02.05.2013 Views

Julie - Gkkandelaar.co.za

Julie - Gkkandelaar.co.za

Julie - Gkkandelaar.co.za

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

KERK EN WOORD<br />

Maandblad van die Gereformeerde Kerk<br />

“Die Kandelaar” te Pretoria<br />

60ste Jaargang<br />

Augustus 2012, No 7<br />

1. Redaksioneel<br />

2. Gedig – Nagmaal – Neels de Klerk<br />

3. Skrifoordenking - Ds C Kleyn<br />

6. Herder en Leraar – Rev Angus<br />

Stewart<br />

7. Die plek en funksie van die Woord<br />

van God en gebed in die pastorale<br />

ontmoetingsgebeure – Marnix<br />

Boersema<br />

11. Boekbespreking: DS A Bogaard<br />

Michael Holten<br />

13. Hoekom mag kinders nie aan die<br />

Nagmaal – Ds Bijzet<br />

15. Kommunikeerder<br />

16. GKSA nuusverslag van Kuratore<br />

17. Dienaar soos Christus (2)<br />

19. Kort verslag van die<br />

Kerkraadsvergadering van<br />

21 Mei 2012.<br />

21. Kerklike stand<br />

22. Die Oorlog wat nie ’n Oorlog was<br />

nie – VE d’ Assonville<br />

24. Presbiteriaanse Kerk in Korea<br />

– Alwyn Bezuidenhout<br />

28. Kultuur opdrag en die gevalle mens<br />

– Frank van der Kooy<br />

31. Namibië Uitreik<br />

34. Skoolverlaters kamp<br />

35. Scatterbrain<br />

36. Ons ‘F’amilie<br />

38. Boekenuus<br />

39. Blokraaisel<br />

21. Liewe Damaris....<br />

23. Inkleurprent - Nagmaal<br />

Menings uitgespreek in artikels word nie<br />

noodwendig deur die kerkraad of redaksie<br />

onderskryf nie.<br />

Kerk en Woord verskyn elke middelste<br />

Sondag van die maand (behalwe Januarie).<br />

Kopie moet asb. drie weke vroeër by die<br />

eindredakteur ingedien word.<br />

Redaksie:<br />

Alida vd Kruk<br />

Eduard Winter<br />

Hetty van Straten<br />

Eddie Boersema (eindredakteur)<br />

Medewerkers:<br />

Ella Wibbelink<br />

Xandra Boersema<br />

Administrasie:<br />

Mia van Lochem, Kerkkantoor<br />

Posbus 31527, Totiusdal 0134<br />

Uitleg en druk:<br />

Printburo, tel 012 335 9134<br />

REDAKSIONEEL<br />

Nagmaal<br />

Ons het onlangs weer die voorreg<br />

gehad om Nagmaal te mog<br />

vier. Hierdie uitsonderlike voorreg<br />

gaan egter heelwat kere maar<br />

net verby as ‘n gewone gebeurtenis<br />

in ons kerke en ook in ons<br />

gemeente. Hierdie Sakrament is<br />

egter so belangrik dat die redaksie<br />

gevoel het om in hierdie uitgawe<br />

van Kerk en Woord ‘n paar<br />

artikels daaraan te wy.<br />

Voorbereiding<br />

Ds Rob Visser sê in ‘n preek van<br />

1999: “Voorbereiding op die Heilige<br />

Nagmaal is vir ons bekende<br />

woorde. Ons ken in die kerke<br />

waarby ons behoort die gewoonte<br />

om die Sondag voor die Heilige<br />

Nagmaal ons gesamentlik op<br />

daardie viering voor te berei. Ons<br />

praat ook van ‘n voorbereidingspreek.<br />

As jy nou in ons kerkorde<br />

kyk, sien jy nêrens ‘n verpligting<br />

om dit te doen nie. Ons het mekaar<br />

as kerke nie verplig om ‘n voorbereidingsdiens<br />

of ‘n preek ter voorbereiding<br />

op die viering van die<br />

Nagmaal te hê nie. ‘n Gemeente<br />

wat dit nie op hierdie manier doen<br />

nie, is daardeur nie minder gereformeerd<br />

nie.<br />

“Hoe kom ons nou aan hierdie<br />

gebruik, wat is die betekenis<br />

daarvan en wat is die nut en ook<br />

die gevare daarvan?<br />

“Die gebruik van ‘n voorbereidingspreek<br />

en -diens stam uit<br />

die tyd van die Reformasie. Dit<br />

het in die Suid-Weste van Duitsland<br />

begin. Later het kerke in<br />

ander dele van Europa hierdie<br />

gebruik oorgeneem. Die eerste tyd<br />

was hierdie voorbereidingsdiens<br />

nie op die Sondag voor die Sondag<br />

van die Nagmaalviering nie<br />

maar het die gemeente vir hierdie<br />

doel op die Saterdagmiddag of -<br />

aand saamgekom. Ook die eerste<br />

Nederlandse Sinodes het hierdie<br />

gebruik aangemoedig, maar vanaf<br />

die Sinode van Middelburg 1581<br />

was dit volledig die vryheid van<br />

elke gemeente om dit wel of nie<br />

te doen nie.<br />

“Die Sinode van Middelburg antwoord<br />

op die vraag of dit raadsaam<br />

is om dit te doen: ‘Dit kan<br />

nuttig wees om te doen, maar elke<br />

gemeente sal op hierdie punt doen<br />

wat volgens hulle vir hulle die<br />

beste is.’<br />

“Die ontstaan van ‘n aparte voorbereiding<br />

op die Nagmaal hou<br />

in die tyd van die Reformasie<br />

ook verband daarmee dat mense<br />

vanuit die Roomse kerk nie goed<br />

geweet het wat die viering van die<br />

Nagmaal is en wat voorbereiding<br />

daarop beteken nie. Die gesamentlike<br />

voorbereiding op die Nagmaal<br />

het die voordeel dat ons steeds<br />

weer besef dat voorbereiding, en<br />

selfbeproewing nodig is.<br />

Selfondersoek<br />

Selfondersoek is volgens die NGB<br />

asook die formulier vir die Nagmaalsviering<br />

nog belangriker. Ons<br />

bely dit in art 35 van die NGB so:<br />

“Daarom behoort niemand daarheen<br />

te gaan as hy homself nie<br />

eers deeglik ondersoek het nie,<br />

sodat hy nie tot sy eie oordeel eet<br />

Augustus 2012 • 1


en drink as hy van hierdie brood<br />

eet en uit hierdie beker drink nie<br />

(1 Kor 11:29).”<br />

Ons haal weer Ds Visser aan as hy<br />

sê: “Nogtans dreig ook ‘n sekere<br />

gevaar as ons baie aandag en klem<br />

op die voorbereiding op die Nagmaal<br />

lê. Die gevaar is dat vir ons<br />

die Nagmaal, een keer in die drie<br />

maande, belangriker word as die<br />

ontmoeting van die HERE en Sy<br />

gemeente elke week op die Sondag.<br />

Ook dan is dit die Heilige<br />

Gees wat in ons midde is. Ons<br />

voorbereiding op elke kerkdiens<br />

mag nie minder wees as op die<br />

viering van die Nagmaal nie. As<br />

daar in ons lewe dinge is wat in<br />

die pad staan van ons omgang met<br />

Nagmaal<br />

Die venster bo die kansel<br />

blom in die oggend lig<br />

terwyl by brood en beker<br />

God Sy gemeenskap stig.<br />

En eeue-oue woorde<br />

kr y weer betekenis:<br />

onthou dat dit My liggaam<br />

en My bloed vir julle is.<br />

Barmhartig en genadig<br />

kom God by sondaars tuis<br />

verenig Hy in liefde<br />

sy tempel en sy kruis.<br />

Neels de Klerk<br />

2 • Augustus 2012<br />

die HERE moet ons daarvan ontslae<br />

raak voordat ons Hom saam<br />

met Sy volk in die erediens ontmoet.<br />

As iets met ‘n broer of suster<br />

nie reg is nie mag ons nie tot die<br />

Nagmaal wag nie. Ook dan geld<br />

dat ons voor die erediens doen wat<br />

die Here Jesus in Mat 5:23-25 sê:<br />

‘as jy dan jou gawe na die altaar<br />

bring en dit jou daar byval dat jou<br />

broeder iets teen jou het, laat jou<br />

gawe daar voor die altaar en gaan<br />

versoen jou eers met jou broeder,<br />

en kom dan en bring jou gawe.<br />

Wees gou goedgesind teenoor jou<br />

teënparty so lank jy nog saam met<br />

hom op die pad is.’<br />

“Hoe belangrik is die selfbeproewing!<br />

Hoe belangrik is dit met die<br />

oog op elke kerkdiens en ook met<br />

die oog op die Nagmaal. Ons wil<br />

vanoggend in die besonder oor die<br />

werk van die Heilige Gees nadink<br />

en sien wat dit vir die selfbeproewing<br />

met die oog op die Nagmaal<br />

beteken”, aldus Ds Visser.<br />

Lees veral die Skrifoordenking wat<br />

ook hieroor gaan. Dan is daar ook<br />

‘n artikel waarom kinders nie die<br />

Nagmaal kan bywoon nie asook ‘n<br />

paar ander Interessante artikels<br />

wat hierdie maand ver skyn. Lekker<br />

lees en diep insien in die dinge<br />

wat van God gegee is.


Skrifoordenking<br />

Lees: 1 Korinthiërs 11:17-34.<br />

Tema: Paulus wys dat die<br />

viering van die Nagmaal<br />

’n ernstige saak is.<br />

Geliefde gemeente van ons Here<br />

Jesus Christus,<br />

Vandag gaan dit oor ’n toets wat<br />

ons moet afl ê. Seuns en dogters,<br />

wanneer die skoolvakansies aanbreek,<br />

kan jy by die dagskool jou<br />

boeke en lesse vir ‘n wyle eenkant<br />

laat. Voorlopig hoef jy nie meer<br />

daaraan te dink nie. Dis nie so in<br />

Christus se skool nie. As Christus<br />

se leerling het jy altyd met<br />

jou Meester te make, elke dag, ja,<br />

selfs elke oomblik van jou lewe.<br />

Jy kan Sy lesse, Sy leer, die leer<br />

van die Skrifte, nooit tersyde lê<br />

nie. Dit laat jou nooit los nie. Jy is<br />

voortdurend besig met ’n toets, so<br />

te sê. Jy word getoets voor God.<br />

Ondersoek julle self<br />

Paulus noem hierdie toets in<br />

sy brief aan die Korintiërs. Die<br />

Christene daar word aangespreek<br />

as die geheiligdes in Christus<br />

Jesus, die geroepe heiliges. Hulle<br />

is geroep om Christus se toegewyde<br />

leerlinge te wees. Aan die<br />

heiliges skryf Paulus in 2 Kor 13:5:<br />

“Ondersoek julself of julle in die<br />

geloof is; stel julself op die proef.<br />

Of is julle nie seker van julself dat<br />

Jesus Christus in julle is nie – as<br />

julle tenminste nie verwerplik is<br />

nie.” Leef jy werklik in die geloof?<br />

Is dit sigbaar dat Christus in jou<br />

is? Hoe is dit sigbaar? Bepaal<br />

Christus werklik jou houding en<br />

gedrag? Ondersoek jouself om te<br />

sien of jy in die geloof is, toets<br />

jouself.<br />

Dit is selfondersoek na die Bybel.<br />

Dis nie ’n godsdienstige psigoanalise<br />

nie. Ook nie ’n na binnegekeerde<br />

ondersoek om te sien<br />

wat God in my hart gedoen het<br />

nie. Dis geen analise om te bepaal<br />

of ek in myself waardig is nie.<br />

Nee, selfondersoek na die Skrif<br />

is om my lewe en gedrag aan die<br />

Woord van God te toets. Glo ek<br />

die woord van God en wys ek dit<br />

in my lewenswandel?<br />

Maar wanneer moet ek myself<br />

ondersoek? Slegs een keer in die<br />

drie maande, net voor die viering<br />

van die heilige Nagmaal? Is dit om<br />

díe rede dat ons probeer om daaraan<br />

aandag te gee op die Sondag<br />

voor die viering van die Nagmaal?<br />

Natuurlik nie. Die selfondersoek<br />

moet daagliks plaasvind, nie<br />

net voor die Nagmaal of voor die<br />

weeklikse erediens nie. Ek moet<br />

myself voortdurend toets in die lig<br />

van God se woord. Dis ’n aanhoudende<br />

roeping: ondersoek jouself,<br />

bly jouself ondersoek of jy in die<br />

geloof is. Dit sou baie onskriftuurlik<br />

wees om dit te beperk tot net<br />

’n paar keer per jaar. Wanneer jy<br />

byvoorbeeld iets teen ’n broer of<br />

suster het, moet jy probeer om dit<br />

onmiddellik reg te maak. Daarvoor<br />

moet jy nie wag tot die week<br />

voor die Nagmaal nie. Ek moet<br />

myself elke dag ondersoek. Leef<br />

ek werklik as ’n kind van God?<br />

Ja, wat beteken God vir my? Glo<br />

ek opreg in God? Is dit werklik my<br />

‘n lus en ‘n liefde om volgens die<br />

wil van God in alle goeie werke<br />

te lewe? Of doen ek dit net uit<br />

gewoonte, of omdat dit van my<br />

verwag word?<br />

Hierdie daaglikse selfondersoek<br />

is nie net vir ’n beperkte groep<br />

kerkgangers nie. Selfs die kinders,<br />

julle, seuns en dogters, moet leer<br />

om jul lewe daagliks aan die Bybel<br />

te toets. Hier het ons as ouers ’n<br />

groot verantwoordelikheid. Die<br />

Bybel is die norm vir ons geloof<br />

en lewe as ouers en kinders. Daaglikse<br />

selfondersoek kan lei tot<br />

opregte nederigheid voor God, ’n<br />

opregte bede vir vergewing en vernuwing.<br />

Wanneer Paulus die selfondersoek<br />

in ons teks noem, dan wys<br />

hy spesifi ek op die manier waarop<br />

die Korintiërs die Nagmaal gevier<br />

het. Die Korintiërs moet hulleself<br />

ondersoek met die oog op hul viering<br />

van die heilige Nagmaal.<br />

Hulle moet nagaan of hul houding<br />

en gedrag ooreenstem met die aard<br />

van die Nagmaal. Die viering mag<br />

nie op onwaardige wyse plaasvind<br />

nie, op ’n manier wat vloek met die<br />

karakter van die Nagmaal. Om<br />

die heilige Nagmaal te vier is ’n<br />

ernstige saak. Dit moet afgestem<br />

wees op die heilige sakrament.<br />

Wat is dan die verskil tussen 2 Kor<br />

13 en ons teks? Die selfondersoek<br />

waaroor Paulus praat in 2 Kor 13<br />

is ’n daaglikse roeping vir jonk<br />

en oud, nie beperk tot die voorbereiding<br />

op die Nagmaal nie. Die<br />

selfondersoek wat Paulus in ons<br />

teks noem, wys spesifi ek op die<br />

manier waarop ons die Nagmaal<br />

vier. En die Nagmaal is nie iets<br />

wat jy elke dag vier nie.<br />

Laat ons let op wat die teks vir<br />

ons wil sê oor die selfondersoek<br />

met die oog op die viering van die<br />

Nagmaal. Paulus wys dat die viering<br />

van die Nagmaal ’n ernstige<br />

saak is.<br />

1. Wanneer ek dit op onwaardige<br />

wyse vier, dan sondig<br />

ek teen Christus<br />

2. Wanneer ek dit op waardige<br />

wyse vier, dan word<br />

ek deur Christus gevoed.<br />

Paulus spreek die ontheiliging<br />

van die Nagmaal deur die Korintiërs<br />

aan. In die vroeë kerk het<br />

die heilige Nagmaal aangesluit by<br />

’n gewone maaltyd. Blykbaar het<br />

Augustus 2012 • 3


die Korintiërs die Nagmaal gevier<br />

onmiddellik na die sogenaamde<br />

liefdesmaal. Die liefdesmaal was<br />

bedoel as ’n gemeen skaplike maaltyd<br />

om die onderlinge band te versterk<br />

en om die armes te ondersteun.<br />

Die rykes en die armes,<br />

die slawe en die here kon die kos<br />

gelyk op deel. So kon hulle die<br />

onderlinge band in die Here vier.<br />

Aan die einde van die liefdesmaal,<br />

as ’n soort klimaks, het hulle dan<br />

die Nagmaal gevier.<br />

Die Korintiërs het egter die viering<br />

van die Nagmaal op ’n verskriklike<br />

manier ontheilig. Hulle<br />

het ’n karikatuur van die liefdesmaal<br />

gemaak. Dit was veronderstel<br />

dat die rykes meer sou saamneem<br />

om dit met die armes te deel. Maar<br />

in die praktyk het dit geword: elkeen<br />

vir homself. Die rykes het baie<br />

geëet, die armes het honger gely.<br />

Daarom sê Paulus, as julle dit so<br />

doen, kan julle net sowel tuis bly<br />

en daar jou maaltyd eet.<br />

So was daar verdeeldheid, vorming<br />

van klieke en groepe. Die<br />

eenheid ontbreek. En dan durf<br />

hulle om saam die heilige Nagmaal<br />

te vier. Wat ’n gebrek aan<br />

geestelike fyngevoeligheid. Wat ’n<br />

ontheiliging van die Nagmaal.<br />

Daarom waarsku Paulus: “Wie<br />

dan op onwaardige wyse hierdie<br />

brood eet of die beker van die Here<br />

drink, sal skuldig wees aan die<br />

liggaam en bloed van die Here.”<br />

Besef tog waar jy mee besig is,<br />

sê Paulus. Deur julle gebrek aan<br />

onderlinge liefde en aandag, deur<br />

jul nalatigheid om die eenheid te<br />

wys, deur jul selfsug, deur jul partygees<br />

maak julle nie net ’n klug<br />

van die liefdesmaal nie. Julle ontheilig<br />

daarmee die Nagmaal, ja<br />

julle is besig om te sondig teen<br />

die liggaam en bloed van die Here.<br />

Dis feitlik godslastering. Jy misbruik<br />

die naam van die Here. En<br />

die Here sal nie onskuldig hou wie<br />

sy naam ydellik gebruik nie.<br />

In die voorgaande verse het Paulus<br />

reeds die waarde van die<br />

brood en wyn van die Nagmaal<br />

aangedui. Christus het dit ‘my<br />

liggaam’ genoem en die beker<br />

4 • Augustus 2012<br />

‘die nuwe testa ment in my bloed’.<br />

Die Nagmaal is nie maar net ’n<br />

gewone maaltyd nie. Dit is ingestel<br />

ter gedagtenis aan Christus<br />

se lyding en dood: sy liggaam en<br />

bloed wat vir jou gegee is. So verkondig<br />

jy aan die tafel die dood<br />

van die Here.<br />

Verkondiging van Christus<br />

se dood<br />

Die Nagmaal is na sy aard ’n verkondiging<br />

van Christus se dood.<br />

Dan kan ek die Nagmaal nie net<br />

gebruik soos enige ander maaltyd<br />

nie. As ek dit wel doen, dan eet<br />

en drink ek op onwaardige wyse,<br />

dan ontheilig ek die heilige sakrament.<br />

Dit sal duidelik wees dat hierdie<br />

eet en drink op onwaardige wyse<br />

niks te make het met die gevoel<br />

van onwaardigheid voor die Here<br />

nie. So ’n gevoel van eie onwaardigheid<br />

is ’n vereiste vir die goeie<br />

viering van die Nagmaal. Christus<br />

het gekom om verlorenes te<br />

red en nie hulle wat hulleself as<br />

regverdiges beskou nie. Die vraag<br />

van die teks is nie of jy waardig<br />

is of nie om die Nagmaal te vier<br />

nie, maar of jy die Nagmaal op ’n<br />

waardige manier vier.<br />

Paulus verwys na die oneerbiedige<br />

en selfsugtige maniere wat sommige<br />

van die Korintiërs gekenmerk<br />

het. Wanneer ek nie Nagmaal<br />

toe gaan om die dood van<br />

die Here te verkondig as offer vir<br />

my sonde, wanneer ek weier om<br />

my houding en gedrag af te stem<br />

op die heilige Nagmaal, dan vier<br />

ek dit op ’n onwaardige wyse. So<br />

’n onverskillige houding pas nie<br />

by die heilige tekens en seëls van<br />

die Nagmaal nie. So ’n houding<br />

vloek met hierdie heilige instelling<br />

van Christus. Christus se<br />

dood moet jou houding en gedrag<br />

bepaal. Wanneer jy bewus van sy<br />

dood vir jou is, dan sal dankbaarheid,<br />

vreugde en liefde jou viering<br />

kenmerk. Dit sal ook jou houding<br />

teenoor jou medelidmate kenmerk.<br />

Sondaars wat weet dat hulle deur<br />

genade gered is, is nederig teenoor<br />

mekaar, geduldig en sorgsaam.<br />

Wanneer jy besef wat jy aan die<br />

Nagmaal vier, sal jy ook werklik<br />

omgee vir die eenheid van God se<br />

volk. Jy sal daaraan uitdrukking<br />

wil gee. Alle selfsug en partygees<br />

afl ê. Dan sal jy met vreugde<br />

met die armes deel, met mekaar<br />

deel. Dan sal jy elke geleentheid<br />

gebruik om aan die eenheid in die<br />

Here, uiting te gee. Verloste sondaars<br />

soek mekaar op, gee om vir<br />

mekaar. Dis net in díe gees dat die<br />

Nagmaal op waardige wyse gevier<br />

kan word. Jy wys dan dat jy weet<br />

waaroor dit aan die tafel gaan.<br />

Maar nalatigheid daarin maak ’n<br />

mens egter skuldig aan sonde. Nie<br />

net teen die tekens van brood en<br />

wyn nie, maar teen die Here self.<br />

Jy kruisig dan Christus opnuut,<br />

so te sê. Aan die tafel het jy met<br />

Christus self te make. Daar is<br />

geen manier dat jy Hom kan ontduik<br />

nie. Christus sal jou nie los<br />

nie. Hy sal of jou seën of jou vervloek.<br />

Jy het immers te doen met<br />

Christus se liggaam en bloed.<br />

Paulus onderstreep dit in vers<br />

29 wanneer hy sê: “want wie op<br />

onwaardige wyse eet en drink, eet<br />

en drink ’n oordeel oor homself,<br />

terwyl hy die liggaam van die Here<br />

nie onderskei nie.” Letterlik sê hy<br />

selfs: jy mag dan die brood eet en<br />

die wyn drink, maar in werklikheid<br />

eet en drink jy jou oordeel. Jy<br />

bring die oordeel oor jouself.<br />

Watter soort oordeel Paulus aan<br />

dink, kan duidelik wees uit die<br />

verse wat volg. Blykbaar was daar<br />

baie gevalle van swakheid en<br />

siekte in die gemeente, selfs opvallende<br />

sterfgevalle. Paulus dink<br />

hier nie onmiddellik aan God se<br />

ewige oordeel nie, maar aan God<br />

se tydelike tugtiging soos siekte<br />

en dood. Jy sou dit ook kan vergelyk<br />

met wat Dawid in Ps 32 noem.<br />

Julle weet dat Dawid aanvanklik<br />

geweier het om sy sonde te erken.<br />

Daaroor skryf hy: “Toe ek geswyg<br />

het, het my gebeente uitgeteer in<br />

my gebrul die hele dag. Want u<br />

hand was dag en nag swaar op<br />

my; my murg het verander soos<br />

deur somergloed.” Dawid ervaar<br />

dat sy weiering om sy sondes te


ely, fi sies en psigies verwoestend<br />

werk. Om te weier om jou sondes<br />

te bely, kan jou stukkend maak.<br />

Dis dan God se tugtende hand.<br />

’n Opregte belydenis van skuld<br />

bevry jou egter van ’n sware las<br />

en gee jou weer blydskap, soos<br />

Dawid dit ervaar het. Daarom<br />

kon hy die Psalm eindig met die<br />

woorde: “Wees bly in die Here en<br />

juig, o regverdiges! En jubel, alle<br />

opregtes van hart!” Want daar is<br />

vergewing.<br />

Om ’n geseënde viering van die<br />

Nagmaal te kan hê, is dit nodig<br />

dat elkeen homself eers beproef.<br />

Dit geld nie net vir hulle waarvan<br />

bekend is dat hulle in sondes lewe<br />

nie. Dit geld vir elkeen wat wens<br />

om te vier.<br />

Karakter en doel<br />

Oordink op watter wyse julle gaan<br />

vier. Besef tog die karakter en<br />

doel van die sakrament. Ken jy<br />

’n houding van eerbied en ontsag,<br />

van dankbaarheid en liefde wat by<br />

so ’n heilige maaltyd pas? Is dit jou<br />

begeerte om die dood van die Here<br />

te verkondig as jou lewe? Aanvaar<br />

jy opreg die belofte en die eis van<br />

die verbond van genade? Is dit jou<br />

begeerte om die gemeenskap met<br />

Christus en so ook met die ander<br />

lidmate van sy liggaam, die kerk,<br />

te onderhou en te vier?<br />

Die selfondersoek word verder in<br />

vers 29 verklaar wanneer Paulus<br />

praat van ’n onderskeiding van die<br />

liggaam van die Here. Besef dat jy<br />

nie net tafel toegaan om<br />

’n stukkie brood te eet en<br />

’n bietjie wyn te drink nie.<br />

Jy het te doen met tekens<br />

en seëls van Christus se<br />

liggaam, Christus in sy<br />

offerande. Skat dit tog op<br />

sy juiste waarde!<br />

So kry jy die ware selfondersoek<br />

wat pas by die<br />

viering van die Nagmaal.<br />

Hierdie selfondersoek<br />

het nie as doel dat<br />

jy van die tafel wegbly<br />

nie. Dit het as doel dat jy<br />

aan die tafel gaan sit met<br />

die regte houding, op die<br />

regte manier. Alle onheilige<br />

elemente moet eers verwyder<br />

word. Sodat jy aan die tafel kan<br />

sit heilig vir die Here, beproef.<br />

Dan vier ek nie die Nagmaal op<br />

’n selfversekerde manier asof<br />

ek in myself waardig sou wees,<br />

in lig van my kwaliteite of my<br />

prestasies nie. Dan vier ek die<br />

Nagmaal as ’n mens wat roem<br />

in Christus alleen. As ’n mens<br />

wat sy saligheid buite homself<br />

in Jesus Christus soek. Met die<br />

erkenning dat ek uit myself dood<br />

is deur my sondes. Die Here verwelkom<br />

sulke nederige heiliges<br />

en sondaars. Hy sal jou dan aan<br />

sy tafel verkwik tot die ewige<br />

lewe. Hy sal jou band met Hom<br />

en met mekaar versterk.<br />

Die formulier vir die viering<br />

van die heilige Nagmaal gee ’n<br />

meer algemene strekking aan<br />

die selfondersoek wat Paulus in<br />

1 Kor 11 noem. Paulus spreek ’n<br />

verkeerde houding en gedrag aan<br />

wat voortspruit uit ’n verkeerde<br />

persepsie van die gemeente en van<br />

die Nagmaal. Die formulier maak<br />

dit breër en meer algemeen. In die<br />

kort formulier lees ons:<br />

“Om tot versterking van ons geloof<br />

die Nagmaal te kan hou, is dit<br />

nodig dat ons, onsself vooraf reg<br />

sal ondersoek. Daarom…<br />

• Moet ons nadink oor ons<br />

sonde en vervloeking, sodat<br />

ons ’n afkeer kry van onsself<br />

en ons met diepe berou voor<br />

God verootmoedig;<br />

• Elkeen moet homself ondersoek<br />

of hy die vaste belofte<br />

van God glo dat al sy sondes<br />

hom alleen op grond van<br />

die lyding en dood van Jesus<br />

Christus vergewe is en dat<br />

die volkome geregtigheid van<br />

Christus hom as sy eie toegereken<br />

en geskenk is; en<br />

• Ook moet elkeen sy gewete<br />

ondersoek of hy van voorneme<br />

is om van nou af met sy hele<br />

lewe uit ware dankbaarheid<br />

God te dien en opreg voor<br />

Hom te wandel.<br />

Ook moet hy homself ondersoek<br />

of hy ernstig van voorneme is om<br />

eerlik alle vyandskap, haat en nyd<br />

te laat vaar en voortaan in liefde<br />

en vrede met sy naaste te lewe.”<br />

Dis nie ’n statiese ondersoek nie,<br />

nie ’n kliniese versameling van<br />

die feite wat dan tot die konklusie<br />

moet lei: of ek mag aan die tafel<br />

of ek mag nie.<br />

Nee, ware selfondersoek behoort<br />

net een gevolg te hê: dat ek aan<br />

die tafel gaan met die regte ingesteldheid.<br />

Luister maar na Paulus:<br />

“Maar die mens moet homself<br />

beproef en so van die brood eet<br />

en uit die beker drink.” Bybelse<br />

selfondersoek bring jou daartoe<br />

om jouself opnuut voor God te verootmoedig,<br />

bewus van jou eie sondes<br />

en swakhede. Bybelse selfondersoek<br />

bring jou daartoe om God<br />

se belofte van vergewing opnuut<br />

te omhels. Bybelse self ondersoek<br />

roep opnuut die begeerte op om<br />

God en die naaste uit liefde en<br />

dankbaarheid te dien.<br />

Jy ondersoek jouself dan immers<br />

voor die Here. Jy rig jou op die<br />

Here, jy open jou hart vir Hom, jy<br />

soek by Hom jou troos, jy onderwerp<br />

jou aan Hom.<br />

Om so te eet en te drink aan die<br />

tafel van die Here is ’n voorreg<br />

en ’n eis. Dis ’n gebod: “doen dit<br />

tot my gedagtenis” en ’n fees. Jy<br />

vier die heerlike gedagtenis van<br />

die bittere dood van jou Verlosser<br />

as jou lewe.<br />

Ds C Kleyn<br />

Augustus 2012 • 5


Die Amp van Herder/Leraar<br />

Anders as die ampte van apostel,<br />

profeet en evangelis (wat ons in<br />

die vorige News behandel het),<br />

is die amp van herder en leraar<br />

(die ander kerklike amp wat in<br />

Ef. 4:11 genoem word) nie ‘n buitengewone<br />

amp nie (hoewel dit ‘n<br />

besondere amp is). Eerstens het<br />

die buitengewone ampte (apostel,<br />

profeet en evangelis) die volgende<br />

of sommige daarvan betrek:<br />

‘n buitengewone roeping, direkte<br />

openbaring en wonderwerke. Nie<br />

een van hierdie buitengewone<br />

gawes is deel van die amp van<br />

herder/leraar nie. Tweedens is die<br />

buitengewone ampte tydelik, en<br />

met die apostoliese era afgesluit,<br />

terwyl die amp van herder/leraar<br />

(soos die ampte van ouderling en<br />

diaken) permanent is en duur tot<br />

met Christus se wederkoms (vgl.<br />

I Tim. 3 en 6:14). Derdens behels<br />

die buitengewone ampte gesag oor<br />

die kerke in die algemeen, terwyl<br />

herders/leraars deur ‘n besondere<br />

kerk geroep word.<br />

Die hoofsaaklike ooreenkoms tussen<br />

die drie buitengewone, tydelike<br />

ampte en die besondere, permanente<br />

amp van herder/leraar en<br />

die rede waarom van hierdie vier<br />

ampte in Ef. 4:11 gepraat word<br />

is dat hulle almal leerampte is.<br />

Jesus Christus, die opgevare hoof<br />

van die kerk, het ruim voorsiening<br />

gemaak vir die toerusting en<br />

opbouing van sy mense (vv. 11-16).<br />

In die apostoliese tyd is apostels,<br />

profete en evangeliste, sowel as<br />

plaaslike herders/leraars, geroep<br />

om die kennis van Christus te<br />

versprei. In die na-apostoliese tyd<br />

word amptelike prediking van die<br />

Woord aan herders/leraars opgedra.<br />

Daar is nie hier of elders in<br />

die Heilige Skrif melding van,<br />

voorsiening vir, of behoefte aan<br />

‘n pous wat onfeilbaar ex cathedra<br />

spreek, laat staan nog ander onbybelse<br />

en teenbybelse ampte soos<br />

aartsbiskoppe en kardinale, nie.<br />

Die amp van herder/leraar is nie<br />

net te onderskei van die buitengewone<br />

ampte van apostel, profeet en<br />

6 • Augustus 2012<br />

evangelis nie, maar dit<br />

is ook onderskeibaar<br />

van die besondere,<br />

permanente ampte<br />

van (regeer)ouderling<br />

en diaken. Diakens<br />

bedien hulp en ouderlinge<br />

regeer, terwyl die<br />

essensie van die amp<br />

van die herder is om te<br />

leer. Nietemin regeer<br />

leerouderlinge ook, en<br />

het regeer ouderlinge<br />

leergawes ten einde in<br />

die kerk te kan regeer<br />

(vgl. “bekwaam om te onderrig;” I<br />

Tim. 3:2). Die bybelse onderskeid<br />

tussen ‘n leerouderling (herder/<br />

leraar in Efesiërs 4:11) en “engel”<br />

of “boodskapper” (in Openbaring<br />

2-3) en ‘n regeerouderling, word<br />

gemaak in I Tim. 5:17.<br />

Dit is dus duidelik dat die Bybel<br />

vereis dat daar besondere ampte<br />

in die kerk as instituut sal wees.<br />

Dit is nie ‘n geval van dienstigheid,<br />

of natuurlike ontwikkeling<br />

of menslike bedenksel nie. Die<br />

kerklike ampte van herder/leraar,<br />

ouderling en diaken is deur God<br />

vir die hele Nuwe Testamentiese<br />

tyd verordineer. Om kerklike<br />

ampte te verwerp is om jouself<br />

wyser as God te ag, want een van<br />

die heerlike doeleindes van Christus<br />

se hemelvaart (Ef. 4:8) is om<br />

ampsdraers te gee om sy liggaam<br />

op te bou (v. 11).<br />

Nie almal is besondere ampsdraers<br />

in God se kerk nie. Kinders,<br />

klaarblyklik, ontbreek die vermoë<br />

en Christus verbied vroue ampsdraers.<br />

“Ek laat die vrou egter nie<br />

toe om onderrig te gee [dit is, ‘n<br />

vrou kan nie ‘n herder/leraar wees<br />

nie] of oor die man te heers [as<br />

herder/leraar, ouderling of diaken,<br />

want al drie behels gesag oor die<br />

man] nie, maar sy moet haar stil<br />

hou” (I Tim. 2:12). Ook word nie<br />

alle manne nie, maar net sommiges,<br />

geroep en bevestig in die<br />

besondere ampte.<br />

Dít onthul die dwaling in alle<br />

verwerping van kerklike ampte<br />

by die Anabaptiste en die broederisme<br />

met hulle allemansbediening<br />

en allemansprediking. Hulle<br />

beskouing kyk net na gawes en<br />

nie ook na roeping en amp nie. In<br />

die kerke van die Reformasie is<br />

dit gebrandmerk as “fanatisisme”<br />

en “dwepery,” want Christus het<br />

net spesefi eke “ander” as herders<br />

en leraars gegee (“ander” word<br />

bepaal deur “sommige” in Ef. 4:11).<br />

Die opgevare Christus wat “ander<br />

as herders en leraars” gegee het,<br />

verbind amptelike prediking aan<br />

die amp van herder/leraar (vgl. die<br />

Westminster Larger Catechism, V.<br />

& A. 158).<br />

Dit moet ook genoem word dat,<br />

hoewel daar “ongelykheid” onder<br />

gelowiges is, wat betref die besondere<br />

ampte, ons almal gelyk staan<br />

in die amp van die gelowige (Ef.<br />

4:7). Die weg waarlangs ons in<br />

ons van God gegewe amp as gelowige<br />

groei, sluit in dat ons nie<br />

ons doel as lekepredikers verbystrewe<br />

nie. Ons groei eerder in<br />

genade deur te berus in die plek<br />

in die kerk wat God ons aangewys<br />

het, en gehoorsaam te wees aan<br />

die getroue prediking deur ware<br />

herders wat deur die opgevare<br />

Christus vir ons opbou gegee is<br />

(vv. 11-16). Dit is ook die manier<br />

om bybelse eenheid in die kerk te<br />

bewaar (vv. 1-6).<br />

As “herder” (v. 11) is ‘n Christelike<br />

predikant ‘n geestelike skaapherder.<br />

‘n Skaapherder wys die kudde<br />

wat Christus aan hom toevertrou


het die pad aan, laat hulle wei,<br />

regeer hulle, lei hulle en beskerm,<br />

tel en ken hulle. Hy moet dit wyslik,<br />

sagkens en voortdurend doen.<br />

Sy sorg is daarin geleë dat afgedwaalde<br />

skape nie verlore gaan<br />

nie, kwetsbare skape teen roofdiere<br />

beskerm word, siek skape<br />

van siekte genees word en honger<br />

skape met goeie weiding gevoed<br />

word. As “leraar” (v. 11) pas hy<br />

die kudde op deur getroue verkla-<br />

1. Inleiding<br />

Christus neem die sentrale plek in<br />

elke ware Christen se lewe in. Die<br />

lewe begin by Christus, is deur<br />

Christus (Johannes 14:6, Hebreers<br />

10:20) en eindig ook weer by<br />

Christus. As gevolg van die sondeval<br />

ontstaan daar komplikasies<br />

en moeilike omstandighede in die<br />

mens se lewe. In hierdie situasies<br />

het die Christen genade ontvang<br />

om in gebed te tree met die Almagtige,<br />

sy Vader, wat gewillig is om<br />

hom aan te hoor. Wanneer daar<br />

met God gekommunikeer word,<br />

gebeur dit in gebed as gevolg van<br />

die Heilige Gees deur Christus.<br />

God stel egter sekere vereistes.<br />

Om in gebed met Hom te tree, vereis<br />

dat die persoon homself verdiep<br />

in die Woord van God, want<br />

gebed en Skrifl esing loop hand aan<br />

hand – die een kan nie sonder die<br />

ander nie. God openbaar Homself<br />

in Sy Woord. Wanneer daar dus<br />

probleme in die Christen se lewe<br />

ontstaan, vind hy toevlug by sy<br />

Vader in die hemel. Soms gebeur<br />

dit dat die spesifi eke persoon so<br />

geweef is in sy eie probleme dat<br />

hy God miskyk en iemand nodig<br />

het om hom weer die weg na God<br />

te wys. Hierdie pastorale berader<br />

gaan anders as die gewone sielkundige<br />

te werk. Sy verstaan van<br />

elke menslike probleem lê gewortel<br />

in sy kennis van die sondeval,<br />

wat geopenbaar word in die Skrif.<br />

ring en toepassing van die Woord<br />

van God.<br />

Jesus Christus is, as die “groot<br />

Herder van die skape” (Heb.<br />

13:20), die voorbeeld vir alle herders/leraars.<br />

Hy is die “goeie herder”<br />

wat Sy lewe vir die skape<br />

afgelê het (Joh. 10:11) en wat hulle<br />

“vir Hom ... deur sy Gees en Woord<br />

... vergader, beskerm en onderhou”<br />

(Heidelbergse Kategismus, A. 54).<br />

Daarom is die Woord en gebed ook<br />

die sentrale punt van elke pastorale<br />

ontmoeting.<br />

In hierdie artikel word die plek<br />

van die Woord van God en gebed<br />

in pastorale ontmoetings bestudeer.<br />

Die prominente verskil tussen<br />

Freudisme en die Pastoraat<br />

word uitgewys om sodoende die<br />

besondere plek wat God in elke<br />

Christen se lewe inneem, uit te<br />

lig.<br />

1. Probleemstelling<br />

Die sielkunde, waarvan Sigmund<br />

Freud die vader is, staan grootliks<br />

direk in teenstelling met die<br />

Christendom. Die menslike gevoel<br />

en idee staan voorop. Freudisme<br />

beklemtoon ateïsme (in plaas van<br />

teïsme), determinisme (eerder as<br />

vryheid van die menslike wil), en<br />

selfgesentreerde moraliteit (in die<br />

plek van God gesentreerde moraliteit).<br />

Verder leer dit dat die probleme<br />

waarin elke mens homself<br />

bevind die gevolg is van onderdrukte<br />

emosies en die faktore<br />

in sy direkte omgewing (Almy,<br />

2000:17, 22). Dit is dus ’n ‘humanistiese<br />

idee’ wat God vêr op die<br />

agtergrond skuif.<br />

Christus leer hierteenoor in Mattheus<br />

7:7, 8 &11:<br />

“Bid, en vir julle sal gegee word;<br />

soek, en julle sal vind; klop, en vir<br />

julle sal oopgemaak word. Want<br />

elkeen wat bid, ontvang; en hy wat<br />

Hierdie “Herder ... van ons siele”<br />

(I Pet. 2:25) gee onderherders en<br />

rus hulle toe as herders en leraars,<br />

uit liefde vir die kudde. Ons eer<br />

Hom deur op hulle ag te gee.<br />

(Vertaal deur Nic Grobler. Die<br />

1933 / 1953 Afrikaanse vertaling<br />

van die Bybel is met hierdie vertaling<br />

gebruik.)<br />

Rev. Angus Stewart<br />

Die plek en funksie van die Woord van God en gebed in die<br />

pastorale ontmoetingsgebeure.<br />

soek, vind; en vir hom wat klop,<br />

sal oopgemaak word... As julle wat<br />

sleg is, dan weet om goeie gawes<br />

aan julle kinders te gee, hoeveel<br />

te meer sal julle Vader wat in die<br />

hemele is, goeie dinge gee aan die<br />

wat Hom bid!”<br />

en ook in 1 Johannes 3:22:<br />

“...en wat ons ook al bid, ontvang<br />

ons van Hom, omdat ons sy gebooie<br />

bewaar en doen wat welgevallig is<br />

voor Hom.”<br />

Uit hierdie teksverse blyk dit duidelik<br />

dat God in gemeenskap met<br />

Sy kinders wíl wees. In tye van<br />

nood en swaarkry is God die mens<br />

se enigste uitweg, in Skrifl esing<br />

en gebed, want daardeur tree hy<br />

in ’n ‘vir-die-wêreld-ongekende<br />

gemeenskap met die Vader.<br />

2. Pastorale berading<br />

teenoor Freudisme<br />

Dit is noodsaaklik om pastorale<br />

berading, wat ’n Christelike agtergrond<br />

het en Godgesentreerd is,<br />

te vergelyk met Freudisme, wat<br />

humanisties en mensgesentreerd<br />

is, om sodoende die regte, Skrifgefundeerde<br />

metodes uit te lig en<br />

die belangrikheid van Skrifl esing<br />

en gebed uit te wys en te beklemtoon.<br />

’n Liberale 1 gesindheid is iets wat<br />

1 Volgens die e-HAT (2009): “(1)<br />

Vrysinnig, ruimdenkend; nie<br />

bekrompe nie; nie ortodoks. (2)<br />

Voorstander o.m. van ekonomiese,<br />

Augustus 2012 • 7


van nature by die mens bestaan.<br />

Die drang om nie onderworpe te<br />

wees aan gesag nie – ’n eienskap<br />

eie aan die opstandigheid van die<br />

mens, wat sy oorsprong reeds in<br />

die paradys het. Die mens wil soos<br />

God wees (Genesis 3:5) – in beheer<br />

van alles, kenners van goed en<br />

kwaad. Hy soek sy eie verlossing<br />

en verwerp sodoende God se gesag<br />

en ontken die werk van Christus.<br />

Maar, wat meer is, die mens soek<br />

sy verlossing binne homself. Hy<br />

besef nie van watter aard en in<br />

watter toestand hy is nie – hy<br />

besef nie dat hy tot niks in staat<br />

is nie (2 Korinthiërs 3:5). Hy ontken<br />

die sonde en onderwerp die<br />

leer van die sondeval en erfsonde 2<br />

aan die menslike verbeelding. Hy<br />

is van nature onder die indruk<br />

dat alle bestaande antwoorde die<br />

produk van sy eie kennis en insig<br />

is. Wanneer iets dus nie uitgeredeneer<br />

kan word nie, bestaan dit<br />

nie en is dit onwaar (“I think, therefore<br />

I am” - Descartes). Freudisme<br />

is presies dit. Dit is maar<br />

net nog ’n menslike antwoord op<br />

die probleme, wat die gevolg is van<br />

politieke, godsdienstige en kulturele<br />

vryheid.”<br />

2 Nederlandse Geloofsbelydenis Artikel<br />

15: “Ons glo dat die erfsonde deur<br />

die ongehoorsaamheid van Adam<br />

oor die hele menslike geslag uitgebrei<br />

het. Dit is ‘n verdorwenheid van die<br />

hele natuur en ‘n oorgeërfde gebrek<br />

waarmee selfs die klein kindertjies<br />

in die moederskoot besmet is. Dit<br />

is hierdie wortel wat in die mens<br />

allerhande sonde laat uitspruit. Dit<br />

is daarom so afskuwelik en gruwelik<br />

voor God dat dit rede genoeg is om<br />

die menslike geslag te verdoem.<br />

Dit word selfs nie deur die doop<br />

geheel en al tot niet gemaak of<br />

volkome uitgeroei nie, aangesien<br />

die sonde aanhoudend uit hierdie<br />

verdorwenheid opborrel soos water<br />

uit ‘n giftige fontein. Dit word die<br />

kinders van God ewenwel nie tot<br />

verdoemenis toegereken nie maar<br />

deur sy genade en barmhartigheid<br />

vergewe. God vergewe nie sodat die<br />

gelowiges in die sonde gerus sou slaap<br />

nie maar wel sodat die besef van<br />

hierdie verdorwenheid hulle dikwels<br />

sou laat sug in die verlange om van<br />

hierdie liggaam van die dood verlos te<br />

word...”<br />

8 • Augustus 2012<br />

die sonde wat hy so hewig ontken.<br />

Die wetenskaplike waarhede wat<br />

daarin versteek is mag egter<br />

ook nie ontken word nie. Daar<br />

is bepaalde maniere waarop die<br />

psige van die mens werk en funksioneer,<br />

wat Freud ook gedeeltelik<br />

in sy fi losofi e opgeneem en so vir<br />

die wetenskap bekend gemaak het.<br />

By enige wetenskap is die Bybel<br />

as Woord van God die ‘handboek’<br />

van die fi losofi e, van die wetenskap<br />

en daarom neem die pastorale<br />

be rader slegs uit Freud se<br />

teorie wat in ooreenstemming met<br />

die Woord en tot opbouing van die<br />

beradene is. Die grootste gedeelte<br />

van sy teorieë is direk in stryd met<br />

die Woord van God. Vergelyk as<br />

voorbeeld die volgende punte wat<br />

Almy (2000:22-29), onder andere<br />

oor Freud se teorie, noem:<br />

1. “The fi rst and most foundational<br />

pillar of Freudian theory<br />

and psychotherapy is the<br />

assertion that human mental<br />

and emotional diffi culties are<br />

the result of improper external<br />

environmental infl uences.<br />

2. ...there exists in each person<br />

a ‘dynamic un<strong>co</strong>nscious’<br />

that determines and <strong>co</strong>ntrols<br />

our every thought and<br />

action. Freud asserted that<br />

the mind, outside of our awareness,<br />

is a powerful repository<br />

of instincts, experiences,<br />

sensations, perceptions,<br />

emotions and thoughts. This<br />

repository is always active,<br />

and it <strong>co</strong>ntrols our thoughts,<br />

feelings, behaviours and relationships.<br />

3. The fi fth pillar of Freudian<br />

practice is the notion of selfsufficiency<br />

and self-cure...<br />

people <strong>co</strong>uld solve their own<br />

problems without the help<br />

of God or any supernatural<br />

source.<br />

4. Freedom from guilt, shame,<br />

fear, anxiety and suffering is<br />

the unabashed, openly-stated<br />

goal of psychotherapy...<br />

the desire to avoid suffering<br />

is a major reason for the exi-<br />

stence of the therapeutic <strong>co</strong>mmunity.”<br />

Die Skrif leer presies die teenoorgestelde<br />

van bogenoemde. In<br />

plaas daarvan dat die mens tot<br />

alle goeie dinge in staat is en God<br />

nie nodig het nie, leer die Woord<br />

van God dat: “...daar ‘n enige en<br />

enkelvoudige geestelike Wese is<br />

wat ons God noem. Hy is ewig,<br />

onbegryplik, onsienlik, onveranderlik,<br />

oneindig, almagtig, volkome<br />

wys, regverdig, goed en die<br />

alleroorvloedigste fontein van<br />

alles wat goed is.” (Nederlandse<br />

Geloofsbelydenis Artikel 1, 2 Kor<br />

3:17; Joh 4:24; Jes 40:14). Alleen<br />

God is goed en die mens is net in<br />

staat om kwaad te doen, tensy Hy<br />

weergebore word in die Gees van<br />

God (Heidelbergse Kategismus<br />

Vraag en Antwoord 8). Die mens<br />

staan totaal en al aan die passiewe,<br />

‘ontvang’ kant, waar hy die<br />

geloof in Christus ontvang na die<br />

uitverkiesing deur God. Hierna<br />

roep God die gelowige deur die<br />

Gees op tot ’n nuwe lewe en maak<br />

hom aktief in die geloof om tot eer<br />

van die Almagtige te leef. Anders<br />

as Freud, glo die Christen nie in ’n<br />

onmiddellike, menslike oplossing<br />

vir sy probleme nie, maar eerder<br />

in ’n duratiewe verhouding met<br />

God, wat elke probleem in kontras<br />

stel met die genade wat hy<br />

in Hom ontvang het. Dít wek in<br />

hom ’n gees van dankbaarheid in<br />

plaas van moedeloosheid en hopeloosheid.<br />

• Die gehoorsame Christen dien<br />

God in gees en waarheid<br />

Die Christen beskou probleme nie<br />

net anders as Sigmund Freud nie,<br />

maar lééf ook radikaal anders. Hy<br />

leef met hierdie geweldige besef<br />

dat hy deur God vrygemaak is van<br />

die sonde en nou opgeroep word tot<br />

’n gehoorsame uitverkorene van<br />

God. Dit beteken onder meer dat<br />

’n ware gelowige daagliks daarna<br />

streef om die ou mens te kruisig<br />

en met Christus in ’n nuwe lewe<br />

op te staan, soos Paulus ook aan<br />

die gemeente in Efese skryf: “...dat<br />

julle, wat die vorige lewenswandel<br />

betref die oue mens moet afl ê


wat deur die begeerlikhede van<br />

die verleiding te gronde gaan, en<br />

dat julle vernuwe moet word in die<br />

gees van julle gemoed en julle met<br />

die nuwe mens moet beklee wat na<br />

God geskape is in ware geregtigheid<br />

en heiligheid” (Efesiërs 4:22-<br />

24). Dit beteken dat elke Christen<br />

God wil gehoorsaam en Hom dien,<br />

in gees en in waarheid.<br />

Waarom in gees? Want God is<br />

Gees (Johannes 4:24). Waarom in<br />

waarheid? Want Christus “...is die<br />

weg en die waarheid en die lewe...”<br />

(Johannes 14:6). Hy is die waarheid,<br />

omdat Hy God aan ons openbaar<br />

soos Hy is en daarom kan<br />

ons Hom só ken (Johannes 1:18,<br />

6:46 en 8:32). Christus het ook met<br />

Sy hemelvaart beloof om die Gees<br />

van Waarheid te stuur (Johannes<br />

16:13). Hierdie Gees “...getuig<br />

saam met ons gees dat ons kinders<br />

van God is.” (Romeine 8:16).<br />

God eis van elkeen wat Christus<br />

as Verlosser bely om die Vader in<br />

gees en waarheid te dien: “...die<br />

ware aanbidders sal die Vader in<br />

gees en waarheid aanbid; want die<br />

Vader soek ook mense wat Hom só<br />

aanbid” (Johannes 4:23). Slegs dan<br />

is enige pastorale werk van nut.<br />

God duld dit nie om as tydelike<br />

gelukbringer gebruik te word nie.<br />

God gee aan die wat reg tot Hom<br />

bid – voortdurend bid (Romeine<br />

12:12, Kolossense 4:2, Mattheus<br />

7:7,8). En, soos reeds genoem is,<br />

loop voortdurende bestudering<br />

van die Woord hand aan hand<br />

met voortdurende gebed, omdat<br />

die Gees en die Woord – die Gees<br />

van waarheid en die getuienis van<br />

die Waarheid, Christus – onskeibaar<br />

is.<br />

3. Skrifl esing en gebed<br />

– die onskeibare getuienis<br />

van die Waarheid<br />

Wanneer ’n mens reg bid, getuig jy<br />

van Christus. Jy erken die verlossingsdaad<br />

van Christus en pleit om<br />

vergifnis van jou sondes. Verder<br />

erken jy die gesag van God, aangesien<br />

jy tot Hom in eerbied nader<br />

en aanroep as Abba, Vader, maar<br />

ook as jou Skepper en Koning. Om<br />

reg te kan bid, impliseer dat ’n<br />

persoon kennis moet dra van die<br />

regte en verkeerde metode. Hierdie<br />

kennis word deur die Woord<br />

verkry. “Ons glo dat hierdie Heilige<br />

Skrif die wil van God volkome<br />

bevat en dat alles wat die mens vir<br />

sy saligheid moet glo, daarin voldoende<br />

geleer word. Aangesien die<br />

hele wyse waarop God deur ons<br />

gedien moet word, daarin breedvoerig<br />

beskrywe word” (Nederlandse<br />

Geloofsbelydenis Artikel<br />

7). Die regte gebed getuig dus<br />

van Christus omdat die kennis<br />

daarvoor verkry word deur die<br />

Gees wat werk deur middel van<br />

die Woord. Die Woord op sigself<br />

getuig ook van Christus. Christus<br />

is die vleesgeworde Woord (Johannes<br />

1:14). Die Gees werk alleenlik<br />

deur die Skrif; die Gees gaan<br />

vanuit die Vader en vleesgeworde<br />

Woord. “Ons glo en bely ook dat<br />

die Heilige Gees van ewigheid van<br />

die Vader en die Seun uitgaan”<br />

-Nederlandse Geloofsbelydenis<br />

Artikel 11. Hieruit tree dit baie<br />

duidelik na vore dat die Woord<br />

en gebed twee afsonderlike getuienisse<br />

is wat onskeibaar is, aangesien<br />

altwee van Christus, die<br />

enigste Waarheid, getuig.<br />

Berading deur middel van<br />

die getuienis<br />

Wanneer die pastorale berader<br />

tydens ’n beradingsessie uit die<br />

Woord lees, getuig hy openlik van<br />

Christus. Sy gebed dien verder as<br />

versterking van die beradene se<br />

geloof omdat dit voortbou op die<br />

Skrifl esing. Die Woordbediening<br />

deur Skrifl esing en gebed dien dus<br />

as getuienis van Christus en die<br />

direkte antwoord op die beradene<br />

se vrae. Die pastorale berader<br />

gaan egter nie die persoon wat<br />

vra om hulp, telkens beantwoord<br />

met ’n teksgedeelte of ’n vinnige<br />

gebed nie. Die berader moet wel<br />

sielkundige metodes toepas om<br />

te verstaan waarom die persoon<br />

hom- of haarself bevind in die<br />

huidige problematiese omstandighede.<br />

Dit is egter die berader<br />

se verantwoordelikheid om die<br />

gedagte by die beradene tuis te<br />

bring dat die uiteindelike oplossing<br />

opgesluit lê in Christus,<br />

omdat die mens in sonde geval<br />

het en tot niks in staat is sonder<br />

God nie is daar alleen in Hom verlossing.<br />

Weens die omstandighede<br />

waarin hierdie persoon verkeer,<br />

is Christus dikwels nie die klinkklare<br />

antwoord nie. Dit is die sondige<br />

reaksie waarby hy/sy verby<br />

moet kyk. Die beradene kan dit<br />

slegs deur middel van verdieping<br />

in Gods Woord en gebed regkry.<br />

Die pastorale berader is ook verantwoordelik<br />

om hierdie individu<br />

daartoe aan te spoor. Sonder Skriflesing<br />

en gebed sal die pastorale<br />

ontmoeting op dieselfde vlak lê as<br />

’n ontmoetingsessie met die sielkundige,<br />

aangesien die oplossing<br />

buite Christus, in die individu<br />

self, gesoek sal word. Die pastorale<br />

berader gaan eerder sielkundig<br />

te werk in sy getuienis van<br />

Christus.<br />

4. Gevolgtrekking<br />

As gevolg van die sondeval gebeur<br />

dit dat ’n mens in onverstaanbare,<br />

moeilike situasies leef. Die Christen,<br />

wat God dien deur gedurig<br />

uit die Skrif te leer en tot God te<br />

bid, het ’n unieke uitkyk op hierdie<br />

situasies. Hy weet dat hy ’n Vader<br />

in die hemele het wat in gemeenskap<br />

leef met Sy kinders en na<br />

hulle luister, omdat Christus as<br />

Middelaar intree. Gods kinders<br />

besef en bely dat Adam die mensdom<br />

in sonde gedompel het, vandaar<br />

die armoedige bestaan wat<br />

hulle op aarde voer. Maar, daar is<br />

vergewing en verlossing! Christus<br />

het vir God se uitverkorenes aan<br />

die kruis gesterf en daarom leef<br />

hul tot Sy eer. Hulle behoort aan<br />

die Here (Jesaja 43:1, 1 Petrus 1:2,<br />

Romeine 14:8).<br />

Hierdie besef word dikwels verduister<br />

en onderdruk weens die<br />

sondige natuur van elke mens.<br />

God sorg egter vir Sy kudde en<br />

stuur ’n herder, ’n berader, wat in<br />

sy pastorale getuienis van Christus,<br />

saam met die kragtige werking<br />

van die Gees, hierdie besef<br />

weer wakker maak. Anders as<br />

die Freud-metodes wat getuig<br />

Augustus 2012 • 9


van selfverlossing en ateïsme,<br />

werk God deur die pastoraat met<br />

Sy Woord en dryf die persoon tot<br />

gebed. Woordbediening deur middel<br />

van Skrifl esing en gebed in<br />

pastorale ontmoetingsgebeure<br />

is dus die middelpunt, die noodsaaklike<br />

element van elke pastorale<br />

ontmoetingsessie. Dit is die<br />

Christen se taak om Christus<br />

in gees en waarheid te dien, om<br />

sodoende ook van Hom te getuig<br />

(Mattheus 28:19). Waar is daar<br />

dan ’n beter geleentheid as in die<br />

pastoraat, waar die beradene worstel<br />

met vrae en probleme en uiteindelik<br />

deur die Woord en Gees<br />

in gebed, opnuut mag ontdek dat<br />

die antwoord in Christus lê? Sonder<br />

die Woordbediening in pastorale<br />

ontmoetingsgebeure is die<br />

10 • Augustus 2012<br />

soektog na ’n antwoord sinneloos.<br />

Solo Christo – alleen in Christus<br />

bestaan verlossing. Die berader<br />

tree daarom tot eer van God as<br />

Christen sielkundige, getuigend<br />

op as herder vir elke persoon wat<br />

vra om hulp.<br />

“Want aan U behoort die koninkryk<br />

en die krag en die heerlikheid<br />

tot in ewigheid. Amen.” (Mattheus<br />

6:13)<br />

Marnix Boersema<br />

Bronnelys:<br />

• Die BYBEL. 1933. Die Bybel:<br />

dit is die ganse heilige Skrif<br />

wat al die kanonieke boeke<br />

van die Ou en Nuwe Testament<br />

bevat. Kaapstad: Britse<br />

en Buitelandse Bybelgenootskap.<br />

• ALMY, G.L. 2000. How Christian<br />

is Christian <strong>co</strong>unseling?<br />

Wheaton, Illinois: Crossway<br />

Books. 67p.<br />

• COLLINS, G.R. 1988. Die A<br />

tot Z van berading. Kaapstad:<br />

Struik Uitgewers. 779 p.<br />

• DE BRES, G. 1561. Artikels 1,<br />

7, 11, 15 (In Die Nederlandse<br />

Geloofsbelydenis).<br />

• e-HAT (Handboek vir die<br />

Afrikaanse Taal). 2009. liberaal.<br />

[CD].<br />

• URSINUS, Z. & OLEVIA-<br />

NUS, C. 1563. Vraag en Antwoord<br />

8 (In Die Heidelbergse<br />

Kategismus).


BELANGRIKE BOEKBESPREKING<br />

Christless Christianity<br />

In 2008 het daar ‘n belangrike<br />

boek in Amerika verskyn,<br />

genaamd Christless Christianity.<br />

Die skrywer is Michael S.<br />

Horton, professor in dogmatiek<br />

in die United Reformed Church<br />

van Noord-Amerika. Christless<br />

Christianity is deel van ‘n trilogie.<br />

Die ander twee boeke is The<br />

Gospel-driven life en The Gospel<br />

<strong>co</strong>mmission. Met die titel Christless<br />

Christianity vat Horton die<br />

probleem van die kerke in Amerika<br />

saam.<br />

‘n Christuslose Christendom is<br />

helaas nie net Amerika se probleem<br />

nie, maar ook dié van Suid-<br />

Afrika. Reeds in 1996 het Johan<br />

Cilliers sy boek ‘Die uitwissing<br />

van God op die kansel’ (met as<br />

subtitel: Ontstellende bevindinge<br />

oor Suid-Afrikaanse prediking)<br />

geskryf, waarin hy aantoon dat<br />

meer as 90% van die preke wat oor<br />

‘n paar jaar oor die radio uitgesaai<br />

is, ten diepste Christus-loos was.<br />

Dit was vir my ‘n enorme skok.<br />

Na aanleiding van die boek van<br />

Cilliers het ek ‘n artikel in Die<br />

Kerkblad van 22 September 1999<br />

geskryf met die opskrif, Wat preek<br />

ons: Is dit Christus alleen? U kan<br />

dit hier gaan lees: http://troos.<br />

info/J5u5V7<br />

Na aanleiding van die boek van<br />

Horton graag die volgende gedagtes<br />

van my:<br />

• Dit gaan nie daaroor dat Christus<br />

se Naam glad nie genoem<br />

word nie. Die probleem is dat die<br />

Christus wat verkondig word,<br />

nie die Christus van die Skrif is<br />

nie. Dit is nie Christus as Verlosser<br />

van ons sondes nie, maar<br />

net ‘n Christus as Gelukbringer<br />

of ‘n Christus as Adviseur, wat<br />

jou net so bietjie advies gee oor<br />

hoe jy self jou lewe kan regruk.<br />

Dit is ten diepste ‘n Christus<br />

sonder kruis en sonder opstanding.<br />

Daarom kan ‘n mens ook<br />

praat van ‘n ‘ander-Christus-<br />

Christendom’.<br />

• Die probleem van ‘n Christuslose<br />

Christendom het sy oorsaak<br />

en oorsprong in ‘n sondelose<br />

Christendom. Ons het nie<br />

meer sondes nie – net foute en<br />

dan ook foute wat ons self, met<br />

Christus se advies, kan regstel.<br />

Ons ken nie meer die erns van<br />

ons sondes nie (dat God Hom<br />

verskriklik daaroor vertoorn en<br />

dit tydelik en ewiglik wil straf);<br />

ons ken nie meer ons totale<br />

onvermoë om self te kan betaal<br />

en los te kom van die mag nie.<br />

Die feit van die saak is: ‘n sondelose<br />

Christendom het Christus<br />

as Verlosser nie nodig nie. In<br />

sy skitterende werk, ‘The cross<br />

in the New Testament’, behandel<br />

Leon Morris die kruis van<br />

Christus telkens teen die donker<br />

agtergrond van ons sonde<br />

en doemwaardigheid!<br />

• Die Christuslose Christendom<br />

en sondelose Christendom het<br />

ook alles te make met ‘n kennislose<br />

Christendom. Ons gaan ten<br />

gronde as gevolg van ‘n gebrek<br />

aan kennis – kennis van Christus.<br />

Waar die belydenisskrifte<br />

en die Kategismusprediking<br />

vroeër ‘n besondere plek in die<br />

Gereformeerde kerke ingeneem<br />

het, is die belydenisskrifte vandag<br />

onbekend en onbemind. Ons<br />

kan daarom ook praat van ‘n<br />

belydenislose (Kategismuslose)<br />

Christendom. Ons ken nie meer<br />

ons enigste Troos in lewe en in<br />

sterwe, Christus, nie en daarom<br />

spreek die Kategismus ons nie<br />

meer aan nie.<br />

Onlangs was daar ‘n baie mooi<br />

konferensie (From embers to a<br />

fl ame). Dit het gehandel oor hoe<br />

daar nuwe lewe in die kerk kan<br />

kom. Op hierdie konferensie – so<br />

verstaan ek, ek was nie self daar<br />

nie, maar ek het wel die boek<br />

bekom – is tereg op die volgende<br />

dinge gehamer as geheim vir ‘n<br />

nuwe lewe:<br />

⌂ Gebed; en<br />

⌂ Prediking, Christus-prediking.<br />

Dit is alles baie mooi en waar,<br />

maar het ons die kennis om Christus<br />

te kan preek:<br />

• Ken ons Christus – die absolute<br />

noodsaak van sy werk – teen die<br />

agtergrond van ons sonde? Het<br />

ons nog die sondekennis waarvan<br />

ons Heidelbergse Kategismus<br />

praat?<br />

• Ken ons Christus nog soos wat<br />

Hy Hom in sy Woord aan ons<br />

openbaar as die enigste Saligmaker,<br />

die enigste Een wat ons<br />

verhouding met God kan herstel<br />

en ons heel kan maak? Weet ons<br />

dat sy kruis nie net verlossing<br />

van die skuld van ons sondes<br />

nie, maar ook verlossing van<br />

die mag van die sonde behels?<br />

Ja, weet ons nog van die verlossingskennis<br />

van die Heidelbergse<br />

Kategismus?<br />

• Ken ons nog die geheim van<br />

dankbaarheid, dat ons dankbaarheid<br />

100% gewortel is en<br />

konstant gewortel moet wees<br />

in die kruis en opstanding van<br />

Christus? Weet ons dat ons<br />

sonder Hom geen vrugte kan<br />

voortbring nie. Dit is immers<br />

die dankbaarheidskennis van<br />

die Heidelbergse Kategismus.<br />

• Ken ons die Skrifte van die Ou<br />

Augustus 2012 • 11


en Nuwe Testament? Het ons<br />

die kennis, die vermoë om die<br />

Christus van die Skrifte te<br />

verkondig? Kan ons nog regtig<br />

eksegese doen en Skrif met<br />

Skrif vergelyk? Ons gebrek aan<br />

kennis het ook alles te make<br />

met ons gebrek aan kennis van<br />

die Ou Testament.<br />

• Weet ons dat ons die Nuwe Testament<br />

en die werk van Christus<br />

eers dan werklik verstaan,<br />

as ons dit lees in die lig van die<br />

Ou Testament? Weet ons nog<br />

dat Skrif met Skrif vergelyk –<br />

die ken, verstaan van die Bybel<br />

– alles te make met lees van die<br />

Nuwe Testament in die lig van<br />

die Oue? Luister na Christus<br />

het alles te make met luister na<br />

die Ou Testament.<br />

• Weet ons dat wie Christus se<br />

stem nie wil of kan hoor in die<br />

Ou Testament nie, sy stem ook<br />

nie sal hoor in die Nuwe Testament<br />

nie? Immers, Christus sê<br />

Self dat die Ou Testament van<br />

Hom getuig. Wie daarom die<br />

Christus-openbaring van die Ou<br />

Testament ontken, ontken ook<br />

wat die Nuwe Testament self sê<br />

en ontken verder wat Christus<br />

self in die Nuwe Testament sê<br />

(Luk 24:25-27; Mt 22:41-46) en<br />

hoor en luister ook daarom ook<br />

nie na die Stem van Christus in<br />

die Nuwe Testament nie.<br />

• Weet ons dat, toe die Heilige Gees<br />

uitgestort is in Handelinge 2, die<br />

eerste handeling van Christus<br />

deur sy Gees was om te preek,<br />

om Christus te preek – en dit,<br />

ja dit uit die Ou Testament?<br />

Leon Morris toon so wonderlikmooi<br />

aan: Bekering is Christus.<br />

Want bekering is:<br />

∆ deur Christus (Hy moet ons<br />

bekeer); en<br />

∆ tot Christus (die bekering<br />

bestaan in lewe uit Christus<br />

se kruis en opstanding).<br />

Dit is waaroor omkeer (omkeerstrategie<br />

of liewer bekering) in die<br />

GKSA ook sal moet gaan. Net Hy<br />

kan nuwe lewe gee in die kerk, in<br />

die gesin en in die samelewing.<br />

12 • Augustus 2012<br />

Daar is in die afgelope tientalle<br />

jare boeke vol geskryf en stapels<br />

beskrywingspunte en deputaterapporte<br />

uitgewerk oor sake soos<br />

wie in watter amp moet staan en<br />

oor watter liedere gesing en nie<br />

gesing mag word nie, maar vir<br />

die kruis van Christus was daar<br />

in die afgelope dekades min tyd<br />

en die kennis oor Hom skraal. Ek<br />

kan nie onthou dat ek al ooit ‘n<br />

diepgaande diskussie oor die kruis<br />

op poslyste of so gehoor het nie. So<br />

het die duiwel daarin geslaag om<br />

die kerk weg te hou van Christus<br />

af.<br />

Ons wil Christus gaan verkondig,<br />

maar ons is soldate sonder<br />

die wapenrusting van Efesiërs 6,<br />

want Christus is die wapenrusting<br />

van Efesiërs 6. Of weet ons nie dat<br />

Efesiërs 6 oor Hom gaan nie? Weet<br />

ons nie dat Hy die swaard van die<br />

Heilige Gees is nie?<br />

Ons wil Christus gaan verkondig.<br />

Dit is regtig baie mooi. Maar ons<br />

sal moet weet:<br />

Ω Die evangelie van die Skrif<br />

is nié na die smaak van die<br />

moderne mens en jeug nie:<br />

Maar ek maak julle bekend,<br />

broeders, dat die evangelie<br />

wat deur my verkondig is,<br />

nie na die mens is nie. (Gal<br />

1:11).<br />

Ω Die evangelie dat die mens<br />

‘n nul en Christus alles is, is<br />

beslis nie polulêr en dit spreek<br />

die verbruiker defi nitief nie<br />

aan nie.<br />

Ω Die evangelie wat die mens<br />

in sy diep sondigheid laat<br />

sien, in sy totale onmag om<br />

sy lewe (huwelik, kerk, samelewing)<br />

te kan verander wil<br />

die natuurlike mens nie hoor<br />

nie.<br />

Ja, predikers, jong, moderne<br />

dominees, ampsdraers:<br />

• Uit die Skrif behoort julle eintlik<br />

te wéét: Christus (en dan<br />

natuurlik die volle Christus) én<br />

prediking, juis dit is wat Christus<br />

Self beveel.<br />

• Uit die Skrif behoort julle eintlik<br />

ook te wéét: Christus én<br />

prediking, is juis die wat die<br />

moderne mens nie soek nie.<br />

Maar hier lê ons grootste probleem,<br />

van hierdie waarheid van<br />

Galasiërs 1:11 wil baie moderne<br />

predikers self nie weet nie. Hulle<br />

raak verbruikersgerig en vra dan<br />

die volgende vrae: Wat wil die<br />

mark hê, wat wil die ‘<strong>co</strong>nsumer’<br />

hê? Waarvan sal my kliënt, die<br />

jeug, my lidmate, die moderne<br />

mens, hou? Ja, Sy Naam word<br />

wel genoem, maar die Naam kry<br />

‘n ander inhoud. En die middel<br />

wat Christus self voorskryf, die<br />

prediking, dit word nie hoog aangeslaan<br />

nie.<br />

Die Christuslose Christendom verkies<br />

die moderne mens en sy metodes<br />

bo Christus en sy metode:<br />

• Die mens kom ter sprake en nie<br />

Christus nie. Dit gaan om die<br />

mens se behoeftes en nie wat<br />

Christus nodig ag nie.<br />

• Christus se heilsmiddel, sy<br />

metode (die prediking), is<br />

outyds.<br />

So lyk die kerk van die Christuslose<br />

Christendom.<br />

Dr Attie Bogaards<br />

[‘n Artikel wat ‘n stuk uit Horton se<br />

boek is, verskyn by Christless Christianity:<br />

Getting in Christ’s Way.<br />

Lees die artikel by of laai dit af in<br />

PDF by: http://www.enigstetroos.<br />

org/pdf.htm#omkeerstrategie.<br />

Onder Omkeerstrategie is daar<br />

ook ander verwante artikels].


Hoekom mag kinders nie die nagmaal saamvier nie?<br />

Ons Nagmaalstafel<br />

is ‘n feestafel.<br />

Ons<br />

dink daar<br />

weliswaar<br />

terug aan<br />

‘n vreeslike<br />

sterwe. Die<br />

sterwe van<br />

Christus. Maar ons vier dit vandag<br />

omdat ons as gevolg van daardie<br />

sterwe mag léwe!<br />

Ja, ons beleef aan die Nagmaalstafel<br />

die lewende band aan Hom<br />

wat eens vir ons wou sterwe:<br />

Christus. Hy wat op Golgota<br />

gesterf het, lééf vandag; en ons<br />

mag saam met Hom lewe. Ons mag<br />

met Hom saamleef: ons beleef aan<br />

die Nagmaalstafel die gemeenskap<br />

(dieselfde woord as wat ons<br />

vir die intieme huweliksverkeer<br />

van man en vrou gebruik!) met<br />

ons Here en Heiland.<br />

Hoekom mag ons kinders<br />

dan nie die Nagmaal<br />

saamvier nie?<br />

Indien die Nagmaal so ‘n hoogtepunt<br />

is in die verbond wat God<br />

met ons gesluit het, hoekom onthou<br />

ons dan aan ons kinders<br />

bewus hierdie hoogtepunt? Ons<br />

laat hulle mos ook doop? !<br />

Sondag 27 van die Kategismus,<br />

stel vas dat kleine kindertjies wel<br />

gedoop moet word. Want klein kinders<br />

behoort net so goed soos die<br />

volwassenes tot die verbond van<br />

God en sy gemeente. God kies nie<br />

net groot mense nie. Hy kies ook<br />

hulle kinders tot sy kinders. En<br />

dus wil Hy hê dit moet direk deur<br />

die teken van die verbond sigbaar<br />

gemaak en onderstreep word.<br />

Maar as dus ons kinders al vanaf<br />

die moederskoot ook tot God se<br />

verbond behoort en aan Christus<br />

mag deelhê, hoekom weer ons<br />

hulle dan van die tweede sakrament<br />

wat Christus ingestel het om<br />

sy verbond met ons te onderstreep:<br />

die Nagmaalstafel? Waarom mag<br />

ons kinders daardie hoogtepunt<br />

in die verbond nie volop meebeleef<br />

nie?<br />

U weet waarskynlik dat hierdie<br />

vraag deesdae al hoe luider klink<br />

in die NG Kerk. Daar was in die<br />

onlangse Sinode Suid-Transvaal<br />

selfs al ‘n voorstel om die deelname<br />

van kinders aan die Nagmaal<br />

moontlik te maak. Dit is<br />

gelukkig met slegs ‘n geringe<br />

stemverskil afgewys maar sal<br />

beslis in die Algemene Sinode volgende<br />

jaar weer aan die orde gestel<br />

word. Beeld het hierdie saak nog<br />

‘n bietjie ekstra aangeblaas deur<br />

‘n groot foto te plaas van ‘n leraar<br />

met ‘n seuntjie wat saam die Nagmaalsbeker<br />

vashou.<br />

Dit is trouens baie snaaks dat in<br />

dieselfde NG Kerk terselfdertyd<br />

al hoe meer stemme opgaan teen<br />

die kinderdóóp. In die rubriek<br />

“Briewe”, en ook in ander artikels,<br />

is ‘n hele debat daaroor gevoer wat<br />

steeds nie afgerond is nie.<br />

Dis nou presies die omgekeerde<br />

as by ons. Hulle sê: kinders hoef<br />

nie gedoop te word nie, grootdoop<br />

is dalk beter. Maar ook: kinders<br />

moet wel saam met die gemeente<br />

die Nagmaal vier.<br />

Terwyl ons sê: nee, kinders moet<br />

wél gedoop word. Maar ons moet<br />

hulle nog nie die Nagmaal laat<br />

saamvier nie.<br />

Hoe werk dit nou? !<br />

Hierdie skynbare teenstrydigheid<br />

verdwyn heeltemal as ons ‘n oog<br />

bly hou vir die karakter van God<br />

se verbond met ons.<br />

Ons moenie uit die oog verloor<br />

dat die HERE in die verbond ‘n<br />

pad saam met ons loop waarop Hy<br />

geleidelik verder met ons kom. Die<br />

weg bestaan nie direk uit hoogtepunte<br />

nie, maar lei ons algaande<br />

na die hoogtepunt toe.<br />

Aan die begin van die pad, by ons<br />

geboorte, is ons nog heeltemal<br />

passief. Alle aktiwiteit kom nog<br />

alleen van God se kant af: Hy het<br />

ons in sy genade gekies om sy kind<br />

te wees. Hy gee ons aan gelowige<br />

ouers wat hul kind van kleinsaf<br />

by sy verbondsbeloftes sal grootmaak.<br />

Hy gebruik hul christelike<br />

en godvresende opvoeding om ons<br />

deur sy Heilige Gees te regeer.<br />

Daarom wil Hy hê moet die die<br />

kind ook so gou as moontlik gedoop<br />

word. Die doop onderstreep mos<br />

Sy werk, Sy verkiesing en genade<br />

oor hierdie kind. Die kind hoef self<br />

nog niks te doen nie. Hy/sy word<br />

gedoop: passief. Die kind kán self<br />

ook nog niks doen nie. Dit is daarvoor<br />

nog te klein.<br />

God begin sy verbond met ons dus<br />

heeltemaal eensydig, net deur Sy<br />

inisiatief.<br />

Maar die verbond wat eensydig<br />

ontstaan het, moet wel toenemend<br />

tweesydig begin bestaan, sê ons<br />

dan in die katkisasieklas.<br />

Met ander woorde: die HERE wil<br />

op die pad wat Hy deur sy genadige<br />

inisiatief met ons by ons geboorte<br />

begin loop het, wél verder kom.<br />

Hy het ons uit die staanspoor sy<br />

liefde bewys. Maar in ‘n egte verbond<br />

kan die liefde mos nie altyd<br />

van een kant bly kom nie. Namate<br />

ons ouer word en in allerlei opsigte<br />

selfstandig, aktief begin raak, verwag<br />

die HERE ook ‘n toenemende<br />

aktiwiteit teenoor Hóm. Sy liefde<br />

moet beantwoord word. Die liefde<br />

moet van twee kante beleef word<br />

en tot ‘n volledige gemeenskap in<br />

die verbond uitgroei.<br />

En eers dan het die tyd vir die<br />

Nagmaalsviering aangebreek.<br />

Dáár lê mos die verskil tussen die<br />

Doop en die Nagmaal: die doop<br />

kan ‘n mens nog heeltemal passief<br />

ondergaan; maar by die Nagmaal<br />

word daar een en al aktiwiteit van<br />

jou gevra: jy gaan na die tafel van<br />

die HERE, jy neem die brood en<br />

die beker, jy eet en drink, jy moet<br />

gedenk en glo, en so die dood van<br />

die Here verkondig... Alles aktiewe<br />

werkwoorde.<br />

In die Nagmaalsgemeenskap het<br />

die Here groot vorderinge gemaak.<br />

Augustus 2012 • 13


Sy liefdesaanbod by die Doop het<br />

al hoe meer in die hart deurgedring<br />

en word nou in die openbaar<br />

met wederliefde beantwoord.<br />

Daarvoor is egter tyd nodig. Om<br />

sover te kom, moet ‘n kind eers<br />

groei, ‘n ontwikkeling deurmaak.<br />

Hy moet die HERE, en sy beloftes,<br />

geleidelik leer ken, hy moet<br />

homself al hoe beter leer ken<br />

teenoor die HERE.<br />

Hy moet sover kom dat hy homself<br />

kan beproef.<br />

Daardie woord gebruik die apostel<br />

Paulus ook in sy brief aan die<br />

gemeente van Korinthe. En ook<br />

ons Nagmaalsformulier gebruik<br />

dié woord.<br />

Die Nagmaalsformulier vertel ook<br />

wat so ‘n selfbeproewing of selfondersoek<br />

behels:<br />

“Ten eerste moet ‘n kind van die<br />

HERE nadink oor sy sondes en<br />

vervloeking en besef dat hy God<br />

se toorn verdien. Ja, hy moet<br />

sover kom dat hy vanweë die<br />

sonde ‘n afkeer kry van homself.<br />

Ten tweede moet ‘n kind van<br />

die HERE homself ondersoek<br />

of hy die vaste belofte van God<br />

glo dat al sy sondes hom alleen<br />

op grond van die lyding en dood<br />

van Jesus Christus vergewe is.<br />

Ten derde eis die selfbeproewing<br />

van ‘n kind van God dat hy<br />

homself sal ondersoek of hy van<br />

voorneme is om van nou af met sy<br />

hele lewe uit ware dankbaarheid<br />

God te dien en opreg voor Hom<br />

te wandel; of hy alle vyandskap,<br />

haat en nyd wil laat vaar en voortaan<br />

in ware liefde en vrede met<br />

sy naaste wil lewe.”<br />

Dit is basies dieselfde as wat in<br />

Sondag 30 in antw 81 van die<br />

Kategismus genoem word. Eers<br />

as ‘n mens so met homself kan<br />

besigwees, kan hy ook die Nagmaal<br />

vier. Maar dit alles kan ons<br />

van ‘n kind nog nie vra nie.<br />

‘n Kind moet hierin eers geduldig<br />

opgevoed word. Hy moet stap vir<br />

stap begelei en verder gehelp word<br />

op die die pad waarop die HERE<br />

hom by sy geboorte geplaas het.<br />

Deur Pa en Ma by die huis, in<br />

14 • Augustus 2012<br />

hul gesprekke, hul voorlees uit die<br />

Bybel, as hulle hul kind leer hoe<br />

om te bid.<br />

Verder deur die onderwysers by<br />

die skool, deur hul Bybelonderrig,<br />

maar ook deur die wyse waarop<br />

hulle in al die ander vakke die<br />

HERE en sy werk konkreet aanwys.<br />

En ook deur die Sondagse preke<br />

as die kind oud genoeg geword het<br />

om saam te gaan kerk toe.<br />

En dan ook deur die dominee<br />

in die katkisasieklas. Veral ook<br />

daar word baie konkreet daaraan<br />

gewerk dat gedoopte kerkkinders<br />

voortgehelp word op die pad na die<br />

Nagmaalsviering.<br />

Die drie hoofstukke van die Kategismus<br />

is dieselfde as die drie<br />

onderdele wat sowel in ons Nagmaalsformulier<br />

as hier in antw 81<br />

genoem word i. v. m. die selfbeproewing.<br />

Immers, waaroor gaan<br />

dit in die Kategismus?<br />

“Ten eerste hoe groot<br />

my sonde en ellende is.<br />

Ten tweede hoe ek van al my<br />

sonde en ellende verlos word.<br />

Ten derde hoe ek God vir so ‘n verlossing<br />

dankbaar moet wees.”<br />

Al die katkisasiejare vorm die<br />

voorbereiding op die Nagmaalsviering<br />

wat moet kom.<br />

Moeilike vrae soos: wat is sonde<br />

presies? Waarvandaan kom die<br />

sonde? Watter straf het God op<br />

die sonde bepaal? Wie is Christus?<br />

Waarom moes Hy God én<br />

mens terselfdertyd wees? Hoé<br />

moes Hy ons van die sonde verlos<br />

en waarom alleen so? Hoe kry ek<br />

deel aan Hom? word geduldig en<br />

by herhaling bespreek.<br />

Juis in die moeilike jare wat elke<br />

kind moet deurmaak, die puberteitsjare,<br />

waarin jy selfstandig<br />

begin nadink, maar waarin daar<br />

ook soveel vrae en twyfels jou<br />

bestorm, veral vrae en twyfels<br />

oor die HERE, oor die waarheid<br />

van die Bybel, oor die sinvolheid<br />

of sinloosheid van die lewe, oor die<br />

toekoms van hierdie wêreld - juis<br />

in dié jare is daar elke week die<br />

hand van die predikant wat God<br />

se kinders vashou of weer vasgryp<br />

en verder neem op die pad met die<br />

HERE.<br />

Maar dan moét hierdie begeleiding<br />

ook eendag uitloop in die<br />

Nagmaalsviering. As jongmense<br />

geleidelik die leeftyd bereik<br />

waarop hulle ‘n selfstandige<br />

lewe begin lei: hulle verlaat die<br />

Hoër skool, kies ‘n studierigting<br />

of begin werk, hulle gaan in ‘n<br />

eie woonstelletjie bly, hulle open<br />

hulle eie bankrekening, hulle<br />

begin ’n verhouding, dan verwag<br />

die HERE dat hulle nou ook m.b.t.<br />

Hom ‘n selfstandige keuse maak.<br />

As hulle in alle opsigte aktiewe<br />

mense word, kan hulle in die verbond<br />

met Hom nie passief bly nie.<br />

Nou het die tyd aangebreek om sy<br />

keuse vir jou ook met jou keuse vir<br />

Hom te beantwoord en dit te wys<br />

aan Sy tafel.<br />

Nou moet dit duidelik word of Sy<br />

liefde jou hart geraak en wederliefde<br />

gewek het. So moet ons<br />

ons kinders eers geduldig na die<br />

hoogtepunt in die verbond van<br />

God heenlei. Daardie hoogtepunt,<br />

die eerste Nagmaalsviering na ‘n<br />

jarelange voorbereiding, is egter<br />

nie terselfdertyd ook die eindpunt<br />

nie.<br />

Voortaan moet dit nou van die een<br />

hoogtepunt na die volgende een<br />

gaan. Voortaan moet die lewe hom<br />

beweeg van die een Nagmaal na<br />

die ander. Daar mag nie ‘n stilstand<br />

kom na die ontwikkeling<br />

wat van die Doop na die Nagmaal<br />

heengelei het nie. Want stilstand<br />

word onvermydelik agteruitgang.<br />

Daarom word ook belydende lidmate<br />

nog telkens opgeroep om<br />

hulleself op die volgende Nagmaal<br />

voor te berei en hulleself opnuut te<br />

beproef. Self te ondersoek.<br />

Die les van die katkisasies mag<br />

nooit meer verleer word nie.<br />

Wat ons jong geleer het, daarmee<br />

moet ons tot op ons ou dag besig<br />

bly.<br />

Ds FJ Bijzet<br />

[Hierdie is ’n uittreksel en verwerking<br />

van ’n preek oor Sondag 30<br />

van 1990].


‘Gemeente-kommunikeerder’<br />

Geliefde gemeente vol ‘kommunikeerders’,<br />

Sedert 23 Junie vanjaar, toe die<br />

eerste gebruiker van “Kommunikeerder”<br />

in ons gemeente haar program<br />

gelaai het, het die gebruik<br />

daagliks toegeneem tot 99 mense<br />

(tans kom daar daagliks ongeveer<br />

2 mense per dag by). Volgens ons<br />

adresboekie bestaan ons gemeente<br />

uit 500 mense insluitende dooplidmate.<br />

Aangesien die meeste baie<br />

jong lidmate nog nie rekenaars het<br />

die, en ‘n deel van ons gemeente<br />

so senior is dat hulle ook nie hulleself<br />

in die wêreld van rekenaars<br />

wil begewe nie, moet ‘n mens aanvaar<br />

dat daar wel heelwat minder<br />

gebruikers as 500 gaan registreer.<br />

My inligting wys dat ons<br />

327 belydende lede het en baie<br />

gesinne gebruik saam een rekenaar.<br />

Daar is dus defi nitief nog<br />

ruimte vir groei.<br />

Vir dié van u wat nog nie weet<br />

waaroor dit gaan nie: Kommunikeerder<br />

is ‘n rekenaarprogrammetjie<br />

waarmee die gemeente daagliks<br />

ingelig kan bly oor gebeure<br />

in ons gemeente. Die opdatering<br />

van inligting gebeur outomaties<br />

en bring aan u die nuutste nuus<br />

en gebeure op ons kerk-kalender.<br />

Dit bevat ook ‘n foto-album, ‘n lys<br />

met kontakte en ‘n verskeidenheid<br />

bruikbare bronne (soos webwerwe<br />

en dokumente).<br />

Die Begin<br />

Dit het alles begin met ‘n brief en<br />

‘n aantal CD’s wat in 100 poshokkies<br />

by die kerk geplaas is. Die<br />

ontvangers van die CD’s is gevra<br />

om die program op hulle rekenaars<br />

te laai en dan terug te bring kerk<br />

toe, en in die boks in die narteks<br />

neer te sit. Die CD’s wat terug<br />

ontvang is, is dan verder versprei<br />

na meer mense.<br />

Terselfdertyd is daar ook e-mails<br />

uitgestuur na die meeste gemeentelede,<br />

met ‘n skakel (link) na ‘n<br />

plek op die internet vanwaar enige<br />

gemeentelid, wat nie ‘n CD gekry<br />

het nie, die program kan afl aai.<br />

Enige een van die twee metodes<br />

is aanvaarbaar – dit het dieselfde<br />

uitkoms. Vir dié van u wat dus<br />

nog nie ‘n CD of brief gekry het<br />

nie, laai sommer nou die programmetjie<br />

af deur middel van die volgende<br />

skakel:<br />

http://www.d6technology.<strong>co</strong>m/<br />

downloads.php?key=0d747bd0e26c-99c0-b9f5-358143822a3b<br />

Die laai van die program is baie<br />

vinnig en gebruik min data.<br />

U kan die program laai op soveel<br />

rekenaars as wat u wil – bv. by die<br />

werk, tuis of beide en vir u gade.<br />

Altyd opgedateer<br />

Nuus en relevante inligting sal<br />

gereeld opgedateer word deur Mia<br />

in die kerkkantoor, die skribaat en<br />

ander bydraende gemeentelede. U<br />

Kommunikeerder sal outomaties<br />

opdateer wanneer nuwe inligting<br />

toegevoeg word. Daar is niks verder<br />

wat u hoef te doen nie. Kommunikeerder<br />

sal elke dag as u<br />

die rekenaar aanskakel verskyn<br />

(‘pop-up’), sodat u ook deur die<br />

week op hoogte bly met wat in<br />

ons gemeente gebeur en nie net<br />

Sondae as u kerk toe kom in die<br />

Wandelgang nie.<br />

Kry net daardie inligting<br />

wat u verlang<br />

U kan self kies watter inligting<br />

u wil ontvang en wat nie. Kliek<br />

net op die “Verpersoonlik” strokie<br />

(tab) en kies daardie onderwerpe<br />

van die lys wat verskaf word.<br />

Kies eerder aanvanklik so veel as<br />

moontlik: u kan dan later sekere<br />

onderwerpe afskakel as u bemerk<br />

dis nie vir u van belang nie.<br />

Advertensies<br />

In die spasie onderaan die Kommunikeerder<br />

kan u ‘n advertensie<br />

laat plaas. Winste uit advertensies<br />

gaan na die EBKK. Die<br />

eerste 10 adverteerders wat ‘n<br />

spasie neem kry voorkeur. Elke<br />

advertensie sal vir 20 sekondes<br />

op ‘n slag verskyn en dan gevolg<br />

word deur die ander 9. Dit sal die<br />

hele maand bly ‘hardloop’ en sal<br />

potensieel gesien word deur almal<br />

wat die Kommunikeerder op hulle<br />

rekenaars gelaai het m.a.w. ons<br />

hele gemeente. Skakel vir Lydia<br />

van der Kooy by 084 222 8893 om<br />

u advertensie te bespreek. Interessante<br />

stukkie statistiek: toe ek<br />

hierdie brief skryf het die Sportron<br />

Advertensie reeds 92 023<br />

keer gewys en die Aros Opedag<br />

advertensie reeds 102 455 keer.<br />

Bydraers van inligting<br />

Aanvanklik word inligting deur<br />

die kerkkantoor, die skribaat en<br />

myself geplaas. As u na die lysie<br />

“Verpersoonlik” gaan kyk, sal u ‘n<br />

verskeidenheid onderwerpe, verenigings,<br />

kommissies en groepe<br />

sien. Die idee is dat elkeen van<br />

daardie groepe se voorsitters<br />

bydraers van inligting sal word.<br />

Daarvoor sal hulle ‘n “administrasie”<br />

programmetjie met ‘n kodewoord<br />

en ‘login’ ontvang, saam<br />

met ‘n bietjie opleiding om hulle<br />

touwys te maak. As u so ‘n persoon<br />

is, kontak myself (Andries<br />

van Renssen) sodat ek u so gou<br />

moontlik kan inskakel. Op hierdie<br />

stadium het ons 18 bydraers<br />

en ons wil dit graag vermeerder,<br />

dus: meld uself aan asseblief!<br />

Kommunikeerder is vir<br />

almal<br />

Laastens, neem asseblief kennis<br />

dat ‘kommunikeerder’ nie ‘n amptelike<br />

kerkraad-mondstuk is nie:<br />

dit is vir u almal om te gebruik<br />

en om mekaar op hoogte te help<br />

hou van wat daar in ons gemeente<br />

gebeur. In die laaste maand het<br />

ons al verskeie versoeke ontvang<br />

om nuwe ‘kanale’ by te voeg en<br />

idees van hoe ons die gebruik kan<br />

verbeter. Ek moedig u aan om<br />

deel te neem.<br />

Met broedergroete,<br />

Andries van Renssen<br />

Augustus 2012 • 15


GKSA – NUUS<br />

Verslag van Kuratore - Potchefstroom<br />

1. REGISTRATEUR<br />

Mev Antoinett Moerdyk se dubbelle<br />

vrag as Registrateur van die<br />

Teologiese Skool Potchefstroom en<br />

ook die Administratiewe Bestuurder<br />

van die Fakulteit Teologie<br />

het die afgelope paar jaar so in<br />

omvang gegroei, dat dit duidelik<br />

geword het dat sy die twee take<br />

nie langer saam kon verrig nie.<br />

Albei poste regverdig ‘n voltydse<br />

aanstelling. Daar is besluit om die<br />

twee poste van mekaar te skei.<br />

Mev Moerdyk sal in die vervolg<br />

die Administratiewe Bestuurderpos<br />

beklee. Die Kuratore het groot<br />

dank uitgespreek vir mev Moerdyk<br />

se getroue, onbaatsugtige en<br />

voortrefl ike dienswerk oor die tydperk<br />

2005-2012.<br />

Mev Ami du Toit, wat vroeër reeds<br />

as Registrateur TSP gedien het, is<br />

aangestel vanaf 1 <strong>Julie</strong> 2012.<br />

2. STUDENTE<br />

Daar is tans ‘n totaal van 62 kandidaatstudente<br />

by die Teologiese<br />

Skool waarvan 9 eerstejaars is.<br />

Die volgende broers sal DV na verwerwing<br />

van die kandidaatsertifi -<br />

kaat aan die einde van 2012 aanmeld<br />

by Streeksinodes of Klassisse<br />

vir beroepbaarstelling: RJ<br />

(Rynhardt) Pretorius, JJ (Ja<strong>co</strong>)<br />

Schutte, CC (Chaka) Mathundela<br />

CC, MJ (Thys) Lourens, DFC<br />

(Dirk) Kruger en N (Nobington)<br />

Murambadoro.<br />

3. KANDIDAATSERTIFI-<br />

KATE<br />

Kandidaatsertifi kate is tydens die<br />

Junie-Kuratorevergadering aan<br />

brs GJJ (Giepie) van der Merwe,<br />

SJB (Hannes) Lee en JFK (Frikkie)<br />

Mulder oorhandig na die suksesvolle<br />

afhandeling van al die<br />

akademiese vereistes om predikante<br />

in die GKSA te kan wees.<br />

Ons bid hulle die seën van die<br />

Here toe in die spoedige beroeping<br />

en diens in die kerke.<br />

16 • Augustus 2012<br />

4. KERKGESKIEDENIS-<br />

TOER<br />

Die jaarlikse kerkgeskiedenistoer<br />

met die fi nalejaarstudente<br />

het vanaf 29 Maart tot 2 April<br />

onder leiding van prof Rikus Fick<br />

plaasgevind. Danksy ‘n borg is die<br />

toer hierdie jaar uitgebrei om ook<br />

Strydenburg in te sluit. Hulle het<br />

die aand van 29 Maart by prof<br />

Piet van der Schyff oornag. As<br />

historikus het hy ook ‘n hele aantal<br />

interessante gesprekke met<br />

die studente gehad. Die volgende<br />

kerke is daarna besoek: Reddersburg,<br />

Steynsburg, Venterstad<br />

en Burgersdorp, asook die plaas<br />

Roosterhoek en die Burgersdorpse<br />

museum. Die eienaar van<br />

die plaas Roosterhoek, br Harm<br />

Marx, het tydens ons besoek aan<br />

ons ‘n maalklip geskenk wat in die<br />

fondasie van die gebou waarin die<br />

lidmate byeen gekom het vir die<br />

stigting van die Gereformeerde<br />

Kerk Burgersdorp was. Die maalklip<br />

sal eersdaags in die kerkmuseum<br />

opgeneem word. Op al die<br />

verskillende plekke het lede van<br />

die plaaslike gemeentes gesorg vir<br />

die nodige inligting en traktering.<br />

Die studente was die hele tyd tuis<br />

op die plaas Vaaljasfontein naby<br />

Venterstad en het so iets ervaar<br />

van die streek waar die wortels<br />

van die Gereformeerde Kerke in<br />

die Vrystaat en Oos-Kaap lê. Daar<br />

is getuienis dat die studente dit as<br />

verrykend ervaar het en dat dit<br />

baie bygedra het tot hulle kerkhistoriese<br />

bewussyn.<br />

5. EVANGELISASIE<br />

PRAKTIES<br />

Verslag is gedoen van die werk<br />

wat die studente onder leiding<br />

van CRUMA (Centre for Reformed<br />

Urban Ministry in Africa)<br />

gedoen het. Verskeie persone het<br />

leiding gegee tydens die prakties,<br />

naamlik drr Flip Buys, Brian de<br />

Vries (NETS prinsipaal), Naas<br />

Ferreira, di Griffel van Wyk,<br />

Aaron Muswubi en prof Derrick<br />

Mashau. Die doel van die program<br />

was om die studente soveel<br />

moont lik praktiese blootstelling<br />

aan `n missionale bediening te<br />

gee. Studente kon deur middel<br />

van ver skeie aktiwiteite eerstehands<br />

sien watter uitdagings aan<br />

`n kerkplanter gestel word en hoe<br />

dringend die nood van verarmde<br />

en ontredderde mense in die stedelike<br />

gebiede is.<br />

6. MATERIËLE<br />

NOOD VAN<br />

KANDIDAATSTUDENTE<br />

Daar is nege studente wat nie<br />

genoegsame fi nansiële hulp uit die<br />

teologiese studente beursfonds kon<br />

kry nie. Hierdie studente se familie<br />

en tuisgemeentes is nie in staat<br />

om hulle fi nansieel te ondersteun<br />

nie. Die maksimum bedrag wat<br />

in beurse vir eerstejaars studente<br />

toegeken kan word, is R10,000 per<br />

jaar. Daarna word beurse volgens<br />

meriete toegeken. Daar is reeds<br />

aan die kerkverband inligting<br />

deurgegee oor die besondere nood<br />

van die studente. Groot dank word<br />

oorgedra aan gemeentes en individue<br />

wat reeds mildelik bygedra<br />

het. Nie-bederfbare voedsel<br />

en toiletware word aangekoop en<br />

weekliks aan studente uitgedeel.<br />

Sommige gemeentes het studente<br />

“aangeneem” en versorg hulle<br />

maandeliks. Daardie studente<br />

besoek van tyd tot tyd die gemeentes,<br />

wanneer bepaalde dienswerk<br />

gedoen kan word. Daar is steeds<br />

‘n groot behoefte in hierdie opsig<br />

en gemeentes word aangemoedig<br />

om studente “aan te neem”.


Studente word ook aangemoedig<br />

om self te probeer voorsien<br />

in hulle behoeftes deur vakansiewerk.<br />

Hulle word ook gelei om<br />

te probeer bespaar op hulle uitgawes.<br />

Briewe word maandeliks<br />

na gemeentes in die kerkverband<br />

uitgestuur om te herinner aan die<br />

spesiale kollektes wat opgeneem<br />

moet word. Vanweë die dringende<br />

behoefte aan versorging word ‘n<br />

ernstige beroep gedoen dat positief<br />

op die reëling van ‘n spesiale<br />

kollekte gereageer sal word.<br />

Die Senaat van die Teologiese<br />

Skool het ‘n ernstige voorneme<br />

en voel geroepe om betrokke te<br />

wees in die voor siening van die<br />

fi nansiële nood van hierdie kandidaatstudente<br />

en het ‘n versorgingskommissie<br />

benoem om die<br />

saak te onder soek. Lede van die<br />

senaat kon voorstelle of gedagtes<br />

in die verband, skriftelik aan die<br />

kommissie deurgee. Gemeentes<br />

is geïdentifi seer wat deur middel<br />

van onder andere ‘n telefoonoproep<br />

veldtog gekontak kan word,<br />

of deur professore hieroor ingelig<br />

kan word wanneer hulle daar<br />

optree.<br />

Dienaar soos Christus (2)<br />

In die eerste gedeelte van hierdie<br />

artikel wat geplaas is in die Mei/<br />

Junie 2012 uitgawe van Kerk en<br />

Woord het ons gekyk na die plek<br />

van die diaken in die gemeente.<br />

Ons het gesien dat:<br />

- Christus aan ons onbaatsugtige<br />

liefde gee<br />

- sodat ons kan dien,<br />

- sodat die onbaatsugtige liefde<br />

van Christus op hierdie wyse<br />

openbaar kan word,<br />

- sodat niemand om een of<br />

ander rede van die geloofsgemeenskap<br />

vervreem raak nie<br />

en<br />

- sodat God daardeur verheerlik<br />

kan word.<br />

Soos Christus, so behoort die hele<br />

gemeente mekaar in onbaatsug-<br />

7. BTH-GRAAD IN<br />

KINDER- EN JEUGWERK<br />

Die Fakulteit Teologie is tans<br />

besig met die samestelling van ‘n<br />

kurrikulum vir ‘n BTh-graad in<br />

kinder- en jeugwerk met die oog<br />

op implementering vanaf 2014.<br />

Hierdie graad sal jeugwerkers wat<br />

in gemeentes, skole, besighede en<br />

by maatskaplike rade in diens kan<br />

tree, oplei. Die Kuratore word<br />

versoek om te besin oor die toesighouding<br />

oor die opleiding van<br />

studente van die GKSA wat hierdie<br />

kwalifi kasieprogram sal volg<br />

en moontlik in gemeentes van die<br />

GKSA gaan dien. Vanaf die kant<br />

van die Fakulteit is daar groot<br />

opgewondenheid oor die nuwe<br />

kurrikulum vir ‘n BTh-graad in<br />

Kinder- en Jeugwerk.<br />

‘n Konferensie in jeugwerk word<br />

deur die Fakulteit Teologie 26-<br />

28 September 2012 aangebied.<br />

Gemeentes word aangemoedig om<br />

persone wat daarby belang het af<br />

te vaardig.<br />

tige liefde te dien. Hierdie diens<br />

word gefasiliteer deur die diakens<br />

in die gemeente.<br />

In hierdie artikel kyk ons na hoe<br />

die diakonie van Die Kandelaar<br />

hul amp prakties probeer uitvoer.<br />

Inligtingsboekie van die Gereformeerde<br />

Kerk Die Kandelaar<br />

2012<br />

Op bladsy 5 en 6 van die Inligtingsboekie<br />

van die Gereformeerde<br />

Kerk Die Kandelaar 2012 vind u<br />

die volgende opgesom:<br />

- Die opdrag van die diakonie,<br />

- bankbesonderhede vir skenkings<br />

en<br />

- kontakbesonderhede van die<br />

diakens vir die onderskeie<br />

wyke<br />

8. VERKIESING VAN<br />

REKTOR EN VISE-<br />

REKTOR VIR 2013 - 2015<br />

Aangesien die termyn van die<br />

Rektor TSP, prof GJC Jordaan,<br />

en die Vise-rektor TSP, prof RS<br />

Letšosa, aan die einde van 2012<br />

verstryk, het die Kuratorium ‘n<br />

verkiesing vir die volgende termyn<br />

gehou. Die werklading van<br />

die Rektor TSP is van so ‘n gewig,<br />

dat daar besluit is om twee Viserektore<br />

TSP te verkies. Die saak<br />

het verder organies na vore gekom<br />

vanuit die ontwikkeling in die<br />

bestuurstruktuur van die Teologiese<br />

Skool. Prof GJC Jordaan is<br />

herkies as Rektor TSP, en as Viserektore<br />

is proff RS Letšosa en G<br />

Breed verkies. Die Vise-rektore<br />

TSP se verantwoordelikhede sal<br />

enersyds fokus op studentesake,<br />

andersyds op akademiese sake.<br />

Ons wens die drie broers van harte<br />

geluk en bid die Here se seën af op<br />

hierdie dienswerk, wat in Januarie<br />

2013 in aanvang neem.<br />

GKSA Admin Buro - Potchefstroom<br />

Op bladsy 5 staan die opdrag soos<br />

volg:<br />

Die opdrag van die diakonie is om<br />

barmhartigheidsdiens te verrig<br />

binne en buite die gemeente, en<br />

sorg te dra dat die gemeente hulle<br />

eenheid in Christus in daadwerklike<br />

onderlinge liefde beoefen, en<br />

dat die gelowiges aan almal goed<br />

doen.<br />

Maar verder ook dat nie een deur<br />

armoede, eensaamheid, ouderdom,<br />

siekte of om ander redes van die<br />

geloofsgemeenskap vervreem raak<br />

nie. Die diakonie moet daarom die<br />

middele wat gegee word tot diens<br />

van die wat in nood verkeer, sorgvuldig<br />

beheer, met wysheid bestee<br />

en met vertroosting uit die Skrif<br />

uitdeel, soos dit vervat is in die<br />

bevestigingsformulier.<br />

Augustus 2012 • 17


Besoeke aan ledemate van die<br />

Liggaam van Christus<br />

Daar is tans 10 diakens wat ooreenkom<br />

met die aantal wyke in die<br />

gemeente. Elke diaken het dus ’n<br />

wyk. Tans is dit die gewoonte dat<br />

’n diaken ten minste een keer in<br />

sy 3 jaar termyn elke besoekpunt<br />

in sy wyk sal besoek. Die diakens<br />

lewer rapport van besoeke by die<br />

Diakonie vergaderings wat vir die<br />

laaste Maandag van elke maand<br />

gereël word.<br />

Besoeke waar daar geen ooglopende<br />

nood is nie:<br />

Diakens behoort u ten minste<br />

een maal per 3 jaar te besoek. U<br />

kan ook self vra dat die diakens<br />

u besoek sodat u meer betrokke<br />

kan raak. Hierdie besoeke kan<br />

formeel of informeel wees.<br />

Die diakens se Huisbesoek Rapport<br />

gee heelwat praktiese leiding<br />

aan hoe besoeke ingekleur word.<br />

Die volgende is ’n opsomming van<br />

waarna onder andere navraag<br />

gedoen word tydens ’n besoek:<br />

- Wie was teenwoordig?<br />

- Wat is die algemene welstand?<br />

- Inskakeling by die kerk?<br />

- Besondere behoeftes waarin<br />

die gemeente kan voorsien?<br />

- Besondere gawes waarvan<br />

die gemeente gebruik kan<br />

maak?<br />

- Beplan ons soos verantwoordelike<br />

lidmate ons medies,<br />

pensioen en ander langtermyn<br />

sake terwyl God ons die<br />

gawes gee?<br />

Die diakens herinner lidmate<br />

daaraan dat hulle ledemate van<br />

een Liggaam is en om as sodanig<br />

op te tree.<br />

Besoeke waar daar wel ooglopende<br />

nood is:<br />

Daar waar die diaken bewus is<br />

van nood sal die diaken sodanig<br />

betrokke raak dat die opdrag van<br />

die diakonie ten volle in werking<br />

tree.<br />

Nood kan in die vorm van armoede,<br />

eensaamheid, ouderdom, siekte of<br />

ander redes voorkom. Die diaken<br />

18 • Augustus 2012<br />

kan bewus word van sodanige<br />

nood vanuit ’n verskeidenheid van<br />

bronne:<br />

- Tydens ’n ouderlinge of diaken<br />

besoek word die nood geïdentifi<br />

seer.<br />

- Die predikant of ander lidmate<br />

bring die nood onder die<br />

aandag van die diaken.<br />

- Die lidmaat self vra die ouderlinge<br />

en/of diakens om hulle<br />

te besoek.<br />

Afhangende van die tipe nood sal<br />

die diaken in oorleg met die ander<br />

diakens hulp aanbied, byvoorbeeld<br />

deur materiële middele te voorsien<br />

of te reël dat ander lidmate<br />

op besoek kom sou die lidmaat dit<br />

benodig.<br />

Hulp is ’n diens wat deur ’n samewerking<br />

tussen verskillende ledemate<br />

van die Liggaam van Christus<br />

aangebied word. Die predikant,<br />

ouderlinge, diakens en ander<br />

lidmate behoort almal op een of<br />

ander wyse betrokke te raak sodat<br />

die nood op die mees christelike<br />

wyse opgelos of verlig word. Die<br />

arm moet help waar die been sukkel;<br />

die oog moet kyk waar die ore<br />

nie meer kan/wil hoor nie.<br />

In die lig van bogenoemde is dit<br />

duidelik dat ’n lidmaat wat hulp<br />

ontvang dus ook hulp kan gee. Die<br />

arme kan die eensame bystaan en<br />

andersom.<br />

Algemene materiële stand binne<br />

en buite die gemeente<br />

Die Kandelaar gemeente is ’n<br />

materieel geseënde gemeente. Die<br />

diakonale kollektes sowel as skenkings<br />

wat ontvang word voorsien<br />

tans in al die nodigste behoeftes<br />

en daar word gepoog om maandeliks<br />

’n bedrag in die Diakonie<br />

Voorsieningsfonds te plaas om<br />

sodoende ’n buffer op te bou vir<br />

tye waar die nood mag toeneem.<br />

Daar is tans 6 vaste besoekpunte<br />

wat hulp ontvang. Verder word<br />

daar van tyd tot tyd ander besoekpunte<br />

gehelp soos wat nodig blyk<br />

te wees. Die diakonie verskaf ook<br />

vaste hulp aan die Paul Kruger<br />

Kinderhuis en Elandspoort Gere-<br />

formeerde Gemeente. Verder word<br />

daar van tyd tot tyd kollektes<br />

gehou vir ander instellings, onder<br />

andere die Transoranje Instituut<br />

vir Blindes.<br />

Ander initiatiewe<br />

Die diakonie reël jaarliks ’n Senior<br />

Lidmaat funksie (65 jaar en ouer).<br />

Hierdie jaar sal die funksie op<br />

Saterdag 8 September by die kerk<br />

self plaasvind. Tydens die funksie<br />

leer ons mekaar beter ken.<br />

Die diakonie ondersteun ook die<br />

werk van die Onderlinge Sorgvereniging<br />

“Die Moot” deur die<br />

vereniging aan lidmate bekend<br />

te stel. Finansiële steun aan die<br />

OSV word deur middel van kollektes<br />

en skenkings gegee. Hierdie<br />

vereniging bedien die hele<br />

Mootgebied waarbinne die GK<br />

Die Kandelaar geleë is. Lede en<br />

hulle afhanklikes word, waar<br />

moontlik, in hulle huis op maatskaplike<br />

en mediese gebied met<br />

raad en daad deur professionele<br />

en vrywillige werkers bygestaan.<br />

‘n Verskeidenheid van hulpmiddels<br />

word ook gratis uitgeleen.<br />

U kan gerus by hierdie inisiatief<br />

betrokke raak deur lid te word, ‘n<br />

maandelikse bydrae te gee en /of<br />

vrywillige hulp te verleen. Indien<br />

u meer besonderhede oor die werksaamhede<br />

van die vereniging wil<br />

hê kan u met suster Joke de Wind<br />

kontak opneem.<br />

Onbaatsugtige Liefde lei<br />

tot Onbaatsugtige Hulp<br />

Die nood in die wêreld is groot.<br />

Geweldig groot.<br />

Christus het na hierdie wêreld<br />

gekom om ons sy onbaatsugtige<br />

liefde te gee en te leer sodat God<br />

daardeur verheerlik kan word.<br />

As dissipels van Christus en ledemate<br />

van Sy Liggaam kan ons nie<br />

anders as om die onbaatsugtige<br />

liefde te versprei deur onbaatsugtige<br />

hulp.<br />

Diakonie


KORTVERSLAG VAN DIE VERGADERING VAN DIE<br />

KERKRAAD MET DIAKENS<br />

Verslag van die vergadering van 21 Mei 2012<br />

1. Opening en<br />

verwelkoming<br />

Die voorsitter, br Arend van de<br />

Wetering, lees II Kronieke 20: 1-<br />

30.<br />

Die stryd is nie ons saak<br />

nie, maar die saak van<br />

God.<br />

In hfst 20 lees ons van drie volke<br />

wat teen Josafat optrek om te veg.<br />

Die Moabiete, die Ammoniete en<br />

die Meüniete, ‘n menigte wat te<br />

groot was om te oorwin. Josafat<br />

het bevrees geword en sy aangesig<br />

daarop gerig om die HERE te<br />

soek. Josafat beroep hom op die<br />

God van die Verbond en op al God<br />

se verbondsbeloftes. Toe die kinders<br />

van Israel deur die woestyn<br />

getrek het, het die HERE hulle<br />

verbied om oorlog te maak teen die<br />

kinders van Moab (nageslag van<br />

Lot met sy oudste dogter) en teen<br />

die kinders van Ammon (nageslag<br />

van Lot met sy jongste dogter) en<br />

teen die mense van die gebergte<br />

Seir (ook genoem die Meüniete, dit<br />

is die nageslag van Esau), want<br />

die lande waarin hulle gewoon<br />

het, het God aan hulle gegee met<br />

‘n eed. Nou kom hierdie selfde<br />

volke en val die uitverkore volk<br />

van die HERE aan in die land wat<br />

die HERE aan sy kinders beloof<br />

het met ‘n eed. Onder hierdie<br />

omstandighede en met ‘n oormag<br />

wat teen Josafat opgestel is vra<br />

hy hulp van God: “...ons oë is op<br />

U.” Die HERE antwoord hierdie<br />

gebed van die gelowige deur sy<br />

Gees oor Jahasiël te laat kom met<br />

die woorde: “Wees nie bevrees of<br />

verskrik vanweë hierdie groot<br />

menigte nie, want die stryd is<br />

nie julle saak nie, maar die saak<br />

van God.” Josafat gehoorsaam<br />

al die voorskrifte van die HERE<br />

nougeset in geloof. Die Leviete<br />

uit die kinders van die Kehatiete<br />

en die Koragiete het God met ‘n<br />

groot stem geloof op die plek wat<br />

die HERE beveel het. Hulle hef<br />

die woorde van Psalm 136 aan:<br />

“Loof die HERE, want sy goedertierenheid<br />

is tot in ewigheid! ” Die<br />

kinders van Ammon het deur die<br />

werking van die HERE teen die<br />

Moabiete gedraai en nadat hulle<br />

dié verslaan het, het hulle teen<br />

die nageslag van Esau gedraai<br />

om dié te vernietig. Almal is in<br />

die verwarring gedood – God se<br />

oorwinning. ‘n Geweldige slag<br />

met ‘n nog geweldiger buit wat<br />

die volk nie eers in drie dae kon<br />

bymekaar maak nie. Al singende<br />

uit Psalm 136 met harpe, siters<br />

en trompette trek hulle terug na<br />

Jesusalem, na die huis van die<br />

HERE. God bevestig sy verbond<br />

as die skrik van die HERE oor al<br />

die koninkryke kom omdat Hy die<br />

God van Israel is wat vir sy volk<br />

gestry het.<br />

Die gedeelte sluit af met die mooi<br />

woorde: “Verder het die konin kryk<br />

van Josafat gerus, en sy God<br />

het hom rondom rus verskaf.”<br />

Soos die rus op die sewende dag<br />

na God se werk die Sjalom of<br />

vrede oor God se volk. Hier sien<br />

ons ‘n duidelike lyn uit die Skrif<br />

wat ons ook moet volg: Josafat<br />

het God gesoek. Josafat laat die<br />

volk terugkeer tot die vrees van<br />

die HERE. Josafat beroep hom op<br />

die God van die verbond. Josafat<br />

sê: “...ons oë is op U gerig.” Die<br />

stryd is nie ons saak nie, maar<br />

die saak van God. Die volk lofsing<br />

tot eer van God met psalms<br />

en musiekinstrumente. Daar is<br />

ewige rus vir die gehoorsame wat<br />

in die vrees van die HERE lewe.<br />

Ons moet ook vertrou op God in<br />

alles wat ons doen en altyd daarvan<br />

bewus wees dat die stryd<br />

hier op aarde nie ons stryd is nie,<br />

maar God se saak. Ook wat die<br />

ewige rus betref soos in die profesie<br />

van Jes 40: 9-11 “Kyk, die<br />

Here HERE sal kom as ‘n Sterke,<br />

en sy arm sal heers; kyk, sy loon<br />

is by Hom, en sy beloning is voor<br />

sy aangesig.”<br />

Ons is hier besig met God se werk,<br />

in God se Koninkryk tot in ewigheid.<br />

Ook die stryd teen die duiwel,<br />

die sonde en die dood, het<br />

ons Here Jesus Christus gestry<br />

en oorwin soos geprofeteer in Jes<br />

40.<br />

Die vergadering sing Psalm 136:<br />

1, 11 & 20 waarna die voorsitter<br />

die vergadering voorgaan in gebed<br />

en almal verwelkom.<br />

2. Goedkeuring van die<br />

notule van 16 April 2012<br />

Na aantekening van verskonings<br />

word die agenda vasgestel en die<br />

notules goedgekeur.<br />

3. Sake uit die notule<br />

wat nie onder ‘n ander<br />

agenda punt val nie<br />

3.1. Terugvoer oor ‘Communicator’:<br />

brs Andries van Renssen<br />

en André Venter.<br />

Br Andries lig die vergadering<br />

kortliks in oor dié rekenaarprogram.‘Communicator’<br />

sal nie die plek van ‘In<br />

die Wandelgang’ inneem nie.<br />

Die KvB en die EBKK is baie<br />

ingenome met die moontlikhede<br />

wat die program bied.<br />

Kostes kan gedek word deur<br />

advertensies daarop te laat<br />

plaas. Die program sal deur<br />

‘n kommissie in samewerking<br />

met die Kerkkantoor geadministreer<br />

word.<br />

Besluit: Aankoop en gebruik<br />

van die pakket is goedgekeur<br />

vir 1 jaar, waarna die besluit<br />

hersien word.<br />

4. Rapporte<br />

4.1. Diakonie<br />

4.1.1. G e r e d i g e e r d e<br />

notule van die diakonievergadering<br />

26 Maart 2012.<br />

Augustus 2012 • 19


Daar is met dank kennis<br />

geneem van die notule en die<br />

Diakonie word sterkte toegewens<br />

met hulle werk. ‘n<br />

Opmerking word gemaak oor<br />

die bywoning volgens die punt<br />

presensie op die notule, om die<br />

diakens op te skerp.<br />

4.2. Bedieningskommissie -<br />

Tweede predikant<br />

Die voorsitter hou die rapport<br />

van die Bedieningskommissie<br />

aan die vergadering voor,<br />

waarna hy dit oopstel vir<br />

bespreking.<br />

Bespreking: Die rapport<br />

word met dank aanvaar. Die<br />

kerkraad sien af van die sogenaamde<br />

profi ele: Gemeenteprofi<br />

el en Predikantsprofi el.<br />

Die kommissie moet die saak<br />

van grondbeginsels af beredeneer.<br />

Die Skrif, belydenisgeskrifte,<br />

formuliere en kerkorde<br />

vorm hierdie basis. Dit<br />

geld vir die gemeente wat biddend<br />

beroep sowel vir die predikant<br />

wat biddend oorweeg<br />

en opvolg. Die gemeente moet<br />

in die hele proses die oë op die<br />

Here gerig hou en nie die werk<br />

van die Heilige Gees vooruitloop<br />

of in die wiele ry nie.<br />

Besluite:<br />

Die bewoording van punt 1<br />

word gewysig sodat dit die<br />

oorsprong van die beroepingsproses<br />

korrek weergee, nl. dat<br />

die kerkraad advies van Prof<br />

du Plooy gekry het om weens<br />

die bedieningsnood van die<br />

gemeente voort te gaan met<br />

die beroeping van ‘n tweede<br />

predikant.<br />

• ‘n Addisionele punt word<br />

bygevoeg wat geleentheid gee<br />

dat die kerkraad eers ‘n kortlys<br />

kan saamstel vir verdere<br />

beoordeling voordat die kerkraad<br />

oorgaan tot die stel van<br />

‘n tweetal;<br />

• Die kommissie voeg riglyne<br />

by vanuit die Skrif om die<br />

gemeente toe te rus om<br />

geskikte broeders voor te stel<br />

vir beroeping as predikant vir<br />

die gemeente;<br />

20 • Augustus 2012<br />

• Die rapport - soos gewysig -<br />

word op Sondag 10 Junie aan<br />

die gemeente uitgedeel ter<br />

begeleiding;<br />

• Die kerkraad roep die<br />

gemeente op vir ‘n gemeentevergadering<br />

op Maandag 11<br />

Junie. Die kerkraad sal dan<br />

terugvoer gee oor die hantering<br />

van die saak teen ds<br />

Momberg asook verdere toeligting<br />

en bespreking oor die<br />

beroeping van ‘n tweede predikant;<br />

• Die kerkraad vra die gemeente<br />

vir name wat die skriba skriftelik<br />

moet bereik op of voor<br />

Sondag 24 Junie 2012;<br />

• Die skriba plaas die groslys<br />

op die kerkraadsagenda van<br />

23 <strong>Julie</strong> 2012; en<br />

• Die kerkraad stel ‘n kommissie<br />

aan om die konsepberoepbrief<br />

en aanhangsel gereed te kry<br />

vir die breëkerkraadsvergadering<br />

van 23 <strong>Julie</strong> 2012. Brs<br />

Eddie Boersema, Jan Lamberts<br />

en Willem Heus sal die<br />

bedieningskommissie bystaan<br />

in die opstel van konsepdokumentasie.<br />

Werklike getalle en<br />

inligting kan eers gefi naliseer<br />

word na konsultasie met die<br />

broeder wat beroep word. Die<br />

konsulent moet ook by hierdie<br />

belangrike saak betrek<br />

word.<br />

5. Korrespondensie<br />

ontvang<br />

5.1. Agenda: Klassis Noord van<br />

die VGK<br />

‘n Uitnodiging om die Klassis<br />

Noord van die VGK by te<br />

woon is ontvang en verwys na<br />

die kerkraadskommissie “Vyf<br />

punt gesprekgroep”. Die broeders<br />

het verskoning aangeteken<br />

en nie die klassis bygewoon<br />

nie.<br />

5.2. Vyf punt gesprekgroep: Kerke<br />

erken mekaar as ware kerke<br />

in Christus.<br />

Bespreking volg: Die Kerkraad<br />

het reeds skriftelik bevestig<br />

dat ons die ander gemeentes<br />

ook as ware kerke aanvaar.<br />

Dit is ook reeds voorheen van<br />

hulle kant gedoen. Daar is<br />

nog persoonlike sake wat aandag<br />

moet kry. Die kommissie<br />

neem kennis hiervan en<br />

sal dit buite die vergadering<br />

hanteer.<br />

5.3. Instituut vir Blindes: Nuusbrief<br />

en aansoek om fi nansiele<br />

steun.<br />

Besluit: Verwys na die Bondelkommissie.<br />

5.4. GKSA Predikante Pensioenfonds:<br />

Beleggingskeuse<br />

Besluit: Verwys na die Traktement<br />

kommissie vir bespreking<br />

met ds. Momberg.<br />

5.5. Deputate: Opbou en uitbou,<br />

Pta Streeksinode – uitnodiging<br />

21 <strong>Julie</strong> 2012.<br />

Besluit: Die uitnodiging sal<br />

aan die gemeente deurgegee<br />

word – kennisgewingbord.<br />

5.6. Admin Buro GKSA: Dringende<br />

oproep – voedselbank<br />

Teologiese studente.<br />

Besluit: Die Diakonie moet<br />

die oproep bespreek en terugvoer<br />

gee op die volgende Breë<br />

Kerkraadsvergadering.<br />

5.7. GK Rooiwal: Bedieningsooreenkoms.<br />

Na aanleiding van die gesprek<br />

tussen brs André Venter en<br />

Freddie Bakker met die GK<br />

Rooiwal is dit duidelik dat<br />

daar steeds geldelike nood in<br />

die gemeente is. Besluit: Dat<br />

ons eers volstaan by 15 preekgeleenthede<br />

per jaar. Die KvB<br />

sal gevra word om insette te<br />

lewer oor fi nansies t.o.v. hierdie<br />

saak. Brs André Venter<br />

en Freddie Bakker sal dit<br />

met die KvB opneem. Nadat<br />

advies ontvang en bespreek<br />

is sal ‘n skrywe aan die GK<br />

Rooiwal uitgaan. Indien ons<br />

‘n predikant beroep sal die<br />

hele ooreenkoms weer heroorweeg<br />

moet word.<br />

5.8. EBKK: Ooreenkoms br Alwyn<br />

Bezuidenhout.


Besluit: ‘n Kommissie<br />

bestaande uit oudle Jan de<br />

Wind en Wim Anholts sal<br />

die ooreenkoms bestudeer en<br />

terugvoer gee op die volgende<br />

Kerkraadsvergadering.<br />

5.9. Br V d’Assonville: Deputate<br />

Eenheid in Verskeidenheid<br />

– Vrou in die Amp vrae.<br />

Aangesien die Acta van die<br />

afgelope sinode nog nie ontvang<br />

is, en die besluite nog<br />

nie geratifi seer is, kan die<br />

Kerkraad nie nou ‘n uitspraak<br />

lewer nie.<br />

Besluit: Die skriba sal dit so<br />

aan die Deputate oordra.<br />

5.10.Kennisgewing: Klassis Pretoria<br />

Suidwes het op sy vergadering<br />

van 7 Mei 2012<br />

saam met deputate vanweë<br />

Streeksinode Pretoria, gevolg<br />

Gebore:<br />

Op 24 <strong>Julie</strong>, Maryke, dogter van<br />

br Gerben en sr Anneke van de<br />

Wetering.<br />

Gedoop:<br />

Op 3 Junie, Carlie, dogter van<br />

br Wieger en sr Petra van der<br />

Veen.<br />

Met attestaat ingekom:<br />

Op 1 <strong>Julie</strong>, br Johann Engelbrecht<br />

(F, 211) vanaf die Gereformeerde<br />

Kerk Cachet.<br />

Op 22 <strong>Julie</strong>, sr Elene Kruger (G,<br />

214) vanaf die Gereformeerde<br />

Kerk Oos-Moot.<br />

gegee aan die versoek van Dr<br />

NJ Gronüm om oor te gaan<br />

tot ‘n ander staat van die lewe<br />

volgens Artikel 12 Kerkorde.<br />

Dr Gronüm is tans betrokke<br />

as navorser Dept Missiologie<br />

Teologiese Skool Universiteit<br />

Pretoria. Die klassis dra hom<br />

en sy gesin aan die genadesorg<br />

van die Hemelse Vader<br />

op.<br />

Besluit: Die Kerkraad neem<br />

met droefheid kennis.<br />

5.11.Kennisgewing aan al die<br />

kerke: 9 Mei 2012, In sake<br />

skorsing Ds.H.L.J. Momberg.<br />

Besluit: Die Kerkraad neem met<br />

droefheid kennis.<br />

5.12.Huweliksbevestiging br<br />

Johan Boersema en sr Elske<br />

van de Wetering<br />

Kerklike Stand - Junie en <strong>Julie</strong> 2012<br />

Met attestaat vertrek:<br />

Op 8 <strong>Julie</strong>, sr Janie Momberg<br />

na die Gereformeerde Kerk Daspoort.<br />

Reisattes aangevra:<br />

Op 17 Junie, sr Gerie Nieuwenhuis,<br />

na Amerika en Kanada.<br />

Op 29 <strong>Julie</strong>, br Albert en sr Lies<br />

Willering na Nederland.<br />

Besluit: Die Kerkraad neem dankbaar<br />

kennis van die skrywe.<br />

6. Korrespondensie uit:<br />

6.1. Skrywe aan br Victor<br />

d’Assonville: Deputate Eenheid<br />

in Verskeidenheid<br />

Reeds bespreek onder punt<br />

8.9.<br />

6.2. Br Rob van der Kooy en kommissielede<br />

insake Saal vir die<br />

kerk.<br />

7. Broederlike vermaan (Art<br />

81 KO, Sensura Fraterna et<br />

Morum)<br />

Geen.<br />

8. Afsluiting – br André Venter<br />

doen ‘n gebed waarna die<br />

voorsitter die vergadering<br />

sluit.<br />

Met Reisattes<br />

teruggekeer:<br />

Op 22 <strong>Julie</strong>, br Dave en sr Tiny<br />

Wil<strong>co</strong>cks vanuit Duitsland.<br />

Op 29 <strong>Julie</strong>, sr Gerie Nieuwenhuis<br />

vanuit Amerika en<br />

Kanada.<br />

Getroud:<br />

Op 14 <strong>Julie</strong>, br Johan Boersema<br />

en sr Elske van de Wetering.<br />

Augustus 2012 • 21


Die oorlog wat nie ’n oorlog was nie<br />

“If the Boers did not at once lay<br />

down their arms, they should<br />

be exterminated wherever they<br />

fell into our power” – Londonse<br />

dagblad, Daily Gazette, Oktober<br />

1900, na groot oorwinnings<br />

deur generaal De Wet. Toe begin<br />

moordkampe. Boerderye met kos<br />

word vernietig. Verskroeide aarde.<br />

Kerke word afgebrand.<br />

Dit is nie ’n koerantjoernalis wat<br />

met hierdie opskrif die aandag wil<br />

trek nie, maar dit is ’n historiese<br />

feit dat die Anglo-Boereoorlog<br />

aldus beskryf is: Dis geen oorlog<br />

nie! En let wel, dit was ’n Engelsman<br />

self, die leier van die Britse<br />

Opposisie in hulle parlement wat<br />

openlik verklaar het: “Ons oorlog<br />

in Suid-Afrika is barbarisme!”. Dit<br />

was op die 14de Junie 1901 wat<br />

sir Harry Campbell-Bannerman<br />

uitdagend uitgeroep het: “When<br />

is a war not a war?” Hierop was<br />

sy duidelike antwoord volgens die<br />

stem van sy gewete: “When it is<br />

carried out by methods of barbarism”<br />

(SB Spies, Methods of Barbarism,<br />

p. 9).<br />

Groot-Brittanje kon die<br />

oorlog nie op die slagveld<br />

wen nie<br />

Dit is ’n onomstootlike feit wat<br />

vandag selfs deur Engelse historici<br />

erken word: Op die militêre<br />

slagveld was Groot-Brittanje met<br />

sy oormag van 10 teen 1 soldate<br />

en oorweldigende wapentuig en<br />

swawel-gif van die Howitzerkanonne<br />

(liddiet-bomme, bv.<br />

by Magersfontein), nie in staat<br />

om die Boere te oorwin nie. Die<br />

grootste en beroemdste Engelse<br />

generaals soos Roberts of Kandahar<br />

(Afganistan), Kitchener of<br />

Khartoem (Sudan) en Methuen<br />

het telkens in die stof gebyt teen<br />

die strategie van manne soos De<br />

Wet en De la Rey. Na generaal<br />

De Wet se ongeloofl ike oortog<br />

en oorwinning by die Magaliesberge<br />

op 18 Augustus 1900, was<br />

22 • Augustus 2012<br />

– Herdenking van die Anglo-Boereoorlog. 110 jaar gelede –<br />

lord Roberts, die hoofgeneraal,<br />

so moedeloos dat hy sinies uitgeroep<br />

het: “It is only a waste of<br />

men and power wandering about<br />

the bush after an enemy who will<br />

never be captured” (L. Scholltz,<br />

Generaal De Wet as Veldheer, p.<br />

165). Hierop het Roberts sy tasse<br />

gepak en na Engeland teruggekeer.<br />

Op 7 Maart 1902, het<br />

generaal De la Rey die Engelse<br />

oormag van Methuen so verpletterend<br />

by Tweebosch (digby die<br />

dorp Coligny) verslaan, dat hulle<br />

hom as ’n gewonde gevang het.<br />

Die skok was so groot vir generaal<br />

Kitchener dat hy fl ou ineengestort<br />

het en vir drie dae op sy bed in<br />

afsondering gelê het en op ’n eetstaking<br />

gegaan het (PG Cloete,<br />

The Anglo-Boer War, p. 310). Op<br />

28 Desember 1901 is Kitchener so<br />

platgeslaan deur De Wet se verpletterende<br />

oorwinning oor die<br />

Engelse by die slag van Groenkop,<br />

te noorde van die dorp Kestell,<br />

dat hy in paniek na Londen telegrafeer:<br />

“As long as De Wet is out<br />

I can see no end of the war. If we<br />

can only manage to catch him,<br />

I believe all others are heartily<br />

sick of it” (PG Cloete, The Anglo-<br />

Boer War, p. 287). En so het die<br />

Engelse die “methods of barbarism”<br />

nog erger gemaak totdat die<br />

Boere geen keuse meer gehad het<br />

nie, as om oor te gee.<br />

Enkele skokkende feite<br />

en statistieke oor die<br />

barbaarse oorlog<br />

1. Teenoor die 7 865 Boere-krygers<br />

(op die slagveld en in<br />

krygsgevange-kampe) wat<br />

gesterf het (Ensiklopedie vd<br />

Wêreld, deel 1, p. 398b), het<br />

ten minste 34 000 vroue en<br />

kinders in ’n korter tyd in 58<br />

konsentrasiekampe gesterf en<br />

is op plase vermoor (Rapport,<br />

20 Mei, p. 12). Waar in die<br />

wêreld was daar ooit so ’n oorlog?<br />

7 000 soldate sneuwel op<br />

die slagveld – 34 000 weerlose<br />

vroue en kinders word gedood;<br />

byna 5 keer soveel!<br />

2. 65 000 plaaswonings en<br />

buitegeboue is verbrand en<br />

alle boerderye verwoes (T<br />

Packanham, The Boer War,<br />

p. 537). In die dorp Vryheid<br />

is die Gereformeerde Kerk se<br />

kerkgebou afgebreek om ’n<br />

Engelse fort te bou (Eerste<br />

notule van die kerkraad in<br />

1903). Baie kerke en pastorieë<br />

is eenvoudig afgebrand; van<br />

die Gereformeerde Kerke bv.<br />

Ventersburg, Petrusburg en<br />

Lindley en van die NG Kerk<br />

baie meer. President Kruger<br />

se predikant hier in Pretoria,<br />

ds. Petrus Postma, is tronk<br />

toe gestuur en later na Indië<br />

verban.<br />

3. In die Vrystaat alleen is 7 miljoen<br />

skape van kant gemaak<br />

sodat die mense wat oorgebly<br />

het, geen kos kon kry nie (SB<br />

Spies, Methods of Barbarism,<br />

foto nr. 29). Lord Roberts,<br />

opperbevelvoerder van die<br />

Engelse, se goddelose proklamasie<br />

op 18 November 1900<br />

was soos volg: “All cattle and<br />

food stuffs are to be removed<br />

from all farms, if that is to<br />

be found impossible, they are<br />

to be destroyed!” (PG Cloete,<br />

The Anglo-Boer War, p. 199).<br />

So is feitlik alle vee met bajonette<br />

en Lee Metfords uitgedelg.<br />

4. In 1902 het die Engelse in<br />

Transvaal alleen, 50 488<br />

(in die Vrystaat minstens<br />

20 000) van die inheemse<br />

bevolking (swartmense) met<br />

Lee Metford-gewere teen die<br />

Boere bewapen en het daardeur<br />

die euwel “rassisme”<br />

in Suid-Afrika geplant (SB<br />

Spies, Methods of Barbarism,<br />

p. 279). Die Boeremag wat oorgebly<br />

het was skaars 4 000!<br />

Dit was nog nie die ergste


nie. Die barbaarse lied “Skiet<br />

die Boer”, is doelbewus deur<br />

die Engelse geskep; vergelyk<br />

die metode van majoor Porter<br />

van Heilbron wat 5/- (vyf sjielings)<br />

per kop aan elke swartman<br />

betaal het vir elke Boer<br />

wat hulle vermoor. Daarvoor<br />

het Porter ’n “Log book” aangehou<br />

(vgl. my boek Op die<br />

bodem van die Vaaldam,<br />

p. 79. So is my moeder se neef,<br />

Phillip Roets, as ’n magtelose<br />

gewonde, op die plaas Benadesbank<br />

vermoor). Vergelyk<br />

ook verder (slegs één voorbeeld)<br />

van die bloedbaddens<br />

wat die Australiese troepe,<br />

die sogenaamde Bushveld<br />

Carbineers in Noord-Transvaal<br />

aangerig het op bevel<br />

van “Skiet die Boer”: Agt<br />

krygsgevangenes is op 23<br />

Augustus 1901 na ’n geveg<br />

summier doodgeskiet. Nog<br />

nie tevrede nie, het hierdie<br />

Australiërs op dieselfde dag<br />

die prediker van die Evangelie,<br />

eerw. CA Daniel Heese<br />

(sendeling), vermoor omdat<br />

hy ooggetuie van die dood<br />

van die krygsgevangenes<br />

was. Die aanvoerders van<br />

hierdie gruweldade – laat<br />

ons maar die name noem – ,<br />

was majoor RW Lenehan en<br />

die luitenante HH Morant,<br />

A Picton, PJ Han<strong>co</strong>ck en GR<br />

Witton. Hierdie offi siere is<br />

op 16 Januarie 1902 op Pietersburg<br />

deur ’n krygsraad<br />

aan moord skuldig bevind (J<br />

Ploeger, Die Lotgevalle van<br />

die Burgerlike Bevolking<br />

gedurende die ABO, pp. 30-<br />

33; PG Cloete, op. cit. p. 294).<br />

Baie ironies: Nog onlangs<br />

(2010) was daar ’n beweging<br />

in Australië, gesteun deur<br />

hulle regering om die bogenoemde<br />

offi siere se name in<br />

ere te herstel! Die Privy Council<br />

in Londen het dit egter<br />

afgwys. Hoe kan ’n koelbloedige<br />

moordenaar weer ’n held<br />

word, ’n sogenaamde “vryheidsvegter”?<br />

Krygsgevangenes as<br />

“swear nots” (Afrikaans,<br />

swernoot) gebrandmerk<br />

Ag ja, hoe bitter swaar was die<br />

lyding van die duisende krygsgevangenes<br />

op die verre eilande van<br />

St Helena, die Bermudas, Ceylon<br />

(Sri Lanka) en in Indië. Onder<br />

hulle was talle ou manne van 80<br />

en meer wat nooit geveg het nie en<br />

klein kinders van ses jaar wat eenvoudig<br />

sommer uit hulle wonings<br />

verwyder is (vgl. E Wessels, Bannelinge<br />

in die verlede, 2010). Baie<br />

van hierdie bejaardes en kinders<br />

se grafte lê vandag nog verstrooi<br />

in die verte. Toe van hulle nie die<br />

eed van getrouheid aan koning<br />

George V (na die dood van Victoria)<br />

van die Empire wou afl ê nie,<br />

word hulle buitengewoon gestraf:<br />

As die oorlog verby is, word hulle<br />

nie toegelaat om huis-toe te gaan<br />

nie, maar bly as gevangenes aan<br />

(my oupa was een – VE d’A). En<br />

toe het die Engelse hulle uitgeskel<br />

as “swear nots”. In die Afrikaanse<br />

taal het die woord swernoot ontstaan,<br />

iemand wat ’n skobbejak<br />

is.<br />

Kitchener se plan van<br />

uitdelging: Verban die<br />

Afrikaanse volk na die<br />

Fidji-eilande!<br />

Toe die magtige Britse militêre<br />

masjien (destyds die sterkste op<br />

aarde) in 1901 nog nie die Boere<br />

van Transvaal en Vrystaat kon<br />

verslaan nie, het lord Kitchener<br />

met ’n nuwe diaboliese plan gekom.<br />

Afgesien van die oorlog teen vroue<br />

en kinders waarvan toe alreeds 20<br />

000 in agtien maande se tyd in 58<br />

konsentrasiekampe afgemaai is,<br />

skryf die militêre aanvoerder aan<br />

sy minister van oorlog, sir John<br />

Brodrick, op 22 Junie 1901:<br />

“Verban die hele Boerevolk na<br />

die Fidji-eilande, ‘or get some<br />

foreign power to take them, such<br />

as France to populate Madagascar.<br />

Send all the prisoners of war<br />

there and let their families join<br />

them…’” (Spies, op. cit. p. 235).<br />

Hierdie plan van generaal Kitchener,<br />

opperbevelvoerder van die<br />

Britse militêre magte, was naas<br />

die volksmoord van vroue en kinders,<br />

uiters wreed. En na die verwoesting<br />

van al die plase, landerye<br />

en veestapels sodat die Boere nie<br />

kos het nie, was dit só duiwels,<br />

só barbaars dat ’n mens dit nie<br />

onder woorde kan bring nie. In die<br />

wêreldgeskiedenis staan dit aangeteken<br />

as een van die wreedste<br />

misdade van ’n wêreldryk teenoor<br />

’n klein volkie wat hulle nie militêr<br />

na twee jaar kon oorwin nie. Niemand<br />

anders as die bekende generaal<br />

JC Smuts skryf in 1901 van<br />

hierdie goddelose plan “dat die<br />

vyand nog verder sal gaan en ons<br />

vroue en kinders oorsee sal vervoer<br />

om daar soos kraaie te sterf, soos<br />

ons burgers in Ceylon…”(Spies, op.<br />

cit., p. 235).<br />

Die Engelse militêre<br />

owerheid het die<br />

Afrikaners as “uncivilised<br />

savages” beskou<br />

Wat was die redes vir die ongebreidelde<br />

haat, smaad en uitdelgingswraak<br />

teenoor die enigste<br />

Christelike volk in die groot<br />

kontinent van Afrika? Hoe is dit<br />

moontlik dat ’n gekerstende volk<br />

van Europa wat spog met hulle<br />

“christelike godsdiens” en majestueuse<br />

katedrale en “English<br />

Fairplay” die grootste, barbaarse<br />

geweld teen die klein Boerevolk<br />

laat losbars het? Onder verskeie<br />

redes is daar veral twee:<br />

1. Die onheilige ideologie<br />

van die imperialisme. Van<br />

koningin Victoria tot by die<br />

Engelse Tommie met sy Lee<br />

Metford-geweer, het hierdie<br />

bose lewensbeskouing<br />

die Engelse volk in die 19de<br />

eeu só erg meegesleep dat dit<br />

vir hulle ’n religieuse passie<br />

geword het “for God, Queen<br />

and Country”, soos dit bv.<br />

oral in hulle katedrale staan.<br />

“Brittania Rule the Waves!”<br />

Regeer die aardbol! En so het<br />

hulle teen die einde van die<br />

19de eeu 20% van die wêreld<br />

se bewoonbare oppervlakte<br />

besit. Rhodes se slagspreuk<br />

Augustus 2012 • 23


van Cape to Cairo was ’n toonbeeld<br />

van die Britse imperialisme<br />

om die hele kontinent<br />

van Afrika te besit (vgl. T<br />

Packenham, The Scramble for<br />

Africa, 1967). Niemand mog<br />

in die pad van hierdie wêreldideologie<br />

staan nie. As Brittanje<br />

in die 19de eeu 80 oorloë<br />

voer en slegs één verloor<br />

- in 1881 teen die Boere by<br />

Majuba - , raak koningin Victoria<br />

gedetermineerd-sinies in<br />

haar skok en sy roep wraak:<br />

“I do not like peace before we<br />

have retrieved our honour”,<br />

en dan gee sy die slagspreuk<br />

vir die Engelse soldate vir<br />

die groot Anglo-Boereoorlog,<br />

“Remember Majuba!” (J Lehmann,<br />

The First Boer War, p.<br />

270). “Our honour” is Victoria<br />

se imperialisme. Die Boere<br />

is “uncivilized, brutal creatures…”<br />

(Lehmann, op. cit.,<br />

p. 181). Dit is dan ook geen<br />

wonder nie dat lord Kitchener,<br />

die grootste Britse generaal<br />

op 22 Junie 1901 aan sy<br />

minister in Londen met die<br />

grootste minagting kon skryf:<br />

Inleiding<br />

Korea in een minuut: Die grondoppervlakte<br />

van Suid-Korea is weinig<br />

groter as KwaZulu- Natal. Die<br />

totale bevolking van Suid-Korea<br />

is gelykstaande aan dié van<br />

Suid-Afrika. Korea het baie min<br />

minerale bronne en toerisme-aantreklikhede<br />

in vergelyking met<br />

Suid-Afrika. Sewentig persent<br />

van Suid-Korea is bergagtig en<br />

nie geskik vir landbou nie. Desondanks,<br />

Suid-Korea is die elfde<br />

grootste ekonomie in die wêreld.<br />

Belangrik: 11 van die wêreld se 12<br />

grootste Christengemeentes is in<br />

Suid-Korea! Naas die Verenigde<br />

State van Amerika is Suid-Korea<br />

die land wat die meeste Christensendelinge<br />

wêreldwyd uitstuur.<br />

Die grootste Presbiteriaanse/<br />

Gereformeerde universiteit in die<br />

24 • Augustus 2012<br />

“These Boers are uncivilized<br />

Africander savages with only<br />

a thin white veneer” (Spies,<br />

op. cit., p. 235).<br />

2. Die 8ste gebod: diefstal<br />

van diamante en goud.<br />

“Die geldgierigheid is ’n wortel<br />

van alle euwels…” (1 Tim.<br />

6:10). En as hierdie gierigheid<br />

deel is van ’n wêreldryk se program?<br />

Dan loop dit op oorloë<br />

uit en die grootste geweld word<br />

toegepas. Selfs volksmoord.<br />

Klein volkies se diamante<br />

word eenvoudig gevat. Selfs<br />

die hofsaak van die Landhof<br />

van Barkley-Wes van 1876,<br />

onder regter Andries Stockenstrõm<br />

jnr., wat die Britse<br />

dokumente as vals verklaar<br />

het, het nie verhoed dat die<br />

diamantvelde van die Vrystaat<br />

geannekseer is nie. Selfs<br />

grensbakens is in die geheim<br />

verskuif! (kyk my boek Die<br />

Groot Diamantroof, 2011). En<br />

die goud van Johannesburg?<br />

Daaroor het die Anglo-Boereoorlog<br />

met naamlose ellende<br />

en barbaarsheid gegaan. So<br />

Die Presbiteriaanse Kerk in Korea: 0-2007 in 100 jaar!<br />

wêreld is in die hoofstad, Seoel.<br />

Suid-Korea is die tuiste van die<br />

meeste Gereformeerde belydendes<br />

in die wêreld. Die kerk in Korea<br />

vier vanjaar die honderdste Koreaanse<br />

Pinkster sedert 1907.<br />

Die Kluisenaarskoninkryk<br />

Vanweë die volgehoue teenstand<br />

teen kontak met die Weste, was<br />

Korea bekend as die Kluisenaarskoninkryk.<br />

Die situasie het egter<br />

verander toe die eerste Protestantse<br />

sendelinge Korea in die<br />

19de eeu binnegekom het. Daar<br />

is tekens dat Nestoriaïsme die<br />

eerste vorm van die Christendom<br />

was wat gedurende die 7de eeu in<br />

Korea bekendgestel is.<br />

Die Rooms-Katolieke geloof is in<br />

1784 in Korea bekendgemaak. Die<br />

geskiedenis van groei te midde van<br />

staan hierdie oorlog ook as die<br />

“Goudoorlog” bekend. En tot<br />

vandag toe is die Engelse die<br />

grootste besitters van hierdie<br />

goud van Johannesburg en die<br />

diamante van Kimberley.<br />

Wat sal ons op die end van hierdie<br />

oorlog na 110 jaar sê? Dit<br />

was nie ’n oorlog nie, maar in<br />

die woorde van Harry Campbell-Bannerman,<br />

leier van die<br />

Britse opposisie in Junie 1901:<br />

“a war carried out by methods<br />

of barbarism”. Waar was tog ’n<br />

Wêreldhof van Den Haag van<br />

vandag? Maar die Engelse het<br />

weggekom.<br />

Met die skryf van hierdie<br />

artikel, het ek maar probeer<br />

om die advies van die ou<br />

Romeinse historikus, Tacitus<br />

in 65nC (in die tyd van<br />

Paulus), te volg: “Sine ira et<br />

studio” = sonder woede en<br />

partydigheid! Totius se gedig<br />

oor hierdie stuk wreedheid,<br />

Vergewe en Vergeet, gee ook<br />

troos.<br />

VE d’Assonville<br />

vervolging is merkwaardig. Selfopoffering,<br />

heldhaftige optrede en<br />

uithouvermoë het hierdie tydperk<br />

tot en met 1866 gekenmerk. Tog,<br />

in die loop van 82 jaar is geen<br />

poging aangewend om die Bybel<br />

in Koreaans te vertaal nie. Volgens<br />

die kerkgeskiedkundige, Dr.<br />

L.G. Paik, het die kerk se politieke<br />

inmengery gelei tot sy ondergang.<br />

Lidmate het regeringswerkers<br />

omgekoop en die kerk het selfs ‘n<br />

militêre inval gereël. Die Koreane<br />

het uiteindelik die Roomse Kerk<br />

as voorlopers vir kolonialisering<br />

gesien en die Christendom is<br />

be skou as die simbool van verraad<br />

en aggressie. As gevolg hiervan<br />

is die Roomse Kerk op die Koreaanse<br />

skiereiland uitgewis.


Eerste Protestante in<br />

Korea<br />

In 1628 het die skip, Weltevree,<br />

van die Nederlandse Protestant,<br />

Jan Jansen, aan die Koreaanse<br />

kus gestrand. Jansen het die naam<br />

Park Yon aangeneem, met ‘n Koreaanse<br />

vrou getrou en die res van<br />

sy lewe in Korea deurgebring. Hy<br />

het hom onderskei as ‘n bekwame<br />

soldaat in oorloë teen China. Hy<br />

was ‘n hoogs gerespekteerde en ‘n<br />

baie gelowige man. In 1653 is nog<br />

‘n Nederlander, Hendrick Hamel,<br />

en sy bemanning gevange geneem<br />

op die Cheju-eiland. Veertien jaar<br />

later het Hamel en nog 7 ander na<br />

Nagasaki ontsnap en na Nederland<br />

teruggekeer. Hamel het ‘n<br />

boek oor sy ondervinding in Korea<br />

gepubliseer. Hamel word beskou<br />

as die eerste Protestant vanuit<br />

Europa wat Korea en sy mense<br />

aan die Weste bekendgestel het.<br />

Vroeë kontak en die begin<br />

van Protestantse sending<br />

Die eerste Protestantse sendeling<br />

wat gepoog het om georganiseerde<br />

sending in Korea te begin was<br />

Carl Friedrich Augustus Gutzlaff.<br />

Gutzlaff was ‘n sendeling van die<br />

Nederlandse Sendinggenootskap.<br />

Anders as die Rooms-Katolieke<br />

sendelinge het hy hom op Bybelverspreiding<br />

toegespits. In 1832<br />

het hy met die Britse skip, Lord<br />

Amherst, wat op ‘n sending was vir<br />

die daarstelling van handel met<br />

Korea, geseil. Veertig dae lank<br />

het hy gepoog om die evangelie te<br />

verkondig en Chinese Bybels en<br />

traktate te versprei. Hy het selfs<br />

daarin geslaag om twee Chinese<br />

Bybels aan die koning te stuur.<br />

Vir die volgende 33 jaar het<br />

geen Protestantse sendelinge<br />

Korea besoek nie. In 1865 het<br />

ds. Robert J. Thomas, ‘n sendeling<br />

van die Londense Sendinggenootskap<br />

na China, twee en ‘n<br />

half maande aan die Koreaanse<br />

weskus spandeer. Hy het Chinese<br />

Bybels versprei. In 1866 het<br />

hy aan boord van die Genl. Sherman<br />

teruggekeer, maar die skip<br />

het in die Daidongrivier gestrand.<br />

Die Koreane het die skip aan die<br />

brand gesteek en die ontsnappende<br />

skipbreukelinge is uitgewis.<br />

Ds. Thomas het gesterf terwyl hy<br />

Bybels uitgedeel het; selfs die man<br />

wat hom onthoof het, het ‘n Bybel<br />

ontvang. Ds. Robert J. Thomas<br />

het die eerste Protestantse martelaar<br />

in Korea geword. Verteenwoordigers<br />

van die regering het<br />

later al die Bybels waarop hulle<br />

beslag kon lê, vernietig. Tog het<br />

van die Bybels behoue gebly en<br />

veel vrug gelewer, soos later deur<br />

sendelinge getuig is.<br />

In 1873 het John Ross, ‘n Skotse<br />

Presbiteriaanse sendeling wat in<br />

Mantsjoerye werksaam was, ‘n<br />

besoek aan die Koreaanse grens<br />

gebring. Hy het die dienste bekom<br />

van ‘n Koreaan om te help met<br />

die vertaling van die Bybel. ‘n<br />

Mede-sendeling, John McIntyre,<br />

het gehelp met die vertalingswerk.<br />

Die Koreaan, mnr. Sang Yoon<br />

Suh, het op grond van sy vertaling-hulp<br />

tot bekering gekom. Hy<br />

het sy broer en later sy bure tot<br />

die Christengeloof gelei. Hierdie<br />

man het as kolporteur traktate in<br />

Korea verkoop. Heelwat mense het<br />

op grond van hierdie literatuur tot<br />

bekering gekom. As gevolg van die<br />

vroeëre optrede van die Rooms-<br />

Katolieke kon die sendelinge nie<br />

die land binnekom nie. Bekeerlinge<br />

moes die grens na Mantsjoerye<br />

oorsteek om gedoop te word. In<br />

die winter van 1884 is 75 Koreane<br />

deur hierdie Skotse Presbiteriane<br />

gedoop. Die Here het in hierdie<br />

situasie dus beskik dat die Koreane<br />

die Bybel in hul moedertaal<br />

kon lees voordat enige sendeling<br />

georganiseerde sending in Korea<br />

kon begin!<br />

Die eerste sendeling wat voet aan<br />

wal gesit het op Koreaanse bodem,<br />

was die Presbiteriaanse mediese<br />

dokter, Horace N. Allen. Hy en sy<br />

gesin het hulle in September 1884<br />

in Seoul gevestig. Sy werk was<br />

tot die Amerikaanse ambassade<br />

beperk. Op 4 Desember 1884 het<br />

daar egter iets gebeur wat die weg<br />

voorberei het vir sendingwerk in<br />

Korea. ‘n Mislukte politieke oor-<br />

name het gelei tot die verwonding<br />

van die jong prins, Young Ik Min,<br />

en dr. Allen het daarin geslaag<br />

om die prins te genees. Toestemming<br />

is toe verleen vir die vestiging<br />

van die “Royal Hospital” op<br />

10 April 1885. Vyf dae voor hierdie<br />

heuglike dag het die jong Horace<br />

Underwood, ’n presbiteriaanse<br />

sendeling uit die VSA wat een jaar<br />

mediese studie voltooi het, gearriveer.<br />

Underwood het later getuig<br />

dat hulle totaal onvoorbereid was<br />

op die Koreaanse reaksie op die<br />

Evangelie. Bekeerlinge (steeds<br />

as gevolg van die literatuur van<br />

die Skotse sendelinge) het tot<br />

250 myl ver gestap om gedoop te<br />

word. Die sendelinge het hulle van<br />

die begin af beywer om die volle<br />

raad (die hele Bybel) van God te<br />

bedien. Selfs die dele wat persone<br />

van ander gelowe aanstoot gegee<br />

het, is onbevrees verkondig.<br />

In September 1887 is die eerste<br />

Christenkerk op Koreaanse<br />

bodem in Sorai, ‘n klein gehuggie<br />

200 myl noordwes van Seoel,<br />

gestig. Hierdie klein dorpie word<br />

“die wieg van die Christendom”<br />

in Korea genoem. Die lidmaatgetal<br />

was 14, waarvan 13 deur die<br />

eerste Koreaanse bekeerling tot<br />

geloof in Christus gelei is. Die<br />

Koreaanse bekeerlinge het met<br />

groot ywer hul nuutgevonde geloof<br />

met hul landsgenote gedeel. Die<br />

westerse sendelinge moes basies<br />

net die doop uitvoer en verdere<br />

onderrig in die Christelike leer<br />

verskaf. Hierdie jong Christene<br />

het ook onmiddellik met ‘n program<br />

van selfonderhouding begin.<br />

Die eerste kerkgebou is geheel en<br />

al deur die gemeente self gefi nansier<br />

(onthou, hierdie mense het<br />

in daardie tyd in totale armoede<br />

geleef). Sorai het die pas aangegee<br />

vir wat in die res van Korea sou<br />

gebeur.<br />

Die Nevius-metode vir kerkplanting<br />

is gevolg. Dié metode is deur<br />

dr. John L. Nevius, ‘n Presbiteriaanse<br />

sendeling in China, ontwikkel.<br />

Dit behels ‘n sterk, inheemse<br />

kerk met besondere aandag aan<br />

Bybelopvoeding vir alle Christene<br />

Augustus 2012 • 25


deur middel van Bybelklasse. Die<br />

drie “selfs” het gegeld:<br />

1) Self-onderhoud – bou eie kerke<br />

en betaal eie pastors;<br />

2) Self-regering – Koreaanse<br />

Christene is vroeg in beheer van<br />

hul eie sake geplaas;<br />

3) Self- propagering – elke Christen<br />

is verantwoordelik daarvoor<br />

om die mense rondom hom/haar<br />

vir Christus te wen.<br />

Van 1895 tot 1905 was daar ‘n ontploffi<br />

ng in die lidmaatgetalle. Die<br />

lidmate het met ongekende ywer<br />

hul verlossing in Christus met hul<br />

landgenote gedeel. Die sendelinge<br />

het steeds net opvolgwerk gedoen.<br />

Eksaminering en doop van nuwe<br />

bekeerlinge het groot eise aan die<br />

sendelinge, wat moeilik kon bybly,<br />

gestel. ‘n Groot faktor vir hierdie<br />

groei was die Sino-Japanse oorlog.<br />

China en Japan het mekaar<br />

die stryd aangesê op Koreaanse<br />

grondgebied. Sendelinge was van<br />

mening dat, indien die Japannese<br />

sou wen, dit die einde van die sendingwerk<br />

in Korea sou beteken.<br />

Die kerk het so vinnig gegroei dat<br />

die sendingrade besorg geraak het<br />

dat die groei te vinnig was. Ondersoeke<br />

het egter getoon dat die jong<br />

bekeerlinge met ongekende ywer<br />

en harde werk nie net bekeerlinge<br />

gewerf het nie, maar die mense<br />

is voortdurend in die leer van die<br />

Christendom deur leke en die sendelinge<br />

onderrig.<br />

Die Koreaanse Pinkster<br />

van 1907<br />

Verdere bevestiging vir die geestelike<br />

onderbou in die groei was die<br />

“Pinkster” van 1907. Ondanks die<br />

ongekende ywer en entoesiasme<br />

wat die beginjare van die kerk<br />

gekenmerk het, was dit nie altyd<br />

maanskyn en rose nie. Die Amerikaanse<br />

sendelinge het beplan<br />

om die kerksake in geheel teen<br />

1907 aan die plaaslike leiers te<br />

oorhandig. Die plaaslike teologiese<br />

skool sou dan die eerste<br />

afstuderende studente lewer. Op<br />

die vooraand van hierdie oorhandiging<br />

het sluimerende emosies<br />

tot uitbarsting gekom. Die oorloë<br />

26 • Augustus 2012<br />

(Japan/China/Rusland) wat gedurende<br />

hierdie tyd van ongekende<br />

kerkgroei plaasgevind het, het<br />

tog ‘n impak op die mense wat in<br />

die oorlog en by die kerkplanting<br />

betrokke was gehad. Japan het die<br />

Russies-Japanse oorlog gewen met<br />

die gevolg dat Korea in Japanse<br />

hande gelaat is. Korea het geen<br />

sê hierin gehad nie; die Koreane<br />

moes gelate aanvaar dat Japan<br />

nou vir Korea regeer. Dit was ‘n<br />

groot vernedering vir hulle. Jare<br />

se wanregering uit eie geledere<br />

kon nie doen wat die vreemde oorheersing<br />

onmiddellik bewerk het<br />

nie: Koreaanse patriotisme het<br />

wakker geword.<br />

Christenskap gee mense moed<br />

en talle binne die kerk was openlik<br />

bereid om oorlog teen Japan<br />

te maak. Die Christendom was<br />

die sterkste organisasie om so<br />

oorlog aan die gang te sit. Ander<br />

mense binne die kerk was egter<br />

van mening dat die kerk ‘n boodskap<br />

van liefde, verdraagsaamheid<br />

en vergiffenis moet uitdra.<br />

Hierdie twee groeperings binne<br />

die kerk het tot spanning gelei.<br />

Op die vooraand van die oorhandiging<br />

van totale regeringsmag aan<br />

die Koreane, woed hierdie stryd<br />

steeds hewig. Die oorhandiging<br />

van die regeermag aan die Koreane<br />

is in die gedrang. Die sendelinge<br />

was egter verbind tot hierdie<br />

oorhandiging. Sou hierdie jong<br />

kerk die spanning tot eer van God<br />

ontlont?<br />

Gedurende Augustus 1906 het<br />

verskillende belanghebbende<br />

partye vir ‘n week van Skrifstudie<br />

en gebed oor hierdie netelige<br />

saak in Pyengyang ontmoet. Die<br />

teenwoordiges het tot die oortuiging<br />

gekom dat sondebelydenis<br />

en gebroke harte deur God vereis<br />

word. Die Koreaanse kerk moes<br />

onder andere bely dat hulle die<br />

Japanese haat. Baie het tot op<br />

daardie stadium by die kerk aangesluit<br />

met geloof in Jesus Christus<br />

as hulle Verlosser en Saligmaker,<br />

sonder ‘n werklike besef van<br />

hul sondetoestand. Die kerk moes<br />

bewus word van God se Heilig-<br />

heid. Die grootste probleem was<br />

nie die nasionale lyding onder die<br />

Japanse druk nie, maar eie sondigheid<br />

wat hul verhouding met<br />

God belemmer.<br />

Op 6 Januarie 1907 het nog so ‘n<br />

week van Bybelstudie begin. Die<br />

teenwoordiges het andermaal tot<br />

die besef van liefde en geregtigheid<br />

gekom. Die Saterdagaand het dr.<br />

Blair (Presbiteriaanse sendeling<br />

uit wie se geskrifte hierdie deel<br />

van die artikel kom) uit 1 Korintiërs<br />

12:27 gepreek – Die kerk is<br />

een liggaam: as een deel ly, dan ly<br />

die liggaam. Talle het hul sonde<br />

van liefdeloosheid teenoor die<br />

Japanese bely. Die Sondagaand<br />

het die teenwoordiges ‘n doodsheid<br />

ervaar; dit was asof iets alles<br />

blokkeer het. Na die prediking het<br />

almal vertrek met ‘n gevoel dat die<br />

duiwel geseëvier het.<br />

Die volgende dag (Maandag) om<br />

twaalfuur het die sendelinge<br />

weer byeengekom. Hulle het tot<br />

God om genade geroep. Daardie<br />

aand was die gevoel tydens die<br />

byeenkoms anders, elkeen het die<br />

teenwoordigheid van God ervaar.<br />

Dr. Blair het dit onmoontlik<br />

gevind om die gevoel te beskryf.<br />

Na ‘n kort preek het hulle met<br />

gebed begin. Almal het tegelyk<br />

en hardop gebid. Dr. Blair beskryf<br />

dit asof almal in een Gees<br />

was, daar was geen chaos, geen<br />

verwarring, net ‘n harmonie van<br />

klank en Gees, ‘n vermenging van<br />

siele vervul met die onweerstaanbare<br />

dringendheid om te bid. God<br />

is nie altyd in die warrelwind nie:<br />

daardie nag het God op Pyengyang<br />

deur die geklank van weeklaag<br />

gekom. ‘n Sondebewustheid<br />

het oor die bidders gekom en<br />

almal het saam oor hulle sonde<br />

geween. Die vergadering het tot<br />

twee-uur die oggend aangehou en<br />

die teenwoordiges het een vir een<br />

hul sonde teenoor God bely.<br />

Die sendelinge het die gebeure<br />

met ander gedeel (selfs met die<br />

Metodiste in die stad). Die Dinsdagaand<br />

se vergadering was vir<br />

dr. Blair persoonlik ‘n openbaring.<br />

Hulle was bewus van kwade


gevoelens tussen broeders. Gedurende<br />

die byeenkoms het van die<br />

manne hul sonde bely - haat wat<br />

hulle teen mede-broeders in die<br />

geloof gekoester het. Die broeders<br />

het teenoor God en teenoor<br />

mekaar hul sonde bely. Elke man<br />

het voor God gestaan en by God<br />

om genade gesmeek. Die smekinge<br />

het oor die stad uitgegaan<br />

en selfs die heidene was verward.<br />

Elke denkbare sonde is voor God<br />

bely en vergiffenis is van God<br />

afgesmeek. Dr. Blair beskryf dit<br />

soos volg: “The s<strong>co</strong>rn of men, the<br />

penalty of the law, even death<br />

itself seemed of small <strong>co</strong>nsequence<br />

if only God forgave. We<br />

may have our theories of the desirability<br />

or undesirability of public<br />

<strong>co</strong>nfession of sin. I have mine; but<br />

I know that when the spirit of<br />

God falls upon guilty souls, there<br />

will be <strong>co</strong>nfession and no power<br />

on earth can stop this.”<br />

Die Bybelstudiegangers het<br />

daarna na hulle plaaslike gemeentes<br />

teruggekeer. Oral waar hulle<br />

getuig het van die gebeure in<br />

Pyengyang het dit gelei tot skuldbelydenis.<br />

Byna elke kerk in die<br />

skiereiland het gedeel in die<br />

seëninge wat voortgevloei het uit<br />

die gebeure van Pyengyang. Spesiale<br />

vergaderings is gedurende<br />

die res van die maand gehou en<br />

skole is selfs gesluit. Oral het<br />

mense hul sondes bely. Artikels<br />

wat lank tevore gesteel is, is aan<br />

die regmatige eienaars terugbesorg.<br />

Skuld is teenoor mekaar<br />

bely vir lank verborge haat wat<br />

gekoester is. ‘n Chinese handelaar<br />

was stomgeslaan toe ‘n<br />

Koreaanse Christen- handelaar<br />

‘n groot som geld aan hom teruggegee<br />

het wat hy met onregmatige<br />

woekerwins van hom bekom<br />

het. Selfs kinders van negejarige<br />

ouderdom (die enigste gelowiges<br />

in die familie) het gepleit vir vergewing<br />

van hul sondes. Dit het<br />

gelei tot die bekering van ander<br />

gesinslede.<br />

Hierdie gebeure het die kerk<br />

gereinig en nuut gemaak. Met<br />

die stigting van die onafhanklike<br />

Koreaanse Presbiteriaanse Kerk<br />

die volgende herfs, was daar geen<br />

sprake van twis nie. Die teenwoordiges<br />

het net ‘n onweerstaanbare<br />

drang tot gebed en die verkondiging<br />

van die Evangelie aan die<br />

res van Korea, China en Japan<br />

gehad. Die eerste taak van die<br />

nuutgestigde kerk was om ‘n sendingraad<br />

te stig. Die eerste sewe<br />

Koreaanse predikante is georden<br />

en een is dadelik gestuur om die<br />

Evangelie op ‘n nabygeleë eiland<br />

te gaan verkondig. Hierdie sendingbewustheid<br />

binne die kerk<br />

in Korea leef vandag nog voort.<br />

Soos reeds genoem, stuur slegs<br />

Amerika jaarliks meer sendelinge<br />

wêreldwyd uit as Suid-Korea, ook<br />

na Suid-Afrika.<br />

Ten slotte<br />

Ruimte ontbreek om meer detail<br />

te verskaf oor die volgehoue<br />

kerkgroei in Korea. Dit is egter<br />

belangrik om op die volgende<br />

punte te let ten opsigte van die<br />

ongekende kerkgroei in Korea:<br />

Opvoeding en mediese sorg het<br />

baie bygedra tot kerkplanting in<br />

Korea. Bybelvertalings en -publikasies<br />

was ook belangrike instrumente<br />

vir kerkgroei. Die Neviusmetode<br />

van die drie “selfs” het<br />

gelei tot vinnige selfstandigheid.<br />

Die primêre faktor is egter die feit<br />

dat God hierdie klein volk reeds<br />

deur die eeue vir ‘n spesifi eke taak<br />

voorberei het. Geen ander nasie<br />

het die Christelike geloof (spesifi<br />

ek die Gereformeerde leer) met<br />

soveel passie hul eie gemaak en<br />

met hul volksgenote gedeel nie.<br />

Die feit dat die Here voorsien het<br />

dat die Bybel reeds in Koreaans<br />

vertaal was voordat enige sendeling<br />

georganiseerd begin werk<br />

het, het daartoe bygedra dat dit<br />

die Koreane self was wat grootliks<br />

verantwoordelik was vir<br />

evangelisering. Hierdie mense<br />

se toewyding aan gebed, Skrifstudie<br />

en sending is vir ons in Suid-<br />

Afrika stof tot nadenke. God het<br />

hulle tot ‘n besef van Sy heiligheid<br />

gelei, Hy het hulle oortuig van hul<br />

sondige haat teenoor ander wat<br />

oor hulle regeer. Hy het hulle<br />

geleer dat dit Sy heiligheid aantas<br />

as broeders en susters haat<br />

teenoor mekaar koester. Die weg<br />

van reformasie is bekering. Die<br />

Here het hulle geleer reformasie<br />

begin by jouself. Moet nie die balk<br />

in die oog van ‘n ander soek nie.<br />

Die kerk in Korea is vanjaar 100<br />

jaar oud. Die kerk is nie sonder<br />

probleme nie. Suid-Afrika het ‘n<br />

veel ouer kerkgeskiedenis en tog<br />

beleef die kerk in Korea soortgelyke<br />

probleme (en seen!) as die<br />

kerk in Suid-Afrika. Daarom die<br />

titel: “Die kerk in Korea 0-2007 in<br />

100 jaar”. Die vraag wat ons moet<br />

vra is: Wat kan ons by hierdie jong<br />

Christennasie leer ten opsigte van<br />

kerkgroei?<br />

Alwyn Bezuidenhout, Seoul,<br />

Suid-Korea<br />

2007<br />

Augustus 2012 • 27


Kultuuropdrag en die gevalle mens – Wetenskap se grense<br />

Agtergrond en<br />

probleemstelling:<br />

In die reeks artikels oor die onderwerp,<br />

Bybel en evolusionisme,<br />

is reeds duidelike tendense en<br />

riglyne geskets ten opsigte van<br />

die beoefening van wetenskap<br />

en geloof in God die Skepper. As<br />

gevolg van die geweldige druk<br />

vanaf die wêreld oor die sogenaamde<br />

kennis van die ontstaan<br />

van die wêreld probeer Christen<br />

gelowiges hulle weg vind in die<br />

beoefening van hul kultuuropdrag<br />

wat soms lynreg indruis teen wat<br />

ons in die Woord van God lees. Die<br />

vraag ontstaan, hoe moet ons die<br />

Woord van God verstaan en hoe<br />

relevant is dit in die beoefening<br />

van die wetenskap? Die vraag,<br />

anders gestel, is skrif met skrif<br />

verklaring van Genesis 1 dalk verkeerd<br />

omdat die populêre wetenskap<br />

kennis die skepping in 6 dae<br />

van 24 uur elk verwerp, soos in<br />

Genesis 1 vir ons vertel word? Die<br />

aarde is dan miljarde jare oud!!<br />

In die eerste plek is dit nodig<br />

om weer vir onsself duidelikheid<br />

te probeer verkry oor hoe ons<br />

moet omgaan met die Woord van<br />

God en hoe dit ons houding ten<br />

opsigte van ons lewe in sy geheel,<br />

wat insluit ons werk, ontspanning,<br />

huwelik, kuns en kultuur<br />

om maar ‘n paar velde te noem,<br />

bepaal. In die tweede plek is dit<br />

nodig om duidelikheid te verkry<br />

oor die spesifi eke interpretasie<br />

van Genesis 1, die skeppingsdae<br />

en wat skrifgetrouheid nou eintlik<br />

inhou en beteken. Hier is klaarblyklik<br />

sprake van ‘n botsing of<br />

‘n groot verduistering van ons<br />

verstand. Daar is buite Genesis<br />

1 ook talle ander gebeure in die<br />

Bybel wat nie klop met ons huidige<br />

wetenskaplike verklarings<br />

nie.<br />

Bybelse gebeure en geloof<br />

Gebeure in die Bybel wat ons nie<br />

kan verklaar met ons huidige kennis<br />

nie maak die gebeure tog nie<br />

28 • Augustus 2012<br />

noodwendig ongeldig nie veral<br />

teen die agtergrond van die sondeval<br />

en die gevolglike verduistering<br />

van ons verstand. Om maar<br />

‘n paar voorbeelde te noem:<br />

• Indien ons glo dat Christus<br />

opgestaan het, moet ons ook<br />

glo dat daar ‘n maagdelike<br />

geboorte plaasgevind het, dat<br />

Hy, Christus, water in wyn<br />

verander het, dat Hy op water<br />

kon loop, dat Hy deur ‘n toe<br />

deur kon beweeg en weer verdwyn,<br />

ens;<br />

• Indien ons glo dat die sondeval<br />

plaasgevind het, moet ons<br />

ook glo aan die verlossing en<br />

herstel van die skepping in<br />

Jesus Christus;<br />

• Indien ons glo dat daar ‘n<br />

herskepping (wederkoms)<br />

gaan plaasvind, moet ons<br />

aanvaar dat voor die sondeval<br />

alles baie goed was en dat<br />

daar geen dood was nie;<br />

• Indien ons glo dat die sondeval<br />

en die gevolge plaasgevind<br />

het, moet ons ook glo dat die<br />

sondvloed plaasgevind het;<br />

• Indien ons glo dat die sondeval<br />

plaasgevind het en die<br />

kosmiese betekenis daarvan,<br />

moet ons ook glo dat die skepping<br />

nou sug en verlang na<br />

die herstel met die jongste dag<br />

(Rom 8:19);<br />

• Die sondeval is verbind met<br />

die stryd wat in die hemel<br />

gewoed het en die duiwel wat<br />

na hemelvaart nie meer in<br />

die hemel te vinde is nie – hy<br />

is uit die hemel op die aarde<br />

gewerp waar hy soos ‘n brullende<br />

leeu rondgaan en sien<br />

wie hy kan verslind. (Openb<br />

12). Die stryd – anders gestel<br />

die tese en antitese is met ons<br />

en ons is deel daarvan;<br />

Wat het dit nou met Genesis 1 te<br />

doen? Ons staan in die lyn van<br />

skepping tot sondeval tot verlossing<br />

en herskepping in Christus<br />

tot ons lewe na die uitstorting van<br />

die HG.<br />

Moet ons selektief te werk gaan<br />

met dit wat ons in die Woord nie<br />

kan verklaar nie? Omdat die sogenaamde<br />

bewyse opstapel by universiteite<br />

oor die “feit” van evolusie<br />

moet die Bybel verklaar word<br />

deur buite Bybelse wetenskaplike<br />

inligting? Dit druis in teen ons<br />

belydenis en met die reformatoriese<br />

beginsel van skrif met skrif<br />

verklaar. Maar hoe nou gemaak<br />

met Genesis 1? Gewoon, soos<br />

hoe dit daar staan en soos wat<br />

die term dag elders in die skrif<br />

gevind word. Dink maar wat<br />

ons elke Sondag hoor: “maar die<br />

sewende dag is die sabbat van die<br />

Here jou God (Exodus 20:10) EN<br />

in ses dae het die Here die Hemel<br />

en die aarde gemaak…(Exodus<br />

20:11) Wat doen ons dan met die<br />

sogenaamde “feite” wat evolusie<br />

bewys?<br />

Om dit sinvol en in perspektief te<br />

antwoord moet ons eers kyk na<br />

die mens voor en na die sondeval<br />

en veral na die gevalle mens in ‘n<br />

skepping wat ook sug van verlange<br />

na die herskepping (Romeine 8<br />

vers 19 ev ).<br />

Die gevalle mens en die<br />

gevolge daarvan op ons<br />

lewe van elke dag:<br />

Ons geweldige onvermoë om maar<br />

iets werklik te kan verstaan plaas<br />

perke op alles wat ons doen. Adam<br />

het ‘n spesifi eke opdrag gekry voor<br />

die sondeval (kultuuropdrag),<br />

bewerk, bewaar en benaam, Gen<br />

2: 15 en 19. Dit kon hy ten volle<br />

Godsgerig doen as beelddraer,<br />

vasal van God, sy Skepper, perfekte<br />

beelddraer – imago Dei. Na<br />

die sondeval bestaan die opdrag<br />

nog steeds maar ons sal die opdrag<br />

nou uitvoer in die sweet van ons<br />

aangesig, dus met gebreke en<br />

beperkte vermoëns. Ons het deel<br />

geword van die geweldige stryd<br />

wat heers tussen God en satan<br />

(Tese en antitese waartussen<br />

geen sintese moontlik is nie). In


alles probeer die satan die mens<br />

verlei om teen God te draai. In<br />

alles beteken letterlik alles, in<br />

kuns, wetenskap, opvoeding, ons<br />

totale lewe. In hierdie verband is<br />

dit ook belangrik om die werklikheid<br />

as een te sien en nie in aparte<br />

sfere nie. Volgens hierdie denke,<br />

verdeling van die lewe in aparte<br />

sfere, het die Woord van God slegs<br />

betrekking op die kerk, geloof en<br />

op moraliteit terwyl dit glad nie<br />

van toepassing is op ander sfere<br />

nie (AM Wolters; 2005:7). Dit is<br />

‘n tendens wat ons baie duidelik<br />

vandag sien en wat ten sterkste<br />

verwerp moet word. God se Woord<br />

en ons kultuuropdrag omvat alle<br />

sfere van ons lewe. Daar is geen<br />

sogenaamde neutrale terrein<br />

nie.<br />

Om die punt van ons beperktheid<br />

verder te illustreer is dit so dat<br />

ons maklik verblind word deur<br />

die geweldige tegnologiese vooruitgang<br />

en ons dink dat ons nou<br />

regtig darem baie weet. Ons noem<br />

gou op dat die laaste honderd jaar<br />

geweldige vordering gemaak is in<br />

byvoorbeeld vervoer, telekomunikasie<br />

en noem maar op. Dit verblind<br />

ons (wat die duiwel graag wil<br />

regkry) en gee ons ‘n sogenaamde<br />

hoogmoed en selfs arrogantheid<br />

en dan vergeet ons dat ons slegs<br />

skepsele is wat grensloos beperk<br />

is in ons verstaan van die werklikheid.<br />

‘n Paar tegnologiese ontwikkelinge<br />

laat ons dink dat dit<br />

al is wat bestaan en dat daar niks<br />

anders buite hierdie tegnologie is<br />

nie. Dit is veral soms duidelik in<br />

sekere beroepe waarvan die beoefenaar<br />

geleer het om deur middel<br />

van tegnologie die menslike<br />

omgewing te “verbeter”. As gevolg<br />

van ons beperktheid, dus nie die<br />

invloed daarvan op die ekosisteem<br />

kan sien nie gewoon omdat ons dit<br />

nie kon sien op daardie stadium<br />

nie, word dit geïmplimenteer tot<br />

groot nadeel van die omgewing.<br />

Die mens se arrogansie skrei ten<br />

hemele en as dit nog nie vir enigiemand<br />

duidelik is dat die mens<br />

‘n gevalle mens is nie is hy juis<br />

deel van hierdie hoogmoed. Hoeveel<br />

weet of ken ons?<br />

• ‘n Vooraanstaande wetenskaplike,<br />

Prof Dijkgraaf, pas<br />

aangestel as direkteur aan die<br />

Princeton Institute for Advanced<br />

studies het in 45 minute<br />

op ‘n TV program die publiek<br />

die geskiedenis vanaf die “big<br />

bang” tot op hede verduidelik.<br />

Hy het egter bygevoeg dat ons<br />

slegs 4% van die totale heelal<br />

in ‘n mate ken;<br />

• Nog ‘n wetenskaplike het<br />

beweer dat ons slegs 5% van<br />

die aarde se oseane ken of<br />

nagevors het en dis sommer<br />

hier by ons;<br />

• Die ontwikkeling van die<br />

SKA naby Carnavon het ten<br />

doel om deur middel van radio<br />

seine meer te wete te kom van<br />

die heelal. Die wetenskaplike<br />

wat die program verduidelik<br />

het weet te vertelle dat ons<br />

slegs 5% van alles deur middel<br />

van gewone tegnologie kan<br />

waarneem. Die ander 95% wat<br />

bestaan kan ons glad nie sien<br />

nie en daarom moet ons met<br />

ander tegnologie op ‘n manier<br />

afl ei wat die ander 95% is wat<br />

werklik bestaan.<br />

Lewens-visie vanuit die<br />

verbondslyn<br />

Ons beperktheid vind nie net sy<br />

neerslag in ons kennis van die<br />

skepping nie maar in die kenne<br />

van God ons skepper wat homself<br />

openbaar in Sy Woord.<br />

Die mens is baie beperk in sy ken<br />

en kennis. Ons het as gevolg van<br />

die sondeval ons unieke plek as<br />

beeld, Imago Dei, van God verloor.<br />

Die Imago Dei is vernietig, besmet<br />

en vermink (Institusie I, hfst.15,<br />

par 4, p 180 – vertaling Sizoo)<br />

volgens Calvyn. En daar het niks<br />

van oorgebly nie.<br />

Die vraag oor die ken en hoe ons<br />

ken is hier van toepassing? Wat<br />

is die basis van ken. Sonder om<br />

diep fi losofi es te raak is dit nodig<br />

om gewoon eerstens te kyk na ons<br />

beperktheid en tweedens na die<br />

raamwerk op grond waarvan ons<br />

probeer om te ken en om kennis in<br />

te samel teen die agtergrond van<br />

skepping, sondeval, verlossing en<br />

herskepping (SSVH). Hierdie lyn,<br />

SSVH, staan lynreg teenoor die<br />

wat nie in die skepping of die sondeval<br />

glo nie. Deur God se besondere<br />

Openbaring glo ons dat Hy ‘n<br />

goeie skepping geskep het. Dit was<br />

goed. Voor die sondeval was daar<br />

volkome harmonie tussen God die<br />

mens en die skepping.<br />

Die eintlike denkraamwerk is die<br />

SSVH lyn waarmee ons denke<br />

moet struktureer.<br />

Hoe moet ons dit dan sien vanuit<br />

die Bybelse riglyn van skepping,<br />

sondeval, verlossing en herskepping?<br />

Dit is juis hierdie raamwerk<br />

waarbinne ons na die werklikheid<br />

moet kyk, ook in die beoefening<br />

van ons kultuuropdrag wat onder<br />

andere insluit ons beoefening van<br />

wetenskap.<br />

Die volgende beginsels is<br />

belangrik:<br />

• Ons gevalle toestand wat ons<br />

verstand totaal verduister<br />

het en wat ons verstaan van<br />

dinge uiters moeilik maak.<br />

Dit sluit in die beoefening<br />

van die kenne, bestudering<br />

van die natuur maar ook die<br />

verstaan en verklaring van<br />

die Bybel. (Dink aan uitstorting<br />

van die HG wat ons help<br />

om weer deel te wees van die<br />

verlossing en herskepping).<br />

• Die verlossingswerk waardeur<br />

Christus as tweede Adam vir<br />

ons die lewe weer moontlik<br />

maak en ook binne ons beperkinge<br />

en sonde Hom deur en<br />

met alles mag loof en prys –<br />

laasgenoemde is ons doel hier<br />

op aarde.<br />

Ons het voorheen verwys na die<br />

tese en antitese, die stryd tussen<br />

die vrouesaad en die slang wat<br />

deel van ons bestaan uitmaak as<br />

gevalle mens. Soos een skrywer<br />

dit stel: beide God en satan maak<br />

aanspraak op die totale skepping<br />

(Wolters, AM, 2005: 81). Dit sluit<br />

alles soos die kerk, familie, kuns,<br />

besigheid, plante en diere, ja alles,<br />

in. Ons lewensbeskouing is volgens<br />

die raamwerk SSVH wat as<br />

basis aanvaar word. Maar omdat<br />

Augustus 2012 • 29


ons weet dat dit so is omdat God<br />

dit geopenbaar het, is ons nederig<br />

en beskeie en verstaan ons die<br />

unieke plek wat God ons gegee het.<br />

Hierdie nederigheid beteken dat<br />

ons besef dat alles wat ons doen<br />

slegs deur die genade van God en<br />

deur Sy Gees moontlik gemaak<br />

word. Daarom bestudeer ons Sy<br />

Woord wat altyd vir ons tot lering<br />

is. (2 Tim 3: 16-17: Volhard in die<br />

gesonde leer) Ons sukkel om ten<br />

volle Sy Woord te verstaan maar<br />

ook om die natuur te verstaan.<br />

Daar is reeds geskryf dat dit<br />

wat God openbaar in Sy Natuur<br />

en Skriftuur nie in botsing kan<br />

wees nie (NGB artikel 2: God<br />

word geken deur natuur en Skriftuur).<br />

Teen hierdie agtergrond,<br />

die gevalle en beperkte mens,<br />

is die V in SSVH van uiterste<br />

belang, verlossingswerk in Christus.<br />

Met Christus<br />

se soenverdienste,<br />

verlossing, het die<br />

gevalle mens letterlik<br />

weer lewe gekry.<br />

Die satan is uit die<br />

hemel gegooi sodat<br />

hy ons nie meer by<br />

God kan aankla<br />

nie en Christus sit<br />

aan die regterhand<br />

van God om vir ons<br />

voorspraak te doen.<br />

Die Heilige Gees is<br />

uitgestort om ons te<br />

help om staande te bly teen die<br />

aanslae van die duiwel. Maar vanweë<br />

ons sondige aard en natuur<br />

ken ons slegs ten dele en sukkel<br />

maar om iets te begryp. Slegs deur<br />

Sy Woord en Gees kan ons wel rigting<br />

hou in ons kultuuropdrag met<br />

baie val en opstaan.<br />

Reformatoriese lewens en<br />

wêreldbeskouing:<br />

Reformatories beteken onder<br />

andere om voortdurend besig<br />

te wees met verandering na die<br />

eise van Gods Woord. Reformasie<br />

is onderwerping aan God<br />

en Sy Woord (van der Walt, BJ<br />

1986:351) op alle lewensterreine.<br />

Prof PH Stoker in sy skrywe Darwinisme,<br />

natuurwetenskaplike<br />

30 • Augustus 2012<br />

kennis en die Woord van God<br />

(2009:8) noem dit ‘reformatoriese<br />

lewens- en wêreldbeskouing’.<br />

Hierdie raamwerk bepaal ons<br />

benadering tot alle handelinge,<br />

waaronder die beoefening van<br />

wetenskap, ekonomie, kunste, joernalistiek,<br />

ens. As ons aanvaar dat<br />

die stryd op alle lewensterreine<br />

woed dan moet ons ons ook bewapen<br />

vir die stryd op alle lewens<br />

terreine. Die worstelstryd is nie<br />

teen vlees en bloed nie maar teen<br />

die geeste in die lug (Ef 6:12). Om<br />

hierdie stryd duidelik te maak en<br />

hoe ons deur middel van ‘n duidelike<br />

lewens en wêreld beskouing<br />

vaardig kan raak in hierdie stryd<br />

het mense soos AM Wolters in<br />

sy boekie “Creation Regained<br />

– Biblical Basics for a Reformational<br />

Worldview” sekere riglyne<br />

gegee wat ons maar gerus gees-<br />

Die Koningkryk van God – lig en orde<br />

telike wapens of gereedskap kan<br />

noem. Teen die agtergrond van<br />

die SSHV, ons sondige aard en<br />

beperktheid, het ons eenvoudige<br />

riglyne nodig om ons te help in<br />

hierdie stryd. Dit gaan ons ook<br />

help om werklik die sogenaamde<br />

“problematiek” van Genesis te<br />

verstaan.<br />

Twee begrippe is van belang nl<br />

“struktuur en rigting”. Met struktuur<br />

word bedoel die skepping en sy<br />

wette (vdWalt, 2008:106). Wolters<br />

gaan verder en sluit ook strukture<br />

in soos die huwelik, skool, familie,<br />

politiek, ens, ens. (Wolters,<br />

2005:80-83). Dit is nie losstaande<br />

strukture nie maar geïntegreer in<br />

die geheel wat ons normaalweg<br />

gewoon skepping noem. God het<br />

ook die huwelik en die gesinslewe<br />

gegee in ‘n bepaalde omgewing.<br />

Die tweede term naamlik rigting<br />

is gebaseer op die SSHV lyn, dit<br />

dui ‘n sekere rigting aan binne die<br />

struktuur. As gevolg van die sondeval<br />

het nie net die rigting verlore<br />

gegaan nie (Godsgerig = rigting,<br />

bewerk, benaam en bewaar)<br />

maar het die struktuur ook begin<br />

kreun en steun op sy skarniere.<br />

Die struktuur was voor die sondeval<br />

baie goed en die rigting<br />

suiwer op God gerig. God het met<br />

Adam in die paradys gewandel.<br />

Adam was ‘n volkome gehoorsame<br />

“onderkoning” van God ,wie hom<br />

met ‘n taak en roeping aangestel<br />

het oor Sy volmaakte skepping<br />

(struktuur). Dus Adam was deel<br />

van die geskape struktuur en hy<br />

kon God ten volle dien.<br />

Familie Politieke strukture Sportvereniging<br />

Huwelik Gesin Skole Jeugverenigings<br />

Kunste Universiteit Plante Besigheid<br />

Ekologiese sisteem Kerk<br />

Magte van satan – duisternis en wanorde<br />

Die stryd vind plaas op alle lewensterreine – skets van AM Wolters aangepas om aan te toon<br />

dat strukture nie in isolasie funksioneer nie.<br />

Dit het egter na die sondeval verander<br />

en beide struktuur en rigting<br />

is tot in sy diepste fondament<br />

geraak. Daar is twee magte wat<br />

reg teenoor mekaar staan, mag<br />

van God teenoor die mag van die<br />

satan (wanorde, chaos, duisternis,<br />

ewige dood). En ons is deel van<br />

daardie stryd. Volgens die orde<br />

van sondeval en verlossing (Calvyn),<br />

en daarmee die stryd tussen<br />

lewensbeskouings en lewenswandel<br />

(wat insluit wetenskapsbeoefening),<br />

is die stryd uiteindelik<br />

tussen die Ryk van die Lig en die<br />

ryk van die duisternis (Stoker, H,<br />

1967:39). En gelukkig in die lyn<br />

van SSHV(rigting) sien ons dat<br />

ons deur Christus kan en moet


deelneem aan hierdie stryd. Soos<br />

wat Paulus skryf in Gal 5:17 gaan<br />

dit oor die magte van die gees<br />

teenoor die magte van die vlees.<br />

Die antitese is hier duidelik.<br />

Om reformatories besig te wees<br />

beteken om deur die krag van die<br />

Heilige Gees (HG) alles vanuit die<br />

skrif te belig. Alles beteken letterlik<br />

alles<br />

Namibië Uitreik 2012<br />

29 Junie – 7 <strong>Julie</strong> 2012<br />

Op 29 Junie 2012 het sowat 40<br />

gelowiges uit Potchefstroom<br />

saam na Hippo Laerskool, net<br />

buite Gobabis en Drimiopsis in<br />

Namibië, vertrek. Hierdie uitreik,<br />

gereël deur Gereformeerde Kerk<br />

Cachet, is gerig op die inwoners<br />

van Drimiopsis – ‘n tipe plakkerskamp<br />

in die Namibiese woestyn.<br />

Daar is reeds ‘n Gereformeerde<br />

Kerk, naamlik Geref. Kerk Sanveld,<br />

gestig. Ons het gegaan om<br />

die kerk te help met huisbesoeke<br />

asook om aan ander inwoners die<br />

evangelie te verkondig. Die hulp<br />

is grootliks waardeer aangesien<br />

die bedienings-gebied vreeslik<br />

goot is.<br />

Ons was bevoorreg om ‘n lekker<br />

jolige groep Kandelariete en oud-<br />

Kandelariete op die Uitreik te<br />

wees: Marnix en Gerben Boersema,<br />

Marieke van Renssen, Werner<br />

Das, Elna Momberg, Morné<br />

Bakker, Engela Bisschoff, Nelmarie,<br />

Alike en Clarinda van de<br />

Wetering, en Morné Bakker. ‘n<br />

Paar van ons wil graag ons ervaring<br />

met julle deel en hopelik nog<br />

lede aanspoor om betrokke te raak<br />

by die jaarlikse Uitreik deur óf<br />

• Huwelik - hoe sien ons huwelike<br />

daaruit? Is dit werklik<br />

soos wat God dit van ons vra<br />

in Sy Woord?,<br />

• Met die beoefening van ons<br />

wetenskap – belig en vra ons<br />

werklik vanuit die skrif of<br />

ons besig is met Godsgerigte<br />

wetenskap? Is die hele vermaaklikheids<br />

wêreld (struk-<br />

saam te gaan óf as borg fi nansiële<br />

hulp te verleen.<br />

My eerste gedagte van die uitreik<br />

was: ontmoet nuwe mense,<br />

woordverkondiging en sandduine.<br />

Tot my en my sussie se verbasing<br />

was Namibië toe nie so vol sand<br />

as was ons gedink het nie, eerder<br />

vol hordes Boesmankindertjies<br />

wat Afrikaans kon praat. Ons het<br />

van Maandag tot Donderdag elke<br />

oggend in Drimiopsis gaan evangeliseer<br />

in groepies van 4 en as ons<br />

gelukkig was het Dominee Ronald<br />

ook saam gestap om sy wysheid<br />

met ons en die Boesmans te deel.<br />

Die besoeke aan die eerste huisies<br />

was redelik spanningvol, want jy<br />

voel jy het nie ‘n idée wat om te<br />

sê of waar om te begin nie. Genadiglik<br />

kon by elke huis iemand as<br />

tolk dien. Daar was gevalle waar<br />

mense God ken en ander wat in<br />

beide God en hulle voorvaders glo.<br />

By ander het ons amper meer by<br />

die mense geleer as hulle by ons,<br />

al het hulle nooit regtig die voorreg<br />

gehad om ‘n Bybel in besit te<br />

neem nie.<br />

tuur) of dele daarvan werklik<br />

Godsgerig? So kan en moet<br />

ons steeds besig wees en juis<br />

die strukture asook die rigting<br />

reformeer sodat dit wel<br />

Godsgerig is en ons God daarmee<br />

(rigting) kan dien.<br />

Frank van der Kooy<br />

Die toer was ongeloofl ik verrykend<br />

en gesellig. Ek beveel die toer vir<br />

ALMAL aan.<br />

- Alike vd Wetering<br />

Namibië-uitreik 2012 was ‘n wonderlike<br />

ervaring gewees! Ek het<br />

nog nooit voorheen so intensief<br />

evangelisasie gedoen nie. Aan<br />

die begin was ek bietjie skrikkerig<br />

gewees daarvoor, maar ek glo dat<br />

die Here ons gehelp het om deurbraak<br />

te maak tot die inwoners<br />

van Drimiopsis. Dis wonderlik om<br />

te sien hoe die Boesmans se geloof<br />

so kinderlik is, hopelik kon ons en<br />

sal ons nog in die volgende jare<br />

hulle help groei in die geloof. Die<br />

kindertjies van die laerskool het<br />

diep in my hart ingekruip en ek<br />

hoop om hulle volgende jaar weer<br />

te sien.<br />

– Clarinda vd Wetering<br />

Wat die Namibië Uitreik spesiaal<br />

maak is dat dit toegepas is.<br />

Hoewel dit baie pret was en ek<br />

baie nuwe vriende ontmoet het<br />

is die hoofsaak van die Uitreik<br />

evangelisasie. Maandag begin<br />

direk met huisbesoeke aan die<br />

Augustus 2012 • 31


gemeentelede van die Gereformeerde<br />

Kerk Sanveld, wie almal<br />

in Drimiopsis woon. In groepies<br />

van vier of vyf gaan die uitreikers<br />

van huis tot huis, leer elke gesin<br />

bietjie ken en probeer om ernstige<br />

diakonale gevalle te identifi seer -<br />

wat soms moeilik was omdat die<br />

hele gemeente hoofsaaklik uit<br />

diakonale gevalle bestaan. Nadat<br />

almal in die gemeente besoek is,<br />

gaan groepies van huis tot huis<br />

by mense wat nie aan die kerk<br />

behoort nie. Hier vertel jy hulle<br />

van ons sonde, God se regverdigheid,<br />

Christus se redding, ons<br />

dankbaarheid en geloofsgroei -<br />

die Evangelie in ‘n neutedop. Wat<br />

opmerklik was, was hoe baie ons<br />

oor geloof en vertroue geleer het<br />

van elkeen van die mense.<br />

Elke middag gaan speel die uitreikers<br />

met die kindertjies van<br />

Hippo Laerskool, op wie se gronde<br />

ons gekampeer het. Saans het ons<br />

afgesluit by die skool en Bybelstudie<br />

met die kinders gehou. Tydens<br />

ons laaste dag in Drimiopsis het<br />

al die uitreikers gaan Bybels uitdeel<br />

by die gesinne wie besoek is<br />

en waar daar ten minste een persoon<br />

is wat kan lees. Die inwoners<br />

het ook met blydskap ingestem om<br />

saam ‘n Bybelstudiegroep aan die<br />

gang te hou.<br />

– Morné Bakker<br />

Dit was werklik wonderlik om so<br />

iets te kon meemaak. Ons was ‘n<br />

lekker groep jong mense op ‘n goed<br />

beplande Uitreik aksie. Die uitreik<br />

was iets heeltemal nuuts en<br />

ongewoons, iets waar ons nie aan<br />

32 • Augustus 2012<br />

gewoond is nie. Ds Ronald het ons<br />

bietjie riglyne gegee oor die evangelie<br />

in ‘n neutedop soos hy dit<br />

noem, wat ons weer heeltemal na<br />

die begin van ons eie geloofslewe<br />

geneem het - die geloof in Christus.<br />

Aan die begin was dit moeilik<br />

om met die mense te praat en<br />

het dit nie goed gegaan nie, maar<br />

op die ou end het die gesprekke<br />

heelwat beter verloop. Ons het<br />

eintlik net gefokus op die geloof<br />

in Christus teenoor die grootendeelse<br />

opvatting onder die mense<br />

dat jou goeie werke jou saligheid<br />

‘koop’ en dat sonde jou tot die verderf<br />

lei. Verder was dit ook lekker<br />

om die mense fi sies te kon help<br />

met die bouprojek en aangenaam<br />

om te hoor hoe lekker die kinders<br />

van Hippo Laerskool sing.<br />

– Reinhart Boersema<br />

My ervaring van die Namibië<br />

Uitreik was een wat ek nooit sal<br />

vergeet nie. Dit was ‘n groot uitdaging<br />

aangesien ek nog nooit so<br />

iets aangepak het nie. En ek het<br />

geen twyfel daaraan dat ek, en die<br />

ander wat saam op die uitreik was,<br />

in die geloof gegroei het nie!<br />

Ons het letterlik in die stof gaan<br />

sit by die mense en stadig maar<br />

seker die gesprek gelei tot ‘n punt<br />

waar ons oor geloof kon praat.<br />

Wat vir my veral opvallend was,<br />

was die kinderlike geloof van die<br />

inwoners, sowel as hul kennis van<br />

die evangelie. Daar is reeds baie<br />

kerke in die nedersetting en dus<br />

het baie van die inwoners reeds<br />

van God en Christus gehoor. Soos<br />

wat ons met hulle begin praat kan<br />

jy gou agterkom wat hul weet en<br />

wat nie. In baie gevalle word daar<br />

geglo dat ons deur ons werke gered<br />

word en dit bly ‘n uitdaging om<br />

te verduidelik dat ons alleen uit<br />

genade gered word, veral omdat<br />

hulle soveel verskillede kerke se<br />

invloede beleef. Ons doel was nie<br />

om lede by die Gereformeerde Kerk<br />

Sanveld te voeg nie, maar net om<br />

die evangelie suiwer te verkondig.<br />

Ek sou hoop dat die uitreik<br />

in die toekoms meer kan probeer<br />

bou op die inwoners se kennis. In<br />

ons gesprekke, hoe uitdagend dit<br />

ook al was, kon ek en die ander in<br />

my groep die werk van die Heilige<br />

Gees in ons midde beleef – God is<br />

in beheer en Hy is daar saam jou<br />

waar jy verkondig! Die ervaring<br />

laat jou weer na jou eie geloofslewe<br />

kyk en bring die diepe besef dat<br />

ons so ongeloofl ik bevoorreg is en<br />

nederig dankbaar moet wees vir<br />

al die seëninge wat ons van God<br />

ontvang.<br />

Buiten die evangelisasie het ons<br />

die geleentheid gehad om meer<br />

betrokke te raak by die jong<br />

mense van die Cachet gemeente.<br />

Ons kon lekker nuwe bande opbou<br />

en vriende maak – dit was waarlik<br />

‘n ongeloofl ike groep mense bymekaar<br />

wat almal goed oor die weg<br />

gekom het.<br />

Ek sou hoop dat ons meer<br />

betrokke kan raak by die Uitreik<br />

en sodoende ook betrokke raak by<br />

die reël van die Uitreik. Ek sou<br />

almal aanraai om dit mee te maak<br />

– dis ‘n belewenis wat jy nie kan<br />

misloop nie!<br />

- Marieke van Renssen<br />

Die Uitreikers se geesdrif was<br />

opgewek en energiek, nie eers<br />

die stof, koue storte, lawaaierige<br />

oorlogs krete soggens deur<br />

die ‘heidense volke van kanaän’<br />

(Uitspattige Namibië uitreikers)<br />

kon dit blus nie. Dit was eerder


aangevuur deur al die goeie kattekwaad,<br />

houtkap ekspedisies,<br />

laat-aand kuier om die vure en<br />

goeie bybelstudies. Die spanbou<br />

het ook hard gewerk en twee huisies<br />

gebou.<br />

Ek wil graag die kamp bestuurspan<br />

komplimenteer. Die manier<br />

hoe die bestuurspan mekaar hanteer<br />

en saam werk het baie maal<br />

‘n groot invloed op die groep se<br />

gemoed gehad, asook die hantering<br />

van mekaar en onderlinge<br />

situasies, en dit dikwels sonder<br />

dat hulle dit besef. Dus dankie<br />

vir julle voorbeeld en kreatiewe<br />

insette om dit ‘n baie lekker kamp<br />

te maak! Ook voorspoed toegewens<br />

vir die nuwe bestuurslede.<br />

Maar bo als is ek verwonder hoe<br />

goed so ‘n groot groep mense kon<br />

saamwerk en ek dank ons Hemelse<br />

Vader daarvoor. Dit is vir my ‘n<br />

teken gewees van die werking wat<br />

sy Gees in ons het, om saam te<br />

werk te midde van soveel oë wat<br />

na ons aangekyk het.<br />

Vir my was daar ‘n paar sentimentele<br />

ontmoetings gewees. Ek<br />

is gebore in Suidwes. Ek was deur<br />

‘n Herero vrou opgepas kleintyd in<br />

Otjiwarongo. Ek kon slegs ‘n paar<br />

verwronge woorde onthou, en ‘n<br />

Herero dogter van Hippo laerskool<br />

kon my reghelp en vertel wat dit<br />

beteken wat ek onthou het.<br />

Dan was daar ‘n gesin wat ‘n volledige<br />

geskrewe vertaling van<br />

die Lukas evangelie in Boesman<br />

gehad het. Hulle het dit nog van<br />

oud Ds. Flip vd Westhuizen (Ds.<br />

Rooi Flip soos hulle hom ken)<br />

gekry, en bewaar van destyds<br />

toe hy nog onder die Boesmans<br />

gewerk het. Ek was bevoorreg om<br />

hom te kon ken. Ek onthou nog<br />

hoe hy soms dele van die vertaalde<br />

Boesman Bybel vir ons sou speel<br />

(die Boesmantaal is ‘n moeliker<br />

(suiwerder) taal om te praat en<br />

soveel te meer om te lees, dus is<br />

dit op band opgeneem). Die wonder<br />

vir my was dat die vroutjie in<br />

die gesin haarself geleer het (en<br />

steeds leer) om dit te lees a.d.h.v.<br />

die Afrikaanse vertaling. So kon<br />

sy vir ons ‘n stukkie lees.<br />

Daar is baie daarop gefokus om<br />

die verlossing alleen uit genade in<br />

Christus aan die mense te vertel.<br />

My indruk was dat die uitreik nie<br />

evangelisasie onder absolute heidene<br />

was nie, aangesien meeste<br />

persone/gesinne reeds van die<br />

Bybel en/of Jesus weet danksy<br />

verkondiging van die kerke in<br />

die gemeenskap: Rooms Katholiek,<br />

AGS, Volle Evangelie en die<br />

Geref. Kerk Sanveld. Nogtans het<br />

die besoeke ‘n groot indruk op my<br />

gemaak. Dit was ‘n diep geloofsbelewenis.<br />

Die grootste moeite wat<br />

ek gehad het was om ‘n balans<br />

te vind tussen twee hoofstroom<br />

gesindhede wat ek opgemerk het<br />

waarvan die eerste was dat ons<br />

die mense gaan leer om reg te glo,<br />

en die tweede was om vas te kyk<br />

teen die mense se omstandighed<br />

en hulle te probeer help en/of te<br />

veel klem in besoeke en gebede<br />

aan hul fi siese behoeftes te gee<br />

(welsyns-organisasie-effek). Dit<br />

was nie maklik nie aangesien<br />

hierdie mense min het, fi sies en<br />

geestelik. Menslik het ek onbekwaam<br />

gevoel om in my rykdom<br />

(skoon klere en geleerdheid) aan<br />

mense wat naby aan die stof van<br />

die aarde leef te probeer vertel<br />

van die Hemelse vrede te midde<br />

van aardse kommer, hartseer en<br />

pyn. Hierin was my intensiewe<br />

toets ook gewees om opnuut my<br />

eie geloof in perspektief te sien, op<br />

God alleen te vertrou, want alleen<br />

Hy is ALMAGTIG. En daarmee<br />

saam was die dankbare besef van<br />

sy genade om swak en sondige<br />

saaiers te gebruik. Hyself werk<br />

deur sy Woord en Gees kragtig<br />

om ons harte van vlees te gee en<br />

ons mag weet dat Sy Woord nooit<br />

leeg terugkeer na Hom nie!<br />

- Elna Momberg<br />

Hierdie was my tweede keer op die<br />

Namibië Uitreik. Ek het redelik<br />

geweet wat om te verwag maar<br />

steeds het ek ongeloofl ik baie<br />

geleer oor die manier waarop<br />

sending gedoen moet word en om<br />

alles in God se Hande oor te lewer<br />

aan die einde van die dag.<br />

Die uitreik is ‘n ongeloofl ike goeie<br />

manier om sending in die praktyk<br />

te kan ervaar. Soms voel mens jy<br />

word in die diepkant ingegooi as<br />

jy ‘n groepie moet lei in die veld,<br />

maar daar was ‘n groot rustigheid<br />

in my hart omdat ek geweet het<br />

God is met ons en ons doen die<br />

werke van Sy Hande. Natuurlik<br />

het alles nie perfek verloop nie,<br />

maar as daar probleme was kon<br />

ons altyd met die dominee of vorige<br />

Namibië Uitreikers praat.<br />

Ek het weereens besef die groot<br />

seëninge wat ons het hier in ons<br />

gemeente met die hoeveelheid<br />

kennis wat ons oor die Bybel mag<br />

hê.<br />

Hulle het my ook gevra om volgende<br />

jaar moontlik op die bestuur<br />

te dien. Ek hoop dat ons volgende<br />

jaar meer van die jeug saam kan<br />

vat sodat meer tot die besef kan<br />

kom dat daar ander gelowiges is<br />

met ‘n baie groter nood as ons.<br />

- Werner Das<br />

Augustus 2012 • 33


Nooitgedacht skoolverlaterskamp <strong>Julie</strong> 2012<br />

Die Nooitgedacht skoolverlaterskamp<br />

was beslis ‘n groot hoogtepunt<br />

van my en my mede-skolies<br />

se jaar. Dit was ‘n ongeloofl ike<br />

lekker kamp vol van lag, speletjies,<br />

Bybelstudie, kuier, sing en<br />

lesings. Hier het ons ook nuwe<br />

vriendskappe gebou.<br />

Die kampterrein is geleë naby<br />

Potchefstroom en is langs ‘n rivier<br />

en tussen berge. Dit was dus baie<br />

koud in die oggend en aand. Die<br />

tema van die kamp was: “Om die<br />

Here persoonlik te ken”. Deur<br />

lesings en Bybelstudie het ons<br />

baie geleer van hierdie tema. Die<br />

sprekers was dr. Frans Minnie,<br />

ds. Willem Vogel, ds. Albert Coetzee<br />

en ds. Brahm Robinson.<br />

Van ernstige gesprekke tot skreeu-<br />

34 • Augustus 2012<br />

snaakse tye het ons elke oomblik<br />

van die kamp geniet! In<br />

die oggende het ons persoonlike<br />

Bybelstudie gedoen en groepsbesprekings.<br />

Deur die dag het ons<br />

interessante lesings gehad. Ons<br />

het ook speletjies gespeel soos volleyball,<br />

sokker, krieket en boeresport.<br />

Daar was ook genoeg tyd<br />

om te “social” en ander jongmense<br />

beter te leer ken.<br />

Ons het een aand sterre gaan kyk<br />

op die berg. ‘n Groepleier wat sy<br />

nagraadse jaar in sterrekunde<br />

doen het ons vertel van die sterre.<br />

Ons het ook die voorreg gehad<br />

om Saturnus deur ‘n teleskoop te<br />

sien.<br />

Die laaste aand was daar ‘n<br />

dinee en ons meisies moes die<br />

seuns vra om ons metgeselle te<br />

wees aangesien dit skrikkeljaar<br />

is. Elke groep het ook ‘n opvoering<br />

gedoen daardie aand. Ons<br />

het aande afgesluit met psalmsing<br />

en gesange en almal het hartlik<br />

saamgesing. Min mense het die<br />

aand geslaap en party van ons het<br />

so lekker gekuier dat ons 7 uur die<br />

volgende oggend verbaas was dat<br />

tyd so vining verby kan vlieg!<br />

Dit was ‘n wonderlike kamp en<br />

elkeen het daar weggegaan met ‘n<br />

goeie ervaring. Ek sal elke graad<br />

10-12 aanraai om volgende jaar<br />

soontoe te gaan. Dit is wonderlik<br />

om tussen soveel jong gelowiges<br />

te kan wees en saam die Here te<br />

kan prys!<br />

Arina Wibbelink Jul 2012


Ons het gehoor….<br />

Scatterbrains – hoe die Internet ons verander.<br />

In ‘n uitsending van White Horse<br />

Inn, ‘n Gereformeerde radio program<br />

in Amerika, het hulle gesels<br />

oor die invloed wat die internet<br />

het op hoe ons (mense in die algemeen)<br />

inligting verkry. Vroeër<br />

jare het ons, as ons meer inligting<br />

wou insamel oor spesifi eke onderwerpe,<br />

boeke gevat en gelees, maar<br />

jy moes dan die hele boek lees of<br />

dalk net verskeie hoofstukke in<br />

die boek om die inligting waarvoor<br />

jy gesoek het te verkry. Deesdae<br />

gaan ons net op die internet en<br />

verkry dit wat ons soek daar. Van<br />

die eerste aanhalings wat hulle<br />

gebruik het, is dat ons die tegnologie<br />

maak en verander, maar<br />

daarna verander die tegnologie<br />

ons. Ons kan nie voorsien hoe die<br />

tegnologie ons sal verander nie<br />

omdat dit neutraal is, maar ons<br />

het uitgevind dat dit ons optrede<br />

en identiteit kan verander.<br />

Die eerste besprekingspunt van<br />

die program was dat dit so maklik<br />

is om deesdae inligting op die<br />

internet te kry dat ons verkies om<br />

op die internet vir die inligting te<br />

soek as om in boeke na die inligting<br />

te soek. Die term wat hulle<br />

gebruik is “generation net”. Dit<br />

beteken dat jy net vlugtig deur ‘n<br />

paragraaf of bladsy lees, in plaas<br />

daarvan om die hele artikel of<br />

bladsy te lees. Dit is gemakliker<br />

om net gou op die internet te gaan<br />

en ‘n soektog vir iets aan te vra<br />

op Google as wat jy vir die inligting<br />

in ‘n spesefi eke boek gaan<br />

soek. “Mense lees nie meer boeke<br />

nie, want alles is beskikbaar op<br />

die internet”, was nog ‘n aanhaling<br />

wat hulle gebruik het. Mense<br />

dink dus nie meer nie, hulle lees<br />

net vlugtig of skil deur die bladsy.<br />

Google se missie is om die wêreld<br />

se informasie te organiseer en<br />

om dit universeel toelaatbaar en<br />

bruikbaar te maak. Alle data wat<br />

hulle ontvang en bymekaar maak<br />

is soos ‘n biblioteek van klomp<br />

stukkies inligting wat verskil van<br />

die gewone biblioteek wat allerhande<br />

verskillende boeke bevat.<br />

Die volgende besprekingspunt was<br />

die invloed wat die internet en vandag<br />

se tegnologie op die Christene<br />

het. Die tegnologie beïnvloed nie<br />

net sekere mense nie, maar Christene<br />

ook. Hulle het uitgevind dat<br />

daar mense beweer dat hulle deesdae<br />

eerder op die internet gaan<br />

om meer van God en sy Woord uit<br />

te vind, as wat hulle aan ‘n kerk<br />

behoort. Die Bybel is beskikbaar<br />

op die internet en meeste Christene<br />

het dit al op hulle rekenaars<br />

asook op hulle fone gelaai. Een van<br />

die mans, wat self ‘n pastoor is,<br />

het op die program vertel wat hy<br />

ervaar het toe hy iewers in Afrika<br />

eredienste bygewoon het. Die pastore<br />

het met mekaar op hulle fone<br />

gekommunikeer tydens die Nagmaal.<br />

Hy sê ook die eredienste is<br />

nie meer so formeel soos vroeër<br />

jare nie, die mense lees die teksgedeeltes<br />

op hulle fone in plaas daarvan<br />

om hulle Bybels oop te maak.<br />

Een van die teoloë het bygevoeg<br />

dat by ’n seminaar een van die<br />

sprekers sy foon gebruik het om<br />

die teksgedeelte te lees asook om<br />

’n teksvers aan te haal. Om die<br />

besprekingspunt te verduidelik<br />

het hulle twee goeie aanhalings<br />

gebruik wat sê dat die internet<br />

ons aandag trek net om dit weer<br />

te versprei. Wat ons doen wanneer<br />

ons nie die internet gebruik<br />

nie is net so belangrik as dit wat<br />

ons doen as ons wel die internet<br />

gebruik. Ons word verstandelose<br />

verbruikers van data. Om vlugtig<br />

te lees (skil) word ons dominerende<br />

manier van lees. Dit maak<br />

dit ‘n probleem vir die toekoms<br />

van die Christene. Om die stelling<br />

te verduidelik het hulle aangehaal<br />

dat aangesien ons enige iets kan<br />

opsoek deur net te “click” op Google,<br />

is die memorisering van lang<br />

paragrawe of historiese feite verouderd.<br />

Memorisering is dus ’n<br />

mors van tyd. Dit maak dus dat<br />

mense al hoe minder die gebeure<br />

in die Bybel sal memoriseer en as<br />

hulle iets wil weet, dit dan net<br />

gaan opsoek op die internet. Dit<br />

is waar die probleem volgens hul<br />

lê.<br />

Die internet is toeganklik vir<br />

almal wat dit het en kan gebruik.<br />

Enige iemand kan iets plaas op<br />

die internet. Dit sluit hul eie opinies<br />

asook hul kennis en wysheid<br />

en ander feite in. Dit word dan<br />

ook toeganklik gemaak vir enige<br />

iemand om te lees. Die probleem<br />

is dan dat nie almal wysheid het<br />

nie en ongelukkig is dit die mense<br />

wat nie die regte wysheid het nie<br />

wat maak dat daar rusie en verdeling<br />

tussen Christene kom.<br />

Die voorbeeld wat hulle gebruik<br />

is dat iemand iets op “Wikipedia”<br />

gelees het wat iemand anders daar<br />

geplaas het en dit as die waarheid<br />

aanvaar. Die persoon aanvaar<br />

dat die inligting waar is en<br />

gebruik dit dan in ’n gesprek met<br />

iemand anders en dit kan veroorsaak<br />

dat die twee persone stry oor<br />

wat reg en wat verkeerd is. Vroeër<br />

het mense hulle kennis en wysheid<br />

omgesit in boeke, maar die<br />

boeke word nie meer gelees nie.<br />

Die lekker ding van boeklees, of<br />

dit nou fi ksie of iets anders is, is<br />

dat mens so “verdiep” kan raak<br />

daarin dat jy nie agterkom wat om<br />

jou aangaan nie. Hulle het dit ’n<br />

tipe meditering genoem. Deesdae<br />

is mense te afl eibaar om só verdiep<br />

te raak in ’n boek.<br />

Die laaste besprekingspunt het<br />

gegaan oor hoe die tegnologie ons<br />

in die toekoms sal verander. Die<br />

tegnologie het al so verander en<br />

verbeter dat mens al “audio messages”<br />

met die nuutste “Smartphones”<br />

kan stuur en/of ontvang. Nie<br />

almal het al die nuutste tegnologie<br />

nie, maar dit maak dat teks dalk<br />

in die toekoms heeltemal sal wegval<br />

en mense eerder na artikels<br />

luister as wat hulle dit self lees.<br />

Alles is natuurlik vir gemaklik-<br />

Augustus 2012 • 35


heidsonthalwe, soos byvoorbeeld<br />

om ’n boodskap te stuur terwyl jy<br />

ry. Al wat jy dan hoef te doen is om<br />

te praat en die foon sit die spraak<br />

om in teks. Dit kan vir boeke in<br />

die toekoms ‘n probleem veroorsaak,<br />

want mense begin nou al<br />

nie meer tyd kry vir lees nie en<br />

Roland en Willemyn was tot Oktober<br />

verlede jaar lidmate van Die<br />

Kandelaar. Roland vanaf 2001 en<br />

Willemyn vanaf haar geboorte in<br />

Oktober 1982. Behalwe geloofsgenote<br />

het hulle ook familiebande<br />

in ons gemeente. Roland se ma,<br />

Anneke van Leeuwen-Niehof, is ‘n<br />

suster van Poena Niehof, en hulle<br />

ma is (oorlede) sr Sien Niehof. R<br />

en W het mekaar in 2005 vir die<br />

eerste keer begin rááksien en dit<br />

het tot ‘n lewenslange verbintenis<br />

gelei. In Maart 2006 is hulle<br />

getroud en hulle huwelik is geseën<br />

met twee seuns, Walter (11 Februarie<br />

2007) en Ruben (27 Januarie<br />

2009), en op 17 <strong>Julie</strong> 2012 is<br />

die derde verbondskindjie gebore.<br />

Groot is die vreugde en dankbaarheid<br />

vir ‘n voorspoedige geboorte,<br />

36 • Augustus 2012<br />

sal eerder na iets luister terwyl<br />

hulle iets anders doen.<br />

Die program word afgesluit met<br />

‘n mooi aanhaling (vertaal): “Wat<br />

kan ons doen om meer aandagtig<br />

te wees om eerder deur woorde<br />

verander te word as wat ons verbruikers<br />

word”.<br />

en dit was ‘n groot verrassing dat<br />

dit ‘n dogtertjie is. Haar naam is<br />

Anriëtte.<br />

Die gesin het verlede jaar Oktober<br />

na Ballito getrek, in verband met<br />

werksverandering van Roland. Hy<br />

doen nog steeds dieselfde werk,<br />

energiebestuur, en dit gaan tot<br />

dusver goed, dit groei. Hulle het<br />

aangesluit by die GK Durban-<br />

Noord. Die gemeente was reeds<br />

geruime tyd vakant, maar nou het<br />

hulle onlangs ‘n beroep uitgebring<br />

op Ds Karel Steyn van Empangeni.<br />

‘n Jong predikant, Empangeni<br />

is sy eerste gemeente. Die<br />

Durban-Noord gemeente hoop en<br />

bid dat die Here sy hart bereidwillig<br />

sal maak, as Hy hom vir die<br />

gemeente bestem het. Die gesin<br />

Roland en Willemyn bid ook saam<br />

Vir meer inligting oor die onderwerp<br />

en die program gaan na:<br />

www.whitehorseinn.org<br />

Geluister, vertaal en verwerk deur<br />

Lisenka Hagg.<br />

ONS ‘F’AMILIE<br />

Gesin Roland en Willemyn van Leeuwen en Hetty van Straten<br />

met ons dat die Here weer ‘n nuwe<br />

herder en leraar vir die Kandelaargemeente<br />

sal skenk.<br />

Ma en ouma Hetty van Straten, is<br />

reeds vanaf begin <strong>Julie</strong> by dogter<br />

Willemyn en haar gesin. Dit is vir<br />

my ‘n voorreg om hier my kinders<br />

en kleinkinders met raad en daad<br />

by te staan en te help waar dit<br />

nodig is. As die Here wil sal Anriette<br />

op Sondag, 5 Augustus, die<br />

teken en seël van die verbond ontvang.<br />

Gods genade en goedheid is<br />

onendig, oor almal wat Hom vrees,<br />

sy trou bestendig!<br />

Ek geniet hier die milde winterweer.<br />

Groete en seënwense van<br />

ons almal hier. Ek sal DV teen<br />

die einde van Augustus weer by<br />

julle aansluit.


ONS ‘F’AMILIE<br />

Gesin Eduard en Tabita Winter<br />

Eduard is gebore in Windhoek (Br<br />

Dries Yssel se pa was hul predikant<br />

in die Gereformeerde kerk en<br />

het vir Eduard gedoop!). Hy het<br />

‘n ouer broer en ‘n jonger suster.<br />

Toe hy sewe jaar oud was, het hul<br />

gesin na Pretoria verhuis, in Villieria<br />

woonagtig geraak en lid van<br />

die Gereformeerde kerk Oos-Moot<br />

geword. Hy was in Laerskole Eros<br />

(Windhoek) en Villieria en in die<br />

Hoërskool Oos-Moot. Hy het mynbouingenieurswese<br />

by Tukkies<br />

studeer en sy loopbaan begin by<br />

Cullinanmyn in 1994.<br />

Sedert sy pa (Chris) in 2005 oorlede<br />

is, woon sy ma (Rina) elke<br />

Sondag die aand-eredienste saam<br />

met hul by.<br />

Tabita is gebore in Pretoria. Sy<br />

is die jongste van die drie dogters<br />

van Wim en Ella Wibbelink.<br />

Sy het opgegroei in die Moot, was<br />

altyd in die Gereformeerde kerk<br />

die Kandelaar en was in Laer skole<br />

Rietfontein-Noord en Johannes<br />

Calvyn en die Hoërskool Oos-<br />

Moot. Sy het verpleegkunde by<br />

SG Lourens verpleegkollege studeer<br />

en haar prakties by HF Verwoerd<br />

Hospitaal (nou Steve Biko)<br />

gedoen.<br />

Ons het mekaar op hoërskool ontmoet<br />

waar ons saam in die skoolkoor<br />

gesing het. Die liefde het<br />

egter eers begin blom toe Eduard<br />

vierde jaar student was en<br />

Tabita in matriek. Einde 1996 is<br />

ons getroud en ons het vanaf einde<br />

1997 saam in Koffi efontein, Suid<br />

Vrystaat, gebly (Tabita het haar<br />

4de jaar studies in Pretoria voltooi<br />

nadat Eduard oorgeplaas is<br />

na Koffi efontein). Einde 2000 is<br />

Eduard oorgeplaas na De Beers se<br />

hoofkantoor en het ons na Roodepoort<br />

verhuis. Hier het Tabita<br />

by ‘n ginekoloog se spreekkamer<br />

gewerk. Ons het ons weer by die<br />

Kandelaargemeente gevoeg. In<br />

2003 het ons terug na Pretoria<br />

verhuis. Eduard het vanaf 2007<br />

in Witbank vir Anglo American se<br />

steenkool afdeling gewerk. Tabita<br />

het by Femina Hospitaal se neonatale<br />

ICU vanaf 2005-2009 gewerk<br />

en is sedertdien huisvrou.<br />

Na ‘n jare-lange beproewing van<br />

kinderloosheid het die Here ons<br />

gebede verhoor en André (3 jaar)<br />

en Mathys (1 jaar) aan ons gegee.<br />

Met groot dankbaarheid kan ons<br />

meedeel dat die aannemingsproses<br />

van albei kinders afgehandel<br />

is. Ons besef dat hulle, net soos<br />

alle ander verbondskinders, nooit<br />

die eiendom van ‘n mens is nie,<br />

maar van God. God het die verantwoordelikheid<br />

om hulle in die<br />

vrese van Sy Naam op te voed nou<br />

aan ons oorgedra.<br />

Omdat daar talle etiese en ander<br />

worstelvrae rondom infertiliteit<br />

en aanneming is, deel ons met<br />

liefde ons ondervindinge met dié<br />

wat behoefte daaraan het.<br />

Ons vind ‘n ware geestelike tuiste<br />

in die Kandelaargemeente en<br />

ervaar die gemeenskap van die<br />

heiliges - ook in ons bybelstudiegroep.<br />

Augustus 2012 • 37


Boekenuus<br />

Belangrike kennisgewing<br />

Vanaf Augustus 2012 smelt Folmer<br />

Boekhandel (Pretoria) saam<br />

met BOEKENHOUT (AROS).<br />

Sien asb veranderde kontakbesonderhede<br />

hieronder<br />

38 • Augustus 2012<br />

+<br />

Jesus stel homself<br />

bekend /<br />

Prof Rob van<br />

Houwelingen en<br />

Aldert L Visser<br />

Twaalf keer ‘Ek<br />

is’ in die evangelie<br />

van Johannes<br />

“Baie mense het ‘n onduidelike<br />

beeld van Jesus. Hulle kan hulle<br />

moeilik indink hoe Hy is. Tog het<br />

Hy homself verskeie kere aan<br />

mense bekend gestel. Hierdie<br />

boek gee twaalf indrukke van die<br />

sogenaamde ‘Ek is’ woorde, soos<br />

ons hulle kan vind in die evangelie<br />

van Johannes. Wanneer ons<br />

hierdie uitsprake in hulle konteks<br />

oorweeg, ontstaan ‘n portret van<br />

Jesus, dan leer ons Hom ken soos<br />

Hy Homself bekend gestel het en<br />

soos Hy nog steeds is.”<br />

Omdat samenstellers en vertalers<br />

(Tjeerd de Wit, Liezl Sweers,<br />

Corien Kleynhans) Pro Deo<br />

gewerk het, word die wins van die<br />

verkope van hierdie boek geskenk<br />

aan die Christelike Stigting Growing<br />

Nations -www.growingnations.<strong>co</strong>.<strong>za</strong><br />

in die RSA en Lesotho.<br />

(R 85 – 87 bladsye)<br />

TWEE PUBLIKASIES VAN<br />

DIE HAND VAN PROF NICO<br />

VORSTER VAN DIE TEOLO-<br />

GIESE FAKULTEIT, NOORD-<br />

WES UNIVERSITEIT (POT-<br />

CHEFSTROOM):<br />

Restoring human dignity in<br />

South Africa / Ni<strong>co</strong> Vorster<br />

Hierdie publikasie bied ‘n Christelike<br />

perspektief op menseregte,<br />

een van die fundamentele waar-<br />

des wat gevind<br />

kan word in die<br />

Konstitusie van<br />

die nuwe Suid<br />

Afrika.<br />

(R 115 - 164 blasye)<br />

Kerk en menseregte<br />

binne ‘n<br />

regstaat / Ni<strong>co</strong><br />

Vorster<br />

“Die oorgang tot<br />

‘n nuwe demokratiese<br />

bedeling in<br />

1994 het gelei tot<br />

‘n verskuiwing in<br />

die verhouding<br />

tussen die owerheid<br />

en Christelike kerke. Die<br />

vorige minderheidsregering het<br />

homself as ‘n voorstander van<br />

Christelike waardes beskou. Die<br />

totstandkoming van ‘n regstaat in<br />

Suid-Afrika het nuwe implikasies<br />

vir die verhouding tussen kerk,<br />

owerheid en onderdane gebring.<br />

Die Grondwet maak as die hoogste<br />

wet in Suid-Afrika nie voorsiening<br />

vir ‘n politieke bestel met teokratiese<br />

elemente nie, maar wel vir<br />

‘n neutrale staat.”<br />

(R 115 - 538 bladsye)<br />

De entree van<br />

Calvin in de Lage<br />

Landen /Dr Harm<br />

Veldman<br />

Pastoraal, apologetisch<br />

en pluriform<br />

W&W 91<br />

Die skrywer was<br />

dosent kerkgeskiedenis<br />

by die Gereformeerde<br />

voortgesette onderwys in Nederland.<br />

In hierdie publikasie kyk hy<br />

na die invloed van die Geneefse<br />

kerkhervormer Johannes Calvyn<br />

in Nederland. Hy doen dit aan<br />

die hand van twaalf biografi ese<br />

sketse. Die publikasie dui onder<br />

andere aan dat die invloed van die<br />

calvinisme in Nederland tydens<br />

die 17 de eeu byna tot stilstand<br />

gekom het, maar weer herleef het<br />

in die 19de eeu deur publikasies<br />

van onder andere Hendrik de Cock<br />

en Abraham Kuyper.<br />

(R125 – 134 bladsye)<br />

Naar de kerk:<br />

waar en waarom?<br />

/ Dr A N HendriksPopulair-theologische<br />

bijdragen<br />

W&W 92<br />

In hierdie publikasie<br />

het die skrywer ‘n aantal<br />

artikels wat handel oor die kerk<br />

van Christus, voorheen gepubliseer<br />

in die tydskrif Nader Bekeken,<br />

verwerk. Die skrywer gee<br />

aandag aan onder meer die volgende:<br />

Een apostoliese kerk; Verskillende<br />

visies op artikel 29 van<br />

die NGB; Prediking en geloofsbelewing;<br />

Die Tien Gebooie en die<br />

Apostoliese Geloofsbelydenis; Doop<br />

en Nagmaal; Die Aaronitiese seën;<br />

Die gemeente as woonplek van die<br />

Gees; Die kerkverband.<br />

(R 145 – 120 bladsye)<br />

Bogenoemde boeke is verkrygbaar<br />

/ kan bestel word by:<br />

FOLMER<br />

BOEKHANDEL<br />

Boekenhout (Folmerpta)<br />

Ietje van der Kruk<br />

Dickensonlaan 1180, Waverley,<br />

Pretoria, 0186<br />

Tel: 012 332 3227<br />

e-pos: boekenhout@aros.ac.<strong>za</strong><br />

Folmer Boekhandel<br />

(Kaapstad)<br />

Proteaweg 95, Proteahoogte,<br />

Brackenfell, 7560<br />

Tel: 021 982 1402<br />

e-pos:<br />

eendenkooi@telkomsa.net<br />

Internationale<br />

bestellings<br />

Petro Drijfhout<br />

folmerboek@telkomsa.net<br />

Tel/faks: 012 543 3597<br />

www.folmerboek.<strong>co</strong>m


Die Heilige Nagmaal<br />

Omkring die woorde wat die *’s<br />

moet vervang (links, regs, op, af,<br />

of skuins).<br />

Ons glo en bely dat ons Verlosser,<br />

* Christus, die * van die heilige<br />

nagmaal * en ingestel het om<br />

hulle te voed en te onderhou wat<br />

Hy reeds * en in sy huisgesin, die<br />

kerk, ingelyf het. Nou het dié wat<br />

wedergebore is, tweërlei lewe in<br />

hulle: die een liggaamlik en *, wat<br />

hulle van hulle eerste * saamgebring<br />

het en wat alle mense besit;<br />

die ander geestelik en *, wat aan<br />

hulle gegee word in die * geboorte,<br />

wat deur die woord van die evangelie<br />

in die gemeenskap van die<br />

* van Christus plaasvind. * deel<br />

nie in hierdie lewe nie, maar slegs<br />

die * van God. So het God tot<br />

instandhouding van die liggaamlike<br />

en * lewe vir ons aardse en *<br />

brood voorsien; dit dien die lewe<br />

en behoort, soos die lewe self, aan<br />

almal. * om die * en hemelse lewe<br />

wat die gelowiges besit, in * te hou<br />

het Hy vir hulle ‘n lewende brood<br />

gestuur wat uit die hemel * het,<br />

naamlik Jesus Christus; Hy voed<br />

en * die geestelike lewe van die<br />

gelowiges wanneer Hy geëet, dit<br />

wil sê deur die * toegeëien en ontvang<br />

word. Om hierdie geestelike<br />

brood vir ons af te * het Christus<br />

aardse en sigbare brood as ‘n *<br />

van sy liggaam en wyn as teken<br />

van sy bloed in te stel.<br />

Hy gee ons daarmee dit te kenne:<br />

so * as wat ons die sakrament<br />

ontvang en in ons * hou en dit met<br />

ons * eet en drink en dit daarna in<br />

die lewe hou, net so waarlik ontvang<br />

ons vir ons geestelike lewe in<br />

ons * deur die geloof - die ware<br />

liggaam en die ware bloed van<br />

Christus, ons * Verlosser.<br />

Dit staan dus bo alle twyfel vas<br />

dat Jesus Christus nie * sy sakramente<br />

vir ons voorgeskryf het nie;<br />

Hy doen immers in ons alles wat<br />

Hy vir ons in hierdie * tekens voor<br />

oë stel, al gaan dit ons * te bowe<br />

en is dit vir ons onbegryplik<br />

hoe dit *, net soos die werk van<br />

die Heilige Gees ondeurgrondelik<br />

en onbegryplik is. Tog * ons nie as<br />

ons sê dat wat deur ons geëet en<br />

gedrink word, die eie en<br />

* liggaam en die eie bloed van<br />

Christus is nie; maar die * waarop<br />

ons dit *, is nie met die mond nie<br />

maar met die Gees * die geloof.<br />

Daarom, al bly Christus altyd aan<br />

die * van sy Vader in die hemel<br />

sit, hou Hy tog nie op om ons deur<br />

die geloof aan Homself deel te laat<br />

hê nie.<br />

Hierdie * is ‘n geestelike maaltyd<br />

waar Christus Homself met al sy<br />

* aan ons meedeel en waar Hy<br />

ons Homself en die verdienste van<br />

sy lyding en sterwe laat geniet.<br />

Hy voed, * en vertroos ons arme<br />

* siel as ons sy liggaam eet en Hy<br />

verkwik en herstel dit as ons sy<br />

* drink.<br />

Verder, hoewel die sakramente<br />

én die * waarvan hulle tekens is,<br />

bymekaar hoort, word nie beide<br />

deur alle mense ontvang nie. Die<br />

goddelose ontvang wel die sakrament<br />

tot sy *, maar hy ontvang nie<br />

die waarheid van die sakrament<br />

nie. So het * en Simon die * albei<br />

wel die sakrament ontvang maar<br />

nie Christus, wat daardeur voorgestel<br />

word nie; Hý word * aan die<br />

gelowiges gegee.<br />

Ten *, ons ontvang hierdie sakrament<br />

in nederigheid en met * in<br />

die samekoms van die * van God,<br />

waar ons met danksegging ‘n heilige<br />

gedagtenis aan die dood van<br />

Christus ons Verlosser onderhou<br />

en * van ons geloof en van die *<br />

godsdiens doen. Daarom behoort<br />

niemand daarheen te gaan as hy<br />

homself nie eers deeglik ondersoek<br />

het nie, sodat hy nie tot<br />

sy eie * drink as hy van hierdie<br />

brood eet en van hierdie * drink<br />

nie (1 Kor 11:29). Kortom, deur die<br />

gebruik van hierdie heilige sakrament<br />

word ons tot ‘n vurige liefde<br />

vir God en ons naaste beweeg.<br />

Daarom verwerp ons alle * en verwerplike<br />

versindsels wat mense by<br />

die sakrament bygevoeg en daarmee<br />

* het, as onheiligings daarvan.<br />

Ons verklaar dat ons tevrede<br />

moet wees met die verordening<br />

wat Christus en sy * ons geleer<br />

het en ons sê dieselfde as wat hulle<br />

daarvan gesê het.<br />

Augustus 2012 • 39


Liewe Damaris,<br />

Baie dankie vir jou antwoord. Ons<br />

sal nou maar afwag wat die toekoms<br />

van Kerk en Woord sal wees.<br />

Die tyd sal dit leer.<br />

Tans is ons aller aandag gerig op<br />

die beroeping van ‘n predikant, of<br />

‘n herder en leraar. Die kerkraad<br />

het vir die gemeente gevra om<br />

name te gee van predikante wat<br />

ons wil voorstel, wat ons geskik<br />

ag om in die amp te dien, vir sover<br />

ons dit kan vasstel. Saam daarmee<br />

het ons ‘n begeleidende skrywe<br />

gekry as ‘n Bybelse riglyn by die<br />

oorweging en indiening van name.<br />

Heelwat toepaslike Bybelgedeeltes<br />

is genoem, asook ‘n aantal artikels<br />

uit die kerkorde van die GKSA.<br />

En ons is aangespoor om biddend<br />

daarmee besig te wees.<br />

Ja, want dit is, dink ek, die<br />

belangrikste om die Here aan te<br />

roep en te erken dat Hy die Een is<br />

wat besluit watter bedienaar van<br />

die Woord Hy vir ons gemeente<br />

bestem het. Dit beteken nie dat ons<br />

agteroor kan gaan sit nie. Nee, ons<br />

moet nogsteeds name gee en later<br />

ook ons kruisie trek. Alleen, ons<br />

moet dit in volkome afhanklikheid<br />

van Hom doen. Ons mag nie in Sy<br />

pad staan deur ‘n profi el op te stel<br />

van dié predikant wat aan verskillende<br />

vereistes moet voldoen, om<br />

die beste by ons gemeente in te<br />

40 • Augustus 2012<br />

pas nie. Alles met die beste bedoelings<br />

miskien, maar dan is ons tog<br />

besig om óns keuse te maak en dan<br />

te hoop dat die Here dit sal goedkeur.<br />

Die afgelope jare het die Here ons<br />

beproef. Daar was droefheid en<br />

trane, maar nou mag ons van die<br />

Here bid of Hy ons opnuut ‘n herder<br />

en leraar wil gee om ons met Sy<br />

Woord te voed en te versterk, sodat<br />

ons almal saam Hom eendragtig<br />

mag dien. Maar wat het ons geleer<br />

van die tyd waarin die Here ons<br />

beproef het? Wat was Sy bedoeling<br />

daarmee? Tog seker dit, dat<br />

ons onsself moet ondersoek of ons<br />

nog met ons hele hart by die Here<br />

is, dat ons nederig en ootmoedig<br />

mag erken dat ons dit nie verdien<br />

om weer opnuut as gemeente die<br />

lig van die kandelaar te mag laat<br />

skyn nie. Ons het daarin gefaal,<br />

maar ons mag met ons tekorte en<br />

sondes na die Here gaan. Hy laat<br />

geen bidder staan.<br />

Ek dink ons kan baie leer van wat<br />

Paulus in sy tweede brief aan die<br />

Korintiërs geskryf het. Daarin verwys<br />

hy na ‘n brief wat hy vroeër<br />

na hulle gestuur het waarin hy<br />

die gemeente streng aangespreek<br />

het oor bepaalde sondes. Daardie<br />

brief het toe groot droefheid in die<br />

gemeente veroorsaak (hfst 7). Dit<br />

is nie bekend waaroor dit gegaan<br />

het nie, want die brief (die sogenaamde<br />

‘tranebrief’) het verlore<br />

geraak. Paulus is egter verheug<br />

dat daar droefheid in die gemeente<br />

gekom het. En veral dat dit ‘n<br />

droefheid volgens die wil van God<br />

was en nie ‘n droefheid volgens die<br />

wêreld nie. Hy bedoel daarmee dat<br />

die droefheid van die Korintiërs<br />

deur God goedgekeur en daarom<br />

ook deur Hom bewerk was, en tot<br />

hulle eie geestelike voordeel was.<br />

Die wêreldse droefheid egter ween<br />

nie oor die feit van die sonde nie,<br />

maar slegs oor die uitwerking<br />

daarvan. Ek haal aan uit hoofstuk<br />

7 vers 11: “Want kyk, juis dit, dat<br />

julle bedroef geword het volgens die<br />

wil van God – wat ‘n groot ywer het<br />

dit in julle gewerk, ja, verantwoording,<br />

verontwaardiging, vrees, verlange,<br />

ywer, bestraffi ng.”<br />

Laat dit ook van ons gemeente<br />

gesê kan word dat ons droefheid<br />

uit en tot God is, want dit werk ‘n<br />

onberoulike bekering tot redding<br />

(7:10).<br />

Ek sal graag van jou hoor wat jou<br />

reaksie hierop is. Ek hoop jy het<br />

‘n lekker rustydjie gehad en is al<br />

weer volstoom besig met die laaste<br />

semester.<br />

Groete,<br />

Jemima

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!