concrete poëzie, fluxus en conceptuele kunst: een ... - herman de vries

Bochner, Mel. Misunderstandings (A Theory of Photography).
New York: Multiples. Inc., 1970. Negen steekkaarten en
een reproductie in een envelop. Maakt deel uit van de
doos Artists & Photographs.
In zijn boek Conceptual Art schrijft Tony Godfrey over dit werk:
“In 1970 Mel Bochner published his Misunderstandings (A Theory
of Photography): an envelope containing one reproduction photograph
and nine index cards, each with a quote from a famous author
handwritten on it. But the photograph was paradoxical: entitled
Actual Size (Hand), it was a reproduction of an earlier work by
Bochner: a photograph of the artist’s arm and hand printed to the
exact size of his real arm and hand, relating to his measurement
series. Here, reduced to the index card size, it was no longer the actual
size, and, moreover, it was in negative. It was a ‘misunderstanding’,
if not a lie. The same was true of the quotes on the cards, for
three of the nine had been made up by Bochner himself. Twenty-five
years later, to Bochner’s great amusement, nobody has worked out
which ones are fake, and he is not telling. What mattered, as far as
he was concerned, was not photography per se, but thinking about
photography and how we use it. This was to be true of most
Conceptual artists who used photography.”
Verschillende conceptuele kunstenaars hadden een fascinatie
voor steekkaarten (o.a. Art & Language, Stanley Brouwn,
Victor Burgin, Michael Harvey). Ze waren een vorm van systematiseren,
organiseren, ordenen en classificeren. Het doel van
een kaartensysteem is het verzamelen en archiveren, met volledigheid
als doel (‘alle plaatsen waar ik sliep’). Benjamin Buchloh
noemde het ‘een esthetiek van de administratie’. Fluxus, daarentegen,
gebruikte ringmappen, dozen en anthologieën, samengesteld
met materiaal van diverse artiesten, met documenten in
ongelijke formaten en objecten die dikwijls pasten in een envelop.
Ze moesten de lezer verrassen en prikkelen en toonden dat
het leven fluïde is, vervangbaar, ongestructureerd en open voor
verandering. Met de vormgeving van Misunderstandings zit Mel
Bochner op het snijpunt tussen Fluxus en conceptuele kunst.
Brecht, George. V TRE. Metuchen (New Jersey): George
Brecht, [1963].
Eén blad, recto verso bedrukt. Kan gezien worden als een pré-
Fluxus tijdschrift. Met bijdragen van o.a. Heinz Gappmayer,
Jackson Mac Low, Robert Morris, Dieter Roth, Claes
Oldenburg. De titel zou verwijzen naar de restanten van een
gebroken neonreclame – het toeval speelt een grote rol in het
27