Lees hier het hele artikel over Adamas van Janny Janssen

aardoppervlak vormen zich nieuwe gesteenten met daarin nieuwe mineralen. Tijdens dit
proces kunnen in deze gesteenten edelstenen ontstaan. Zo ontstaan granaten bijvoorbeeld in
glimmerschisten, gesteenten die eens bestonden uit mudstone en kleien. In marmer, ontstaan
uit kalk dat aan grote druk en hoge temperaturen werd blootgesteld, kunnen ook robijnen
voorkomen.
Kenmerken van edelstenen
Edelstenen hebben diverse kenmerken, te weten: hardheid, kristallisatievorm en chemische
samenstelling.
Hardheid: deze heeft men getoetst aan een daartoe samengestelde schaal van Mohs 3 .
Diamant is de hardste steen en men heeft daaraan het cijfer 10 toegekend. Een heel eind na de
diamant komt hardheid 9, daarin is de korundgroep ondergebracht. Dit zijn de korund zelf, de
saffier en de robijn. Hierna volgt hardheid 8, dat is al heel wat weker. Hieronder valt
bijvoorbeeld de topaas. Hardheid 7 komt enigszins aan een grens toe. Zij geldt voor alle
kwartsgesteenten en deze vormde de belangrijkste substantie van de aardkorst. Het grootste
deel van de aardkorst bestaat uit kwarts, kiezel (homeopatisch: silicea). Bergkristal,
rozekwarts, amethystkwarts en agaat zijn allemaal verschillende verschijningsvormen van
kwarts. Na hardheid 7 komen 6, 5, 4, enzovoort. Tot deze hardheden behoren maar weinig
edelstenen. Opaal is er één van en heeft een hardheid van 5,5. De zachtste is barnsteen met
een hardheid van 2 tot 2,5. 4 Onder hardheid verstaat men bij edelstenen de weerstand tegen
krassen en tegen slijpen.
Kristallisatievorm: er zijn zeven verschillende vormen, te weten: hexagonaal, tetragonaal,
trigonaal, regulair, rhombisch, monoklien en triklien. Bij deze vormen komen alle mogelijke
tussenvormen voor, maar dit voert te ver om hier uitgebreid te bespreken. Als voorbeeld neem
ik bergkristal. Als het volledig uitgekristalliseerd is, hebben beide einden een zeszijdige
piramide. Dit is een zeldzame, bijzonder interessante vorm. Men noemt dit de hexagonale
vorm. Een andere vorm is de tetragonale, een vierzijdig prisma, men kan het zich voorstellen
als een balkje, waarop een vierzijdige piramide zit. Van deze vorm wordt de toermalijn als
zeer belangrijk genoemd.
tetragonale vorm hexagonale vorm
3 De Mohs hardheid van een vaste stof geeft op een schaal van 1 tot 10 aan hoe hard een materiaal is. De
hardheid kan bepaald worden met een sclerometer. De meestgebruikte schaal werd ontwikkeld door Friedrich
Mohs. Hardheid valt te bepalen door te zien welke stof de andere een kras kan toebrengen. De hoogste waarde is
10,0, die wordt toegekend aan diamant. Met een diamant kan dus iedere andere stof gekrast worden.
www.wikipidea.org.nl
4 Edelsteen en mens, Max Stibbe
5