Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2<br />
<br />
<br />
Valid Express Sociaal ondernemen<br />
Een eenzame ‘dwaas’<br />
Na Amsterdam, <strong>De</strong>n Haag en<br />
Utrecht moeten koeriers met een<br />
lichamelijke handicap dit jaar ook<br />
de regio Rotterdam bestrijken. Directeur<br />
Nicolette Mak netwerkt zich<br />
suf.<br />
Marcel van Engelen<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Het bijzondere verhaal van Valid Express,<br />
dat nu vijftig medewerkers<br />
‘met een lastig lichaam’ en twintig<br />
aangepaste auto’s telt, begint in Kopenhagen.<br />
In Christiania om precies<br />
te zijn, een enclave van vrijbuiters<br />
waar Mak tien jaar geleden op de motor<br />
naar toe reed. ‘Ik had het gehad<br />
met Amsterdam en alle kerels daar.’<br />
<strong>De</strong> overstap van coffeeshop naar de<br />
voormalige <strong>De</strong>ense militaire kazerne<br />
was overzichtelijk – vanwege de<br />
openlijke verkoop van wiet trok<br />
Christiania een vergelijkbaar publiek.<br />
Mak leerde er twee dingen: dat ze<br />
beschikte over uitzonderlijke wilskracht<br />
en hoe je ‘dropwodka’ maakte.<br />
Haar Nederlandse vriendin jogde geregeld<br />
rondom de muren van de kazerne,<br />
en nadat Mak haar op een ochtend<br />
was gevolgd, besloten ze samen<br />
de halve marathon van Kopenhagen<br />
te lopen. Die was drie weken later.<br />
‘Na tien kilometer dacht ik dat mijn<br />
benen niet meer bij mijn lichaam<br />
hoorden, maar ik heb de finish bereikt,<br />
en niet als laatste. Daarna ben ik<br />
twee weken ziek geweest.’<br />
<strong>De</strong> dropwodka vormde ze om tot<br />
‘dropjenever’ nadat ze terug was gekeerd<br />
naar Amsterdam, ‘omdat ik het<br />
losse leventje zat was’. Vijf weken lang<br />
rommelde ze in het laboratorium van<br />
een destilleerderij met droppoeder,<br />
salmiak, Arabische gom en andere<br />
poeders. ‘Tot het mijn neus uitkwam,<br />
Pathuis<br />
..........................................................<br />
Aforisme<br />
‘Als het het hele jaar vakantie was, zou sporten<br />
net zo vervelend worden als werken.’<br />
William Shakespeare<br />
Tineke Bray<br />
In januari 2001, in het weekeinde<br />
van de eerste inauguratie van George<br />
W. Bush, filmde ik in het<br />
dorpje Bowie in de staat Maryland,<br />
dominee Michael Bray en zijn<br />
gezin.<br />
Ze maakten zich op voor het jaarlijkse<br />
White Rose Banquet. Om de mensen<br />
te eren die zich hadden ingezet voor de<br />
strijd tegen abortus. Hoogtepunt tijdens<br />
het banket: de veiling van spullen,<br />
waarmee de anti-abortusbeweging<br />
klinieken en artsen had aangevallen.<br />
Dominee Bray had ons na elf<br />
uur ’s ochtends ontboden, omdat hij<br />
zijn 10 kinderen eerst thuis les gaf. <strong>De</strong><br />
kinderen gingen niet naar de gewone<br />
christelijke scholen in de buurt, omdat<br />
daar alleen maar homofielen zaten die<br />
met hun godverlaten zwijnenpoten<br />
niet van de christenkinderen konden<br />
afblijven. Of we koffie wilden, riep een<br />
Tineke Huizinga-achtige verschijning<br />
met een dikke buik, vanuit de keuken.<br />
‘Heerlijk, moeder!’, de kwieke Michael<br />
Bray ging ons handenwrijvend voor.<br />
Het moest hem, eerlijk is eerlijk, van<br />
het hart, maar ‘Hey!’, hij had nog nooit<br />
‘Netherlanders’ gezien. Was het niet<br />
zo dat juist in Holland ‘homosexual<br />
pedophiles innocent children’ molesteerden<br />
en zo de komst van het Koninkrijk<br />
van God bemoeilijkten? ‘Homosexuals<br />
are H.I.V. spreading perverts<br />
who should be sentenced to<br />
death,’ vertelde Tineke even later, terwijl<br />
ze uit een koffiekan met Janneke<br />
Brinkman-motief vier fleurige mokken<br />
volschonk. Wisten we dat haar<br />
man vier jaar in de gevangenis had gezeten?<br />
Tineke keek ons met een mengeling<br />
van trots en ontroering aan: ‘He<br />
demolished seven abortion clinics!’<br />
‘Abortusklinieken?!’, dominee Bray<br />
wierp zich vanuit zijn stoel naarvoren,<br />
‘martelkamers! Van ‘babykilling na-<br />
<strong>De</strong> Twee<br />
.......................................................................................................................................................................................................<br />
MARGRIET<br />
VAN DER LINDEN<br />
maar ik wel een recept voor Dutch Dynamite<br />
had. In het weekend heb ik<br />
wat flessen uitgedeeld bij cafés op<br />
Texel, en op maandag werd ik gebeld<br />
met de vraag of we een pallet konden<br />
leveren.’<br />
Dutch Dynamite bestaat nog steeds.<br />
Van de droplikeur werden vorig jaar<br />
een kleine 25.000 grote flessen<br />
en 70.000 shootertjes verkocht, samen<br />
goed voor een omzet van ruim<br />
170.000 euro. Maar inmiddels steekt<br />
Mak (34) haar energie in Valid<br />
Express, dat in het kielzog van haar<br />
drankje veel media-aandacht kreeg<br />
toen ze er zeven jaar geleden mee<br />
begon.<br />
Spierziekte<br />
Nog voor de lancering van haar droplikeur<br />
had Mak haar motor verkocht<br />
en een autootje aangeschaft om als<br />
freelance koerier in haar levensonderhoud<br />
te voorzien. Haar jongere<br />
broer had een erfelijke spierziekte en<br />
liep als gevolg daarvan al tien jaar in<br />
de WAO. ‘Toen ik een keer op de snelweg<br />
reed, bedacht ik dat dit de ideale<br />
baan voor hem zou zijn. Ik ben met<br />
hem naar het GAK in Hengelo gegaan<br />
en zei: ‘Als jullie ons een auto met automatische<br />
versnelling geven, kunnen<br />
jullie de uitkering houden’.’ Maar<br />
tot mijn verbazing stond ik vijf minuten<br />
later met lege handen weer buiten.’<br />
Mak stuurde daarop een brief naar<br />
Henny Huisman, destijds het gezicht<br />
van de Surprise Show. ‘Ik hoopte op<br />
een paar auto’s, want ik realiseerde<br />
me dat die voor veel mensen met lichamelijke<br />
problemen een oplossing<br />
konden betekenen.’<br />
Ze kreeg geen reactie. ‘Maar door<br />
die brief werd het plan wel heel tastbaar<br />
voor me. Ik ben me gaan verdie-<br />
pen in de branche en heb me als ‘Max<br />
Havelaar van de koeriersdiensten’<br />
ingeschreven voor een prijs voor innovatieve<br />
businessplannen.’<br />
Ook die prijs ging aan haar neus<br />
voorbij, maar Mak raakte wel in contact<br />
met adviesbureaus, fondsen en<br />
investeringsbedrijven die sympathie<br />
hadden voor haar idee. Tenslotte was<br />
Doen Participaties bereid geld te steken<br />
in het project en in september<br />
1999 ging Valid Express met acht medewerkers<br />
en vijf auto’s van start in<br />
Amsterdam. VVD-prominent Erica<br />
Terpstra verrichtte de opening.<br />
Mensen voor zich winnen, bleek<br />
Maks grote kracht. Via de één belandde<br />
ze bij de ander.<br />
Zo nam een lid van de Raad van<br />
bestuur van verzekeraar <strong>De</strong>lta Lloyd<br />
haar onder zijn vleugels: Mak trad als<br />
spreker op bij verscheidene Rotarybijeenkomsten.<br />
‘Dan vertelde ik dat<br />
niemand de deur uit kon zonder zijn<br />
visitekaartje achter te laten en dat ik<br />
ze zou stalken tot ze klant waren. Ik<br />
heb tien jaar achter de bar gestaan in<br />
cafés en coffeeshops, en dan leer je<br />
wel praten. Velen vonden het ook<br />
grappig: een jonge vrouw, strak in het<br />
pak met een plat Amsterdams accent,<br />
die zegt dat ze nog nooit van een<br />
businessplan had gehoord.’ Ze belandde<br />
ook op de kamer van staatssecretaris<br />
Mark Rutte van Sociale Zaken.<br />
‘Ik heb hem helemaal ingepakt.’<br />
Eind 2002 kreeg Valid Express een<br />
subsidie van 200.000 euro.<br />
Verlies<br />
Haar koeriers, die kampen met de gevolgen<br />
van kanker, verbrijzeling of<br />
amputatie, bedienen nu klanten als<br />
ABN Amro, Schiphol en de Tweede<br />
Kamer. Maar ondanks een omzet van<br />
1,6 miljoen euro maakte het bedrijf<br />
............................................................<br />
Aforisme<br />
‘Door hard te werken is nog nooit iemand<br />
omgekomen, maar ik denk: Waarom zou je het<br />
risico lopen?’ Ronald Reagan<br />
Nicolette Mak leidt ‘de Max Havelaar onder de koeriers’. ALLARD DE WITTE<br />
vorig jaar toch een ton verlies. Mak:<br />
‘Het opzetten van een kantoor in<br />
Utrecht kostte een hoop. Bovendien<br />
maken wij meer kosten dan concurrenten<br />
, terwijl we niet duurder kunnen<br />
zijn, hoe groot ons knuffelgehalte<br />
ook is.’<br />
Momenteel spannen Kamerleden<br />
van PvdA en VVD zich in voor een<br />
nieuw fonds voor ‘sociale ondernemers’,<br />
waarbij ze Valid Express als<br />
voorbeeld stellen.<br />
‘Soms voel ik me een eenzame<br />
dwaas’, zegt Mak. ‘Maar in wezen zijn<br />
mensen met een handicap een probleem<br />
van ons allen.’ 1<br />
Ruimteoorlog<br />
Astronaute probeerde liefdesrivale te ontvoeren<br />
Novum/AP<br />
AMSTERDAM<br />
...<br />
Een Amerikaanse astronaute is gearresteerd<br />
omdat zij een vrouw zou<br />
hebben willen ontvoeren die zij beschouwde<br />
als haar rivale in de strijd<br />
om de liefde van een ruimteveerpiloot.<br />
<strong>De</strong> 43-jarige Lisa Nowak, die in<br />
juli met een shuttlevlucht naar het<br />
internationale ruimtestation ISS reisde,<br />
werd aangehouden op een parkeerplaats<br />
op de luchthaven van<br />
Orlando. Nowak was vanuit Houston<br />
daar naartoe gereden, nadat zij er<br />
lucht van had gekregen dat haar rivale<br />
Colleen Shipman op weg was naar<br />
een mogelijke ontmoeting met<br />
shuttlepiloot William Oefelein. Om<br />
onderweg geen tijd te verliezen met<br />
toiletbezoek had Nowak een speciale<br />
luier omgedaan, zoals ruimtevaarders<br />
tijdens vluchten dragen om hun<br />
urine op te vangen.<br />
Shipman merkte op de parkeerplaats<br />
dat zij gevolgd werd. Toen zij in<br />
haar auto door Nowak belaagd werd,<br />
liet zij de politie waarschuwen. Een<br />
agent zag hoe Nowak een tas met een<br />
pruik en een luchtbuks weggooide. In<br />
een tas die zij nog bij zich droeg, vond<br />
de politie een hamer, een vlindermes,<br />
contant geld en vuilniszakken.<br />
In haar auto werden pepperspray,<br />
latex handschoenen en e-mails tussen<br />
Shipman en Oefelein gevonden,<br />
alsmede een routebeschrijving naar<br />
het woonadres van Shipman en een<br />
brief waarin Nowak haar liefde voor<br />
Oefelein betuigde. Nowak verklaarde<br />
dat zij haar rivale alleen maar bang<br />
wilde maken. Als zij toch schuldig<br />
wordt bevonden aan poging tot ontvoering<br />
kan zij levenslang krijgen. 1<br />
zi’s’, die door die perverseling van<br />
een Clinton met ‘tax payers money’<br />
in stand worden gehouden!’ ‘Hillary<br />
Rotten Clinton!’, voegde Tineke er<br />
huiverend aan toe. ‘Het grijpt God<br />
en mijn vrouw erg aan’, fluisterde<br />
dominee Bray, ‘maar dit weekeinde<br />
is het feest! <strong>De</strong> veiling!.’ Hij klapte<br />
jongensachtig in de handen. ‘Met<br />
Gods hulp krijg ik het ontstekingsmechanisme,<br />
waarmee Brother<br />
Cobb een martelkamer wilde opblazen!’<br />
Lachend keerde Tineke met het<br />
dienblad terug uit de keuken: ‘Daar<br />
raakte die ‘butcher helping dyke’<br />
toch haar benen bij kwijt?’ <strong>De</strong> ChristenUnie<br />
is nog niet helemaal tevreden<br />
over het regeerakkoord... 1<br />
...............................................................................<br />
106 jaar geleden<br />
Het is vandaag 106 jaar geleden dat koningin Wilhelmina<br />
trouwde met Prins Hendrik. <strong>De</strong> gouden koets werd daarbij<br />
voor het eerst gebruikt.