Sif van alle soorte graan Veediefstal neem geweldig toe

BLADSY 2
Voortrekkervrou en
Kinderbeeld by Monument
Interessante inligting het onlangs bekend
geword in verband met die Voortrekkervrou
en kinderbeeld by die Voortrekker
Monuement.
Anton van Wouw was die beeldhouer van
die beeldegroep. Die ware model tydens die
skep van die vrouebeeld was Cato Roodra.
Sy was 14 jaar oud op daardie stadium en sy
het elke middag na skool vir 4 ure asook
Saterdae-oggende vir Van Wouw gaan poseer
by sy huis in Doornfontein. Sy het by hom
ingewoon en het eers Saterdaemiddae huis toe
gegaan. Sy was by Jeppe Girls High School
en moes baie ver met ‘n bus ry om by sy huis
uit te kom. Die ander twee kinders het naby
hom gebly. Hulle was nie broer en suster nie,
maar beide was Jode. Die dogtertjie was
Bettie Wolck en die seuntjie Goldstein.
Saterdae-oggende het hulle van 9 tot 12 vir
Van Wouw geposeer. Sy het gemodelleer in
haar wit skoolbloesie met ‘n gewone hempskragie,
wat vollengte voor met knopies oopgeknoop
het, asook met haar skoolskoene met
‘n bandjie oor die voetbrug. Daarby het sy
haar eie pienk/beige crepe de chine-romp
gedra. Dit was dun materiaal, wat sag om
haar gevou het. Volgens Cato was dit glad
nie hoe ‘n Voortrekkerrok gelyk het nie, maar
dit was wat Van Wouw wou gehad het.
Cato het vier maande by Van Wouw ingewoon,
vanaf die begin van Maart 1934. Sy
het 5 pond ontvang vir die vier maande wat sy
gemodelleer het. Sy het nooit saam met die
gesin geëet nie. Haar kos is in haar kamer
bedien en was gewoonlik koud. Sy sê sy het
net Saterdae warm kos gekry. Wat sy baie
geniet het, was ‘n tuisgemaakte Catawbakoeldrank.
Toe Van Wouw sy vrouebeeld aan die
ATKV moes gaan voorstel, het hy glad nie vir
Cato gebruik nie. Hy was bang dat die
HEILBRON HERALD, VRYDAG 19 APRIL 2013
komitee haar sou afskryf aangesien sy nog ‘n
kind was. Hy het ‘n dame Isobel Snyman
gebruik om die dag met die voorstelling te
modelleer. Sy was ‘n verpleegster wat hom
verpleeg het tydens ‘n siekbed. Toe mev Cato
Rooda in 2004 opgespoor word en aan haar
gevra is hoekom sy nooit bekend gemaak het
dat sy die eintlike model was nie, was haar
antwoord: “Ek hou nie van sensasie nie, en
wou nie ‘n polemiek ontketen nie. Ek weet
mos ek was die model!"
Van Wouw en Cato se vader was huisvriende
van 1890 af. Omdat Van Wouw finansieel
swaar gekry het en dit nie kon bekostig
om ‘n model te huur nie, het hy van Cato
gebruik gemaak. Ter wille van Afrikaner
Nasionalisme op daardie stadium, moes alles
in groot geheimhouding plaasvind. Die
komitee moes selfs nie weet dat die twee
kinders Jode is nie.
Briewe van ons lesers
Die volgende skrywe is ontvang van een vn
ons lesers gerig aan die redakteur:
Graag rig ek hierdie skrywe aan u namens
die Gereformeerde Kerk, om hartlike dank te
betuig teenoor die inwoners van Heilbron,
wat ons so mildelik voorsien het van welke
bydrae ons ook benodig het vir die
Holtzhausen-gesin.
Ongelukkig het hierdie gesin Heilbron oornag
verlaat na bykans ’n kwartaal se volle
versorging.
Die volgende skrywe is ontvang van
Bekommerde Inwoner gerig aan die redakteur:
TOEMAAK VAN SANDERSVILLE
KLINIEK
Die toemaak van Sandersville kliniek was
verlede jaar dieselfde tyd ook op al wat ’n
Sandersville-inwoner is se lippe.
Weereens is hierdie nou op die lippe van ons
inwoners omdat dit nou weer te sprake is.
Volgens persone wat anoniem wil bly, is
hierdie nou meer van ’n werklikheid.
Volgens hulle is daar klinieke geïdentifiseer
wat sal moet toemaak, vir die dagkliniek in
Phiritona wat dan sal kan funksioneer met
daardie klinieke se apparate.
Tans word alles hush-hush gedoen, die personeel
van die Sandersville kan ook nie met
die publiek daaroor praat nie omdat hulle ook
in die donker gehou word oor verwikkelinge.
Die wegvat van Sandersville kliniek sal ons
ouer mense kwesbaar stel omdat daar geen
basiese gesondheidsorg vir hulle sal wees,
hulle sal moet gebruik maak van taxi's wat
Die volgende skrywe is ontvang van "Neus
in die wind" gerig aan die redakteur:
Sandersville was nog altyd vir dekades ’n
gemeenskap wat moes tevrede wees met haglike
en walglike omstandighede.
Demografies is Sandersville reg langs die
riooldam geleë en asof die reuk nie walglik
genoeg is nie, word Sandersville vir dekades
ook reg langs die "quarry" met oortollige
rommel se reuke begroet.
Tans is dit nie al waarmee die gemeenskap
moet klaarkom nie maar ook nóg ’n reuk wat
enige persoon sal stuit in sy plig.
Die nuwe abattoir ook langs Sandersville is
veronderstel om van ons mense in die gemeen-
Mag elke persoon wat só geglo het om
hierdie gesin op die pad te kry, se troos lê in
die woorde van Matteus 22:42-45 NLV. Ek
haal vers 45 aan: "Ek verseker julle, as julle
versuim het om een van die eenvoudigstes
van my broers of susters te help, het julle versuim
om My te help."
Mag ons elkeen elke dag leef met die gesindheid
dat ons alles doen asof vir die Here en
nie vir mense nie!
baie hoë tariewe vra.
Hulle sal moet stap omdat hulle die tariewe
nie kan bekostig nie en hulle dan ook blootstel
aan verkragting en roof net om basiese gesondheidsorg
te hê.
Die wegneem van die kliniek sal die
kleintjies ook in die gedrang bring, indien die
kleintjies by die dagsorg (Tintinkieland) seer
kry of mediese hulp nodig het sal daar geen
kliniek vir hulle wees nie.
Die werkers by die fabrieke sal dan nou ’n
hele dag se loon verloor omdat hulle die hele
dag sal moet sit en wag by die Phiritona dagkliniek.
Vir die leerlinge by Sandersvilleskool was
die kliniek in Sandersville altyd ’n aanwins
omdat dit nabygeleë is indien ’n leerling sou
seerkry of gesondheidsorg nodig het.
Daar was geen konsultasie met enige van
Sandersville se inwoners nie. Die vraag is, as
hierdie kliniek van ons gemeenskap weggevat
word, wat gaa nie nog van ons beroof word
nie? Vir hoe lank gaan ons die verkragting van
ons gemeenskap nog aanvaar?
skap te help met werk sodat die werkloosheid
kan afneem, ’n paar inwoners van Sandersville
werk nou daar en ons sê dankie, maar die
slegte reuk wat ons daagliks begroet is nou
meer dank vir stank.
Geen mens kan met hierdie aardige, rou
reuk saamleef nie, van vroegoggend tot laat in
die aand kry jy nog hierdie vrot reuk.
Blykbaar is omliggende besighede besig om
met die abattoir te onderhandel maar waar is
die gesondheidsinspekteur om te ondersoek of
hierdie abattoir volgens die reg handel?
Of is Sandersville maar Heilbron se vrot gat
waar al die vrot van Heilbron moet langs?
Kinderopvoeding
• Ebeth Müller
Bron: Hetta Hager Griekwastad
In ou dae het ons geweet van meniere, ons
het nie oumense vet in die oë traai smeer nie
(bedrieg). Ons het grootmense se loopvoete
geïs en hulle se werkshande. Ons't nie hardlywig
(lui) geraak oor stuurwerke nie. nie
onmenierlikheid tong gegee nie, nie
kwaadgeid genirs nie. "Kry end kerm, loop
skrou (skreeu) sountoe. Speel diekant toe
met julle onwettigheid."
Dit was ons brood wat ons geëet het, dagvir-dag.
ons het nie hoelrie (juwele) gehad
nie. Daar is nie huis toe gekom saans as onse
pa-hulle al hoed op die gesit het nie (geslaap).
As hulle vir hulle neergegooi het,
moet ons klaar innie huis ge-is het. Nie
skelm uit die huis sluip as hulle groot snorke
uit die kooi uit hoor nie.
Vedag se kenners (kinders) hoor nie, laat
nie aan hulel meniere leer nie. Dit help siffel
sis niks. Ek, as ek êrenster heen loop, loop
ek hulle weg. Want vat ek jonk saam vat jy
faait saam.
Piklei (baklei) is te verniet besigheid,
mens bêre swaar woorde in jou keel vir nou
se kinners sonner meniere. Faait liewers met
die wind. Kliphardegat soos groen kwepers,
stêre in die lug sis werfhonne. Opgetoffie
(mooigemaak) met lippetjies (lipstiffie) aan,
ophare bont gedaaid (gekleur) lyk of ’n
hoenerhaan op haar op broei. Praat sy met ’n
man, lyk dit sy voer hom, praat in sy mond
in.
Jy't nie ’n moenie nie, traai maar en kyk.
Hulle tonge hol weg voor jy klaar praat.
"Slaan my, ek gee rente!" (slaan terug).
Hulle praat met kanniewarie-ogies.
Aand se kant raak hulle stil, dan's hulle op
die kwaaddoen uit. Smôrs lê slaap hulle
kliphard. Verneul (aanhou neul) my oor geld,
maak my vol rou buie (kwaad). Hou liewers
my bek, dan bly my flenters heel. Byt op my
tande want hy haal mes uit. Ek sê: "Dis my
hys, ek maak die roels." (reëls) Hy slinger
woord (praat terug). "Jy shout (skree) my!"
Jy rand my! (aanrand) Ek foun vir "ten-trippel-one"
(10111) Jy tronk!"
Die woord moet nog uitgedink word hoe
jy voel. Smaak my (voel so) ek is net bolyf
familie (halwe familie) van die varkgoed.
Praat? Verniet faait (fight - baklei) liewers
met die wind!
Kospakkies vir
minderbevoorregtes
Op 12 April het die Omgeegroep van Huis
Bron-van-Heil kospakkies uitgedeel aan
behoeftige senior burgers van Sandersville.
Die dankbare trane wat gevloei het, sal die
groep ewig bybly. Dit breek ’n mens se hart
om die groot armoede en ellende te sien wat
daar heers. Daar is ’n oupa van 107 jaar wat
sit waar hy sit, die kinders teer op sy karige
pensioen, ’n ouma wat nie kan loop nie wat
Dit is tyd vir die jaarlikse inentings teen
polio en masels wat van stapel gestuur word
deur die Nasional Department van Gesondheid
van 29 April 2013 – 17 Mei 2013 (masels
inenting en poliodruppels rondte 1) en 17
Junie – 28 Junie 2013 (poliodruppels – rondte
2). Kinders moet beide ondergaan.
Waarom moet ek my kind laat inent teen
masels?
Masels is een van die toestande wat tans lei
tot sterftes by kinders onder die ouderdom
van 5 jaar. Volgens die Wereld Gesondheids
Organisasie het die sterftes in 2011 met 71%
afgeneem na ’n aggressiewe wereldwye veldtog
om inentings teen masels te gee.
Wat is masels?
Masels is ’n ernstige asemhalingsiekte wat
veroorsaak word deur ’n virus. Die virus versprei
maklik met druppels wanneer daar
gehoes of genies word. In rare gevalle kan dit
dodelik wees. Die inenting beskerm teen
masels.
Masels begin met:
• ’n koors wat baie hoog kan wees
• kort daarna veroorsaak dit ’n gehoes,
loopneus en rooi oë
• ’n fyn rooi uitslag van klein rooi kolletjies
verskyn (begin gewoonlik by die kop en
sprei na die res van die lyf). Die uitslag sal
vir ongeveer ’n week sigbaar wees terwyl
die hoes vir 10 dae kan aanhou.
• Sommige kinders met masels kry ook
diaree en oorinfeksie.
In sommige gevalle ontwikkel kinders
longontsteking of ontsteking van die breinvliese
wat kan lei tot breinskade, doofheid en
self die dood.
Erge masels is meer waarskynlik onder
kinders wat ondervoed is, veral wanneer daar
’n gebrek aan vitamien A voorkom of waar
die immuunsisteem verswak word deur HIV/
VIGS of ander siektes.
Die voorkoms van wanvoeding in die streek
maak dit noodsaaklik dat soveel kinders
moontlik ingeënt word om beskerming teen
die siekte te verseker.
haar kleinkinders oppas en versorg.
Armoedige, bouvallige huise waar ’n paar
gesinne in woon, ’n broodwinner wat sy been
verloor het.
Die Here beveel ons om doelgerigte liefde
te betoon aan almal. Laat ons tog nie wegkyk
soos die Fariseër en verbystap nie, maar aan
almal wat minder as ons het, hulp verleen.
Inentings red lewens
Masels- en polioveldtog begin
Wat is polio?
Polio is ’n siekte wat veroorsaak word deur
die poliovirus. Dit kan lewenslange verlamming
veroorsaak en kan dodelik wees. Dit is
ook moontlik dat ’n persoon nooit enige
simptome ontwikkel nie terwyl ander net ligte
aantasting ervaar. Die goeie nuus is dat die
polio-inenting beskerming bied teen polio.
Meestal is daar geen simptome wanneer ’n
persoon met die virus besmet word nie. ’n
Klein aantal persone (ongeveer 8 uit 100) sal
griepsimptome ervaar wat self opklaar. In rare
gevalle kan die infeksie baie ernstig wees en
1 uit 100 mense sal swakheid in die arms,
bene of beide ervaar. Die verlamming of swakheid
kan egter lewenslank duur.
Selfs in kinders wat heeltemal herstel
ontwikkel spierpyn, swakheid of verlamming
as volwassenes 30-40 jaar later. In 5 uit 100
kinders word die asemhaling spiere aangetas.
Polio is hoogs aansteeklik . Die virus leef in
die geïnfekteerde persoon se keel en derms.
Dit word versprei deur kontak met stoelgange
(en kan vir ’n lang tyd daarin oorleef) asook
deur druppels wanneer gehoes of genies
word.
Wat moet ek doen?
Die inenting is gratis en is beskikbaar by
jou plaaslike kliniek.
Inentings sal ook gedoen word by skole en
kleuterskole en dit is belangrik om te weet dat
jy n toestemmingsbrief sal moet teken alvorens
jou kind ingeënt kan word.
Indien moontlik bring jou kind se kliniek
kaart – maar indien jy nie n kaart beskikbaar
het nie, bring jou kind in elk geval.
Voorkoming is beter as genesing
• Laat jou kind betyds inent.
• Praat met jou dokter of die suster by die
kliniek as jy vrae het.
• Hou rekord en verseker dat jou kind se
intentings op datum is.
• Was hande na gebruik van die toilet of as
jy genies of gehoes het – dit bly steeds die
beste en goedkoopste manier om te verseker
dat siektes nie versprei nie.