Onder ambtenaren - Jeronimus van Pelt

224 225
VerAnTwoorDIng & DAnK
In dit boek zijn verhalen van ambtenaren van de ministeries van BZK en VenJ gebundeld. Daarnaast omvat het boek
de wordingsgeschiedenis van de oude bewoning aan de Schedeldoekshaven. De auteurs en de begeleidingscommissie
hebben hierbij niet gestreefd naar volledigheid. Wel wilden zij verschillende herinneringen, vakervaringen en
werkbeleving van mensen die werkzaam zijn bij de ministeries opgetekend zien.
Voor de keuze van de portretten is gewerkt met een lijst die de leden van de begeleidingscommissie hebben
opgesteld. Dit heeft uiteindelijk geresulteerd in de geschreven portretten die de lezer in dit boek aantreft. Daar de
verhalen in 2012 en dus in aanloop naar de verhuizing en het nieuwe werken zijn gemaakt en we daarover opmerkingen
hoorden, is in de eindsprint van het project Siep Eilander gevraagd zijn perspectief aan de lezers te kennen te
geven. Dit is aan het einde van het boek opgenomen.
In de gesprekken met de portretkandidaten stonden hun herinnering, beleving en opvattingen over het vak centraal.
Het gebruik van casuïstiek hierbij had het doel de verhalen zo concreet en herkenbaar mogelijk te laten zijn. In de
opzet is niet gestreefd naar een reconstructie van het relaas of het volledig maken van de herinneringen. Wel zijn
rond de herinneringen bronnen geraadpleegd ter controle, inkleuring of aanvulling van de verhalen. Over het
algemeen betroffen deze bronnen Kamerstukken of algemene internetdocumentatie. Ook zijn de interne bladen van
de ministeries bekeken. Daarnaast is gebruik gemaakt van een aantal specifieke bronnen. Voor het portret van Lenie
Buijs is gebruik gemaakt van de oratie van prof. dr. Mies Westerveld uit 2008. Voor achtergrondinformatie bij het
portret van Harke Heida is, voor het deel over het vreemdelingenbeleid uit de jaren ’90, informatie ontleend uit de
volgende bronnen: het proefschrift ‘Crisis als kans? Over de relatie tussen crises en hervormingen in het vreemdelingenbeleid
van Nederland en Duitsland’ van Fleur Barbara Alink; de masterscriptie ‘Het dossier Rara (1985-1993)’ van
Melinda Gijsbertse. Hierin is ook een interview met voormalig staatssecretaris Kosto opgenomen; een inventarisatie
van voormalig stagiaire bij DMB Alexandra van Lennep over de geschiedenis van de opvang, en het artikel ‘Veel
angst, weinig effect. Twintig jaar illegalenbeleid’ van Robert van de Griend in Vrij Nederland van 16 februari 2008.
In het proces is intensief samengewerkt met de portretkandidaten. Zij zijn bereid geweest om in meerdere gesprekken
hun ervaringen te delen en hun visie op het werk te geven. Zij hebben allen een of meerdere keren concepten van de
tekst gezien en deze voorzien van reacties. Ik dank hen allen voor de prettige gesprekken, de momenten van reflectie,
hun inspanning om mee te denken en te reageren. Hetzelfde geldt voor diegenen die hebben meegewerkt aan
achtergrondgesprekken of anderszins herinneringen hebben gedeeld. Soms raakten herinneringen het persoonlijke of
professionele vlak; bij dat laatste hoort dat we ook moesten kijken naar de verhalen vanuit het besef dat het werk in een
bestuurlijk-politieke context wordt verricht. Ieder heeft voor zich geprobeerd om binnen de beperkte context recht te
doen aan de informatie, maar de kans op onvolledigheden en mogelijke onjuistheden blijven altijd bestaan.
Het project is begeleid door een gezamenlijke commissie met vertegenwoordigers van de ministeries van Binnenlandse
Zaken en Koninkrijksrelaties en Veiligheid en Justitie. Ik dank Meine-Henk Klijnsma, Ardaan van Ravenzwaaij, Ellen van
den Berg, Krijn van Beek en met name Hans Wilmink voor hun betrokkenheid, feedback en begeleiding. Daarnaast
dank ik de fotografen Ilya van Marle en Jeronimus van Pelt, vormgever Barbara Nijboer, adviseur grafische middelen
Grietje Huitema en mede-auteur Ruud Smeets voor de samenwerking. Hij schreef het portret voor een functioneel
gebouw. Wederzijdse beïnvloeding heeft dit product gemaakt tot wat het nu is.
Patricia Gerrits