Fi tliet snin kienu organizzati 75 konferenza bi 15,600 delegat

Numru 13,180 

L-eks Kummissarju tal- 

Pulizija George Grech, 

/a[ad dak kollu li allega 

d-deputat Laburista Joe 

Mizzi rigward 

investigazzjoni mill-Korp 

tal-Pulizija meta hu kien 

Kummissarju tal-Pulizija. 

George Grech, fi 

stqarrija qal li meta kien 

fil-kariga ta’ 

Kummissarju tal-Pulizija 

dejjem g[adda b’mod 

korrett kwalunkwe 

informazzjoni li kien 

jir/ievi biex isiru linvestigazzjonijiet 

kollha 

me[tie;a. Dan sar anke 

fil-ka] li rrifera g[alih 

Joe Mizzi. 

George Grech qal li 

mhuwiex minnu dak li 

allega Joe Mizzi ji;ifieri 

li kien sar xi ]ball, 

intenzjonat, biex ikun 

hemm tfixkil flinvestigazzjonijiet 

tal- 

Pulizija f’reat li g[andu 

x’jaqsam mad-droga. 

George Grech sa[aq li 

fl-ebda /irkustanza ma 

saret xi tip ta’ 

komunikazzjoni ma’ 

Richard Cachia Caruana 

dwar dan il-ka]. 

George Grech sostna li 

g[amel din iddikjarazzjoni 

waqt li hu 

msiefer u qal li malli 

jirritorna Malta, se jie[u 

pariri dwar id-drittijiet 

legali tieg[u. 

L-Uffi//ju tal-Prim 

Ministru ppubblika wkoll 

rapport tal-Assistant 

Kummissarju Michael 

Cassar dwar lallegazzjoni 

ta’ Joe 

Mizzi. 

F’dan ir-rapport [are; 

kif fuq l-informazzjoni li 

kien ir/ieva l-assistent 

Kummissarju Michael 

Cassar, kien g[amel 

tfittxija abbord lan/a 

f’The Strand Tas-Sliema 

li i]da ma kienet wasslet 

g[all-ebda sejba ta’ 

droga. L-informazzjoni li 

Cassar kellu kienet li fuq 

dg[ajsa kien se jkun 

hemm nies li se jag[mlu 

u]u mill-kokaina waqt 

boat party. 

Bis-sa[[a tal-Fond g[all- 

Konferenzi li twaqqaf ftit 

aktar minn tliet snin ilu 

mill-Gvern, kienu 

organizzati 75 konferenza li 

bejniethom ;abu 15,600 

delegat li [allew €11-il 

miljun fl-ekonomija ta’ 

pajji]na. 

Dan t[abbar il-biera[ waqt 

]jara li Tonio Fenech, il- 

Ministru tal-Finanzi, l- 

Ekonomija u l-Investiment u 

Mario de Marco, il-Ministru 

tat-Turi]mu, il-Kultura u l- 

Ambjent g[amlu f’Xara 

Lodge fil-limiti tar-Rabat. 

Dan il-post li issa kwa]i 

tlesta g[al kollox, jinkludi 

fa/ilitajiet moderni g[assettur 

tal-konferenzi, fosthom 

]ew; swali kbar, kmamar 

www.media.link.com.mt 

It-Tlieta, 17 ta’ Lulju, 2012 €0.55 

L-eks Kummissarju 

tal-Pulizija ji/[ad 

dak li qal Joe Mizzi 

g[al pa;na 4 

Safar 

}ieda fil-Maltin li siefru matul Mejju 

Xara Lodge fil-limiti tar-Rabat, jinkludi fa/ilitajiet moderni g[as-settur tal-konferenzi 

(ritratt> Michael Ellul) 

Fi tliet snin kienu organizzati 

75 konferenza bi 15,600 delegat 

minn Charles Muscat 

Ara pa;na 3 

A//ess 

Ti]died il-[idma fi/-?entri A//ess. 

Se jinfeta[ /entru ie[or 

Ara pa;na 6 

g[al workshops, tliet k/ejjen 

u fa/ilitajiet o[ra, inklu] 

parke;; ta[t l-art. 

Dan l-investiment ta’ 

miljuni ta’ ewro sar millkumpanija 

privata Xara 

Palace Hotel Company 

Limited li tmexxi wkoll illukanda 

Xara Palace u l- 

Palazz De Piro fl-Imdina. 

g[al pa;na 3

IN-NAZZJON It-Tlieta, 17 ta’ Lulju, 2012 

Kumpanija privata 

tinvesti f’ kumpless 

g[all-konferenzi fir-Rabat 

minn pa;na 1 

Il-kumpanija gawdiet 

ukoll mill-g[ajnuna talfondi 

tal-Unjoni 

Ewropea. 

Justin Zammit Tabona, 

id-Direttur Mani;erjali talkumpanija 

qal li Xara 

Lodge tista’ takkomoda sa 

400 delegat f’daqqa i]da 

g[andha wkoll fa/ilitajiet 

g[al konferenzi ]g[ar. Hu 

qal li di;à [olqu 50 

impjieg ;did full-time u 

o[rajn part-time u qed 

jikkoperaw mal-bdiewa u 

mar-residenti taz-zona 

biex jixtru prodotti friski 

ta’ Malta g[al k/ejjen 

tag[hom. 

Il-post jista’ wkoll 

jintu]a g[at-ti;ijiet u anke 

g[al industrija tal-agrituri]mu. 

Justin Zammit 

Tabona qal li di;à saru xi 

bookings g[al konferenzi 

f’Xara Lodge. 

Il-Ministru Tonio 

Fenech qal li s-settur talkonferenzi 

j[alli effett 

po]ttiv fuq pajji]na u 

g[alhekk fl-eqqel tal-kri]i 

ekonomika u finanzjarja 

internazzjonali li laqtet 

ukoll lit-turi]mu, il-gvern 

kien waqqaf il-Fond tal- 

Konferenzi [alli entitajiet 

tal-gvern jippromwovu 

dan is-settur. Il-fond kien 

tnieda b’allokazzjoni ta’ 

€300,000 fl-ewwel sena u 

l-Gvern kompla jalloka 

fondi g[al dan is-settur li 

kompla jikber. Hu qal li 

anke l-privat qed jinvesti 

fis-suq tal-konferenzi 

b[alma hu l-ka] ta’ Xara 

Lodge. 

Il-Ministru Mario de 

Marco qal li dawk li ji;u 

g[al konferenzi jonfqu iktar 

minn turisti normali u 

[afna drabi l-konferenzi 

jkunu organizzati fix-xhur 

kwieti bejn Novembru u 

April. 

Dwar il-Fond tal- 

Konferenzi, Mario de 

Marco qal li fi tliet snin ilgvern 

ivvota aktar minn 

miljun ewro fih. Hu qal li 

bil-g[ajnuna tal-fond, din 

is-sena mistennija jsiru 25 

konferenza f’Malta li se 

j;ibu 4,400 delegat li se 

j[allu €3miljun flekonomija. 

Mario de Marco qal li lgvern 

[adem ukoll biex 

tejjeb l-a//essibbiltà lejn 

Malta tant li minn 45 

destinazzjoni ftit snin ilu, 

dawn telg[u g[al 81 

destinazzjoni. Dawn 

jinkludu diversi swieq 

;odda li qabel pajji]na ma 

kellux konnessjoni 

mag[hom. 

G[awdex ukoll g[andu lpotenzjal 

li jattira konferenzi 

ta’ daqs medju u g[alhekk 

is-settur privat f’G[awdex 

g[andu jisfrutta dan ilpotenzjal 

u jinvesti fih. 

Il-Ministru Mario de 

Marco fa[[ar l-appo;; li l- 

Ministeru tat-Turi]mu qed 

isib mill-Ministru Tonio 

Fenech li qed jag[raf limportanza 

tat-turi]mu g[al 

ekonomija ta’ pajji]na. 

Ri]ultati tajbin 

[afna fl-e]amijiet 

tal-matrikola 

78% tal-istudenti li din bejn A u C fil-livell 

is-sena g[amlu l-e]amijiet Intermedjarju u iktar minn 

tal-Matrikola f’livell 48% ;abu dawn il-gradi fl- 

Avvanzat g[addew. Dan e]amijiet tal-livell 

filwaqt li g[addew ukoll avvanzat. Dawn il-gradi 

82% tal-istudenti li g[amlu jippermetu li l-istudenti 

l-e]amijiet fil-livell jid[lu f’numru kbir ta’ 

Intermedjarju. korsijiet offruti fl- 

Din is-sena saru total ta’ Università ta’ Malta, skont 

9,933 e]ami fil-livell kriterji stabbiliti mill-istess 

Intermedjarju u 6,127 Università. 

e]ami ie[or fil-livell Dawn ir-ri]ultati huma 

Avvanzat, bl-e]amijiet ta]- sinjal tajjeb g[ax juru li l- 

]ew; livelli kollettivament istudenti Maltin g[andhom 

jkopru 28 qasam ta’ studju il-bibien miftu[a biex 

differenti. Kien hemm ikompli javvanzaw fl-istudji 

4,000 student li g[amlu l- tag[hom. Iktar minn hekk, 

e]amijiet mi]-]ew; livelli. fi ftit ;img[at o[ra se jsiru 

Dawn ir-ri]ultati jixhdu wkoll l-e]amijiet resits, bl- 

s-su//ess tal-istudenti g[an li joffru lill-istudenti l- 

Maltin, li b’[idmiethom opportunità li jtejjbu l-gradi 

irnexxielhom jiksbu gradi tag[hom, jekk i[ossu li dan 

bejn A u E. Minn dawn l- hu ne/essarju biex jag[]lu 

istudenti, kien hemm l-kors preferut g[all-istudji 

madwar 51% li ;abu grad terzjarji tag[hom. 

Lokali 3 

Il-biera[ fil-Belt Valletta kienet i//elebrata l-festa tal-Madonna tal-Karmnu. Din il-festa ssir kull 

sena fis-16 ta’ Lulju propju fil-jum iddedikat lill-Madonna tal-Karmelu. G[al Pontifikal li sar 

il-biera[ filg[odu fil-ba]ilika fil-belt attenda l-Prim Minsitru Lawrence Gonzi. Prezenti g[al din 

i/-/erimonja kien hemm ukoll il-mara tal-President Emeritus Guido de Marco, Violet de 

Marco, is-Segretarju Parlamentari Mario de Marco u s-Sindku tal-Belt Alexei Dingli 

}ieda fil-Maltin li siefru 

matul Mejju 

Kien hemm ]ieda finnumru 

ta’ Maltin li siefru 

f’Mejju li g[adda, mea 

mqabbel ma’ Mejju 2011. I]- 

]ieda, li til[aq it-13% fuq issena 

ta’ qabel, wasslet biex, 

f’Mejju 2012, 27,817-il 

passi;;ier i[allu lil Malta, 

b’4,106 minnhom jag[mlu 

dan g[al ;urnata wa[da biss. 

Dan kollu [are; minn 

statistika ppubblikata mill- 

Uffi//ju Nazzjonali tal- 

Istatistika, li tispjega wkoll 

kif 20,495 mit-total ]aru 

destinazzjonijiet fl-Unjoni 

Ewropea, filwaqt li 3,216 

o[ra ]aru destinazzjonijiet 

barra mill-kontinent 

Ewropew. Dan ifisser ]ieda 

ta’ 10% fin-numru tal-Maltin 

li j]orru postijiet Ewropej, 

meta mqabbel ma’ Mejju tal- 

2011, kif ukoll ]ieda ta’ 33% 

fin-numru ta’ Maltin li ]aru 

postijiet barra mill-Ewropa. 

Bla dubju ta’ xejn, i]-]ew; 

destinazzjonijiet li huma l- 

Fl-ewwel [ames xhur ta’ din 

is-sena, kien hemm 109,555 

persuna li siefru 

iktar popolari mag[na l- 

Maltin jibqg[u l-Italja u r- 

Renju Unit, li f’dan il-perjodu 

tas-sena bejniethom ;abru 

madwar 51% tal-vja;;i kollha 

barra minn Malta. 

Madankollu, meta mqabbel 

ma’ Mejju tas-sena ta’ qabel, 

Mejju li g[adda ra ]ieda 

wkoll fin-numru ta’ persuni li 

siefru minn Malta g[al 

postijiet fil-:ermanja u fi 

Franza, g[alkemm din i]- 

]ieda kienet wa[da mar;inali. 

L-istatistika tg[id ukoll li 

59% tat-turisti li [allew Malta 

f’dan i]-]mien tas-sena kienu 

r;iel, ji;ifieri ]ieda ta’ 7% 

fuq l-istess perjodu fis-sena 

ta’ qabel. Kienet re;istrata 

wkoll ]ieda fin-numru ta’ nisa 

Maltin li vja;;aw barra minn 

pajji]na, ]ieda li til[aq it- 

23%. Il-ma;;oranza tal- 

Maltin li vvja;;aw f’dan ilperjodu 

kellhom età ta’ bejn 

il-25 u l-44 sena, segwiti 

minn passi;;ieri ta’ età bejn 

l-45 u l-64 sena. 

Din i]-]ieda fin-numru ta’ 

Maltin li jivvja;aw barra 

minn xtutna tkompli ]]id 

ma]-]idiet re;istrati fix-xhur 

ta’ qabel, spe/jalment meta 

wie[ed iqis li fil-perjodu bejn 

Jannar u Mejju 2012, kienet 

re;istrata ]ieda medja ta’ 3% 

meta mqabbla mal-istess 

perjodu fl-2011. Dan ifisser li, 

fl-ewwel [ames xhur ta’ din 

is-sena, kien hemm 109,555 

persuna li siefru ‘l barra minn 

xtutna, b’90% minnhom i]uru 

postijiet Ewropej.

4 lokali 

Ma sar l-ebda kuntatt ma’ 


minn pa;na 1 

Jirri]ulta li wara li saret ittfittxija 

li rri]ultat finnegattiv, 

Joe Mizzi li dak i]- 

]mien kien Ministru bla 

portafoll kien bag[at g[all- 

Assistent Kummissarju 

Michael Cassar u qallu li kien 

impossibbli li ma nstabitx 

droga. Fil-fatt Joe Mizzi 

baqa’ jsostni li l-pulizija 

Fi protest ;udizzjarju li 

kien ippre]entat fil-Prim 

Awla tal-Qorti ?ivili 

Transport Malta talbet lill- 

Qorti biex ine[[i l-billboards 

li skont hi huma ta’ periklu 

g[as-sewwieqa. L-Awtorità 

qalet li hi qed tag[mel dan 

wara s-sentenza mog[tija 

mill-Prim Awla tal-Qorti 

?ivili li ordnat li l-billboards 

tal-Partit Laburista g[andhom 

jit[allew fejn huma. 

Fid-dawl ta’ dan kollu, 

Transport Malta qalet li qed 

tag[milha /ara li trid te]enta 

ru[ha minn kull 

responsabbiltà g[al xi n/ident 

li jista’ jinqala’, wara dde/i]joni 

tal-Qorti u bilbillboards 

jibqg[u fejn huma. 

Transport Malta qalet li 

w[ud mill-billboards li 

qieg[ed l-Partit Laburista 

huma perikolu]i u fil-fatt 

f’wie[ed minn dawn is-siti 

fejn tqieg[du mill-istess 

fittxet fuq id-dg[ajsa l- 

[a]ina. 

L-Assistent Kummissarju 

fir-rapport tieg[u sa[aq li 

xog[lu u xog[ol il-pulizija ta’ 

mieg[u dejjem g[amluh 

b’mod metikolu] ming[ajr 

ebda distinzjoni. 

B’rabta ma’ dawn lallegazzjonijiet 

ta’ Joe Mizzi, 

il-biera[ Richard Cachia 

Caruana ippre]enta kaw]a 

partit, ]mien ilu, qabel ma 

kien hemm l-istess billboards 

tal-P.L. kienu se[[ew ]ew; 

in/identi fatali. G[alhekk, 

qalet Transport Malta hi qed 

tappella lill-Partit Laburista 

biex jimxi b’responsabbiltà 

dwar din il-materja. 

Il-protest li sar kontra l- 

President u s-Segretarja tal- 

Partit Laburista, l-Avukati 

Stefan Zrinzo Azzopardi u 

Lydia Abela jg[id li hu 

jikkonsidra li hemm periklu 

g[as-sewwieqa g[allbillboards 

li tpo;;ew f’“Santa 

Venera Tunnels”, “Birkirkara 

By-Pass”, fil-Marsa fejn i/- 

/imiterju tat-Torok u l-“Coast 

Road” ta’ Bu;ibba. 

Il-protest jg[id ukoll li 

dawn il-billboards ma 

jirrispettawx il-linji gwida li 

dawn g[andhomx ikunu 

f’junction b[al dak tal-Marsa 

jew anqas minn 50 metru 

minn pelican crossing fil-ka] 

/ivili ta’ libell kontra Joe 

Mizzi kif ukoll kontra l-editur 

tal-istazzjon One TV Kurt 

Farrugia. 

Dwar dawn l-istess 

allegazzjonijiet ta’ Joe Mizzi, 

nhar is-Sibt li g[adda Richard 

Cachia Caruana ppre]enta 

wkoll kwerela lill-Pulizija 

biex jinbdew pro/eduri 

kriminali kontra Joe Mizzi u 

l-editur ta’ One TV. 

Transport Malta titlob lil MLP biex 

ine[[i billboards li huma ta’ periklu 

tal-billboard ta’ Bu;ibba. 

Filwaqt li qalet li mhijiex lintenzjoni 

tag[ha biex to[noq 

il-libertà tal-espressjoni ta’ xi 

[add, Transport Malta qalet li 

hi fid-dmir li tapplika l-li;i u 

ma t[alliex jitpo;;ew 

billboards ming[ajr permess li 

jikkaw]aw periklu g[al dawk 

li ju]aw it-toroq. 

Transport Malta qalet li 

b’mod konsistenti hi ne[[iet 

billboards meta rat li huma ta’ 

periklu u fil-fatt bejn it-12 u t- 

13 ta’ :unju li g[adda hi 

ne[[iet disa’ billboards li ma 

kellhomx x’jaqsmu malpolitika. 

Il-protest jg[id li hu 

illo;iku u ina//ettabbli li 

partit politiku argumenta li lbillboards 

tieg[u ma jistg[ux 

jitne[[ew, anke li kieku huma 

ta’ periklu. Il-protest kien 

iffirmat mill-Avukati Franco 

B. Vassallo u Joseph 

Camilleri. 



mhux obbligat li 

jippre]enta l-lista 

tax-xhieda minn qabel 

Ix-xhieda ta’ Pullicino Orlando 

infurmati biex jattendu 

g[all-E]ekuttiv tal-lejla 

Il-President tal-E]ekuttiv ]ammx ma’ dan il-ftehim, 

tal-Partit Nazzjonalista hi ma kenitx f’po]izzjoni li 

Marthese Portelli infurmat tibg[at l-informazzjoni li 

lil Richard Cachia Caruana Pullicino Orlando kellu 

li mhux obbligat li jibg[at sa nhar il-:img[a 

jippre]enta minn qabel il- f’nofsinhar, u li mbag[ad 

lista tax-xhieda tieg[u fil- kien esti] sas-Sibt fl-10 ta’ 

ka] li ressaq id-Deputat filg[odu. 

Jeffrey Pullicino Orlando G[alhekk, Marthese 

kontrih. Dan peress li l- Portelli infurmat lil Richard 

istess Pullicino Orlando Cachia Caruana li b[ala 

naqas milli j]omm mal- konsegwenza tanpro/edura 

li ntla[aq qbil nuqqasijiet ta’ Jeffrey 

dwarha waqt l-a[[ar laqg[a Pullicino Orlando, Cachia 

tal-Kumitat E]ekuttiv li Caruana mhux obbligat li 

saret il-{amis li g[adda. jippre]enta minn qabel ix- 

Fl-email tag[ha, xhieda li be[siebu jressaq 

Marthese Portelli spjegat li g[ad-difi]a tieg[u. 

Pullicino Orlando naqas Marthese Portelli di;à 

milli jippre]enta l-akku]i rriferiet in-nuqqasijiet ta’ 

bil-miktub kontra Cachia Pullicino Orlando lill- 

Caruana spjegati b’mod Kumitat Amministrattiv 

dettaljat u /ar u f’dettall biex jikkunsidra u jie[u 

bi]]ejjed biex Cachia dawk id-de/i]jonijiet li 

Caruana jkun jista’ jidhirlu xierqa u opportuni 

jifformula d-difi]a tieg[u, u fi/-/irkustanzi. 

lanqas ma ppre]enta lista Sadattant, Marthese 

ta’ xhieda li be[siebu Portelli bag[tet tinforma 

jtella’, indikati bl-isem u l- lill-[ames xhieda li se 

kunjom, b’indikazzjoni ta’ jippre]enta Jeffrey 

liema xhieda se jkun qed Pullicino Orlando, ji;ifieri 

iressaq g[al kull wa[da d-Deputati Laburisti Joe 

mill-akku]i u bi spjega Mizzi u Karmenu Vella, 

dwar dak li se jkun qed lill-Kummissarju taljintalab 

jixhdu dwaru. Pulizija John Rizzo, lill- 

Din il-pro/edura kienet Kap tal-Komunikazzjoni 

de/i]a mill-Kumitat tal-Gvern Gordon Pisani, 

E]ekuttiv wara u lill-Kummissarju 

konsultazzjoni ma’ Jeffrey Ewropew John Dalli, u 

Pullicino Orlando u Richard stednithom jattendu g[al- 

Cachia Caruana. Marthese laqg[a tal-E]ekuttiv li se 

Portelli infurmat lil Richard ssir illejla fid-Dar ?entali 

Cachia Caruana li peress li tal-Partit Nazzjonalista fil- 

Pullicino Orlando ma 5 p.m.

2 Lokali 

}ag[]ug[ Taljan 

iwe;;a’ gravi fi ;lieda 

}ag[]ug[ Taljan ta’ 21 

sena we;;a’ gravi i]da 

mhux fil-periklu talmewt 

wara ;lieda li 

nqalg[et ilbiera[ 

filg[odu fi Triq San 

:or;, f’San :iljan. 

Il-ka] se[[ g[all-[abta 

tas-6 a.m u mill-ewwel 

st[arri; tal-Pulizija 

rri]ulta li kien qam 

Niket 

It-Temp 

UV 

INDEX 

10 

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN 

IT-TLIETA 

L-og[la 

30˚C 

L-inqas 

23˚C 

UV 

10 

L-ERBG{A 

L-og[la 

31˚C 

L-inqas 

23˚C 

IL-{AMIS 

L-og[la 

33˚C 

L-inqas 

22˚C 

argument bejn ]ew;t 

ir;iel. 

Fil-post issej[et 

ambulanza li [adet lit- 

Taljan l-Isptar Mater Dei 

g[all-kura. L-identità tarra;el 

l-ie[or involut flargument 

g[adha ma 

;ietx stabbilita. 

Il-Pulizija qed 

tinvestiga l-ka]. 

IT-TEMP> ftit imsa[[ab b’waqtiet twal 

xemxin 

VI}IBBILTÀ> tajba 

IR-RI{: moderat mill -Majjistral it- 

Tramuntana 

BA{AR> moderat 

IMBATT> baxx mill- Majjistral 

TEMPERATURA: l-og[la 30˚C 

XITA> f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a xejn 

Xita mill-1 ta’ Settembru 644.7 mm 

IX-XEMX> titla’ fis-05.58 u tin]el fit-20.18 

UV 

10 

NIKET 

B’niket in[abbru l-mewt ta’ Stephen Moon, fl-età ta’ 42 

sena, mill-Mosta u li joqg[od ix-Xag[ra, G[awdex, li miet 

fit-13 ta’ Lulju 2012, ikkonfortat bis-Sagramenti Mqaddsa. 

{alla jibku t-telfa tieg[u lill-;enituri tieg[u Eva u Colin, lil 

[utu, lil uliedu Daniel u Dylan u lil omm uliedu Maryanne, 

lis-sie[ba tieg[u Ina, lill-familjari kollha, bosta ku;ini, 

qraba u [bieb, lill-[bieb tal-Mellie[a Athletic Club 

u lill-kollegi tal-Kunsill Lokali, l-G[asri. 

Il-funeral, li se jsir illum, it-Tlieta, jitlaq fis-7 ta’ filg[odu 

mill-Isptar :enerali ta’ G[awdex g[all-Knisja Ar/ipretali 

tal-Mosta, fejn fid-9 a.m. issirlu l-quddiesa præsente 

cadavere u wara, g[a/-/imiterju tal-istess parro//a. 

Hu mitlub li minflok fjuri jintbag[tu g[otjiet ta’ karità 

lid-Dar tal-Providenza, is-Si;;iewi. 

Il-familja jiddispja/iha li ma tistax tilqa’ nies id-dar. 

Ag[tih, O Mulej, il-mistrie[ ta’ dejjem, id-dawl ta’ dejjem 

jiddi lilu, jistrie[ fis-sliem. Amen. 

UV 

10 

IL-:IMG{A 

L-og[la 

33˚C 

L-inqas 

22˚C 

UV 

10 

IS-SIBT 

L-og[la 

34˚C 

L-inqas 

23˚C 

UV 

10 

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN 

It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ 

Malta) lbiera[ kienu> Malta 33˚C xemxi, Al;eri 29˚C xemxi, 

Amsterdam 15˚C imsa[[ab, Ateni 36˚C xemxi, Lisbona 33˚C 

xemxi, Berlin 20˚C imsa[[ab, Brussell 16˚C imsa[[ab, il-Kajr 38˚C 

xemxi, Dublin 17˚C imsa[[ab, Kopen[agen 18˚C imsa[[ab, 

Frankfurt 20˚C ftit imsa[[ab, Milan 27˚C xemxi, Istanbul 31˚C 

xemxi, Londra 16˚C xita, Madrid 29˚C xemxi, Moska 24˚C 

imsa[[ab, Pari;i 21˚C imsa[[ab, Bar/ellona 26˚C ftit imsa[[ab, 

Ruma 28˚C xemxi, Tel Aviv 33˚C xemxi, Tripli 34˚C xemxi, Tune] 

31˚C xemxi, Vjenna 18˚C imsa[[ab, Zurich 18˚C ftit imsa[[ab, 

Munich 17˚C imsa[[ab, Stokkolma 21˚C xemxi, St. Petruburgu 

16˚C imsa[[ab. 

Ma jintlaqax l-appell 

B[al-lum 

M 

25 sena 

alta bdiet tgawdi mill-fidu/ja ;dida 

bir-reb[a tal-Partit Nazzjonalista 

fit-tmexxija tal-pajji]. Kien hemm 

reazzjoni immedjata mill-industrija turistika 

Ingli]a. Rapporti li dehru f’;urnali 

spe/jalizzati kollha fa[[ru d- 

determinazzjoni tal-Gvern Malti l-;did biex 

jer;a’ j;ib din l-industrija fuq saqajha. 

B[ala prova kemm inbidel g[alkollox latte;;jament 

tal-qasam turistiku Ingli] lejn 

Malta kien hemm il-mod kif il-;urnali 

turisti/i Ingli]i irrapportaw i]-]jara li 

Michael Refalo, is-Segretarju Parlamentari 

g[at-Turi]mu, g[amel fl-Ingilterra flewwel 

;img[at wara l-bidla fil-Gvern. 

Fi stqarrija g[all-Istampa, il-Grupp 

Parlamentari Nazzjonalista qal li jrid li xxog[ol 

kollu tal-Parlament isir f’ordni u 

bl-akbar serjetà bid-dinjità li tixraq lillog[la 

istituzzjoni tal-pajji]. 

Kienu rappurtati wkoll l-ewwel 

diskorsi li saru fil-Parlament minn tliet 

Deputati ;odda Nazzjonalisti, Francis 

Zammit Dimech, Ray Bondin u Tony 

Abela. 

IN-NAZZJON It-Tlieta 17 ta’ Lulju, 2012 

tal-Avukat :enerali fuq 

il-libertà provi]orja tas-suldati 

Il-Qorti tal-Appell 

Kriminali preseduta mill- 

Im[allef David Scicluna ma 

laqg[etx talba tal-Avukat 

:enerali li jkun hemm aktar 

kundizzjonijiet ibsin filkonfront 

ta]-]ew; suldati fil- 

Forzi Armati ta’ Malta, 

akku]ati bil-qtil ta’ Abdalla 

Mohammed ta’ 36 sena mill- 

Mali. 

L-Avukat :enerali ma 

qabilx mal-kundizzjonijiet 

mog[tija mill-ewwel Qorti 

preseduta mill-Ma;istrat 

Saviour Demicoli wara li 

dawn ing[ataw il-libertà 

provi]orja fuq depo]itu ta’ 

€9,000 u garanzija personali 

ta’ €30,000. 

Il-Qorti tal-Appell qablet 

mad-de/i]joni tal-ewwel 

Qorti u qalet li se ]]omm listess 

kundizzjonijiet u 

g[alhekk injorat it-talba tal- 

Avukat :enerali li ji]died 

id-depo]itu fil-konfront ta’ 

Gunner Clive Cuschieri, ta’ 

29 sena minn Ra[al :did u 

s-Sur;ent Mark Anthony 

Dimech ta’ 44 sena mill- 

G]ira. 

Il-Qorti tal-Appel /a[det 

ukoll it-talba tal-Avukat 

:enerali biex i]-]ew; suldati 

jkollhom [inijiet spe/ifikati 

dwar x[in jo[or;u mid-dar u 

x[in jid[lu. Kundizzjoni 

o[ra li baqg[et fis-se[[ hi 

dik li l-akku]ati jridu 

jiffirmaw fl-G[ases tal- 

Pulizija tal-lokalitajiet 

tag[hom kuljum. 

Gunner Clive Cuschieri u 

s-Sur;ent Mark Anthony 

Dimech, suldati fil-Forzi 

Armati ta’ Malta, huma 

mixlijin bil-qtil volontarju 

ta’ Abdalla, qed ji;u 

akku]ati wkoll li 

kka;unawlu ;;rie[i gravi u 

li biddlu t-tra//i tar-reat. 

Fil-Qorti [are; li 

Mohammed, li kien ilu 

mfittex mill-2009, miet 

kaw]a ta’ [ames daqqiet li 

qala’ ming[and Gunner 

Cuschieri, u dan wara li s- 

Sur;ent Dimech kien qed 

jissara ma’ Mohammed. 

Sadanittant, suldat ie[or, 

Lance Bombardier Gordon 

Pickard, qed ji;i mixli li 

biddel it-tra//i tar-reat f’dan 

il-ka]. 

Mix-xhieda kien [are; li 

meta Abdalla Mohammed 

ittie[ed fi/-?entru ta’ 

Detenzjoni, [afna millimmigranti 

ma riduhx jibqa’ 

mag[hom g[ax beda 

jmissilhom l-o;;etti personali 

tag[hom. Numru ta’ 

immigranti illegali sa[ansitra 

pprotestaw ma’ uffi/jali taddetenzjoni 

u heddew li f’ka] 

li Mohammed jit[alla 

mag[hom kienu se jsawtuh u 

anke jqajmu rewwixta. 

G[al Mark Anthony 

Dimech qeg[din jidhru l- 

Avukati Joe Giglio, Giannella 

De Marco u Stephen Tonna 

Lowell filwaqt li g[al Clive 

Cuschieri qeg[din jidhru l- 

Avukat Franco Debono u 

Rachel Tua. 

Imfakkar f’G[awdex il-198 anniversarju 

mit-twaqqif tal-Korp tal-Pulizija 

B[ala parti mill-198 

sena mit-twaqqif tal-Korp 

tal-Pulizija, illejla se ssir 

quddiesa g[al pulizija 

G[awdxin u dawk 

pensjonanti fil-Kappella 

ta/-?imiterju Santa 

Marija, f’G[awdex stess. 

Il-quddies tibda fis-6 p.m. 

G[all-[abta tat-8 p.m. 

mbag[ad, il-Banda tal- 

Pulizija se ddoqq fi Triq 

Mikielan; Refalo, 

f’Marsalforn, fejn se 

tittella’ wkoll wirja mill- 

Precision Drill Team, 

flimkien ma’ wirja o[ra 

mis-Sezzjoni tal-Klieb 

tal-Pulizija. Pre]enti g[al 

din l-okka]joni se jkun 

hemm ukoll ]ew; ]wiemel 

tal-Kavallerija, kif ukoll 

mutur tat-traffiku. 

Dan kollu minbarra li l- 

G[assa tal-Pulizija tar- 

Rabat se tkun miftu[a 

g[all-pubbliku bejn id-9 

a.m. u l-5 p.m. Ilpubbliku 

hu m[e;;e; 

jattendi.


Il-Ministru Chris Said i[abbar dan il-pro;ett ta’ ta[ri; bil-g[an li jitjieb il-prodott turistiku 

Ta[ri; b’xejn lil [addiema 

fl-industrija tat-turi]mu 

Se jkunu qed igawdu mal-400 [addiem 

L-MHRA qed torganizza 

programm li permezz tieg[u 

se jkun qed jing[ata ta[ri; 

lill-front-liners fl-industrija 

tat-turi]mu. F’konferenza tala[barijiet, 

il-Ministru Chris 

Said ta dettalji dwar dan ilprogramm 

li permezz tieg[u, 

impjegati fl-industrija tatturi]mu 

se jkunu jistg[u jippre]entaw 

il-prodott turistiku 

Malti bl-a[jar mod possibbli. 

Dan il-pro;ett jipprovdi 

ta[ri; biex b[ala pajji] 

inkunu f’po]izzjoni li noffru 

l-a[jar servizz fl-industrija 

tat-turi]mu, industrija li hi 

pilastru ewlieni fl-ekonomija 

tag[na. 

Qal dan il-Ministru g[all- 

:ustizzja u l-Konsultazzjoni 

Pubblika Chris Said, li spjega 

kif permezz ta’ dan il-programm 

qed jing[ata ta[ri; lil 

numru ta’ [addiema fl-industrija 

tat-turi]mu, [addiema li 

jiltaqg[u direttament mat-turisti 

u li permezz ta’ dan il- 

Transport Malta [abbret li 

min[abba x-xog[ol li g[addej 

fi Triq Di/embru 13, parti 

minn din it-triq se tkun 

mag[luqa mil-lejla fid-9 ta’ 

filg[axija sakemm jing[ataw 

i]jed dettalji. 

Traffiku [iere; mill-Belt se 

jg[addi mit-Triq Nazzjonali, 

jdur fuq ix-xellug mat-traffic 

lights kif taqbe] Bieb il- 

Bombi fid-direzzjoni lejn irroundabout 

tal-Menqa, Triq 

Belt il-{a]na u r-roundabout 

programm se jkunu qed 

jing[ataw l-opportunità li 

jmorru cruise madwar il-portijiet 

u dawriet madwar Malta 

b’buses miftu[in. 

Dan qed isir biex dawn il- 

[addiema jkunu jistg[u jwasslu 

l-prodott turistiku Malti 

b’aktar /ertezza u kunfidenza, 

bl-iskop li jittejjeb il-prodott 

turistiku Malti. 

L-inizjattiva qed issir mill- 

MHRA b’kollaborazzjoni 

mal-Ministeru li jmexxi Chris 

Said hekk kif dan hu responsabbli 

mill-g[aqdiet u limsie[ba 

so/jali. 

Il-Ministru qal li hemm 

diversi fondi li l-g[aqdiet u limsie[ba 

so/jali jibbenefikaw 

minnhom u sostna li l- 

Ministeru tieg[u qed jg[in filfinanzjament 

ta’ dan il-pro;ett 

hekk kif dan se jkun qed jara 

aktar minn 400 impjegat ji;u 

m[arr;a fuq perjodu ta’ sentejn. 

Min-na[a tieg[u, il- 

tas-Salib tal-Marsa. 

It-trasport pubbliku se 

jg[addi biss mit-Triq 

Nazzjonali, Triq Di/embru 13 

u Triq is-Salib tal-Marsa 

ma;enb il-knisja tal-Marsa 

fid-direzzjoni tar-roundabout 

tas-Salib tal-Marsa. 

Traffiku die[el lejn il-Belt 

mhux se ji;i affettwat. 

Is-sewwieqa huma m[e;;a 

josservaw is-sinjali ta’ 

diver]joni u jippro/edu 

b’kawtela. 

President tal-MHRA Tony 

Zahra qal li dan il-programm 

qed jipprovdi ta[ri; u li se 

jing[ata /ertifikat g[al kull 

min ilesti dan il-kors. Tony 

Zahra rringrazzja lil kull min 

qed jie[u sehem f’dan il-programm 

u awgura li t-ta[ri; 

irendi tajjeb. 

Il-programm qed isir ukoll 

b’kollaborazzjoni ma’ Captain 

Morgan Cruises u buses tas- 

Sightseeing. Michael Zammit 

Tabona, Direttur Mani;erjali 

tal-kumpanija responsabbli 

minn dawn, qal li Malta 

g[anda [afna x’toffri u li lkumpanija 

li jirrappre]enta hu 

bi pja/ir tg[in biex programmi 

b[al dawn ikunu jistg[u 

jsiru. 

Chris Said temm jg[id li lministeru 

lest li jkompli jg[in 

lill-g[aqdiet u l-imsie[ba 

so/jali biex ikomplu jag[tu 

ta[ri; utli, f’qasam li jkopri 

madwar tletin fil-mija talprodott 

gross domestiku. 

Parti minn Triq Di/embru 

13 ting[alaq mil-lejla 

Qed ji;u introdotti jew 

mi]juda numru ta’ restrizzjonijiet 

fuq il-parke;; 

f’parti minn Triq Patri F. 

Bilocca u parti minn Triq is- 

Salib fil-Marsa, fi Triq il- 

{a]na, parti mill-Moll tal- 

Injam li tag[mel mal-Moll 

i/-?iangaturi, kif ukoll ittriq 

ta’ quddiem il- 

Maltacom Exchange 

Building. Karozzi pparkjati 

[a]in f’dawn it-toroq se 

jkunu rmunkati. 

L-Organizzazzjoni 

Dinjija tax-Xog[ol, l-ILO, 

qed issejja[ g[al azzjoni 

qawwija mill-pajji]i 

Ewropej biex isa[[u lfinanzi 

tag[hom waqt li 

qed t[e;;i;hom iniedu 

programmi favur il-[olqien 

tal-impjiegi. 

L-ILO qed tag[mel dan 

f’rapport li g[adha kemm 

ippubblikat dwar l-impjiegi 

fil-pajji]i taz-zona ewro u 

kif dawn il-pajji]i qed jirrispondu 

g[at-tnaqqis li 

kellhom fl-impjiegi fla[[ar 

erba’ snin. 

Ir-rapport jg[id li madwar 

iz-zona ewro mill- 

2008 l-impjiegi naqsu bi 

tliet miljuni u nofs. I]da 

hemm numru ta’ 

e//ezzjonijiet fejn limpjiegi 

]diedu, fosthom 

Malta. 

L-ILO tg[id li [ames 

pajji]i biss tal-ewro g[andhom 

aktar impjiegi llum 

milli kellhom fl-2008. 

Dawn huma: il-:ermanja, 

l-Awstrija, il-Bel;ju, il- 

Lussemburgu u Malta. U 

tkompli tg[id li ]ew; 

pajji]i biss g[andhom 

anqas nies ifittxu x-xog[ol 

Lokali 5 

Malta wie[ed minn 

[ames pajji]i b’iktar 

impjiegi mill-2008 

Malta u l-:ermanja biss g[andhom 

anqas nies ifittxu x-xog[ol issa milli 

kellhom erba’ snin ilu 

issa milli kellhom erba’ 

snin ilu. Dawn huma: il- 

:ermanja u Malta. 

Ir-rapport tal-ILO iwissi 

li jekk il-programmi ta’ 

awsterità li g[addejjin 

bihom numru ta’ pajji]i 

Ewropej ma jirnexxux, ilqg[ad 

f’dawn il-pajji]i 

jista’ ji]died b’[ames 

miljuni o[ra. 

L-ILO tg[id li hu essenzjali 

li l-pajji]i li g[andhom 

finanzi dg[ajfin 

isa[[uhom, i]da dan 

m’g[andux isir b’mod li 

j]id l-impjiegi. L-ILO 

tikkritika lil dawk il-pajji]i 

li qed jg[ollu t-taxxi fuq 

ix-xog[ol biex ming[alihom 

jirran;aw il-qag[da 

tal-finanzi tag[hom. Hi 

tg[id li taxxi fuq ix-xog[ol 

huma ta’ xkiel kemm 

g[all-[addiem biex ja[dem 

kif ukoll g[all-kumpaniji 

biex jo[olqu l-impjiegi. 

Ir-rapport jag[mel sej[a 

wkoll biex il-banek 

jer;g[u jibdew jisilfu linnegozji, 

spe/jalment dawk 

]g[ar, g[ax il-kri]i talbanek 

f’numru ta’ pajji]i 

Ewropej naqqset [afna sself 

li dawn jag[mlu.

6 Lokali 

B[alissa f’Malta hawn tliet 

?entri A//ess li joffru firxa 

ta’ servizzi fil-komunità. Fost 

dawn is-servizzi hemm dawk 

tal-Korporazzjoni tax-Xog[ol 

u t-Ta[ri;, tad-Dipartiment 

tas-Sigurtà So/jali u wkoll 

tad-Dipartiment tad-Djar. 

F’]ew; ?entri A//ess hemm 

ukoll is-servizz ta’ Child 

Care. 

F’intervista ma’ IN- 

NAZZJON, Raphael Scerri, 

i/-Chairperson tal-Bord tad- 

Diretturi ta’ A//ess, jispjega 

l-[idma ta’ dawn /entri li 

qieg[da dejjem ti]died u 

[abbar li dalwaqt jinfeta[ 

?entru A//ess ;did fl-Imsida. 

X’inhu l-iskop ta’ dawn 

i/-?entri A//ess^ 

Fis-16 ta’ Novembru 2002 

infeta[ l-ewwel ?entru 

A//ess fil-Birgu u l-iskop 

kien biex inkunu aktar qrib u 

aktar a//essibbli g[allpubbliku. 

Is-servizzi kienu je]istu, 

imma kienu jing[ataw biss 

mid-Dipartimenti u minn xi 

entitajiet b[all-Korporazzjoni 

tax-Xog[ol u t-Ta[ri; (ETC) 

u d-Dipartiment tas-Sigurtà 

So/jali. I/-?entri A//ess 

riedu jwasslu dawn is-servizzi 

li kienu di;à offruti aktar qrib 

il-pubbliku biex dawn ikunu 

aktar a//essibbli. 

G[alhekk l-iskop hu li a[na 

nkunu qrib ta’ dawk li 

g[andhom b]onn is-servizz 

tag[na u b’hekk inkunu aktar 

effettivi u /-/ittadini 

jutilizzaw aktar dawn isservizzi 

u min-na[a l-o[ra 

nisimg[u wkoll x’inhuma il- 

[ti;iet li g[andhom b]onn.Liskop 

ta’ dawn i/-?entri ma 

kienx biss li nipprovdu 

servizz ta’ one-stop-shop fejn 

ta[t saqaf wie[ed tista’ tu]a 

s-servizzi kollha – imma 

ridna mmorru aktar minn 

hekk. 

Ridna no[olqu servizzi 

;odda skont il-[ti;iet ta’ dik 

il-lokalità. G[alkemm Malta 

hi pajji] ]g[ir, g[andna 

[ti;iet differenti f’lokalitajiet 

differenti. I/-?entru A//ess 

tal-Birgu qed jaqdi l-[ti;iet 

taz-zona tal-Kottonera fejn il- 

[ti;iet huma differenti minn 

dawk ta’ zoni o[rajn f’Malta. 

G[alhekk meta fi Frar 2008 

nfeta[ it-tieni ?entru A//ess 

fil-Qawra, g[alkemm bdejna 

noffru l-istess servizzi b[a/- 

?entru A//ess tal-Birgu, b[al 

dawn tal-ETC u tad- 

Dipartiment tas-Sigurtà 

So/jali, in[ass il-b]onn ta’ 

servizzi ;odda. Dan 

min[abba li fiz-zona tal- 

Qawra hemm komunità akbar 

ta’ nies barranin li joqog[du 

fin-na[a ta’ fuq ta’ Malta. 

F’Awwissu 2009 nfeta[ ittielet 

?entru A//ess fil-Belt 

Valletta fejn ukoll instab li 

hemm [ti;iet differenti. 

G[alhekk l-iskop ta’ dawn i/- 

?entru mhux biss li noffru sservizzi 

vi/in ta’ min g[andu 

b]onnhom, imma wkoll li 

nisimg[u ming[and dawn innies 

dwar il-b]onnijiet 

tag[hom. 

G[alkemm illum di;à 

g[andna tliet /entri u fil-futur 

qrib se nift[u r-raba’ ?entru 

A//ess fl-Imsida, l-appell 

tieg[u hu li mhux biss i/- 

/ittadini ji;u g[andna imma 

anke l-entitajiet governattivi u 

volontarji li qed joffru 

servizzi imprezzabbli, 

jag[mlu wkoll u]u millfa/ilitajiet 

ta/-?entri A//ess 

u jippromwovu s-servizzi 

tag[hom. 

B’hekk inkabbru l-g[arfien 

tas-servizzi li jing[ataw f’dik 

il-komunità partikulari u 

nkunu qed in]idu l-inizjattivi 

favur i/-/ittadin. 

X’tip ta’ servizzi joffru 

lill-pubbliku^ 

Fi/-?entri A//ess 

jing[ataw servizzi varji 

fosthom dawk tal-ETC fejn 

wie[ed imur biex jirre;istra 

g[ax-xog[ol u anke 

informazzjoni dwar ilpostijiet 

tax-xog[ol vakanti. 

Wie[ed jista’ wkoll 

japplika g[al korsijiet ta’ 

ta[ri; u skemi o[ra li 

tipprovdi l-ETC. Rigward isservizzi 

so/jali, dawk kollha 

li jkunu offruti fid- 

Dipartiment tal-Belt 

jing[ataw ukoll fi/-?entri 

A//ess. 

G[alhekk wie[ed jista’ 

japplika g[all-Kartuna r- 

Ro]a, g[a/-Children’s 

Allowance u g[an benefi//ji 

tal-qg[ad. 

Hemm ukoll is-servizz ta’ 

Child Care fosthom 

SmartKids fil-Qawra u fil- 

Birgu fejn aktar minn 100 

tifel u tifla ju]aw i/-?entru 

fil-Birgu kuljum.Hemm ukoll 

l-A;enzija Appo;; li 

permezz tal-community team 

u s-social workers tag[ha tara 

x’inhuma l-[ti;iet permezz 

ta’ dawn in-nies li ja[dmu filkomunità. 

B’hekk huma jkunu jistg[u 

jniedu programmi ;odda u 

jkunu aktar effettivi filkomunità. 

Fi/-?entri A//ess 

jing[ataw ukoll servizzi ta’ 

Housing So/jali. 

Kemm hu n-numru ta’ 

nies li ju]aw dawn isservizzi 

kull sena^ 

Matul is-sena li g[addiet 

aktar minn 20,000 persuna 

u]aw is-servizzi tad- 

Dipartiment tas-Sigurtà 

So/jali li jing[ataw fi/- 

?entri A//ess. 

Fost dawk kien hemm 

biex wie[ed japplika g[annumru 

tas-Sigurtà So/jali, 

min biex japplika g[al xi 

benefi//ju tas-Sigurtà 

So/jali u servizzi o[rajn. 

Aktar minn 16,000 

persuna u]aw is-servizzi tal- 

Korporazzjoni tax-Xog[ol u 

t-Ta[ri; (ETC) fosthom biex 

jirre;istraw mal-ETC, jew 

[adu dik li tissejja[ l- 

Employment History, 

ji;ifieri d-dettalji dwar ilpostijiet 

li [admu fihom 

biex ikunu jistg[u 

jippre]entaw id-dettalji lil xi 

dipartimenti o[rajn jew 

japplikaw g[al xi ta[ri;. 

Aktar minn 100 tifel u 

tifla [adu s-servizzi ta’ 

Child Care li jing[ataw fi/- 

?entri A//ess. F’dawn i/- 

?entri jing[ataw ukoll isservizzi 

tal-A;enzija 

Support li jinkludu d-Day 

Centre g[al persuni 

b’di]abbiltà u madwar 17-il 

persuna b’di]abbiltà ju]aw 

dan is-servizz fi/-?entru 

A//ess tal-Birgu. 

G[alhekk eluf ta’ nies qed 

ju]aw is-servizzi ta/-?entru 

A//ess skont il-b]onnijiet li 

jkollhom. 

B[alissa je]istu tliet 

?entri A//ess f’Malta. 

Hemm xi [sieb li 

jinfet[u aktar f’Malta 

u G[awdex^ 


Ti]died il-[idma fi/-?entri A//ess 

Dalwaqt jinfeta[ ?entru A//ess ;did fl-Imsida 

minn Charles Muscat 

Il-[idma ta/-?entri A//ess qieg[da 

dejjem ti]died u se jinfeta[ ?entru 

A//ess ;did fl-Imsida 

Raphael Scerri spjega kif i/-?entri tal-A//ess joffru servizzi varji 

Fil-fatt dalwaqt jinfeta[ 

?entru A//ess fl-Imsida. Liskop 

ta/-?entri A//ess hu 

li s-servizzi ta’ diversi 

dipartimenti tal-Gvern 

jitwasslu eqreb lejn i/- 

/ittadin. 

G[alhekk aktar ma jkun 

hawn minnhom, aktar 

inkunu vi/in il-klijenti 

tag[na. Aktar ma nkunu filqalba 

tal-komunità, aktar 

nisimg[u ming[and in-nies 

dwar il-b]onnijiet tag[hom. 

G[alhekk, fuq l-inizjattiva 

tal-Ministeru responsabbli 

mill-Familja, kien 

identifikat post fl-Imsida li 

b[alissa qed ikunu 

modernizzat [alli nkomplu 

nifirxu dawn is-servizzi li 

llum ikunu offruti fiddipartimenti 

biex dawn 

jing[ataw aktar fillokalitajiet.


L-Awtorità tad-Djar g[andha 17-il skema differenti 

Skema ;dida biex iktar nies 

isiru sidien ta’ djarhom u 

jib]g[u g[all-bini 

Rispons qawwi g[all-iskemi tal-Awtorità tad-Djar 

Lokali 7 

Opportunità ta’ 

aktar fondi mill-UE 

g[a]-}g[a]ag[ 

}g[a]ag[ u gruppi ta]- Democracy Projects, 

]g[a]ag[ qed ikunu m[e;;a European Voluntary 

japplikaw g[al numru ta’ Services u kooperazzjoni 

opportunitajiet ta’ fondi ta[t mal-pajji]i ;irien, s[ab fll-Iskema 

tal-‘Youth in Unjoni Ewropea. Se 

Action’. Dawk kollha li jing[ataw informazzjoni 

huma interessati u jixtiequ dwar ta[ri; u networking 

jsiru jafu aktar dwar dawn l- g[al [addiema ]g[a]ag[ u 

attivitajiet, inizjattivi u organizzazzjonijiet kif ukoll 

pro;etti li fuqhom jistg[u laqg[at ma’ policy makers. 

jibbenefikaw minn fondi Dan kollu se jsir b’fondi 

huma mistiedna jattendu mill-‘Youth in Action 

wa[da mil-laqg[at ta’ infor- Programme’. 

mazzjoni pubbli/i li qed ji;u ‘Youth in Action’ hu pro- 

organizzati dan ix-xahar. gramm tal-Unjoni Ewropea 

Il-laqg[a li jmiss se ssir g[al ]g[a]ag[ ta’ bejn il-15 

nhar it-Tlieta, 17 ta’ Lulju u t-28 sena. Hu mmirat biex 

bejn is-6 u t-8 p.m. fi/- inissel sens ta’ /ittadinanza 

?entru A//ess tal-Qawra, attiva, solidarjetà u tolleran- 

Triq il-Frejgatina, il-Qawra. za bejn ]g[a]ag[ Ewropej u 

Laqg[a o[ra ta’ informaz- biex jinvolvihom u jiffurzjoni 

se ssir f’G[awdex, maw l-Unjoni futura. Dan 

nhar it-Tlieta, 24 ta’ Lulju il-programm i[e;;e; il- 

bejn is-6 u 8 p.m. fl- mobbiltà ta’ kul[add mal- 

Oratorju ta’ Dun Bosco, Unjoni Ewropea kollha u lil 

Pjazza Santu Wistin, ir- hinn, jipprovdi tag[lim 

Rabat, G[awdex. mhux formali u djalogu 

Dawk li jattendu g[al interkulturali u 

dawn il-laqg[at jing[ataw jinkora;;ixxi l-inklu]joni 

struzzjonijiet kif g[andhom ta]-]g[a]ag[ kollha, 

japplikaw sabiex irrispettivament mill-isfond 

jibbenifikaw minn Youth edukattiv, so/jali u kulturali 

Exchanges, Youth li ;ejjin minnu. 

Fil-jiem li ;ejjin, l-Awtorità ming[and il-privat b’rati banek i]da g[ax trid tg[in lil 

tad-Djar se tniedi skema kummer/jali u tikrihom lura faxxa partikolari ta’ nies. 

;dida inti]a biex familji li lin-nies bi prezz issussidjat. Skema o[ra tal-Awtorità Linji gwida kontra 

jg[ixu fil-housing estates tal- Fl-ewwel fa]i l-Awtorità jisimha ‘Ninvesti fid-Dar 

Awtorità jsiru sidien ta’ laqg[et l-applikazzjonijiet tieg[i’ u biha l-Gvern xtara bi 

djarhom u b’hekk isiru iktar tan-nies. Fit-tieni fa]i, li prezzijiet kummer/jali artijiet t-Tuta absoluta 

responsabbli mill-bini hekk waslet biex tintemm, l- li kien [a wara l-gwerra u qed 

kif dan isir tag[hom. Awtorità, permezz tal-periti jag[ti l-opportunità lir-resi- It-Tuta absoluta, ba[rija g[andhom jitpo;;ew skont l- 

Dan [abbru l-Kap E]ekuttiv tag[ha, rat il-proprjetajiet u denti biex jixtruhom rqiqa li ttaqqab il-pjanta, istruzzjonijiet tat-tikketta tal- 

tal-Awtorità tad-Djar Albert evalwat fejn hemm b]onn li ming[and l-Awtorità tad-Djar minkejja li g[andha preferenpheronomes u g[andhom 

Buttigieg f’intervista ma’ In- jsiru xog[lijiet. Fit-tielet fa]i bi prezzijiet issussidjati. Ilza qawwija g[at-tadam, tista’ jitpo;;ew mhux aktar minn 

Nazzjon. 

se jsiru l-kuntratti ta’ g[axar prezzijiet se jvarjaw skont wkoll tattakka pjanti o[ra fil- metru ’l fuq mill-art u ji;u 

Hu qal li l-iskema bl-isem snin mas-sidien u l-proprjeta- kemm ir-residenti jkunu familja Solanacea. G[alhekk, mqassma b’mod uniformi fis- 

‘Sir sid ta’ Darek’, li se titniejiet jibdew ji;u allokati lin- ilhom jg[ixu f’dawn id-djar. id-Direttorat g[as-Sa[[a tal- serer jew fl-g[elieqi. 

da mill-Ministru Chris Said, nies. 

Din l-iskema wkoll qed tint- Pjanti jfakkar lil kull min In-nases bil-pheronome 

mhix se tin[are; fuq il-hous- Albert Buttigieg qal li laqa’ tajjeb. ikabbar it-tadam dwar l- g[andhom ji;u moniterjati 

ing estates kollha i]da se tkun apparti li tg[in lill-familji fil- Mal-Kap E]ekuttiv importanza li jkompli jsegwi regolarment, u n-numru 

tkel- 

mifruxa madwar Malta, b]onn, permezz ta’ din l-iskelimna anke dwar l-iskema l-punti g[al strate;ija effettiva approssimattiv ta’ ba[rijiet 

b’mod partikolari fejn ir-resima qed ja[dem anke fuq il- ‘Nirran;a d-Dar tieg[i’, li g[al konta din il-ba[rija li tir- adulti maqbuda g[andhom 

denti di;à [adu l-inizjattiva problema ta’ [afna apparta- hi mmirata l-aktar riprodu/i b’rata mg[a;;la ji;u rre;istrati u g[andhom 

g[all- [afna. biex jirran;aw il-komun. menti vojta u l-b]onn li ma anzjani. Dawn se jing[ataw L-insetti huma attivi jitne[[ew darba fil-;img[a. 

Albert Buttigieg qal li din l- jinbeniex aktar bini ;did. l-g[ajnuna biex jirran;aw billejl u jista[bew bejn il- Pjanti tat-tadam infettati bitiskema 

se tg[in kemm lill- Il-Kap E]ekuttiv tal- id-djar tag[hom u weraq matul il-jum. Tuta absoluta g[andhom ji;u 

G[alhekk, Awtorità kif ukoll lir-residenti Awtorità tad-Djar qal ukoll li jag[mluhom iktar id-Direttorat [are; mbexxa b’insetti/idi adega//essib- 

hekk kif “meta jkollok xi da[lu mat-800 applikazzjoni bli biex huma jkunu jistg[u punti dwar kif min ikabbar itwati li jkunu re;istrati g[alltadam, 

[a;a tieg[ek ikollok iktar g[al skema o[ra - l-iskema jibqg[u jg[ixu g[andu j]omm u]u fuq it-tadam mal- 

fil-komunità. 

sense of belonging.” 

‘Darek fa/li’. Permezz ta’ din B[ala e]empju jistg[u f’mo[[u strate;ija effettiva Awtorità Nazzjonali kompejir- 

Hu qal li fil-pre]ent l- l-iskema, 123 proprjetà li ran;aw xi madum li jkun kontra dan l-insett. tenti. 

ta’ 

Awtorità qed t[addem skema kienet bniet l-Awtorità se jin- xkiel g[alihom jew jag[mlu L-u/u[ fejn jitkabbar it- Kwalunkwe materjal ta’ 

o[ra, bl-isem ‘Il-Binja tieg[i bieg[u wkoll bi prezzijiet l-kamra tal-banju iktar tadam fl-g[elieqi u s-serer li wara l-[sad tal-pjanti tat- 

d-dar tieg[i’ biex to[loq issussidjati. Dan permezz m’g[andhomx sistema ta’ nettadam, kemm jekk infettat jew 

ta’ a//essibbli. 

g[arfien li d-dar tieg[ek tibda [las ta’ 15% tal-prezz issus- Albert Buttigieg semma 

ting xierqa f’Malta u le, g[andu ji;i meqrud mhux 

G[awdex, 

mill-binja u mhux biss millsidjat fid-data tal-konvenju u wkoll kif iktar minn 1,200 

g[andu jkollhom aktar tard minn 72 sieg[a 

bieb tal-appartament tieg[ek, pagamenti ming[ajr img[ax persuna qed jibbenefikaw 

pheromone traps (li g[and- mill-[sad. Dawk li jkabbru t- 

u dan biex kul[add jie[u fix-xahar. “Dan se jwassal mill-iskema ‘Sussidju 

hom jitpo;;ew u jin]ammu tadam g[andhom i]ommu 

tal- 

[sieb iz-zoni tal-komun ukoll. biex il-familji li jie[du dawn Kera’ li biha jing[ataw 

tajjeb) g[all-mass trap moni- rekords tal-mi]uri ta’ kontroll 

sus- 

Sadattant, iktar minn 800 l-appartamenti jiffrankaw mal- sidju fuq il-kera 

toring tat-Tuta absoluta. Serer imwettqa fiz-zoni kkultivati 

tal-proprjeta- 

persuna applikaw g[all- €20,000 li kieku kienu j[allsu jiet li jikru ming[and il-privat 

b’netting xieraq g[andhom kontra t-Tuta absoluta skont l- 

‘Iskema Kiri’, skema o[ra li fi mg[axijiet mal-banek.” Dan sakemm qed jistennew li 

ikunu mg[ammra Anness. Metodi o[ra ta’ kon- 

permezz tag[ha, l-Awtorità mhux g[ax l-Awtorità jing[ataw residenza 

b’pheromone traps madwar troll jinkludu prattiki kulturali 

millqed 

tikri proprjetajiet g[andha xi [a;a kontra 

is-serra fuq barra. G[all-mass b[all-[amrija li tin[arat 

l- Awtorità. trap monitoring, in-nases b’mod adegwat, u tisqija.

8 Parlament 

Finalizzati 1,422 ka] 

quddiem i/-?entru 

Malti tal-Arbitra;; 

Il-ka]ijiet li tressqu quddiem 

i/-?entru Malti tal- 

Arbitra;; u li ;ew finalizzati 

bejn l-2007 u l-2011 

ammontaw g[al 1,422 ka]. 

Chris Said, il-Ministru 

g[all-:ustizzja, il- 

Konsultazzjoni Pubblika u 

l-Familja [abbar dan bi 

twe;iba g[all-mistoqsija 

parlamentari li saret mid- 

Deputat Laburista Helena 

Dalli. 

Hu fisser li fl-2007 kienu 

finalizzati 301 ka], fl-2008 

kienu konklu]i 296 ka], fl- 

2009 intemmu 297 ka], fl- 

2010 ;ew finalizzati 297 

ka], u matul is-sena li 

g[addiet ing[alqu 231 ka]. 

Il-Ministru Said fakkar li 

/-?entru Malti tal- 

Kriterji g[all-benefi//ju 

tal-qg[ad 

Sabiex persuna tikkwalifika 

g[all-benefi//ju tal- 

Qg[ad trid tkun qed 

tirre;istra ta[t l-Ewwel Parti 

tar-Re;istru mi]mum mill- 

Korporazzjoni g[ax-Xog[ol 

u t-Ta[ri; (ETC). 

Dan qalu Chris Said, il- 

Ministru g[all-:ustizzja, il- 

Konsultazzjoni Pubblika u 

l-Familja, bi twe;iba g[allmistoqsija 

parlamentari li 

saret mid-Deputat Laburista 

Stefan Buontempo. 

Ebda ka] ta’ serq 

Arbitra;; g[andu numru ta’ 

panels ta’ Arbitri g[al 

diversi tipi ta’ tilwim. Nies 

f’dawn il-gruppi ta’ arbitri, 

li jistg[u jkunu f’aktar 

minn grupp wie[ed, ikunu 

assenjati ka]ijiet meta ssir 

talba g[al hekk li/- 

Chairman ta/-?entru; 

ji;ifieri fil-ka] li l-partijiet 

ma jaqblux fuq l-arbitru li 

jkun se jidde/iedi l-ka]. 

Il-partijiet f’arbitra;; 

jit[allew fil-libertà li 

jag[]lu lil min iridu huma 

b[ala arbitru, anki persuni 

li mhumiex f’dawn 

il-gruppi ta’ arbitri. Luniku 

kriterju hu li l-persuna 

li tkun arbitru 

g[andha tkun indipendenti 

u imparzjali. 

Il-Ministru Said qal li 

wie[ed g[andu jissodisfa 

]ew; testijiet tal-kontribuzzjonijiet 

tas-sigurtà so/jali: 

l-ewwel test irid juri li l-persuna 

kkon/ernata tkun 

[admet u [allset 50 kontribuzzjoni 

tul il-[ajja assigurabbli 

tag[ha, u fl-a[[ar 

sentejn kalendarji li ji;u 

qabel it-talba g[all-benefi//ju, 

kellha tal-inqas 20 

kontribuzzjoni m[allsa jew 

akkreditati. 

Ma kien hemm ebda ka] ta’ serq minn gwardjan tas-sigurtà 

fid-Direttorat tal-Infurzar ta’ Transport Malta f’Sa Maison. Dan 

sostnieh Austin Gatt, il-Ministru g[all-Infrastruttura, Trasport u 

Komunikazzjoni, bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li 

saret mid-Deputat Laburista An;lu Farrugia. 

Il-li;ijiet dwar l-istampa 

i]ommu bilan/ bejn id-dritt 

tal-libertà tal-espressjoni, iddritt 

ta’ kull persuna g[allintegrità 

tar-reputazzjoni 

tag[ha u d-dritt ta’ kul[add li 

jit[alla fil-libertà jifforma lopinjonijiet 

u l-ideat tieg[u 

ming[ajr ma jkun indottrinat. 

Dan qalu Chris Said, il- 

Ministru g[all-:ustizzja, il- 

Konsultazzjoni Pubblika u l- 

Familja, bi twe;iba g[all-mistoqsija 

parlamentari li saret 

mid-Deputat Nazzjonalista 

?ensu Galea. 

Il-Ministru Said sostna li 

mezzi tal-istampa li jg[aw;u 

u jivvintaw il-fatti b’mod li 

Fl-ewwel sitt xhur ta’ 

din is-sena, kien hemm 

1,403 persuni li g[amlu 

jqarrqu bl-udjenza jew bilqarrejja 

tag[hom ikunu fil-fatt 

qed jonqsu serjament mirrispett 

g[ad-dritt ta’ dawk ilqarrejja 

jew ta’ dik l-udjenza 

li jiffurmaw l-ideat u l-opinjonijiet 

tag[hom fil-libertà u 

jkunu fil-fatt qed jie[du ssura 

ta’ mezzi ta’ komunikazzjoni 

ta’ kultura dittatorjali. 

Hu qal li l-li;ijiet tal-istampa 

di;à jinkludu 

dispo]izzjonijiet li jipprovdu 

kontra l-abbu] tal-mezzi taxxandir 

u tal-istampa; i]da dan 

ma jfissirx li fil-prattika ma 

jkunx hawn xorta wa[da min 

jabbu]a. 

Chris Said ]ied li kull tibdil 

talba g[al benefi//ju 

g[all-korriment fil-post 

tax-xog[ol. Dan sostnieh 


Kull tibdil fil-li;ijiet tal-istampa jrid ikun konformi mad-dritt g[al-libertà tal-espressjoni 

Il-li;ijiet tal-istampa qeg[din 

hemm biex ikunu rispettati 

fil-li;ijiet tal-istampa jrid 

ikun konformi mad-dritt g[allibertà 

tal-espressjoni u 

g[alhekk, sostna l-Ministru, 

ma jkunx g[aqli li wie[ed jintrodu/i 

li;ijiet tal-istampa li 

jxekklu d-dritt tal-media li 

tikkritika u li twettaq ir-rwol 

tag[ha f’so/jetà demokratika. 

F’dan l-istadju, temm jg[id 

il-Ministru Said, ikun tajjeb li 

dawn il-li;ijiet u l-mod kif 

ikunu qed jitwettqu jkunu 

e]aminati minn ]mien g[al 

]mien sabiex ikun determinat 

jekk hemmx b]onn ta’ xi tibdil 

fihom, u dan dejjem firrispett 

s[i[ g[ad-dritt tal-libertà 

tal-espressjoni. 

1,403 in/identi fil-post tax-xog[ol 

il-Ministru Chris Said bi 

twe;iba g[al mistoqsija 

parlamentari.


Il-MEPA g[adha qed tistenna 

dokumenti relatati mal-mercaptan 

Il-MEPA g[adha qed tistenna 

d-dokumenti ne/essarji 

ming[and l-Enemalta dwar ilmercaptan. 

Dan sostnih Ian 

Stafrace, il-Kap E]ekuttiv tal- 

Awtorità Maltija g[all- 

Ambjent u l-Ippjanar (MEPA) 

waqt is-smig[ tax-xhieda quddiem 

il-Kumitat g[all- 

Kontijiet Pubbli/i, b’rabta 

mar-rapport ta’ inkjesta tal- 

Korporazzjoni Enemalta, li 

kien sar f’Di/embru 2011, 

dwar l-allegat rimi irregolari 

tal-kimika mercaptan. 

Fil-bidu tal-laqg[a, li 

tmexxiet mid-Deputat 

Laburista Charles Mangion 

b[ala Chairman tal-Kumitat, 

Michael Sant, uffi/jal mill- 

MEPA, wie;eb numru ta’ 

mistoqsijiet li saru mid- 

Deputat Laburista Leo 

Brincat. Hu qal li l-Awtorità 

kienet av]ata bil-problema 

tal-mercaptan u d-Dipartiment 

tal-Protezzjoni ?ivili (CPD) 

kienet av]ata fil-bidu ta’ 

Lulju tal-2009. 

Leo Brincat qal li r-rimi ta’ 

din il-kimika ma sarx, kif 

suppost mill-Korporazzjoni 

Enemalta, skont il-prin/ipji 

ba]i/i dwar it-tmexxija taliskart. 

Michael Sant qal li l- 

Enemalta kellha sitwazzjoni 

ta’ emer;enza u d- 

Dipartiment tal-Protezzjoni 

?ivili [a l-passi me[tie;a 

biex ir-riskju kien indirizzat 

minnufih. Il-MEPA, b[ala 

regolatur, m’g[andhiex nies 

im[arr;in kontra perikli g[assa[[a 

u g[alhekk kellhom 

ikunu n-nies mill-Protezzjoni 

?ivili biex trattaw il-ka]. 

B[ala prattika, meta jkun 

hemm /irkustanzi ta’ periklu 

pubbliku, il-pro/edura ta’ 

rimedju tkun applikata mis- 

CPD. Membri mid-CPD 

marru l-Qajjenza g[ax kien 

hemm xi tnixxijiet li kellhom 

ikunu trattati. 

Michael Sant sostna li ddisponiment 

ta’ materjal 

kimiku g[andu jkollha 

li/enzja ma[ru;a mir-regolamenti 

dwar it-tmexxija taliskart. 

Hu stqarr li hawn siti 

f’Malta g[all-[a]na ta’ materjal 

kimiku b[alma hu l-mer- 

Il-prassi dejjem kienet li l-gass jinxtara m[allat bil-mercaptan 

captan, i]da m’hawnx siti 

g[al rimi ta’ tali materjal. 

Michael Sant qal li mill-evidenza 

jirri]ulta li kien hemm 

deterjorazzjoni tal-kontenituri 

bil-mercaptan u allura kellha 

tittie[ed azzjoni. Fakkar li ddiskussjonijiet 

li kienu saru 

mal-Enemalta kienu saru filqosor 

u fil-kuntest tal-istorja 

tal-esportazzjonijiet li kienu 

saru fil-passat. 

Ian Stafrace, Kap E]ekuttiv 

tal-MEPA kien talab, 

ming[and l-uffi/jali tal- 

Awtorità, rendikont tal-ka] 

biex wie[ed jara jekk l-obbligi 

legali mill-Enemalta ;ewx 

obduti jew le. Il-MEPA xtaqet 

id-dokumentazzjoni kollha u 

sal-lum g[adha qed tistenna 

d-dokumenti ne/essarji 

ming[and l-Enemalta. Hu qal 

li l-MEPA talbet full audit talmaterjali 

kollha li huma 

perikolu]i biex il-ka] ma 

jer;ax jirrepeti ru[u. 

Francis Attard, Direttur 

:enerali tal-Kuntratti qal li 

fejn jid[ol ix-xiri tal-fuel 

g[all-ener;ija, dan hu e]enti 

mir-regoli tal-public procurement. 

Francis Darmanin, li kien 

Procurement Manager mal- 

Enemalta, fuq mistoqsijiet 

tad-Deputat Laburista Joe 

Mizzi, qal li xi tliet snin ilu 

kienet intalbet stima g[addisponiment 

tal-mercaptan. L- 

Enemalta kienet talbet alternattivi 

g[ad-disponiment, il- 

qerda jew ir-rimi tal-mercaptan. 

Ivan Bonello, Procurement 

Manager mal-Enemalta, qal li 

ma kellu x’jaqsam xejn ma’ 

dan il-ka] g[ax ilu f’din ilkariga 

sa mill-2010, ji;ifieri 

xhur wara li fe;; il-ka]. 

Fuq mistoqsija li saret mill- 

Ministru Tonio Fenech, kien 

spjegat minn uffi/jal tal- 

Enemalta li l-prassi dejjem 

kienet li l-gass jinxtara 

m[allat bil-mercaptan. 

Dakinhar tal-ka], kien hemm 

problema g[ax il-gass LPG 

ma ;iex im[allat lest bil-mercaptan. 

L-Enemalta kienet 

ir/eviet konsinja ta’ mercaptan 

biex tit[allat mal-LPG. 

Anthony Bonello, li kien 

responsabbli mir-Ri]orsi 

Umani, qal li ma kienx 

responsabbli mit-ta[lit tal- 

LPG mal-mercaptan. Hu qal 

li, sa fejn jaf hu, ma jafx 

b’nies li kienu jafu jag[mlu 

dan it-ta[lit jew li kienu 

m[arr;a biex jag[mlu dan. 

Il-Kumitat g[all-Kontijiet 

Pubbli/i kompla jsejja[ i]jed 

xhieda, fosthom, Alex Tranter 

li kien Non-Executive 

Chairman tal-Enemalta li qal 

li kien sar jaf bil-ka] tal-mercaptan 

permezz tal-media. Hu 

tkellem dwar in-nuqqas ta’ 

awditur intern g[all- 

Enemalta. 

Is-smig[ ta’ aktar xhieda hu 

mistenni li jkompli llum wara 

nofsinhar. 

Parlament 9 

Servizzi g[al studenti 

b’diffikultajiet 

ta’ m;iba 

Id-Dipartiment tas- 

Servizzi g[all-Istudenti jipprovdi 

diversi servizzi fliskejjel 

li permezz tag[hom 

jing[ata appo;; lil studenti 

li qed jesperjenzaw diffikultà 

ta’ im;iba, kemm 

dik li ;ejja minn di]abbiltà 

kif ukoll li ;ejja minn diffikultajiet 

so/jali u emozzjonali. 

Bi twe;iba g[al mistoqsija 

parlamentari, Dolores 

Cristina, il-Ministru g[all- 

Edukazzjoni u x-Xog[ol 

fissret li dawn is-servizzi 

jinkludu l-Autism 

Applikazzjonijiet pendenti 

g[al Supply LSAs 

B[alissa hemm 169 applikazzjoni 

pendenti g[axxog[ol 

minn supply learning 

support assistants biex ikunu 

impjegati. 


parlamentari, Dolores 

Cristina, il-Ministru g[all- 

Edukazzjoni u x-Xog[ol fissret 

li qabel ma jkun konklu] le]er/izzju 

tal-klassifikazzjoni 

g[as-sena skolastika li ;ejja, 

Supporting Team, Spe/jalista 

fl-SEBD, Servizz ta’ 

Psikologu, Counselling, 

{addiema So/jali u Social 

Support Workers. 

Il-Ministru Cristina qalet 

li f’numru ta’ skejjel hemm 

ukoll Learning Support 

Zones u Nurture Groups li 

joffru appo;; lil studenti 

b’diffikultajiet ta’ Im;iba 

So/jali u Emozzjonali. 

Hi sostniet li hemm ukoll 

]ew; learning support centres 

g[al studenti li jkollhom 

b]onn provvediment 

edukattiv barra l-iskola. 

li jinvolvi trasferimenti mitluba 

minn LSAs, /aqliq biex 

jimtlew vakanzi li n[olqu 

minn nuqqasijiet minn LSAs 

li huma ]ejda u biex ikunu 

assenjati LSAs ma’ tfal li 

g[adhom fil-pro/ess ta’ statementing, 

il-Ministeru ma 

jkunx f’po]izzjoni li jindika 

kemm minnhom se jibdew 

xog[ol sal-a[[ar ta’ din issena. 

Evalwazzjoni 

tal-iscreening kontra 

l-kan/er tas-sider 

Din is-sena, fil-Pjan 

Nazzjonali g[all-Kan/er, 

se ssir evalwazzjoni tal- 

Programm Nazzjonali ta’ 

Screening g[all-Kan/er 

tas-Sider. 


parlamentari, Joe 

Cassar, il-Ministru g[as- 

Sa[[a, l-Anzjani u l- 

Kura fil-Komunità qal li 

b[ala parti minn din levalwazzjoni, 

se jkun 

determinat jekk u kif 

g[andu jkun esti] dan ilprogramm.

10 Intermezz 

INTERMEZZ MONDJALI 

Il-[ajja mlewna u kontradittorja ta’ Karmenu 

Vassallo, poeta tan-nirien (1913-1987), qed tkun 

i//elebrata f’bijografija attenta li kiteb Marcel 

Zammit Marmarà, ippubblikata fis-sensiela SKS. 

L-awtur fittex fil-kitbiet kollha ta’ Karmenu 

Vassallo, bosta minnhom miktubin b’g[add kotran 

ta’ psewdonimi, kif ukoll f’dokumenti, manuskritti, 

arkivji, ritratti, intervisti bir-radju u mal-400 ittra personali. 

Dan hu xog[ol g[ani dwar poeta li ;arrab [afna u 

li baqa’ j]omm postu b[ala romantiku ewlieni filmixja 

letterarja lokali. Din ir-rubrika intervistat lil 

Zammit Marmarà. 

G[aliex qed tikkon/entra fuq il-bijografija ta’ 

Vassallo, u x’inhi r-relevanza tieg[u llum^ 

Mindu kont tifel l-iskola dejjem kien il-poeta 

favorit tieg[i. Jag[ti [oss lil dak li normalment 

m’g[andux [oss u mo[[u dejjem jhewden u jo[lom, 

jirrifletti, jikkuntesta, jiddibatti, jistaqsi, jirribella, u 

jiddjaloga ma’ Alla. 

Jibki u jifra[ mix-xejn. Kien jg[id li aktar minn 

qatt qabel jikbirlu r-rispett g[all-annimali u l-[xejjex 

u jonqoslu g[all-bnedmin. 

Vassallo jibqa’ dejjem relevanti g[ax il-kitba 

tieg[u hi universali, li ssie[bu fil-moviment letterarju 

Ewropew. 

Hu poeta dejjem u kullimkien, mhux f’Malta biss, 

bil-kitba tieg[u tg[odd g[al kul[add, f’kull post u 

f’kull ]mien. G[andu l-valur tal-qawwa tal-kelma, 

fil-profondità tal-kitba ming[ajr il-[tie;a ta’ dizzjunarju 

biex jinftiehem. 

Fid-da[la g[all-ktieb, Oliver Friggieri jikklassifika 

l-bijografija kritika tieg[ek b[ala 

“po]ittivista”. Kif tfiehem dan il-;eneru^ 

Inkun pru]untu] jekk nanalizza u nikkummenta 

jiena stess dwar il-bijografija ta’ Karmenu Vassallo. 

Il-klassifikazzjoni u l-anali]i tal-bijografija l-a[jar li 

tit[alla f’idejn il-kriti/i. 

Il-po]ittivi]mu jitqies b[ala metodu xjentifiku 

f’konfront mal-metafi]ika. Fis-seklu dsatax, Auguste 

Comte kiteb bosta xog[lijiet dwar il-po]ittivi]mu, 

fosthom The Course in Positive Philosophy. 

B’reazzjoni g[al dan il-metodu, l-antipo]ittivisti 

qiesu din it-teorija b[ala ideolo;ija tax-xjenza. 

Po]ittivisti moderni jibba]aw ix-xog[ol tag[hom 

fuq ri/erka kwantittattiva. Illum, it-terminu 

‘po]ittivi]mu’ g[andu tifsira wiesg[a [afna. 

Ma’ Karmenu Vassallo kienet we[let it-tikketta 

ta’ poeta pessimista. Stqarr li kellu b[al ;ibda 

naturali g[an-niket u l-malinkonija. Kien pessimista 

“patolo;iku” jew irrendewh hekk i/- 

/irkustanzi^ 

Kienu /-/irkustanzi. Vassallo jfisser ukoll mudell 

ta’ perseveranza, ta’ tama, u finalment tal-kapa/ità li 

jirnexxilu jirre]isti u jeg[leb diffikultajiet kbar psikolo;i/i, 

g[ax l-ewwel ried jirba[ il-konfront mieg[u 

nnifsu. 

Meta beda jemmen fil-[iliet letterarji tieg[u b[ala 

s-salvazzjoni tieg[u, g[eleb il-qtig[ il-qalb kif ukoll 

il-bi]a’ tal-esklu]joni so/jali, li parti minnha kienet 

kaw]a ta’ dak li hu kien jemmen li kienu difetti fi]i/i. 

Fih hemm ukoll do]i qawwija ta’ kommi]erazzjoni. 

X’ta[seb^ 

Vassallo kien iqis lilu nnifsu vittma ta’ xorti 

[a]ina. G[adda minn perijodi ta’ qtig[ il-qalb f’[ajtu 

“mg[obbija bi tletin salib”. Kien f’dan il-perijodu li 

kiteb l-aqwa xog[lijiet tieg[u. 

Fil-poe]ija ‘Van;elu Ie[or’ kiteb versi b[al 

“Wa[di ming[ajr ma rrid. Wa[di fid-dinja”. Kiteb 

poe]iji jisimhom sa[ansitra ‘Wa[di’ u ‘Imsejken 

Jiena’ (1934). F’dan il-kuntest tinftiehem ukoll it-tnehida 

ddisprata: “Irrid u ma nistax inkun b[all-bqija 

Rassenja kulturali internazzjonali 

tal-[lejjaq fuq din l-art”. Insibu bosta versi fejn 

Vassallo jit[assar lilu nnifsu. 

Mid-disperazzjoni u l-kommi]erazzjoni tieg[u 

nnifsu jg[addi g[all-kuntestazzjoni tad-destin u xxorti 

[a]ina, li jag[mluh differenti mill-bqija meqjusa 

b[ala bnedmin normali. 

Meta da[al fil-politika l-ewwel darba kien 

ivvota favur il-piena kapitali. Kif tirrikon/ilja dan 

is-sens qawwi ta’ kastig estrem mal-Kristjanità li 

kien jiddikjara^ 

F’Novembru 1945 Vassallo kien elett fil-Kunsill 

tal-Gvern. F’wa[da mis-seduti tal-Kunsill, tressqet 

g[all-vot il-piena kapitali, u kien hu biss li vvota 

favur. 

}gur li sal-1983, skont manuskritt b’noti awtobijografi/i, 

baqa’ tal-fehma li sakemm il-bniedem joqtol 

bniedem ie[or, il-piena kapitali kellha tibqa’ 

tin]amm. Meta f’wa[da mis-seduti tal-Kunsill tressaq 

g[all-vot il-‘[abel’, kien hu wa[du li vvota favuru. 


Analizzat il-poeta tan-nirien 

Il-qoxra tal-ktieb Il-{ajja ta’ Karmenu Vassallo miktub minn Marcel 

Zammit Marmarà 

Karmenu Vassallo kien 

favur il-piena tal-mewt 

g[aliex kien jemmen li 

sakemm il-bniedem kien 

kapa/i joqtol bniedem 

ie[or, din g[andha tibqa’ 

minn 

Mario Azzopardi 

marpardi@maltanet.net 

Fl-istess manuskritt kiteb: 

“Ma nist[ix nistqarr li g[adni 

u nibqa’ favur il-piena talmewt 

sakemm bniedem jibqa’ 

joqtol bla jedd bniedem 

ie[or”. Vassallo tant kien sensittiv 

li kien i[oss [afna g[allvittma 

u lil min ikun [alla 

warajh, spe/jalment tfal 

iltiema. 

Interessanti li Vassallo 

kellu xog[lijiet satiri/i li 

rari, jekk qatt, ing[ataw 

pubbli/ità. Ji;ifieri l-poeta 

kellu l-mumenti “[fief” 

tieg[u. 

L-aspett umoristiku u 

satiriku ma tantx jinsab fil-kitbiet 

ta’ Vassallo, imma fl- 

1937 kien [are; ]ew; kotba 

]g[ar, }wie; f’Qieg[ il-Ba[ar 

u Mastru Rjus, it-tnejn bilpsewdonimu 

V.E.K.A. F’Mastru Rjus insibu karattru 

li biex jistudja ras [addie[or spi//a biex tilef rasu. 

{oloq karattri b[all-Kontinu Boqqa Brodu u l-Baruni 

Rolandu Wa[[althulu. Fis-17 ta’ Ottubru 1938 kiteb 

aritklu f’Il Berka, ‘Il-Faqar tal-Kitba Satirika fil- 

Letteratura Maltija’. F’dan id-dawl wie[ed jista’ jara 

li Vassallo kien qieg[ed jesperimenta bi stili differenti 

fit-triq letterarja tieg[u. 

Karmenu Ellul Galea kien qalli kif meta kien 

refu;jat is-Si;;iewi fi ]mien il-gwerra, mhux lewwel 

darba li Vassallo kien jo[ro; b’xi wa[da minn 

tieg[u fuq iz-zuntier u jifqa’ lil kul[add bid-da[q. 

Kien jemmen li Knisja u Stat g[andhom jimxu 

id f’id. Din po]izzjoni ortodossa [afna, i]da kien 

iqis ru[u anki b[ala ribell. Sa fejn kien rivoluzzjonarju 

Karmenu Vassallo^ 

Vassallo hu wkoll il-poeta tal-paradoss. Il-;abriet 

tieg[u kollha jimplikaw jew jibdew b’poe]ija 

ddedikata lil Alla. Studja u g[ex ta’ reli;ju] mas- 

So/jetà ta’ San Pawl u kien jonqsu jie[u biss l-a[[ar 

professjoni meta tilef il-vokazzjoni. Kien kiteb li 

j[oss ru[ ta’ qassis u qalb ta’ poeta, li j[ossu mixg[ul 

b’g[erf il-Mulej. 

Fil-kitba kien kura;;u] [afna. Kiteb versi li wasslu 

lill-Vigarju tal-Isqof biex jibg[at g[alih. Kien hemm 

ukoll min beda jqisu b[ala eretiku, imma ma be]ax 

jippubblika dak li kiteb u ma qag[adx iqis il-konsegwenzi 

u l-attakki fuqu.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 17 ta’ :unju, 2012 

“Taxxa bla rappre]entanza hi tirannija.” Hekk 

kien qal l-Avukat James Otis f’Massachusetts, fl- 

Amerika kolonjali, fil-kampanja ta’ re]istenza 

kontra taxxa li l-Parlament Ingli] fl-1765 kien 

g[amel fuq dak kollu li jkun stampat fil-kolonji 

Amerikani. 

Dan il-prin/ipju – li min i[allas taxxa g[andu 

jkun rappre]entat fl-assemblea li tidde/iedi dik ittaxxa, 

li tidde/iedi l-kemm u l-kif tag[ha, u li 

tidde/iedi kif jintefqu l-flus li jid[lu minnha – 

kompla jixtered fis-snin ta’ wara biex anima rrivoluzzjoni 

Amerikana. Il-prin/ipju li m’g[andu 

jkun hemm l-ebda taxxa bla rappre]entanza hu ssies 

ta’ dak li se[[ fid-dinja demokratika tul l-a[[ar 

250 sena: it-twessig[ tad-dritt tal-vot. 

Vot mat-18 e]att f’Malta 

Il-;img[a li g[addiet, il-Parlament Malti g[adda 

emendi g[al-li;i elettorali li komplew iwessg[u ddritt 

tal-vot f’Malta. Emendi g[all-Att dwar l- 

Elezzjonijiet :enerali li hi l-li;i li tirregola lpro/ess 

elettorali s[i[. Emendi li permezz tag[hom 

il-Kummissjoni Elettorali kompliet ting[ata ktar 

responsabbiltajiet u dmirijiet. 

B’ri]ultat ta’ emenda importanti li g[addiet mill- 

Parlament, dawk li jag[lqu t-18-il sena sad-data 

proprja tal-elezzjoni se jkunu jistg[u jivvutaw. Dan 

1. Il-;img[a li g[addiet 

kienet wa[da importanti ferm 

g[all-qasam tad-drittijiet talkonsumatur 

g[aliex g[allewwel 

darba f’pajji]na 

nidejna l-li;i tal-Pro/eduri 

Kollettivi, jew class actions. 

Weg[da elettorali o[ra li 

wettaqna, g[ax tassew irriduk 

tkun im[ares iktar. 

Nipprote;u d-drittijiet 

tieg[ek 

Mill-ewwel ta’ Awwissu li 

;ej, konsumatur li jixtieq 

jifta[ kaw]a g[aliex b’xi mod 

jew ie[or ;ew miksura ddrittijiet 

tieg[u, se jkun jista’ 

jag[mel dan flimkien ma’ 

konsumaturi o[ra li jkollhom 

l-istess ra;uni. 

M’a[niex biss se 

nissalvagwardjaw l-interess 

tal-konsumatur, i]da wkoll 

tal-intrapri]i ]g[ar u medji li 

min-na[a tag[hom ukoll se 

jkunu jistg[u jressqu l-ka]i 

tag[hom. F’kull ka], 

rappre]entant wie[ed se jkun 

jista’ jirrappre]enta grupp ta’ 

nies dwar l-istess kwistjoni u 

b’hekk ji;u ffrankati [afna 

spejje]. 

2. Il-ligi tg[id li sabiex 

tinfeta[ kaw]a, din trid 

tinfeta[ minn minimu ta’ 

]ew; persuni. Bla dubju, 

[afna drabi konsumatur jew 

intrapri]a jaqtg[u qalbhom 

sabiex jift[u kaw]a 

wa[edhom, i]da issa din ilproblema 

se ti;i eliminata 

permezz ta’ din il-li;i g[aliex 

grupp ta’ nies jistg[u 

jing[aqdu bejniethom u 

jippre]entaw il-ka] tag[hom 

flimkien. 

Din il-pro/edura se tfisser 

tnaqqis ta’ [afna [ela ta’ [in 

u spejje] ]ejda. 

Pro/edimenti kollettivi 

3. Se jkun possibbli li 

wie[ed jifta[ kaw]a sabiex 

Editur> Alex Attard 

Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 

P.O. Box 37, {amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt 

Tel> 25965460#2#3 

Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 

E-mail> adverts@media.link.com.mt 

ifisser li ng[ata d-dritt tal-vot li]-]g[a]ag[ kollha li 

jag[lqu t-18 bejn meta jo[ro; ir-Re;istru Elettorali 

u l-elezzjoni ;enerali li ssir wara. Dawn i]- 

]g[a]ag[ qabel ma kinux jistg[u jivvutaw. Hu 

kalkulat li jkun hemm madwar 2,700 ]ag[]ug[ u 

]ag[]ug[a bid-dritt tal-vot fl-elezzjoni li jmiss. Dan 

minkejja li sal-lum, l-ismijiet ta’ dawn i]-]g[a]ag[ 

ma jidhrux fir-Re;istru Elettorali attwali. 

Aktar drittijiet lill-votant 

Emenda o[ra importanti approvati mill-Parlament 

tikkon/erna l-pazjenti li jkunu qeg[din g[all-kura 

fl-isptarijiet. Sal-lum mhux possibbli li persuna li 

tkun g[all-kura fi sptar, g[ajr g[ar-Residenza San 

Vincenz de Paul, li tivvota fl-isptar stess. Dawn ilpersuni 

wkoll, issa se jkollhom il-kumdità li 

jivvutaw fl-isptar stess u ma jg[addux millistrapazz 

li jittie[du, [afna minnhom fuq si;;u tarroti 

u fuq strechers, fi/-/entri tal-votazzjoni biex 

jivvutaw. 

B’dan l-i]vilupp, dawn il-pazjenti se jkunu qed 

jivvutaw il-:img[a, ;urnata qabel il-jum talvotazzjoni. 

Din hi emenda li se tevita [afna 

skumdità mhux biss g[all-pazjenti, i]da wkoll 

g[all-infermieri u paramedi/i o[ra li kienu jkunu 

jridu jakkumpanjaw lill-pazjenti. 

}vilupp ie[or fl-emendi approvati hu fil-;bir tad- 

Insa[[u u nipprote;u 

l-qasam tal-konsumatur 

jintalab kumpens g[all-[sara, 

ji;ifieri fejn wie[ed jipprova 

jfittex g[al [sara li saret lil 

membri ta’ dik il-“klassi”, 

jew sabiex jintalab it-twaqqif 

tal-ksur, jew anki sabiex 

jintalab ir-rettifika talkonsegwenzi 

ta’ ksur, b[al 

e]empju meta grupp ta’ 

konsumaturi jkunu xtraw xi 

appliances difettu]i, u jitolbu 

li l-prodotti difettu]i jinbidlu 

ma’ appliances ;odda. 

4. Se jkunu jistg[u jinfet[u 

]ew; tipi ta’ pro/edimenti 

kollettivi. L-ewwel, permezz 

ta’ “azzjoni ta’ grupp” li 

f’dan il-ka], il-pro/eduri 

jkunu jistg[u ji;u ppre]entati 

f’isem numru ta’ persuni u 

fejn ir-rappre]entant tal-klassi 

jkollu talba flimkien malmembri 

l-o[ra tal-grupp, jew 

it-tieni, f’azzjoni 

rappre]entattiva, fejn korpi 

rappre]entattivi jkunu jistg[u 

jift[u kaw]a ming[ajr ma 

huma jkollhom interess 

;uridiku. 

Dan ifisser li l-kaw]a tista’ 

ti;i ppre]entata f’isem g[add 

ta’ persuni minn korp 

rappre]entattiv b[alma hi 

g[aqda ta’ konsumaturi 

dokumenti tal-voti. Il-Maltin re;istrati G[awdex se 

jkunu jistg[u ji;bru d-dokument tal-vot tag[hom 

mill-Uffi//ju Elettorali f’Malta minflok 

f’G[awdex. Dan japplika wkoll g[all-G[awdxin 

re;istrati Malta. 

Dawn huma kollha emendi li j[arsu lejn iddrittijiet 

tal-votant. 

Muscat jattakka d-dritt tal-vot tal-Maltin 

Waqt li l-Parlament g[adda din il-li;i biex 

iwessa’ d-dritt tal-vot f’Malta, stunat bil-kbir ilkampanja 

li l-Labour Party re;a’ qed jag[mel biex 

jaqta’ d-dritt tal-vot ta’ /ittadini Maltin. 

L-g[ajta “l-ebda taxxa bla rappre]entanza” – li 

nebb[et lil tant bnedmin li ssieltu g[ad-demokrazija 

madwar id-dinja – il-Labour ta’ Muscat g[adu ma 

semag[hiex, anzi g[adu jinsisti li ju]a l-istess 

metodi antiki li kien ju]a biex i/a[[ad dritt ba]iku 

[afna ta’ /ittadini Maltin u li l-prova tad-dritt 

tag[hom li jivvutaw qieg[da fit-taxxi li j[allsu. 

Dibattitu li jrid jistenna 

F’Malta g[ad nistg[u niddiskutu aktar twessig[ 

tad-dritt tal-vot, li tin]el l-età tal-vot, pere]empju. 

Imma dan id-dibattitu donnu jrid jistenna lil partit 

ewlieni f’Malta, il-Labour, jinfatam mill-kampanji 

tieg[u kontra d-dritt tal-vot tal-Maltin. 

re;istrata f’isem ilkonsumaturi 

jew inkella minn 

xi korpi kostitwiti. Barra 

minn hekk, inti b[ala 

konsumatur jew sid ta’ xi 

negozju, se jkollok il-[in 

ne/essarju sabiex tidde/iedi 

jekk tixtieqx tissie[eb jew le 

fil-kaw]a. 

Intaffu l-ispejje] tal-qrati 

5. {adna [sieb nipprovdu 

Opinjoni 11 

L-EDITORJAL 

It-twessig[ tad-dritt tal-vot 

Permezz ta’ din il-li;i l-;dida issa 

grupp ta’ nies jistg[u jing[aqdu 

bejniethom u jippre]entaw il-ka] 

tag[hom flimkien 

minn 

Jason Azzopardi 

jason.azzopardi@gov.mt 

biex konsumatur jew kontrihom. 

intrapri]a jkunu jafu li se 

Dawn se jkunu 

tkun qed tinfeta[ kaw]a dwar 

wkoll e]entati mill-[las ta’ 

l-istess ka] tieg[u. Dan se jsir 

mi]ati tal-qorti tar-re;istru 

permezz ta’ pubblikazzjoni 

fuq il-pre]entazzjoni tal- 

tal-ka]i fil-gazzetta tal-Gvern 

kaw]a dwar il-pro/edimenti 

kollettivi. 

kif ukoll f’;urnali lokali 7. 

kemm bl-Ingli] kif ukoll 

Insellem lil sie[bi Chris 

bil- 

Malti, jew anki f’mezzi o[ra 

Said li vara dan il-pro/ess is- 

tax-xandir skont kif tordna 

sena li g[addiet u mess lili li 

l- nwassal sal-port. 

Qorti. 

Dak li jkun se jing[ata anki 

Nirringrazzja lill-Awtorità 

/ans jissie[eb f’tali kaw]a 

g[all-Kompetizzjoni u l- 

anki wara li tkun 

Affarijiet tal-Konsumatur kif 

infet[et. 

6. {sibna wkoll sabiex 

ukoll lid-Direttur :enerali 

intaffu l-ispejje] 

mill-Uffi//ju taltal-qrati. 

Dawk il-pro/edimenti 

Kompetizzjoni li [admu bla 

kollettivi li se jinfet[u minn 

heda sabiex din il-li;i titlesta 

g[aqdiet tal-konsumaturi li 

fil-[in stipulat. Qatt daqs 

jkunu re;istrati, se 

illum ma kienu daqshekk 

jitnaqqsulhom [afna 

im[arsa d-drittijiet tallispejje] 

;udizzjarji 

konsumaturi f’pajji]na. Issa 

f’idejk...

12 Ittri 

Wa[da mi]-]ew; imtie[en f’Bormla li je[tie;u li jkunu m[arsa (ritratt fuq) u r-ritratt l-ie[or 

juri dar li hi ta’ e]empju ta’ kif kul[add irid jara lill-belt ta’ Bormla 

Sur Editur, 

Min jaqra kitbieti f’dan il- 

;urnal, jaf jg[addilu minn rasu 

(jew ja[seb) li jien g[andi xi 

a;enda mo[bija versu l-Gvern 

Nazzjonalista u l-politika tieg[u 

f’din il-belt Bormli]a biex inxekklu 

b’xi mod minn [idmietu. 

{alli nirrepeti g[al darb’o[ra 

dak li stqarrejt snin ilu f’dan listess 

;urnal li jien, g[andi kull 

rispett u kull grazzi g[al kulma 

wettaq f’Bormla l-Gvern tallum. 

Biex inkun qed ng[id kollox 

ukoll, lill-Prim Ministru 

Lawrence Gonzi ktibtlu darbtejn 

dwar Bormla, pajji]i, u 

we;ibni d-darbtejn. 

Mela, dan kollu stqarrejtu 

biex il-qarrej jittratta kitbieti 

b[ala l-karba ta’ /ittadin serju u 

denn ta’ pajji]u li lil pajji]u jixtieqlu 

l-;id g[ax nemmen li 

b’aktar impenn u bi pjani serji, 

din il-belt tista’ ter;a’ tkun lg[o]]a 

ta’ min jabitaha biex lisem 

li jwe;;a’ li wirtet jittaffa 

ftit ftit sakemm ;ie[ha jsir mill- 

;did l-g[ira ta’ min jixtiqilha l- 


Gvern Nazzjonalista 

biss lest jisma’ u 

ja;ixxi dwar Bormla 

g[aw; u l-istmerrija. 

Fil-[ar;a tal-{add 1 ta’ April 

ktibt dwar Mu]ew fuq il-Ba/ir 

Nru. 1. G[adni nemmen li din 

kienet tkun l-a[jar g[a]la biex 

Bormla setg[et tibda tilbes 

ilbiesha. Mhux sew li f’medda 

ta’ art b[al din f’Bormla 

m’g[andniex fejn nibag[tu turist 

x’jara u xi j]ur. 

Ktibt dwar il-blokk bini ta’ 

dik li darba kienet il-Pixkerija. 

L-istess… hawnhekk a//ennajt 

g[al twaqqif ta’ mu]ew ie[or. 

Ikkonkludejt li post ta’ talb u 

adorazzjoni f’dik li hi knisja ta[t 

l-art fl-in[awi ta’ Santa Liena, 

jixirqilha attenzjoni u azzjoni. 

U… nirrepeti kitbieti, Gvern 

Nazzjonalista biss jidher li hu 

lest li jisma’ u ja;ixxi. Dan hu li 

jien nistenna! Nistenna aktar 

[niena ma’ pajji]i. 

Pere]empju, jista’ xi [add 

mill-qarrejja jasal jemmen li 

f’Bormla g[andna ]ew; 

imtie[en (ara r-ritratt ta’ wa[da 

minnhom) li wa[da minnhom 

dalwaqt tispi//a gorbo; u l-o[ra 

(ritratt) waqt li tant dominanti, 

t[alliet bla raddiena u t[alliet 

ukoll f’idejn min jokkupaha. 

Jista’ xi [add jispjegalna jekk 

dawn i]-]ew; imtie[en humiex 

tal-poplu? Kull darba li nistaqsi 

dan, [add ma jwie;eb. 

Li kieku l-istat jie[du lil dawn 

i]-]ew; ;awhar f’idejh u jlibbishom 

;ie[hom, kieku… g[allanqas 

ikollna fejn nibag[tu turist 

jara xi [a;a f’Bormla. U 

n[e;;e; lil min hu responsabbli, 

biex jie[u [sieb dil-mi]erja ta’ 

dan is-sur meravilju] ta’ ta[tha 

biex jittrattah bl-istess mod u 

g[o]]a ta’ kif qed ji;u ttrattati 

s-swar fil-belt ta’ biswitna. 

Imma g[aliex a[na le? Kif 

[add ma jwie;eb? Mhux tal-biki 

d-dehra ta’ dan is-sur? Possibbli 

ma jist[i [add minn min suppost 

li jara li povertà b[al din 

ma tfaqqarx sur u pajji]? 

Ara min i[obb lil daru kif 

jib]a’ g[aliha u jsebba[ha u 

jg[o]]ha (ara r-ritratt l-ie[or). 

Iva, din dar f’Bormla. 

X’differenza! Hekk irridu li 

narawha lil Bormla tag[na. 

Hekk irridu narawhom is-swar 

tag[na, b[al din id-dar. U (Sur 

Editur) ippermettili nifra[lu lil 

dan is-sid g[al kif jemmen li 

g[andha tkun beltna Bormla. 

U biex intemm kitbieti g[allum, 

nixtieq xi [add jg[idilna 

kif il-medda ta’ arkati li nsibuhom 

fi Triq ir-Regatta t[allew 

mhux skavati u abitati meta ttriq 

ta’ fuqhom hi mi]muma fuq 

l-arkati tag[hom. Dawn huma 

mbarrati bi /nagar li jistg[u jinqalg[u 

u jitne[[ew. 

Kieku dawn ji;u abitati nkunu 

nistg[u ng[idu li f’Bormla 

g[andna outlets, [wienet partikulari 

fejn jinbieg[u affarijiet 

turisti/i li llum, dal-;eneru ta’ 

bejg[ i[addem lin-nies u lg[arfien 

ta’ se[er dil-belt jibda 

jixxieheb ma’ min pajji]u sab id 

;eneru]a u finanzi biex jiddandan 

bih. 

Alfred Attard 

Bormla


Wirja u restawr fil-kappella ta’ 

San :akbu l-kbir fin-Naxxar 

minn Clinton Sammut 

Fil-25 ta’ Lulju ti;i //elebrata 

l-festa ta’ San :akbu l- 

Kbir, li kien wie[ed millappostli 

ta’ :esù Kristu, filwaqt 

li kien l-ewwel appostlu 

li temm [ajtu ta[t il-martirju 

ta’ qtug[ ir-ras. 

Id-devozzjoni lejn dan ilqaddis 

tmur lura minn ]mien 

il-Kavallieri meta f’Malta 

kien di;à hawn numru ta’ 

kappelli ad unur dan lappostlu 

u qaddis ta’ Kristu. 

Il-kappella San :akbu 

Wa[da minn dawn il-kappelli 

]g[ar insibuha fin- 

Naxxar, u tinsab biswit ilparke;; 

tal-eks Trade Fair 

Grounds. 

In-Nazzjon tkellem ma’ 

Bruce Cortis, resident 

Naxxari u kuratur ta’ din ilkappella, 

li tana xi informazzjoni 

rigward l-istorja ta’ din 

il-kappella. 

Hemm dokumenti li juru li 

din il-kappella kienet inbniet 

u kienu jitqaddsu quddisiet 

fiha sa qabel l-Assedju l-Kbir, 

fl-1545. 

Din il-kappella g[amlet 

]mien ma tissemmiex iktar 

imma isimha re;a’ fe;; fissena 

1618 f’ittra pastorali 

mill-Isqof Cagliares. 

Hu ma[sub li matul l- 

Assedju l-Kbir it-Torok li 

kienu telg[u f’din il-lokalità 

kienu pprofanaw din il-kappella 

u ;arrfuha. 

Illum il-;urnata l-u]u ta’ 

din il-kappella naqas bil-kbir 

u l-funzjonijiet litur;i/i ;ew 

limitati g[al dawk tal-festa ta’ 

San :akbu li ssor fil-25 ta’ 

Lulju. F’din il-kappella nsibu 

pittura ta’ San :akbu li kienet 

impittra mill-pittur popolari 

Antonio Da Dinnto. 

Ma]-]mien din il-pittura 

sofriet [sarat ikka;unati millg[eluq 

tal-post u l-umdità. 

Sar xog[ol ta’ restawr fuqha 

u l-a[[ar ]ew; xog[lijiet biss 

huma dokumentati. Dawn 

kienu dak tal-1928-1930 u li 

sar issa fis-sena 2012 mirrestawratur 

Alfred Briffa. 

Hu mifhum li l-a[[ar 

restawr li sar kien ferm intensiv 

u dan g[aliex barra l-elementi 

tal-g[eluq u umdità, ilkolla 

li kienet ing[atat firrestawr 

ta’ qabel kienet 

dewdet u d-dud g[amel il- 

[sara fuq wara tal-pittura. 

Wirja ta’ kappelli 

Maltin 

Il-fondi biex isir tali restawr 

in;abru permezz ta’ numru 

ta’ attivitajiet li jsiru f’din ilkappella 

spe/jalment meta 

joqorbu festi litur;i/i b[al dik 

tal-:img[a l-Kbira u l-Milied 

u anki grazzi g[ad-donazzjonijiet 

li ng[ataw g[al dan 

il-g[an. 

Fil-fatt bejn il-11 u s-16 ta’ 

Lulju ttellg[et wirja f’din ilkappella 

flimkien mal- 

G[aqda {bieb tal-Kappelli 

Maltin, u din il-wirja kienet 

ad unur ir-restawr li sar talpittura 

u b[ala parti mi/-/elebrazzjonijiet 

g[al festa ta’ dan 

il-qaddis. 

F’din il-wirja wie[ed seta’ 

jara numru ta’ mudelli ta’ 

kappelli Maltin minn diversi 

artisti Maltin fosthom Angelo 

Fenech, Rene Sacco u Carmel 

Vella. Flimkien ma’ dawn il- 

mudelli kien hemm numru ta’ 

ritratti li juru g[add ta’ kappelli 

Maltin imferrxin ma’ 

Malta u G[awdex. 

Fost dawn ir-ritratti jew pitturi 

nsibu tliet kappelli o[ra li 

kienu jinsabu fin-Naxxar u li 

sfortunatament bi]-]mien 

dawn inqerdu, fosthom tnejn 

li kienu jinsabu fil-pjazza tan- 

Naxxar, kappella Santa 

Margerita u kappella San 

Bastjan li nqerdu bi ftu[ Vjal 

ix-Xog[ol lura fis-snin 

sebg[in. Kappella o[ra hi dik 

ta’ Santa Katerina fix-Xwieki 

li llum hi parti minn proprjetà 

privata. 

U[ud mill-mudelli tal-kappelli li kienu esibiti waqt din il-wirja fi [dan il-kappella 

Il-programm tal-festa 

Bruce Cortis stqarr li hemm 

numru ta’ pro;etti li jridu 

jsiru f’din il-kappella fosthom 

iz-zokklatura tal-ir[am li 

tikkumplimenta mad-disinn li 

di;à jinsab fil-kappella. 

T[ejja wkoll programm 

g[all-festa ta’ San :akbu 

maqsuma fuq tlett ijiem fejn 

kul[add hu m[e;;e; jattendi. 

It-Tnejn 23 ta’ Lulju u t- 

Tlieta 24 ta’ Lulju fis-7.30 

p.m. se jing[ad ir-ru]arju u 

tindaqq il-kurunella f’;ie[ 

San :akbu, animati millmembri 

tas-so/jetà tal- 

Museum tas-subien u tal-bniet 

rispettivament. 

L-Erbg[a 25 ta’ Lulju, nhar 

il-festa ta’ San :akbu, fis- 

7.30 p.m. se jing[ad irru]arju 

u tindaqq il-kurunella 

f’;ie[ San :akbu u ssegwi 

quddiesa minn Dun Mattew 

flimkien ma’ omelija. Il-kant 

tal-quddiesa se jsir kollu millkantanta 

Sarah Micallef. 

Madwarna 13 

Il-kappella ta’ San :akbu li tinsab fin-Naxxar biswit dawk li 

kienu t-Trade Fair Grounds 

Il-pittura ta’ San :akbu li tinsab fil-kappella u li ;iet 

restawrata din is-sena

14 A[barijiet ta’ barra 

minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt 

L-UNGERIJA 

Jinqabad 

l-aktar Na]ista 

imfittex 

Il-kriminal tal-gwerra 

Na]ista l-aktar imfittex 

min[abba s-sehem tieg[u filqtil 

ta’ 15,000 Lhudi nstab li 

qed jg[ix fl-Ungerija. 

L-investigazzjoni biex isir 

mag[ruf x’kien sar minn 

Laszlo Csatary, li llum 

g[andu 97 sena, kienet ilha 

g[addejja 15-il sena f’[idma 

mlaqqma ‘Operation last 

Chance”. Sa fejn hu mag[ruf 

Csatary hu l-a[[ar kriminal 

tal-gwerra Na]ista li g[adu 

[aj. 

Ephraim Zuroff, il-kap ta/- 

?entru Wiesenthal 

f’:erusalemm, qal li Csatary 

instab wara informazzjoni li 

ng[atat minn persuna 

Ungeri]a. Wara negozjati 

dwar il-kumpens, ta’ 25,000 

dollaru Amerikan, il-persuna 

tat id-dettalji kollha u minna[a 

tieg[u Zuroff informa lawtoritajiewt 

Ungeri]i 

f’Settembru i]da s’issa 

g[adhom ma ttie[du ebda 

passi. 

Csatary irri]ulta li qed jg[ix 

fil-kapitali Ungeri]a Budapest 

u ;urnal popolari Ingli] il- 

{add ippubblika ritratti tieg[u 

jdur fit-toroq ta’ Budapest. 

Jidher i]da li l-awtoritajiet 

Ungeri]i qed ikaxkru 

saqajhom dwar il-ka]. 

Kien g[alhekk li /-?entru 

Wiesenthal ikkoopera mal- 

;urnal Ingli] The Sun biex 

titpo;;a pressjoni fuq lawtoritajiet 

Ungeri]i. 

Csatary matul it-Tieni 

Gwerra Dinjija kien serva 

b[ala uffi/jal g[oli tal-Pulizija 

Ungeri]a fil-belt ta’ Kosice, 

fis-Slovakkja li dak i]-]mien 

kienet ta[t tmexxija Ungeri]a. 

Hu kellu sehem importanti 

fid-deportazzjoni ta’ eluf ta’ 

Lhud minn Kosice u r-re;jun 

ta’ madwar lejn Auschwitz 

fir-Rebbieg[a tal-1944. Barra 

minn hekk hu kien mag[ruf 

g[all-krudeltà li biha kien 

jistma lil-Lhud fiz-zona li 

kien jikkontrolla. 

Fl-1948, qorti ?eka kienet 

ikkundannatu g[all-mewt 

wara li kien [arab lejn il- 

Kanada fejn g[ex ta[t identità 

falza sal-1995 meta nkixef u 

kellu jer;a’ ja[rab. 

L-EMIRATI G{ARAB MAG{QUDA 

Vapur tal-qawwiet Amerikani 

involut fi sparatura fil-Golf 

Uffi/jali tal-Istati Uniti 

lbiera[ qalu li vapur talqawwiet 

Amerikani feta[ innar 

fuq dg[ajsa waqt in/ident 

‘il hinn mill-kosta tal-Emirati 

G[arab Mag[quda. 

Ir-rapporti qalu li skwadra 

tas-sigurtà fuq il-USNS 

Rappahannock sparat fiddirezzjoni 

tad-dg[ajsa wara li 

din injorat sensiela ta’ 

twissijiet filwaqt li avvi/inat 

b’velo/ità lill-vapur 

Amerikan. 

Filwaqt li ma ng[atat l-ebda 

konferma konkreta ta’ vittmi, 

xi a;enziji tal-a[barijiet 

indikaw il-possibbiltà li 

almenu persuna setg[et tilfet 

[ajjitha fl-in/ident u filwaqt li 

ma eskludewx g[al midruba. 

Ir-rapporti komplew li liskwadra 

fuq il- 

Rappahannock – li jintu]a 

g[al refuelling – idde/idiet li 

tifta[ in-nar meta rikonoxxiet 

it-theddida potenzjali taddg[ajsa 

li spi//at ta[rab millin[awi 

ftit wara l-isparatura. 

Intant, kelliema g[an-Navy 

Amerikana f’Bahrain qalu li lekwipa;; 

tad-dg[ajsa ma’ ta 

l-ebda ka] tat-twissijiet hu u 

javvi/ina il-USNS 

Rappahannock f’zona ta’ 

ba[ar qrib Jebel Ali. 

Fl-istess [in il-kelliema 

sostnew li l-ba[rin fuq ilvapur 

Amerikan u]aw dejjem 

il-pro/eduri g[all-protezzjoni 

bba]ati fuq il-kun/ett ta’ 

twissija qabel irrikorrew 

g[all-forza – u fejn imbag[ad 

sparaw lejn id-dg[ajsa 

b’machine-gun. 

Fil-pre]ent hemm tensjoni 

g[olja fir-re;jun tal-Golf 

Persjan, partikularment wara 

li l-Iran [are; b’aktar theddid 

li lest jag[laq iz-Zona ta’ 

Hormuz; li sservi b[ala rotta 

ta’ ba[ar strate;ika u ta’ 

importanza kbira g[all-vapuri 

li jittrasportaw i]-]ejt u tipi 

o[ra ta’ merkanzija. 

L-in/ident talbiera[ qed 

ikun investigat waqt li lidentità 

tal-membri talekwipa;; 

tad-dg[ajsa g[adha 

mhix mag[rufa. 


IL-KAZAKSTAN> Is-Soyuz TMA-05M titlaq mi/-/entru spazjali ta’ Baikonur b’abbord astronawt Russu, Amerikan u :appuni] 

g[al missjoni ta’ erba’ xhur fuq l-istazzjon spazjali internazzjonali. (ritratt Reuters) 

SPANJA 

Inva]joni 

ta’ bram 

G[awwiema tul il-Costa 

del Sol fi Spanja qed ikunu 

mwissija min[abba lammont 

kbir ta’ bram li 

hemm fil-ba[ar. 

Kien rappurtat li 

min[abba din l-inva]joni ta’ 

bram li hemm, f’Malaga 

madwar 1,000 persuna 

kellhom jing[ataw kura 

min[abba gdim mill-bram. 

Il-Ministeru tat-Turi]mu 

Spanjol qal li s-sajd 

e//essiv kif ukoll il-kurrenti 

tal-ba[ar kienu r-ra;uni 

ewlenija g[aliex [afna 

bajjiet kienu ntlew bil-bram. 

Min[abba f’hekk, kull 

darba li f’bajja ikun hemm 

[afna bram, l-awtoritajiet 

Spanjoli qed jtellg[u 

bandiera [amra beix 

jinfurmaw lin-nies.


IL-KOREA TA’ FUQ 

Indikazzjonijiet ta’ the]]i]a 

fost l-elit ta’ Pyongyang 

Il-Partit Komunista li 

jmexxi lill-Korea ta’ Fuq 

g[adu kemm warrab uffi/jal 

militari li kien qrib [afna ssede 

tal-poter u fost 

indikazzjonijiet li l-Mexxej 

Kim Jong-un u l-konsulenti 

tieg[u jistg[u qed iwettqu 

‘bidliet u taqlib’ fost l-elit 

biex isa[[u l-kontroll 

tag[hom fi Pyongyang. 

Jidher li g[addejjin ilmanuvri 

sorprendenti ta[t 

Kim Jong-un li [a l-poter 

wara l-mewt ta’ missieru, 

Kim Jong-il, f’Di/embru li 

g[adda u li fl-a[[ar jiem 

deher fuq it-televi]joni tal- 

Istat fil-kumpanija ta’ mara 

misterju]a filwaqt li 

japplawdi lill-grupp ta’ 

kantanti femminili. 

Ir-ritratti ta’ Kim Jong-il 

da[kan u jiddeverti waqt lispettaklu 

huma kuntrast 

assolut g[ad-dehra ]orra 

tradizzjonali tad-dinastija ta’ 

familtu li spikkat tul is-snin – 

u meta llum qed ife;;u lbidliet 

politi/i importanti fi 

Pyongyang. 

L-Uffi/jal militari ewlieni 

Ri Yong-ho, li kien qrib [afna 

tal-eks-dittatur Kim Jong-il, 

twarrab mill-karigi influwenti 

tieg[u fi [dan il-Partit 

Komunista – u fejn anki 

tne[[ielu r-rwol ta’ Vi/i- 

Chairman tal-Kummissjoni 

Militari ?entrali – waqt 

laqg[a tal-politburo li saret fi 

tmiem il-;img[a. 

Intant – u b[alma ji;ri ta’ 

spiss meta jitke//ew uffi/jali 

veterani tar-re;im – issemma 

l-mard b[ala r-ra;uni g[aliex 

twarrab Ri Yong-ho; i]da lmembri 

tal-Istitut Nazzjonali 

g[all-Unifikazzjoni fil-Korea 

t’Isfel irrimarkaw dwar lazzjoni 

g[all-g[arrieda li 

skont huma tista’ tindika 

qtug[ tal-irjus fil-politburo 

ta’ Pyongyang. 

Fil-fatt, Ri Yong-ho, li 

g[andu 70 sena, ma wera lebda 

[jiel ta’ mard meta, 

jiem ilu, deher fi Pyongyang 

flimkien ma’ Kim Jong-un u 

uffi/jali militari o[ra li kienu 

qed i]uru tifkira mwaqqfa 

g[all-unur ta’ Kim Il-sung; 

il-fundatur tal-Istat 

komunista u n-nannu tal- 

Mexxej komunista attwali. 

Il-membri tal-Istitut g[all- 

Unifikazzjoni fil-Korea 

t’Isfel anki jemmnu li l-pjan 

biex jitqa//at Ri Yong-ho 

kien ilu x-xhur ji]viluppa u 

li l-pass seta’ kkonkluda 

sensiela ta’ mi]uri bba]ati 

fuq reshuffle tal-militar 

komunista. Dan meta setg[u 

tne[[ew di;a mal-200 fizzjal 

ta’ livell medju b[ala parti 

mir-reorganizzazzjoni tal- 

Korea ta’ Fuq li qed issir 

ta[t idejn uffi/jali spe/ifi/i. 

Sadattant, Jang Songthaek, 

iz-ziju ta’ Kim Jongun 

u li hu mi]]ewwe; lil o[t 

Kim Jong-il, hu indikat 

b[ala l-veru poter fil-Korea 

ta’ Fuq fejn qed iservi ta 

konsulent ewlieni g[al 

neputih li g[ad ma g[alaqx 

it-tletin sena. 

L-esperti mbag[ad jg[idu 

li t-tmexxija ;dida fi 

Pyongyang tinsab ta[t 

pressjoni qawwija biex 

tikkonferma l-le;ittimità 

politika tag[ha bl-aktar mod 

konkret u filwaqt li ttejjeb 

il-moral ta’ poplu fqir 

ming[ajr wisq 

ambizzjonijiet fil-[ajja. 

A[barijiet ta’ Barra 15 

L-ISTATI UNITI> Kompetituri jippruvaw jg[inu mara tissupera ostakolu waqt avveniment sportiv fl-in[awi ta’ Mount Snow f’West Dover, fl-Istat ta’ 

Vermont. Dan ir-ritratt ittie[ed waqt it-’Tough Mudder’, fejn il-kompetituri jridu jikkonfrontaw provi fi]i/i diffi/li g[all-a[[ar u ‘ta[t kundizzjonijiet militari’ 

fejn (anki) jkollhom jeg[lbu ostakoli tat-tajn, l-ilma u n-nirien. (Reuters) 

Il-pjan biex 

jitqa//at 

l-uffi/jal 

seta’ kien ilu 

x-xhur 

L-ITALJA 

Se jer;a’ jsemmi 

lill-partit ‘Forza Italia’ 

L-eks-Prim Ministru 

Taljan Silvio Berlusconi 

g[andu jer;a’ jag[ti t-titlu 

ori;inali ta’ ‘Forza Italia’ 

lill-partit tieg[u – g[alissa l- 

Popolo Della Liberta (PDL) 

– i]da dan ma kkonfermax li 

se jikkuntesta b[ala 

kandidat g[all-kariga ta’ 

Prim Ministru flelezzjonijiet 

li se jsiru matul 

is-sena d-die[la. 

Berlusconi ]vela dan kollu 

lill-gazzetta :ermani]a Bild, 

b’kollox jindika li dan qed 

jippjana ritorn qawwi fiddinja 

tal-politika u wara li 

kien ilu x-xhur i]omm profil 

relattivament baxx. 

‘Nistqarr li m’inix se 

nonqos lill-partit tieg[i – u 

in/identalment, il-PDL 

dalwaqt g[andu jirritorna 

g[all-isem antik tieg[u, 

ji;ifieri ‘Forza Italia’’, qal 

Berlusconi fl-intervista lil 

Bild li kienet pubblikata 

lbiera[. 

‘Forza Italia’ hu l-partit 

politiku li [oloq Berlusconi 

meta la[aq Prim Ministru 

Taljan g[all-ewwel darba fl- 

1994. Intant, dan il-partit 

ing[aqad ma’ gruppi 

konservattivi o[ra biex 

jitwieled il-PDL fl-1998, 

i]da Berlusconi tkellem 

kemm-il darba dwar limpenn 

biex imorru lura 

g[all-isem ori;inali. 

Silvio Berlusconi (Reuters) 

Silvio Berlusconi s-sena lo[ra 

kien sfurzat li jispi//a 

minn Prim Ministru waqt leqqel 

ta’ kri]i finanzjarja u 

fost t[assib li l-Italja setg[et 

tonqos mill-obbligi tag[ha 

rigward id-dejn pubbliku 

ekwivalenti g[al 1.9 triljun 

ewro. 

Intant, uffi/jali ewlenin 

tal-PDL qalu li Berlusconi 

se jkun il-kandidat ta/- 

/entru-lemin fl-elezzjonijiet 

tal-2013; bl-eks-PM innifsu 

di;à jo[ro; indikazzjonijiet 

/ari li be[siebu jikkonfronta 

mill-;did il-politika. 

{afna sostenituri qed 

jittamaw li r-ritorn ta’ 

Berlusconi jg[in biex 

jg[aqqad lil ta/-/entrulemin 

u filwaqt li jirritornaw 

is-sostenituri li kienu 

abbandunaw lill-PDL waqt 

l-elezzjonijiet lokali ta’ 

Mejju li g[adda.


16 Feature Feature 17 

L-Isptar ta’ Riabilitazzjoni Karin Grech b’servizz ta’ kwalità g[alik 

Fl-Isptar Karin Grech ting[ata attenzjoni individwali minn diversi tobba u spe/jalisti 

lill-anzjani biex dawn ikunu jistg[u jmorru lura fil-komunità tag[hom fl-iqsar ]mien possibbli 

Il-Gvern immexxi mill- 

Partit Nazzjonalista g[andu 

g[al qalbu s-sa[[a ta’ kull 

/ittadin f’dan l-ar/ipelagu 

Malti u dan mhux jing[ad 

bil-kliem i]da jidher bilfatti. 

Matul dawn l-a[[ar 

snin rajna numru ta’ pro;etti 

jsiru b’risq is-sa[[a fosthom 

il-bini tal-isptar Mater Dei li 

kien deskritt b[ala ‘sptar 

state of the art’, il-bini talisptar 

tal-onkolo;ija, tilqim 

b’xejn kemm lit-tfal, lilladulti 

u lill-anzjani, breast 

screening u [afna servizzi 

o[rajn. 

L-aqwa kura 

g[all-pazjent 

Kif kul[add jaf, is-sa[[a 

mhix marbuta mal-mard biss 

i]da wkoll ma’ diversi 

aspetti o[ra fosthom ilmobbiltà 

tal-bniedem, 

waqg[at, ksur u anki 

operazzjonijiet o[ra b[ala 

konsegwenza ta’ xi in/ident 

li jinqala’. 

Mhux kull waqg[a li 

jkollok jew operazzjoni li 

tag[mel, wara ftit sig[at 

tqum minnha u titlaq ’il 

barra mill-isptar qisu qatt ma 

;ara xejn jew inkella jkollok 

b]onn erbat ijiem mistrie[ u 

ter;a’ tibda r-rutina tal-[ajja 

b[as-soltu. 

Sfortunatament insibu 

mumenti u ka]i meta dan ma 

jkunx possibbli u l-pazjent 

ikun irid kura aktar intensiva 

u spe/ifika b[al, ng[idu 

a[na, fi]joterapija, li tg[in 

sabiex jit[addmu l-muskoli 

u l-;ogi meta dawn ikunu 

bbiesu jew f’ka]i ta’ trawma 

li jkunu g[addew minnha lpazjenti, 

b[al meta tinbidel 

l-irkoppa jew l-g[adma tal- 

;enbejn. 

Dan il-pro/ess ;ieli jie[u 

;img[at s[a[ u ;ieli anki 

snin, u dan jiddependi minn 

numru ta’ fatturi fosthom letà 

tal-persuna, filwaqt li 

pazjent, iktar ma jkun 

avvanzat fl-età, aktar idum 

ma jg[addilu, g[ax ilflessibbiltà 

u l-abbiltà li lbniedem 

ifiq tkun naqset 

drastikament. 

Investiment ta’ €2.2 

miljun 

G[al dan il-g[an, il-Gvern 

[asseb li l-Isptar Karin 

Grech, li jinsab fi 

Gwardaman;a, ikun 

konvertit fi sptar ta’ 

riabilitazzjoni. 

L-g[an ta’ dan il-pro;ett 

hu li jservi b[ala g[ajnuna 

g[al pazjent biex jirkupra 

malajr u f’qasir ]mien imur 

lura fi [dan il-komunità 

tieg[u fejn trabba u g[ex, 

biex b’hekk ikun ferm g[al 

qalbu, u wkoll biex ikun ta’ 

g[ajnuna g[all-membri talfamilja 

tal-istess pazjent. 

Nafu li f’/erti ka]i wlied 

il-pazjent li jkun ta’ età 

avvanzata jkunu jridu /ertu 

ta[ri; u informazzjoni dwar 

kif g[andhom iqandlu lil 

qrabathom meta jmorru lura 

d-dar u dan jing[ata f’dan l- 

isptar biex b’hekk titnaqqas 

tbatija ]ejda kemm lillpazjenti 

kif ukoll lil dawk li 

jie[du [siebhom. 

Biex ikompli jing[ata 

servizz ta’ kwalità g[olja flisptar, 

g[addej programm 

intensiv ta’ tibdil 

infrastrutturali u ta’ 

manutenzjoni. Fil-fatt, fl- 

2011, da[lu fl-Isptar ta’ 

Riabilitazzjoni Karin Grech 

1,498 pazjent. 1,298 pazjent 

kienu trasferiti mill-Isptar 

Mater Dei. 

Mill-2008 sal-2011, il- 

Gvern nefaq €2.2 miljun fittibdil 

infrastrutturali. Sar 

xog[ol estensiv fis-swali, 

kmamar tal-banju ;odda, fire 

doors ;odda, g[amara ;dida 

u [afna affarijiet o[ra. 

}ieda fin-numru ta’ 

sodod 

B[alissa g[addej it-tibdil 

infrastrutturali f’]ew; swali 

o[ra li se joffru bejniethom 

60 sodda addizzjonali u 

b’hekk dawn se ji]diedu 

mal-239 sodda li l-isptar 

di;à g[andu fi [danu. 

Matul l-2011, l-Ispi]erija 

ta’ RHKG nefqet mal- 

€528,378 f’medi/ini g[allpazjenti. 

Fil-Medical 

Outpatient tal-Isptar Karin 

Grech attendew 2,263 fissena 

2011 waqt li fis-sena 

ta’ qabel attendew 1,306. 

Fis-sena 2011 it-taqsima 

tal-iSpeech Language Unit 

kellha 577 ka] ;did u saru 

4,732 sessjoni, 935 iktar fuq 

Il-barranin ukoll igawdu minn dawn is-servizzi li l-Isptar Karin Grech joffri matul is-sena kollha 

is-sena tal-qabel. 

Is-servizz tal-Orthotics and 

Prostetics Unit fl-2011 

g[amlu u]u minnu 4,879 

pazjent b’]ieda 

konsiderovoli meta mqabbla 

mat-3,117-il pazjent li 

g[amlu u]u mill-istess 

dipartiment lura fis-sena 

2010. 

}jarat lill-pazjenti fi 

djarhom 

Fl-2011, 1,653 pazjent 

u]aw is-servizzi tal- 

Occupational Therapy. Dawn 

jammontaw g[al 32,450 

sessjoni. Il-[idma tinkludi 

wkoll 233 ]jara fid-djar 

privati u 196 family training 

sessions. 

In-numru ra’ pazjenti li 

ng[ataw l-attenzjoni fisswali 

]diedu b’200 ka] u dan 

fisser 7,156 sessjoni ta’ 

trattament. Fl-Outpatients 

Department, 394 pazjent 

attendew g[as-sessjonijiet 

tal-Occupational Therapy u 

dan fisser 4,665 intervent. 

Id-Dipartiment tal- 

Occupational Therapy tad- 

Day Hospital ir/ieva 416-il 

pazjent u pprovda 6,390 

sessjoni. Saru 36 home visit 

u kien hemm ]ieda drastika 

ta’ 152 sessjoni ta’ grupp 

g[al 1,117-il pazjent. 

Matul is-sena 2011, id- 

Dipartiment ra 1,498 ka] 

;did b’total ta’ 67,111-il 

sessjoni ta’ trattament. Fissena 

2010, saru 56,349 

sessjoni ta’ trattament. 

Fl-2011, 

1,653 

pazjent 

u]aw is-servizz 

tal-Occupational 

Therapy fi 

32,450 sessjoni 

Bil-pro;ett il-;did aktar swali se jkunu qeg[din jinfet[u u dan ifisser aktar sodod disponibbli g[al dawk li se jfittxu l-kura 

tag[hom fl-Isptar Karin Grech 

B[ala parti mill-kura u mit-terapija, l-anzjani jer;g[u jing[ataw l-opportunità li jag[mlu attivitajiet ta’ kuljum b[at-tisqija 

tal-pjanti ta[t supervi]joni

18 A[barijiet ta’ Barra 

IL-KROAZJA> Wirja spettakolari ta’ arti mag[mula mit-tiben bil-forma tal-annimali waqt 

festival tipiku f’Osijek. Hu mifhum li mal-g[oxrin artist mill-Kroazja, il-Bosnja, 

il-:ermanja, l-Ungerija, is-Skovakkja u l-Messiku, u]aw mat-tletin tunnellata tiben biex 

tellg[u dawn it-tipi ta’ ‘xbiehat’ (Reuters) 

IR-RENJU UNIT 

Il-Pulizija Iranjana 

g[alqet numru ta’ restorants 

u kafetteriji b[ala infurzar 

;did ta’ mi]uri li skont l- 

Istat i[arsu l-moralità 

minbarra li jilqg[u kontra 

stili ta’ [ajja meqjusa li 

jabbu]aw il-kriterji tal- 

I]lam. 

Skont l-A;enzija tal- 

A[barijiet tal-Istudenti 

Iranjani (ISNA) uffi/jali u 

membri tal-’pulizija tal- 


IL-POLONJA 

Uragani 

qattiela u 

‘drammati/i’ 

Tal-anqas ra;el tilef [ajtu u 

numru ta’ Pollakki ndarbu 

waqt sensiela ta’ uragani li 

laqtu t-territorju tal-Punent u 

t-Tramuntana ta’ dan il-pajji]. 

L-esperti qed iqisu dan ilfenomenu 

b[ala wie[ed mhux 

komuni. 

Il-qilla ‘estrema’ talirwiefen 

kienet bi]]ejjed biex 

teqred mal-mitt residenza filprovin/ji 

ta’ Kujawy- 

Pomorze u Wielkopolska, u 

kkaw]at [sarat f’numru 

konsiderevoli ta’ si;ar qalb 

il-foresta ta’ Bory 

Tucholskie; f’park nazzjonali 

u destinazzjoni turistika 

popolari. 

L-elementi anki kka;unaw 

[sarat fil-linji tad-dawl g[al 

diversi bnadi, filwaqt li l- 

osservaturi jg[idu li g[ad li luragani 

mhumiex xi [a;a 

impossibbli g[all-Polonja, ittemp 

li effettwa lill-pajji] 

f’dan is-sajf kien 

‘partikularment drammatiku’. 

L-esperti qed ibassru aktar 

kundizzjonijiet ta’ maltemp. 

Ir-rapporti lokali intant qalu 

li ra;el anzjan residenti filvilla;; 

ta’ Wycinki miet wara 

li r-residenza tieg[u kkrollat 

fuqu b’konsegwenza ta’ 

uragan. 

Fl-istess [in, ir-residenti 

tad-diversi zoni milquta 

b[alissa g[addejjin b’[idma 

intensiva ta’ tindif u tiswijiet 

fis-soqfa tad-djar u l-linji taddawl, 

u wkoll qed jitne[[ew 

is-si;ar li tqa//tu mill-a[[ar 

irwiefen terribbli. 

L-IRAN 

Jag[lqu restorants fuq 

kun/ett ta’ moralità 

moralità’ wettqu rejds f’87 

restorant u kafetterija fiddistrett 

ta’ Tehran fejn 

spi//aw arrestati numru ta’ 

nisa talli ma rrispettawx ilmod 

ta’ lbies xieraq g[all- 

I]lami/i. 

L-awtoritajiet spjegaw li 

l-azzjonijiet huma parti 

minn pjan biex ja//ertaw 

mis-sigurtà g[all-in[awi talmadwar 

u li se jkomplu fi 

bnadi o[ra ta’ Tehran. 

Qed jintesew il-karattri tradizzjonali tal-letteratura 

Il-karattri tradizzjonali talkotba 

klassi/i li sa[[ru 

;enerazzjonijiet ta’ tfal 

qeg[din jitwarrbu mill- 

’;enerazzjoni l-;dida’. Dan 

skont studju re/enti mill- 

Università ta’ Worcester. 

Il-karattri ‘minsija’ jinkludu 

lil Anne of Green Gables 

waqt li wie[ed minn kull 

[amest itfal Britanni/i ja[sbu 

li Long John Silver, ilprotagonist 

ta’ Treasure 

Island (il-ktieb ta’ Robert 

Louis Stevenson) hu karattru 

mill-avventuri ta’ Peter Pan. 

Numru ta’ tfal intervistati 

mbag[ad qalu li l-karattru 

Mathilda ta’ Roald Dahl – u 

mhux il-karattru ta’ Heidi – 

kienet tg[ix qalb l-Alpi, u 

tnax fil-mija wie;bu li Tracy 

Beaker kellha darha qalb ilmuntanji. 

Intant, jista’ jkun li l-profil 

g[oli li ng[ata lill-iljun blisem 

Aslan fil-film popolari 

The Lion, the Witch and the 

Wardrobe (ibba]at fuq innovella 

tal-fantasiji ta’ C.S. 

Lewis) ]ied l-g[arfien tieg[u 

fost it-tfal, i]da anki hemm 

u[ud li fl-intervista insistew li 

dan huwa ors jew ;iraffa. 

Il-500 li wie;bu g[allist[arri; 

– u li l-etajiet 

tag[hom ivarjaw minn seba’ 

snin g[al erbatax-il sena – 

kienu anqas /erti dwar aspetti 

o[ra ta’ din in-novella. Dan 

meta sbatax fil-mija jemmnu 

li l-wardrobe ipprovda ‘lentratura 

g[all-:nien Sigriet’ 

u tmienja fil-mija jemmnu li 

dan kien iwassal g[allfabbrika 

ta/-/ikkulata 

le;;endarja ta’ Willy Wonka. 

Ir-ri/erkaturi mal- 

Università ta’ Worcester qalu 

li l-istudju juri li l-karattri 

klassi/i li snin ilu kienu tant 

ma[bubin mit-tfal – u li 

jinkludu fost o[rajn lil 

Jemima Puddleduck u Pippi 

Longstocking – t[allew 

‘ji]gi//aw mill-memorja talpajji]’, 

b’wie[ed biss minn 

kull erbat itfal (illum) jafu ble]istenza 

tal-karattri 

inkwistjoni. 

Anki fil-ka] ta’ Harry 

Potter, kienu biss nofs it-tfal 

intervistati li qalu li semg[u 

dwar is-sa[[ar ]ag[]ug[ – 

b’anqas minn 46 fil-mija jafu 

dwar Robinson Crusoe (li 

[oloq l-awtur Daniel Defoe). 

Dan meta 45 fil-mija biss fost 

it-tfal huma familjari ma’ 

Alice in Wonderland (talawtur 

Ingli] Charles 

Lutwidge Dodgson). 

Hemm imbag[ad ‘sinjali ta’ 

interess’ fost it-tfal rigward 

u[ud mill-aktar stejjer tat-tfal 

popolari li jinkludu Charlie 

and the Chocolate Factory ( li 

qrawh 33 fil-mija); Wind in 

the Willows (29 fil-mija) u 

Winnie the Pooh (28 fil-mija). 

I]da jidher li qed jitwarrbu 

stejjer klassi/i o[ra b[al Anne 

of Green Gables (li qraw 

dwarha sitta fil-mija biss fost 

it-tfal); The Merry 

Adventures of Robin Hood 

(sitta fil-mija) u Swallows 

and Amazons (disg[a filmija). 

Fl-istess [in, Roald Dahl 

spi//a l-ewwel fil-lista talaktar 

awtur tat-tfal popolari 

b’terz tal-voti kollha li n;abru 

u b’JK Rowling, l-awtri/i ta’ 

Harry Potter, tispi//a warajh 

b’21 fil-mija. 

‘Charlie and the Chocolate 

Factory’...L-istorja skont 

il-film tad-direttur Tim 

Burton, b’Johnny Depp 

(ritratt) fil-parti ta’ Willy 

Wonka


L-EMIRATI G{ARAB MAG{QUDA 

A[barijiet ta’ Barra 19 

Possibbiltà li kien evitat attentat 

L-awtoritajiet fl-Emirati G[arab 

Maqg[uda qalu li qed jinvestigaw 

grupp, b’rabtiet internazzjonali, li 

kienu qed jippjanaw “reati kontra ssigurtà 

tal-Istat”. 

Skont il-mezzi tax-xandir tal-pajji], 

l-awtoritajiet ordnaw l-arrest tal-grupp 

filwaqt li l-investigazzjoni qed 

tkompli biex jinkixef il-kobor talkonfoffa 

kif ukoll e]attament x’kienu 

qed jippjanaw. 

Intqal li l-indikazzjonijiet huma li lgrupp 

kien qed jippjana li jwettaq 

diversi reati kif ukoll “jisfida l- 

IL-GRE?JA 

Misteru dwar lan/a 

tas-sajd Taljana 

Hemm misterju dwar 

lan/a tas-sajd Taljana li 

g[ebet barra l-kosta tal- 

Ge/ja. Tliet sajjieda li 

kienu abbord instabu fuq 

liferafts i]da l-kaptan hu 

nieqes. 

Il-lan/a, il-“Fatima II” 

ba[[ret minn Porto Palo 

f’Sqallija b’erba’ Taljani 

abbord, fosthom ilkaptan, 

kif ukoll ]ew; 

E;izzjani u Tune]in. 

I]da wara li ntilef ilkuntatt 

mal-lan/a, is-sid 

informa l-awtoritajiet u 

ng[ata bidu g[al tfittxija 

li inkludiet il-forti tassalvata;; 

fil-Gre/ja, il- 

Libja, it-Tune]ija, l- 

E;ittu u anki Malta. 

Il-{add imbag[ad 

wie[ed mit-tliet sajjieda 

Kostituzzjoni u l-prin/ipji ba]i/i tal- 

Gvern fil-pajji]” u li dan kien qed 

jie[u l-ordnijiet minn 

organizzazzjonijiet barranin. 

Il-protesti li waslu biex erba’ 

mexxejja G[arab jitne[[ew mill-poter 

u sa[[a[ il-moviment Islamiku 

madwar il-Lvant Nofsani s’issa ma 

messewx l-Emirati, grazzi l-aktar g[al 

servizzi so/jali tajbin [afna. 

I]da l-awtoritajiet huma m[assba li 

l-bidla fil-poter fi pajji]i o[ra G[arab 

tista’ ssa[[a[ il-moviment Islamista 

fl-Emirati. 

Taljani, minn fuq liferaft 

irnexxielu jag[mel 

kuntatt ma’ membru talfamilja. 

Wara ftit huma nstabu 

barra l-kosta ta’ Kreta blg[ajnuna 

tas-sinjal li kien 

qed jibg[at it-telefon 

/ellulari tas-sajjied. 

Skont it-tliet sajjieda li 

salvaw, huma kienu fillan/a 

meta semg[u 

g[ajjat u tiri ta’ arma tannar 

u meta marru jaraw 

x’;ara kienu attakkati 

mit-tliet sajjieda barranin 

l-o[ra abbord li mbag[ad 

po;;ewhom fil-liferafts u 

telqu. 

Issa hemm suspetti li ttliet 

sajjieda G[arab li 

kien hemm abbrod setg[u 

ba[[ru lejn l-E;ittu. 

IR-RENJU UNIT 

Tul dawn l-a[[ar tliet xhur, lawtoritajiet 

fl-Emirati arrestaw talanqas 

g[axar Islamisti f’pass rari 

kontra d-dissidenti f’dan il-pajji]. 

Islamisti fl-Emirati jsostnu li filwaqt li 

g[andhom l-istess ideolo;ija tal- 

Fratellanza Musulmana fl-E;ittu, 

m’g[andhom ebda rabta diretta malgrupp 

li jitqis b[ala punt ta’ riferiment 

g[all-gruppi Islamisti fir-re;jun. 

I]da analisti jsostnu li l-Islamisti fl- 

Emirati jistg[u japprofittaw minn 

/ertu sens ta’ dwejjaq fost i/-/ittadini 

tal-pajji] li huma l-minoranza minn 

Inva]joni ta’ qamel 

Min[abba l-perjodu twil ta’ 

umdità, kien hemm qab]a 

kbira fin-numru ta’ nies li 

qed jispi//aw mira tal-qamel. 

Uffi/jali fir-Renju Unit qalu 

li b[alissa qed ikun hemm 

wie[ed minn kull g[axart 

itfal li qed ikollhom il-qamel 

fix-xag[ar u qed ji]diedu 

wkoll l-adulti li qed ikunu 

effettwati. 

Il-kundizzjonijiet umdi 

wasslu biex dawn l-insetti 

ji]diedu u hemm diversi 

skejjel li huma [erqana li 

jibdew il-btajjel biex ti;i 

kontrollata s-sitwazzjoni. 

I]da issa hemm t[assib 

hekk kif miljuni ta’ nies se 

jkunu qed jattendu g[al- 

Log[ob Olimpiku 

partikularment f’Londra. 

Bit-temp f’:unju jitni]]el 

b[ala dak fejn l-aktar g[amlet 

xita u matul ix-xahar ta’ 

Lulju ix-xita kompliet nie]la, 

il-kundizzjonijiet tat-temp 

qed jg[inu l-firxa ta’ dawn linsetti. 

Barra minn hekk 

jirri]ulta li l-qamel bnew 

re]istenza g[at-trattamenti 

konvenzjonali kontrihom. 

Ian Burgess, direttur g[arri/erka 

dwar l-insetti fil- 

Medical Entomology Centre, 

qal li b[alissa kien hemm 

livell aktar g[oli mis-soltu ta’ 

qamel fil-pajji]. Hu qal li 

apparti li t-temp g[en biex ilpopolazzjoni 

tag[hom 

ti]died, it-temp wassal biex 

aktar tfal jina]ammu ;ewwa 

u g[alhekk kien aktar fa/li 

biex it-tfal ji;u infettati. 

Burgess qal li r-ri/erka qed 

turi li madwar g[axra fil-mija 

tal-istudenti fl-iskejjel 

g[andhom il-qamel fuqhom. 

Hu ]ied li dan ifisser li fi 

skola primarja medja jissarraf 

f’ 40 student infettati. 

Hu qal li /-/ansijiet huma li 

popolazzjoni ta’ tmien miljun peress li 

l-ma;;oranza huma barranin u l-ideat 

barranin, l-aktar mill-Punent, li dawn 

i;ibu mag[hom. I]da fl-istess [in 

hemm min isostni li hu proprju dan li 

jipprote;i l-Emirati – l-pre]enza kbira 

ta’ barranin minn madwar id-dinja 

Il-pre]enza ta’ 

[afna barranin 

ta[dem favur u 

kontra l-istabbiltà 

SPANJA> Juan Josè Padilla jin]el g[arkupptejh quddiem barri fl-a[[ar ;lieda kontra barri waqt il-festa ta’ San Fermin f’Pamplona. Padilla kien tilef g[ajn 

f’Ottubru li g[adda wara li kien intlaqat f’g[ajn mill-qrun ta’ barri f’Zaragoza. (ritratt Reuters) 

dawn issa qed jinfettaw anki 

membri tal-familja fosthom 

il-;enituri li mbag[ad jistg[u 

jinfettaw il-kollegi taxxog[ol. 

?ifri wrew li s’issa din issena 

kien hemm ]ieda ta’ 15 

fil-mija ta’ ka]i ta’ nies bilqamel 

fuqhom b’dawk li 

jg[ixu jew ja[dmu fi bliet 

kbar u li ju]aw it-trasport 

pubbliku regolarment l-aktar 

effettwati. 

Hu stmat li nofs it-tfal fl- 

Ingilterra tal-età bejn l-erbg[a 

u l-11-il sena jispi//aw bilqamel 

f’xag[arhom kull sena 

u 33 miljun Lira Sterlina 

jintefqu fuq prodotti kull 

sena. 

Madwar 10% 

tal-istudenti 

fl-iskejjel 

g[andhom 

il-qamel fuqhom

20 Ambjent 

B[al bajjiet o[ra li jinsabu 

fil-Mediterran, dawk filg]ejjer 

Maltin jir/ievu 

ammont sostanzjali ta’ alka 

(Posidonia oceanica) 

min[abba maltempati u linfluwenza 

tal-mew;. Peress 

li l-bajjiet tag[na huma pjuttost 

dojoq, ;ieli jinksew kompletament 

bl-alka spe/jalment 

fix-xhur tax-xitwa u anki jiffurmaw 

munzelli kbar 

mag[rufin b[ala banquettes. 

Dawn l-avvenimenti mhux 

darba jew tnejn qajmu dibattitu 

fuq x’g[andu jsir b’din lalka. 

Dawk li g[andhom g[al 

qalbhom il-bajjiet minn punto 

di vista ta’ g[awm, divertiment 

u rikreazzjoni ma 

ja[sbuhiex darbtejn u malajr 

jg[idu li din g[andha titne[[a 

minnufih u kemm jista’ jkun 

malajr wara x-xitwa. 

O[rajn li forsi anki g[andhom 

g[al qalbhom l-ambjent 

naturali Malti jargumentaw li 

din jew ma g[andhiex 

titne[[a jew g[andha titne[[a 

kemm jista’ jkun tard. 

Irridu nifhmu li bosta turisti 

j]uru l-g]ejjer Maltin 

min[abba l-ba[ar u x-xemx li 

tisre; fuq pajji]na fix-xhur 

tas-sajf. G[alhekk tajjeb li 

nifhmu li hemm b]onn li talinqas 

f’/erti bajjiet jew inkella 

fil-perjodu meta jkollna 

[afna turisti fil-g]ejjer 

Maltin, din g[andha titne[[a. 

Ta’ min jg[id ukoll li jekk 

l-alka ma titne[[iex din tista’ 

tibda tiddeterjora u tikkaw]a 

rwejja[ xejn pja/evoli. 

Dawn huma fost l-argumenti 

prin/ipali li s-soltu 

jitqajmu meta wie[ed jg[id 

g[ala g[andha titne[[a l-alka 

minn fuq il-bajjiet tag[na. 

Madankollu, Roderick 

Galdes xejn ma kien korrett 

meta fis-seduta parlamentari 

numru 466, permezz ta’ mistoqsija 

parlamenti (numru 

34012), stqarr li konsegwenza 

tal-alka pre]enti fl-Armier 

qed jintilef [afna ramel millbajja 

g[ax mhux qed ikun 

jista’ jer;a’ ji]died b’mod 

naturali. 

Tassew mhux talli l-alka 

ma ttellifx l-akkumulazzjoni 

tar-ramel, talli sa[ansitra 

sservi biex tissalvagwardjah 

billi ma jin;arrx ’il barra 

mill-mew; qawwi waqt ilmaltempati. 

Ta’ min jg[id li bosta 

ri/erka li saret kemm 

f’pajji]na minn ri/erkaturi 

lokali kif ukoll f’pajji]i o[ra 

wasslet g[al konklu]jonijiet li 

juru li l-alka g[andha rwol 

importanti [afna fil-bajjiet 

tag[na. 

Dan g[aliex tnaqqas ir-rata 

ta’ ero]joni tal-bajjiet u sservi 

b[ala sors ta’ karbonju 

organiku g[all-bajjiet u g[allg[arem 

tar-ramel li jospita 

bosta flora u l-fawna b’mod 

dirett jew indirett. 

Kieku wie[ed kellu anki 

jikkunsidra l-aspett ;eomorfolo;iku 

tal-bajjiet tag[na, japprezza 

aktar kemm hu importanti 

li nipprote;u l-bajjiet 

mill-ero]joni u dan g[aliex lakkumulazzjoni 

tar-ramel fuq 

il-bajjiet tag[na hi kkundizzjonata 

minn [afna restrizzjonijiet. 

Irridu n]ommu f’rasna li 

f’pajji]na 2.4 fil-mija biss talkosta 

tiffurma bajjiet 

imrammlin. Dan ifisser li hu 

importanti aktar li nie[du 

[sieb il-bajjiet tag[na li 

fuqhom insibu bosta flora u 

fawna li [afna drabi huma ta’ 

importanza kbira min[abba ddistribuzzjoni 

ristretta 

tag[hom jew min[abba li 

huma rari. 

G[alhekk hu ne/essarju li lalka 

titne[[a kemm jista’ 

jkun tard u li ma jsir l-ebda 

tindif fix-xitwa jew fir-rebbieg[a. 

Bajjiet li mhumiex popolari 

ma g[andhomx jitnaddfu 

mill-alka u g[andhom jibqg[u 

fl-istat naturali tag[hom. Lalka 

li titne[[a mill-partijiet 

ta’ quddiem tal-bajjiet 

g[andha fejn u meta possibbli 


Roderick Galdes u l-alka tal-Armier 

Il-Qala ta’ Santa Marija miksija bl-alka li tnaqqas ir-rata ta’ ero]joni tar-ramel. Fuq wara jidher g[arem tar-ramel (sand dune) li 

fih jospita bosta spe/i ta’ flora u fawna rari u protetti bil-li;i 

minn Karl Agius 

agiuskarl@gmail.com 

ti;i depo]itata f’partijiet o[ra 

tal-istess bajja sabiex ma jintilifx 

is-sors ta’ karbonju. 

It-tindif tal-alka permezz talmakkinarju 

jista’ jwassal ukoll 

sabiex mal-alka l-gafef jew 

makkinarju ie[or ji;bru rramel. 

Studju f’Sardenja sab li 

madwar 65kg ta’ ramel kien 

jin;abar ma’ kull metru kubu 

ta’ alka mi;bura. Tajjeb li 

noqog[du attenti li dan ma 

jsirx u li fejn possibbli t-tindif 

isir b’mod manwali. 

Irrid ng[id ukoll li meta kont 

anki qieg[ed nag[mel studju 

fuq l-g[arem tar-ramel u kont 

staqsejt lil dawk kollha 

kon/ernati jekk l-alka g[andhiex 

titne[[a kmieni kemm 

jista’ jkun, kien hemm bosta li 

qalu li hemm b]onn li nedukaw 

u ninfurmaw aktar lill-pubbliku 

bl-importanza tal-alka. 

Tassew li din hi xi [a;a 

me[tie;a sabiex ikun hemm ilkooperazzjoni 

ta’ kul[add. 

Biss, wara kollox, tajjeb li 

nsibu bilan/! 

G[alkemm 

je]istu 

opinjonijiet 

differenti fuq 

l-alka, jibqa’ 

l-fatt li l-alka 

tnaqqas 

il-pro/ess 

tat-telfien 

tar-ramel

minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt 

Fil-qosor 

Molto incinta (Knocked Up) 

Italia 1 21.10 

Katherine Heigl (fir-ritratt), Seth Rogen, Leslie Mann u 

Paul Rudd huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film 

Amerikan tal-2007 li n[adem b’re;ija ta’ Judd 

Apatow. Tfajla li kollha karriera sabi[a, tixrob [afna 

u tispi//a fis-sodda ma’ ]ag[]ug[ im[arbat li 

ltaqg[et mieg[u f’bar. Ftit jiem biss wara tiskopri 

li [ar;et tqila. X’taqbad tag[mel? 

Sajf Flimkien 

NET Television 18>10 

Charles Camenzuli u Marbeck Spiteri jippre]entaw 

l-edizzjoni tat-Tlieta ta’ dan il-programm. Charles 

Camenzuli jie[u [sieb ]ew; servizzi relatati mal-isport, 

wie[ed dwar l-Akkademja tal-Football li se jmexxi 

Justin Haber (fir-ritratt) g[al subien u bniet ta’ bejn 

is-sitt snin u s-sbatax-il sena li se jifta[ f’Settembru 

fil-Furjana u li g[aliha se jkollu l-g[ajnuna ta’ nies 

tekni/i mill-klabb Ingli] ta’ Sunderland, u l-ie[or dwar 

il-log[ob tal-FEESAC li sar dan l-a[[ar f’Malta. Intant 

il-programm ikollu wkoll numru ta’ servizzi relatati 

mas-sa[[a u s-sbu[ija, u fost il-kontributuri f’dan 

ir-rigward se jkun hemm Aaron Simpson, Ilona Cilia 

Pisani u Joyce Muscat. 

Simpati/i 

NET Television 13.00 u 15>05 

Fl-ewwel episodji li se naraw illum tkun se tittella’ 

pageant tal-:img[a l-Kbira u Katrin, minkejja l-età 

tag[ha tkun se tie[u sehem. I]da x’ji;ri? Fit-tieni 

episodju naraw x’tidde/iedi li tibda tag[mel Petra u 

x’sigriet hemm marbut ma’ villa li g[andu s-Sur Tonna 

f’G[awdex. 

Ritratt J.J. Chircop IN-NAZZJON It-Tlieta, 17 ta’ Lulju, 2012 

L’apprendista mago 

Canale 5 08.35 

Film Olandi] li n[adem fl-2010 b’re;ija 

ta’ Joram Lürsen li l-isem ori;inali tieg[u 

hu Het Geheim li tfisser ‘Sigriet’. Ben 

Stikker (Thor Braun) u missieru Koos 

(Theo Maassen) jidde/iedu li flimkien 

iridu jag[mlu shows tal-ma;ija. I]da 

l-affarijiet mhux dejjem imorru kif 

mixtieq, u jum minnhom l-assistenta 

tag[hom Sylvie (Java Siegertsz), tg[ib 

verament. Dan jo[loq paniku u wara anki 

ji;u fl-inkwiet. Il-mezzi tax-xandir u anki 

l-qraba ma j[alluhomx bi kwiethom. Kif 

se jo[or;u minn sitwazzjoni b[al din? 

Netube 

NET Television 22.15 

Il-mistieden ta’ Mark Azzopardi waqt 

il-programm tal-lum se jkun Ludwig Galea 

(it-tnejn fir-ritratt). Fost il-filmati li se 

jintwerew, naraw iljunfanti jg[umu 

f’pixxina, dwar l-effetti ta’ meta tisker, u 

tifel ji]fen u jimita lil Elvis Presley. 

Sbirri 

La 5 21.10 

Film dwar x’jag[mel ;urnalist wara li 

ibnu jmut meta jifga f’pillola tal-ecstasy. 

Fil-parti ewlenija naraw lil Raoul Bova. 

Indifest - NET Television 20.30 

TV#Radju 21 

Laura Bruno Simone Gauci 

}effiena mistednin 

Ronald Briffa u 

Christine Haber 

b’edizzjoni o[ra ta’ dan 

il-programm li jservi ta’ 

gwida g[all-Konkors 

Kanzunetta Indipendenza li 

se jsir f’Settembru li ;ej 

Fuq il-Fosos fil-Furjana. 

Il-mistednin g[al-lum se 

jkunu ]-]effiena Vogue u 

l-kantanta Christabelle u 

Lyndsey Pace. 

Mit-Taqsima tal- 

Kantanti Stabbiliti llum se 

niltaqg[u ma’ Laura Bruno 

li l-kanzunetta tag[ha hi 

Kemm Xtaqt u Simone 

Gauci li l-kanzunetta 

tag[ha hi Id f’id. 

Mit-Taqsima tat-Talent 

}ag[]ug[ insiru nafu a[jar 

lil Jade Amber Muscat u 

narawha tinterpreta live lkanzunetta 

tag[ha Ftakart 

fl-Im[abba. 

G[at-telespettaturi jkun 

hemm ukoll il-log[ba 

tal-u/u[. 

Il Padrino 

Rete 4 21.10 

Jade Amber Muscat 

Ritratti J.J. Chircop 

Film drammatiku mill-aqwa li n[adem fl-1972 b’re;ija ta’ 

Francis Ford Coppola dwar familja tal-Mafja fi New York. Fost 

l-atturi ewlenin insibu lil Marlon Brando, lil Al Pacino u lil 

James Caan. Il-film, li hu twil kwa]i tliet sig[at, kien reba[ tliet 

Oscars.

22 TV#Radju 

Radju Malta - 93.7 FM 

06:00 - L-G[odwa t-Tajba (jinkludi 

07:00 A[barijiet, 

Mill-:urnali 

07:30 

Lokali, 

Mill-Media 

07:35 

Internazzjonali, 

07:50 Avvi]i tal-Mewt, 07:58 

Angelus, 08:00 A[barijiet filqosor) 

08:45 - 

09:00 

?ama ?ama 

- BBC News 09:05 - 

Familja 

A[barijiet 

Wa[da (jinkludi 10:00 

fil-qosor, 

News) 11:50 

11:00 BBC 

- Avvi]i ta’ 

Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi 

Qrajt, Xi Smajt 12:00 - 

Newsline 12:45 – 

Favourites 13:30 

All Time 

- Qari bil- 

Malti 14:00 A[barijiet 14:05 - 

E M Live 15:50 - 

16:00 

?ama ?ama 

- A[barijiet 16:05 - 

Drivetime (jinkludi 17:00 BBC 

News) 18:00 - Bulettin ta’ l- 

A[barijiet 18:15 - Il-Maltin 

Min Huma? 19:00 - 

19:50 

Nwar 

- Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 

- A[barijiet 20:05 - Qari bil- 

Malti (r) 20:30 – 

21:00 

Bomerang 

- Nice ’N Easy 22:00 - 

L-A[barijiet 22:05 - Xi qrajt, 

xi smajt 22:10 - Ru]arju 22:30 

– Il-Kun/ert ma’ Albert Storace 

23:30 - Ripetizzjoni ta’ programmi. 

ONE Radio - 92.7 FM 

06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 

RTK - 103 FM 

06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 

06:55 Fi {dan il-Mulej, 

07:00 A[barijiet, 

Qari # 

07:55 Imwiet # 

Angelus, 08:00 BBC 

News, 09:00 A[barijiet fil- 

Qosor) 09:15 - 

(jinkludi 10:00 BBC 

G[alina Lkoll 

News, 

11:00 RTK Qosor) 11:40 - 

06>00 101 Breakfast Club 

07>00 A[barijiet 

07>15 (ikompli) 101 Breakfast Club 

07>40 Il-:urnali 

07>50 (ikompli) 101 Breakfast Club 

(b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00) 

09>00 A[barijiet fil-Qosor 

09>05 Magazine 101 

(b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00) 

11>00 Wavelength 

11>55 Avvi]i tal-Mejtin 


12.30 Ix-Xtajtiet Tag[na 

13>00 The Big Show 

15>00 A[barijiet fil-Qosor 

15>05 Hitsteria 

(b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00) 

17>00 Newsdesk 

17>55 Avvi]i tal-Mejtin 


18>30 Musica al freddo 

20>00 80s Corner 

21>00 Fuzzbox - Eric Montfort 

23>00 Newsdesk (r) 

24>00 Night Style - Joe Vella 

Headlines 11:55 - Fi {dan il- 

Mulej 12:00 - 

12:12 

RTK Bulettin 

– Afternoon Favourites 

(jinkludi 13:00 u 15:00 RTK 

Qosor, 14:00 BBC News) 15:30 

- 

16:00 

Bir-Rispett 

BBC News) 

Kollu (jinkludi 

16:40 - 

Headlines 17:00 - 

Bulettin 17:15 

RTK 

– BSummeer 

Mix! 

Qosor) 

(jinkludi 

19:00 

18:00 RTK 

- Fi {dan il- 

Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - 

Rakkont 19:40 – 

Tieg[i u Tieg[ek 

L-G[a]la 

21:00 - 

Mer]uq - ra;; ta’ 

22:00 

a[bar tajba 

- Il-Qaddis tal-Jum 

22:05 - Ru]arju 22:25 - 

Ripetizzjonijiet. 

Campus FM - 103.7 FM 

09:00 - Anali]i tal-;urnali 

09:20 - Foreign News # Culture 

News 09:30 – Ktieb fl-Idejn 

10:00 - BBC News Update 

10:06 - Pri]ma 11:00 - Classic 

FM 13:00 - Anali]i tal-;urnali 

13:30 - KL 17 14:00 - BBC 

News Hour 15:00 - Classic FM 

19:30 - Teatru Miftu[ 20:00 – 

Ikoni Mu]ikali I 21:00 - BBC 

World Service. 

Radju Marija - 102.3 FM 

07:00 - Ru]arju 07:30 - 

06:45 ONE News, 07:00 Quddiesa 08:00 - Angelus u 

Kummentarju, 

07:30 Kuntatt 09:00 – {ajjitna 11:00 

Mill-:urnali, - 08:00 Igawdu l-{ajja Ara Ommok 12:00 - Angelus 

ta’ Dejjem, 

08:25 ONE Club u Ru]arju 12:30 - Ru]arju tal- 

Xewqat, 

10:00 

08:45 u 09:45 One News) Erwie[ 13:00 - Ti]wiqa 

- 

10:30 F’{ames 

Kartolina 

Minuti) 

(jinkludi Mu]ikali 14:00 - Jiena Hu l- 

11:00 {ob] u l-{ajja 15:00 - 

- 

Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri Kurunella {niena Divina 15:30 

– G[alik, 11:45 ONE Il-Ma[bub tal-Mulej 16:00 - 

News, 

12:00 Angelus, 12:05 Igawdu Il-Kappillan Tieg[ek 17:00 - 

l- 

{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - 

Diretta 13:15 

Linja {ajjitna (r) 17:30 – Bulettin ta’ 

- Rumanz 13:45 A[barijiet Reli;ju]i 17:50 - 

- ONE News 14:00 - 

15:30 

Klassika G[asar 18:00 - Angelus u 

- Drive Time 15:45 Ru]arju 18:30 - Quddiesa 

- 

ONE News 16:00 - Mhux g[at- 19:00 – Mulier 20:00 – 

Tfal Biss 16:30 - 

17:00 

ONE Cocktail Ninbidlu f’:esù permezz ta’ 

- Kummentarju 17:05 - Marija 21:00 - Bejn {sieb u 

Rush Hour (jinkludu 17:15 - Armonija 22:00 - G[and Min 

:miel Ilsienna, 17:45 ONE Imorru Mulej? 23:00 - Ru]arju 

News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ 23:30 – Bullettin A[barijiet 

Dejjem, 

18:15 

18:05 Bieb Bieb) Reli;ju]i (r) 23:50 - Kompjeta. 

- Dirett 18:45 - 

tal-Partit Laburista 19:00 

Djarju 

- 

the Zone 19:45 

In Bay Radio - 89.7 FM 

- 

20:15 

ONE News 06:30 – Bay Breakfast (jinkludi 

- 

20:45 

G[alina l-Anzjani 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 

- ONE Beat Box 21:45 - 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 

ONE News 22:00 - 

10:30 - Simon Pisani (jinkludi 

Kummentarju 22:05 - 

Colin u l-{bieb 24:00 

Fr 11:30 - A[barijiet fil-qosor) 

- 13:30 – Nathan & Talitha 

Flimkien 02:00 - 

Kantunieri 

Bla 

18:30 - A[barijiet 18:40 – Bay 

(r). Beats 20:00 – Ben Glover 

22:00 - Carl Bee 24:00 - CR2 

records. 

Bastjani]i FM - 95 FM 

06:50 – Il-{sieb tal-Jum 07:00 - 

Fil-kumpanija ta’ Tony 13:00 – 

All Time Favourites 16:30 - 

L-G[a]la Tieg[i 18:30 – 

Flashback 20:30 – All Time 

Favourites. 

Camille - Raitre, 15>45 - Sienna Miller u 

James Franco f’xena minn dan il-film :ermani] 

tal-2007. Narawhom b[ala koppja li g[adha 

ti]]ewwe;, i]da mal-ewwel jibda jberraq... 

TVM 

07:00 - L-G[odwa t-Tajba 09:00 

- Kids Zone 09:50 - }ona 12:00 

- A[barijiet# rapport tat-temp 

12:10 - Teleshopping 13:10 - 

Nature’s Greatest Events (Dok. 

2009) 14:00 - A[barijiet 14:05 - 

Teleshopping 15:05 - Planets. 

Dok 16:00 - A[barijiet 16:05 - 

Teleshopping 17:05 - True 

Stories 18:00 - A[barijiet 18:10 

- Sellili 20:00 - A[barijiet# 

sports# rapport tat-temp# rapport 

finanzjarju 20:40 - Il-Kristu tal- 

Kerrejja (ep. 3) (r) 21:45 - 

International Short Film Festival 

23:00 - L-A[barijiet 23:15 - Is- 

Sajf mas-Salv. 

TVM 2 

07:00 - News 12:50 - Luxdesign 

14:00 - Sa[[tek l-Ewwel 14:10 - 

BBC - Ancient Rome - The Rise 

and Fall of an Empire (dok.) 

15:00 - Mela Isma’ Din 15:10 - 

BBC - Journey to the Centre of 

the World (dok.) 16:00 - Sa[[tek 

l-Ewwel 16:10 - BBC - Oceans 

(dok.) 17:00 - G[a]liet (r) 17:30 

- Mela Isma‘ Din 17:40 - BBC - 

Ancient Rome - The Rise and 

Fall of an Empire (dok.) (r) 

18:30 - Waltzing Matilda 19:00 - 

A[barijiet bl-Ingli] 19:05 - Is- 

Sajf ma’ Salv 19:30 - Ti;rijiet 

Biss 20:00 - A[barijiet g[al 

Dawk Neqsin mis-Smig[ 20:10 - 

BBC - Journey to the Centre of 

the World (dok.) (r) 21:00 - 

F’Salib it-Toroq 22:00 - Mela 

Isma’ Din 22:10 - BBC - Oceans 

(dok.)(r). 

ONE 

07:00 - BreakfastNews 09:00 - 

Lilliput 09:30 - Nuni 09:40 - 

Minuta Wa[da 09:45 - Londri 


Hazzard Daily Update 10:35 - 

Lapes u Karta 10:50 - Vidoes 

Mu]ikali lokali 11:00 - 

Teleshopping 11:45 - Londri 

12:00 - {ajjiet 12:15 - 

Teleshopping 12:30 - Fresh & 

Funky (r) 13:30 - ONE News 


Xablott (ep. 3) 15:40 - Minuta 

Wa[da 15:45 - Londri 16:00 - 

Lilliput (r) 16:30 - Expressions 

16:55 - Clint on ONE 17:05 - 

Teleshopping 17:30 - ONE News 

17:40 - Team PL 18:05 - Better 

Living 19:30 - ONE News 20:15 

- Flippers 20:45 -Mad-Daqqa 

t’G[ajn 21:45 - Klassi G[alina 

(ep. 3) 22:15 - }ona Sport Sajf 

22:45 - Stejjer Qosra 23:15 - 

24:00 - Clint on ONE 00:05 - 

ONE News 23:45 - Team PL (r) 

Flippers (r). 

Smash 

08:00 - Er;a’ Lura 09:00 - 

{abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ 

Farah 10:50 - Teleshopping 

13:00 - 1046 Music 15:00 - 

Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina 

ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 

18:15 - Bingo 75 18:40 - 

Teleshopping 19:00 - News 

19:30 - Il-Parlament tal-Poplu 

20:30 - Madagascar (r) 21:30 - 

Bejnietna (r) 22:00 - News 

22:30 - Stylish Weddings (r). 

Raiuno 

06:45 - Unomattina estate (jinkludi 

Tg 1 fis-07:00, 08:00 u 09:00) 

10:00 - Tg 1 10:10 - Unomattina 

vitabella 11:00 - Unomattina storie 

vere 12:00 - E state con noi in 

tv 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 

Economia 14:10 - Verdetto finale 

15:15 - Rosamunde Pilcher 17:15 

- Heartland (TF) 18:00 - Il commissario 

Rex (TF) 18:50 - 

Reazione a catena 20:00 - Tg 1 

20:30 - Techetechete - il nuovo 

che fu 21:20 - Last Cop - ultimo 

sbirro (TF) 23:10 - Passaggio a 

Nord Ovest 00:15 - Tg 1 notte 

00:50 - Sottovoce 01:50 - 

Specchio Segreto. 

Raidue 

07:10 - Vite sull’onda (sitcom) 

07:30 - Cartoons 10:15 - La 

complicata vita di Christine (TF) 

10:35 - Tg 2 insieme estate 11:20 

- Il nostro amico Charly (TF) 

12:10 - La nostra amica Robbie 

(TF) 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - 

Tg 2 e... state con costume 13:50 

- Tg 2 medicina 33 14:00 - Senza 

traccia (TF) 15:30 - Guardia 

costiera (TF) 16:15 - The Good 

Wife (TF) 17:00 - One Tree Hill 

(TF) 17:50 - Tg 2 Flash L.I.S. 

18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Cold 

Case (TF) 19:35 - Ghost 

Whisperer (TF) 20:30 - Tg 2 

notizie 21:05 - La spada della 

verità (TF) 22:40 - Supernatural 

(TF) 23:25 - Tg 2 notizie 23:40 

- Emozioni - Lucio Dalla 01:00 - 

Tg Parlamento 01:10 - Hawai 

Five-0 (TF). 

Raitre 

08:00 - I due pompieri. Film ’68. 

09:30 - La storia siamo noi (dok.) 

10:30 - Comincianom bene 12:00 

- Tg 3 sport 12:25 - Tg 3 fuori tg 

13:10 - La strada per la felicità 

14:00 - Tg Regione 14:20 - Tg 3 

14:45 - Tgr - Piazza affari 14:50 

- Tg 3 L.I.S. 14:55 - La casa 

nella prateria (TF) 15:45 - 

Camille. Film 2007 17:10 - Geo 

Magazine 2012 19:00 - Tg 3 

19:30 - Tg regione 20:00 - Blob 

IN-NAZZJON It-Tlieta, 17 ta’ Lulju 2012 

20:15 - Cotti e mangiati (sitcom) 

20:35 - Un posto al sole (soap) 

21:05 - Circo Estate 23:15 - Tg 

regione 23:20 - Tg 3 linea notte 

estate 23:55 - Correva l’anno 

00:45 - Lezioni dalla crisi 01:15 

- Prima della Prima - Il giro di 

vite ta’ Benjamin Britten. 

Canale 5 

08:00 - Tg 5 - mattina 08:35 - 

L’apprendista mago. Film 2010 

11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 

13:40 - Beautiful (soap) 14:10 - 

Extreme Makeover Home Edition 

15:10 - Parenthood (TF) 16:10 - 

Inga Lindstrom - Un’estate a 

Norrsunda. Film 2008 18:30 - La 

ruota della fortuna 20:00 - Tg 5 

20:40 - Veline 21:10 - Quinta 

coloonna 24:00 - Rubicon (TF) 

01:00 - Tg 5 notte 01:30 - Veline 

02:00 - Mediashopping. 

Rete 4 

07:45 - Più forte ragazzi (TF) 

08:40 - The Sentinel (TF) 09:50 - 

Detective Monk (TF) 10:50 - 

Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 

12:00 - Distretto di polizia 3 

12:50 - Renegade 13:50 - Forum 

15:10 - Wolff - un poliziotto a 

Berlino (TF) 16:05 - My Life - 

Segreti a passioni 16:40 - Fuoco 

verde. Film ’54 18:55 - Tg 4 

19:35 - Tempesta d’amore (soap) 

20:10 - Siska (TF) 21:10 - Il 

padrino Film ’72 01:05 - Leroy. 

Film 2007. 

Italia 1 

07:10 - Capitan Sciabola. Film 

cartoon 2003 08:40 - Cartoons 

10:35 - Dawson’s Creek (TF) 

12:25 - Studio aperto 13:05 - 

Studio sport 13:40 - Cartoons 

15:00 - Gossip Girl (TF) 15:55 - 

Le cose che amo di te (TF) 16:45 

- Friends (TF) 17:35 - Mercante 

in fiera 18:30 - Studio aperto 

19:00 - Studio sport 19:25 - CSI: 

NY (TF) 21:10 - Molto incinta. 

Film 2007 23:50 - Il bivio 02:00 

- Studio aperto (TF). 

La 7 

07:00 - Omnibus Estate 2012 

09:45 - Coffee Break (attwalità) 

11:10 - Ti ci porto io 12:30 - I 

menù di Benedetta 13:30 - Tg La 

7 14:05 - Stringi i dente e vai. 

Film ’75 16:10 - L’Ispettore 

Barnaby (TF) 18:00 - I menù di 

Benedetta 18:55 - Cuochi e 

fiamme 20:00 - Tg La 7 20:30 - 

In onda 21:10 - Il lecito (attwalità) 

22:35 - Moana (it-II parti) 00:35 - 

NYPD (TF).


TV#Radju 23 

Favourite Channel 

TCM 

How to Command a Nuclear 

08:00 - Ashram 10:00 - Ftakar 07:50 - Gunsmoke 08:50 - The Sub: Lurking in the Shallows 

Candid 11:15 - Teleshopping High Chaparral 09:50 - Agatha 23:45 - Ultimate Survival: 

12:05 - Kont taf? 12:15 - F. Christie’s Murder in Three Acts. Sahara. 

News 12:30 - Teleshopping Film ’86 11:40 - Bridge to the 

13:00 - Ipokriti 14:20 - Nintrefa Sun. Film ’61 (U) 13:45 - Melita Movies 

06>30 Bejni u Bejnek - Bryn 

’l Fuq 15:00 -Teleshopping Gunsmoke 14:50 - The High 09:45 - Catch That Kid 11:15 - 

Manning 

16:30 - 7F 17:00 - Teleshopping Chaparral 16:00 - Imitation The Princess and The Frog 

07>00 NET News 

17:30 - {in g[al Kollox (jinkludi General. Film ’58 (U) 17:40 - 12:50 - A Knight's Tale 15:00 - 

09>30 X’Fattart 

18:15 F. News) 19:45 - Reporter How the West Was Won. Film Water For Elephants 17:00 - The 

10>30 Teleshopping 

20:00 - Kont Taf? 20:15 - F. ’62 (U) 20:40 - Zorro Rides Longest Yard 19:00 - Chronicles 

12>00 X’Hemm g[all-Ikel^ 

News 21:00 - Potovanja Again. Film ’37 22:00 - Mystic of Narnia 21:00 - Knight and 

12>30 Bejni u Bejnek - Frank Salt 

22:00 - Take Me 23:15 - F. River. Film 2003 (15). Day 22:50 - America 00:20 - 41 

13>00 Simpati/i 


News. 

Year Old Virgin. 

14>05 Teleshopping 

MGM Movies 

15.00 NET News 

Calypso Music TV 06:59 - Smile. Film ’75 (A) Melita More 

1500 Teleshopping 

80s Classics 10:00 - 90s Classics Eddie Lives! Film ’89 (12) Full House 09:00 - The West 

17>00 Insiru Nafu Lil... 

11:00 - 2000s-2009s Classics 10:35 - Mr Wonderful. Film ’93 Wing 09:50 - ER 10:40 - Films 


11:30 - Teleshopping 13:30 - (15) 12:15 - Return to Macon & Stars 11:05 - How I Met Your 

18>10 Sajf Flimkien 

2010 Onwards 14:30 - Drama County. Film ’75 (15) 13:45 - Mother 11:30 - The Mentalist 

19>35 Lift 

Bronx 15:00 - Wasal il-{in Stagecoach. Film ’86 15:20 - It’s 12:15 - Person of Interest 13:00 


20>30 Indifest 

g[all-Maltin 15:30 - Bell’Italia a Mad, Mad, Mad, Mad World. - Days of Our Lives 13:45 - ER 


16:00 - Romantica 17:00 - Film ’63 (U) 17:50 - Eddie and 14:30 - The West Wing 15:15 - 

21>36 (ikompli) Indifest 

Teleshopping 18:00 - Total the Cruisers. Film ’83 (PG) Fringe 16:00 - Gossip Girl 

22>15 Netube 

Request 20:00 - Bingo 75 20:30 19:25 - Witchboard. Film ’87 16:45 - 2 Broke Girls 17:07 - 30 


- Non Stop Music. 

(15) 21:00 - Trade Off. Film ’95 Rock 17:30 - Supernatural 

22:30 - Sometimes They Come 18:15 - Days of Our Lives 19:00 

La 5 

Back. Film ’91 (15). 

- Films & Stars 19:30 - Mike & 

12:30 - Centovetrine 13:05 - Che 

Molly 20:00 - How I Met Your 

trucco 13:25 - Spose Extralarge Diva Universal Mother 20:30 - Alcatraz 21:15 - 

13:45 - Giro Giro Bimbo 14:00 - 07:00 - Rex: A Cop’s Friend Fringe 22:00 - Hung 22:30 - 

Una mamma per amica (TF) 08:00 - Kojak 09:00 - Wolff’s True Blood 23:35 - Chuck Sport fuq il-Cable 

14:50 - Giudice Amy (TF) 15:40 Turf 09:55 - Ironside 10:55 - 00:25 - Game of Thrones. 

- The OC (TF) 16:30 - Eastwick McLeod’s Daughters 11:55 - 

Eurosport 

(r) 13:55 - (TF) 17:20 Swedish ATG Horse 

- Chante (TF) 17:40 Quincy, M.E. 12:55 - Kojak Biography Channel 08:30 - The Box 08:45 - 

France Cycling 10:00 

Tour de Racing: V4 Race Meetings 

- Dharma & Greg (sitcom) 18:00 14:00 - ER 15:50 - Great 07:00 - Eye for an Eye: Street 

- 

Australian Goldfields 

15:00 - La Liga: Real Madrid v 

- Non ditelo alla sposa 19:20 - Women 16:00 - Ironside 17:00 - Performer Smackdown 07:30 - 

Open, 

Snooker 12:00 - 

Cycling 13:00 

Tour de France 

Athletic Bilbao: dtd. 

Giro Giro Bimbo 19:35 

22.01.12 (r) 

- The Quincy, M.E. 18:00 - JAG America’s Court with Judge Ross 

- World Junior 

16:50 - Carling Cup: Rd 2: Exe- 

OC (TF) 20:25 - Una mamma 19:00 - Ironside 20:00 - Kojak 08:00 - Making Over America 

Champ. Athletics 14:30 - 

European U#19 

UEFA 

ter City v Liverpool: dtd. 24.08. 

per amica (TF) 21:10 - Sbirri. 21:00 - Rex: A Cop’s Friend with Trinny and Susannah: 

11 

Champ. 

16:00 

Football 

(r) 18:40 - 2012 Alpari World 

Film 2009 23:25 - Beautiful 23:00 - Quincy, M.E. Candy Store Girl: Paula 

- Australian Goldfields 

Match Tour: Chicago: USA Day 

(TF). 

Baumgartner 09:00 - The Real 

1 

Open, Snooker 18:00 - 

Junior 

World 

(r) 20:45 - Swedish ATG 

Discovery Channel Housewives of Miami: Black Champ. Athletics 19:30 

Horse Racing: V4 Race Meetings 

BBC Entertainment 07:15 - Deadliest Catch: The Ball’d 10:00 - Snapped: Women 

- 

European 

(r) 21:50 - Bundesliga: VfB 

07:10 - Tellytales 07:20 - Little Darkened Seas 08:10 - Extreme Who Kill: Adrienne Emily Champ. Athletics: 

Lucerne (live) 21:30 - 

23:00 

Boxing 

Stuttgart v Bayern Munich : dtd. 

Prairie Dogs 07:30 - Nina and Fishing with Robson Green: Hickson 11:00 - Eye for an Eye: 

11.12.11 

- 

Motor Racing 

World Series 

23:30 

by Renault 

(r) 23:45 - NBA: Chi- 

the Neurons 07:45 - Show Me Australia (North East) 09:05 - Street Performer Smackdown 

- 

23:45 

Rally 

cago @ New York: dtd. 08.04.12 

- European 

(r) 02:00 - Show Me 08:10 Swedish ATG Horse 

- Boogie Mythbusters: Speed Cameras 11:30 - America’s Court with 

Champ. Racing: V65 Race Meetings. 

Beebies 08:25 - Charlie and Lola 10:00 - How Do They Do It? Judge Ross 12:00 - The Real Athletics. 

08:35 - As Time Goes By 09:05 10:30 - Destroyed in Seconds Hustle 13:00 - Storage Wars: 

Melita Sports 10 

- One Foot in the Grave 09:35 - 10:55 - Ultimate Survival: Best Blame It on the Rain 13:30 - GO Sports 1 

07:00 - Barclays PL: Wk 

19:00 - La Liga: Real Madrid v 

Dinnerladies 10:05 - EastEnders of Compilation 1 11:50 - Pawn Stars: Peacemaker. Braxton 

11: 

Fulham v Everton 09:00 - 

World Boxing 

HBO 

Athletic Bilbao: dtd. 22.01.12 (r) 

10:35 - Doctors 11:05 - Coast Wheeler Dealers: Bel Air 12:45 Family Values: 14:00 - The 

Champ.: 

Khan v Danny Garcia 12:30 

Amir 

20:50 - FIFA Beach Soccer WC 

12:05 - The Inspector Lynley - Overhaulin’: Twins Bel Air Bermuda Triangle 15:00 - Taste 

Qual.: Czech Republic v 

Mysteries 12:50 - As Time Goes 13:40 - American Chopper: OCC of a Wedding Singer. 16:00 - 

- 

Serie A: Rd 11: 

14:30 

Novara v Roma 

Hungary (r) 22:05 - Copa 

By 13:20 - One Foot in the Trike Bike 14:35 - Dirty Jobs: The Real Hustle 17:00 - The 

Libertadores: 

- PL World: Wk 48 15:00 

Corinthians v 

Grave 13:50 - The Weakest Link Tower Top Hand 15:30 - Real Housewives of Miami: 

Vasco: dtd. 

- Barclays PL: Wk 15: 

Wolves 17:00 

Everton v 

24.05.12 (r) 00:00 - 

14:35 - EastEnders 15:05 - Mythbusters: James Bond Black Ball’d 18:00 - Making 

Bundesliga: 

- The 

1.FC Koln v FC 

Champ.: Schalke: dtd. Wimbledon 2012: 

Rafael Nadal 21:00 

Lukas Rosol v 28.01.12 (r). 

Doctors 15:35 - Coast 16:30 - Special 16:25 - Deadliest Catch: Over America with Trinny and 

The Inspector Lynley Mysteries Blown Off Course 17:20 - Susannah: Candy Store Girl: 

- 141st Open Malta Stars 

17:15 - The Weakest Link 18:00 Extreme Fishing with Robson Paula Baumgartner 19:00 - Champ. 2012: Preview 21:30 - 08:00 - Melita GFA 1st Div.: 

- EastEnders 18:30 - Doctors Green: North America 18:15 - Storage Wars: Blame It on the Samsung Diamond League: Ghajnsielem v Xaghra: dtd. 

19:00 - Bleak House 20:00 - River Monsters: Jungle Killer Rain 19:30 - Pawn Stars: London, England: Day 1 23:30 - 01.02.12 (r) 09:45 - Malta 

After You’ve Gone 20:30 - 19:10 - How It’s Made 19:40 - Peacemaker 20:00 - The Real The Champ.: Wimbledon 2012: Handball Assoc.: Aloysians v 

Gavin and Stacey 21:00 - How Do They Do It? 20:05 - Hustle. Hardcore Pawn: 21:00 - Elena 

01:00 

Baltacha v Petra Kvitova Luxol (r) 11:05 - Malta 

London Hospital 21:50 - 2point4 James May’s Man Lab 21:00 - Gold Hustle 21:30 - Sibling 

- Serie A: Rd 1: Bologna v Basketball Assoc.: Floriana v 

Children 22:20 - Lead Balloon Mythbusters: Swinging Pirates War. 22:00 - Curse of the Roma. 

Luxol (r) 12:30 - 

Football 

Malta Rugby 

22:50 - Life on Mars 23:40 - 21:55 - Moments of Terror: Mermaid 23:00 - Lorraine 

Union: Alligators v 

GO Sports 2 

Fawlty Towers Boxing Day Tsunami 22:50 - Kelly’s Big Fat Challenge. 

Kavallieri: 07:00 - 

09:00 

Vincennes Horseracing dtd 06.12.11 (r) 

- 

Management 

PGA Aberdeen 

14:05 - BOV PL: Marsaxlokk v 

Qormi: dtd. Scottish Open: 

2 13:00 

Day 03.03.12 (r) 16:20 - 

Boxing: - The Prize Night: Dolmen 

Champ.: dtd. Wimbledon 2012: 

Andy Murray 16:30 

Ivo Karlovic v 11.05.12 (r) 18:05 - Melita 

- Serie GFA 1st Div.: Ghajnsielem v 

A: Xaghra: dtd. Rd 12: Roma v Lecce 18:30 01.02.12 (r) 19:50 - 

- 

G˙at-tfal fuq il-Cable 

Barclays PL: Wk 16: 

Everton 20:30 

Bolton W v Malta Handball Assoc.: 

- FIFA Futbol Aloysians v Luxol (r) 21:10 - 

Jim Jam 

18:25 - The Hoobs 18:55 - My Animal Family Mundial 21:00 - Roma Malta Basketball Assoc.: 

Channel. Floriana v Luxol (r) 22:35 - 

09:05 - Benjamin’s Farm 09:10 - See The Sea 19:00 - Tork 19:15 - Dougie in Disguise 19:25 - Melita Sports 1 Malta Rugby Football Union: 

09:15 - P.B. Bear and Friends 09:25 - Monkey See Pingu 19:35 - Angelina Ballerina 19:50 - My 

Monkey Do 09:35 - Oswald 09:50 - Kipper 10:00 Animal Family 19:55 - The Hoobs 20:25 - Pingu 

08:00 - La Liga: Real Madrid v Alligators v Kavallieri: dtd 

- Dougie in Disguise 10:10 - Barney and Friends 20:30 - Tiny Planets 20:35 - Pingu 20:40 - Tiny 

Athletic Bilbao: dtd. 22.01.12 (r) 06.12.11 (r) 00:10 - BOV PL: 

10:40 - Wobblyland 10:45 - Jarmies 11:00 - Planets 20:45 - Tork 21:00 - Monkey See Monkey 

09:50 - npower Champ.: Marsaxlokk v Qormi: dtd. 

Anthony Ant 11:15 - The Hoobs 11:40 - Jakers: Do 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal 

Nottingham Forest v Derby 03.03.12 (r). 

County: dtd. 17.09.11 

The Adventures of Piggley Winks 12:10 - James Family 21:30 - Benjamin’s Farm 21:35 

(r) 11:40 - 

Football Stars 1 

- Jakers: NBA: Chicago @ New York: 

the Cat 12:15 - Fluffy Gardens 12:30 - My The Adventures of Piggley Winks 22:00 - Bob the dtd. 08.04.12 (r) 13:55 08:00 - La Liga: Real Madrid v 

- 

Animal Family 12:45 - Benjamin’s Farm 12:50 - Builder. 

Bundesliga: VfB Stuttgart v Athletic Bilbao: dtd. 22.01.12 (r) 

See The Sea 12:55 - Mio Mao 13:05 - P.B. Bear 

Bayern Munich 09:50 - npower Champ.: 

: dtd. 11.12.11 

and Friends 13:15 - Monkey See Monkey Do Disney Channel 

(r) 15:50 - Copa Nottingham Forest v Derby 

Libertadores: County: dtd. 17.09.11 

13:25 - Bob the Builder 13:35 - Thomas and 09:00 - Recess 09:25 - So Random 09:45 - Have a Corinthians v (r) 11:40 - 

Vasco: dtd. 

Friends 13:50 - Bob the Builder 14:00 - Fireman Laugh 09:50 - Hannah Montana 10:15 - Fish 24.05.12 (r) 17:50 - 2012 UIPM NBA: Chicago @ New York: 

Sam 14:10 - Pingu 14:15 - Tiny Planets 14:20 Hooks 10:40 - Jake and Blake 11:05 - Sonny with Pentathlon: Women's Final: dtd. 08.04.12 (r) 13:55 - 

- 

Pingu 14:25 - Barney and Friends 14:55 - Kipper a Chance 11:30 - Wizards of Waverly Place 11:55 Rome Italy (r) 19:15 - FIFA Bundesliga: VfB Stuttgart v 

- 15:05 - Oswald 15:20 - Dougie in Disguise 15:30 Phineas and Ferb 12:20 - Timon & Pumbaa Beach Soccer WC Qual.: Russia Bayern Munich : dtd. 11.12.11 

- Wobblyland 15:35 - Monkey See Monkey Do 12:45 - Jessie 13:10 - ANT Farm 13:35 - Good v Poland (r) 20:40 - npower (r) 15:50 - Copa Libertadores: 

15:45 - Pingu 15:50 - Tiny Planets 15:55 - Pingu Luck Charlie 14:00 - The Suite Life on Deck Champ.: Nottingham Forest v Corinthians v Vasco: dtd. 

16:00 - My Animal Family 16:15 - Benjamin’s 14:25 - Shake It Up 14:50 - Phineas and Ferb Derby County: dtd. 17.09.11 (r) 24.05.12 (r) 17:50 - 2012 UIPM 

Farm 16:20 - See The Sea 16:25 - James the Cat 15:10 - Cars Toons 15:15 - Jessie 15:40 - ANT 22:30 - Carling Cup: Rd 2: Pentathlon: Women's Final: 

16:30 - Thomas and Friends 16:45 - Bob the 

Farm 16:00 - High School Musical: El Desafio Exeter City v Liverpool: dtd. Rome Italy (r) 19:15 - FIFA 

Builder 16:55 - Fireman Sam 17:05 - Jarmies 

Argentina 17:40 - Jessie 18:05 - ANT Farm 24.08.11 (r) 00:20 - La Liga: Beach Soccer WC Qual.: Russia 

17:20 - Mio Mao 17:30 - P.B. Bear and Friends 

18:30 - Good Luck Charlie 19:20 - Cars Toons Real Madrid v Athletic Bilbao: v Poland (r) 20:40 - npower 

17:35 - Wobblyland 17:40 - Baby Antonio’s 

19:25 - So Random 19:50 - The Suite Life on dtd. 22.01.12 (r). Champ.: Nottingham Forest v 

Circus 17:45 - Fluffy Gardens 18:00 - Slim Pig 

Deck 20:15 - Jonas 20:40 - Shake It Up 21:05 Derby County: dtd. 17.09.11 (r) 

- Melita Sports 2 

18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 

Good Luck Charlie 21:55 - Wizards of Waverly 12:00 - Copa 

22:30 - Carling Cup: Rd 2: 

Libertadores: Co- 

Place. 

rinthians v Vasco: dtd. 24.05.12 

Exeter City v Liverpool: dtd. 

24.08.11 (r) 00:20 - La Liga:

24 Passatemp 

Tisliba 

Mimdudin>- 

5. Itlaq i;ri minn ta[t idejn 

l-g[adu (5) 

6. Meta tag[mel xita qliel 

ng[idu li nfet[u dawn 

tas-sema! (5) 

7. Qalbu f’idu (5) 

10. Issir mill-[alib (5) 

11. Dawk li jag[mluha 

mieg[u (5) 

12. X’[a jekk tawh kedda? 

(5) 

14. G[odda li tfarrak l-iebes 

(5) 

16. Jag[milha l-vandalu (5) 

17. Trid ixxammarhom biex 

ta[sel idejk sew (5) 

18. Li hu ta’ Alla jew li ;ej 

minnu (5) 

Weqfin>- 

1. ?aqlaq minn postu (6) 

2. Sejjes u ssoda r-ra;unar 

tieg[u (6) 

3. Ma baqax artab (6) 

4. Ibirdu? Le, ta’ ;ens 

divers minn xulxin (6) 

8. Bi//a drapp twila tal- 

[arir (5) 

9. u 12. X’[a, jekk ma 

;itux kif riedha? (5,6) 

12. Ara 9 

13. Da[al g[al xi dmir (6) 

14. Tinsab fis-sodda g[ax 

ma tifla[x (6) 

15. Somma totali (6) 

Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ 

Mimdudin>- 5. Barka; 6. Iebes; 7. {afja; 10. Skant; 11. 

Brama; 12. Prezz; 14. Mimmi; 16. Briku; 17. Laggu; 18. Kliem. 

Weqfin> 1. Ibbies; 2. Tarrant; 3. Mi;jub; 4. Issara; 8. 

{abel; 9. Xamma; 12. Pendlu; 13. Zerzur; 14. Makakk; 15. 

Intemm. 

Ri/etta 

‘Curried Prawns with pitta bread’ 

G[al 4 persuni trid> 

400g prawns ittowjati jekk iffri]ati; ]ew; sinniet tewm 

mg[aff;in; ]ew; ku//arini curry; ku//arina trab tal-;in;er; 50g 

butir; 125ml stokk tat-ti;ie;; 4 mg[aref single cream; il-meraq 

ta’ nofs lumija; mel[ u b]ar mit[un frisk; ]ew; mg[aref tursin 

imqatta’ rqiq; weraq tat-tursin biex i]]ejjen; pitta bread 

imsa[[an biex isservi. 

Metodu> 

Sa[[an il-butir ;o ta;en u aqli t-tewm fuq nar baxx sakemm 

jirtab. }id il-;in;er u l-curry u sajjar g[al ]ew; minuti. }id listokk 

u g[olli l-fjamma sakemm jag[li. Baxxi n-nar u [allih 

itektek sakemm jonqos bin-nofs. }id il-krema sakemm ikollok 

zalza mag[quda. Roxx mel[ u b]ar. Ix[et il-prawns u sa[[an 

fiz-zalza g[al tliet minuti. }id il-meraq tal-lumija u ]ejjen bittursin. 

Servi l-curried prawns bil-[ob] imsa[[an. 

I]-]ew; vetrini 

Fil-kwadri jidhru l-vetrini ta’ ]ew; [wienet differenti li fihom 

ilbies tan-nisa. Ara ssibx kemm u liema huma l-ilbies ugwali 

fi]-]ew; disinji? 

Sudoku 

Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ 

kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 n-numri kollha mill-1 sad-9. 


Ir-ritratt 

Liema minn dawn il-[ames 

ritratti kien ]viluppat minnegattiva 

ta’ hawn fuq? 

Soluzzjonijiet 

Sudoku 

I]-]ew; vetrini 

Ir-ritratt Nru. 4 kien 

]viluppat min-negattiva.


PROPRJETÀ 

Is-Swatar 

APPARTAMENT spazju], 

lest u komplut bl-g[amara 

b’kollox, bi tliet kmamar tassodda, 

k/ina fitted, 

living#kamra tal-pranzu b’gallarija, 

]ew; kmamar tal-banju 

(wa[da ensuite) u utility 

room. Prezz €210,000. 

Garaxx ta’ tliet karozzi 

b’a//ess mill-komun inklu] 

fil-prezz. ?emplu 77467703. 

Marsaxlokk 

FLATS kbar quddiem ilba[ar, 

b’veduti u bi tliet kmamar 

tas-sodda. ?emplu 

79843698. 

Santa Venera 

FLAT l-ewwel sular finished 

u furnished. Tliet kmamar 

tas-sodda wa[da ensuite, gallarija 

quddiem u wara u parti 

mill-bejt bil-washroom. 

€110,000 (Lm47,000) 

?emplu 79990798. 

G{ALL-KIRI 

Il-Belt Valletta 

POST g[all-kiri g[al u]u 

esklussiv g[al kummer/. Area 

54 metru kwadru. G[al aktar 

informazzjoni ikteb P.O. Box 

284 ‘In-Nazzjon’. 

AVVI}I 

G[al kull xog[ol 

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, 

alterazzjonijiet ta’ bini ta’ 

front gardens, ftu[ ta’ [itan bi 

travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien 

u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ 

soqfa tal-konkos u xorok, u 

nikkavraw travi tal-[adid blinjam, 

qlug[ ta’ madum talart 

u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati 

;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, 

bil-qoxra, xog[ol ta’ 

invjar, tik[il u tibjid u 

rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, 

e//. Xog[ol ta’ ilma. 

Xog[ol b’esperjenza kbira u 

attenzjoni ta’ xog[ol. 

B’garanzija ta’ xog[ol filpront. 

?emplu 99602436. 

Ni]barazza 

DJAR u garaxxijiet, in;orr 

kull tip ta’ materjal, prezz 

ra;onevoli u Atlas highup sa 

[ames sulari bi truck 6 wheeler 

g[all-bejg[. ?emplu 

21433352, 79081719 jew 

99499619. 

Tiswijiet fil-pront u fil-post 

TA’ fridges, freezers, washing 

machines, tumble dryers u 

dehumidifiers, e//. B’sitt 

xhur garanzija fuq il-parts u 

labour. Bl-ir[as prezzijiet. 

Stima b’xejn minn qabel. 

Spare parts g[al kull tip ta’ 

appliances. ?emplu 

21371559, 27371559, 

21493285, 79884497 jew 

99472570. Servizz fil-pront. 

Tiswijiet 

MAGNI tal-[jata. G[al service 

u tiswijiet fil-pront ta’ 

magni tal-[jata. ?emplu 

99422268 jew 21416705. 

G{ALL-BEJG{ 

Mejda tal-pranzu 

KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, 

magna tal-[jata Singer 

Melody 60, wall unit, k/ina, 

one seater sofa, ]ew; si;;ijiet 

tal-injam b’cushions bojod 

tal-;ilda, tliet si;;ijiet talinjam, 

tapit kbir a[dar bilkannella, 

monitor tal-kom- 

Klassifikati 25 

pjuter, libsa tal-bridesmaid, 

pitturi ori;inali mpittrin 

g[all-gosti tag[kom, kostum 

tal-Karnival g[all-kbar f’kundizzjoni 

tajba u elaborat, kien 

mixtri g[al show. ?emplu 

79883916.

26 Avvi]i PN 

AVVI}I POLITI?I 

SAN PAWL IL-BA{AR. Il- 

Kumitat Sezzjonali PN se jorganizza 

Diskussjoni Politika bittema 

‘Il-{idma tal-Gvern 

?entrali u San Pawl il-Ba[ar’ 

mal-Ministri George Pullicino u 

Tonio Fenech u d-Deputati 

Nazzjonalisti ?ensu Galea u 

Michael Gonzi, il-{add, 22 ta’ 

Lulju fil-11 a.m. fl-Uffi//ju PN 

tal-lokalità. Mistieden spe/jali d- 

Deputat Nazzjonalista Carmelo 

Mifsud Bonnici u tmexxi Daniela 

Bartolo. 

{AL SAFI. Il-Kumitat 

Sezzjonali PN jixtieq jav]a li kull 

min g[andu b]onn jag[mel kuntatt 

jew g[al informazzjoni, jista’ 

j/empel 79051529. 

{AL BALZAN. Il-Kumitat 

Sezzjonali PN jixtieq jav]a littesserati 

kollha tal-lokalità li ttesseri 

jistg[u jin;abru mill- 

Uffi//ju PN tal-lokalità, fil-pjazza 

ta’ {al Balzan. Il-[inijiet tal-ftu[ 

huma mill-5.30 p.m. ’l quddiem u 

g[al aktar informazzjoni tistg[u 

//emplu 99848644 jew 

21496322. 

L-ISLA. Is-Segretarju tal- 

Kumitat Sezzjonali PN jixtieq 

jav]a lil min jixtieq ji;bor ittessera 

li hu mitlub imur fl- 

Uffi//ju PN tal-lokalità kuljum 

bejn il-5 p.m. u s-7.30 p.m. u l- 

{add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. 

{AL QORMI. Il-Kumitat 

Sezzjonali PN jav]a li b[ala parti 

mill-e]er/izzju ta’ ti;did u 

tesserament ;did, kull nhar ta’ 

{add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. qed 

ikun hemm membri tal-Kumitat 

fl-istess Uffi//ju, fi Triq il-Kbira 

(quddiem il-knisja ta’ San :or;). 

SAN :ILJAN. Membri tal- 

Kumitat Sezzjonali PN qed ikunu 

fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull 

nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 

12 p.m. u l-Erbg[a bejn is-6.30 

p.m. u s-7.30 p.m. biex ikunu 

jistg[u ji;bru l-[las ta’ ti;did u 

tesseramenti ;odda. 

I}-}URRIEQ. Membri tal- 

Kumitat Sezzjonali PN se 

jkunu fl-Uffi//ju PN tallokalità 

kull nhar ta’ {add bejn 

l-10 a.m. u 12 p.m. biex ikunu 

jistg[u ji;bru l-[las ta’ tesseri 

;odda. 

AVVI}I SO?JALI 

GEORGE PULLICINO. Il- 

{bieb ta’ George Pullicino se 

jorganizzaw Barbecue, il- 

:img[a, 20 ta’ Lulju fit-8 p.m. 

fil-Grand Hotel Excelsior, il- 

Furjana. Prezz €26 g[all-kbar u 

€14 g[at-tfal ta’ ta[t it-12-il 

sena. G[al aktar dettalji /emplu 

79062222 jew 21344589. 

TONIO FENECH. Il-{bieb 

ta’ Tonio Fenech se jorganizzaw 

Barbecue, is-Sibt, 21 ta’ Lulju 

fil-lukanda Sea Bank, il- 

Mellie[a. Prezz €15 g[all-kbar 

u €10 g[at-tfal ta’ ta[t l-10 

snin. G[all-bookings /emplu 

27327302, 79927302 jew 

ibag[tu email fuq fenechtonio@gmail.com. 

MARIO GALEA. Il-{bieb 

ta’ Mario Galea se joganizzaw 

Barbecue, is-Sibt, 21 ta’ Lulju 

g[and Grabiel, Wied il-G[ajn. 

Prezz €14 g[all-kbar u €5 g[attfal. 

G[all-biljetti /emplu 

22992464, 99487102 jew 

79369800, jew ming[and ilhelpers 

tas-soltu. 

PETER MICALLEF. Il- 

{bieb ta’ Peter Micallef se jorganizzaw 

Barbecue, is-Sibt, 21 

ta’ Lulju fit-8.15 p.m. fil- 

Lukanda Pergola, il-Mellie[a. 

G[all-biljetti /emplu 21465070 

jew 79460054. 

CHARLÒ BONNICI. Il- 

{bieb ta’ Charlò Bonnici se jorganizzaw 


ta’ Lulju fit-8 p.m. fil-lukanda 

Cavalieri, San :Iljan. Prezz €20 

g[all-kbar u €10 g[at-tfal. G[al 

aktar informazzjoni /emplu 

79047870. 

SAN PAWL IL-BA{AR. Il- 

Kumitat Sezzjonali PN se jorganizza 

Ri/eviment g[at-Tesserati, 

eks Membri tal-Kumitat, eks 

Deputati tad-Distrett, 

Rappre]entanti tal-G[aqdiet 

Lokali u {bieb, l-Erbg[a, 25 ta’ 

Lulju fit-8.30 p.m. fl-Uffi//ju 

PN tal-lokalità. Mistiedna 

spe/jali l-Prim Ministru u Kap 

tal-Partit Nazzjonalista 

Lawrence Gonzi u s-Sinjura 

Kate Gonzi. 

TONIO BORG. Il-{bieb ta’ 

Tonio Borg se jorganizzaw 

Barbecue, il-:img[a, 27 ta’ 

Lulju fil-lukanda Dolmen 

Resort, il-Qawra. Prezz €18 

g[all-kbar u €9 g[at-tfal. 

Biljetti ming[and il-helpers jew 

/emplu 79807644. 

JOE CASSAR. Il-{bieb ta’ 

Joe Cassar se jorganizzaw Pasta 

Night, il-:img[a, 27 ta’ Lulju 

fit-8 p.m. fl-Uffi//ju PN tal- 

Mosta. Prezz €10 u g[all-biljetti 

/emplu 79459227 jew 99468624. 

EDWIN VASSALLO. Il- 

{bieb ta’ Edwin Vassallo se jorganizzaw 

Barbecue, il-:img[a, 

27 ta’ Lulju fit-8 p.m. fil-lukanda 

Cavalieri, San :iljan. Prezz 

€20 g[all-adulti u €10 g[at-tfal 

ta’ bejn il-5 u t-12-il sena. G[al 

aktar informazjoni jew trasport 

/emplu 21433869. 

CAROLINE GALEA. Il- 

{bieb ta’ Caroline Galea se jorganizzaw 

Barbecue, il-:img[a, 

27 ta’ Lulju fit-8 p.m. fil-lukanda 

Pergola, il-Mellie[a. Prezz 

€17, li jinkludi l-ikel u ttrasport. 

Tfal nofs prezz. G[allbiljetti 

/emplu 99843564, 

99491069 jew staqsu lill-helpers 

tas-soltu. 

SIMON BUSUTTIL. Il- 

{bieb ta’ Simon Busuttil se jorganizzaw 


ta’ Lulju fit-8.30 p.m. fil- 

Lukanda Le Meridien, San 

:iljan. Prezz €20 g[all-kbar u 

€10 g[at-tfal. G[all-biljetti 

/emplu 79010504 jew 21228585. 

GEORGE PULLICINO. Il- 

{bieb ta’ George Pullicino se 

jorganizzaw ;urnata fuq il-Hera 

II f’G[awdex u Kemmuna, is- 

Sibt, 4 ta’ Awwissu. Prezz €25, 

li jinkludi l-ikel. G[al aktar dettalji 

/emplu 79062222 jew 

21344589. 

JASON AZZOPARDI. Il- 

{bieb ta’ Jason Azzopardi se 

jorganizzaw Barbecue, is-Sibt, 4 

ta’ Awwissu fit-8 p.m. fid- 

Danish Village, l-G[adira. Prezz 

€18 g[all-kbar u €9 g[at-tfal. 

G[all-biljetti /emplu 99841333 

jew 21666736. 

JOE CASSAR. Il-{bieb ta’ 

Joe Cassar se jorganizzaw 

Barbecue, is-Sibt, 11 ta’ 

Awwissu fit-8 p.m. fil-lukanda 

Cavalieri, San :iljan. Prezz €22 

g[all-kbar u €11 g[at-tfal ta’ 

bejn il-5 u t-12-il sena. G[al 

bookings /emplu 79459227 jew 

99468624. 

BBQ mill-Ferg[at 

S{PN, SI}M, MNPN, M}PN U APAN 

Data: Il-:img[a 3 ta’ Awwissu 

Post: Il-Lukanda Cavalieri, San :iljan 

{in: Fit-8.30 p.m. 

Prezz: €20 g[all-kbar u €10 g[at-tfal (minn 6 snin sa 12-il sena) 

Jattendi l-Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi. 

G[all-biljetti /emplu 79463770, 79490867, 99473932 jew 99470968. 

Trasport €2 jew parke;; fil-Portomaso Parking (€3) ji;i provdut jekk mitlub. 


SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE 

MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN 

{’ATTARD. Kull nhar ta’ {add bejn l-10.30 a.m. u 12 p.m. fl- 

Uffi//ju PN. 

IL-BELT VALLETTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 

99804642. 

BIRKIRKARA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99598200. 

BIR}EBBU:A. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. 

fl-Uffi//ju PN. 

BORMLA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl- 

Uffi//ju PN. 

{AL BALZAN. Kuljum bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. 

IL-FGURA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m u s-7 p.m. fl- 

Uffi//ju PN. 

IL-FURJANA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79706038. 

G{AJNSIELEM. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-10.30 a.m. 

fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99459426. 

{AL G{AXAQ. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl- 

Uffi//ju PN. 

IL-G}IRA. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. fl- 

Uffi//ju PN. 

IL-GUDJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl- 

Uffi//ju PN. 

IL-{AMRUN. Kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. fl- 

Uffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21232567. 

L-IKLIN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99496382. 

L-ISLA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79273985. 

IL-KALKARA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl- 

Uffi//ju PN. 

{AL KIRKOP. G[al assistenza tistg[u //emplu 79708836 jew 

79442733. 

{AL LUQA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7.30 p.m. fl- 

Uffi//ju PN. 

IL-MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl- 

Uffi//ju PN. 

MARSASKALA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. fl- 

Uffi//ju PN. 

IL-MELLIE{A. G[al assistenza tistg[u //emplu 98895456. 

L-IM:ARR. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl- 

Uffi//ju PN. 

IL-MOSTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897979. 

L-IMQABBA. Kull nhar ta’ Tnejn, bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl- 

Uffi//ju PN. 

L-IMSIDA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl- 

Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99420852. 

L-IMTARFA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99440603. 

IL-MUNXAR (G[awdex). G[al assistenza tistg[u //emplu 

99453507. 

IN-NADUR (G[awdex). Kull nhar ta’ Sibt bejn it-3 p.m. u l-4 p.m. 


IN-NAXXAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 79628370 jew 

tibag[tu email fuq sciberrasaviour@gmail.com. 

PEMBROKE. G[al assistenza tistg[u //emplu 79062222. 

RA{AL :DID. Kull nhar ta’ Tlieta u {amis bejn l-10 a.m. u l-11 

a.m. u bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza 

tistg[u //emplu 79290954 jew 77290954. 

TAL-PIETÀ U GWARDAMAN:A. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is- 

6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. 

{AL QORMI. G[al assistenza tistg[u //emplu 99476633. 

IL-QRENDI. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897546 jew 

tibag[tu email fuq pnqrendi@pn.org.mt. 

{AL SAFI. G[al assistenza tistg[u //emplu 79051529. 

SAN :ILJAN. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. 


SAN :WANN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99824086. 

SAN PAWL IL-BA{AR. Kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u s-1 

p.m. fl-Uffi//ju PN. 

SANTA LU?IJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl- 

Uffi//ju PN. 

SANTA VENERA. Kull nhar ta’ :img[a bejn it-8.30 a.m. u 12.30 

p.m. fl-Uffi//ju ‘Dar il-{addiem’, fi Triq Fleur de Lys. G[al 

aktar informazzjoni tistg[u //emplu 21441438 jew 21441682 

jew tibag[tu email fuq pnsantavenera@pn.org.mt. 

IS-SI::IEWI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl- 

Uffi//ju PN. 

TAS-SLIEMA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn l-4 p.m. u s-6 p.m. fl- 

Uffi//ju PN. 

IS-SWIEQI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. fl- 

Uffi//ju PN. 

TA’ XBIEX. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl- 

Uffi//ju PN. 

{AL TARXIEN. Kull nhar ta’ {amis bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl- 

Uffi//ju PN. G[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 

99225033. 

VICTORIA (G[awdex). Mit-Tnejn sal-:img[a bejn it-8 a.m. u 12 

p.m. fl-Uffi//ju PN. 

IX-XAG{RA (G[awdex). Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s- 

7 p.m. u kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju 

PN. 

IX-XG{AJRA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98891212. 

{A}-}ABBAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 99883314, 

79292538 jew 79674816. 

{A}-}EBBU:. G[al assistenza tistg[u //emplu 79273849. 

I}-}EJTUN. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. fl- 

Uffi//ju PN. 

I}-}URRIEQ. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-11 a.m. fl- 

Uffi//ju PN.

It-Tlieta, 17 ta’ Lulju, 2012 

5KM FIT-TOROQ 

Mifsud u Hili jibqg[u 

mhux meg[luba 

Ir-rebbie[a tas-sena l-o[ra 

tat-ti;rijiet ta’ 5km fit-toroq 

organizzati minn Birkirkara 

St. Joseph, Aaron Mifsud 

(Pembroke Athleta) u 

Carmen Hili (St. Patrick), 

bdew jiddefendu t-titlu billi 

reb[u t-ti;rijiet rispettivi 

tag[hom fl-ewwel ti;rija 

mill-g[axar edizzjoni tasserje. 

It-tliet ti;rijiet se jsiru filby-pass 

tal-Imtarfa ta[t lawspi/i 

tal-Malta Amateur 

Athletic Association u se 

jkunu sponsorjati minn The 

Cyclist ta’ San :wann. 

L-ewwel sitt atleti fitti;rija 

kollha rre;istraw [in 

ta[t is-17-il minuta. Mifsud 

i]da feta[ vanta;; sostanzjali 

fl-ewwel nofs tat-tellieqa u 

[are; rebbie[ f’16-il minuta 

u 9 sekondi li kien ukoll la[jar 

[in personali tieg[u fuq 

ir-rotta tal-Imtarfa. 

Erba’ atleti intant kienu 

qed jissieltu g[at-tieni post 

b’Simon Spiteri ta’ St. 

Patrick itemm b’vanta;; 

minimu fuq Steve Chetcuti u 

Clive Gerada ta’ B’Kara SJ u 

Bertrand Sant ta’ Allcomers. 

Fil-kategorija tan-nisa t- 

ti;rija ta’ Carmen Hili kienet 

sfida solitarja kontra l-[in 

hekk kif Hili, li tidher determinata 

li ]]omm it-titlu li 

reb[et is-sena l-o[ra, 

g[amlet [in ta’ 18-il minuta 

u 54 sekonda. Fit-tieni post 

;iet Francesca Arrigo tal- 

Ladies Running Club li 

da[let 16-il sekonda quddiem 

Marica Micallef (St. 

Patrick AC). 

It-tieni ti;rija minn din isserje 

se ssir b[al-lum 

;img[a, it-Tlieta 24 ta’ Lulju 

u tibda fis-7 p.m. fil-by-pass 

tal-Imtarfa. Carmen Hili li bdiet tiddefendi t-titlu b’reb[a 

CRICKET 

Stockport Grammar School itemmu s-serje 2-2 

Il-;img[a li g[addiet kienet 

wa[da impenjattiva fejn 

jid[ol il-log[ob tal-cricket 

f’Malta hekk kif minbarra ]- 

]ew; log[biet li kien jonqos 

jintlag[bu kontra Stockport 

Grammar School (SGS) intlag[bu 

wkoll il-konfronti 

mill-Kampjonat tas-Sajf bejn 

Krishna CC u Overseas CC u 

l-log[ba bejn Marsa CC u ttim 

Ingli] ta’ Travellers. 

Ta’ min jirrimarka lil biex 

setg[et tintlag[ab din il-partita 

t-tim Ingli] kellu jissellef xi 

plejers. Sfortunatament illog[ba 

bejn Malta u The Rest 

kellha ti;i posposta. 

It-tielet log[ba bejn SGS u 

Marsa kienet log[ba li t-tim 

tal-Marsa jrid jinsa malajr. 

Kienu Marsa li bdew l-ewwel 

bil-bat imma l-plejers 

tag[hom kienu eliminati kollha 

fl-a[[ar over. Kulma 

g[amlu kien total ta’ 100 run 

minn 40 over. L-og[la skors 

g[amluhom Mark G. Sacco bi 

17-il run u Sarfraz Ali b’16-il 

run. Kien hemm ukoll 19-il 

extra. D. Wright kien l-a[jar 

bowler g[al SGS u [oloq 

[afna problemi g[at-tim tal- 

Marsa hekk kif [a sitt 

wickets. A. Jones [a ]ew; 

wickets, M. Cox u M. 

Murphy [adu wicket kull 

wie[ed. It-tim ta’ SGS dam 

biss 18-il over biex reba[ illog[ba. 

Innings tajjeb ferm minn 

O.Hall ta’ 78 run li inkluda 

12-il four u wassal g[arreb[a. 

Marsa rnexxielhom 

jie[du tliet wickets g[al 2-1 

minn fuq fis-serje. 

Fir-raba’ u l-a[[ar log[ba 

tas-serje kienu SGS li bdew l- 

ewwel fuq bat. Huma g[amlu 

skor de/enti ta’ 183 run mill- 

40 over. D.Wright re;a’ spikka 

anke bil-bat u skorja 75 

run. M. Schofield Jnr skorja 

22 run u M. Murphy 19. 

G[at-tim tal-Marsa, Matt 

Towns, Kevin Krishna u 

Martin Llewlyn [adu wicket 

kull wie[ed waqt li Andy 

Naudi [a tnejn. 

Din il-log[ba baqg[et 

missielta sal-a[[ar ballun u 

Marsa kellhom b]onn erba’ 

runs biex jirb[u. Andy Naudi, 

li g[amel l-og[la skor ta’ 57 

li inkluda 6 u 4 kien qed 

jiffa//ja dan il-ballun, imma 

rnexielu jag[mel run wie[ed 

biss u SGS reb[u l-log[ba u 

g[amlu s-serje 2-2. 

Fil-bidu tal-innings Nowell 

Khosla skorja 53 run li inkluda 

]ew; fours u six. G[at-tim 

ta’ SGS A. Jones [a tliet 

wickets, C. Marshall tnejn, u 

M. Proctor, D. Wright u H. 

Barnes wie[ed kull wie[ed. 

Intant fil-Kampjonat tas- 

Sajf, kien hemm log[ba interessanti 

bejn Krishna u 

Overseas, imma ma kienx 

hemm [afna runs li wie[ed 

jistenna minn log[ba ta’ 20 

over. Overseas ibbattjaw lewwel 

u g[amlu 62 run biss 

qabel in[ar;u kollha. Mike 

Caruana g[amel l-og[la skor 

ta’ 28 run. L-extras kienu 13 

u [add aktar ma g[amel aktar 

minn 10 runs. 

G[al Krishna Bikram Arora 

[a tliet wickets, Dhruv 

Duggal tnejn, Sumair Khan 

tnejn u Ewan Perens wie[ed. 

Kul[add stenna li Krihsna 

kienu se jirb[u l-log[ba malajr. 

Imma Overseas ma 

It-tim ta’ Stockport Grammar School li ;ie draw 2-2 kontra Marsa CC 

qatg[ux qalbhom u baqg[u 

sejrin sakemm waslu fi stadju 

fejn jekk Overseas jie[du 

wicket wie[ed li kien baqa’, 

jirb[u. 

Huma kellhom ]ew; /ansijiet 

li jirb[u, catch spi//at 

twaqqg[et u /ans ta’ run out 

kien fallut ukoll. Sumair Khan 

kien l-eroj meta g[amel 20 

run u l-extras kienu ta’ 16. 

G[all-Overseas Roger 

Bradley [a tliet wickets u Jim 

Hunter tnejn biex Krishna 

[adu g[axar punti u Overseas 

[adu punt. 

Intlag[bet ukoll partita ta’ 

[biberija bejn Marsa u 

Travellers CC li ntreb[et 

minn dawn tal-a[[ar 

Is-Sibt li ;ej il-Kampjonat 

tas-Sajf ikompli u Krishna CC 

jilag[bu kontra Marsa CC. 

Skema minn Hibernians SC 

Bi t[ejjija g[all-bidu ta’ 

Kampjonat 2012-13, 

Hibernians Supporters Club 

nieda skema ta’ ;bir ta’ fondi 

b’risq it-tim ta’ Hibernians 

FC. Il-Kumitat qed jitlob lappo;; 

tal-partitarji kollha 

biex jissie[bu f’din l-iskema 

li fiha, kull sostenitur jintrabat 

li jag[ti donazzjoni darba fixxahar. 

Il-Kumitat mhux se 

jag[mel ammont stabbilit ta’ 

kemm wie[ed jista’ joffri 

fid-donazzjonijiet tieg[u. 

Dawk kollha li se jintrabtu li 

joffru l-g[ajnuna tag[hom 

sal-a[[ar ta’ Awwissu, se 

jid[lu bi/-/ans li jir[bu Goal 

27 

Card ma[ru;a mill-MFA 

biex ikunu jistg[u jaraw illog[ob 

kollu tal-Kampjonat 

Premier. 

Aktar inizjattivi se jittie[du 

iktar tard matul dan l-ista;un 

g[al dawk li se jkunu jag[mlu 

parti minn din l-iskema. Il- 

Kumitat jirringrazzja lil kull 

min di;à offra l-g[ajnuna 

tieg[u u j[e;;e; lill-partitarji 

kollha biex jg[inu bl-a[jar 

mod possibbli. 

Il-membru tal-kumitat 

responsabbli minn din l-iskema 

hu Oglive Busuttil u kull 

min jixtieq jag[mel kuntatt 

mieg[u jista’ jag[mel dan 

billi j/empel 99894427.

28 Sport 

TRIATHLON 


TENNIS 

Serena tirba[ it-titlu fi Stanford 

Is-seed nru 1 Serena 

Williams issuperat ;img[a 

w;ig[ f’saqajha min[abba [in 

twil tivvja;;a u g[elbet lillkonnazzjonal 

Amerikana 

Coco Vandeweghe 7-5, 6-3 

biex ]ammet it-titlu ta’ 

Stanford Classic. 

Tmint ijiem biss wara li 

reb[et il-[ames titlu tag[ha 

f’Wimbledon, Williams issieltet 

g[al set point fl-ewwel set 

qabel issuperat lil 

Vandeweghe li kienet waslet 

sal-ewwel finali tag[ha f’turnament 

WTA. 

Williams, li g[andha 30 

sena, g[amlet u]u mill-esperjenza 

kollha tag[ha biex 

g[elbet lill-avversarja ta’ 20 

sena u rre;istrat 21 punt rebbie[. 

Vanderweghe kisbet 20 

punt rebbie[ imma g[amlet 

ukoll 25 ]ball mhux sfurzat. 

Williams, li kienet ilha 

;img[a s[i[a tipprova 

tirkupra minn saqajn tqal 

wara li vvja;;at minn Londra 

lejn Kalifornja, kienet kuntenta 

bit-titlu. 

“Lg[abt tajjeb bi]]ejjed 

biex nirba[ imma nista’ nkun 

[afna a[jar. Imma hemm 

[afna affarijiet po]ittivi u 

kont qed nissielet u qatt ma 

qtajt qalbi. Bqajt g[addejja u 

ma lg[abtx l-a[jar tieg[i. 

Imma mentalment kont hemm 

u dan g[enni [afna.” 

Vanderweghe serviet g[allewwel 

set meta kienet 5-4 

minn fuq imma ma rnexxilhiex 

tirre;istra l-punt fl-uniku 

set point li kellha meta 

Williams irrispondiet tajjeb 

[afna. 

Williams kellha b]onn sitt 

break points biex tirkupra 5-5 

imma finalment Vanderweghe 

/ediet b’double fault. 

“Kont ili ;img[a s[i[a 

nservi tajjeb u na[seb li kontra 

Serena s-service tieg[i 

kien tajjeb ukoll, imma hi plejer 

kbir u taf tie[u vanta;; 

mill-opportunitajiet li ji;uha, 

spe/jalment it-tieni service 

fuq set-point,” qalet 

Vanderweghe. 

Williams marret 3-1 minn 

fuq fit-tieni set meta 

Vanderweghe re;g[et 

g[amlet double fault u 

g[alkemm g[amlet pressjoni 

fuq Williams bis-service 

qawwi li g[andha, ma 

setg[etx tikseb il-break point 

fuq is-service ta’ Williams u 

Serena ssi;illat ir-reb[a 

b’forehand. 

Dan kien it-43 titlu fil-karriera 

ta’ Williams u b’hekk 

la[qet lil o[tha akbar minnha 

Venus, b[ala l-aktar plejers 

attivi li reb[u titli WTA. Innumru 

4 fid-dinja issa reb[et 

ukoll 28 mill-a[[ar 29 log[ba 

tag[ha. 

Williams qalet li issa se 

tie[u ftit jiem mistrie[, 

tilg[ab log[ba ta’ esibizzjoni 

u mbag[ad tmur Londra biex 

tipprepara g[all-Olimpjadi 

fejn se tkun qed tiddefendi ttitlu 

tag[ha ma’ Venus u timmira 

wkoll g[all-midalja taddeheb 

fl-individwali. 

“Midalja tad-deheb tkun 

tfisser [afna g[alija imma ma 

nistax nibba]a t-tama u l- 

[olm kollu tieg[i fuqha,” 

qalet Williams. 

Serena Williams reb[et it-43 titlu fil-karriera tag[ha u la[qet lil o[tha Venus 

Tliet Fran/i]i fl-ewwel post 

Atleti Fran/i]i ddominaw 

il-finali tat-Tazza tad-Dinja 

tat-Triathlon li saret fl- 

Ungerija. Piere Le Corre 

qasam il-linja finali l-ewwel 

segwit mill-konnazzjonali 

Aurelien Raphael u Anthony 

Pujades. 

Raphael beda l-;urnata 

bl-aktar g[awma velo/i 

segwit mill-qrib minn 

Pujades u Le Corre li tem- 

mew fit-tieni u l-[ames 

post rispettivament. 

It-tliet Fran/i]i mbag[ad 

kienu jiffurmaw parti millgrupp 

ta’ quddiem fil-parti 

tar-rota flimkien mar-Russi 

Igor Polyanskiy u Andrey 

Bryukhanov. 

Kien matul il-fa]i tatti;rija 

li t-tliet atleti Fran/i]i 

marru fuq quddiem b’Le 

Corre jirba[ bi 11-il sekonda 

Il-manager ta’ Qaueens 

Park Rangers, Mark Hughes, 

qal li Anton Ferdinand 

g[andu jit[alla jikkon/entra 

fuq il-log[ba tal-futbol wara 

d-dehra tieg[u fil-Qorti filka] 

ta’ John Terry l-;img[a lo[ra. 

Mark Hughes kellem lill- 

;urnalisti tlett ijiem wara li leks 

captain tal-Ingilterra kien 

me[lus minn kull akku]a ta’ 

razzi]mu kontra d-difensur ta’ 

QPR Ferdinand. “Anton u jien 

na[sbu li qed i;ib ru[u sewwa 

f’perjodu diffi/li. Ovvjament 

kien mitlub jag[ti l-ver]joni 

tas-sitwazzjoni tieg[u fil-Qorti 

u din kienet sitwazzjoni trawmatika 

imma [are; minnha. 

Issa rridu biss li jikkon/entra 

fuq il-futbol g[aliex hu plejer 

li jrid ja[seb biss fuq il-futbol,” 

qal Hughes qabel lewwel 

log[ba mill-pre-season 

li se tintlag[ab fl-Asja. 

John Terry ma nstabx [ati li 

abbu]a razzjalment minn 

Ferdinand waqt il-log[ba bejn 

Chelsea u QPR f’Ottubru. 

Dan il-ka], li [a [amest 

ijiem biex ;ie de/i] fil-Qorti, 

vanta;; fuq Raphael b’[in 

ta’ 51 minuta u 54 sekonda. 

Pujades temm it-tielet anqas 

minn 16-il sekonda wara rrebbie[. 

“Illum [assejtni tajjeb 

[afna. Kienet ti;rija sabi[a, 

[dimna tajjeb fuq ir-rota u 

g[amilna sforz kbir flg[awma 

u g[alhekk kuntent 

b’dak li ksibna,” qal Le 

Corre. 

Hughes irid lil Ferdinand jikkon/entra fuq il-futbol 

Mark Hughes irid li t-tim jiffoka biss fuq il-futbol 

kien wassal biex Terry tilef ilfaxxa 

ta’ captain mit-tim nazzjonali 

Ingli] u l-kow/ nazzjonali, 

it-Taljan Fabio 

Capello, irri]enja mill-kariga. 

QPR jinsabu ming[ajr l-eks 

captain Joey Barton li ;ie 

sospi] 12-il partita meta 

;;ieled mal-plejers meta 

tke//a talli ta bil-minkeb lil 

Carlos Tevez fl-a[[ar log[ba 

tal-ista;un kontra Manchester 

City. QPR kien irnexxielhom 

i]ommu fil-Premier g[addannu 

ta’ Bolton Wanderers. 

Hughes qal i]da li dan hu 

ka] mag[luq u l-plejers se 

jkunu kapa/i jilag[bu 

ming[ajr Barton. “Din hi xi 

[a;a li rridu nidraw u 

nibqg[u g[addejjin u ninsab 

/ert li l-plejers disponibbli se 

jag[mlu bi//a xog[ol tajba.” 

Ferdinand jista’ jilg[ab flewwel 

log[ba tal-pre-season 

ta’ QPR kontra Sabah tal- 

Malasja li se tintlag[ab it- 

Tlieta waqt li Barton, li 

tne[[a minn captain u kien 

ukoll immultat sitt ;img[at 

paga, tne[[a mill-iskwadra 

g[at-tour fl-Asja.


Il-preperazzjoni g[all- 

Olimpjadi ta’ Londra 2012 

tinsab fl-aqwa tag[ha meta 

issa fadal biss g[axart ijiem 

g[a/-?erimonja tal-Ftu[. 

Eluf ta’ atleti u uffi/jali 

bdew jaslu Londra i]da lmistoqsija 

dwar ir-rekluta;; 

ta’ uffi/jali tas-sigurtà 

g[adha hemm. 

L-ewwel prijorità hi dik 

imsej[a b[ala l-’Games 

Lane’ li bdiet topera fuq l-M4 

u l-laboratorju ta’ kontra ddoping 

beda jiffunzjona. 

Intant i/-Chairman tal-G4S 

irrifjuta li jag[ti l-appo;; 

tieg[u lill-Kap E]ekuttiv 

dwar il-fjask li sar fl-uffi/jali 

tas-sigurtà. 

G[al dan il-g[an l-ajruport 

ta’ Heathrow se jservi b[ala 

l-post fejn ilbiera[ ;ew 

pro/essati 236,955 passi;;ier, 

li jfisser rekord fuq l-233, 

562 tal-31 ta’ Lulju tal-2011. 

Normalment mill-ajruport 

f’dan i]-]mien tas-sena 

jg[addu 190,000 passi;;ier. 

Matul il-jum komplew jaslu 

aktar atleti u uffi/jali minn 

It-tim Olimpiku Amerikan 

tal-Basketball li ;ab fix-xejn 

lir-Repubblika Domenikana 

madwar 50 pajji] differenti. 

335 atleta waslu lbiera[. 

Fost dawn kien hemm ittim 

Amerikan tal-Ibburdjar u 

kienu ferm e//itati g[al dawn 

l-Olimpjadi fejn se jkunu qed 

jikkompetu fin-Nofsinhar talkosta 

ta’ Weymouth. 

“Ippreparajna tajjeb u di;à 

[adna sehem f’kompetizzjoni 

f’dan il-ba[ar. Nafu g[alhekk 

x’qed nistennew f’Weymouth 

u hu tajjeb li g[andna ftit 

jiem biex nidraw u nil[qu 

nirran;aw dak li hemm 

b]onn. I]da ninsabu lesti 

g[al-log[ob,” qalet Anna 

Tunnicliffe, membru fit-tim 

Amerikan. 

Il-voluntiera se jkunu qed 

jidderie;u lill-atleti lejn ixxarabanks 

u l-ferroviji li se 

jkunu qed jie[du [afna 

minnhom lejn il-Villa;; 

Olimpiku fi Stratford, fil- 

Lvant ta’ Londra. 

Fl-aqwa tieg[u l-villa;; se 

jkun qed jilqa’ 16,000 atleta u 

uffi/jali. 

Dawk li se jivvja;;aw bittriq 

se jkunu qed igawdu 

b’reb[a 113-59 fl-ewwel 

log[ba ta’ t[ejjija g[all- 

Olimpjadi, [a ftit mistrie[ 

minn dawk imsej[a b[ala 

Games Lanes, li fl-aktar 

mument kru/jali tat-traffiku, 

se jkunu qed joperaw bejn 

Junction 3 u Junction 2 tal- 

M4 motorway lejn Londra u 

hemm multi kbar sa 130 

sterlina g[al dawk li jinqabdu 

jag[mlu u]u minnhom 

ming[ajr permess. 

Bdiet ta[dem ukoll l-akbar 

operazzjoni kontra d-doping 

fl-istorja tal-Olimpjadi fejn 

bdew jittie[du l-ewwel minn 

serje ta’ madwar 6,000 

kampjun g[al testijiet fillaboratorju. 

Nofs il-kompetituri se 

jkunu e]aminati, inklu] kull 

rebbie[ tal-midalja fl- 

Olimpjadi u l-log[ob 

paralimpiku. 

Intant ftit jiem biss qabel 

il-log[ob, il-kap e]ekuttiv 

tal-G4S Nick Buckles kien 

kritikat talli l-kumpanija 

privata tas-sigurtà naqset 

milli timpjega uffi/jali ;odda 

tas-sigurtà g[all-Olimpjadi 

wara li l-;img[a l-o[ra sar 

mag[ruf li 3,500 suldat kienu 

mit-ta[ri; f’Washington DC 

biex ta esibizzjoni g[allveterani 

tal-militar Amerikan 

u l-familji tag[hom. 

G[all-plejer Kobe Bryant 

il-log[ob ta’ Londra se jkunu 

t-tieni Olimpjadi tieg[u u qal 

li din se tkun ukoll l-a[[ar 

darba li se jirrappre]enta lill- 

Istati Uniti fuq il-court talbasketball. 

“Hu unur kbir g[alija 

g[aliex dejjem ridt nilg[ab 

g[all-Istati Uniti fl-Olimpjadi 

u fl-2008 kelli l-opportunità li 

nag[mel dan i]da issa din 

]gur li se tkun l-a[[ar darba 

g[alija g[all-Istati Uniti.” 

Il-kow/ Mike Krzyzewski 

li mexxa lit-tim f’Beijing lejn 

midalja tad-deheb fl-2008, 

ukoll [abbar li din se tkun la[[ar 

darba tieg[u fittmexxija 

tat-tim Olimpiku. 

It-tim issa se jkompli bit- 

ta[ri; f’Washington fejn 

matul il-lejl tat-Tnejn kellu 

jilg[ab ukoll kontra l-Bra]il. 

Wara din il-log[ba jmur 

Manchester biex ikompli bilpreparazzjoni 

tieg[u qabel 

jilg[ab kontra r-Renju Unit 

nhar il-{amis u mbag[ad 

imur Bar/ellona g[all-partiti 

kontra l-Ar;entina fit-22 u 

Spanja fl-24 tax-xahar 

imbag[ad jirritorna Londra. 

Sport 29 

OLIMPJADI 

Jibdew jaslu l-ewwel atleti f’Londra 

BASKETBALL 

Kobe Bryant fl-azzjoni mat-tim Amerikan 

TENNIS 

Federer jaqbe] lil Sampras 

Roger Federer ]ied rekord 

ie[or mal-kollezzjoni li 

g[andu meta beda l-287 

;img[a tieg[u b[ala nnumru 

1 fid-dinja. 

Federer, rebbie[ ta’ 17-il 

grand slam, irritorna filqu//ata 

tar-ranking wara 

nuqqas ta’ sentejn meta 

g[eleb lill-Britanniku Andy 

Murray fil-final ta’ 

Wimbledon il-;img[a lo[ra. 

Dan kien is-seba’ titlu li 

reba[ l-Ivizzeru ta’ 30 sena 

fl-All England Club u 

a//ertah li jil[aq u jaqbe] irrekord 

ta’ Pete Sampras ta’ 

286 ;img[a fl-og[la post 

tar-rankings mondjali. 

“In[ossni kburi [afna li 

kelli l-unur li naqbe] irrekord 

ta’ Pete Sampras 

g[aliex dan kien l-eroj ta’ 

meta kont tifel u dejjem 

[arist il-fuq lejh,” qal 

Federer li l-ewwel darba li 

kien tela’ fin-numru 1 kien 

fi Frar tal-2004. 

“Din is-sena flimkien mat- 

tim tieg[i po;;ejt fil-mira li 

nirritorna b[ala n-numru 1 

imma bil-klassi li kien 

hemm fil-log[ba qatt ma 

stennejt li kont se nag[mel 

dan daqshekk malajr.” 

Sampras reba[ 14-il titlu 

grand slam matul karriera 

ta’ 14-il sena. 

“L-aktar [a;a diffi/li flisport 

hi li ]]omm fl-ewwel 

post. Roger kien kapa/i 

jag[mel dan b’log[ob millaqwa 

u konsistenti,” qal Pete 

Sampras. 

Membri tat-tim Russu li 

waslu Heathrow ilbiera[ 

qed jidda[lu biex jimlew ilvojt 

ta’ nuqqas ta’ staff. 

Madankollu /-Chairman tal- 

Kumitat Organizzattiv tal- 

Olimpjadi ta’ Londra 

Sebastian Coe, qal li s-sigurtà 

tal-log[ob ma ;ietx 

kompromessa min[abba li l- 

G4S naqset milli timpjega 

aktar uffi/jali. 

Bryant se jirtira min-nazzjonal wara l-Olimpjadi 

Jin[ataf il-President 

tal-Kumitat Olimpiku Libjan 

Il-President tal-Kumitat 

Olimpiku Libjan ittie[ed 

mill-karozza tieg[u minn 

persuni armati fi Tripoli u 

l-uffi/jali tal-Kumitat 

Olimpiku qalu li ma jafux 

x’sar minnu. 

Nabil Elalem kien filkarozza 

ma’ kollega tieg[u 

meta ]ew; karozzi li kienu 

qed i;orru persuni lebsin 

ilbies tal-militar 

waqqfuhom fit-triq. 

“Qalulu li kien hemm 

b]onn jin]el mill-karozza u 

jmur mag[hom. Staqsihom 

jekk jistax jie[u t-telefon 

/ellulari u l-laptop mieg[u 

u mbag[ad [arbu bih,” qal 

Arafat Jwan li ]ied jg[id li 

ma kinux jafu min kienu 

dawn il-persuni. 

Ezz-Edine Journaz, 

kelliem g[all-kumitat qal 

lil stazzjon televi]iv fil- 

Libja li l-persuni kienu 

sostnew li kienu mill- 

Intilfu g[al 

erba’ sig[at 

Id-darbtejn Champion taddinja 

tal-400m hurdles Kerron 

Clement ma tantx [a 

impressjoni tajba ta’ Londra 

fl-ewwel jum tieg[u g[all- 

Olimpjadi wara li x-xarabank 

li kellha twasslu minn 

Heathrow sal-villa;; 

Olimpiku tilfet it-triq g[al 

erba’ sig[at. 

“Tlifna erba’ sig[at. Mhux 

impressjoni tajba ta’ Londra. 

L-atleti huma g[ajjenin, bil- 

;u[ u jridu jaqdu l-b]onnijiet 

tag[hom. Fejn hu l-villa;; 

Olimpiku jekk jog[;bok?,” qal 

Clement fuq Twitter. 

Fuq il-Motorway M4 kien 

rappurtat traffiku qawwi lejn 

Londra wara li l-lane spe/jali 

g[all-Olimpjadi beda 

jiffunzjona lbiera[. 

Clement, li g[andu 26 sena, 

reba[ it-titlu mondjali fl-2007 

ul-2009 qabel tilfu kontra l- 

Britanniku Dai Greene 

f’Daegu s-sena l-o[ra. 

armata u li kienu talbuh 

biex imur mag[hom b’mod 

‘pulit’. Hu qal li b’kollox 

kienu bejn tmienja u disa’ 

persuni u kienu kollha 

armati. 

Il-Ministru tal-Isport fil- 

Libja, Fethi Tarbel qal li 

kien infurmat bil-ka] u 

talab g[all-[elsien 

immedjat ta’ Elalem. 

“Nikkundannaw azzjoni 

b[al din. Kulmin g[amel 

dan hu kriminal. Dan imur 

kontra r-rivoluzzjoni u 

je[odna lura g[all-kultura 

ta’ Gaddafi... Ma nafx jekk 

kellux xi ka]i ma’ xi [add.” 

Sa mit-tne[[ija ta’ 

Gaddafi mill-poter, il-gvern 

temporanju qed isibha 

diffi/li biex jikkontrolla 

gruppi armati li qed 

jirrifjutaw li j/edu l-armi u 

[afna drabi jie[du l-li;i 

b’idejhom biex ira]]nu linnies.

30 Sport 

Wara Pietro Ghedin, eks plejer ta’ 

Catania u Lazio u li b[alissa qed imexxi littim 

nazzjonali Malti, Taljan ie[or, Vito 

Giordano, Direttur Sportiv ta’ bosta klabbs 

fosthom Nocerina, Juve Stabia, Cavese u 

Scafatese, wasal Malta lbiera[ biex jibda limpenji 

tieg[u b[ala direttur tekniku ma’ 

Qormi FC. 

Qabel [alla l-Italja Giordano qal li qed 

i[oss emozzjoni sabi[a u jinsab kuntent 

[afna li se jkun qed ja[dem ma’ Qormi FC 

fejn ilbiera[ filg[axija stess kellu jiltaqa’ 

mal-President ta’ Qormi Matthew Fenech 

biex jiffinalizzaw il-kuntratt tieg[u. 

“Nittama li nag[mel xog[ol utli g[aliex 

il-mira tieg[i hi li ntejjeb il-potenzjal ta]- 

]g[a]ag[. Hemm ukoll il-possibbiltà li 

nservi b[ala pont ma’ klabbs importanti fl- 

Italja biex i]-]g[a]ag[ tag[hom jilag[bu 

wkoll fil-kampjonat Malti,” kien kwotat li 

qal Giordano fuq is-sit tal-klabb ta’ 

Nocerina. 

IN-NAZZJON It-Tlieta 17 ta’ Lulju, 2012 

CHAMPIONS LEAGUE I LEG II RD KWALIFIKAZZJONI 

Valletta jridu jwaqqfu l-mixja ta’ FK Partizan 

Illum fit-8.45 p.m. fil-Hibs 

Ground f’Kordin, i/- 

Champions lokali Valletta FC 

se jkunu qed jilag[bu l-ewwel 

Leg tat-tieni round ta’ kwalifikazzjoni 

tal-UEFA 

Champions League kontra FK 

Partizan tas-Serbja. 

Il-moral ta’ Valletta hu 

wie[ed g[oli spe/jalment li lakkwisti 

l-;odda li kellhom 

g[al dan l-ista;un, jidher li 

amalgamaw tajjeb malkumplament 

tal-iskwadra u 

dan deher /ar fil-partiti kontra 

Lusitanos ta’ Andorra fejn il- 

Beltin iddominaw i]-]ew; 

legs u qatt ma kienu fil-periklu. 

Il-Bra]iljani Jhonnattan, 

Jusselio Donizete u Ricardo 

Rocha, flimkien ma’ Denni 

Dos Santos u William 

Barbosa jitg[u jkunu l-plejers 

li jag[mlu d-differenza anke 

kontra FK Partizan. 

Wara dawn il-wirjiet konvin/enti, 

Valletta i]da jafu li 

l-avversarji tal-lum huma 

ferm aktar diffi/li u mhux qed 

jistennew log[ba fa/li. 

Madankollu bl-appo;; talpartitarji 

numeru]i tag[hom lisfida 

taf tkun differenti. 

Il-kow/ Mark Miller di;à 

wissa li FK Partizan se jkunu 

fuq livell ie[or u l-plejers 

je[tie; li jkunu mhux biss flaqwa 

kundizzjoni fi]ika u 

mentali i]da wkoll dixxiplinati 

tattikament. Dan jindika 

li Valletta se jkunu qed 

ifittxu ri]ultat po]ittiv f’pajji]na 

bit-tama li jisfruttaw il- 

[effa tal-attakkanti tag[hom 

fil-partita ta’ ritorn ;img[a 

o[ra. 

Michael Mifsud li skorja 

erba’ goals fl-ewwel leg 

f’Kordin kontra Lusitanos, qal 

li l-plejers se jag[tu l-massimu 

g[al din il-partita. 

Partizan reb[u 24 darba lkampjonat 

nazzjonali u 

g[andhom storja kbira warajhom 

fejn sa[ansitra kien lewwel 

klabb mill-Balkani u l- 

Ewropa tal-Lvant li lag[ab 

fil-final tat-Tazza ta/- 

Champions fl-1966 li tilef 

kontra Real Madrid u l-ewwel 

klabb mis-Serbja li [a sehem 

fil-fa]i tal-gruppi ta/- 

Champions League, xi [a;a li 

Valletta qed jaspiraw li xi 

darba jaslu g[aliha. Partizan 

g[andhom rekord li dejjem 

avvanzaw mit-tieni round ta’ 

din il-kompetizzjoni. 

Fl-iskwadra ta’ Partizan 

minbarra plejers mis-Serbja 

hemm plejers minn Sierra 

Leon, il-Bra]il, il-Bulgarija, 

ir-Repubblika tal-Afrika 

?entrali, l-Ma/edonja u l- 

Libja. 

It-tim hu mmexxi mill-captain 

Sasa Ilic li hu mag[ruf laktar 

g[all-kreattività u lpassa;;i 

pre/i]i tieg[u. 

G[alkemm g[andu 34 sena 

Ilic lag[ab ukoll ma’ bosta 

klabbs ewropej fosthom Celta 

Vigo fi Spanja, Galatasaray 

fit-Turkija, Red Bull Salzburg 

u Larissa. 

Din se tkun ir-raba’ darba li 

Partizan se jkunu qed jilag[bu 

kontra oppo]izzjoni Maltija 

i]da l-ewwel darba fi/- 

Champions League. Flista;un 

1984-85 lag[bu kontra 

Rabat Ajax fit-Tazza UEFA u 

reb[u ]-]ew; partiti 2-0, waqt 

li fl-ista;un 1990-91 fl-istess 

Tazza UEFA kienu elimninaw 

lil Hibernians 5-0 aggregate 

fl-ewwel round sakemm sfaw 

eliminati minn Inter fit-tielet 

round. 

L-a[[ar darba tag[hom 

f’Malta kienet fl-ista;un 

2002-03 fit-tieni round ta’ 

kwalifikazzjoni tat-tazza 

UEFA u dakinhar kienu eliminaw 

lil Sliema Wanderers 6-2 

aggregate. 

Min[abba l-ispazju ristrett 

g[al din il-log[ba, dawk li 

g[andhom il-‘VIP Blue Card’ 

tal-ista;un li g[adda u l-‘Blue 

& White Card’ ta’ Valletta FC 

huma intitolati li jid[lu biss 

f’Side A tal-Hibernians 

Stadium. 

Il-bejg[ tal-biljetti g[al din 

il-partita jinxtraw biss 

ming[and Valletta FC. It-ticket 

booths tal-istadium mhux 

Il-programm 

Champions League 

II Rd Kwal. I Leg 

Ulisses v Sheriff 

Flora v Basel 

HJK v KR 

Neftci v Zestafoni 

Dudelange v Salzburg 

Liberec v Shakhter 

Zilina v H. K. Shmona 

TNS v Helsingborg 

Skenderbeu v Debrecen 

Valletta v Partizan 

Shamrock R. v Ekranas 

BATE v Vardar 

AEL v Linfield 

Ludogorets v D. Zagreb 

Mariborv Zeljeznicar 

Buducnost P. v Slask 

Molde v Ventspils 

se jinfet[u qabel il-partita u 

[add mhu se jit[alla jid[ol fil- 

Hibernians Stadium ming[ajr 

biljett. 

Ir-referee tal-logb[a se jkun 

l-I]raeljan Liran Liany. 

Michael Mifsud u l-Bra]iljan Jhonnattan li jafu jkunu ta’ theddida 

g[ad-difi]a ta’ Partizan 

Giordano jibda l-avventura 

ma’ Qormi FC 

Vito Giordano 

Mitev ma’ Mosta 

Intant Mosta jidher li dan lista;un 

be[siebhom ikomplu 

jsa[[u l-iskwadra tag[hom 

bil-g[an li jkunu fost l-ewwel 

sitta fil-kampjonat Premier. 

Wara l-akkwist tal-goalkeeper 

Malti Justin Haber u lkonferma 

tal-attakkant 

Ni;erjan Obinna Obifuele, ittim 

ta[t il-Presidenza ta’ 

George Galea u t-tim manager 

Jeffrey Farrugia, issa 

akkwista wkoll lill-midfielder 

Bulgaru ta’ 28 sena Danjel 

Mitev. 

Barra dan, Mosta li b[alissa 

g[andhom jit[arre; ukoll 

mag[hom lil Daniel 

Bogdanovic, li jekk jilg[ab 

Malta di;à ta l-konferma li se 

jkun qed jilbes il-flokk ta’ 

Mosta, issa jidhru interessati 

wkoll fi tliet plejers o[ra. 

Fost dawn hemm il-midfielder 

Manolito Micallef u 

Duncan Pisani ta’ Floriana kif 

ukoll Angus Buhagiar ta’ 

Birkirkara FC. 

Mhix esklu]a l-possibbiltà 

li fil-jiem li ;ejjin Mosta jiffinalizzaw 

xi wie[ed minn 

dawn it-trasferimenti. 

Sadattant id-difensur ta’ 

Mosta Adrian Borg jinsab 

f’negozjati ma’ {amrun 

Spartans biex jing[aqad 

mag[hom b’self. Dan wara li 

bl-akkwist ta’ Steve Bezzina 

u forsi anke bil-wasla ta’ 

Manolito Micallef, Borg li 

g[andu 23 sena mhux mistenni 

li jsib wisq spazju fit-tim.


L-ewwel draw 

Sirens Ritter Sports..........10 

Exiles Ferretti....................10 

(2-3),(2-1),(1-4),(5-2) 

Sirens Ritter Sports u 

Exiles Ferretti spi//aw fi 

draw ta’ 10-10 f’partita 

e//itanti. Dan kien l-ewwel 

draw dan l-ista;un fi]-]ew; 

Kampjonati. I]-]ew; timijiet 

wettqu diversi rimonti tul ilpartita 

fejn sa[ansitra Sirens 

kienu 9-5 minn ta[t fl-a[[ar 

sessjoni. Il-partita kienet 

bilan/jata u ]-]ew; timijiet 

kien jimmeritahom xi [a;a 

minn dan il-konfront b’Exiles 

ikunu vi/in l-ewwel reb[a sa 

minuta mit-tmiem. 

Exiles bdew il-partita tajjeb 

fejn marru 3-0 minn fuq i]da 

Sirens wettqu rimonta tajba 

fejn skurjaw ]ew; gowls flewwel 

sessjoni u tnejn o[ra 

fit-tieni sessjoni sakemm 

Sullivan ;ab l-iskor 4-4. 

Exiles [adu r-riedni talpartita 

fit-tielet sessjoni fejn 

skurjaw erba’ darbiet 

konsekuttivi biex marru 8-4 

fil-vanta;; sakemm Spiteri 

DeBarro naqqas id-distakk. 

I]da fl-a[[ar sessjoni 

Sirens wettqu rimonta tajba 

meta rnexxilhom i;ibu l-iskor 

indaqs g[al 10-10 g[allewwel 

draw tal-ista;un. 

Sirens: A. Grech, A. 

Attard, A. Sammut, P. 

Micallef, A. Babay (1), C. 

Kiss (2), J. Borg (3), D. 

Cutajar (1), A. Zarb Cousin, 

C. Zammit (2), C. Spiteri 

DeBarro (1), D. Zammit, N. 

Grixti 

Exiles: A. Borg Cole, J. 

Rizzo Naudi, S. Vassallo, D. 

Pace Lupi (1), T. Sullivan (1), 

J. Spiteri Staines (1), K. 

Griscti, S. Galea Pace, P. 

Borg (1), A. Kunac (2), M. 

Toth (4), K. Lanzon 

Referees: Stefano Scappini, 

Peter Balzan 

Isa[[u posthom 

Marsascala MOR€...........16 

Otters Nivea.........................9 

(5-4),(2-2),(4-0),(5-3) 

Marsascala MOR€ 

komplew isa[[u posthom 

f’ras il-klassifika meta g[attieni 

darba dan l-ista;un 

g[elbu lil Otters Nivea 16-9. 

G[al darba o[ra t-tim ta’ 

Wied il-G[ajn ibba]a fuq ilqawwa 

ta]-]ew; barranin 

Hedegus u Kayes li 

bejniethom skurjaw g[axar 

gowls. 

G[at-tieni darba 

konsekuttiva t-tim ta’ Pierre 

Borg irnexxilu jiskorja lokka]jonijiet 

kollha ta’ ra;el 

aktar. 

L-ewwel sessjoni kienet 

bilan/jata fejn Marsascala 

reb[u 5-4. It-tim G[awdxi 

]amm il-pass mal-avversarji 

fit-tieni sessjoni i]da fit-tielet 

sessjoni Marsascala [ar;u lqawwa 

tag[hom meta 

skurjaw erba’ darbiet 

ming[ajr risposta u g[alqu lpartita. 

L-a[[ar sessjoni 

kienet biss formalità u 

finalment Marsascala reb[u 

16-9. 

Marsascala: K. Schembri, 

G. Hedegus (5), M. Pace, B. 

Muscat, J. Kayes (5), L. 

Grixti, J. Licari (1), J. 

Cremona (1), S. Micallef, R. 

Scerri (1), D. Cassar (2), M. 

Fenech (1), C. Mifsud 

Otters: A. Cachia, G. 

Attard, G. Zammit, Z. Radocz 

(2), S. Dimech, M. Balatoni 

(4), J. Paris (1), D. Schembri 

(1), E. Farrugia, K. 

Debattista, C. Martin, K. 

Scicluna (1), K. Grima Scott 

Referees: Ivan Sciriha, 

Peter Giordano 

Log[ob g[al-lum 

6 p.m. I Div. 

Ta’ Xbiex v Valletta 

7.15 p.m. Premier 

San :iljan v Neptunes 

Sport 31 

WATERPOLO 

L-ewwel draw bejn Sirens u Exiles 

minn Stewart Said 

Capello kow/ tar-Russja 

L-eks kow/ nazzjonali 

tal-Ingilterra, it-Taljan 

Fabio Capello se jkun ilkow/ 

nazzjonali l-;did tar- 

Russja. Dan [abbru l-;urnal 

La Gazzetta Dello Sport 

ilbiera[. 

“Idde/idejna li na[tru lil 

Fabio Capello b[ala lmanager 

il-;did tat-tim 

nazzjonali tag[na,” kien 

kwotat li qal il-Vi/i- 

President tal-Federazzjoni 

Russa Nikita Simonyan. 

“Se nkunu qed nistennew 

lil Capello f’Moska fil-jiem 

Dundee flok Rangers fil-Premier Sko//i] 

Dundee se jkunu qed 

jie[du post Rangers fil- 

Premier Sko//i] sta;un ie[or 

wara li l-klabb minn 

Glasgow kien relegat g[at- 

Tielet Divi]joni min[abba 

kri]i finanzjarja. Dan kien 

de/i] mill-klabbs Sko//i]i 

lbiera[. 

Dundee spi//aw b[ala 

runners up l-ista;un li g[adda 

fl-Ewwel Divi]joni Sko//i]a. 

li ;ejjin biex niffinalizzaw 

id-dettalji u niffirmaw ilkuntratt.” 

Capello li g[andu 66 sena 

rri]enja minn kow/ tal- 

Ingilterra fi Frar. Hu se 

jkun qed jie[u post l- 

Olandi] Dick Advocaat li 

telaq lit-tim nazzjonali wara 

l-Euro 2012 biex imur 

imexxi lil PSV Eindhoven 

fl-Olanda. 

“Ninsab kuntent jekk innegozjati 

jmorru tajjeb 

g[aliex nemmen li hekk se 

ji;ri. Se tkun avventura 

Rangers kienu ordnati li 

jibdew mit-Tielet Divi]joni 

wara li sfaxxaw ta[t djun 

kbar u b’hekk kisru lmonopolju 

li huma flimkien 

mar-rivali mill-istess belt, 

Celtic, kellhom fil-futbol 

Sko//i] g[al g[exieren ta’ 

snin. 

“Kien miftiehem li Dundee 

FC se jkunu mistiedna biex 

jimlew il-post vakanti ta’ 

James Spiteri Staines ta’ Exiles jipprova xutt g[al-lasta ta’ Sirens issikkat minn Charlie 

Zammit (xellug) u David Cutajar (ritratt> Brian Grech) 

mill-isba[ g[aliex ir-Russja 

hu pajji] kbir,” qal it-Taljan 

lill-a;enzija ANSA. 

Capello li se jkun it-tielet 

kow/ barrani fl-istorja tar- 

Russja u l-{amis li g[adda 

kien meqjus fost il-favoriti 

wara laqg[a li kellu ma’ 

Simonyan u l-Ministru tal- 

Isport Vitaly Mutko. 

Il-media Russa qalet li t- 

Taljan se jiffirma kuntratt 

ta’ sentejn bil-possibbiltà li 

j;eddu b’sentejn o[ra u 

b’salarju annwali ta’ €10 

miljun. 

Rangers FC fil-Premier 

League,” qalet stqarrija tal- 

SPL wara l-laqg[a ;enerali 

annwali. 

Dundee kienu Champions 

Sko//i]i fl-1962 i]da ilhom 

barra mill-Premier mill-2005 

u se jkunu qed jiltaqg[u 

kontra r-rivali kbar Dundee 

United li l-istadium tag[hom 

jinsab biss ftit metri bog[od 

minn tag[hom. 

Il-manager ta’ Manchester 

United Alex Fergusion jinsab 

lest li jbig[ lill-attakkant 

Bulgaru Dimitar Berbatov 

g[al £5 miljun. Dan qalu lplejer 

Bulgaru nnifsu. 

Berbatov li skorja rekord 

ta’ 48 gowl g[all-Bulgarija 

tilef post fl-ewwel [dax ta’ 

United anke jekk il-klabb 

f’Marzu g[a]el li jadotta lklawsola 

li kellu fil-kuntratt u 

j]idlu sena o[ra. Hu sie[eb lil 

United ming[and Tottenham 

Hotspur fl-2007 g[al 30.7 

miljun sterlina. 

“Naqra l-;urnali u nara li 

qed jiktbu li l-prezz tieg[i hu 

ta’ £10 miljun. Immur 

TOUR DE FRANCE 

Jer;a’ jirba[ Fedrigo 

Il-Fran/i] Pierrick 

Fedrigo g[amilhom erbg[a 

g[al Franza meta /-/iklist 

ta’ FDJ reba[ il-15-il tappa 

tat-Tour de France li kienet 

ta’ 158.5 km minn 

Samatan. 

L-Amerikan Christian 

Vande Velde da[al it-tieni 

u l-Fran/i] Thomas 

Voeckler it-tielet. 

Bradley Wiggins ]amm 

Premier 

Kif Jinsabu 

L R D T F K Pt 

Neptunes 1 1 00 17 9 8 

Sliema 2 1 0 1 26 23 6 

Sirens 3 1 1 1 34 39 5 

San :iljan 2 1 0 1 23 22 5 

Exiles 2 0 1 122 29 1 

I Div 

L R D T F K Pt 

Marsascala 3 3 0 0 47 29 14 

Valletta 2 1 0 1 27 30 5 

Ta’ Xbiex 2 1 0 1 20 25 4 

Otters 3 0 0 3 33 43 3 

Ferguson irid £5 miljuni 

g[al Berbatov 

inkellem lil Sir Alex u jg[idli 

li b’[ames miljuni nitlaq,” 

kiteb il-Bulgaru ta’ 31 sena 

fuq il-Facebook tieg[u. 

Berbatov skorja 14-il gowl 

fl-ewwel sta;un ma’ United u 

skorja 12-il gowl fit-tieni 

sta;un qabel spi//a b[ala laqwa 

skorer bi 22 gowl lista;un 

ta’ wara. 

Madankollu l-ista;un li 

g[adda sab ru[u wara Wayne 

Rooney, Danny Welbeck u 

Javier Hernandez fl-ordni 

skont min jibda fit-tim u 

Ferguson kien ammetta li ma 

kienx f’po]izzjoni li 

jiggarantixxi post fl-ewwel 

[dax g[all-Bulgaru. 

il-flokk isfar b[ala leader 

overall meta da[al fil-grupp 

ta’ wara kwa]i 12-il minuta 

wara r-rebbie[. 

Fedrigo kiseb ir-raba’ 

reb[a fit-Tour meta g[eleb 

lil Vande Velde wara [arba 

twila. 

Illum tkun ;urnata ta’ 

mistrie[ qabel il-pelaton 

jibda l-a[[ar ]ew; tappi filmuntanji 

Pirinej.

32 Lokali 

Ajruplan ;did g[allkumpaniji 

Maltin ]g[ar Malta 

School of Flying u Malta 

Wings, li issa jimmarka lflotta 

ta’ sitt ajruplani, ifisser 

aktar [olqien ta’ xog[ol ta’ 

kwalità u li jrendi. Dan, 

flimkien mal-bini ta’ hangar 

;did li se jinfeta[ 

f’Settembru, hu investiment 

ta’ €410, 000, bi €395,000 

ing[ataw mill-iskema Jeremie 

m[addma mill-BOV. 

Dan sostnih il-Ministru 

g[all-Kompetizzjoni :usta, 

Negozji }g[ar u l- 

Konsumatur Jason Azzopardi 

fl-okka]joni talinawgurazzjoni 

ta’ dan lajruplan 

;did g[al dawn il- 

kumpaniji Maltin li j[addmu 

16-il persuna u li twaqqfu fl- 

2004. Il-Ministru Jason 

Azzopardi ]ied jg[id li din ilkumpanija 

g[arfet kemm hi 

tajba l-ekonomija Maltija u 

g[alhekk investiet f’dan 

kollu. 

}ied jg[id ukoll li l-iskema 

Jeremie di;à approvat 330 

pro;ett li b’kollox g[alihom 

ing[ataw aktar minn 

€27miljun. Hu semma ukoll 

kif f’Malta hawn 155,000 

negozju li [adu kreditu ta’ 

taxxa mill-iskema 

Microinvest li permezz ta’ 

dan kollu n[olqu 260 impjieg 

;did. Dwar dan kollu, hu 

rrifera g[al dak li qallu ftit 

tal-jiem ilu Antonio Tajani, 

il-Vi/i President tal- 

Kummissjoni Ewropea, dak li 

Malta hi l-a[jar prattika tal- 

SMEs. 

Min-na[a tieg[u, Patrick 

Fenech, id-Direttur 

Mani;erjali ta’ Malta School 

of Flying u Malta Wings qal 

li dan kollu hu pass kbir u 

importanti kemm g[al dawn 

il-kumpaniji i]da wkoll g[al 

Malta. Hu fisser kif dan lajruplan 

il-;did, l-uniku 

wie[ed b’]ew; magni u li 

apparti l-pilota jesa’ tliet 

passi;;ieri, joffri servizz 

;did, dak ta’ Air Taxi, 

servizz ta’ 24 sieg[a kuljum 

li hu ta’ benefi//ju g[all- 

businessmen li jsiefru ur;enti 

jew g[al ftit sig[at. Barra 

minn hekk, dan se jintu]a 

wkoll g[al ta[ri; avvanzat 

g[al commercial pilot 

licenses u instrument rating. 

B’hekk apparti milli dan 

kollu jwessa’ aktar 

opportunitajiet ta’ 

korsijietg[all-istudenti, 

jibbenifikaw ukoll ilbusinessmen. 

Barra minn hekk, wara li 

wie[ed ilesti dan it-ta[ri;, 

It-Tlieta, 17 ta’ Lulju, 2012 

Dan l-ajruplan hu parti mill-investiment li qed jag[mlu Malta School of Flying u Malta Wings li qed isib l-appo;; tal-iskema Jeremie (ritratt> Michael Ellul) 

Aktar kumpaniji jgawdu mill-iskema Jeremie 

Ajruplan ;did g[all-Malta School of Flying u Malta Wings 

media•link 

COMMUNICATIONS 

L-iskema Jeremie di;à approvat 

330 pro;ett li b’kollox g[alihom 

ing[ataw aktar minn €27miljun 

ikun jista’ japplika ma’ 

kumpanija tal-ajru 

kummer/jali. Hawnhekk, id- 

Direttur Mani;erjali fisser 

kemm dan kollu hu ta’ 

sodisfazjon g[aliex limpjegati 

g[andhom il-mezzi 

biex jikbru mal-kumpanija. 

Semma wkoll kif il-hangar il- 

;did li se jkun lest 

f’Settembru hu 800 metru 

kwadru u b’hekk ikun jesa’ ssitt 

ajruplani kollha talkumpanija.

Fi tliet snin kienu organizzati 75 konferenza bi 15,600 delegat

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?