2008 / 9ste jaargang 1 & 2 - Rein

Colofon
Iedereen kan kopij inzenden ter publicatie. De
redactie beoordeelt het werk. We berichten
alle auteurs of hun kopij al dan niet werd
weerhouden. Er wordt over de inhoud van
dit overleg niet gecommuniceerd, tenzij de
redactie daar anders over beslist. Publicatie
geeft geen recht op vergoeding, abonnementen
of auteursrecht. De auteur van wie we kopij
publiceren ontvangt twee gratis exemplaren.
De inzendingen worden op de redactie verwacht
uiterlijk de 15de van februari, mei, augustus
en november. We dringen aan dat virusvrij
te doen via e-mail op het redactieadres. De
teksten worden in bijlagen meegestuurd. In
afzonderlijke bijlage vermeldt de auteur, naast
bibliografische en biografische gegevens,
echte naam indien gebruik van pseudoniem,
postadres en internetadres om correspondentie
te vergemakkelijken.
Dichters sturen maximaal 5 gedichten op.
Prozateksten zijn niet langer dan 8 pagina’s of
5000 woorden in Times New Roman 12.
Hoofdredactie:
Hugo Verstraeten
Sint-Veerleplein 10, 8600 Diksmuide
tel. 051 555805
redactie_digther@hotmail.com
http://users.skynet.be/DIGTHER/index.htm
Redactie:
Danny Decaestecker, Frank Decerf,
Alain Delmotte, Diana Freys,
Paul Rigolle, Frédéric Leroy, Herlinda Vekemans
Medewerkers:
Pieter Verstraeten (webmaster & literair advies),
Diana Freys (tekstcorrectie),
Rein Lobbestael (lay-out),
Geertrui Willaert (abonnementen en financiën)
Danny Decaestecker (presentatie)
Abonnementen:
door overschrijving van
e 12,4 (België) - e 18,0 (Nederland)
op rekeningnummer 001-4010690-10
met vermelding 'Digther + jaargang'.
Abonnementen gaan in vanaf het kwartaal
van storting.
Losse nummers
3,5 euro.
Te verkrijgen in
- Standaard Boekhandel
Gen. Baron Jacquesstraat 22, Diksmuide
- Theoria Boekhandel
Onze Lieve Vrouwe Straat 22, Kortrijk
Layout: rein.be
Druk: Reclame- & Mediabureau Comsa
EDITORIAAL
GLIJVLUCHT VAN EEN VLIEGERAAR.
In één van de duidingsmagazines van het Canvasprogramma de ‘Keien van de Wetstraat’ is
Filip Dewinter aan het woord. Kathleen Cools en Ivan De Vadder proberen een andere kant van
het Vlaams Belangkopstuk te laten zien en vragen hem of hij cultuur belangrijk vindt. Waarop
de rechtse politicus bevestigend antwoordt, hoewel hij in dezelfde ademstoot meegeeft
dat het dan wel om een bepaalde cultuur moet gaan. Wat hij daarmee bedoelt wordt
duidelijk wanneer hij beschrijft wat bij hem thuis aan de muur hangt. Meestal de realiteit
weerspiegelende artefacten welke niets van doen hebben met ‘kunst om de kunst’, waaraan al
dat lieve belastinggeld wordt verspild. Het woord ‘entärtete’ kan maar net worden ingeslikt.
Om zijn culturele peil nader toe te lichten meldt de medeontwerper van de slagzin ‘eigen volk
eerst’ dat hij van alles leest. Op de vraag wat dan precies komt geen éénduidig antwoord. Ik zie
al ’Mein Kampf’ en ‘’t Pallieterke’ naast een trits keuken- en tuinboeken op het salontafeltje
binnen handbereik. ‘Alles door elkaar,’ luidt het en vervolgens: ‘zelfs gedichten’.
‘Welke gedichten,’ wil ik weten, echter de presentatoren van het programma zoeken hun
toevlucht in een afwijkende vraag. Niettemin schuilt in die schijnbaar achteloze toevoeging
‘zelfs gedichten’ een niet te veronachtzamen waardeschatting van de poëzie, deze brug der
zuchten welke de oevers van wat ooit werd gescheiden, het onverzoenbare, het paradoxale,
weer met elkaar verbindt. Het vijfletterwoord ‘zelfs’ is significant. Wanneer meneer Dewinter
‘zelfs’ gedichten leest dan leest meneer Dewinter iets met een bijzondere status, iets wat naar
het ‘hogere’ taalt.
In de roman ‘Gloed’ van de Hongaarse schrijver Sándor Márai lees ik volgende schitterende
passage:
‘Ik word later dichter,’ zei hij eens en hij keek op, met het hoofd opzij.
Hij keek naar de zee, zijn blonde lokken wapperden in de warme wind, met half
gesloten ogen tuurde hij tussen zijn wimpers in de verte.
De min omhelsde hem en trok zijn hoofd tegen haar borst.
Zo zei ze: ‘Nee, jij wordt soldaat.’
‘Zoals papa?’ Het kind schudde zijn hoofd. ‘Papa is ook dichter, weet jij dat niet?
Hij denkt altijd aan iets anders.’ (cda)
Dichters denken blijkbaar altijd aan iets anders. De zin welke naadloos aansluit bij de vorige
passage is bedrieglijk terloops. In zijn dieptestructuur leest hij onthutsend visionair:
‘Dat is waar’, antwoordde de min met een zucht. ‘Ga niet in de zon, lieveling.
Je zult hoofdpijn krijgen.’
De Roman van Sándor Márai verscheen voor het eerst in 1942. Die datum spreekt al voor
zichzelf. Gedurende de nazi-tijd leidde de schrijver een teruggetrokken leven in Boedapest.
Maar ook onder het communistische regime werden zijn boeken in Hongarije verboden.
Dichters denken altijd aan iets anders. Dichters zijn altijd in tegenspraak. Met zichzelf, met
hun tijd, met een doctrine. Ze vormen altijd een minderheid, meestal een minderheid van
slechts één persoon.
Ik stel mij vervolgens Filip Dewinter voor als cultuurminister. Ordonnerend wat kunst is en wat
niet. Wat bijgevolg gesubsidieerd en niet gesubsidieerd kan worden. Wat in musea mag en
wat in beschimmelde kelders moet onttrokken aan het menselijke oog, om de zuiverheid der
gedachten niet te infecteren. Mannelijkheid, realisme, identificatie met het volk zijn de nieuwe
criteria, gekoppeld aan een minachtende afwijzing van alles wat complex, onconventioneel en
kosmopolitisch is. Literatuur, wil ze literatuur blijven dient zich echter constant te onttrekken
aan elke vorm van ideologie of totalitaire controle. Elke poëzieopvatting wordt door de
gedichten zelf tegengesproken.
Kunst – zelfs gedichten – ontstaat/ ontstaan op het raakvlak tussen noodzakelijkheid en de
grootst mogelijke vrijheid, zowel op expressief als op politiek en moreel vlak.
Hugo Verstraeten
© 2008
Alle rechten voorbehouden
Niets uit deze uitgave mag worden
verveelvoudigd of openbaar gemaakt,
in enige vorm of op enige wijze,
hetzij electronisch, mechanisch, door
fotokopieën of enige andere manier,
zonder voorafgaande schriftelijke
toestemming van de uitgever. Alle
ontwerpen en redactionele teksten
blijven exclusief eigendom van de
uitgevers. Publicitaire teksten vallen
niet onder de verantwoordelijkheid
van de uitgevers.
Inhoudstafel
EDITORIAAL GLIJVLUCHT VAN EEN VLIEGERAAR ...................Hugo VERSTRAETEN ................................ 2
BERICHTEN ................................................................................................................................................................ 4
SIGNALEMENT ROMENU ............................................................................................................................................. 5
POËZIE BERICHT AAN DE BEVOLKING. Gedichten over Irak…Frank DE CRITS ........................................... 6
......................................................................................Peter THEUNYNCK .................................... 7
......................................................................................Kurt DE BOODT .......................................... 7
......................................................................................Johan DE BOOSE ....................................... 7
......................................................................................Didi DE PARIS ............................................ 8
VERTAALD UIT HET DEENS (Jan BAPTIST) ........Niels HAV .................................................... 9
......................................................................................Nell NIJSSEN ............................................ 11
……………………………………………………………………Jan AELBERTS ...........................................12
STOF /TRIPTIEK ..........................................................Inge BOULONOIS ....................................13
DODENBOOM………………………………………………Roel WEERHEIJM ......................................15
……………………………………………………………………Koen SNEYERS .........................................16
……………………………………………………………………Ine LUIPAERT ............................................18
IEDEREEN IS AAN HET VALLEN ..........................Thomas KOK .............................................18
……………………………………………………………………Willemien MENSINGA ............................19
UIT DE TOEVLOED Patricia DE LANDTSHEER en Hans KILIAN ............................................................................20
WIE BLOGT DIE BLIJFT ECCE HOMO ..............................................................Jan-Willem LUBBERS .............................22
RENCONTRES VUURDOPEN .............................................................Alain DELMOTTE ......................................24
PROZA HARD GEKOOKT .......................................................Filip DE KONING .....................................27
EEN IKEA IN DELFT ..................................................Joris LENSTRA ..........................................29
DE TURK (vertaling Gerard CRUYS.....................Niels HAV ..................................................31
INTERVIEW IN GESPREK MET CHRÉTIEN BREUKERS ...........Herlinda VEKEMANS
......................................................................................& Alain DELMOTTE ...................................34
ESSAY BLOOT EN BLOEDEND VLEES ................................Alain DELMOTTE ......................................36
COLUMN DE KOORDDANS VAN MARGUERITE DURAS ..Herlinda VEKEMANS ...............................40
EPILOOG VERBIND MET ANDER NETWERK ........................Arne SCHOENVUUR ...............................42
RUBRIEK OVERSCHRIJVEN ..............................................................................................................................................................14
Digther.
Inhoudstafel
Digther is vooral een schrijverscollectief, op eerder toevallige wijze bijeengebracht
rond de wil tot het leveren van een authentieke en creatieve meerwaarde. Met deze
intentie voorop neemt het collectief ( hoofdzakelijk ) literaire initiatieven.
Belangrijke spreekbuis vormt het gelijknamige tijdschrift. Digther wil een blad zijn
waarin dichters, schrijvers en theatermakers het woord nemen en dit in de meest
brede betekenis. Schrijvers en lezers ontmoeten er elkaar rond een project dat een
frisse, creatieve en tevens kritische vluchtweg biedt voor het aftandse, het banale,
het modale. Van kunst met grote ' K ' tot kunst met een knipoog, van cultuur tot
cultuurkritiek, van essay tot pastiche. Zonder leerstellingen of dogma' s. Zonder
beklemmende literaire tradities of commerciële verbintenissen. Maar mét de ambitie
om aan beginnend, sluimerend en gevestigd talent spreek- en schrijfrecht te doen.
Door lokale elementen en origine te koppelen aan meer universele aspiraties neemt
DIGTHER een eigen plaats in binnen het schrijvend en kunstminnend gedeelte van een
Nederlandstalig lezerspubliek: eigen - aardig en eigen - zinnig !