean egokitzenhas daitezen da», Dantzaz konpainiakoarduradun Filgi Claveriekazaldu duenez. Gainera, hiru konpainiakelkartuz, hiruren arteantrukeak sortzea espero dute.Lan horren emaitzen berriemanen dute halere, baina ez dahori helburu lehena. Maiatzaren14an Donostiako Artelekun14:00etan errepika publikoa izanendute dantzariek. Eta biharamunean,berriz ere Donostian,baina aldi honetan performantziabururatua ekarriko dute SanMartin merkatura, 12:00etan. Donostiakoemanaldi horiez gain,Lapurdiko Azkaine eta menturazBeskoitze ere izanen dituzte bilgune.Beskoitzekoa ez da oraindikbaieztatua, eta, gainera, ez dapubliko izanen.Baxenabarren ere arituko dira.Maiatzaren 7an, hain zuzen, lehenhitzordu gisa, Donibane GarazikoLe Vauban aretoan BartzelonakoIT Dansa ariko da, arratsaldeanlekuko ikasleentzat eta21:00etan guztientzat. Biharamungauen tenore eta leku bereanPragako balletak du errepikapubliko bat eskainiko. Egun bereanBartzelonako IT Dansa DonostiakoGazteszenan ariko da, eta9an, betiere Gazteszenan, Pragakoarenaldi. Biak, 19:00etan.Maiatzaren 13an Azkaineko ElkarteenEtxean Dantzaz konpainiarenerrepika publikoa da izanen,17:00etan.
<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkena berria 41Kultura ‹ PlazaIrudia qBilboDLaburrakJordi Claramonte, estetikamodalaz, LeioanARTEA ›UNEDeko FilosofiaFakultateko Estetika Garaikidekoirakasle Jordi Claramontekestetika modalari buruzkohitzaldia egingo du gaur EHUrenArte Ederren Fakutaltekogradu aretoan, Bizkaiko campusean.Eguneroko bizitzanharreman pertsonalak antolatzekomoduaren eta jardunbideartistikoaren artean loturakbilatzen ditu estetika modalak.‘Hamazazpikotan’ liburuaaurkeztuko du LinazasorokRUBENS ARTE EDERRETAKO GONBIDATUNafarroakomuseoen legea«bere martxan»garatzen ari deladio GobernuakLegearen garapena doanbaino azkarrago joanbehar lukeela erantzundute NaBaiko etaPSNko hautetsiekErredakzioa IruñeaNafarroako Museoen Legea «beremartxan» garatzen ari dela esanzuen Juan Ramon Corpas NafarroakoKultura Kontseilariakatzoko Kultura Batzordearensaioan. <strong>2010</strong>erako aurreikusitakolanak garaiz bukatuko dituztela.Oraingoz, museoen erregistroaegina dagoela baieztatu zuen, etabaita museoetako arduradunaklegearen berri jaso dutela ere.Patxi Telletxea NaBaiko hautetsiak«martxa bizkortzeko» eskatuzion, eta baita PSNko RomanFelonesek ere. CDNkoaren ustez,denbora behar du Gobernuak legeagaratzeko, eta konfiantza eskatuzuen NEBkoak, baina Sanferminenmuseoaren proiektuaeteteko eskatu. UPN egindako lanarekin«pozik» azaldu zen.Bilboko Arte Eder Museoak, Gonbi<strong>datu</strong>tako Obra programarenbarnean, ikusgai izango du Pedro Pablo Rubens margolariaren(Siegen, Alemania, 1577 - Anberes, Belgika, 1640) Deidamiarenbahiketa koadroa (182 x 290 cm). Felipe IV.ak, 1636-1938. urteenartean, Guadarramako mendizerran zuen ehizarako eraikina apaintzekoagindu zituen obretako bat da Rubensena. Irudian Eurito zentauroaageri da, Deidamia, Argos erregearen alaba, bahitzen ari denunean. Bilboko Museoak Madrilgo Pradoko koadroa eta haren zirriborroabatera aurkezten ditu sormenezko garapena antzeman dadin.Artelana ikusgai egongo da irailaren 5a arte. MONIKA DEL VALLE / ARP‘Birjinia’-ren edizio kritikoaapailatu du Jose Antonio MujikakXVIII. mendeanFrantzian arrakastahandia izan zuen nobelabaten itzulpena dajatorrizko eskuizkribuaJuan Luis Zabala DonostiaG FitxapIzenburua: ‘Birjinia,edo donceil christaba’.pJatorrizko liburua: Michel-Ange Marin-en ‘Virginie, ou lavierge chrétienne’ (Paris, 1752).pGeneroa: nobela.pItzultzailea (ustez):Martin Duhalde.pEdizioaren egilea:Jose Antronio Mujika.pArgitaratzailea:Euskaltzaindia.Birjinia, edo donceil christaba eskuizkribuarentranskripzioaeman du argitara Euskaltzaindiak,Euskararen Lekukoak bildumarenbarruan, Jose AntonioMujika euskal filologian doktoreak(Donostia, 1943) apailatutakoedizio kritikoan.Birjinia, edo donceil christabaMichel-Ange Marin frantses frailearen(1697-1767) Virginie, ou lavierge chrétienne. Histoire sicilienne,pour servir de molde aux fillesqui aspirent à la perfectionnobelareneuskarazko itzulpena da.1752an argitaratu zen estreinakozMarinen nobela, Parisen. Arrakastarenondorioz, berrargitalpenasko izan zituen hurrengo urteetan(1752an, 1756an, 1763an,1813an, 1817an, 18<strong>28</strong>an...).Euskarazko itzulpenak ez duegile jakinik, baina Mujikak ustedu Martin Duhalde izan zela, Meditacioneacgei premiatsuenengainean liburuaren itzultzaile bera.Uste hori argudio ugariren babesarekinarrazoitzen du MujikakBirjinia, edo donceil christaba-renedizio kritikorako idatziduen hitzaurrean.Iparraldeko literaturaren ortografiariburuz egin zuen doktoretesia Mujikak, eta lan horretanari zela jabetu zen Birjiniaeskuizkribuan«urrats handia» egin zelaarlo horretan, Hego Euskal Herrianmende bat geroago arte zabaldukoez zena. «Eskuizkribuhorren egilea hasi zen ge eta giidazten —ugabe— gueeta guiidatzibeharrean. Frantsesaren, gaztelaniareneta ordura arteko euskararenaurkako idazkera batzen, aitzindaria. Lexiko aldetikere bitxia da testua. Testu harenegileak bazuela ikuspegi berezibat jabetu nintzen. Euskara bestemaila batean jartzeko asmoaizan zuen».Eskuizkribuaren edizio kritikoaatontzeko gogoa piztu zionMujikari horrek guztiak. «Erretiroahartu nuenean, erabaki nuenlan horri helduko niola, eta halaxehasi nintzen, poliki-poliki. Hiruurte eman ditu lan horretan,«nahiko era jarraituan, ahal izanditudan tarte guztiak hartuz».Liburua «batez ere eta lehen-lenikeuskal filologiaren inguruaninteresatuta daudenentzat» da,Mujikaren ustez. «Baina euskararenhistoriaz arduratzen direnentzatere interesgarria izango da».LITERATURA ›Haikua, Japoniakopoesia molde tradizionala,aukeratu du Karlos LinazasorokHamazazpikotan liburuaontzeko. Hamazazpi silabakopoema modu hori bereganaturik,naturaz, maitasunaz etadenboraz idatzi du. LiburuaElkarrek argitaratu du, eta gauraurkeztuko dute DonostiakoElkar aretoan, 11:00etan.Michael Jacksonenmusikala, BilbonMUSIKA ›Forever-King of popmusikala emango dute BilbokoEuskalduna jauregian, datorrenabuztuaren 26tik irailaren 4rabitartean. Ikuskizunak iaz zenduzen kantariaren ibilbidekoabesti arrakastatsuenei begiratubat ematen die: Jackson5ekin hasi eta bakarkako lanera,Billie Jean, Beat it, Bad, Abcedo I want You Back,tarteko.Thriller eta Smooth Criminalbideotako eszenak antzeztuegingo dituzte kantari eta abeslaritaldeak.Larrotxeneko liburutegiaitxiko dute hilabetezLIBURUTEGIAK ›DonostiakoLarrotxene kultur etxeko teilatukolanak direla medio, liburutegiaitxi egingo dute datorrenmaiatzaren 4an. Arduraduneklau asteko itxiera aurreikustendute, baina obrek aurrera eginahala zehaztuko dute noiz irekikoduten.Komikiaren geometriazmintzatuko da AltarribaKOMIKIA ›Aitaren bizitzariburuz idatziriko Hegan egitekoartea komikiarekin publikoareneta kritikaren babesa jasozituen Antonio Altarriba Frantsesliteraturako EHUko irakasleak.Gaur Komikiaren geometriahitzaldia egingo du LeioakoZientzia eta Teknologia fakultatean,Matematiketako sailakantolaturik. Solasaldia12:00etan hasiko da.
42 berria <strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkenaPublizitatea ›
<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkena berria 43Bizia ‹ PlazaIñaki Aizpitarte q SukaldariaParisko XI. barrutian dauka sukaldariakLe Chateaubriand taberna; munduko jatetxehoberenen 11. lekua lortu berri du.«Irrigarria da guretaberna ikustea goimailako jatetxeensailkapenean»Nora Arbelbide BaionaAita eibartarra zuen, ama hendaiarradu. 38 urte ditu, eta Frantziaekialdeko Besançonen sortuada; gurasoek «kanpoan lanegiten zuten, eta, beraz, betimugitzen ginen». Euskal Herritik«joan-etorriak» egin izan ditubeti eta oraindik ere egiten ditueladio Iñaki Aizpitartek. Euskaraere, «familia guztiak badaki, niksalbu, zoritxarrez». Agur baterraten, hori badaki, eta azentuaere ez du oraindik Pariskoa erabat.Bada orain hamar urte Frantziakohiriburuan bizi dela.2006an erosi zuen Le Chateaubriandtaberna, XI. barrutian,lagun batekin, eta muga guztiakgainditzen ari den fama egiten arizaio. Jadanik aipamen batzuklortuak ditu janaria prestatzekomanerarengatik, eta atzo Londresenagertu da beste bat.Restaurant Magazine-k urtero900 kritikariei esker osatzen duenzerrendan 29. lekuan zegoen lehen,orain, ordea, 11. lekuan dago.Arrakasta hori zehazki nola esplikatudaitekeen ez dakiela dio, «zerrendahoriek ez dakit zehazki zererran nahi duten», baina ez ditumespretxatzen, haatik. Kontentda, hori bai, bere taberna ez baitaizarrak eta laudorioak usaian jasotzendituzten ohiko jatetxe horietakoa:«Irrigarria da biziki goimailakoak eta biziki gastronomikoakdiren jatetxe horiek osatusailkapen horren erdian tabernabat ikustea. Horrek frogatzen dujendea beste zerbaitetaz ere interesatzendela. Funtsezkoa ez dabaitezpada puntako zerbitzu batenizatea».«Sukaldean aritzekomanera pertsonaladut, sortzailea, usualdatzen dudana»«Euskal Herrikosukaldaritzak pixka batinspiratzen nau, bainaez bakarrik horkoak»Berea taberna bat da, un bistrotfrantsesez erraiten den bezala.Parisko tradizioa jarraikitzenduena, 1930eko hamarkadakoa.Zerbitzatzeko era ere araberakoadu, «lasaiagoa», delako goi mailakojatetxeei konparatuta, edo sinplekierranda: «Tabernetakogiroa dauka».Ez du janaria prestatzeko osomanera ohikoa, ordea. Hark dio«sortzailea» dela: «Pertsonala,usu aldatzen dudana. Beti hobetzenentseatzen naiz». Ez du bizikiluzatu nahi horren inguruan,<strong>BERRIA</strong>«beti zaila egiten zait deskribatzeanola prestatzen dudan janaria.Hobe besteek egitea hori.Niretzat freskura zaintzea dagarrantzitsua. Plateretan elementugutxi, funtsezkora joatekozuzenean, gehiegi konplikatugabe». Funtsezkora? Adibidezehatzik ez du eman nahi. Eguneroplater berriak eskaintzendituela azpimarratzen du eta ezdaukala espezialitaterik.Baina tabernako sukaldaritzarenberri ematen duten webguneetan,etxeko odolkia, sardinzarrezosatu entsalada, axuriaoliba olioan eta horrelakoakaipatzen dituzte. Euskal Herrikosukaldaritzatik inspirazioa aurkitzenote? Bai eta ez. «Pixka bat,baina ez Euskal Herrikoan bakarrik.Beste lekuetako janariekere inspiratzen naute». Tel Avivenaurkitu zuen sukaldatzekogustua.Baina segur ideia zenbaitberriz hartzen ditu: «Bakailaoapil-pilean, txipiroia saltsa beltze-Mugaritz eta Arzakmunduko hamaronenen arteanDUrtero kaleratzen duRestaurant Magazine-kmunduko jatetxerik onenen zerrenda.Azken urteotan Adriasukaldariaren El Bulli izan da lehena,baina aurten Rene RedzepirenKopenhageko Nomakkendu dio postua, eta kataluniarrabigarren tokian utzi du.Lehen hamarren artean EuskalHerriko bi daude: AndoniLuis Adurizen Mugaritz bosgarrentokian —iazko zerrendarekinalderatuta postu bat galduta—eta, maila bat jaitsita, Arzak,bederatzigarrenean.Hamaikagarren postuan sailkatuda Iñaki Aizpitarteren LeChateaubriand jatetxea .Zerrendako 50 onenen artean,33. tokian segitzen du MartinBerasategik, eta 46. izan daBruno Oteiza eta Mikel Alonsosukaldari euskal herritarrenMexikoko Biko —iaz 81.a—.Bittor Arginzonizen Etxebarrierretegia 39.postuan zegoeniaz,eta aurten,berriz,61.ena da,eta Pedro Subijanaren Akelarrejatetxea 63.postuan dago.an... Horrelakoak naturalkiheldu zaizkit, bistan da. Anitz jandut Euskal Herrian, eta beti bizikigustukoa dut hara itzultzea».Hori bai, berresten du bere sukaldaritzadena dela «asmakizuna»eta platera bakoitzak direla sorkuntzak,hots, «ez dira beste inonaurkitzen».Nortasun berezi hori eta tabernaizpiritua biak ongi nahastenahal direla ez du zalantzarikartistak. Izen bat ere badu joerahorrek: «Bistronomia». Ez dahark asmatua, baina, iduriz, ongidefendatzen du. Betidanik bereametsa izan da horrelako bat izatea,eta, behingoan gauzaturik,orain, ondoan dagoen beste baterostekotan dago.Prezioaren aldetik, eguerditanmenua 15 euro ingurukoa izatenda, eta arratsetan, 40 euro bainogutxiagokoa.
44 berria <strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkenaPlaza › BiziaZibergela DSare sozialak eta microblogginga pil-pilean daude gaur egungoInterneten; norberaren gizarte birtualaren isla dira, eta harremanpertsonalak eta profesionalak sortzeko balio dute.Sare sozialak etamicrobloggingaJabi Asurmendi SainzBitarlan Informatika ZerbitzuakWeb 2.0 delakoarekin,besteak beste,blogak oso komunikabidebaliagarrieta garrantzitsu bihurtu ziren.Hortik aurrera, pixkanaka-pixkanaka,Internet erabiltzailea esparruairabazten joan da amaraunean;nahiz eta lehen irakurle hutsaizan, idazle eta eduki sortzaile aktiboadela esan daiteke.Nolabait, Internet gizartearenisla da, gizarte birtuala edo gizarteareneremu guztien artean bestebat besterik ez. Horrela, gizartekokide bakoitzak bere isla du Interneten,eta, askotan, bilatzailebatean, pertsona anonimo batenizena bilatuta, haren ingurukohainbat informazio aurki daitekeeta amaraunean berak idatzitakogauzak irakur daitezke. Nolabait,batzuentzat, hori guztia intimitateeta pribatutasun eza izan daiteke,eta kezka sor daiteke. Izan ere,arrazoia daukate horrela uste dutenek.Horregatik, kontuz ibili beharda Interneten idazten denarekineta jartzen diren <strong>datu</strong>ekin. Betipentsatu behar da <strong>datu</strong> horieketa idatzitako gauzak publiko bilakatzendirela eta munduko biz-tanle askoren eskura daudela,bretxa digitala delakoa era bateanedo bestean pairatzen ez duteneneskura hain zuzen ere. Gogoratubehar da Internetek beste edozeinkomunikabidek baino askoz erabiltzailegehiago dituela, mila milioibaino gehiago.Baina, bestetik, Internet osokomunikabide indartsua da, etaoso baliabide interesgarriak eskaintzenditu horretarako; horrela,erabiltzaile bakoitzak informaziogehiago eta azkarragoaeduki ahal du. Ohiko komunikabideekeskaintzen ez duten informazioaere lor daiteke, eta, beraz,gogoko gaien inguruan gehiagosakondu daiteke. Horretaz gain,norbera ere informazio sortzaileizan daiteke eta bere jakintza partekadezake.Sare sozialakGizarte birtual hori edo gizarteareneremu hori sortzeko bidean,bere alde txar eta onekin, microbloggingaeta sare sozialak daudepil-pilean egun. Ziur aski, erabiliala ez erabili inori ez zaizkio arrotzaksuertatuko kontzeptuhoriek. Sare sozialen bitartez,kontaktu asko egiten dira, etanorberak bere kontaktuen informazioajasotzen du. Informaziohori hainbat gauza adieraztekoizan daiteke: mezu motzak etazehatzak informazio konkretuaemateko, edo bakoitza zer egitenari den edo momentu batean zerpentsatzen edo sentitzen ari denadierazteko. Bestetik, argazkiak,bideoak, audioak, estekak, artikuluaketa bestelako multimediaelementuak partekatu ahal dirakontaktuekin. Gainera, kontaktuekiradokizunak egin ahaldituzte partekatzen diren elementuetan,edo eztabaidak sortuahal dira. Bakoitzak helburuezberdinekin erabiltzen ditu saresozialak: normalean, edo aspaldianikusten ez duen jendearekinduen harremanari eusteko, maizikusten duen jendearekin bestekomunikazio baliabide bat edukitzeko—telefonoa eta posta elektronikoabezala—, lagun berriakedo harreman sentimentalak lortzeko,bere nortasuna eta izaeraInterneten plazaratzeko, edo berearlo profesionala bultzatzekozein enpresa baten publizitateaegiteko. Nolabait, sare sozialetaneta microbloggingaren bitartezeskaintzen den informazioa bideratuagodago. Izan ere, webgunebatean mundu zabalera argitaratzendira gauzak, baina saresozial batean, erabiltzaile batenkontaktua denari, nolabait ere,interesatzen zaio erabiltzailehorrek esan dezakeena edo zabalduahal duen informazioa.Sare sozial ezberdinakSare sozial batzuk erraldoiakdira, eta erabiltzaile kopuru itzeladute; Facebook-ek, esaterako,400.000.000 erabiltzaile aktibo ingurudauzka. MySpace-k, berriz,200.000.000 baino gehiago; ez dagutxi. Facebooken webguneahttp://www.facebook.com da, etaMySpacerena http://www.myspace.com/.Sare sozial horiek helburuorokorrekoak dira; alegia, ezdaukate helburu edo ikuspuntuzehatz bat. Beste sare sozial batzuk,aldiz, arlo berezi batera bideratutaegon daitezke. Linkedinhttp://www.linkedin.com/ etaXing http://www.xing.com/, adibidez,helburu profesionalei eta negozioak,lankideak eta lan-harremanaksortzeari begira sortutadaude. Alegia, norberaren arloprofesionala sustatzeko. Meetic,http://www.meetic.com/, ostera,harreman sentimentalak eta bikoteaklortzeko bideratuagodago.Interneteko entitate erraldoiakere saiatu dira sare sozialen munduansartzen, baina ez dute arrakastahandirik izan; hor daudeGoogle-ren eta Microsoften saioak,Orkut http://www.orkut.com/eta Townsquare —hori azkeneanez dute argitaratu—, hurrenezhurren.Euskarazko saresozialakEuskarazko sare sozialak erebadaude, Facebook bera euskarazdago. Zutagu http://zutagu.netere sortu da orain dela gutxi, ezagutzapartekatzeko; baita Zugazhttp://zugaz.com/ ere, lagun girorazuzenduago. Bestetik, komunikatzaileeuskaldun guztiek erebere sare soziala dute, Komunikariakizenekoa http://komunikariak.ning.comhain zuzen ere.MicrobloggingaMicroblogginga Twitter webgunearekinsortu zela esan daiteke.Baliabide horren gakoa da informazioaematea, mezu motzen bitartez.Horrela, informazioa zehatzagoaeta zuzenagoa izatenda. Esan bezala, Twitter da ideiahonetan oinarritu zen lehenengoetarikowebgunea, eta gaur egunarlo honetan gehien erabiltzendena dela esan daiteke. Zerbitzuhonetan 140 karaktere idatzi ahaldira gehienez sarrera bakoitzeko.Webgune honek, gainera, guneberezi bat sortzen du, non norberarensarrerak agertzen direneta, gainera, itxura eta estiloaalda eta konfigura daitezkeen.Adibidez: http://twitter.com/berria.Hala, bada, Twitterren bitartezmicroblogginga praktikatzenhasteko http://www.twitter.comhelbidera joatea besterik ez da behar,eta hor izena eman. Gainera,erabiltzaile asko jarraitu ahaldira beren sarrerak irakurtzekoeta, era berean, norberaren sarrerenjarraitzaileak lortu ahal dira.Horrela, informazioa ematekoeta zabaltzeko ez ezik, informazioaedateko eta jasotzeko ere baliodu.Googlerenbaliabide berrianegozioakInternetensustatzekoGoogleren Google Places izenekowebgunean baliabide asko eskaintzendituzte negozioen jabeekberen negozioak Internetensustatu ahal izateko. Hasteko, negozioasortu behar da webgunean,eta, gero, Google Maps-enkoka daiteke, eta nola agertukoden konfigura daiteke. Hala,bada, negozioaren telefonoa,webgunea eta posta elektronikoajar daitezke, nola ez, baina gainerabeste ezaugarri batzuk ere zehaztudaitezke, ordutegia edoonartzen dituzten txartel motak,esaterako. Gainera, produktuenargazki batzuk erakutsi ahaldira.Harago joaten da proiektu hori,eta deskontu bonuak ere sordaitezke Google Places edo GoogleMaps-en bitartez negozioaaurkitu duten erabiltzaileentzat.Estatistikak ere eskaintzenditu, jakiteko bisitariek negozioanola aurkitu duten eta negozioraheltzeko zein bilaketa eginduten.Hau da webgunea:http://www.google.com/placesTrii.us, urllaburtzaileaikustaldiestatistikekinUrl edo Internet helbide laburtzaileakoso ezagunak dira, batezere microblogging munduan.Izan ere, Twitter eta microbloggingbezalako baliabideetan,mugatuta dago sarrera bakoitzeanidatz daitekeen karakterekopurua. Twitterren kasuan,esate baterako, 140 idatz daitezke.Hala, bada, webgune edoorrialde baten lotura jarri nahibada, helbidea luzea izanez gero,zerbait gehiago esateko oso lekugutxi geldituko da. Url laburtzaileasko daude, eta batzuk oso ezagunakdira: Tinyurl http://tinyurl.cometa Bit.ly http://bit.ly/,adibidez. Euskaraz ere badagobat: Ttiki http://ttiki.com/.Hala ere, Trii.us laburtzailearenberezitasuna da, webguneanizena emanez gero, url-ak laburtzekoerabiltzaileak sartutako loturenikustaldien estatistikak eskaintzendituela.Webgunea:http://trii.us/
<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkena berria 45Bizia ‹ PlazaZibergela DG WebguneaDLaburrakYouTubeBost urte, milaka bideoay Pal enpresarako laneanP ari zirela, Jawed Karim,Chad Hurley eta Steve Chenek2005eko otsailean sortu zutenYouTube.com; aste honetanalbiste iturri da, apirilaren 23anbost urte bete baitziren lehenbideoa YouTuberen bitartezsareratu zutela. Me at the zoozen bideoaren izenburua, eta 19minutu irauten zuen: Karimagertzen zen, zoologiko batekoelefanteen kaiolaren aurrean.Google multinazionala eginzen gero YouTuberen jabe,1.213.410.000 euro ordainduta,eta inbertsioa oraindik errentagarriizan ez bada ere, baikordira Googlekoak. Izan ere, GooglekYouTube erosi zuenetik,Google Video bilaketetan ereaurki daitezke YouTubeko bideoak.G GailuaBaina zer da YouTube? Internetbidez bideo digitalak partekatzekoaukera ematen duenwebgunea. Adobe Flash formatuaerabiltzen du edukia eskaintzekoeta bideoak han jartzeaoso erraza denez, fama handialortu du Internet zaleen artean.Famak erabiltzaile asko izateaere eman dio, eta ondorioz, edukiakere askotarikoak dira: telebistakosaioak, filmak, musikabideoak zein norbanakoen bideoak.Gainera, blog eta weborrialdeetatik loturak egin daitezkeYouTubera APIak erabiliz.YouTuben aurki daitezkeenbideoetariko askok copyright-adu eta webgunetik kenduko dirabideoaren jabeak eskatzenbadu soilik. Hala balitz bideoajarri duen erabiltzailearen kontuaitxiko lukete.YouTubek bideoak ikustekoaukera ematen du eta norberarenbideoak sarean jartzekomodua ere eskaintzen du. Horretarako,aurrez erregistratubeharra dago eta gero UploadVideos ataletik sareratuko dirabideoak honako <strong>datu</strong>ak gehituta:izenburua, edukiaren deskribapena,etiketa eta kategoria.Bideoak deskargatzea da besteaukera; URL helbidea jaso etabideoak jaisteko aukera ematenduen gune batera jo beharko da.YouTubek eskaintzen dituenaukera erabilienak horiek badiraere baditu beste batzuk: gustukobideoen zerrenda egitea, gaijakin bati buruzko bideoak pila-tzea, bideoen iruzkinakegitea edolagunei gomendatzea.YouTubek 10hizkuntzatanerabiltzeko aukeraematen du,baina ingelesada nagusi; webgunekoedukien %77 hizkuntzahorretan daude.YouTube bideo webgunerikerabiliena izan arren, badirabeste gune batzuk antzerakoaukerak eskaintzen dituztenak:Video Google, Yahoo! VideoMyVideo, EuskalTube...Lehen bideoa zoologikokoaizan arren, bideorik ikusienaLady Gagaren Bad Romance da(www.youtube.com/watch?v=qrO4YZeyl0I), 190 milioi aldizikusia izan baita. Bestalde, You-Tuben ikus daitekeen bideorikluzeena 7 ordu eta 12 minutukoada. Gainera, gaur egun, 24 bideoordu igo ditzakete sarera minutubakarrean munduko txokoaskotako erabiltzaileek.Facebookekin konektatudute Spotify musika atariaSpotifyk, Interneten mundukomusika ataririk handienak, zerbitzuaeguneratuko du musikaplataforma berri batekin.Horrela, Facebook sare sozialarekinkonektatzeko aukeraemango du, eta bi zerbitzuakharremanetan jarriko ditu.Horrek ahalbidetuko du musikamodu zabalean kudeatzea etapartekatzea. Erabiltzaileekabestiak partekatu ahal izangodituzte lagunen izenen gaineraarrastatuz.Kanon digitala ordaindu ezeta zigorra jarri diote batiGasteiztar bati 21 hilabetekokartzela zigorra eta 114.000euroko isuna ezarri dizkiote fakturakfaltsutzeagatik. Horrekinsaihestu nahi zuen jabetza intelektualarenlegeak agindutakokopia pribatuengatiko ordainaedo kanon digitala. Sententziarenarabera, akusatuak CD etaDVDak saltzen zituen Internetbidez; eta kanona eta BEZaordaintzen ez zituenez merkeagosaltzen zituen gainera.Sony LX900Hiru dimentsioak ate jokaelebista digitalarekinT edota bereizmen handikoirudiekin gozatzeko pantailahandi eta garestietan inbertituberri dutenek jakin beharkodute dagoeneko zaharkitu egindela etxeko egongelan dutenhori. Hori da, behintzat, telebistaekoizleek pentsarazi nahidigutena, produktu berri batkaleratzeko prest baitaude: hirudimentsiotan murgiltzekoaukera ematen duten telebistak.Sony etxeak maiatzerakoiragarri ditu LX900 serieko 3Dpantailak, 40, 52 eta 60 hazbetekotamainetan erosi ahalizango direnak.Sonyk bere 3D telebistakerosteko aitzakiak eman nahidizkie balizko erosleei eta, horregatik,salgai daudenerakobatzuk prest izango ditu. Lehenengoa,Hegoafrikan jokatukoden Munduko Futbol Kopakonorgehiagokak hiru dimentsiotanikusteko aukera izango da,herrialde batzuetan behintzat.Bigarrena, 3D bideojokoak izangodira, ekainerako prest izangodirenak. Egunotan gaurkotu dujaponiarrak Playstation 3koBetaurreko eta pantailabereziak behar diraedukiak hirudimentsiotan ikusteko.softwarea, irudi horiek hartzekogai izan dadin. Kontuan hartubeharrekoa da, noski, bideokontsola ez ezik, LX900 bezalakopantaila bat eta betaurrekobereziak beharko direla, filmak,kirol emankizunak zein bideojokoakhiru dimentsiotanikusteko.Ezaugarri teknikoei dagokienez,LX900 telebistenbihotza Bravia Enginemotor ezagunaren hirugarrenbertsioa izango da. 3Dirudiak ez ezik, Full HD bereizmenhandiko irudiakere pantailaratu ahal izangodituzte. Hiru dimentsioetanmurgiltzeko Motionflow200Hz teknologia darabil,begi bakoitzak 100Hz behar baititu sakontasunaberregiteko. Ezohikoezaugarriak ere baditu,hala nola, ikuslerik aurrean ezduenean distira gutxitu edo telebistaamatatzeko gai den sentsoreaeta askotariko zerbitzuetarakosarbidea emango duenWi-fi konexioa. Telebista katebatzuen saio guztiak ikusi etaFacebook bezalako sare sozialetanibiltzea ahalbidetukodute Bravia berriek.Okerrena, espero zitekeenez,salneurrian dago. Merkeena,40 hazbetekoa, 2.000 euro ingurukoprezioan helduko dasaltokietara. Handiena, 60 hazbetekoa,3.500 eurotik goraaurkitu ahal izango da. Ez damerkea, momentuz, hirugarrendimentsioan murgiltzea.pMIKEL CARRAMIÑANAErabiltzaile eta autoreeneskubideak ezbaianEURODIG ›Madrilen, Telefonicarenegoitzan izango da apirilaren29 eta 30ean Internetzuzentzeari buruzko Europakoelkarrizketa (EuroDIG). Europakosektore pribatuko, gobernuetako,parlamentuetako,hedabideetako, erakundeetakoeta erabiltzaileen ordezkariakelkartuko dira han. Topaketahorietan eztabai<strong>datu</strong>ko dutebidezkoa al den egile eskubideakbabesteko Internet sarerakosarbidea moztea. Helburua dasortzaileen eta Internet erabiltzaileeneskubideen arteanakordioak lortzea.Spam mezuak hirukoiztuegin dira urte hasieranUrteko lehen hiruhilekoan erabiltzaileabirusek kutsatutakowebguneetara bideratzenduten spam mezuak gehituegin dira nabarmen; Antiespameuropeenpresaren araberahirukoiztu egin dira. Zuzendariarenarabera, hackerrek ahaliketa ordenagailu gehien kaltetunahi dituzte eta gainera, kutsatutakoordenagailuak spamgehiago sortzeko erabiliko dira.Denbora tarte berean %200igo dira helduentzako jokoakdituzten webguneak ere.
46 berria <strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkenaPlaza › BiziaEzarian DEuskal herritarrak II. Mundu Gerran (III). Gerra eremuanErresistentziako kideak ofizial nazi batzuk preso eramaten, askapeneko egunetan; 1944ko abuztua. MICHAEL GETTYHainbat erresistentzia talde borrokatu ziren gerran Ipar Euskal Herrian. Maule haiek askatu zuten, kasurako,baina nazien errepresioa ezagutu zuten aurretik herritarrek. Bonbardaketa odoltsuak ere jasan zituzten hiriek.Okupazio aldiko oroitzapenakXabier MartinLapurdiko, Zuberoako etaNafarroa Behereko milakagazte deitu zituztenFrantziaren aldeko borrokaraAlemaniaren aurkako gerrapiztu zenean, 1940an. Alta, III.Reichak azkar amaitu zuen auzia.Herbehereak eta Belgika inbadituostean, Frantzian sartu ziren.Ekainaren 22an armistizioa sinarazizieten agintari frantziarrei.Aurreko asteetan hiru herrialdeotakoeuskaldun asko hil ziren azkenborroketan, eta beste askoAlemaniara eraman zituzten preso.5.000 inguru guztira. Porrotarenbehazunaren aro hartan, osogutxik lortu zuten ihes egitea,etxera itzultzea.Frantzia bezala, Iparraldea erebi zatitan banatu zuten naziek eurenadministrazio berrian. Marrabatek eremu okupatua eta eremuaskea bereizi zituen. Ustezko eremuaske hori Petain mariskalarenagintaritzapean geratu zen. Arne-gin hasi eta Donibane Garazitikigarota Donapaleura zihoan muga,Biarnoko Salieseraino.Ekainaren 27an iritsi zen naziengudarostea Baionara. Handikkostalde osoa okupatu zuten,baita barrualdea ere. Baina ez zenarmada handi bat. Muga zaintzeko,soldaduak etorri ziren batikbat, Gestapo eta atsedenaldianedo antolakuntza berriaren zainzeuden soldaduak. Luftwafferentzat,ordea, kokaleku garrantzitsuaizan zen, Miarritzeko Parmaaireportua zela eta. Horrez gain,Kriegsmarinek bere postuak kostaldeosoan jarri zituen.Okupazioaren hasierako arohorretan SS soldaduek hainbatherritar hil zituzten. Je suis unterroriste (terrorista bat naiz)zioen kartela zintzilikatzen zietenaskori. 40 batek galdu zutenbizia modu horretan. Mixel EstebanekRegards sur la SecondeGuerre Mondiale liburuan aipatzenduenez, Baionako HerrikoEtxean jarri zuten naziek eurenErrefuxiatuak hiritik kanporatzen, Petain mariskalaren miliziaren zaintzapean. WOLFGANG VENNEMANNKommandantur-a. Zainketa tinkoakhasi ziren orduan, janarimurrizketak, petrolioa, zapataketa papera lortzeko zailtasun izugarriak,etxeratzeko agindua22:00etan... Giro horretan iritsizen Adolf Hitler Euskal Herrira.Urriaren 23an elkartu zen FrancorekinHendaian, milaka orrialdeidazteko eman duen elkartzehistorikoan.Erresistentziaren jardueraErresistentziako gerrillarien jardueraberantiarra izan zen, 1944aarte ez baitzuten ekintza ikusgarririkegin. Zuberoan eta NafarroaBehereko ekialdean izan zirenborroka armatu batzuk; Lapurdin,berriz, informazioa eskuratzekoekintzak izan ziren batezere, eta pertsonak mugaz beste alderapasatzekoak. NorvegiatikHendaiara kostalde osoa babestekoerabakia hartu zuen Hitlerrek1942an . Blockhausanitz eraikitzekolanak abiatu ziren, aliatuen le-
<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a, asteazkena berria 47Bizia ‹ PlazaEzarian DEuskal herritarrak II. Mundu Gerran (III). Gerra eremuanhorreratzea galarazte aldera.Atlantikoko murrua esan ziotenbabes marraren eraikuntzak ikusdaitezke oraindik Lapurdin.Halaber, 1942an eremu askeainbadituzuten alemanek, eta aliatuenbonbardaketak hasi ziren.1944ko martxoaren 27an Miarritzeeta Angelu bonbar<strong>datu</strong> zituztenAEBetako aire armadako Liberatorhegazkin ahaltsuek; Parmakoaireportua suntsitu nahizuten, eta lortu zuten, baina aldiberean 200 bat pertsona hil zituztenhiriotan. 40 bat SS ehortzi zituztenBaionako hilerri batean.Londrestik jaso zuten koordinazioalagun, erresistentzia talde1940ko ekainean iritsiziren naziak Baionara;gero kostaldetik barrualdera he<strong>datu</strong> zirenGerrillariak, Maule askatu zutenean. IKERZALEAK1944ko abuztuanerrenditu ziren Maulen;gerrillariak Baionarajoan ziren geroGuardia zibilak eta soldadu naziak, elkarrekin, mugan. BAIONAKO ARTXIBOAtxikiak batzen hasi ziren 1943an.MUR osatu zuten Combat, Franc-Tireur eta Liberation taldeek, DeGaulleren ildoarekin. Armee Secreten(AS) euren talde armatuakzituen MURek. Zuberoako ASekoarduraduna Jauregiberri izanzen. Dena den, erresistentzia taldeindartsuena ORA izan zen, Organisationde Resistance de L’Armee.Pommies teniente-koronelareneraginpean Normandiako lehorreratzeaprestatzen lan handiaegin zuen. Zuberoan bereatala zuen talde horrek.Informazioa landu eta ekintzazuzena proposatzen zutenen erdibidean,Pierre Fort baionesarentaldea zegoen. Confrerie Notre-Dame Castille talde armatuak informaziozerbitzu zabala antolatuzuen Bordeletik Hendaiara. Londreseratxosten baliagarriak bidalizituen. Pierre Fort bera ASekoarduraduna izen<strong>datu</strong> zuten euskaleremuan. Sabotajea eta armaeta lehergaien garraioa bermatuzuen. Forten lagun min Daniel Argoteirakasle baionesa ere oso eraginkorraizan zen, harik eta segadabatean hil zuten arte, 1944koabuztuan.Mauleren askapenaBaina erresistentzia taldeen artekoharremana ez zen erraza izanFrantzian, eta horrek bere islaizan zuen Euskal Herrian; norkbere interesen alde egiteko joerazuten, ildo politikoaren arabera.Edonola, Maule askatzeko gaiizan ziren. Aurretik naziek ORArenaurkako ekintza batzuk eginzituen, eta hainbat gerrillari hil.1944ko abuztuaren erdialdera,soldadu alemaniarrak ihes egitenhasi ziren. Joan aurretik txikiziobatzuk egin zituzten. Baionan, ka-Hitler eta Franco, Hendaiako tren geltokian; 1940ko urriaren 23a. <strong>BERRIA</strong>Ibarnegarai eta Borotra,Petainen gobernuanaritu zen bikoteaDNaziak Ipar Euskal Herrirairitsi zirenean gizartekontserbadorea eta tradizionalistaaurkitu zuten. Sistema horrengoiko mailan zegoen JeanIbarnegarai pilotari ohia (UharteGarazi, Nafarroa Beherea,1883); Frantziako mugimendufaxistaren buruetako bat izanzen. Croix du Feu eta PSF FrantziakoAlderdi Soziala sortu zituen.36ko gerran Francorenalde egin zuen, Agirreren abertzaleenaurka. Hitlerrek Petainbaimendu zuenean agintzeko,haren gobernu kolaborazionistanaritu zen Familiaren Ministerioan;handik jazarri zitzaienerrefuxiatu euskaldunei.Jean Borotra teniseko Daviskoparen irabazle ohia (Miarritze,1898) haren alboan egonzen; Gorputz Heziketaren atalekoburu izan zen Ibarnegarairenministerioan. Gerrarenamaiera aldera beste alderdirapasatu ziren biak, eta naziakatzetik izan zituzten. Horreksalbatu zituen; absoluzioa ekarrizien kolaborazionista izateak.surako, kamioi batetik tiroka hasiziren Maubec kalean , eta hiru hiritarhil zituzten. Hilaren 10eanORAko makiek konboi militar batieraso zioten Bildozen (Zuberoa).Alemaniarrek soldadugehiagoren laguntza jaso zuteneta, era berean, ASeko gerrillarigehiago joan ziren Bildozeko borroketara.Agorrilaren 23an naziakerrenditu egin ziren. BiharamuneanBaionan sartu ziren gerrillariak;Mauletik eta Kanbotikzetozen, besteak beste. Ipar EuskalHerria askaturik zegoen naziengandik.Mendekuaren ordua zen. MixelEstebanek kontatzen duenez, kolaboratzaileenehiza hasi zen. Susmagarrienaurka atentatuak eginzituzten lehergailuz; kaleetan tiroakentzun ziren egun batzuetan.Alemanekin harremanakizan zituzten emakumeei ileamoztu zieten jendaurrean.Heriotza, tortura, erbeste etaborrokarako urteak izan zireneuskal herritar askorentzat nazienokupazioa. Zauriak bistakoakdira oraindik hirietan eta hiritarrengan;itxitako zauriak dira.Datorren asteazkenean:Euskal herritarrak II. Mundu Gerran(IV). Espioitza sareak‘Aintzina’, susmoenmenpe geratu zeneuskarazko kazetaHilabetekariko hainbatidazle erresistentziarenalde aritu ziren, bainabeste hainbat, Petaineneta nazien aldeX. MartinPiarres Lafittek bultzatutako euskarazkoAintzina aldizkaria Hegoaldekoabertzaletasunaren eraginpeankaleratu zen bere lehenaroan, 1934tik 1937ra. Hilabetekarikristaua eta tradizionalista zen.Aranart, Jeuregiberri anaiak,Haztoi, Dubosq eta beste hainbatekidatzi zuen urte haietan Aintzinakazetan.Hiru urtez kaleratu zuten, etatarte horretan Frantziako eskuindarildoarekin bat egin zuen; Ibarnegarairentzateskatu zuen botoa,Fronte Popularraren aurka.36ko gerra hasi zenean neutraltasuneankokatu zen.Aldizkariaren bigarren aroa1943tik 1945era izan zen. Okupazioarenurte gogorretan aldizkariaberriro kaleratzeko ekimenakindar rahartu zuen Petainen babesean.Marc Legasse, Labergerianaiak, Piarres Larzabal, PiarresXarriton eta beste hainbat kolaboratzaileberri hasi ziren idazten,eta euskal abertzaletasunareneraginpean, gainera. Lafitte,Andre Ospitale eta Larzabal beraerresistentziaren alde jarri ziren,beste batzuk Petainen agintaritzarekin.Eugene GoihenetxeEugene Goihenetxe uztariztarrak,1932tik EAJko kidea, harremanestuak izan zituen nazien buruzagiekin.1941ean Best SSetakodoktorearekin elkartu zen, Frantziaokupatuaren kudeatzaile militarrarekin.Gerra naziek irabazikozuten ustea zuen Goihenetxek,eta euskaldunak garaipenhorretan ongi kokaturik egoteanahi zuen. Argudio horiekin zuritunahi izan zuen bere jarrera. Halaber,Hegoaldeko hainbat euskaldunilaguntza eman ziela esanzuen, Ziaurnz EBBko presidenteaaipatuz. Kolaboratzaile izan zelakoanepaitu, eta kartzelatu zuten.Besteak beste, EAJren presioariesker salbatu zuen bizitza, baina37 hilabete egin zituen preso. Aintzinasusmopeangeratu zen.
ZakilixutHogei urte bete berri dira ‘Hubble’teleskopioa espaziora bidali zutenetik, eta orain,Iruñeko planetarioan, erakusketa bat osatu dute hark ateratako argazkiekin.Izar arteko argazkilariaIñigo Astiz IruñeaHubble teleskopioak Carina konstelazioari ateratako irudia.Gizakiak, gizaki denetik, betiizan du begi bat izarretan jarrita.Ez da hainbeste denbora,ordea, begia izar arteanjarri duenetik. 1968an jaurti zuten lehenespazio teleskopioa, eta asko espazioratudituzte haren ondoren. Gutxi heldudira, baina, Hubble izenekoa bezainurrun. Orain hogei urte espazioratu zutenhori, eta beste edozeinena bainourrunago heldu da haren begirada, baitabeste edozeinena baino atzerago ere denboran.Unibertsoa ikusteko modua al<strong>datu</strong>duten milaka argazki atera ditu bi hamarkadahauetan, eta egindako lan horrenlagin bat jarri dute orain ikusgaiIruñeko planetarioan antolatutako erakusketan.Atzo ireki, eta ekain bukaeraraarte egongo da zabalik.1990eko apirilaren 24an jaurti zutenHubbleespaziora, eta ordutik hona, ordueta erdian behin ematen dio bira Lurrari,argi kutsadurarik gabe, atmosferareneta meteorologiaren trabarik gabe.Urruneko izar, galaxia eta fenomenoeibegira egoten da gehienetan, baina gertuagokoakere aztertu ditu. Jupiter planetajo zuten kometa baten zatien jarraipenaegin zuen, orain arteko Marterenargazkirik handiena egin du eta Saturnorenatmosfera eta eraztunak aztertuditu. Horiek, besteak beste.Urrunean jarri du begia, halere, gehienetan.Urrunik urrunenean. Zulo beltzenargazkiak atera ditu, orain arte ezezagunakziren galaxienak, izar hautsezosatutako hodeienak... Aurtengo apirilaren20an Carina izeneko konstelazioariateratako argazkia da, segur aski, azkenaldianatera duen ikusgarriena. Gugandik7.500 argi urtera dago, eta grafitiartista batek egindako koadro bat dirudilehen begiratuan. Koloretsu eta eder.Oxigenoak sortzen ditu, ordea, argazkikourdinak; hidrogenoak eta nitrogenoakberdeak eta sufre gorriak. Hodeikohautsa trinkotuz doa pixkanaka Carinan,eta mundu berriak ari dira sortzenhan, izar berriak.«Galaxia kanibalak» deiturikoak ereargitu ditu Hubble-k argazkiekin, eta galaxienarteko talka horiek erakusten dituztenargazkiak ere badaude Iruñekoerakusketan. Grabitatea dela eta, hurbilduzjoaten dira galaxiak milioika urtetan,eta talka egiten dute azkenean.Irentsi egiten du galaxia handiak txikia.Zientzialariek kasu bakantzat jotzen zituztenfenomeno hauek, baina Hubble-riesker, uste zuten baino ohikoagoak direlajakin dute.Miopiak jotaBegi zorrotza du Hubble-k, baina ez da betihala izan. «Hasieran, teleskopio miopeazen Hubble», dio Jose Armentiak, planetariokozuzendariak. «Kalkulu batzukoker egin zituzten zientzialariek, eta argazkiakdesitxuratuta egiten zituen teleskopioak.Kolpe gogorra izan zen hainbestediru gastatu ondoren argazkiakgaizki ateratzen zituela ikustea. Oso gogorra».Ez erabatekoa, ordea. «Aurrezpentsatuta zeukaten teleskopioak akatsakizan zitzakeela, eta, horregatik, astronautekkonponketak egin ahal izatekomoduan eraiki zuten. 1993an joan zirenakats optikoa konpontzera, eta ordutikhona oso argazki garrantzitsuak ateraditu, baita ederrak ere».Hainbat bidaia egin dituzte teleskopioraastronautek haren tresnak konponduedo hobetzeko, eta espazio ibilaldihorien argazkiak ere badaude erakusketan.Aurrerantzean, baina, ez da halakogehiagorik izango. Hemendik aurrera,hausten den arte egongo da espazioanteleskopioa, ordezkoa bidali arte.Asteazkena<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>aDMaratilaAmaiaZubiriaZorionez-perfektuaAldrebes xamar ibilinintzen igande honetanBilboko bilerara elkartzeko.Baina ongida ongi amaitzen dena.Euskalduna behingoz euskaldun,txobinismo apur batez diot.Eta gu han. Ze suertea!Aspaldi honetan transmisiolan xumeetan nabilela uste dut,eta datozen belaunaldiak nire eskutikzerbait jasotzen ari direnerrezelo gozagarria dut. Eta mingarriaera berean. Gertatzen aridiren gorabeherak historikoakdira, eta oraingo zenbait gaztekkontatu ahal izango du.Eta horrekin inguruan sortzendiren mirariak ere bai.Zeren niretzat miraria da etxekogazte batek jakin nahia azaltzenduenean. Bertsolaritza deskubritueta gozatzen duenean.Galderak ase gabe planteatzendituen bakoitzean.Susmoen eta azpijoko eta justiziezak hunkitzen duenean.Inork itzuliko ez dituen sufrikarioengau eta ordu alferrikalduakpertsona zuzenetan sumatzerakoan.Sormenari lapurtutako indaralferrikalduen kontzientzia.Artearen kaltean. Azterketenkaltean.Euskaldun izateko eta euskarazbizitzeko eskubidea dugulaaldarri oraindik ere, gure denboralaburra behatz artetik isuriazdoakigula, inpotentziaz begiztatzendugun bitartean.Mingotsa da beti gure zoriona.Baldintzatuegia.Egunkaria-koen eta beste presoguzien egoera bezala.Har ditzagun berri onak pasiozbeterik, jakinik litekeena dela larruzordaintzea.Eta biziko ditugu zorion apurrakmaitalearekin azken gauabezala.Ez-perfektua bai baina… Zoriona!
erria asteazkena,<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>atestuak:Bixente Merinosanprudentzioak etatxantreako jaiakGASTEIZ, MARKINA ETA LAZKAOJUANAN RUIZ / ARGAZKI PRESSERROMERIA GOGOA
02 sanprudentzioak ›› gasteizberria<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a,asteazkenaEGITARAUAOHITURA.Armentiako jaietan erromeria izaten da,eta santuaren prozesioaz ez ezik,herri kirolaz ere goza daiteke,besteak beste.JOANAN RUIZ / ARGAZKI PRESSBARRASKILOAK AHOTANArmentiako zelaiak jendez beteko dira, eta ohikoa denerromerian barraskiloak eta perretxikoak dastatuko dituzte.Erretreta eta danbor hotsendoinuekin hasi zirenatzo San Prudentziojaiak, eta barraskilo etaperretxiko usainarekinAGURRAjarraituko dute festa. Arabarrenzaindariaren egunak ez du egitarauberezirik behar, jendeak ondobarneratuta baitu festa egun hau,eta ez duelako aparteko ekitaldirikSan Prudentzio eta Estibalizko AndreMariaren jaiakUdaberriaren etorrerak beti bezalaarabar guztien egutegian bereziaden hilera garamatza, apirila.San Prudentzio eta EstibalizkoAndre Mariaren omenezko jaiakdira urtero lurraldeko hiritar guztiakelkartzen garen ospakizuniknagusiena.Arabako zaindariaren omenezkoekitaldien bete-beteko poztasunanegua bukatzearen sinboloada, eta baita gure paisaia udaberrikoargi eta kolorez janzten duenaro berri batean sartzearen sinboloaere. Bezperako erretreta etadanborrada eta Armentiako erromeriaberriz ere ekitaldi jendetsuakizango dira. Honela, milakapertsona bilduko gara basilika etazaindariaren irudiaren arteko zelaietan,musikaz gozatzeko etagure gastronomia produktuakdastatzeko. Estibalizko muinokomarko erromaniko paregabeanere eszena bera errepikatuko da.Aurten, iaz bezala, krisi ekonomikoareneraginpean gaude, etahorrek soiltasunez jokatzera behartzengaitu. Baina horrek ez dubehar. Egitarauak egitarau, barraskiloaketa perretxikoak dirafestako izen nagusiak, eta eguzkiaklagunduz gero, Armentiakozelaietan giro ederra izaten da.eragozten guk irribarreari eustea,eta gehien jasaten dutenei besarkadasolidario bat eskaintzea. Aldundihonetan ere aurrezteko neurriakhartu ditugu. Horrela, baiekonomia, bai gizarte arloan zeharkatzenari garen egoerarekinbateraezinak diren gastuak ezabatuegin ditugu.Ez dut zalantzan jartzen oztopoakgaindituko ditugula, eta SanPrudentzio eta Estibalizko AndreMariaren omenezko jaiak gure berezkoaberastasunaren parte direlaeta bide hau egiten lagundukodigutela.Diputatu nagusia naizen aldetik,gure zaindariaren jaietan parte-hartzeaktiboa izateko deialdiaegiten dizuet, poztasun eta senidetasunkeinuetan aurreztu gabe,izan ere, arabar guztientzat etorkizunhobea eraikitzeko indartsuagoakegingo gaituzte.Xabier AgirreArabako ahaldun nagusia1483an du jatorria arabarren festahonek, eta ordutik hona, urteroArmentiako zelaiak jendez betetzendira santuari gorazarre egiteko.Bezperako erretreta eta danborhotsak atzean utzita, goizean arabarrakArmentiako zelaietara joatendira erromeriaz gozatzera.Han egiten diren prozesio eta elizkizunenondoren, herri kirolaz etadantza saioez gozatzeko aukeradute. Are gehiago, barraskilo etaperretxikoez gain, erroskila etabeste hainbat jaki eskura ditzaketeerromesek.Aukera ugariBarraskiloak prestatzeko eraanitz dago. Egun osoan Gasteizkotaberna eta jatetxeetan eskatzenden jakia da. Aukeretako bat da barraskiloakbeteta eskaintzea. Horretarako,barraskiloak egosi, eta,gorputza oskoletik bereiztu ondoren,urdaiazpiko, perretxiko etaurdaiarekin betetzen dituzte batzuek.Hala ere, perretxikoekin nahastutaedo tomate eta txorizo saltzanprestatzea da errazena. Aukerakaukera, barraskilorik ez dafaltako Gasteizko jatetxeetan.Armentian, prozesioaegiteaz gain,barraskiloak etaperretxikoakjango dituzte››Apirilak <strong>28</strong>, asteazkena09:00 › Araba zortzikoa,ArabakoForu Aldundiko txistulari etatronpeta jotzaile taldeak emana,Probintziaplazan.11:00 › Prozesioa Armentian,basilikaren kanpoko aldean,eta,ondoren,meza.12:00 › 31.Danborrada,Biznietosde Celedon.Ibilbidea:AhateenIturria,hiriaren erdialdea,ErdiAroko hirigunea,Ahateen Iturria.12:00 › Armentiako elizkizunakamaitutakoan,ohorezko aurreskua.12:00 › Armentiako zelaiak:Arabako Dantzarien Biltzarrekodantzarien emanaldia Armentiaikastola dantza taldearen eskutik.12:30 › Herri kirolen erakustaldia.<strong>2010</strong>ekoUrrezko AizkolarienTxapelketa,Arabako harri-jasotzaileentxapelketa:Tigre de Salinaseta Jon Atxa.12:45 › Basilikaren kanpoko aldeanabesbatza:Arabako AbesbatzaFederazioaren emanaldia.18:00 › Haurren danborrada.Ibilbidea:Otxanda Anderearendorretxea,Probintzia plaza,AndraMaria Zuriaren plaza,Espainiaplaza,Probintzia plaza.18:00 › Kontzertua Armentiakozelaietan:Egan musika taldearenemanaldia.››Apirilak 30, ostirala11:00-14:00 › Probintzia plazanhaurrentzako jarduerak,jolasak,puzgarriak,txirristak,hamakaketa abar.17:00-20:00 › Probintzia plazanhaurrentzako jarduerak,jolasak,puzgarriak,txirristak,hamakaketa abar.›› Maiatzak 1,larunbata09:00 › Aire Zabaleko PinturaAzkarraren XVII.Lehiaketa.11:00 › Arabako Patataren XVIII.Sukaldaritza Lehiaketa.11:00 › Elkarmeza santutegian.12:00 › Zeinu bidezko mezasantutegian (gorrentzat).12:00 › Arabako Aurresku etaDantza Solteko XVIII.Txapelketa.12:30 › Herri kirolen erakustaldia.<strong>2010</strong>ekoUrrezko Aizkolarientxapelketa.17:30 › Pintura erakusketa harreraetxean.Aire Zabaleko PinturaAzkarraren XVII.Lehiaketaraaurkeztutako lanak.19:00 › Sarien banaketa.
erria<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a,asteazkenamatiena ‹‹ sanprudentzioak03BAZKARIA. Herri bazkaria. JON HERNAEZ / ARGAZKI PRESSBIASTEBURUKOJAIAKAtzo hasi zituzten sanprudenzioak Traña-Matienan, eta hurrengo egunetan ez daparrandarako aitzakiarik faltako.Abadiñoko Traña-Matiena auzoa prestdago San Prudentziojaiei ekiteko. Durangaldeanizaten direnlehenengo festak dira, eta hurrengobi asteburuetan jendez lepo izateaespero da. Festetako jai batzordekokide Fede Sanchezek esanduenez, aspalditik dago bi asteburutanjaiak egiteko ohitura; «izanere, asteburu bat egitea gutxi zen,jende askok erreleboka lan eginbehar izaten duelako eta ezin duelakojaiaz behar bezala gozatu»,adierazi du. Udaberriko lehenengofestak izaten dira Traña-Matienakoak,eta, ondorioz, ingurukoherrietako jende ugari izaten da.Neguko gau ilun eta luzeak atzeanutzi eta festarako gogoa igartzenda Abadiñoko auzoan.Aurten ere kontzertua eta kaleanizango diren orkestra eta txarengakizango dira jaietako ekimennagusiak. Aipatzekoak diraGaliziatik eta Asturiastik etorrikodiren taldeak. «Agertoki eta guztidatoz talde horiek. Orkestrahoriek bi zatitan banatuko duteeuren emanaldia: hasieran pasodobleaketa tangoak joko dituzte,eta bigarren zatian, gazteentzakoabestiak joko dituzte», esan duFede Sanchezek. Kalejiren artean,Brasilgo Rio Samba Show taldearenaaipatu behar da. «Paella txapelketarenondoren arituko dira,gunea alaitzeko eta girotzeko.Sei bat urte zeramatzaten hemenjardun gabe», dio Sanchezek.Rock taldeek ere euren indarraerakusteko aukera izango duteostiralean, hilak 30, eta maiatzaren8an.Bertsolaritzarik ez da faltakosanprudentzioetan. Eñaut Uruburu,Miren Amuriza, Anjel Mari Peñagarikanoeta Amets Arzallusnor baino nor arituko dira EnekoAbasolo Abarkas gai-jartzailearenagindupean.Poker txapelketaHala ere, aurtengo berrikuntzanagusia ostiralean izango denpoker txapelketa izango da. Musanagusi den lurraldean, pokerrakaurrea hartu dio. «Gehienez ehunparte-hartzailek jokatuko duteeta azkenaldian karta joko horrekizan duen gorakada dela-eta antolatudugu. Gainera, kanpokojendeak ere parte hartuko du txapelketan»,adierazi du antolatzaileak.Azkenik, umeek quad delakoibilgailuekin ibiltzeko aukeraizango dute maiatzaren 8an. Bertakoquad taldeak antolatuta, ibilgailuhorien funtzionamendua etaeskaintzen dituzten aukerez jabetzekotartea izango dute.EGITARAUA››Apirilak <strong>28</strong>, asteazkena11:00 › Meza nagusia.11:30 › Umeen kalejira,Golokataldearekin.11:30 › Umeendako jolastokia,Trañaplazan.Euria bada,frontoian.14:00 › Jubilatuen bazkaria.15:30 › Umeendako jolastokia,Traña plazan.Euria bada,frontoian.16:00 › Afrikako orrazkerentailerrak,eskoletako gimnasioan.16:30 › Umeendako margo txapelketa,Trañaplazan.18:00 › Umeen pirata jaialdia,Trañaplazan.18:30 › Txokolate jana,Traña plazan.››Apirilak 30, ostirala19:30 › Tamega txarangak alaitutakopoteoa.21:00 › San Prudentzio Texas Holdempoker txapelketa,eskoletakogimnasioan.23:00 › Jaialdia,Trañabarren etorbidean:RitmoJoven.23:00 › Musika jaialdia,Traña plazan:Ymotek,Alertaeta Tres41 taldeak.››Maiatzak1 , larunbata10:00 › Txikienen mailako aretokofutbol partida,eskoletan:Traña-Matiena HEA–ETK A10:30 › Txistularien kalejira.11:30 › Aretoko futbol partidak,eskoletan:Traña-MatienaA,B etaNevers.12:00 › Paella txapelketa,merkatuplazan.13:00 › Iluntze taldearen dantzaekitaldia.16:00 › Ugasixo txapelketa,merkatuplazan.16:30 › Eriz magoaren emanaldia,merkatu plazan.17:00 › San Prudentzio pilota txapelketakofinala.17:30 › Brasilgo dantzen erakustaldia,RioSamba Show taldearekin,merkatu plazan.18:00 › Xake erakusketa,Pinoplazan.18:00 › Tortilla txapelketa,merkatuplazan.22:00 › Su artifizialak.Euria edotahaizea bada,ez da egingo.22:30 › Bertso saioa,frontoian:Eñaut Uruburu,Miren Amuriza,MUSIKA. Musikarik ez da faltako Matienako jaietan. EKAITZ HERRERAAnjel Mari Peñagarikano,AmetsArzallus.Gai-jartzailea:EnekoAbasolo Abarkas.23:00 › Jaialdia,Trañabarren etorbidean:Casting.››Maiatzak 2, igandea10:00 › Txistularien kalejira. GoizeanGeu Be taldeak txahal baterreko du Traña plazan.10:30 › Nekazari,artisau eta abeltzainenazoka,Traña plazan.12:00 › Umeendako ipuin lehiaketa,Trañaplazan.19:00 › Herri kirolak,Traña plazan.››Maiatzak 7, ostirala20:00 › Koreografia jaialdia IratiTaldearekin,Traña plazan.21:00 › San Prudentzio frontenistxapelketako finala,frontoian.23:00 › Onda Futura diskoteka,Traña plazan.››Maiatzak 8, larunbata11:30 › Umeendako jolastokia,Galiziaplazan.12:00 › Umeendako quad-ak,Galiziaplazan.14:30 › Herri bazkaria,Traña plazan,tabernek,txosneketa Udalakantolatuta.Euria bada,frontoianizango da.Txartelak salgai txosnaeta tabernetan,12 eurotan.18:00 › Playback txapelketa Galiziaplazan.19:00 › Maskarrada taldeak alaitutakopoteoa,Abadiñoko Iratxoakantolatua.22:00 › Su artifizialak.Euria edotahaizea bada,ez da egingo.22:30 › Mozorro txapelketako saribanaketa,Galizia plazan.23:00 › Jaialdia,Galizia plazan:Alto Standing.23:00 › Rock jaialdia,Traña plazan:Los Carniceros del Norte,Metalmania,LaLeñera,The BondScott Band›› Maiatzak 9a, igandea12:00 › Umeendako jolastokia,Traña plazan.Euria bada,frontoian.12:30 › Perretxiko pintxoak etasalda,Trañabarren etorbidean,Geredixa mikologi elkarteak antolatua.12:30 › Potxin eta Patxin pailazoensaioa,Trañabarren etorbidean.18:30 › V.Danborrada,De Norte aSur taldeak antolatuta eta Sugarritxarangak alaituta.20:00 › Donien Atxa bota.
<strong>04</strong> txantreako jaiak ›› egitarauaberria<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a,asteazkena››Apirilak 29, osteguna17:00 › Txantrea KKEren pilotalekuan,pilotajaialdia.17:30 › Kanal kalean,haurrentzakoparkea.18:00 › Auzotegi kultur etxean,pasta eta moskatel dastaketa.19:00 › Auzotegitik MaizterrenGorteiua.19:30 › Felix plazatik erraldoi eta kilikienkonpartsaren irteera.19:15 › Txantrea plazan,marrazkieta ipuin lehiaketako sari banaketa.20:00 › Txantrea plazan,aurtengojaien hasierako txupinazoa,EuskalHerrian Euskaraz-en eskutik.Zorionak,EHE,30urte.20:15 › Txarangen irteera festa lekuraino.20:30 › Felix plazan,dantzaldiatxistu eta gaitekin.20:30 › Jaietako brindisa festa lekuan.20:45 › M.Auxiliadora kalean,haurrentzakoentzierroa.21:00 › M.Auxiliadora kalean,zezensuzkoa.21:30 › Kontzertua festa lekuan:Vendetta eta Banda Batxoki.22:00 › Armonia Txantreana Peñanogitarteko jana.22:30 › Felix plazan,kontzertua LosParpel taldearekin.››Apirilak 30, ostirala10:30 › Koadrilen HamaiketakoaKaskalluetan.11:00 › Kaskallueta Elkartetik txokoztxoko:txaranga,poteoa etadantzakiak.11:30 › Felix plazatik kalejira.14:30 › Gazte bazkaria festa lekuan;paellaerraldoia.16.00 › Orvinan xake erraldoia.16:30 › Festa lekutik Gazte KalejiraMusikala auzoan zehar.Etxabeenarteko zurrakapote lehiaketa.17:30 › Felix plazan,Mago Patxi Elmago mas txatxi haurrentzakoikuskizuna.17.30 - 19:30 › Arriurdiñeta plazan,haurrentzako parkea.18:30 › Felix Plazatik erraldoienkonpartsen irteera.18:30 › Piramideen Plazan,dantzajaialdia,Ortzadar Taldearen eskutik.19:00 › Ezkaba plazan,Sap-Yi-Furenkung fu erakustaldia.19:30 › Felix plazan,dantzaldiatxistu eta gaitekin,TxantreakoTtunttunarekin.20:00 › Festa lekuan Txantreakomusika taldeen asanbladaren aurkezpena:Labezomorroendantza,maketa aurkezpena:Oi salimos,Zurruto,Saskarra,Alakran,PottokaPunk,Marianitos,Roke4 eta Vivrators.20:15 › Felix plazan,dantzaldiaAlaiki taldearekin.21:15 › M.Auxiliadora kalean,haurrentzakobigarren entzierroa KarrikirirenOndorengoekin.21:30 › M.Auxiliadora kalean,zezensuskoa.22:00 › Armonia Txantreana peñan,herriafaria.22:00 › Kalea gurea da! Kaleanafaldu eta disfrutatu.22:00 › Herri afaria Auzotegi kulturetxean.22:30 › Kontzertua Unai TxokoanMotobomba taldearekin,eta metalDJak:Romano eta Pantxiñon.23:00 › Federico Soto pasealekuan,Sonora sonera saltsa ikuskizuna.22:30 › Biltoki Elkartean,bertsoafaria.Bertsolariak:Miren Amuriza,Amets Arzallus eta Uxue Alberdi.00:00 › Felix Plazan,dantzaldiaAlaiki taldearekin.02:30 › Armonia Txantreana peñan,gaupasa.››Maiatzak 1, larunbata07:00 › Joxe Deunari goiztiria.09:00 › Armonia peñatik goiza girotzekodiana.10:00 › Felix plazatik haurrentzakorokodromoraino irteera.10:30 › Ezkaba Alai pilotalekuetan,pilota ikuskizun mundiala.10:30 › Ezkaba mendiko harrobietan,haurrentzakorokodromoa,Txantrea Mendi Taldearen eskutik.11:00 › Txantrea erraldoien auzoa.Txantrea plazaren – M.Auxiliadorakalea bidegurutzetik.Erraldoien Bilkura,munduosotik etorritako erraldoiak.11:30-13:30› Orvina 2.Plazan (Priceondoan),haurrentzako parkea.13:00 › Gares plazan,Kaskallueta /Eunate dantza taldearen emanaldia.13:30 › Auzoko taberna eta terrazaguzietan bermut festa herrikoia.Abestu,dantzatu,algaraka has zaitez…Gurekin jai dute !14:00 › Alemanes ondoko Ibai Parkean:Kaldereteak!16:00 › Orvinan,xake jokaldi azkarrentxapelketa.16:30 - 18:30 › Gares plazan,haurrentzakoparkea.17:00 - 19:00 › Federico Soto pasealekuan,kartlasterketa 8 eta 14 urteartekohaurrentzat.17:30 › Armonia peñatik txarangenirteera Karrika Dantzaraino.18:00 › Piramideen Plazan,halterofiliatxapelketa.Euria eginez gero,Auzotegian.18:15 › Alemaneseko Ibai Parkean,txarangeen emanaldia:NeskenTxaranga,Mutilgazteak ,Elektrotxaranga…18:45 › Alemanesetik karrika dantza.NeskenTxaranga,gaiteroak,Mutilgazteak,Elektrotxaranga,Kataluniatiketorritako Grallersak,trikitia….19:30 › Felix Plazan,dantzaldiatxistu eta gaitekin.20:15 › Felix plazan,dantzaldia Tximeletataldearekin.20:15 Festa lekuan playback emanaldia.Harezazu parte eta gozaezazu!20:30 › Ezkaba plazan,Profesor Karolirenemanaldia.21:15 › M.Auxiliadora kalean,haurrentzakohirugarren entzierroa KarrikirirenOndorengoekin.21:30 › M.Auxiliadora kalean,zezensuzkoa.21:45 › M.Auxiliadora kaletik ManiaPercutoria ikuskizun ibiltaria.22:00 › Festa lekuan,dantzaldia.22:30 › Unai txokoan,Teknoebmfesta:dj Pantxiñon eta dj Txuki.22:30-00:30› Arriurdiñeta plazan,rantxerakMariatxi Kanpanataldearekin.00:00 › Felix plazan,dantzaldiaTximeleta taldearekin.››Maiatzak 2, igandea09:00 › Dianak.10:00 › Arriurdiñeta plazan,eskulangintzaazoka.10:00 › Arriurdiñeta plazan,X.pinturalehiaketa.10:30 › Tartalo parkean,haurrentzakoJaponiar bonben jaurtiketa.11:00 › Federico Soto pasealekuan,haurrentzako parkea.11:30 › Sabicas plazan,haurrentzakoikuskizuna.12:00 › Felix plazatik Txantreako kilikieta erraldoien konpartsen irteera.12:00 › Ezkaba Plazatik ikastolakotriki eta panderoen kalejira.12:30 › Arriurdiñeta plazan,dantzajaialdia Iruña taldearekin.13:00 › Orvina 2.Plazan,Perurenafamiliaren ikuskizuna.13:00 › Lesaka kalean,txistorrada.13:30 › Felix plazan,erraldoi eta kilikienkonparsari agurra.14:00 › Txantrea plazan,ajoarrieroeta paella txapelketa.15:30 › Txantrea plazan,Mariatxiarenikuskizuna.16:00 › Orvinan,xake txapelketaeta aldi bereko jokaldiak.16.00 › Festa lekuan,mus txapelketa.16:30 - 18:30 › Piramideen plazan,haurrentzako parkea.17:00 › Ezkaba plazan,8 eta 14 urtearteko haurrentzako kart lasterketa.17:30 › Gares plazan,haurrentzakoikuskizuna Birli Birloque taldearekin.18:30 › Lesaka kalean,Akelarre ondoan,V.TxapelJaurtiketaren Txapelketa.19.00 › Lesaka kalean,Akelarre ondoan,V.TxapelJaurtiketaren Txapelketahelduen maila.19:00 › Haizearen Plazan,Circ Panictaldearen zirku emanldia.19:30 › Felix plazan,dantzaldiatxistu eta gaiten laguntzarekin.20:00 › Haizearen Plazatik jaietakoamaieraren kalejira mundialaMoon Space taldearekin.20:45 › M.Auxiliadora kalean,haurrentzakolaugarren entzierroa KarrikirirenOndorengoekin.21:00 M.Auxiliadora kalean,aurtengojaietako azken zezensuzkoaeta jaietako amaiera.
erria<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a,asteazkenagiroa ‹‹ txantreako jaiak05ARRAKASTA. Kalderetean jende ugarik parte hartzen du,eta arrakasta handia du. <strong>BERRIA</strong>AUKERA UGARI ETAFESTA OPAROAKTxantreako jai batzordeak 120 ekitaldi antolatu ditu biharhasi eta igandean amaituko diren jai egunetarako.Euskal Herrian Euskarazelkarteak jaurtiko dutxupinazoa Txantreakojaiak hasteko. Ekitaldiabihar izango da, arratsaldeko20:00etan. Jai batzordeak120 ekintza antolatu ditu jai egunhauetarako. Guztiak antolatzeko,50.000 euroko aurrekontua du, etadendariek egitarauan jarritakopublizitatearekin eta egitaraua banatzerakoorduan jendeak emandakodiruari esker aurre egitea esperodute.Txupinazoaren jaurtiketarekinEuskal Herrian Euskaraz-ekauzoan egiten duen lana eskertunahi du jai batzordeak. «30 urtedarama auzoan lan egiten EHEelkarteak, eta Txantrean egitenduen lana aitortu nahi diogu»,adierazi du jai batzordeko kideFelipe Castellek.Txupinazoaren ondoren, festalekua irekiko dute. «Ekitaldiakauzoko hainbat gunetan egitenbaditugu ere, kontzertu nagusiakfesta lekuan egiten ditugu», esandu Castellek. Ildo horretan, Vedettaeta Banda Batxoki taldeek bertanjoko dute bihar, eta, ostiralean,auzoko taldeen ordua iritsiko da.Izan ere, musika taldeen elkarteaantolatu dute auzoan, eta, aipaturikoegunean, egindako maketaaurkeztuko dute. «Lokal askotanentseatzen duten hamar bat taldedaude, eta festetan jotzeko aukeraSUZIRIA. Euskal Herrian Euskaraz elkarteak jaurtiko du aurtengo txupinazoa.JAGOBA MANTEROLA / ARGAZKI PRESSizango dute», adierazi du Castellek.Arazoak udaletxearekinEgitarauko ekintza nagusienetakobat kalderete jana da. «250-300 lagunekparte hartzen dute prestatze lanetan,eta Iruñetik eta ingurutik3.000 lagun gerturatzen dira». Aipaturikoekitaldia Arga pasealekuandagoen Alemanes guneanegin nahi dute, baina udaletxearekinarazoak dituztela esan du FelipeCastellek. «Udaletxeak Alemanesgunean kaldereteak egitekobaimena ukatu nahi digu. Aurrekourteetan azken orduan amoreeman badute ere, aurten, berriz,ezezkoarekin jarraitzen dute. Ezezkoarenarrazoia bizilagun baten kexaomen da, baina guk inguruko bizilagunekinhitz egin dugu etagehiengo osoz eta sinadura bilketekineta guzti kalderetea bertan egitearenalde azaldu dira horiek», zehaztudu jai batzordeko kideak.Kalderetearen ondoren, auzokotalde eta elkarteek karrikadantzanparte hartuko dute. Txarangaeta musikaz alaiturik auzoko kaleakzeharkatuko dituzte talde bakoitzakegindako pankartarenatzetik. «Sanferminetan peñek zezenketakamaitzerakoan egitenduten irteera moduko bat eginnahi dugu».Igandeko artisau feriak koloreaeta bizitasuna emango dio jaiari.Urtetik urtera hazten den ekitaldiada, eta «giro polita izaten da».
06 sanprudentzioak ›› lazkaoberria<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a,asteazkenaBARRAKAK. Barrakak ezinbestekoak dira edozein jaietan.Argazkian haur batzuk irripartsu barraketan jolasean. ARKAITZ APALATEGI / GOIERRIKO HITZA››Apirilak <strong>28</strong>, asteazkena09:00 › Txistularien goiz eresia.10:30 › Prozesioa San Prudentzioermitara txistulariekin eta dantzariekin.11:00 › Prudentzio Deunaren ermitan,MezaNagusia.13:00 › Udal agintarien soka dantzaudaletxe aurrean,txistulariekin,Oin Arineko dantzariekin eta Lazkaotxikimusika eskolako ikasleenpartaidetzarekin.17:30 › Oin Arin dantza taldearenemanaldia.17:30 › Oin Arin dantza taldearenemanaldia.19:00 › Urrezko aizkorako herri kirolakplazan,Lazkaotxiki musika eskolakotrikitilariek alaituta.23:00 › Unsain anaien emanaldia,plazan.››Apirilak 29, osteguna11:00 › Oin Arin dantza taldeareneta Lazkaotxiki musika eskolakoikasleen festa giroko emanaldiaTxindoki gerontologikoan.11:30 - 13:00› Haurrentzako parkeerraldoia,plazan.16:00 - 19:00 › Haurrentzako parkeerraldoia,plazan.19:00 › Sardina jana,plazan.20:00 › Lazkaoko ikasleenplayback-a.23:00 › Egan taldearen emanaldia.››Apirilak 30,ostirala12:30 › Incansables txarangarenemanaldia Txindoki gerontologokoan.13:00 › Koadrilen bilkura Incansablestxarangarekin.17:00 › Potxin eta Patxin pailazoekKresalaren usaina ikuskizunaemango dute plazan.18:00 › Koadrilen kalejira Incansablestxarangarekin.21:00 › Animazioa,Sugarri fanfarrearekin.23:30 › Vendetta eta Ze Esatek taldeenkontzertua,plazan.››Maiatzak 1, larunbata11:00 › Eskualdeko XVIII.igerilehiaketa,udal kiroldegian.12:00 › 22.bakailao lehiaketa.12:30 › Eskola umeentzako antzarkros lasterketa,plazan eta inguruetan.12:30 › Les Enfansekin kale animazioa.16:00 › Toka lehiaketa.18:00 › Dantza libreko txapelketa,plazako pilotalekuan.21:30› Zarzuela gaua,LazkaokoKantaka abesbatzaren eskutik,Areriakultur gunean.23:00 › Magnum orkestrarenemanaldia,plazan.››Maitzak 8, larunbataLazkaomendiko jaiak T10:00 › Lazkaomendiko 35.jubeniletakotxirrindulari lasterketa.16:40 › Potxin eta Patxin pailazoenemanaldia:Mendiari so.18:30 › Laja eta Mikel trikitilarienemanaldia.23:00 › Erromeria trikitilariekin.››Maiatzak 9, igandea09:00 › Lazkaomendiko ibilaldineurtua egingo dute;plazatik izangoda irteera.11:00 › Meza Nagusia antolatudute San Joan Ante Portam Latinamermitan;udal agintariak bertanizango dira.12:00 › Haur jokoak;ondoren,Lazkaotxikimusika eskolako trikitilariekineta Oin Arin dantza taldearekinerromeria.13:00 › Haur jokoak;ondoren,Lazkaotxikimusika eskolako trikitilariekineta Oin Arin dantza taldearekinerromeria.17:00 › Aizkolariak:Mugerza II etaSaralegi.Harri jasotzaileak:Iñaxioeta Iñaki Perurena nor baino norarituko dira.19:00 › Bertsolarien bigarrensaioa,eta,ondoren,Epelde etaBerastegi trikitilariekin erromeria.
erria<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a,asteazkenalazkao ‹‹ sanprudentzioak07LANA. Azarotik,zarzuela abesti sonatuenak prestatzen izan dira Kantaka abesbatzako kideak. ARKAITZ APALATEGI / GOIERRIKO HITZAZARZUELA IKUSKIZUN <strong>BERRIA</strong>Lazkaoko Kantaka abesbatzak hamahiru zarzuela abesti entzutetsuprestatu ditu, eta zaleei eskainiko dizkie larunbatean.MOZORROA. On Kixote,Sancho eta Dulcinea dama Lazkaoko jaietan izanziren iaz. ESKEINE LEGORBURU / GOIERRIKO HITZAZarzuela emanaldiaizango da Lazkaokojaietako berrikuntzanagusia. LazkaokoKantaka abesbatzakhamahiru zarzuela abesti entzutetsuantzeztuko ditu maiatzaren1ean Areria kultur gunean. Sarrerak5 euroren truke lor daitezke.Goierrin Zarzuela antologia bategiten den lehenengo aldia izangoda, eta Donde vas con manton deManila, Las espigadoras, La del sotodel Parral, eta La Gran Via entzutekoaukera izango da, besteakbeste. «Hamahiru lan ezagun hartueta koreografia, musika eta atrezoekinantzeztuko ditugu», adierazidu abesbatzako zuzendari DeboraHerrerok.Kantaka abesbatzak polifoniakabesten ohituta dago, eta atzerrirabidaia bat baino gehiago egin du.Hori dela eta, beste erronka batenmoduan planteatu dute zarzuelaantzezten hastea. «Koralista batizarzuelarena bururatu zitzaion,eta animatu ginen. Hasierako ideiahorri forma eman genion, eta zarzuelabat egin ordez, generoareninguruko errepasoa egitea erabakigenuen azkenean. Beraz, hamahirulan hartu ditugu, eta hainbatKantaka abesbatzakerronka moduanplanteatu duzarzuela antzeztenhasteaahotsetan landu ditugu», esan duHerrerok.Zarzuela prestatzeko orduanarazoren bat edo beste izan duteladio zuzendariak, eta atzerrian topatudute behar zuten materiala.«Zarzuelari buruzko gai gehienakEspainiatik kanpo daude, eta Espainian,Madrilen bertan aurkitzeakosta zitzaigun. Partiturak etaantzekoak aurkitzea asko kostatuzitzaigun», zehaztu du.Aurrekontu eta aretoaren tamainadela eta, ez dute orkestra batekinjoko, baina Arkaitz Mendozapiano jotzailearen laguntza izangodute. Bestalde, bi aurkezle izangodituzte, Arrate Leunda eta MarisolCavero, hain zuzen.Eguna iristeko gero eta gutxiagofalta da, eta urduritasuna bainogehiago gogoa dutela esan du DeboraHerrerok. «Urduritasuna bainogehiago, antzezteko gogoa dugu.Ea lehenbailehen iristen den eguna.Denbora dezente daramaguprestatzen, eta gure lana agertokianikusi nahi dugu. Probasaio dezenteegin dugu, eta horrek segurtasunaeman digu. Zuzeneko emanaldiaizango da, gainera, abeslariakez dira profesionalak, bainanahiko ondo prestatu dugula ustedut», gaineratu du.Gozamen egunaLazkaoko festetako egitarauarierreparatuz gero, aipatzekoa da koadrilenostiraleko eguna. Egun horretan,jendeak mozorrotzeko ohituraizaten du; bai gazteenek, baizaharrenek parte hartzen dute, etainauteri giroa hartzen du herriak.Urte osoan herrian izandakogertakizunak baliatuko dituzteherritarrek gatz eta piperrez islatzeko.Ahoz aho izandako txutxumutxuaketa gaiak irudimena lantzekoaitzakia izango dira.Koadrila bakoitzak ardurazprestatzen du gaia eta mozorroa,eta lan neketsua izaten dute gurdiak,jantziak eta bestelako osagarriakprestatzeko. Beste batzuek,ordea, azken unean prestatuko dutemozorroa. Mozorrotu ohi direnak,ordea, ez dira taldeak soilikizaten. Norbanako batzuk ere ikusiahal izaten dira mozorrotuta.Giro alaian egiten den parrandaizaten da; umorea lagun, dantza,antzerki eta ikuskizun gune bilakatzendira Lazkaoko kaleak.
08 sanprudentzioak ›› publizitateaberria<strong>2010</strong>eko apirilaren <strong>28</strong>a,asteazkena
Change language