06.05.2013 Views

SoTa rusTavelis qarTuli literaturis instituti - Tbilisi State University

SoTa rusTavelis qarTuli literaturis instituti - Tbilisi State University

SoTa rusTavelis qarTuli literaturis instituti - Tbilisi State University

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

ani~ (iluziebi, fantaziebi) SegrZnebaTa mcdarobas ki ar adasturebs, isini<br />

an saganTa saxeebTan aRqmis organoebis Seusabamobis Sedegia, an, rogorc wesi,<br />

gonebis mier grZnobadi warmodgenis araswori ganmarteba-interpretaciisa.<br />

`sicrue da Secdoma yovelTvis imaSia, rasac azri umatebs grZnobad aRqmas~<br />

(bogomolovi 1985: 249).<br />

epikure am mxriv upirispirdeboda antikuri saberZneTis erT-erT udides<br />

moazrovnes _ demokrites, romelic scnobda SegrZnebaTa mniSvnelobas Semecnebis<br />

procesSi, magram amtkicebda, rom `WeSmariteba... dafarulia grZnobebis<br />

Cvenebis miRma~ _ `vinc sagnebis Secnobis saqmeSi Cerdeba imaze, rasac mas<br />

grZnoba uCvenebs... is WeSmarit codnas ver aRwevs; misi warmodgena saganze<br />

b nelia~ (danelia 1983: 119).<br />

gamodis, rom Secdoma, romelsac mxatvrebi uSveben sulxan-sabas arakSi,<br />

demokrites mixedviT, grZnobadi aRqmisadmi absoluturi ndobis Sedegia, xolo<br />

epikures Tanaxmad, amis sapirispirod, damnaSavea goneba, romelmac sworad<br />

aRqmuli naxatebi SecdomiT realobis suraTebs gauTanabra.<br />

magram recipientTa (mxatvrebis) Secdomis mizezi mxolod Semecnebis<br />

sferoSi ki ar aris, aramed mimeturi xelovnebis arsSic.<br />

platonis triadul sqemaSi _ `idea _ empiriuli sagani _ xelovnebis<br />

nimuSi~ xelovneba mxolod mibaZvis mibaZvaa: WeSmariti sagnebi saganTa ideebia,<br />

empiriuli sagnebi _ am ideaTa mibaZva da relizacia, xolo xelovneba _ bunebisa<br />

da xelqmnili sagnebis mibaZva anu mibaZvis mibaZva.<br />

mxatvari sagans ise ki ar warmoadgens, rogorc realurad aris, aramed<br />

rogorc Cans. mxatvari, platonis mixedviT, baZavs ara sinamdviles, aramed _<br />

lands, amitom `mimbaZvelobiTi xelovneba Sorsaa sinamdvilisagan~ (platoni<br />

2003: 360). mxatvris Semoqmedeba fiqciaa, tyuilia, romelmac SeiZleba mxolod<br />

bavSvebi da briyvebi moatyuos. platoni wers:<br />

`mxatvari daxatavs durgals, xarazs an sxva xelosans, Tumca TviTon<br />

arcerTi am xelobis ara gaegeba. magram Tu kargi mxatvaria, durgals rom daxatavs<br />

da Tavis naxats Soridan aCvenebs xalxs, SeiZleba bavSvebi da briyvebi<br />

ki moatyuos da afiqrebinos, namdvil durgalsa vxedavo~ (platoni 2003: 360).<br />

platonis am msjelobidan Zalian mniSvnelovani daskvnebi gamomdinareobs:<br />

mxatvroba (xelovneba) ar qmnis empiriul sinamdviles _ igi mxolod mibaZvaa,<br />

sicruea, iluziaa sinamdvilisa. am azriT, mxatvari (xelovani) iluzionistia,<br />

matyuaraa, magram mas mxolod bavSvebis da briyvebis motyueba ZaluZs, radgan<br />

brZenma imTaviTve icis, rom iluzoruloba, fiqciuroba, sicrue mimeturi<br />

xelovnebis arsSia _ sakmarisia, iluzia gaqres da xelovnebis realoba qreba,<br />

ingreva.<br />

sulxan-sabasTvis savsebiT naTeli iyo mimeturi xelovnebis moCvenebiTi<br />

buneba _ sxvagvarad warmoudgenelia Tundac arseboba misi Txzulebis<br />

saTaurisa _ `sibrZne sicruisa~, romelic sicruis _ arsebis movleniT<br />

Canacvlebis _ saxeobaTa Soris xelovnebasac ganixilavs, rogorc sicruis<br />

specifikur aspeqts. magram platoni mimeturi xelovnebis iluzorulobis<br />

`msxverplad~ bavSvebs da briyvebs asaxelebs, sulxan-sabasTan ki tyuvdebian<br />

Tavad `iluzionistebi~ _ umaRlesi rangis ostatebi, mxatvrebi, romlebic<br />

arc bavSvebiviT gulubryviloni arian da arc briyvebiviT umecarni. ras unda<br />

niSnavdes es?<br />

18<br />

Teimuraz doiaSvili

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!