แผนภาพแสดงแนวทางการประเมินการใช้ยา (Drug Use Evaluation)
แผนภาพแสดงแนวทางการประเมินการใช้ยา (Drug Use Evaluation)
แผนภาพแสดงแนวทางการประเมินการใช้ยา (Drug Use Evaluation)
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
โรงพยาบาลพัทยาเมโมเรียล<br />
ระเบียบปฏิบัติงาน<br />
ชื่อเอกสาร : การประเมินการใช้ยา (<strong>Drug</strong> <strong>Use</strong> evaluation)<br />
(Document Title)<br />
เลขที่เอกสาร : PR-PT&T-005<br />
(Document No.)<br />
แก้ไขครั ้งที่ : 00<br />
(Revision No.)<br />
ส าเนาฉบับที่ :<br />
(Copy No.)<br />
ชื่อ-สกุล ลายมือชื่อ วันที่<br />
ผู ้จัดท า<br />
ผู ้ตรวจสอบ<br />
ผู ้อนุมัติ<br />
นางสาวพณิชนาถ ผุดกระจ่าง<br />
เจ้าหน้าที่แผนกเภสัชกรรม<br />
นางสาวพณิชนาถ ผุดกระจ่าง<br />
เจ้าหน้าที่แผนกเภสัชกรรม<br />
นายแพทย์วิเชียร ฐิติโชติรัตนา<br />
รองผู ้อ านวยการ
โรงพยาบาลพัทยาเมโมเรียล<br />
ระเบียบปฏิบัติงาน<br />
หมายเลขเอกสาร : PR-PT&T-005-00<br />
หน่วยงาน : คณะกรรมการเภสัชกรรม หน้า : 1/5<br />
เรื่อง : การประเมินการใช้ยา (<strong>Drug</strong> <strong>Use</strong> evaluation)<br />
วันที่ประกาศใช้ : 16 พฤศจิกายน 2553 แก้ไขครั ้งที่ : 00<br />
สารบัญ<br />
1. วัตถุประสงค์<br />
2. ขอบเขต / ขอบข่าย<br />
3. ค าจ ากัดความ / นิยาม<br />
4. หน้าที่ความรับผิดชอบ<br />
5. ขั ้นตอนการปฏิบัติ<br />
6. เอกสารอ้างอิง<br />
7. เอกสารแนบท้าย<br />
บันทึกการแก้ไขและประกาศใช้<br />
ครั ้งที่ หน้าที่ รายละเอียดการแก้ไข ผู ้แก้ไข<br />
ผู ้อนุมัติ<br />
วัน/เดือน/ปี
ระเบียบปฏิบัติงาน<br />
เรื่อง การประเมินการใช้ยา (<strong>Drug</strong> <strong>Use</strong> evaluation)<br />
เลขที่เอกสาร : PR-PT&T-005-00<br />
หน้า : 2/5<br />
วัตถุประสงค์<br />
1. ร่วมกันก าหนดแนวปฏิบัติเพื่อให้เกิดการใช้ยาอย่างเหมาะสมตามแนวทางการรักษา<br />
2. ควบคุมค่าใช้จ่ายในการรักษาให้มีความเหมาะสมมากขึ ้น<br />
3. ควบคุมการใช้ยาในโรงพยาบาลให้ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ<br />
4. ลดจ านวนการเกิดปัญหาจากการใช้ยา<br />
5. พัฒนาระบบความปลอดภัยทางด้านยาให้มีความสมบูรณ์มากขึ ้น<br />
ขอบเขต/ขอบข่าย<br />
แพทย์ เภสัชกร พยาบาล<br />
ค าจ ากัดความ/นิยาม<br />
<strong>Drug</strong> <strong>Use</strong> <strong>Evaluation</strong> หมายถึง การประเมินการใช้ยา เป็ นการประกันคุณภาพการใช้ยาอย่างเป็ นระบบ<br />
เพื่อให้มีการใช้ยาอย่างเหมาะสม ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพโดยด าเนินการอย่างต่อเนื่องแบ่งออกเป็ น 3<br />
ลักษณะ ได้แก่<br />
- Prospective DUE เป็ นการประเมินการรักษาของผู้ป่ วยก่อนที่จะได้รับยา เพื่อพิจารณาความ<br />
เหมาะสมของการรักษา และสามารถแก้ไขปัญหาที่อาจเกิดขึ ้นได้ก่อนที่ผู้ป่ วยจะรับยา<br />
- Concurrent DUE เป็ นการติดตามการใช้ยาระหว่างที่ผู้ป่ วยใช้ยา หลังจากได้รับยาครั ้งแรกไปแล้ว<br />
และยังมีการใช้อยู่ ช่วยให้สามารถแก้ปัญหาได้ทันท่วงที<br />
- Retrospective DUE เป็ นการประเมินการใช้ยาย้อนหลัง หลังจากผู้ป่ วยหยุดใช้ยาแล้ว สามารถช่วย<br />
วางแผนป้ องกันการใช้ยาไม่เหมาะสม สามารถแก้ไขปัญหาในภาพรวมได้<br />
ADR หมายถึง ปฏิกิริยาที่เกิดขึ ้นโดยไม่ได้ตั ้งใจ และเป็ นอันตรายต่อร่างกายของมนุษย์ เกิดขึ ้นเมื่อใช้<br />
ยาในขนาดปกติ เพื่อป้ องกันวินิจฉัย บ าบัดรักษาโรค โดยไม่รวมปฏิกิริยาที่เกิดจากการใช้ยาในทางที่ผิด<br />
อุบัติเหตุ หรือจงใจ<br />
หน้าที่ความรับผิดชอบ<br />
คณะกรรมการเภสัชกรรมที่ประกอบด้วย แพทย์ เภสัชกร และพยาบาล โดยมีผู้รับผิดชอบหลัก<br />
คือ เภสัชกร
ระเบียบปฏิบัติงาน<br />
เรื่อง การประเมินการใช้ยา (<strong>Drug</strong> <strong>Use</strong> evaluation)<br />
เลขที่เอกสาร : PR-PT&T-005-00<br />
หน้า : 3/5<br />
เครื่องมือและอุปกรณ์<br />
1. ฐานข้อมูลการสั่งใช้และการจัดซื ้อยาในโรงพยาบาล เพื่อใช้ประเมินข้อมูลในเชิงปริมาณ<br />
2. แหล่งในการสืบค้นข้อมูลยาที่ผ่านการคัดเลือกจากคณะกรรมการแล้วว่าควรมีการประเมินการใช้ยา<br />
เพื่อใช้สร้างเกณฑ์หรือแนวทางการสั่งใช้ยาให้เป็ นไปอย่างเหมาะสม โดยอาศัยแหล่งทุติยภูมิและ<br />
แหล่งข้อมูลทางอินเตอร์เน็ต<br />
3. แบบฟอร์มเกณฑ์การประเมินการสั่งใช้ยา เพื่อใช้ประเมินการใช้ยาในเชิงคุณภาพ<br />
4. ระบบการสื่อสารเมื่อพบข้อสงสัยในกระบวนการรักษา เพื่อขอค าปรึกษาในทีมสหวิชาชีพในการ<br />
ให้การรักษาแก่ผู้ป่ วย<br />
ขั ้นตอนการปฏิบัติ<br />
ขั ้นตอนในการก าหนดขอบเขตในการประเมินการใช้ยา<br />
1. คณะกรรมการเภสัชกรรมและการบ าบัดประชุมขออนุมัติการด าเนินการระบบ DUE<br />
2. คณะกรรมการ PTC ร่วมกันพิจารณาปัญหาการใช้ยาในอดีต รวมทั ้งข้อมูลเชิงปริมาณงบประมาณที่<br />
ใช้ เพื่อก าหนดรายการยาที่ควรมีประเมินความเหมาะสมในการใช้ยา โดยมีคณะกรรมการเภสัช<br />
กรรมเป็ นผู้น าเสนอข้อมูลยา โดยคัดเลือกจากยาที่มีความเสี่ยงสูงเช่น ยาที่มีช่วงการรักษาแคบ เสี่ยง<br />
ต่อการเกิด ADR สูง ยาที่มีราคาแพงมาก ยาฉุกเฉินที่มีความส าคัญ ยาที่มีการใช้ไม่ตรงตามข้อบ่งใช้<br />
หรือยาที่มีการใช้กับผู้ป่ วยที่มีความเสี่ยงในการใช้ยาสูง เป็ นต้น<br />
3. ก าหนดเกณฑ์ (Criteria) ในการให้ยากับผู้ป่ วยที่ถูกต้องโดยอาศัยแนวทางการรักษาที่มี evidencedbase<br />
ยืนยัน<br />
4. เก็บข้อมูลเพื่อประเมินผลจากการประเมินการใช้ยาได้แก่ ข้อบ่งใช้ ขนาดยา อาการไม่พึงประสงค์<br />
จากการใช้ยา มูลค่ายา เป็ นต้น โดยการจัดท าแบบฟอร์มบันทึกการใช้ยา ร่วมกับการบันทึกใน<br />
คอมพิวเตอร์ ให้สามารถน ามาประมวลผลได้ง่ายขึ ้น<br />
5. ก าหนดแนวปฏิบัติของแต่ละวิชาชีพ โดยก าหนดบทบาทให้มีความสอดคล้องกันเพื่อช่วยให้การ<br />
เก็บข้อมูลเป็ นระบบมากยิ่งขึ ้น<br />
6. ด าเนินการตามแนวปฏิบัติโดยเฉพาะการประเมินในรูปแบบ Concurrent DUE<br />
7. สรุปผลการด าเนินการประจ าปี เพื่อน าเสนอผลงานแก่คณะกรรมการเภสัชกรรม ให้รับทราบเพื่อให้<br />
เกิดการพัฒนาและติดตามเป็ นล าดับต่อไป
้<br />
ระเบียบปฏิบัติงาน<br />
เรื่อง การประเมินการใช้ยา (<strong>Drug</strong> <strong>Use</strong> evaluation)<br />
เลขที่เอกสาร : PR-PT&T-005-00<br />
หน้า : 4/5<br />
รายละเอียดขั ้นตอนการด าเนินงาน<br />
- ผู ้ป่ วยนอก<br />
1. คณะกรรมการเภสัชกรรมก าหนดรายการยา กลุ่มเป้ าหมาย และแนวทางในการปฏิบัติเพื่อใช้ในการ<br />
คัดกรองผู้ป่ วยที่ต้องได้รับการประเมินการใช้ยา<br />
2. ทีมสหวิชาชีพด าเนินการติดตาม ADR ดังนี<br />
2.1 แพทย์<br />
- ท าการตรวจวินิจฉัยและหากมีการสั่งใช้ยาในกลุ่ม DUE ให้บันทึกข้อมูลการสั่งใช้ยาตามแบบ<br />
เกณฑ์การประเมินที่ได้จัดท าไว้แนบ OPD card ก่อนส่งต่อผู้ป่ วย<br />
- สั่งตรวจผลทางปฏิบัติการที่จ าเป็ นในการพิจารณาสั่งจ่ายยาให้ผู้ป่ วย<br />
2.2 เภสัชกร<br />
- ตรวจสอบความเหมาะสมในการสั่งใช้ยาของแพทย์ ทั ้งข้อบ่งใช้ ขนาดยา โอกาสการเกิดอาการ<br />
ไม่พึงประสงค์ให้เหมาะสมกับสภาวะผู้ป่ วยและโรคที่เป็ นข้อบ่งใช้ โดยพิจารณาให้เป็ นไปตาม<br />
แนวทางการรักษา<br />
- บันทึกข้อมูลประวัติของ ผู้ป่ วยและการสั่งใช้ยาของแพทย์ลงในแบบฟอร์มการประเมินการสั่ง<br />
ใช้ยา พร้อมทั ้งมูลค่าในการรักษา เพื่อเก็บเป็ นข้อมูลในการประเมินสรุปผลประจ าปี<br />
- กรณีพบข้อสงสัยสามารถขอค าปรึกษาผู้สั่งใช้ยาเพื่อให้เกิดความถูกต้อง<br />
- บันทึกวันนัดติดตามผลการใช้ยาผู้ป่ วยเพื่อประเมินผลจากการใช้ยา<br />
2.3 พยาบาล<br />
- พยาบาลจุดซักประวัติตรวจสอบยาที่ผู้ป่ วยได้รับจาก OPD card หรือการซักประวัติหากมีการ<br />
ใช้ยาที่อยู่ในรายการยา DUE แนบใบข้อความแจ้งให้แพทย์ทราบ<br />
- กรณีผู้ป่ วยรายใหม่ แพทย์ตัดสินใจจ่ายยาในรายการ พยาบาลตรวจสอบความครบถ้วนของใบ<br />
ประเมิน DUE ก่อนส่งต่อผู้ป่ วยมาที่ฝ่ ายเภสัชกรรม<br />
- ผู ้ป่ วยใน<br />
1. คณะกรรมการเภสัชกรรม ก าหนดรายการยา กลุ่มเป้ าหมาย และแนวทางในการปฏิบัติเพื่อใช้ใน<br />
การคัดกรองผู้ป่ วยที่ต้องได้รับการประเมินการใช้ยา<br />
2. พยาบาลหอผู้ป่ วยบันทึกประวัติการใช้ยาเดิมของผู้ป่ วยตามแนวทาง medication reconciliation เพื่อ<br />
ตรวจสอบรายการยา
ระเบียบปฏิบัติงาน<br />
เรื่อง การประเมินการใช้ยา (<strong>Drug</strong> <strong>Use</strong> evaluation)<br />
เลขที่เอกสาร : PR-PT&T-005-00<br />
หน้า : 5/5<br />
3. กรณีผู้ป่ วยได้รับยาที่อยู่ในรายการ DUE หรือแพทย์สั่งใช้ยาในรายการ DUE จะต้องมีการบันทึก<br />
ข้อมูลการสั่งใช้ยาตามแบบเกณฑ์การประเมินที่ได้จัดท าไว้ และพยาบาลประจ าหอผู้ป่ วยแนบ<br />
บันทึกดังกล่าวมากับ medication profile ก่อนส่งต่อให้ฝ่ ายเภสัชกรรม<br />
4. ฝ่ ายเภสัชกรรมตรวจสอบความเหมาะสมของการสั่งใช้ยาของแพทย์ ตามแนวทางการรักษาที่ตกลง<br />
กันไว้ และติดตามการรักษาอย่างต่อเนื่องจนสิ้นสุดการรักษา พร้อมทั ้งการประเมินมูลค่าที่ใช้ใน<br />
การรักษา<br />
5. กรณีเกิดปัญหาหรือพบข้อสงสัยในการสั่งใช้ยา ฝ่ ายเภสัชกรรมสามารถขอค าปรึกษาให้เกิดการสั่ง<br />
ใช้ยาอย่างถูกต้อง<br />
ตัวชี้วัดคุณภาพ<br />
- ร้อยละของการสั่งใช้ยาไม่ตรงตามแนวทางที่ก าหนด<br />
เอกสารอ้างอิง -<br />
เอกสารแนบท้าย<br />
1. แบบฟอร์ม <strong>Drug</strong> <strong>Use</strong> <strong>Evaluation</strong> โรงพยาบาลพัทยาเมโมเรียล (FM-PTT-001-00)<br />
2. <strong>แผนภาพแสดงแนวทางการประเมินการใช้ยา</strong> (<strong>Drug</strong> <strong>Use</strong> <strong>Evaluation</strong>)
DRUG USE EVALUATION โรงพยาบาลพัทยาเมโมเรียล<br />
Piperacillin / Tazobactam (Tazocin®), Imipenem (Tienam®), Meropenem (Meronem®) , Doripenem (Doribax®)<br />
ส่วนที่ 1 เจ้าหน้าที่หอผู้ป่ วยกรอก<br />
ชื่อสกุล<br />
ผู้ป่ วย :<br />
………………………………………………………………….<br />
วันที่ วว ดด 25<br />
วันนี ้ : / / / /<br />
ส าหรับติด STICKER<br />
แทนการเขียนชื่อ–HN–AN ผู้ป่ วย<br />
HN : - - AN : - - - -<br />
WARD : 3 4 5 ICU OPD<br />
ยาที่จะ<br />
ใช้คือ : Piperacillin / Tazobactam (Tazocin®) Imipenem (Tienam®) Meropenem (Meronem®) Doripenem (Doribax®)<br />
ส่วนที่ 2 แพทย์กรอก กรุณาใส่เครื่องหมาย √ หรือ X ลงใน และเติมข้อความใน............................................<br />
การเก็บสิ่งส่งตรวจเพื่อหาเชื้อสาเหตุ<br />
ไม่ได้เก็บ<br />
เก็บ คือ Blood Sputum Pus Urine Other...........................................................<br />
เชื้อก่อโรค<br />
ไม่ทราบ<br />
ทราบ คือ P.aeruginosa E.coli ESBL-ve K.pneumoniae-ve Enterobacter spp.<br />
A.Baumannii E.coli ESBL+ve K.pneumoniae+ve Other.............................................<br />
ข้อบ่งใช้ของยา Piperacillin / Tazobactam (Tazocin®) ในผู ้ป่ วยรายนี้ คือ<br />
Empiric therapy : การติดเชื ้อที่อาจเกิดจาก P.aeruginosa การติดเชื ้อที่ดื ้อต่อ Cephalosporin, Aminoglycoside,<br />
ระหว่างรอผลตรวจหาเชื ้อ<br />
Fluoroquinolone<br />
Empiric therapy : ภาวะ febrile neutropenia<br />
การติดเชื ้อที่ไวต่อยากลุ่มอื่นๆ แต่ไม่สามารถใช้ยาอื่นได้เพราะ.................<br />
อื่นๆ ระบุ...............................................................................................................................................................................................................<br />
ข้อบ่งใช้ของยา Imipenem (Tienam®) หรือ Meropenem (Meronem®) หรือ Doribax® ในผู ้ป่ วยรายนี้ คือ<br />
Empiric therapy : การติดเชื ้อใน รพ.ภายหลังไม่ตอบสนอง การติดเชื ้อที่ดื ้อต่อ Cephalosporin, Aminoglycoside,<br />
ต่อการรักษาด้วยยากลุ่มอื่นๆ Fluoroquinolone, Beta-Lactam/Beta-Lactamase Inhibitor<br />
Empiric therapy : การติดเชื ้อที่อาจเกิดจาก P.aeruginosa เกิดติดเชื ้อรุนแรงจากแบคทีเรียชนิด ESBL+ve<br />
ระหว่างรอผลตรวจหาเชื ้อ<br />
Empiric therapy : ภาวะ febrile neutropenia<br />
การติดเชื ้อที่ไวต่อยากลุ่มอื่นๆ แต่ไม่สามารถใช้ยาอื่นได้เพราะ...............<br />
อื่นๆ ระบุ...............................................................................................................................................................................................................<br />
ลงชื่อแพทย์<br />
……………………………………………………<br />
(………………………………………………….)<br />
วัน.....................เดือน................................พ.ศ...............<br />
FM-PTT-001-00
<strong>แผนภาพแสดงแนวทางการประเมินการใช้ยา</strong> (<strong>Drug</strong> <strong>Use</strong> <strong>Evaluation</strong>)<br />
คณะกรรมการเภสัชกรรม<br />
- ก าหนดรายการยาและแนวปฏิบัติ<br />
- ประชุมสรุปรายงานประจ าปี<br />
ฝ่ ายเภสัชกรรมจัดเตรียมเอกสาร<br />
- แบบฟอร์มบันทึก DUE ของคนไข้<br />
ผู้ป่ วยนอกยื่น OPD card ผู้ป่ วยใน<br />
พยาบาลจุดซัก Hx<br />
ตรวจสอบการใช้ยา<br />
แพทย์ตรวจวินิจฉัยและสั่ง<br />
ใช้ยาตามความเหมาะสม<br />
บันทึกการสั่งใช้ยาลง<br />
ในแบบฟอร์ม DUE<br />
คนไข้เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล<br />
แพทย์ตรวจวินิจฉัยและสั่งใช้ยาตามความ<br />
เหมาะสม และบันทึกการสั่งใช้ยาลงใน<br />
แบบฟอร์ม DUE<br />
พยาบาลผู้ให้ค าแนะน า<br />
ตรวจสอบข้อมูลการสั่งใช้ยา<br />
พยาบาล ward ตรวจสอบ<br />
และแนบแบบฟอร์ม DUE<br />
ฝ่ ายเภสัชกรรมรับแจ้ง<br />
- ตรวจสอบการสั่งใช้ยาของแพทย์<br />
- ลงบันทึกและติดตามผลการใช้ยา<br />
ผู้ป่ วยเกิดปัญหาจากการใช้ยา<br />
ผู้ป่ วยเกิดปัญหาจากการใช้ยา<br />
ลงบันทึกประวัติการส่งรายงาน<br />
ลงบันทึกประวัติการส่งรายงาน<br />
สรุปรายงานประจ าปี และน าเสนอที่ประชุม
Change language