GEVOELIGE PLATEN - Museum Volkenkunde

verbonden schilderende missionarissen hierbij een artistieke rol hebben meegespeeld, blijft
derhalve een speculatie 54 .
Eveneens gissen blijft het voorlopig naar antwoorden op een aantal vragen met betrekking
tot alle overige glasschilderingen. Bijvoorbeeld: Wie heeft ze gemaakt? Welke Chinese
personages zijn afgebeeld en op welke locatie? Zijn dit eenmalige creaties, of zijn ze te be-
schouwen als waren het in serie vervaardigde ansichtkaarten?
Aangezien geen enkele van de schilderingen is gesigneerd en er uit de periode waarin ze zijn
gemaakt slechts drie schilders(ateliers) met naam en toenaam bekend zijn - Spoilum (? Guan
Zuolin), Cinqua en Pu Qua - blijft elke mogelijke toeschrijving een schot in het duister. Wel
kan worden vastgesteld dat onderling bepaalde kwaliteitsverschillen waarneembaar zijn.
Vooral de glasschilderingen die te maken hebben met het porselein, de thee en de zijde (N o
17, 18 en 19) zijn wat betreft afwerking en compositie de mindere van de overige
schilderingen. Dit gegeven leidt echter evenmin tot een aanwijzing ten aanzien van de
mogelijke maker(s).
Op de vraag wie mogelijk zijn afgebeeld, kan slechts in algemene zin een veronderstelling
worden gegeven. Kijkt men naar de schilderingen 3 tot en met 12, dan ziet men in al deze
gevallen een (buiten)huiselijk tafereel met personages die een bepaalde welstand of hoge
maatschappelijke status hebben bereikt. De woningen vertonen de allure van enorme villa's
of paleizen, compleet met grote waterpartijen. Daar waar de landelijke omgeving zichtbaar is,
is deze rijk aan water en eilanden, planten en bomen en is ze licht heuvelachtig. De kleding
van de mannen suggereert in de meeste gevallen dat zij tot de elite behoorden van hen die
eens geslaagd waren voor een of meer van de zware ambtenarenexamens die sedert eeuwen in
het keizerlijke China bestonden. In een geval, bij de Drakenbootrace (N o 7), is dit blijkens de
opschriften op een groot vaandel ook daadwerkelijk het geval 55 .
De kleding en het uiterlijk van de vrouwen, in het bijzonder de gebonden voetjes, wijzen op
hun ongeschiktheid zwaar en dus armoedzaaiers werk te verrichten. Voorts is nog het nodige
aan bedienend of musicerend personeel afgebeeld. In enkele gevallen is wellicht ook sprake
van concubines. Om zich dit alles - deze huizen, de kleding, het personeel, de bijvrouwen,
etc. - te kunnen veroorloven, moest men ook in het premoderne China bemiddeld zijn.