ARCHIVI PRINCIPATUS TRIDENTINI REGESTA

Capsa 56
misit cum processu electionis et pro confirmatione, cui electioni nulla oppositio fieri potuit nec
pro parte validitatis electionis, ne pro parte electi, qui ab Urbano VIII indultum habebat
pluralitatis episcopatuum. Hoc non obstante confirmationem obtinere non potuit, quia
praetendebat romana curia ad forum suum controversias temporales quae de caetero ad
imperium offeruntur, deducere quod praeiudicium inferret iuribus imperii, unde inito consilio in
aula imperiali resolutum fuit quod pro manutentione iurium imperialium Germaniae,
temporalitatis administratio quae ad imperium spectat, electo concederetur usque ad romanam
confirmationem. Interim aliquem incuteret et renuntiando episcopatum capitulo, tacite
revocaretur possessio supposita illegitima elapsae administrationis, vel ut posset sperare
aliquem concurrentem ad episcopatum tridentinum consequi per electionem capitularem, posito
quod pontifex permittat renunciationem serenissimi electi in manibus capituli et sic gratiae
romanae effundantur in favorem novi concurrentis et in praeiudicium cardinalis de Harrac
capitulo propositi ab imperatore et a ipso domino electo pro futura electione. Etiamsi romana
curia non mutet intentionem res tamen ita disponentur ut effectum suum sortiatur maiestas
caesarea et ipse dominus serenissimus electus in favorem cardinalis de Harrac. Eruitur etiam
quod indignatio pontificis ex eo provenerit quod cum imperator administrationem temporalitatis
indulserit novo electo, cardinalis Caraffa nuntius Viennae insteterit pro revocatione, adducens
quod 15 dierum termino Roma expectabat favorabilem resolutionem pro confirmatione; unde
statim rescriptum fuit ab aulico consilio oenipontano quod si res ad effectum nondum sit
deducta, iterum per 15 dies expectetur, sed ad adventum litterarum, iam indultum executum
fuerat, neque 15 diebus elapsis, nec post ex romana curia alia confirmatio visa fuit, unde cum
talis epistola contineret merum consilium et non fuerit revocatio, legitime ad possessionem adiit
episcopus utpote sibi datam a caesare, cui ius temporalitatis episcoptuum Germaniae competit.
Cartaceo, carte 4.
134. Anno 1668, die 16 ianuarii. - Cum dominus episcopus brixinensis Sigismundus
Alphonsus fuerit electus in episcopum tridentinum, capitulum brixinense petit sibi communicari
dispensationem a domino episcopo praestiti iuramenti obtentam, ut inde possit deliberare; alias
solemniter protestatur cum iuxta iuratas capitulationes non potuerit consentire in dictam
electionem.
Cartaceo, carte 2. Copia coeva.
135. Cum anno 1665, die 31 iulii a capitulo tridentino postulatus fuisset ad episcopatum
ecclesiae tridentinae, vacantis per liberam renuntiationem serenissimi Sigismundi Francisci
archiducis, eminentissimus cardinalis ab Harrach et per suum procuratorem dominum
praepositum Liduinum Piccolomini in possessionem fuisset inductus anno 1666, die 9 iulii, a
dominis commissariis tyrolensibus Ioanne Dominico et Gaudentio Fortunato comitibus a
Wolchenstain fuit accusatum capitulum coram caesarea maiestate etc. Tyrolis comite quod
ipsius iura laesisset et diminuere tentasset; 2. quod in possessionem temporalitatis actualiter
contradixisset; 3. Ea de causa clavium exhibitionem negasset; 4. Civitatis capitaneo
praecedentiam subtraxisset; 5. renovationem compactationum ad caesaream maiestatem et non
ad comitem Tyrolis trahere conatum fuisset; 6. Mandatum procuratorium neoelecti etsi mutilum
recepisset; 7. Super Bullis pontificiis debito modo non iurasset; 8. Capitaneatuum munera pro
consanguineis suis praetendisset; 9. Commissarios ipsos nimis vulgariter excepisset.
Quibus omnibus respondet capitulum et caesaream maiestatem male informatam rectius et
sanius informat. Praecipue vero quoad punctum traditionis clavium, qua de re legalis hic
adnectitur scriptura ad comprobandum quod per clavium traditionem non debeat tridentinus
episcopus recipere possessionem a comite Tyrolis vel ab eius commissariis, cum vel a capitulo
Archivio di Stato di Trento
891