ROISIN MURPHY - DJBroadcast

De wet van
Roisin Murphy
Meer focus zonder relatie
Op het toneel een diva, maar op straat zou je haar zo voorbij lopen. In haar
dagelijkse kloffie is Roisin Murphy (van 5 juli 1973) een gezellige tante die
haar tics goed voor zich weet te houden. Maar zet haar in het spotlicht en
het podiumbeest wordt in haar wakker. “Ik vind dat domweg heerlijk om te
doen.”
Door Alfred Bos
Ze was als zangeres het onbetwiste middelpunt van de groep Moloko, die tussen
1995 en 2003 goed was voor vier albums en de megahit Sing It Back (1999). In
Moloko vormde Roisin Murphy met producer Mark Brydon een groep en ook privé
waren ze een stel. Maar tijdens de opnames van het vierde en laatste Moloko album
Statues raakte de liefde bekoeld en vervolgens was het snel gedaan met de groep.
Er volgde een tijd van verandering, zegt Murphy nu. Ze verhuisde van Sheffield naar
Londen en nam met producer Matthew Herbert haar debuut als solo artieste op,
Ruby Blue. De plaat verscheen in 2005 en maakte gemengde reacties los. Applaus
voor de lef om solo te gaan. Maar kritiek op de gekunstelde productie van Herbert.
Het leek alsof Ruby Blue een personage was waarachter de echte Roisin Murphy
zich verschuilde. Dat verwijt kun je haar nieuwe album niet maken. Overpowered
is een popdisco plaat waarvan iedere track een single zou kunnen zijn. Het album
laat de souldiva horen die er altijd al in Murphy heeft gescholen. Wanneer we haar
spreken op een regenachtige herfstdag, is ze net terug in haar hotel van een rondje
winkelen.
DJB: Overpowered is een sterke single. Ik ken niet veel popliedjes met het
woord oxytocine [een neurotransmittor] in de tekst. Hoe ben je daar op
gekomen?
“Voor ik begin te schrijven maak ik plakboeken, drie of vier plakboeken met
artikelen uit tijdschriften en kranten. Daarin zat ook een artikel over oxytocine en een
opmerking over ‘the love object’. Dat wilde ik graag gebruiken en ik zat te wachten
op het goede stuk muziek om het idee te gebruiken.”
DJB: Toen je aan Ruby Blue begon te werken, was je net naar Londen
verhuist en voelde je je een beetje verloren. Ben je inmiddels gesettled?
“Zeker, ik woon in een huis met een hond en een man. Ik ben opgegroeid in
Manchester en heb lang in Sheffield gewoond. Voorafgaand aan Ruby Blue had ik
jarenlang met Mark Brydon gewerkt als Moloko, we leefden ook samen, en aan de
samenwerking en de relatie kwam een einde, dus die periode staat in het teken van
verandering. Geen idee wat de toekomst zou brengen.”
38 | FEATURE
DJB: Ruby Blue was duidelijk anders dan de muziek die we van je kenden
via Moloko, meer arty. Was je verbaasd over de reacties?
“Die plaat werd erg goed ontvangen door de critici, dat was een grote opluchting.
Met Moloko hebben we nooit een plaat met focus gemaakt; de laatste, Statues,
kwam nog het meest in de buurt. Dat was ook een plaat met veel verdriet, onze
relatie ging stuk en dat werkte door in de muziek. Dat gaf het album een helderheid
en een focus dat de andere Moloko platen misten. Moloko was meer mijn leven
dan mijn loopbaan. Op Statues komt onze zwakte aan de oppervlakte. Je kunt je
concentreren op de goede dingen, wij concentreerden ons op de slechte dingen. Ik
ben nu meer gemotiveerd en dat is gekomen met de Statues tournee. Ik realiseerde
me dat ik deze kans – een loopbaan in de muziek - wellicht niet nog een keer zou
krijgen. Toen besloot ik me er volop in te gooien. Ik begon na te denken over de
podiumaankleding, de belichting, de arrangementen; ik wilde een performer zijn.
Opeens kwam er focus.”
DJB: Wilde je van jongs af aan al een entertainer worden, heeft dat er
altijd al in gezeten?
“Niet dat ik dat niet wilde, maar ik heb er ook nooit naar gezocht. Van jongs af aan
heb ik wel geweten dat ik op de een of andere manier een artiest zou worden. Ik ben
in de muziek gerold en ik had nauwelijks een idee waar het allemaal naar zou leiden.
Met de jaren is ook het besef gekomen van wat ik nu eigenlijk doe, wat mijn functie
is. Aanvankelijk rotzooide ik maar wat aan en ik dacht dat het zo hoorde. Dat was
prima, het was mijn opleiding als performer – voor het oog van het publiek.”
DJB: Daar kan niet iedereen tegen, jij duidelijk wel.
“Als de muziek eenmaal staat, werp ik me met kop en kont op de presentatie, de
visuele aspecten en de performance. Dat komt simpelweg omdat ik dat heerlijk vind
om te doen.”
DJB: Wanneer besloot je dat je wilde zingen?
“Ik wilde in een band zitten, maar ik kon geen instrument bespelen dus dat zou lastig
worden, dacht ik. Ik ben voor eigentijdse muziek gevallen door Sonic Youth. Ik was
13 of 14 toen ik ze zag optreden in Manchester. Ik zat op de zijkant van het podium
toen ze hun nieuwe album Daydream Nation speelden. Kim Gordon [bassiste
van Sonic Youth] werd door de groep in het publiek gegooid, ze kwam terug op
het podium en werd vervolgens weer de zaal in gegooid. Ik dacht bij mezelf: zo’n
vrouw wil ik ook zijn. Die vrijheid wil ik ook, ik wel net zo cool zijn als jongens.
Moloko was meer mijn leven dan mijn loopbaan
Ik kende niet veel meisjes die iets met muziek hadden. Vanaf dat moment ben ik
veel naar optredens gegaan. Ik heb mijn U2 albums verkocht aan de tweedehands
platenzaak en kocht er Daydream Nation voor terug. Dat was het begin van het
platen verzamelen. Kort daarop kwam ‘Madchester’ op en werd Manchester, waar
ik toen woonde, belangrijk voor de muzikale ontwikkelingen. Het explodeerde om
me heen, met Happy Mondays en Stone Roses.”
DJB: Wanneer ben je begonnen te werken aan Overpowered ?
“Ongeveer een jaar geleden. Als ik de kans kreeg om teksten te schrijven, ging het
snel. Ik werkte met meerdere producers, dus tussen de sessies door had ik een
week of twee weken de tijd om teksten te schrijven. En het interessante was dat
iedereen die ergens bij betrokken was – of het nu het componeren was, of productie
of de mix – een single wilde afleveren. Dus ieder nummer kreeg extra aandacht, het
was behoorlijk intens. Die aanpak werkt goed voor disco, want daar ligt de nadruk
op tracks, meer dan op albums. Voor ik begon had ik mijn twijfels: kan ik dit? Ik
zou met veel verschillende mensen gaan werken, maar het pakte goed uit. Je moet
wel, er is alleen de muziek tussen jou en die collega. Geen relatie, zoals ik vroeger
gewend was. Alleen het liedje.”
DJB: Als je met verschillende producers aan één album werkt, kan de
continuïteit in het gedrang raken en het eindresultaat een verbrokkelde
indruk maken. Hield je daar rekening mee?
“Ja, dat was een punt van aandacht. Ik maakte compilaties voor de mensen met
wie ik werkte. Daarop stonden heel specifieke referenties. Ik ben duidelijk over wat
ik wil dat er in de studio gebeurt. Wat ik leuk vind is de rare manier waarop ideeën
heen en weer gaan in het creatieve proces.”
DJB: Waar kwam de inspiratie vandaan?
“Het begon in New York, waar ik [discolegende en een van de allereerste
professionele dj’s] Danny Krivit heb leren kennen. De Body & Soul feesten, die de
hele zondag duren, waren heel inspirerend. Ik ben daar veel liefde tegengekomen,
in New York. Daar werd me duidelijk dat ik een discoplaat moest maken. Ik ging
nu eens niet naar huis met het idee van, oh, dat is de beste club die ik ooit gezien
heb. Ik wilde muziek maken voor de wereld die ik had leren kennen en die ook
functioneerde in die wereld. Danny gaf me mixtapes en albums om naar te luisteren,
muziek waar ik op kon dansen. Dat stopte ik in de computer. Van andere vrienden
kreeg ik ook compilaties die ik in de computer opsloeg. Dat heb ik doorgespit met in
mijn achterhoofd het idee: Dit is het soort album dat ik wil maken. Want als ik focus
had, zou het publiek ook sneller begrijpen wat ik met dit album wilde.”
DJB: Met Overpowered stap je in een lange traditie van soul en
discozangeressen, Madonna enzovoorts. Voel je je daardoor
geïntimideerd?
“Niet echt. Ik identificeer me niet met Madonna of andere zangeressen. Producers
als Danny Krivit of Jimmy Douglas inspireren me meer. Ik ben alleen een beetje jaloers
dat ik niet in een tijd leef waarin zingen en performen iets is wat je gewoon kunt
doen. Ik leef in een tijd waarin het onmiddellijk als avant-garde wordt beschouwd
als ik iets anders probeer te doen. Zelfs nog voordat de mensen de kans krijgen iets
nieuws van me te horen, wordt er al over geschreven op internet: dit gaat je pet te
boven. Dat beïnvloedt hoe het nummer wordt ontvangen. Maar zo is mijn muziek
niet bedoeld. Zo ben ik niet, nooit. Zelfs Ruby Blue was bedoeld als popmuziek, niet
als avant-garde. Ik leef in een wereld waarin het niet langer draait om het ding of het
product. Het draait om de mening over dat ding of product. Dat doet internet voor
je, dat geeft je een eindeloze hoeveelheid meningen en meninkjes.”
DJB: Naar aanleiding van Statues heb ik geschreven dat er in Roisin
Murophy een soul diva schuilt. Is die diva inmiddels naar buiten gekomen?
“Ik denk het wel. Het is niet de meest dankbare rol, blanke soul diva. In Engeland
wordt blanke of liever Britse soul vaak over het hoofd gezien of zelfs weggemoffeld.
Groepen als Brand New Heavies en andere acidjazz acts worden zelden genoemd,
in Engeland wordt er zelfs op neer gekeken. Rock wordt het hoogste gewaardeerd,
terwijl dat in feite een pubermentaliteit vertegenwoordigt. Over Britse soul heeft men
het zelden. Om te beginnen wordt het altijd vergeleken met Amerikaanse soul en
dat het minder goed is. Toen ik aan Overpowered begon te werken wilde ik een
referentiepunt hebben en ben ik bewust meer naar Britse soul gaan luisteren. Mijn
oren stonden open voor soul van de Britse eilanden want ik zocht een kapstok
aan het nieuwe album aan op te hangen. Ik heb geluisterd naar Mica Paris en naar
Lisa Stansfield [twee Britse zangeressen die rond 1990 succes hadden met soul
en house-getint materiaal] en naar de northern soul scene, wat het begin is van de
danscultuur en de clubmuziek zoals we die nu kennen. Het is een working class
fenomeen met een working class gezichtspunt; het kijkt vanuit het arbeidersmilieu
naar buiten. Het heeft aspiraties. Voor mij geldt dat ook voor disco. Ik ben van
mezelf uit een optimist, ik hou van modernisme, ik hou van aspiraties. Ik neig meer
naar die kant.”
Overpowered is uit via EMU Music.
roisinmurphy.com | myspace.com/roisinmurphy | | myspace.com/roisinremixed
FEATURE | 39