Les 30 Dawid se sonde en boete

Les 30
Bybelgedeelte: 2 Samuel 11 - 24
Psalm: Ps. 51: 1, 8
Belangrike Bybelvers:
Hy wat sy oortredinge bedek,
sal nie voorspoedig wees nie;
maar hy wat dit bely en laat
staan, sal barmhartigheid
vind.
Spr. 28: 13
Opsomming:
Dawid pleeg owerspel
Dawid het vir Joab en die hele Israel gestuur om
oorlog te maak teen die Ammoniete. Hy self het
in Jerusalem agtergebly. Een aand het Dawid op
die dak van sy paleis gewandel en ‘n baie mooi
vrou gesien wat besig was om te bad. Haar naam
was Batseba. Dawid het ondersoek laat instel en
gehoor dat sy die vrou van Uria was. Daarop het
Dawid boodskappers gestuur en haar laat haal.
Toe Batseba by Dawid aangekom het, het hulle
owerspel gepleeg. Dit is ‘n sonde in die oë van
die Here. Batseba het na haar huis teruggegaan
en later vir Dawid laat weet dat sy ‘n kindjie
verwag. Daarop het Dawid vir Joab laat weet om
Uria na hom te stuur. Dawid het probeer om die
sonde van hom en Batseba weg te steek. Daarin
het Dawid egter nie geslaag nie.
Dawid pleeg moord
Daarna het Dawid `n brief aan Joab geskrywe.
Hy het toe die brief met Uria na Joab gestuur. In
die brief het Dawid Joab beveel om Uria op die
voorpunt van die hewigste geveg te plaas.
Dawid se val en boete
God straf die sonde, maar daar is vergewing vir almal wat hul sondes bely en Hom daarvoor vra.
Agtergrond
Absolom:
Absolom beteken “vader is vrede”. Hy was die derde seun
van Dawid en is in Hebron gebore. Sy ma se naam was
Maäga. Sy was die dogter van die koning van Gesur, `n klein
Aramese koninkryk in die noorde van die Oostelike
Jordaanstreek. Absolom se moeder was dus ook van
koninklike afkoms. Hy word beskrywe as `n man van
besonderse skoonheid, met lang swart hare op sy hoof.
Amnon die oudste seun van Dawid het sy suster Tamar
onteer en Tamar het na Absolom gevlug. Absolom het
Amnon vermoor en na Gesur, die land van sy moeder gevlug.
Dawid moes baie van hom gehou het, want tydens Absolom
se drie jaar lange verblyf in Gesur het hy al die dae gerou oor
sy seun en gekwyn van verlange na hom.
So het die woorde van die profeet Natan waar geword, wat
hy gespreek het in 2 Sam. 12:10.
Absolom het in opstand gekom teen sy vader en is gedood
deur Joab. Hy is begrawe soos `n misdadiger. In daardie tyd
was dit die gewoonte om op die graf van ‘n misdadiger ‘n
hoop klippe te stapel. ( Jos 7:26)
Die profete Natan en Gad
Altwee hierdie profete het `n geweldige rol gespeel in Dawid
se lewe. Gad was al betrokke in Dawid se lewe toe hy
gevlug het voor Saul en in die spelonk van Adullam
weggekruip het. Hy was ook die profeet wat die straf moes
aankondig nadat Dawid die volk laat tel het.
Die profeet Natan was weer die profeet wat God se straf aan
Dawid moes aankondig nadat hy die sonde met Batseba en
Uria gepleeg het. Hy moes ook God se boodskap oordra dat
Dawid nie die tempel mag bou nie, maar dat sy seun dit sou
doen. Natan het ook `n boek geskryf oor die regering van
koning Dawid en die begin jare van sy seun Salomo.
(1 Kron. 29: 29) Die profete Natan en Gad was albei
betrokke by die voorbereidings wat Dawid getref het vir die
tempeldiens, wat later ingestel sou word as sy seun die
tempel klaar gebou het.
Gedurende die geveg moes die manskappe agter Uria dan terugtrek sodat Uria kon sneuwel. Dit het Joab
gedoen en Uria het gesterwe. Dawid en Batseba se owerspel het gelei tot moord. Toe die vrou van Uria
hoor dat haar man dood was, het sy oor hom gerou. Nadat die routyd verby was, het Dawid Batseba laat
haal. Hy het haar in sy huis opgeneem en sy het sy vrou geword en vir hom ‘n seun gebaar. Maar wat
Dawid gedoen het, was verkeerd in die oë van die Here.

“U is die man”
‘n Paar maande na hierdie sonde van Dawid
kom Natan, die profeet, by Dawid. Vir Dawid
en Batseba is toe al ‘n seuntjie gebore. Natan
vertel aan hom die geskiedenis van ‘n arm man
wat net een ooilam gehad het, terwyl sy
buurman baie skape besit het. Toe die ryk man
besoekers kry, laat haal hy die ooilam van die
arm man en slag dit vir sy gaste. Toe Dawid dit
hoor, was hy baie kwaad en sê dat die ryk man
wat so ‘n onreg gedoen het, moes sterwe.
Daarop sê Natan aan hom: “U is die man!” Hy
wys Dawid toe op sy sonde.
“Waarom het jy die woord van die HERE verag
deur te doen wat verkeerd is in sy oë ? Uria,
die Hetiet, het jy met die swaard verslaan, en sy
vrou geneem, nadat jy hom deur die swaard van
die kinders van Ammon vermoor het.
En nou sal die swaard vir ewig van jou huis nie
wyk nie, omrede dat jy my verag het en die vrou
van Uria, die Hetiet, geneem het om jou vrou te
wees.”
2 Sam. 12: 9,10
Sy eie kinders sou ook owerspel pleeg en mekaar vermoor.
Dawid het berou gehad oor sy sonde en God bewys aan hom genade.
Agtergrond
Gilead en die bos van Efraim:
Dit is die naam vir die gebied oorkant die Jordaanrivier,
tussen die Jarmoek- en die Jabbokrivier. Hierdie is Israel se
wildste gebied, met hoë berge, diep dale, kaal vlaktes, maar
ook digte bosse. Dit is in hierdie gebied waar die bos van
Efraim geleë is. Alhoewel bosse in die res van Israel maar
skaars is, groei hier bome van so 10-20m hoog en is sekere
dele redelik ondeurdringbaar. Onder die grootste bome hier
is die Terebinte (Asynbome),`n hardehoutsoort met groterige
takke wat `n gevaar inhou vir enige verbyganger. Dit wat
met Absolom gebeur het, kon maklik gebeur indien `n ruiter
nie betyds onder die takke deur koes nie. Vir veldslae was
hierdie woude totaal ongeskik en dit is daarom dan nie
vreemd om te lees in 2 Sam 18:8 dat die bos op daardie dag
meer verteer het as die swaard nie.
Die Psalms van Dawid:
Die grootste betekenis van Dawid lê vir ons as gelowiges
opgesluit in sy Psalms. ‘n Psalm is ‘n lied of gedig. In
hierdie liedere besing Dawid die lof van die Here; hy kla oor
sy eie sonde en ellende, hy profeteer ook van die Messias wat
sou kom. Hierdie liedere het Dawid gemaak onder leiding
van die Heilige Gees. Hierdie liedere het die Here self aan
ons gegee sodat ons dit tot ons troos en bemoediging kan
sing.
“En Dawid se vir Natan: Ek het gesondig teen die HERE! En Natan sê vir Dawid: So het die HERE dan
ook u sonde vergewe: u sal nie sterf nie. Maar omdat u die vyande van die HERE deur hierdie saak
aanleiding gegee het om grootliks te laster, sal die kind wat vir u gebore is, ook sekerlik sterwe.”
2 Sam. 12: 13, 14
Opstand van Absalom
Wat die profeet Natan aan Dawid voorspel het, het waar
geword. In Dawid se huis het misdaad, moord en opstand
gekom. Dawid se seun, Absalom, sou later koning word in sy
vader se plek. Hy het egter in opstand gekom teen die geslag
van sy vader en het so die vyfde gebod oortree. Baie mense
het Absalom gevolg en Dawid het besluit om te vlug uit vrees
dat Absalom hulle sal doodmaak.
Absalom en sy volgelinge het laer opgeslaan in die land
Gilead. Dawid se manskappe wou nie hê dat hy saam met
hulle moes optrek teen Absalom nie. Toe sy volgelinge by
duisende uittrek om teen Absalom te gaan veg, het hy by die
poort gaan staan. Aan sy drie leërowerstes Joab, Abisai en
Ittai, het Dawid gesê: “Saggies met die jongman, met
Absalom.” Al die manskappe het gehoor dat die koning
hierdie bevel gee.
Die geveg het plaasgevind in die bos van Efraim. Die dienaars
van Dawid het die dag twintigduisend van Absalom se
volgelinge gedood. Hulle het Absalom gevind, terwyl hy op ‘n
muil gery het. Toe die muil onder die takke van ‘n
terpentynboom ingaan, het Absalom se hoof in die takke
vasgehaak sodat hy tussen hemel en aarde bly hang het. Die

muil het onder Absalom uitgehardloop. ‘n Man het Absalom so
gesien en dit aan Joab gaan vertel. Joab het aan die man gevra
waarom hy nie vir Absalom doodgemaak het nie.
“Maar die man sê vir Joab: Al kon ek ook duisend silwerstukke
op my hande weeg, ek sou my hand tog nie uitsteek teen die
seun van die koning nie; want die koning het u en Abisai en
Ittai, voor ons ore bevel gegee en gesê: Julle, wie dan ook,
moet vir die jongman Absolom sorg.”
2 Sam.18: 12
Daarna het Joab drie spiese geneem en dit in die hart van
Absalom gesteek. Tien jong manne, wapendraers van Joab, het
daarop nadergekom en hom in ‘n groot kuil gegooi en ‘n baie
groot hoop klippe bo-op hom gestapel
Na die dood van Absalom het Joab op die ramshoring geblaas
en al Dawid se dienaars het omgedraai en Absalom se
volgelinge nie verder agtervolg nie. Joab was ongehoorsaam
aan Dawid, want hy het nie saggies met Absalom gewerk soos
Dawid beveel het nie.
Dawid rou oor Absalom
Toe Dawid hoor dat Absalom dood was, het hy ontroerd geword en geween. Dawid het sy plig as vader
gedoen en sy opstandige seun gestraf. Tog het Dawid in sy smart uitgeroep:
“My seun Absalom, my seun, my seun Absalom! Ag, as ek self maar in jou plek gesterf het! Absalom, my
seun, my seun!”
Daarop het Joab na Dawid gegaan en hom aangespreek omdat hy so oor Absalom gerou het.
Dawid tref voorbereidings om die tempel te bou
Hoewel Dawid self nie ‘n tempel vir die Here mog bou nie, het hy in sy lewe groot skatte versamel om vir
die tempelbou te gebruik. Hy het selfs reëlings getref vir die diens van die Here in die tempel. So het hy
die priesters in 24 afdelings verdeel wat om die beurt in die tempel moes werk. Die Leviete het hy ook in
vier klasse verdeel om in die tempel diens te doen. Verder het hy musikante en sangers aangestel vir die
tempel.
Telling van die volk
Israel het verkeerd gedoen in die oë van die Here. Hieroor het die toorn van die Here teen Israel ontvlam.
Die Satan het Dawid aangehits om Israel te laat tel. Dawid het aan Joab, die leërowerste, opdrag gegee
om die hele volk te tel. Joab het Dawid gewaarsku om dit nie te doen nie, maar Dawid wou nie luister
nie. Teen sy sin het Joab voortgegaan en die volk getel. Die leërowerstes van die koning het hom hierin
gehelp. Dit het nege maande en twintig dae geduur. In Israel was daar 800 000 weerbare manne en in
Juda 500 000. Weerbare manne is manne wat kan veg. Joab het aan Dawid vertel hoeveel manne daar
was. Na die telling van die volk het Dawid besef dat hy verkeerd gedoen het in die oë van die Here en sy
gewete het hom baie erg gepla.
“Maar Dawid se gewete het hom gekwel nadat hy die volk getel het, en Dawid het aan die HERE gesê:
Ek het swaar gesondig deur wat ek gedoen het; HERE, vergeef dan nou tog die skuld van u kneg, want ek
het baie dwaas gehandel.”
2 Sam 24:10

Die telling van Israel was sonde in die oë van die Here, omdat Israel magtig geword het in hul eie oë. Dit
was nie verkeerd om die volk te laat tel nie, maar die rede daarvoor was sonde. Dawid wou roem op die
grootheid van sy mag. Sy sonde was dus hoogmoed en selfverheffing.
Die Here het die profeet Gad na Dawid gestuur. Die profeet het aan hom gesê dat hy deur die Here
gestraf gaan word. Daar was drie strawwe waaruit Dawid een moes kies.
“... toe het Gad by Dawid aangekom en dit aan hom
bekend gemaak en aan hom gesê: Wil jy dat daar
sewe jaar lank hongersnood in jou land kom, of wil jy
drie maande lank vlug voor jou teëstanders uit dat
hulle jou agtervolg, of moet daar drie dae lank pes
wees in die land ? Ondersoek nou en sien watter
antwoord ek my sender moet bring.”
2 Sam. 24: 13
Dawid het gekies om liewer in die hand van die Here
te val en daarom kies hy dat daar drie dae lank pes in
sy land moet heers. Die Here het hierna ‘n pes onder
Israel beskik waaraan 70 000 man gesterwe het.
Dawid se berou en offer
By die dorsvloer van Arauna het die Here die pes laat
ophou. Dit het opgehou voordat die drie dae verby
was.
“Toe Dawid sien hoe die engel onder die volk
doodslaan, het hy tot die Here gespreek en gesê: Kyk,
ek het gesondig, en ek het verkeerd gehandel, maar
wat het hierdie skape gedoen ? Laat u hand tog teen
my wees en teen my familie.”
2 Sam. 24: 17
Die profeet Gad het weer na Dawid gekom en hom beveel om op die dorsvloer van Arauna vir die Here
‘n altaar te bou en daar ‘n offer te bring. Arauna, aan wie die dorsvloer behoort het, het aangebied om die
dorsvloer en die offerbeeste verniet aan Dawid te gee. Dawid wou egter nie aan die Here sy God ‘n offer
bring waarvoor hy nie betaal het nie, dus het hy die dorsvloer en beeste vir vyftig sikkels silwer van
Arauna gekoop. Op die dorsvloer het Dawid vir die Here ‘n
altaar gebou en brandoffers en dankoffers gebring. Die Here het
Hom oor die land ontferm en die plaag van Israel weggeneem.
Dawid se dood
In 1 Kon. 2: 1-11 lees ons van Dawid se laaste bevele en sy
dood. Dawid het veertig jaar lank oor Israel regeer.
Die betekenis van Dawid
Dawid word in die Bybel die man na God se hart genoem. Hy
was ‘n groot veldheer wat sy volk van al hulle vyande verlos het
en die landsgrense ver uitgebrei het. Hy was ook ‘n groot
staatsman wat sy volk goed geregeer en tot een groot volk gelei
het. Hy was self baie dapper en wys, maar hy het ook in groot
sondes geval. Dawid was altyd die voorbeeld waaraan die ander
konings gemeet is. Dawid was ook die koning wat ‘n voorbeeld
Leeswerk
Lees in Ps. 51 hoe Dawid sy hart uitstort
voor die HERE.
“Wees my genadig, o God, na U
goedertierenheid; delg my oortredinge
uit na die grootheid van U
barmhartigheid.
Was my heeltemaal van my
ongeregtigheid en reinig my van al my
sonde.
Want ek ken my oortredinge, en my
sonde is altyddeur voor my.
Teen U alleen het ek gesondig en
gedoen wat verkeerd is in U oë, sodat U
regverdig kan wees as U spreek, rein as
U gerig hou.”
Psam 51: 3-6

was van die groot Koning wat uit sy nageslag sou kom: die Messias wat later uit die geslag van Dawid in
Betlehem gebore is en ons ewige Koning is.
Vrae vir die werkboek
Prakties
Gebruik `n voorbeeld uit
Dawid se lewe om te wys hoe
hy versoening (vergewing)
gekry het by God. Hoe kan
ons hierdie voorbeeld toepas
op ons eie lewe ?
1. Beskryf hoe Dawid owerspel en moord gepleeg het.
2. Watter gelykenis het Natan aan Dawid vertel en wat was Dawid se reaksie
daarop.
3. Hoe het God vir Dawid hieroor gestraf.
4. Hoe het God se woorde bewaarheid geword ?
5. Waarom was die telling van die volk so `n groot sonde ?
6. Watter keuses gee die Here vir Dawid as straf vir hierdie sonde ?
7. Hoe straf God uiteindelik vir Dawid ?
8. Wie was of wat was die volgende:
8.1 Batseba
8.2 Uria
8.3 Absolom
8.4 Gad
8.5 Natan
8.6 Dorsvloer van Arauna
9. Noem `n paar Psalms wat Dawid geskryf het.