22.08.2013 Views

Sneeuw - De Pers

Sneeuw - De Pers

Sneeuw - De Pers

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Economie Achtergrond<br />

.............................................................................<br />

...............................................................................<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Onroerend goed Beleggers zoeken het over de grens<br />

Duits vastgoed is populair<br />

<strong>De</strong> Duitse economie zit in de lift. <strong>De</strong><br />

prijzen van het vastgoed zijn er historisch<br />

laag. Dus wat doet een beetje<br />

belegger? Juist, die parkeert zijn<br />

geld in Duitse stenen.<br />

Edward <strong>De</strong>iters<br />

Sharida Mohamedjoesoef<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Eind jaren tachtig waren het de Zweden<br />

die in ons land vaak veel te duur<br />

vastgoed aankochten. Nu stillen de<br />

Duitsers hun koophonger op de<br />

Nederlandse vastgoedmarkt. En de<br />

Nederlanders? Die gaan juist naar<br />

Duitsland.<br />

<strong>De</strong> meest recente Duitse buit is het<br />

kantoorpand van de Rotterdamse beleggingsmaatschappij<br />

Robeco dat<br />

enkele weken geleden werd ingelijfd<br />

door de Duitse investeerder KanAm<br />

Grundinvest. KanAm is geen onbekende<br />

op de Nederlandse markt. <strong>De</strong><br />

onderneming kocht eerder al het<br />

hoogste gebouw van Rotterdam: ‘Gebouw<br />

<strong>De</strong>lftse Poort’ waar het hoofdkantoor<br />

van Nationale-Nederlanden<br />

is gehuisvest.<br />

‘<strong>De</strong> Duitsers geloven zelf niet zo in<br />

hun eigen markt’, zegt de Amsterdamse<br />

vastgoedhandelaar Hans van<br />

Burken. Hij begeleidt vanaf eind jaren<br />

negentig Duitse partijen die zich<br />

op de Nederlandse kantorenmarkt<br />

willen begeven. ‘Wat ze zoeken is<br />

vaak nogal recht toe recht aan, nette<br />

kantoorpanden met lange huurcontracten.<br />

Het gaat ze echt om het wegzetten<br />

van geld voor de lange termijn.’<br />

Vooral mentaliteitskwestie<br />

Het is volgens de Brabantse vastgoedinvesteerder<br />

Harrie van de Moesdijk<br />

vooral een mentaliteitskwestie dat<br />

Duitsers uitgerekend ons land ineens<br />

zien als het beloofde land. ‘Duitsers<br />

kiezen voor zekerheid. Toen het eind<br />

jaren negentig niet zo goed ging met<br />

de Duitse economie, kregen veel<br />

Duitse vastgoedbeleggers de nodige<br />

verliezen te verwerken. Het gevolg<br />

was dat een deel van hen uitweek naar<br />

Nederland, waar het economische tij<br />

op dat moment gunstiger was. Ze<br />

kochten gebouwen op prominente<br />

locaties. Dat ze daarvoor meer moesten<br />

neertellen, namen ze voor lief.’<br />

Zelf zag Van de Moesdijk juist mogelijkheden<br />

op de Duitse vastgoedmarkt.<br />

En niet zonder succes. In Berlijn<br />

alleen al bezit hij naar eigen zeggen<br />

inmiddels bijna 20.000 woningen.<br />

Verder belegt Van de Moesdijk in<br />

Geschillen oplossen via mediation<br />

UWV KIEST PERSOONLIJKE<br />

AANPAK BIJ CONFLICTEN<br />

Uitkeringsinstantie UWV wil conflicten<br />

over uitkeringen oplossen door<br />

mediation. Nu worden deze geschillen<br />

nog uitgevochten via een juridische<br />

bezwaarprocedure. Met een<br />

proef bij vier kantoren heeft het<br />

UWV vastgesteld dat de meer persoonlijke<br />

aanpak van mediation<br />

sneller werkt en minder vaak leidt<br />

tot beroepszaken en hoorzittingen.<br />

<strong>De</strong> termijn waarbinnen een bezwaarzaak<br />

wordt afgehandeld, is<br />

Robecogebouw en <strong>De</strong>lftse Poort ingelijfd door Duitse investeerders. HH<br />

winkelcentra en kantoorgebouwen<br />

in de grotere Duitse steden. ‘Een opportunity,<br />

zo zou ik het willen noemen.<br />

Wel een met meer risico, omdat<br />

Duitsland destijds de wind tegen had,<br />

maar dit risico is beheersbaar. <strong>De</strong><br />

rentestand was laag, waardoor het<br />

goedkoper was om daar investeringen<br />

te doen. Nu de Duitse economie<br />

weer opkrabbelt, betaalt zich dat<br />

uit.’<br />

Van de Moesdijk is bepaald niet<br />

alleen in zijn visie dat Duitsland hèt<br />

heeft. Hele volksstammen Nederlandse<br />

vastgoedbeleggers trekken de<br />

afgelopen paar jaar richting de oosterburen.<br />

Er wordt goed verdiend. Zo<br />

kocht de particuliere vastgoedmagnaat<br />

Klaas Hummel vorig jaar het<br />

hoofdkantoor van Siemens Nixdorf<br />

in Paderborn en stootte dat al vrij<br />

snel weer door in wat hij onlangs kort<br />

omschreef als ‘een prima deal.’<br />

Naast de wat meer avontuurlijke<br />

beleggers zijn er ook investeerders<br />

dertien tot zeventien weken. Met de<br />

nieuwe manier wordt die termijn<br />

drie tot zeven weken korter.<br />

Klanten zijn vooral tevreden over de<br />

persoonlijke aanpak en direct contact.<br />

Hierdoor is sneller een oplossing<br />

mogelijk. Tijdens mediation<br />

kunnen beide partijen onder begeleiding<br />

van een onafhankelijke bemiddelaar<br />

hun argumenten uiten.<br />

Als ze er niet uitkomen, kan worden<br />

teruggevallen op de procedure.<br />

VEB: zes procent commissarissen is vrouw<br />

<strong>De</strong> gemiddelde commissaris van een Nederlands beursgenoteerd<br />

bedrijf is nog altijd een Nederlandse man van zestig jaar. Slechts<br />

6,1% van de Nederlandse commissarissen is vrouw.<br />

die in Duitsland stappen voor de<br />

lange termijn. Zo maakte onlangs het<br />

beursgenoteerde Homburg Invest bekend<br />

voor bijna 330 miljoen euro<br />

aan vastgoed in Canada te verkopen<br />

en een deel daarvan in Duitsland te<br />

beleggen. <strong>De</strong> eerste aankoop is inmiddels<br />

gedaan. Het bedrijf van<br />

miljonair/vastgoedman Richard<br />

Homburg schaakte medio 2006 voor<br />

400 miljoen euro het hoofdkantoor<br />

van Infineon Technologies in München.<br />

Een trotse Homburg tegen<br />

Vastgoedjournaal: ‘Voor dit prachtige<br />

project waren meer kapers op de kust.<br />

Het heeft een prachtige structuur en<br />

is een van de mooiste projecten die<br />

we hebben. 150.000 m 2 kantoorruimte<br />

met een ondergrondse parkeerkelder<br />

en ondergrondse ringweg<br />

met 1980 parkeerplaatsen op 55 hectare<br />

grond. Met een eigen station en<br />

een eigen afslag van de Autobahn.<br />

Hoe krijg je dat in handen? Networking<br />

en je moet het durven kopen.<br />

Snel handelen, ik heb geen investeringscommissie<br />

of dergelijke. En we<br />

hebben andere gegadigden afgekocht.<br />

Iedereen tevreden, wij ook,<br />

want er zit een rendement van 8,5<br />

procent op.’<br />

Vaderland ontrouw<br />

Waarom de Duitsers zelf hun vaderland<br />

ontrouw zijn, lijkt een raadsel.<br />

‘Het geld is er wel, maar ze kopen er<br />

niet’, zegt Mark Bouwens. ‘Dat zit<br />

voornamelijk tussen de oren.’ Hij is<br />

directeur van Reggeborgh Vastgoed<br />

Beleggingen, een van de vele investeringsvehikels<br />

aan het parelsnoer van<br />

miljardair Dik Wessels. Sinds een jaar<br />

of vier is het fonds actief in Duitsland.<br />

‘<strong>De</strong> Amerikanen en Britten zaten hier<br />

al langer, maar ik denk dat wij als een<br />

van de eerste Nederlanders op grote<br />

schaal actief werden.’<br />

Dat houdt in dat Wessels de afgelopen<br />

jaren flink heeft gespendeerd<br />

in Duitsland. Een miljoen of zeshon-<br />

<br />

<br />

<br />

13<br />

derd, zo bleek onlangs toen Reggeborgh<br />

Vastgoed wereldkundig maakte<br />

met BPF Bouwinvest een Duits<br />

fonds van 1 miljard euro te starten.<br />

Hierin zitten vooral woningen, maar<br />

ook andere projecten. Het deel dat<br />

Reggeborgh inbrengt heeft een startwaarde<br />

van rond de 600 miljoen<br />

euro.<br />

Juist in woningen zit de komende<br />

jaren volgens experts de groei. Vuistregel<br />

is momenteel dat kwalitatief<br />

goede woningcomplexen in Nederland<br />

te koop zijn voor 25 à 30 keer de<br />

huur. In Duitsland is dat maximaal<br />

18 keer.<br />

‘<strong>De</strong> prijzen zijn daar inderdaad<br />

nog steeds laag’, beaamt Bouwens.<br />

‘Het is natuurlijk in een glazen bol<br />

kijken, maar ik verwacht dat we over<br />

een periode van tien jaar behoorlijke<br />

waardestijgingen gaan zien. Op dit<br />

moment kun je op portefeuilles van<br />

drie à vierhonderd woningen nettorendementen<br />

van vijf procent halen.<br />

Eigenlijk kun je stellen dat in Duitsland<br />

alles met langjarige huurcontracten<br />

ondergewaardeerd is.’<br />

Dan zijn er ook nog partijen die<br />

op de - vermogende - particuliere belegger<br />

jagen, zoals vastgoedbank<br />

Bouwfonds dat inmiddels al twee<br />

Duitsland-fondsen aan klanten heeft<br />

gesleten en nu bezig is met het derde.<br />

‘Bij elkaar zitten we nu op een<br />

fondsomvang van bijna 130 miljoen<br />

euro’, zegt een woordvoerder van<br />

Bouwfonds Asset Management. ‘We<br />

mikken op de doorsnee belegger,<br />

maar wel een die wat meer te besteden<br />

heeft. Veel mensen denken aan<br />

enorme risico’s. Wij zien juist enorme<br />

mogelijkheden. Zo denken onze<br />

beleggers ook. Ik geloof dat ze gemiddeld<br />

300.000 euro inleggen.’

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!