20.06.2013 Views

image-pdfdersa3.pdf

dersa3-zazaish/zazaki-zaza language-lesson3

dersa3-zazaish/zazaki-zaza language-lesson3

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

1. QESEY (VACE) NEWE<br />

cıgare (n) kera/kem<br />

era (si)<br />

(m)<br />

ke, ko, ka,<br />

kı<br />

tekehene hers miradane<br />

(heredane<br />

)<br />

mırad<br />

(mıroz)<br />

mıroz<br />

(neweş)<br />

baş gıra=<br />

servuş,<br />

Insa<br />

(wasna/riz<br />

a)<br />

şımene, ancane<br />

(uncane)<br />

tekehene xişm<br />

(aeşm)<br />

bom<br />

(paoş)<br />

gırane vir<br />

(heşe/us)<br />

pawene avıhene<br />

(vındane)<br />

rişti nire hengac<br />

(halet)<br />

xint<br />

tbiş dewsene<br />

dewene/di<br />

wzene<br />

haşa<br />

(hasa)<br />

Poşene<br />

çarix<br />

hu-mayin hu dang Qemene<br />

(qedane)<br />

ayasene<br />

(cene/gen<br />

e)<br />

gene<br />

(cene)=ra<br />

cane<br />

wariyet/es<br />

teiş


2. GRAMER<br />

Ke → eke = e + ke = yese/yesti/yeidi/ege<br />

ke (kı)= 1 vernamo ne-arez 2 dı rızi beseno<br />

cı)= 1 vernamo ne arez tı cı ra vace 2 pi cı mae cı yene<br />

PE EKE (EGE/yese/yeidi)<br />

eke to bı (vı)-tepişte, ma ey ra<br />

gıroteme/ayasteme/gırote (gurete/gırote); eke o gırve<br />

bı(vı) (ahiyo) (bı/vı-viyo) ma ki (yi) to pawite. Eke tı ne<br />

bı(vı)musay, ma to re newe musname(musnae).<br />

To eke (yese) o tepişte, o ne gınate waro<br />

to yese (eke) o vato, o şıye diyare ma<br />

ey yese (eke) o vato, o şiye diyare ma<br />

KE (EKE/EGE/yese/yesti/yeidi)<br />

tı eke ne bı(vı)- vira, ma de (yai) to re kerdeme (kerde).<br />

tı eke eni (ni) koli (izmi/daura) ne bışıkna, ma to re<br />

şıkıteme/shıkite.<br />

Variş (varun/axer)/şilli eke ne bı(vı)-vara, hegaye to<br />

wışk (husk) ne ahiye (viye/iye).


ma eke ne bıceyrame (ceyrae), ma ne dıyeme<br />

(vinayıme/diye/vineye).<br />

KE: KI gegana wayire vuraişo, nero , ko, maki ka, viseri<br />

(zaferi) ke<br />

mı wend (wunet) ke usta ahe (ve/ (be))<br />

o omo (umo/ama) ke mı ra vacero (vaco)<br />

mı wend (wunet) ke malum ahı (vı (bı))<br />

mı vat ke bere! → mı vat şere! mı vat ke bışere! mı va ke<br />

(kı) şere!<br />

mı vat ke pıt usta aho (bo/vo/veo)<br />

mı vat ke pıt usta ahero (bero/vero)<br />

mı vat ke keyna destarıc aho (bo/vo)<br />

mı vat ke keyna areyici ahero (behere/bere/ahe/be/ve)<br />

mı vat ke keyna destarıc ahenuna (benuna/venuna)<br />

ke ne-arez<br />

ka: maki, munga ka (ke) yena<br />

ko: nero, merdemeyo ko (ke) yeno, verenya<br />

(ombaze/onbaz)<br />

kı: azda, gınaiş herun ke gureno, azday ginaish pa esto


ke/ki=zaferi<br />

BE KE/KI:<br />

mı wend mendiz ahe (ve (be)); o omo (amo) mı ra<br />

vacero (vaco)<br />

mı va bere (vere); mı va şere! mı va bışere!<br />

mı vat bere.<br />

Pi vaceno ke pite ey yero<br />

maeya (muaya) mı vuna ke piye to sera şuno<br />

piye mı vune (vano) ke o pıte hui rusenuno a<br />

wendexane<br />

piye mı weseyneno ke keyna (çeyna) benuno a<br />

newesxane<br />

Zazayi wazene ke zune Zazaki raresyero<br />

pi vuno (vano) ke guri (kari) raş (rast) vırazere<br />

piye mı vuno (vano) ke pite to re oxir ho (aho)<br />

K-: ka maki (nairika/morder), ko ner (nairo) gegane<br />

hem maki hem neri re 'ke' vacino (vacyeno).<br />

mordeme (merdem) ko/kı cer ra yeno veyşuno/veso.


Çene (keyne) ka sindori de esta rında=keyna ka karaya<br />

(sindoriya) esta rina (rinda)<br />

laceki ke (ki) ver de çe(ke) este kay kene.<br />

Pit ko yeno, ombaze (enbaze) miyo (mino).<br />

Yo, ya, ye (yei), gegan pe h herun y vacyeno (vacino).<br />

mordem (merdem) yo cer ra yeno veyşuno/veso.<br />

çene (keyna) ya sindori de esta rında=keyna (cheyna)<br />

ya karaya (sindoriya) esta rina (rinda)<br />

laceki ye (yei) ver de çe (ke) este kay kene.<br />

Manaye ew/ve/u ca ca ju esta. Manaye ke ew eke ki ju<br />

esta teni eke ver de rıze gırvino ew tayn vacıno (no 'ke'<br />

zof/zaf vacino).<br />

A - taw vaci<br />

ma şıma ne bivinderame (vi-vindarare/avıhenere), ez<br />

veradon. Mı eke de (tey) perey bivinaye, ez şiye. Gırve<br />

mı eke ne ahiyaye (biyaye/viyaye), mı şıma musnaye.<br />

Şıma eke mı ra bımiradaye, ez yen. Şıma eke teyşa<br />

ahiye (bıviye/bıbiye), mı awki arde. Şıma eke ne


ızunay, mı (de) (mı) şıma ra persa. Şıma eke rut<br />

bı(vı)ahiyaye (bı(vı)viviyaye), ma ca şıma dayıme (daye).<br />

Gırve (gure) eke zaf estatae ahiyaye (est biyaye/vıyaye),<br />

mı de (tey) şıma verdaye. Xetı ke/ka pır (pour) est )<br />

bı(vı)ahiya (viviyabıvıya/bıbiya), mı a akerde. Toyai (de)<br />

eke nun est ahiya (viya), to o daye mı. Mıyai (mi de) eke<br />

nun est vı(bi)ahiya (bı (vı) viya (viviya), mı to re ne<br />

waşte.<br />

Rıze I Rıze II<br />

BI + waxt (taw)o veri waxt (taw)o verdo<br />

(vereto)<br />

Pe A-taw vaciy pe + e (1v, me)<br />

Pe T-taw vaciy pe + e (1v, yıme, veng)<br />

1) b tawo vereto 2<br />

Pe d- T-taw vacı<br />

Hıre reye (reçe/koke/este) tawe veri este: 1) bı(vı)+<br />

tawo vereto; 2) bı(vı) + tawo (waxt (tawo) vereto azdai<br />

3) bı(vı) + waxto (tawo) vereto (-e).


Hire reye/reçe yoroye (şarti/akerti) cı este: vernam +<br />

eke + reye/reçe veri.<br />

Zuri kerdene gırve de gırun ahano (beno), zur kerdene<br />

gureyo gırouno. Vataye de rınd (vaetoyo rin) esto. T-<br />

taw vacı, Riza (isna): bı(vı). A-taw vacı isna (riza/wasna)<br />

pe tawo a-tawo vereto<br />

bıpawıt (bı-vınıt)/o/e/i bıceyra/ay/aye<br />

bıkerd/o/e/i bıvina/ay/aye<br />

bıroşıt (vı-rot)/o/e/i bırema (vırama)/ay/aye<br />

bı(vı)<br />

A-tawo vereto isna (wasna)<br />

bı=vı wurniya vacyene (vacine).<br />

ez bıome (ame)<br />

tı bıome(bıame), tı bıuma<br />

o bıomo (bıamo) a bıoma (bıoma)<br />

ma bıomeyme (bıome)<br />

shıma bıome (ame)<br />

i bıome (bıame)


t-tawo vereto isna (wasna)<br />

bı=vı wurniya vacyene (vacine).<br />

ez bıomete (vıamete)<br />

tı bıomete (bıamete), tı bıumata<br />

o bıometo (bıameto) a bıomata (bıometa)<br />

ma bıometeme (bıomete)<br />

shıma bıomete (amete)<br />

i bıomete (bıamete)<br />

tawo vereto pe isna pe -e,<br />

a-tawo vereto isna (wasna)<br />

bı=vı wurniya vacyene (vacine).<br />

ez bıome (ame)<br />

tı bıome(bıame), tı bıume<br />

o bıomo (bıama) a bıoma (bıome)<br />

ma bıomeyme (bıome)<br />

shıma bıome (ame)<br />

i bıome (bıame)


a-tawo vereto isna (wasna)<br />

bı=vı wurniya vacyene (vacine).<br />

ez bıomene (amene)<br />

tı bıomene (bıamene), tı bıumene<br />

o bıomeno (bıamene) a bıoma (bıomene)<br />

ma bıomeyme (bıomene)<br />

shıma bıomene (amene)<br />

i bıomene (bıamene)<br />

t-tawo vereto isna (wasna)<br />

bı=vı wurniya vacyene (vacine).<br />

ez bıometene (vıametene)<br />

tı bıometene (bıamete), tı bıumatena<br />

o bıometeno (bıameteno) a bıomatane (bıometene)<br />

ma bıometeme (bıometene)<br />

shıma bıometene (ametene)<br />

i bıometene (bıametene)


Yoro (akerti/şarti) pe eke pe de (yai):<br />

Mı de( miyai) non est bıahiya (vı -vıya/bıya), mı daye a to<br />

(mı to ra ne waşte). Mı de (Mıyai) eke non est bıahıya<br />

(vıya (bıyaya)), mı vendaye to. A sayı eke bıkewte, mı<br />

daye a to.<br />

Mı de(Mıyai) eke non est v(b)ıahıya (vı-ahiya/bıvıya), mı<br />

to ra ne waşte<br />

Mı vaeteişe to b(v)ıeşnate, mı to ra ne vate<br />

ay havadis b(v)ı-ruste, mı cı ra guşete (goşdate)<br />

ez eke b(v)ışıye , Mı to ra vate/vatene<br />

pi eke v(b)ı ume, (ey) mı ra persete<br />

Riza (isna): bı(vı) pe tawo vereto.<br />

Bıwerdo bıwerd (ç) bıwerde (vı-weneto)<br />

bıvınıto bıvinit bıvinite<br />

bıkerdo bıkerdi bıvinite


Sima adaira (cera) vinene, guraişe (marsaişe) bı (vı) pe<br />

tawuni (zemuni) ro.<br />

Isna (wasna/riza) pe taw vac 'vane (vune) seniya?<br />

1 tawo nikayin (nunayin/inkayin)= simdiki zaman<br />

aya (aha) ma ra vıvuero (bıvaero) = odur bize<br />

diyeyor<br />

aya (aha) ma ra vuero<br />

(vaero/vahero/vuhero)=diyor/diyo<br />

eke<br />

aya (aha) eke (ege/yezi/yese) ma ra vıvuero<br />

(bıvaero)<br />

oyo (uho) ma ra vıvuero (bıvaero)<br />

iye/ihe ma ra vıvuere (bıvaere) (r-taw vac)<br />

oyo (uho) ma ra vıvueho (bıvaho) (taw vac)<br />

iye/ihe ma ra vıvueho (bıvaehe)<br />

2 tawo hira= genis zaman<br />

a (ha) ma ra vıvuero (bıvaero) = odur bize diyeye


a (ha) ma ra vuero (vaero/vahero/vuhero)=diyor/diyo<br />

eke<br />

a (a) eke (ege/yezi/yese) ma ra vıvuiro (bıvairo)<br />

o(u) ma ra vıvuero (bıvaero)<br />

i/i ma ra vıvuere (bıvaere) (r-taw vac)<br />

o(u) ma ra vıvueho (bıvaho) (h taw vac)<br />

i/iema ra vıvuhe (bıvaehe)<br />

i eke (yeidi/yese/yezi/yeidi) ma ra vune/vane<br />

3 tawo aver (rawer)= gelecek/ileri zaman<br />

a eke (yeidi) ma ra vunuro (vanuro) = o bize<br />

diyeye<br />

o(u) ma ra vunuro/vanuro<br />

i eke (yeidi) ma ra vunure/vanure<br />

a(ha) ma ra vuenuro<br />

(vaenero/vanuro/vunuro)=diyeyor/diyeyo<br />

eke<br />

a (a) eke (ege/yezi/yese) ma ra vıvuiro (bıvairo)<br />

o(u) ma ra vıvuenuro (bıvaenuro) diyeyecek


i/e ma ra vıvunure (bıvanure) (r-taw vac)<br />

o(u) ma ra vıvunuho (bıvanuho) (h taw vac)<br />

i/e ma ra vıvunuho (bıvanuhe)<br />

a eke (yeidi) ma ra (a/at) bıvunuro (bıvanuro) = o<br />

bize diyeyecek-se<br />

r vengino herun r- =h- yena. Sıma chım kere,<br />

hishare kere.<br />

4 tawo vereto =gecmis zaman<br />

a -tawo vereto<br />

ay eke (yese/yeidi) ma ra bıvao o sayet bize<br />

diyemisse<br />

ay yese (yezi/yeidi/eke) ma ra a bıva/bıvaha/bıvaya<br />

ay yese (yezi/yeidi/eke) i bıvae/bıvahe/bıvaye<br />

t-tawo vereto<br />

ay eke (yese/eidi/yezi) ma ra bıvato (o bize<br />

diyemisse)


5 tawo vereto azda (belli gecmis zaman)<br />

a taw vac vereto azda<br />

ay eke (yeidi/yezi) o bıva (bıvu )= o onu diyeydise<br />

( eril, duser bazi yorelerde)<br />

ay eke (yeidi/yese) i bıvai = onu diyeydiler<br />

(disil)<br />

t-taw vac vereto azda belli gecmis zaman<br />

t-tawo azda/arez vereto<br />

ay yese (yezi/yeidi/eke) o bıvat, o onu diyediyse<br />

ay yese (yezi/yeidi/eke) a bıvat<br />

ay yese (yezi/yeidi/eke) i bıvati (diyerdilerse)<br />

6 tawo vereto şionaiş (hareket gecmis zaman)<br />

a-taw vaco vereto şionaiş<br />

ay yese (yezi/yeidi/eke) ma ra a bıvayana<br />

(vauiyene), ma bı i yene (bı i yeme) o bize<br />

diyeyorduyaydi biz koye gidiyorduksa<br />

ay yese (yezi/yeidi/eke) ma ra o bıvayano<br />

ay yese (yezi/yeidi/eke) ma ra i bıvayane


t-taw vac vereto i onai<br />

ay yese (yezi/yeidi/eke) ma ra a bıvatana<br />

(bıvatena), ma bı i yeni (bı i yemi) dew<br />

ay yese (yezi/yeidi/eke) ma ra o bıvatano<br />

ay yese (yezi/yeidi/eke) ma ra i vayatene/vatene<br />

Tawi (zemuni) zaf zazakiya vacine (vacyene).<br />

S ma hususe taw vaci vinene, isna (wasna/riza),<br />

ferman ne nusiye.<br />

7 isna (wasna/riza)<br />

s ma yese (yezi/yeidi/eke) bıvuire/bıvaire- sayet<br />

diyesiniz/deyiniz<br />

t yese (yezi/yeidi/eke) bıvuire/bıvaire= sayet<br />

diyesin; t ay ra bıvuire/bıvaere<br />

a yese (yezi/yeidi/eke) ey ma ra<br />

bıvaho/bıvao/bıvayo?= .. sayet diyeye<br />

pe vı/bı<br />

v - vuire/b - vaire/vahere/ bıvuhere-<br />

diyesiniz/dersiniz


8 tawo vereteyo verete Misli gecmi<br />

a-tawo vereteyo vereto<br />

yese (yezi/yeidi/eke) bıvao ho(ahyo) ( bıvao<br />

bio/vio)<br />

yese (yezi/yeidi/eke) bıvaa ha (ahya) ,,<br />

yese (yezi/yeidi/eke) bıvae he (ahye) ,,<br />

t-tawo vereto<br />

yese (yezi/yeidi/eke) bıvatao (bıvaetayo) misli<br />

gemis sayet isteyemi siniz yer bu bıvataho<br />

(bıvaetaho)<br />

yese (yezi/yeidi/eke) bıvataha (bıvataya) makiya<br />

yese (yezi/yeidi/eke) bıvataye/vataye<br />

di fin t-tawo vereto<br />

yese (yezi/yeidi/eke) bıvatao ahyato (vatao biyato)<br />

yese (yezi/yeidi/eke) bıvata ahyata ''<br />

yese (yezi/yeidi/eke) bıvate ahyate ''


9 tawo vereteo vereto dili gecmis:a- tawo vereto<br />

yese (yezi/yeidi/eke) bıvae h (ahy ) (b(v)<br />

ahyi)<br />

yese (yezi/yeidi/eke) bıvai hi (ahyi) ''<br />

yese (yezi/yeidi/eke) bıvai hi (ahyi) ''<br />

yese (yezi/yeidi/eke) bıvat h (ahy ) (dili<br />

gesmis) ( yer yere b/v girmi ), esasi bu b/v siz<br />

bunlardan birlesik gecmis zamanlar gelir bunun tgecmis<br />

zamanida vardir, bıvati h (b /v b/v yeno<br />

ci) nero<br />

vati hi (maki)<br />

t-tawo vereto sayet ( tirki gitmistim idim)<br />

bıvat ahyat ( vat ahyat vat biyat/viyat)<br />

yese (yezi/yeidi/eke) bıvatı ahyatı (vat b y at )<br />

yese (yezi/yeidi/eke) bıvatai ahyati (vatai b y ati)<br />

yese (yezi/yeidi/eke) bıvati ahyati (vati<br />

b(v) y ati)<br />

t-tawo vereteyo vereto<br />

yese (yezi/yeidi/eke) bıvati hat/vatat (vati<br />

b(v)iyatat) ..


10 tawo aver vereto (/gideye idiydim)<br />

ez bı e ahi (bi/vi)<br />

t bı e ahi (vi/bi)<br />

o bı e ah (b /v ) a e ahi (vi/bi)<br />

ma bı e ahi (bi/vi)<br />

m a bı e ahi (hi) (bi/vi)<br />

i (e) bı e ahi (bi/vi)<br />

11 tawo aver isna vereto (gideye idim)<br />

idim<br />

ez bı e re (bı r e/ bı u re) ahi (bi/vi)<br />

t bı e re (bı r e/ bı u re) ahi (vi/bi)<br />

o bı e ro (bı r e/ bı u re) ah (b /v ) a e re<br />

(bı r o/ bı u ro) ahi (vi/bi)<br />

ma bı e re (bı r e/ bı u re) ahi (bi/vi<br />

m a bı e re (bı r e/ bı u re) ahi (hi) (bi/vi)<br />

i (e) bı<br />

(bi/vi)<br />

e re (bı r e/ bı u re) ahi (bi/vi) ahi


12 tawo aver vereto (gidecektim) ne<br />

ne zun bı yeno ciye diyeyecek ez tivar kene eno/no/ino<br />

esto. Bı (Vi)-shenune ahi? ..<br />

ez e nune ( nune/ unene) ahi (bi/vi)<br />

t e nune ( nune/ unene) ahi<br />

o e nune ( nune/ unene)ah (b /v ) a e nune<br />

( nune/ unene) ahi (vi/bi)<br />

ma e nune ( nune/ unene) ahi (bi/vi<br />

m a e nune ( nune/ unene) ahi (hi) (bi/vi)<br />

i (e) e nune ( nune/ unene) ahi (bi/vi) ahi<br />

(bi/vi)<br />

t e nune ( nune/ unene) ahi<br />

o e nune ( nune/ unene) ah (b /v ) a e nune<br />

( nune/ unene) ahi (vi/bi)<br />

ma e nune ( nune/ unene) ahi (bi/vi<br />

m a e nune ( nune/ unene) ahi (hi) (bi/vi)<br />

i (e) e nune ( nune/ unene) ahi (bi/vi)<br />

XU/HU/HO=-vernamo huvae, vernamo hue heto<br />

lace toyo → lace xuyo (n) → lace to → lace xu (ho)<br />

soya toya → soya xuya (m) → soya to → soya xu<br />

lace toye → lace xuye (v) → lace to → lace xu (hu/ho)<br />

saya toye → soye (saye huye (v) → soye (saye) to →<br />

soye (saye) xu


saye ma ye (ma we)→ saya ma ya (ma wa)<br />

gayune xuye (hoye) → gayune xu/hu<br />

heyvune keyi > heyvune huvehu/heye<br />

huve (xuve), huepa, huvaet<br />

pıte ey> pıte hu<br />

pıta ay > pıta huya<br />

piye inu> piye hu<br />

maeya ay > maeya hui<br />

mungaye eyi yene> mungaye huy yene<br />

gaye inu yene >gaye huenu/hu yene<br />

zaferi (viseri/viser) ne-ereş XU/HU/HO> (ne ereş zaferi)<br />

heyvune mayuni > heyvune huene (huveune)<br />

heyvune merdemuni> merdemi heyvune hueni bene<br />

hega<br />

pıt hunt (zey) mı berzo<br />

pıt hunt (zey) pıtiyo= p t zey (hunt) huiyo<br />

pıt hunt (zey) pıti (hu) vaceno<br />

pıt zey (hunt) pıti yeno


15.6 Vernume merdemi<br />

┌────────────────────┬───────────────┬─────────────────┐<br />

│ vernum merdemi │vernum motishe │vernum wayıreni │<br />

├─────────┬──────────┼───────────────┼──────────┬──────┤<br />

│wezn vv │vername çi│ │ gur │ gur │<br />

│ │ │ │ vecıtisi │ num │<br />

╶────┬────────┼─────────┼──────────┼───────┬───────┼──────────┼──────┤<br />

│ │ │ │ │ │ │ │<br />

1 │ j │ ez │ mı │ez xu │ mı xu │ mı │mını │<br />

├────────┼─────────┼──────────┼───────┼───────┼──────────┼──────┤<br />

│ z │ ma │ ma │ma xu │ma xu │ ma │mayi │<br />

╶────┼────────┼─────────┼──────────┼───────┼───────┼──────────┼──────┤<br />

│ │ │ │ │ │ │ │<br />

│ j │ tı │ to │ tı xu │ to xu │ to │ toyı │<br />

2 ├────────┼─────────┼──────────┼───────┼───────┼──────────┼──────┤<br />

│ z │şıma │ şıma │şıma xu│şıma xu│ şıma │şıma │<br />

╶────┼────┬───┼─────────┼──────────┼───────┼───────┼──────────┼──────┤<br />

│ j │ n │ o (yo) │ ey (yey) │o/yo xu│ey xu │ey │ey │<br />

3 │ ┼───┼─────────┼──────────┼───────┼───────┼──────────┼──────┤<br />

│ │ m │ a (ya) │ ay (yay) │a/ya xu│ ay xu │ ay (yay) │ ay │<br />

│ │ │ │ │ │ │ │ │<br />

├────┴───┼─────────┼──────────┼───────┼───────┼──────────┼──────┤<br />

│ │ │ yine/yinu│ i xu │inu xu │ inu │ inu │<br />

│ z │ i/yi/ye │ inu/ine │ ye xu │in xu │ in │ in │<br />

│ │ │ in/yin │ yi xu │yin xu │ yin │ yin │<br />

╶────┴────────┴─────────┴──────────┴───────┴───────┴──────────┴──────┘<br />

a vacakane (qeseye) huene ma ra ne vuna (vana).<br />

vizer → çena vizerın → dı çeneke/keyney vızerıni<br />

par → hega parın → dı hegaye parıni<br />

ewro → hega ewroyın fılonu, biro ramino → dı hegaye<br />

ewroyıni fılone, biro (viro, bi ayaro) ramine (venguno).


O ronıştao (ronishtawo) → a ronıştaa (ronıştaya<br />

(ronistawa)<br />

lacek pa ahiyayo (biyayo (viyayo/biyao)) → çena (keyna)<br />

pay (padaya/payai) ahiyaya (viyaya (biyaa))<br />

i ronıştaiye → i pay(padaha) ahiyayi (biyayiye) → hegay<br />

ramıtaiye<br />

ni (ini) çenaki (keyneki) azebi (azevi) ahiyaye (biyayiye)<br />

i pait (patiy/vera) histate/hişte; i paya (pada) işti (hişti)<br />

(werzeti)<br />

t- taw vaco verete ahane (bene/vene)<br />

ahat (biyat), o usta (wista) ahat (biyat/viyat)<br />

tawo aver vereta:<br />

ez bışe ahiya (biya/viya), mı kerde. Ez bıwaze ahiya<br />

(biya/viya), mı vate.<br />

tı bıwaze ahiya (biya/viya), mı kerde. Tı bıwaze ahiya<br />

(biya/viya), to vate.<br />

o bışe ahiya (biya/viya), ey kerde. O bıwaze ahiya<br />

(biya/viya), ey vate.<br />

a bışe ahiya (biya/viya), aye kerde. A bıwaze ahiya<br />

(biya/viya), aye vate.<br />

ma bışe ahiya (biya/viya), ma kerde. Ma bıwaze ahiya


(biya/viya), ma vate.<br />

şıma bışe ahiya (biya/viya), sıma kerde. Şıma bıwaze<br />

ahiya (biya/viya), şıma vate.<br />

i bışe ahiya (biya/viya), ine kerde. İ bıwaze ahiya<br />

(biya/viya), ine vate.<br />

Yoro (sark/akerti):<br />

Ez eke bışe ahiya (biya/viya), mı kerde. Ez eke<br />

bıwaze ahiya (biya/viya), mı vate.<br />

Tı eke bışe ahiya (biya/viya), to kerde. Tı eke bıwaze<br />

ahiya (biya/viya), to vate.<br />

O eke bışe ahiya (biya/viya), ey kerde. O eke bıwaze<br />

ahiya (biya/viya), ey vate.<br />

A eke bışe ahiya (biya/viya), aye kerde. A eke<br />

bıwaze ahiya (biya/viya), aye vate.<br />

Ma eke bışe ahiya (biya/viya), ma kerde. Ma eke<br />

bıwaze ahiya (biya/viya), ma vate.<br />

Şıma eke bışe ahiya (biya/viya), şıma kerde. Şıma<br />

eke bıwaze ahiya (biya/viya), ma vate.


pe bı/vi?<br />

Ez bene (vene) ahiya (biya/viya), mı kerde. Ez eke<br />

(bene) ahiya (biya/viya), mı kerde.<br />

Tı bene (vene) ahiya (biya/viya), to kerde. Tı eke be<br />

ahiya (biya/viya)<br />

O bene (vene) ahiya (biya/viya), ey kerde.<br />

A bene (vene) ahiya (biya/viya), aye kerde.<br />

Ma bene (vene) ahi (bi/vi)me, ma kerde.<br />

Şıma bene (vene) ahi (bi/vi), şima kerde.<br />

i bene (vene) ahi (bi/vi), ine kerde.<br />

Tawo kayil/isna/wasne vereta:<br />

Ez bışere ahiya (biya/viya), mı kerde. Ez eke bışere<br />

ahiya (biya/viya), mı kerde.<br />

Tı bışere ahiya (biya/viya), to kerde. Tı eke bışere<br />

ahiya (biya/viya), to kerde.<br />

O bışero ahiya (biya/viya), ey kerde. O eke bışere<br />

ahiya (biya/viya), ey kerde.<br />

A bışero ahiya (biya/viya), aye kerde. A eke bışere<br />

ahiya (biya/viya), aye kerde.<br />

Ma bışere ahiya (biya/viya), ma kerde. Ma eke bışere<br />

ahiya (biya/viya), ma kerde.


Şıma bışere ahiya (biya/viya), şıma kerde. Şıma eke<br />

bışere ..., kerde.<br />

i bışere ahiya (biya/viya), ine kerde. i eke bışere ahiya<br />

(biya/viya),.. kerde.<br />

Be (ve/hanar) kotaye vuraish):<br />

Ez bıkere ahi (bi/vi), ez ne omune. ez eke bıkere ahi<br />

(bi/vi), ez ne omune.<br />

Tı bıkere ahi (bi/vi), tı ne ome. tı eke bıkere ahi (bi/vi),<br />

tı ne ome.<br />

O bıkero ahı(bı/vı), o ne ome. O eke bıkero ahı(bı/vı)<br />

o ne ome.<br />

A bıkero ahi (bi/vi), a ne ome. A eke bıkero ahi (bi/vi),<br />

a ne ome.<br />

Ma bıkere ahi (bi/vi), ma ne ome. Ma bıkere ahi (bi/vi),<br />

ma ne ome.<br />

Şıma bıkere ahi (bi/vi), şıma ne ome. Şıma eke bıkere<br />

ahi (bi/vi), şima ne ome.<br />

i bıkere ahi (bi/vi), i ne ome. i eke bıkere ahi (bi/vi), i<br />

ne ome.<br />

Ma vacıme: ez bızune ahi (bi/vi), mı vate. Ez bımuse ahi<br />

(bi/vi), mı vate. Ez bıvune ahi (bi/vi), ez ome. Ez bıwane


ahi (bi/vi), ez mendiz bı ahi (bi/vi)ye. Ez eke bı şe ahi<br />

(bi/vi), mı diye. Ez eke bışere ahi (bi/vi), mı kerde. Ez<br />

bene ahi (bi/vi) ez ome.<br />

T-tawi gere enoy virazyero: zafiy (visiy) pe a-tawiya<br />

virazyeno (virazino).<br />

Isna +t-tawo verete<br />

o waze ahyat (ahat) (biyat/viyat) ..<br />

..<br />

çi (chik/chiit) ke tewş (termose) este re ki (yi/zi) vacino (vacyeno).<br />

Shionaisho gostermi, howl ne şene, ne bene (berene) re ki este.<br />

'tirki, iste idi/isyecekti'<br />

merdem waze ahi (bi/vi) ten owk bero<br />

şıma waze ahi (bi/vi) ma pi vere (bere/be) a hega<br />

o waze ahiı (bı/vı) zeweceno/zewecero<br />

a pawe ahi (bi/vi) ma shere (shereme) a hega<br />

a ma howl (howu) viyero/ ahi (bi/vi) pashti kere<br />

a ma waze ahi (bi/vi) şero ey het?<br />

o waze ah (bı/vı) zune ma, Zazaki aver bero (vo/bo)?<br />

o waze ahi (bı/vı) gur weş aver benuno?<br />

Persiyai çi poşene/wazene re, rındeni de vacine (vacyene) re vunino<br />

(vunyeno/vanyeno).


No waştish çi ki bari, nerm vacine (vacyene) ey re yi (zi) esto.<br />

şıma waze ahi (bi/vi), dew de (dewayai) nışene ya ki (yi/zi) şeheru de<br />

şıma poşe ahi (bi/vi), rew herey ma reynene<br />

o poşe/waze ahı (bı/vı), ey toa ne kerd<br />

a ne ponece (pecmire/mane) ahi (bi/vi), o gur ho (xu) ahi (bi/vi)<br />

o venero ahı (bı/vı), teber de (teveryai) aho (vo/bo)<br />

o waze ahı (bı/vı) teber de ku (kuro)<br />

Hunıkeni (hunıkiye/huniye/hunık =hın/hun), zer weşiye eni/ni rızu de<br />

esta. No taw ki (yi/zi) visiy (zaf) gurino. No pawitish merdemu de<br />

(merdemuyai) vacino (vacyeno).<br />

ez merdem pil ahe (be/ve) ahi (bi/vi) zewecene,<br />

ez sere (n) ko este ahi (bi/vi), va hunik zer oncene<br />

ez şeheru şe ahi (bi/vi), ez gıncu (veshtri) herinene<br />

o pil rese ahi (bi/vi), o uca ne muneno<br />

No waştish, pawıtish usyin merdemu veyn (sewm/guman) keno hem<br />

gumeno.<br />

No zey (hama) verdıtish yi (zi) ki bereno (beno (veno).<br />

o hega pero rume ahi (bi/vi), o gure hun ne ahi (bi/vi)<br />

o hun gırun ne gurene ahi (bi/vi)<br />

awi şews howl (houw) berene (vene/bene) ahi (bi/vi)<br />

No çi (taway) ze hunari merdemu ki (zi/ci) esto.<br />

o waze ahi (bi/vi) o gure veno (beno/bereno)<br />

a eşe (eske) ahi (bi/vi), a yena<br />

o muse ahi (bi/vi) wuneno


o wendish muse ahi (bi/vi)<br />

çi niayini de (niyayainiya) gureno.<br />

No pe eke yi (zi) gureno<br />

o eke kene ahi (bi/vi) , o peye guri uno (unano/ano)<br />

o kene ahi (bi/vi), o eke sera(n)/usyin vındano<br />

o eke waze ahi (bi/vi), o ara pozeno<br />

a eke poşe ahi (bi/vi) a ma re şumi una (unana)<br />

a vace ahi (bi/vi), eke o gur day (ay) vero<br />

a eke vace ahi (bi/vi), i umene<br />

a şe ahi (bi/vi), eke o har ne ahi (bi/vi)<br />

No tawi merdem zaf (visiy)gurneno. No viraşteish, sionatish (lewıtish)<br />

wezne/tashe çi onceno taw veri ro ney taw averi. Tawe ainyai (bini<br />

(vini)) yi (zi/ki) este ze ney tawi veriyai ( de) gurene:<br />

i) taw vereto ii) taw vereto hurdimini (wırni) pe ahi (bi/vi) hem be<br />

(ve/ha-nar/ne) ahi vi (bi)<br />

i) Pe taw vereto<br />

a şiyena ey kero, to a ne verda<br />

to o gur kerd, a şiyena ey kena (kero)<br />

to o vateno va ay ki (yi) o waşteno vaco (vacero)<br />

a şiyena vere dey (ey) ceyro (geyro)<br />

ay o berdeno gure qenene (khemene/qedaney) re<br />

ay eke o berdeno o gure ahı (vı (bı) )<br />

Ni pero vune, wasna/isna, postısh, kerdıs tawo veretoya este. No pe eke<br />

ki vacino.


ii) Pe taw vereto shionaish<br />

mı gur kerdeno, merdemu ez ne verdi<br />

o umeno ahi (vi/bi), ey vac herund herun) ne urdeno<br />

(ardano/anateno/ardatene)<br />

ay eke ara vıraştena, mı a werdena (wenetene)<br />

mı gur kerdeno, i eke umi (ami/amati)<br />

mı o rew herey kerdeno<br />

5.26 Tawo averi pe ahi (vi/bi)<br />

No way ki pe tv averi u ahi (vi/vı/bı) ra vırazino (vırazyeno), no ki ney<br />

verini muneno. No taw zaf (visiy) ne gurino. No nia vırazino: u-tv averi<br />

+ ahi (bi/vi) ya yi ahiya (biya/viya).<br />

Wakto (tawo) aver vereto (yapacak imis):<br />

Ez şınune (şunune) ahiya (biya/viya), mı kerde.<br />

Ez eke şınune (şunune) ahiya (biya/viya) mı kerde.<br />

Tı şınune (şunune) ahiya (biya/viya), to kerde.<br />

Tı eke şınune (şunune) ahiya (biya/viya), to kerde.<br />

O şınune (şunune) ahiya (biya/viya), ey kerde.<br />

O eke şınune (şunune) ahiya (biya/viya), ey kerde.<br />

A şınune (şunune) ahiya (biya/viya), aye kerde.<br />

A eke şınune (şunune) ahiya (biya/viya), aye kerde.<br />

Ma şınune (şunune) ahiya (biya/viya), ma kerde.<br />

Ma eke şınune (şunune) ahiya (biya/viya), ma kerde.


Şıma şınune (şunune) ahiya (biya/viya), şıma kerde.<br />

Şıma eke şınune (şunune) ahiya (biya/viya) kerde.<br />

i şınune (şunune) ahiya (biya/viya), ine kerde.<br />

i eke şınune (şunune) ahiya (biya/viya) kerde.<br />

Qa/khay: O qay mı het yeno; o qay shıma het shuno.<br />

Qa ve: O qa be şima yeno; o qa be ay yeno. O qa be ine<br />

omo (amo).<br />

Re: O mı re ceno. O ine re yeno; o reye (be reye) to<br />

yeno.<br />

Serve: O serva to yeno. Ma serva kıtavı (naski) vacime<br />

(vacene). Semed, servate/sevba<br />

Coke/Coka: o yeno ma het, ma coke ey ra keme (kene)<br />

hima/hona= a hima (hona) yena<br />

uiti (huiti): a eke huiti vacero, ti me vace (vac)<br />

huntet: a eke huntet vacena, embriyun me vacero<br />

hunt: pit hunt (zey) piyi vaceno, hewunt (hond)<br />

yewunt: o yese (eke) yewunt gure (kar) ne keno,<br />

aşmiye me ayasero (cero/gero)<br />

hewuni (wuni/hon/hew): a hewuni (hen/hew) nengi me<br />

çinero, nengaiti me kero<br />

upairi=usyas, çor


niyas=nezm, cer; adair= cer<br />

ainyata: taşo ainya; ham-tasha=ayni sekilde (model)<br />

ainya: awayna (bi-na, bi-na: bi (vi) ainya)<br />

awayna: ainya, pıto ainyo, keyna (çeyna) ainya<br />

zare: zaif, şatayae<br />

cızdıng: virin, hishar (xshnin), o nefe hui re cizdingo,<br />

wayire cizdingiyo<br />

vertete: veryina, vere veryina (oncelikle)<br />

peirviya: peyriya (veirya)<br />

veiryiya: veryiya<br />

pesne: badana, peyi (peyni/peim) ra, tepsiya, pesna<br />

pesneva: badana,pes/te-pes/te-piya<br />

peytara: a peytara yena<br />

veretara: a veretara yena<br />

veiri: o peiri ra yata (heta) veiri sere ma weno<br />

peiri: a peiri ra yata veiri ma çim kena<br />

aver: rawer/raver<br />

bere: bari, qene<br />

qene: bere<br />

aiti: 1 haiti eskera, aiti vac 2 aiti, haitya rassiya/rastiya,<br />

ey aiti vıraşt


1 dızd (tiritar) dızdiye (tiriyiye) 2 zon (zun ne-zuniye/nezuniye<br />

3 bext be-bextiye<br />

i) taw vac şune (şine)<br />

1 şi şiyayine /şiyine<br />

ii) vacene, vaciyine vaciyayene<br />

iii) wesni (pil) kiskek/kic<br />

kiciye kiceni (kizkeni/kiciye/kasiye/kişkekiye<br />

wesni wesniye pil piliye (pileni)<br />

rin (rind) riniye (rindiye)/rindeni<br />

met metiye<br />

iv) sere zurkeri/merdem gurekari/roce tesani<br />

v) yauno (huno/cenco/xorto) yauniye/xortine<br />

lac lacine/lacekine lac xort (yaun) lacekina/lacina<br />

çar beno (bereno), laco houw (nebi/ lacina houwo<br />

(houwlo); her herina hu zuna; bıza xorti bızekeni<br />

aiti (eskera) bena<br />

pıt pıtina huya kay keno pıt pıtiyeya kay keno; pıt<br />

pıtiye kay keno; pıt pıtine kay keno; pıt pıtibya<br />

kay keno; Bıza kermicine rast ne şuna; saya<br />

(soya) xerepine ne wenina (werina) awka awkina<br />

(awya awyina)/awka tacina şımina (sımyena)


3. PERSi<br />

1. Dewıc dıyıne seye ra (qay/çay) rew hers (mıroz)<br />

ahano (beno)?<br />

2. Dewıc dıyıne şiyo Xarpet?<br />

3. Se dewıc dıyıne (dıyıme) ra beno?<br />

4. Çıra (seye ra) ters persi dewıc dıyıne keno?<br />

5. Dewıcı koli (daurey/izmi) çı ra (seye ra) ne dıye?<br />

6. Dewıcı çı ra (seye ra) ne arde koli?<br />

7. Dewıc wazeno cıgarı bışımo?<br />

8. Dewıc keru (kemeru/siyu) ceyreno?<br />

9. Seni dewıc keru (kemeru/siyu) werdi keno?<br />

10. Dewıci jewmini (jeymini/jumin) wazene?


4. SHIMA VER BIMUSERE PE ISNA (WASNA/RIZA) Tawo<br />

VERI (VERETE) PE KE/EKE<br />

1. To eke mı (ez) bıdiye (vıdiye/bivinite) , to mı re vate.<br />

2. To eke mı ra o bıwaşte, to o mı ra gırote.<br />

3. To eke o bızonate, to o a mi musnete<br />

(musete/musneye).<br />

4. To de (toyai) eke cıgarı est vı-ahiya (bıviya (vıya), ti/to<br />

mı ra ne persate/persaye.<br />

5. To eke mı (ez) bıvina (vıvina), to mı mocnaye<br />

(newete).<br />

6. Koli (izme) eke de (tey) ko (est) bıviye (vıviye/vıahiye),<br />

mı kı (yi) i dıye.<br />

7. To re eke gırve bıvecıyo (vıveciyo), to xu re çef (kef)<br />

kerde.<br />

8. Tı eke bıceyreye (biceyrete), to kı (yi) i vınete.<br />

9. Name to eke gırs/wesni/pil/gırd bıvecıyo, vispi (pero)<br />

yi (zi/ki) (o) aşnawıte (hesne/ashnate/ashnawete).<br />

10. To eke rast bıkerdo (vıkerdo), to kı (zı/cı/yi) zafi<br />

(visiy) vinate (vinaye/diye).


5. RABIDARE (PAIT VAC/CAVAV) CI PE TAWO VERDE<br />

(vereteyo VEReti (PEIRETI)<br />

1. To bıwaşte (vıwaşte) kotı (kata/sera) bene (bere)?<br />

2. To bıwaşte se kene (se kene bıwaşte)?<br />

3. To bıwaşte se bızune?<br />

4. Tı se wazene to bıdıne (vivinete)?<br />

5. To zaf kata (seye, kot) de se bıpawıte (bıvınite)?<br />

6. To çı ra (seye ra) cıgarı ne bıwaşte bışıme (vi-ance)?<br />

7. To diyare (walate) kamı(kumi) ra bıwaşte shere<br />

(shine)?<br />

8. Şıma tey de (teya) se bıwaşte wayırene?<br />

9. To se bıwaşte de (tey) dare bıahiyo (bıvo (vıvo)) ?<br />

10. To hegaye kamı (komı) bıwaşte?<br />

6. REYNA PE ISNA (WASNA/RIZA) VERETO EW waxt<br />

(taw)E VERDE (VERETO)<br />

1. To eke cıgarı Xarpet ra bıarde, mı kı (zi/yi) to re ne<br />

arde.<br />

2. Mı eke cıgarı bışımıte (vı-şımıte/bi-ancate), mı to re


pers kerde.<br />

3. Ey eke mı re bıvato (vıvato), mı ki (ci/zi) cı ra ne vate.<br />

4. Ey eke zeriya mı bışıkıta, mı cı ra pers ne kerd.<br />

5. O eke mı re bışiyo Xarpet, mı o çe de (keya/chaya)<br />

pawıte.<br />

6. Ma de (Mayai) eke kış est ne vı-ahiye (bıviye/bibiye)<br />

mı qese (vac) ne date/daye cı.<br />

7. Ey eke qese mı bıtepışto, mı qese ne vate.<br />

8. Ey eke mı re bıgıroto, mı qese eşte de ey.<br />

9. A eke mı (mi a eke) bıwaşta, a mı ra ne rema<br />

(remate/remaye).<br />

10. Ey eke ga ne bıverada, geneme (xele) mı hena de<br />

(tey) mende (maete).<br />

7. ISNA TAWO VERETOYA<br />

1. Mı de (mıyai) eke koli (izmi) est vı-hi (bı-hı/bı-vi), mı to<br />

ra ne waşte.<br />

2. Ez key eke/ke bışıne (ye) Xarpet, mı çi newe<br />

herinate.<br />

3. Ez key eke de koyu ra bıceyra (vıgeyra/ceyrete), mı


kı/yi merdemi (zanay/isoi) dıye (vinete).<br />

4. Say (soye) key (çey) eke bıkewte daru ra, mı yi (zi)<br />

arekerde.<br />

5. Mordemi (merdemi/isoi) key eke merdemune ma<br />

bıame (vıume), ma cı re şa ahiye (hiyeme)<br />

(ahiyeme)/biye/viye/vıme (bıme).<br />

6. Ma eke gırve bes bıkerde(vıkerde), ma o gırve<br />

roce/ayono ainye (bini/vini) verdaye (verdaye/verdate).<br />

7. Embriyun (cıron/cıran) key a çeye (keye) mı bıame,<br />

mı rew çay dine (ine/yine) re daye (date)/virashte.<br />

8. Ma xu re gırve bıvıraşteme (vı-vıraşte), ma be gırve<br />

ne mendeme (maete/mande).<br />

9. Ma eke bışiyeme (vı-şıye) de gırve (gure/kare), ma xu<br />

re gırun kerdeme (kerde).<br />

10. Ma de (mayai) nun zaf bıestete (vı-estete), ma zaf<br />

nun embriyune (cıron/cıran) neçaru dayıme (daye/date).<br />

11.


8. SHIMA CAYO VENKU (VIENGU) POURU BIKERE<br />

(PEWREHERE/POURUHERE)<br />

Ez xu/hu (tepişene) ...., mı de (yi) no gırve huna ne<br />

(kene) ...... Riye mı siya ahiyo (vıyo/biyo), mı kış ne<br />

(vacene) .... ; mı de eke çiy zaf (ahane/bene) ....., mı de<br />

(ki/yi) ey/o (dane) .... Ez (şene) .... Xarpet. Mı (de/yi) ...<br />

çiy zaf. mı eke soli (charixi) (vinene) ...., mı de ine/yine<br />

re (herina) .... mı eke soli (sowli/charixi) (vinene) .... mı<br />

yi ay/i (cene/gene) .... Cayı eke (ceyrene) ..., mı eke ay<br />

(vinene) .... tı eke vera mı (yene) ..., mı ki (yi) ey/ti<br />

(vinene) .....<br />

pait vaci (cavavi):<br />

bitepiste ne kerde<br />

vacete/vate<br />

biestete (est bi-ahiye (bibiye/bi-viye)/ date/daye<br />

bi(vi)-shiye vinete, herinete<br />

vinete girote (cete)<br />

bi(vi)ceyrete/isasete vinete<br />

bi(vi)ame vinete

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!