พยาธิวิทยาของระบบประสาท (Pathology of the ... - มหาวิทยาลัยนเรศวร

More documents

Recommendations

Info

Infarct แบงออกเปน non hemorrhagic infarct และ hemorrhagic infarct โดย hemorrhagic infarct สามารถรักษาได โดย thrombolytic therapy หากตรวจพบในระยะแรก แตการให thrombolytic therapy ถือเปนขอหามถามีเลือดออก (hemorrhage) การที่มีเลือดออกในรอยโรคที่เกิดจาก infarction (hemorrhagic infarction) เปนผลจาก reperfusion เขา ไปยัง ischemic tissue ซึ่งอาจเขาไปตามหลอดเลือด collateral หรือหลังจากการที่สิ่งอุดกั้นหลอดเลือดสลายไป (dissolution of intravascular occlusions) ลักษณะทางพยาธิสภาพที่เห็นจากตาเปลาของ nonhemorrhagic infarct จะเปลี่ยนแปลงไปตามระยะเวลา โดยในชวง 6 ชั่วโมงแรก หลังจากที่เกิด irreversible injury จะไมสามารถตรวจพบความผิดปกติ หลังจาก 48 ชั่วโมงรอยโรคจะมีสีจาง นุม และบวมและรอยตอของเนื้อสมองสวน gray และ white matter แยกไดไมชัดเจน ในระหวาง 2 ถึง 10 วัน รอยโรคจะ เริ่มเปลี่ยนเปนวุน เละๆ และจะแยกระหวางสวนเนื้อเยื่อที่ปกติและเนื้อเยื่อที่ขาดเลือดไดชัดเจนยิ่งขึ้น ในระหวาง 10 วัน ถึง 3 สัปดาห เนื้อเยื่อจะสลายไป (liquefy) เหลือเปนชองวาง หรือถุงน้ําขอบสีเทาเขม ลักษณะทางพยาธิกายวิภาคจากกลองจุลทรรศน ตรวจพบหลัง 12 ชั่วโมงแรก โดยจะพบ red neuron (eosinophilic change) และ cytotoxic และ vasogenic edema การติดสีของ white และ gray matter เปลี่ยนแปลงไป endothelial cell และ glial cell (โดยเฉพาะ astrocyte) จะบวมขึ้น และ myelinated fiber จะเริ่มสลาย เมื่อเวลาผานไป 48 ชั่วโมง เซลลอักเสบชนิด neutrophil จะเขามาในรอยโรค ตามดวย mononuclear phagocytic cell เมื่อเวลาผานไป 2 ถึง 3 สัปดาห เซลล astrocyte ที่บริเวณขอบของรอยโรคจะมีขนาดใหญขึ้น และแบงตัว หลังจากเวลาผานไปหลายเดือน เซลล astrocyte เหลานี้จะมีขนาดเล็กลง ที่ผนังของรอยโรค astrocyte process จะเรียงตัวสานกันเปนรางแหรวมกับหลอด เลือดที่สรางใหมและ เนื้อเยื่อรอบๆหลอดเลือด ลักษณะทางพยาธิกายวิภาคของ hemorrhagic infarction จากกลองจุลทรรศน เหมือนกับที่พบใน ischemic infarction แตพบมีเลือดออกรวมดวย INTRACRANIAL HEMORRHAGE ภาวะเลือดออกในกะโหลกศีรษะสามารถเกิดไดในหลายตําแหนง ซึ่งอาจเปนผล จากภาวะความดันโลหิตสูงหรือ จากการบาดเจ็บของหลอดเลือด หรือจากความผิดปกติของหลอดเลือดโยตรงเชน arteriovenous malformation, cavernous malformationหรือเนื้องอกในสมอง Primary brain parenchymal hemorrhage ภาวะเลือดออกในเนื้อสมองโดยไมไดมีสาเหตุจากการบาดเจ็บ มักพบในวัย กลางคนหรือผูสูงอายุ สวนใหญมักเปนผลจากการฉีกขาดของหลอดเลือดเล็กๆในเนื้อสมอง สาเหตุหลักคือภาวะความดัน โลหิตสูง ตําแหนงที่พบเลือดออกไดบอยไดแก basal ganglia, thalamus, pons และ cerebellum ลักษณะพยาธิสภาพที่ตรวจพบไดแก เลือดออกกดเบียดเนื้อสมองขางเคียง ถาเปนบริเวณที่มีเลือดออกอยูเกาจะเห็นเปน ชองวางในเนื้อสมองและมีขอบสีน้ําตาล จากกลองจุลทรรศนจะพบกอนเลือดลอมรอบดวยเนื้อสมองที่มีลักษณะบวมและ พบ anoxic neuron และ glia cell และ หลังจากที่การบวมของเนื้อสมองลดลงจะพบมี hemosiderin pigment –laden macrophages และ lipid-laden macrophages และจะเริ่มมองเห็น reactive astrocyte proliferation ชัดขึ้นที่บรเวณ ขอบของรอยโรค • Cerebral amyloid angiopathy (CAA) เปนรอยโรคที่เกิดจากการมี amyloidogenic peptides ชนิดเดียวกับที่ พบใน Alzheimer disease ไปสะสมที่ผนังของหลอดเลือดขนาดกลางและขนาดเล็กในเยื่อหุมสมองและในเนื้อ สมองชั้นบน การสะสมของสารดังกลาวทําใหผนังหลอดเลือดออนแอลงและเสี่ยงตอการเกิดเลือดออกมากขึ้น เนื่องจาก CAA เกิดกับหลอดเลือดในชั้นเยื่อหุมสมองและเนื้อสมองสวนบน (leptomeningeal vessels และ เอกสารคําสอนพยาธิวิทยาของระบบประสาท Pathology of the nervous system พญ.จันทิมา แทนบุญ ภาควิชาพยาธิวิทยาและนิติเวชศาสตร คณะแพทยศาสตรมหาวิทยาลัยนเรศวร 8
cortical vessels) ตําแหนงของรอยโรคจึงตางจากภาวะเลือดออกที่เกิดในผูปวยความดันโลหิตสูง ภาวะ เลือดออกใน CAA มักถูกเรียกวา lobar hemorrhage เนื่องจากตําแหนงที่เลือดออกเปนที่ cerebral cortex Subarachnoid hemorrhage and saccular aneurysms สาเหตุของ subarachnoid hemorrhage ที่สําคัญคือ การแตก ของ saccular (berry) aneurysm สาเหตุอื่นๆไดแก vascular malformation, การบาดเจ็บ, เลือดที่ออกในเนื้อสมอง ทะลักเขามาใน ventricular system, ความผิดปกติของระบบไหลเวียนโลหิต, และ เนื้องอก saccular aneurysm เปรียบไดกับระเบิดที่ไมสามารถคาดเดาเวลาระเบิดได โดย 1/3 ของจํานวนผูปวยมีการ แตกของ aneurysm ในระหวางที่มีการเพิ่มขึ้นของความดันในกะโหลกศีรษะเชน การเบงถายอุจจาระหรือการถึงจุดสุด ยอด ผูปวยจะมีอาการปวดศีรษะเฉียบพลัน (ปวดมากแบบที่ไมเคยเปนมากอน) และหมดสติอยางรวดเร็ว 25-50% ของ ผูปวยจะเสียชีวิตในครั้งแรก 90% ของ saccular aneurysm พบที่ anterior circulation (anterior cerebral artery และ anterior communicating artery ใน circle of Willis)ใกลกับ major arterial branch point โดย 20-30% ของผูปวยพบมี aneurysm หลายตําแหนง แมบางครั้ง saccular aneurysm จะถูกเรียกวา congenital aneurysm แตก็ไมไดพบตั้งแต แรกเกิดทุกราย ในทางตรงขามกอน aneurysm จะคอยเติบโตหลังจากเวลาผานไปเนื่องจากความผิดปกติของชั้น media พบวาผูปวย autosomal dominant polycystic kidney disease จะมีอุบัติการณ ของ aneurysm มากขึ้น Aneurysm ที่มีขนาดใหญกวา 10 mm จะมีโอกาสแตกมากถึง 50% ในแตละป ในชวงแรกที่มี subarachnoid hemorrhage เนื้อสมองจะ มีโอกาสเสี่ยงจาก ischemic injury เนื่องจากปฏิกิริยาจาก vasospasm ของหลอดเลือดอื่นๆ บริเวณใกลเคียง .ในชวง healing phase ของ subarachnoid hemorrhage จะพบมี meningeal fibrosis และ scar ใน บางครั้งอาจทําใหเกิดการอุดกั้นทางเดินของ CSF ลักษณะทางพยาธิวิทยากายวิภาคของ saccular aneurysm เปนถุงบางๆยื่นออกจากผนังหลอดเลือดแดง โดย ขาด muscular wall และ intimal elastic lamina ในบริเวณผนังของ aneurysm แตยังมี adventitia ตอเนื่องกับผนังหลอด เลือดปกติ นอกเหนือจาก saccular aneurysm ซึ่งเปน intracranial aneurysm ที่พบไดบอยที่สุดแลว ชนิดของ aneurysm ที่พบใน ตําแหนงอื่นไดแก (fusiform aneurysm โดยเฉพาะที่ basilar artery) , mycotic aneurysm, traumatic aneurysm และ dissecting aneurysm Vascular malformation ในสมองแบง vascular malformation ออกเปน 4 ชนิดไดแก 1. arteriovenous malformation (AVM), 2. cavernous angioma, 3. capillary telangiectasia และ 4. venous angioma • Arteriovascular malformation เปน ชนิดที่พบบอยที่สุด พบในเพศชายไดมากกวาเพศหญิงถึง 2 เทา โดยผูปวย มักแสดงอาการในชวงอายุ 10 ถึง 30 ป ดวยอาการชัก, intracerebral hemorrhage หรือ subarachnoid hemorrhage แต capillary telangiectasia และ venous angioma จะไมแสดงอาการและมักตรวจพบโดย บังเอิญ หลอดเลือดที่เปน AVM อาจอยูใน subarachnoid space หรือในเนื้อสมองก็ได ลักษณะทางพยาธิสภาพที่ตรวจพบไดแกกลุมของหลอดเลือดที่ขดไปมาคลายหนอน จากกลองจุลทรรศนจะพบ หลอดเลือดขนาดตางๆใน เนื้อสมองที่มี gliosis อาจพบหลักฐานวามีรองรอยเลือดออกมากอนหนานี้เชน hemosiderin-laden macrophages หลอดเลือดบางอันพิสูจนไดวาเปน artery เนื่องจากตรวจพบ duplicated and fragmented internal elastic lamina ในขณะที่หลอดเลือดอื่นมีผนังหนา หรือชั้น tunica media ถูกแทนที่ ดวย hyalinized connective tissue เอกสารคําสอนพยาธิวิทยาของระบบประสาท Pathology of the nervous system พญ.จันทิมา แทนบุญ ภาควิชาพยาธิวิทยาและนิติเวชศาสตร คณะแพทยศาสตรมหาวิทยาลัยนเรศวร 9
Page 1 and 2: Pathology of the Nervous System พ
Page 3 and 4: ในโรคที่เกี
Page 5 and 6: • Spina bifida occulta เปน
Page 7: HYPOXIA ISCHEMIA AND INFARCTION ส
Page 11 and 12: Central Nervous System Trauma ก
Page 13: SPINAL CORD INJURIES นอกเ

พยาธิวิทยาของระบบประสาท (Pathology of the ... - มหาวิทยาลัยนเรศวร

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?