Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
En terwijl we de mooie, blauwe<br />
dekoratie van «ridder in de orde<br />
van Leopold II» gaan bewonderen,<br />
een onderscheiding die hij<br />
dubbel en dik heeft verdiend wegens<br />
zijn ontelbare belanglooze<br />
medewerkingen aan liefdadigheidsfeesten,<br />
drinkt «kootje» weer<br />
onzen Schiedam uit.<br />
Als we terug in de keuken komen<br />
hangt de papegaai als een<br />
heilige geest rond te zweven «au<br />
ralenti».<br />
— Ja, ja!... orakelt hij verder.<br />
Henri Van Daele merkt het niet<br />
eens, hij is aan "t vertellen, hij<br />
toetert ons zijn gansch verleden<br />
voor oogen : een leven van strijd<br />
en werken. Meer dan 3o jaren<br />
leeft hij dag in dag uit met de<br />
eenige bekommering : zijn stukken.<br />
Gedurende den dag schrijft<br />
monteert en repeteert hij ze, 's<br />
avonds speelt hij en 's nachts fantaseert<br />
en schept hij. Het is als<br />
een obsessie geworden en nu heeft<br />
Mj rust noodig.<br />
ttij weet dit. Hij is er toe besloten.<br />
Maar zal hij het doen?<br />
Nog ieder jaar levert hij geregeld<br />
4 nieuwe stukken. Men speelt<br />
ze in Minard te Gent en' in de<br />
Folies Bergère te Brussel voor<br />
bomvolle zalen. Ze houden het er<br />
weken en maanden achtereen op<br />
het programma uit en worden<br />
steeds gaarne terug gezien.<br />
— Maar zeg ons eens, Henri, wie<br />
heeft er U, — buiten Anseele —<br />
nog veel geholpen?<br />
— Cyriel Buysse! Ik heb het<br />
steeds als de grootste eer beschouwd,<br />
samen met hem Uzeken<br />
voor het tooneel te hebben bewerkt.<br />
En de groote, nederige artist uit<br />
het werkmanshuisje van den<br />
Ouden Brussëlschen Weg vertelt<br />
ons in ontroerende en dankbare<br />
bewoordingen zijn eerste ontmoetingen<br />
met den grootsten Vlaamschen<br />
romanschrijver en met diens<br />
zuster. Loveling-Buysse was voor<br />
hem een moreele steun van de<br />
grootste waarde. Hij was de intellektueel<br />
naast den kunstenaar.<br />
Henri voelde het en kende van<br />
toen af maar één ambitie meer in<br />
zijn vrije uren : dien man geestelijk<br />
benaderen, zich opwerken. Nu<br />
nog leert hij. En hij zal het blijven<br />
doen, zoolang hij leeft.<br />
— Onze artisten, ik bedoel vooral<br />
onze tooneelspelers, zegt ons<br />
Van Daele, hebben een tekort aan<br />
algemeene onticikkeling. Alle dagen<br />
ondervind ik dat!<br />
We hebben ook dien indruk en<br />
we aarzelen zelfs niet er bij te<br />
voegen dat, hadde Van Daele de<br />
gelegenheid gehad hoogere kursussen<br />
te volgen in plaats van van<br />
jongs af voor zijn brood te moeten<br />
wroeten en hadde hij geleefd te<br />
Parijs, te Berlijn of in een andere<br />
grootstad, hij thans zeker een<br />
wereldberoemdheid zou genieten.<br />
Alhoewel hij sedert tientallen jaren<br />
het sukses op zijn weg vond<br />
en zijn stukken in het Fransch<br />
vertaalde, is hij echter zijn taal,<br />
zijn klasse, zijn geboortestad getrouw<br />
gebleven.<br />
— Waaraan werkt ge thans,<br />
Henri?<br />
— Kom mee naar 't schotelhuis<br />
ik zal het u laten zien. Daar, tusschen<br />
een stel blinkende kastrollen,<br />
kiest de schrijver er zich eene<br />
uit. Hij licht de schijf af... en<br />
waar anders de lekkere Gentsche<br />
hutspot te dampen ligt, liggen nu<br />
volgeschreven blaadjes papier.<br />
— Hier kan kootje ze niet van<br />
een stekken, lacht Van Daele. Ik<br />
wil u wel het onderwerp verklappen,<br />
voegt hij er aan toe, maar ge<br />
moet het voor u houden. Zeg aan<br />
de lezers van Koekoek dat ik bin<strong>nen</strong>kort<br />
een groote operette speel<br />
«De moderne Boer», dan weten ze<br />
toch iets...<br />
Als we terug in de keuken koi<strong>nen</strong><br />
heb ik nog juist den tijd mijn nota's<br />
te redden uit den bek van een<br />
zatten papegaai, die blijkbaar niet<br />
wü, dat ik voor zijn baaske reklame<br />
maak Op 't half verscheurde<br />
lijstje lees ik nu nog<br />
een deel van Van Daele's werken:<br />
De Kaasbaron, Het oorlogskindeken<br />
(geschiedkundig drama). Een<br />
half huis te huur, Uzeken, Geschied<br />
van Taofel en bedde, Toone<br />
hé 't mülioen, Villa Pattat, Ne<br />
vrije apotheker, Jan Schapevel, 't<br />
Lustig weeuwirke, De Hertefritter,<br />
Ne vieze patriot, Treezeke Barrevoets,<br />
Rond de kisse mee spelden.<br />
Lotje of de mislukte revue, Hebt<br />
g' al een certificaat, Een eiwe okkaozie,<br />
De bloedvriend van de<br />
koning, Het Testament van Bar-<br />
KOEKOEK<br />
bara Baert, De filmster, Een<br />
schuunmoeder uit de duust, Hitier,<br />
't Mirakel van Gent, enz.<br />
Ge ziet, hoe ouder Henri wordtin<br />
jaren, hoe jonger zijn hart en<br />
hoe vruchtbaarder zijn geest. Hij<br />
heeft in zijn vak, in zijn kunst<br />
een behendigheid en een meesterschap<br />
gekregen, die velen hem benijden<br />
mogen. Over zijn stukken<br />
zelf moeten we maar één ding zeggen:<br />
als ge ze zien wilt, neem dan<br />
uw kaarten acht dagen op voorhand!<br />
Anders geraakt ge in den<br />
Minard niet bin<strong>nen</strong>.<br />
Alvorens we den héld onzer beroemde<br />
galerij hébben verlaten,<br />
hébben we hem tenslotte nog over<br />
zijn liefdeleven geraadpleegd.<br />
— Moest gij de waarheid wete,<br />
ge zoedt mij een zantsewolle geven...<br />
stoeft hij.<br />
— Ja, ja!... (de papegaai krabt<br />
zich achter zijn oor en).<br />
— Is het waar Henri, dat, toen<br />
Frans Demey eens in het cirkus<br />
een proloog voordroeg, en daar<br />
tusschen 't volk uw koeke-tiene<br />
bemerkte, hij het er maar uitflapte<br />
van «loetje, ge moet nie ongerust<br />
zijn, Henrietse ès hier al!»<br />
— Chut! Z'ès daorü...<br />
— Drijnkte nog <strong>nen</strong> dreupel?<br />
vroeg zijn charmante huisvrouw,<br />
bin<strong>nen</strong>komend.<br />
— Merci, madam, kootje is al<br />
zat genoeg!<br />
Allez Henri, houd u kloek en<br />
schrijf en wrijf er nog maar vele<br />
jaren op los!<br />
Salut en duizend keeren merci,<br />
niet alleen voor den Schiedam,<br />
maar ook voor het feit, dat ge<br />
midden de zwarte krisismiserie bij<br />
uw volk er nog het lachen, het<br />
verzet en den moed in houdt!<br />
Een teekening, die geen verklaring vereischt. -<br />
.(uit «Neuer Vorwarts»)V