jaarverslag 2006.indd - ECN

ulkchemie, olie en gas.
Bij het werk aan moleculaire scheidingstechnologie
is een nieuw ontwikkeld hybride silicamembraan
voor ontwatering zeer veelbelovend, het heeft een
eerste lange-duurtest bij 150°C met glans doorstaan.
De fl ux en de selectiviteit is voldoende voor
een kosteneffectieve toepassing. Er is veel belangstelling
van industriële gebruikers voor de mogelijkheden
van dit type membraan.
Het werk aan ammoniak- en zuurstofafscheiding
is nog in volle gang. Er is in beide gevallen nog
niet een membraan ontwikkeld dat aan eisen
ten aanzien van fl ux en selectiviteit voldoet. Bij
zuurstofscheiding blijkt een nog grotere uitdaging
te zijn, een deugdelijke afdichting te vinden bij de
heersende hoge temperaturen.
Peter Alderliesten ziet bij de tweede speerpunt
multifunctionele reactoren eenzelfde beweging in
de markt op gang komen: actieve belangstelling
van de industrie (fabrikanten en gebruikers). Het
werk aan multifunctionele reactoren valt in het aandachtsveld
van het Platform Keteneffi ciency, en wel
onder het transitiepad procesintensivering. Er is het
besluit genomen tot het schrijven van een roadmap,
getrokken door ADL. Er is ook een ‘actiegroep procesintensivering’
tot stand gekomen onder leiding
Waterstofmembraanreactor
van een oud-directeur technologie van DSM, met
medewerking van TU Delft, SenterNovem en ECN.
Kern van de aanbevelingen is dat op kansrijke
onderdelen van dit transitiepad consortia moeten
worden gevormd van kennisinstellingen en de industrie,
en dat samenwerking moet worden gezocht
met partners in Duitsland; dit heeft al zijn beslag
gekregen. “Wij slaan de handen in elkaar en willen
gezamenlijk de Europese markt op gaan”, aldus
Alderliesten.
De eerste technologielijn waar ECN aan werkt
betreft de waterstofmembraanreactor. Door
uitbreiding van het consortium wordt nu de hele
waterstofmarkt van klein tot groot bestreken. Een
Europees project voor propaandehydrogenering
op basis van waterstofselectieve membranen, met
deelname van onder meer Shell, Westfalia Separator
en Cereco was technisch succesvol; ook al hebben
de haalbaarheidsonderzoeken laten zien dat de
prestaties van de membranen nog beter moeten.
Intussen is de prioriteitskeuze voor een tweede
technologielijn voor multifunctionele reactoren
in volle gang; samenwerking met TU Delft voor
vermarkting van hun gestructureerde reactoren lijkt
een aantrekkelijke keuze.
Ook met het werk aan industriële warmtepompen
lijkt de unit te gaan scoren vanwege sterk toene-
13
Impressie van een hybride
membraan, waarbij de inzet
de opbouw van de scheidende
laag geeft.