Opgravingsverslag Akersloot 2005 - Archeologie Zaanstreek

eeuw gedateerd. 12 Andere onderzoekers vermelden daarentegen een langere looptijd, tot zelfs
in de 20 ste eeuw. 13 Maar, zo stellen zij, in de loop van de 19 de eeuw wordt de test op pootjes
vervangen door een test op een standring. Dit suggereert dat de twee testjes uit Akersloot, die
op pootjes staan tot, laten we zeggen, in de eerste helft van de 19 de eeuw kunnen worden
gedateerd. Ook de komfoor dient als verwarmingsobject, maar nu om voedsel warm te
houden. De gevonden komfoor is van het type r-kmf-2 en is 18 de eeuws. 14 Een volgend object
dat aan verwarming gerelateerd is, is een r-dek-16 uit het laatste kwart van de 17 de – eerste
helft 18 de eeuw. 15 Dit is een deksel van een doofpot. Een doofpot werd gebruikt om de
asresten uit de haard in te verzamelen.
Er zijn verschillende kommen herkend. Eén kom (r-kom-1) is aan de binnenzijde met
de schudtechniek versierd en op de buitenrand met S-jes. Het baksel vertoont duidelijk de
kenmerken van een Fries product. Heel opvallend echter is dat er op de bodem aan de
onderzijde ijzer-engobe is aangebracht (foto 15).
Foto 16: kommetje met schudversiering binnenzijden en ijzer-engobe op onderzijde.
Het aanbrengen van een ijzer-engobe aan de onderzijde is een kenmerk voor zogenoemde
Duitse waar. 16 Hiermee komt niet Friesland, maar Ochtrup als mogelijke plaats van productie
in aanmerking. In dit geval zou het om een object van het type dw-kom-1 (dw staat voor
Duitse waar) gaan. Een tweede (grote) kom, type r-kom-4, is enigszins ruw afgewerkt en heeft
twee forse nokoren. Vergelijkbare vormen (ook als vergiet) worden in de 19 de eeuw
gedateerd, misschien al beginnend in de 18 de eeuw en met een uitloop naar de 20 ste eeuw. 17 De
lichte kleur van het glazuur ondersteunt deze datering. Aan de hand van het zeer slecht
hechtende glazuur kan mogelijk Duitsland (Nederrijns) als productieplaats worden genoemd.
Van recentere makelij is ook de r-kom-10. Vergelijkbare vormen dateren van rond 1900. 18
Ten slotte is er nog een kom die binnen het Deventer systeem niet als type roodbakkend
aardewerk is opgenomen (als witbakkend type (w-kom-9) is deze vorm echter wel bekend).
Aan de binnenzijde is er een witte kleipap aangebracht die vervolgens is geglazuurd. Op de
rand is een golflijn als versiering aangebracht. Een identiek exemplaar (de witbakkende
12
Clevis 2001; Clevis/Kotman 1989, Clevis/Smit 1990.
13
Van der Meule/Smeele 2005, 291-292
14
Bitter et al 1997; Bartels 1999.
15
Bartels 1999
16
Bartels 1999, 179; Clevis 2001, 111-112.
17
Klijn 1995, 110; Van der Meulen/Smeele 2005, afb 21.7/22.1/23.2/23.3
18
Clevis/Smit, 190, nr 80; Klijn 1995, 221.
25