04.05.2013 Views

Afrikaans LEESSTUKKE 3 Ontstaan_van_Afrikaans.pdf - Think Online

Afrikaans LEESSTUKKE 3 Ontstaan_van_Afrikaans.pdf - Think Online

Afrikaans LEESSTUKKE 3 Ontstaan_van_Afrikaans.pdf - Think Online

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Sedert 1994 het Suid-Afrika elf amptelike tale wat volgens die<br />

grondwet gelyke regte geniet. Die tabel wys hoeveel mense die<br />

verskillende huistale praat:<br />

In Namibië weer, is Engels sedert 1990 die enigste amptelike<br />

taal. <strong>Afrikaans</strong> word egter daar deur baie mense gepraat.<br />

TAALFAMILIES<br />

Die wêreld het baie tale; sekeres is verwant, ander weer nie. 'My<br />

pen is in my hand, my water was in my land.' Hierdie sinnetjie<br />

word eenders geskryf en beteken presies dieselfde in Engels<br />

sowel as <strong>Afrikaans</strong> - dit word net anders uitgespreek.<br />

Dis omdat <strong>Afrikaans</strong> en Engels albei aan dieselfde taalfamilie<br />

behoort. Sinne word baie eenders gebou, hoewel albei tale<br />

woorde en uitdrukkings by ander tale geleen het.<br />

Kyk hoe lyk die woordjie 'nee'<br />

in die verskillende Wes-Germaanse tale:<br />

Nee (<strong>Afrikaans</strong>)<br />

No (Engels)<br />

Nej (Deens)<br />

Nein (Duits)<br />

Neita (Yslands)<br />

Nej (Sweeds)<br />

]<br />

LEENWOORDE<br />

Khoi-woorde wat <strong>van</strong>dag nog in <strong>Afrikaans</strong><br />

bestaan:<br />

Uitroepe soos Eina! en Sies!; plant- en diername<br />

soos boegoe, dagga, koedoe, kwagga);<br />

plekname (Karoo [= woestyn], Prieska,<br />

Aughrabies) en woorde uit die Khoi-kultuur<br />

(karos, kierie, abba)<br />

Leenwoord Taal <strong>Afrikaans</strong><br />

isitulo Zoeloe stoel<br />

ipapa Zoeloe pap<br />

imfolomane Zoeloe voorman<br />

ummese Zoeloe mes<br />

isikele Zoeloe skêr<br />

umata Zoeloe mat<br />

ihempe Xhosa hemp<br />

ifestile Xhosa venster<br />

Bronnelys:<br />

http://www.sariemarais.com/afrikaans.html<br />

http://www.sense-of-africa.com/<br />

http://www.mieliestronk.com/<br />

http://www.suid-afrika.de/taal1.htm<br />

http://af.wikipedia.org<br />

http://www.rotowerf.unp.ac.za/<br />

Kyk hoe lyk 'nee' in ander tale:<br />

нет (Russies)<br />

아니다 (Koreaans)<br />

α ρ ι θ . (Grieks)<br />

HUISTALE IN SUID-AFRIKA<br />

ZOELOE 8,5 MILJOEN 22,0%<br />

XHOSA 6,6 MILJOEN 17,1%<br />

AFRIKAANS 5,8 MILJOEN 15,0%<br />

NOORD-SOTHO 3,7 MILJOEN 9,6%<br />

ENGELS 3,5 MILJOEN 9,0%<br />

TSWANA 3,3 MILJOEN 8,5%<br />

SUID-SOTHO 2,6 MILJOEN 6,7%<br />

TSONGA 1,7 MILJOEN 4,4%<br />

SWAZI 1,0 MILJOEN 2,6%<br />

VENDA 0,9 MILJOEN 2,3%<br />

NDEBELE 0,6 MILJOEN 1,6%<br />

ANDER 0,5 MILJOEN 1,3%<br />

Sommige tale gebruik nie eens dieselfde alfabet as ons nie!)<br />

1 X H O S 2 A<br />

M 3 N 4 Z<br />

P E O<br />

5 T A A L F A M I L I E<br />

E T L<br />

L 6 G A O<br />

7 K H O I R 8 D E R D E<br />

K O<br />

9 W O E S T Y N<br />

D<br />

W<br />

10 Z O E L O E<br />

T<br />

BLOKKIESRAAISEL OOR TALE<br />

Dwars<br />

1. 'Ifestile' is 'n leenwoord uit die ___ taal.<br />

5. <strong>Afrikaans</strong> en Engels behoort tot dieselfde ___.<br />

7. 'Koedoe' is 'n leenwoord uit die ___ taal.<br />

8. <strong>Afrikaans</strong> is die SA-huistaal wat deur die ___<br />

meeste mense gepraat word.<br />

9. 'Karoo' beteken ___<br />

10. 'Ipapa' is 'n leenwoord uit die ___ taal.<br />

Af<br />

2. Suid-Afrika het elf ___ tale.<br />

3. Die Yslandse woord vir 'nee'<br />

4. Die huistaal wat deur die meeste<br />

Suid-Afrikaners gepraat word<br />

6. Volgens ons ____ het hierdie tale gelyke regte.<br />

9

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!