Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Id-dipressjoni fi\-\g]a\ag] (2)<br />
Wara li rajna introduzzjoni<br />
fuq l-effetti tad-dipressjoni<br />
meta ma tkunx mag]rufa,<br />
fit-tieni parti se naraw, fost o]rajn,<br />
xi ]a[a fil-qosor fuq kif wie]ed<br />
jista' jag]raf is-sintomi ta' din ilkondizzjoni.<br />
It-tama g]ad-dipressjoni<br />
L-a]bar it-tajba g]al \g]a\ag] (u<br />
persuni o]ra) li jbatu minn<br />
dipressjoni hija li bejn 80% u 90%<br />
mill-ka\i ta' dipressjoni jistg]u ji[u<br />
ikkurati b'su``ess. L-istudju\i issa<br />
jemmnu li d-dipressjoni klinika hi frott<br />
ta' \bilan` kimiku fil-mo]]. Meta<br />
wie]ed jie]u medi`ini kontra d-<br />
dipressjoni, hu jkun qed i\id n-<br />
neurotransmitters li jinsabu fil-mo]]<br />
biex b'hekk jer[a' j[ib il-balan`<br />
kemikali me]tie[. Ikun \ball jekk<br />
dawn insej]ulhom happy pills g]ax<br />
dawn ma ja]dmux fuq xi ]add li<br />
m'g]andux dipressjoni qawwija.<br />
Imma jekk je]odhom xi ]add li hu<br />
tassew vitma tad-dipressjoni qawwija,<br />
allura s-sinjali tad-dipressjoni<br />
kapa`i jonqsu ]afna. G]alhekk hi<br />
]asra li meta hawn rimedju g]al din<br />
il-kondizzjoni, issib li \ew[ terzi minn<br />
dawk li huma morda bid-dipressjoni<br />
qatt ma jfittxu g]ajnuna medika. Dr<br />
Fredrick Goodwin, direttur ta`-¬entru<br />
ta' Neuroscience, Behaviour and<br />
Society f'George Washington<br />
University g]andu kelma ta' twissija:<br />
"Dawk li jitraskuraw li jie]du l-kura<br />
ne`essarja jistg]u jdumu sena biex<br />
ifiequ we]idhom. I\da 15% minn<br />
dawn il-persuni, jekk jit]allew<br />
we]idhom kapa`i jispi``aw<br />
biex ine]]u ]ajjithom tul l-istess<br />
\mien."<br />
Kif sa nag]rfu d-dipressjoni<br />
fi\-\g]a\ag]<br />
I\-\g]a\ag] li jaqg]u f'dipressjoni<br />
x'aktarx li jag]mlu minn kollox biex<br />
ma jurux, sakemm fl-a]]ar ma<br />
jkunux jifil]u aktar g]at-tbatija. Hu<br />
g]alhekk me]tie[ li dawk li huma l-<br />
aktar vi`in tag]hom - il-]bieb, ilfamiljari<br />
u l-mexxejja tal-gruppi ta\-<br />
\g]a\ag] - i\ommu g]ajnejhom miftuha<br />
b'mod responsabbli biex jag]rfu<br />
din il-kondizzjoni meta tibda tidher<br />
fi\-\g]a\ag]. Id-dnub hu li ]afna<br />
\g]a\ag] li j]ossuhom depressed<br />
jib\g]u jafdaw fl-adulti. Huma jib\g]u<br />
li ta' madwarhom mill-ewwel jibdew<br />
isej]ulhom 'im[ienen u barra dan,<br />
huma jist]u “jammettu” ma' s]abhom<br />
li l-fidi tag]hom mhix b'sa]]itha<br />
bi\\ejjed biex tg]inhom jeg]lbu dan<br />
id-dwejjaq. Minflok ma jduru g]allg]ajnuna<br />
ming]and dawk li jistg]u<br />
jg]inhom, jid]lu fihom infushom u<br />
jg]idu: "Li kieku jien tlabt i\jed lil<br />
{esù, jew li kieku jien kont bniedem<br />
a]jar, kieku jien m'inhix f'din is-sitwazzjoni."<br />
Huwa g]alhekk li hemm<br />
b\onn li dawk li jistg]u jg]inu lil<br />
dawn i\-\g]a\ag] jifhmu li d-<br />
dipressjoni hi marda b]all-o]rajn u<br />
mhux effett ta' nuqqas ta' fidi jew djufija<br />
morali tal-persuna. Dawk li qed<br />
isofru mid-dipressjoni g]andhom<br />
b\onn nies li jifhmuhom u mhux min<br />
jikkundanhom. Imma qabel nistg]u<br />
nifhmuhom, irridu l-ewwel nag]rfu s-<br />
sintomi tad-dipressjoni fihom.<br />
Fil-]ar[a li jmiss naraw x'inhuma s-sintomi<br />
ta' dipressjoni fi\-\g]a\ag]. Artiklu miktub<br />
minn John William Peterson, youth minister<br />
f'Washington u [ie maqlub g]al Malti millmaga\in<br />
Group. Importanti li napprezzaw li<br />
dan l-artiklu qieg]ed biss biex i[ibna konxji<br />
tas-su[[ett u bl-ebda mod ma g]andu<br />
jittie]ed b]ala g]ajnuna professjonali.<br />
◆<br />
mill-KDZ<br />
OTTUBRU-DI¬EMBRU 2007<br />
25